Jk kan er met mijn verstand
niet bij dat het zo gelopen is"
Nederlander in
Bangla Desh in
hongerstaking
Hoofdverdachte Rijswijkse moorden na eis levenslang:
Van spijt
bij Anton
niets te
bespeuren
.ardinaal Koenig: bestuur kerk
jient meer gedecentraliseerd
H
:R
Wereldraad activeert werk
voor rechten van de mens
en de godsdienstvrijheid
KORTE METTEN
OENSDAG 18 AUGUSTUS 1976
LEIDSE COURANT.
na. wo«'
Skyriders
STUDIO-'
the cucl
ir:
ie bridg
2.00-8.15
van Dui
e gevangenis is niks voor mij. Natuurlijk moet
een zware straf krijgen, want het is verschrikke-
I wat er is gebeurd en ik kan er met mijn verstand
t bij hoe het zo gelopen is. Maar aan een gevange-
heb ik niks. Want je moet eens weten hoe ze
in de Scheveningse gevangenis geslagen hebben,
[eranseld ben ik er, met bullepezen. Van een open
ichting als Groot Batelaar had ik wat verwacht,
ar dacht ik hulp te kunnen krijgen, maar wat doen
fer. Je moet er op een tafel staan en als volwassen
els onder elkaar handje in handje lopen. En als
het niet doet moet je terug naar de gesloten
ichting. Maar aan zo'n gevangenis heb ik niks. En
icb nu toch levenslang?"
lokkerig uitgesproken en met een vertwijfelde
op zijn gelaat waren dat de laatste woorden
I de 20-jarige Dirk, hoofdverdachte in de twee
swijkse moorden, gisteren aan het eind van zijn
ing.
kaar gaf hij slechts zeer kortaf
en nors of soms zelfs helemaal
geen antwoord op vragen van
rechtbankpresident mr, C.
Stolk. Pas nadat mr. Stolk hem
duidelijk had gemaakt dat deze
manier van optreden, zij het
formeel een recht, niet in zijn
voordeel kon werken, draaide
Anton wat bij.
Voorafgaand aan de behande
ling van de zaak tegen Anton
volgde na de eis „levenslang"
die officier van justitie mr. Van
in zijn woorden nog
j van spijtbetuiging door,
(van was bij zijn boezem-
ndAnton, die 's middags
1 zijn aandeel in de dood
taxi-chauffeur Gerard Hof-
terecht stond, in het ge-
niets te bespeuren. Integen-
I De 19-jarige Anton was,
r in de eerste fase van de
Indeling van zijn zaak, een
beeld van ongëinteresseerd-
i 1 Onderuitgezakt op de ver-
tenbank met de armen qua-
phteloos op de rugleuning Steenderen uitsprak het uitvoe
rend en zijn benen over el- rige pleidooi van Dirks raads
man mr. J. P. van der Plas. In
zijn beschouwing drong deze,
overeenkomstig een psychia
trisch rapport, aan op plaatsing
van de hoofdverdachte in de
Groningse Mesdagkliniek voor
zware gevallen.
„Een lange zitstraf is voor Dirk
niet goed. Een individuele bege
leiding, zoals in de Mesdagkli
niek, is voor hem het beste. De
straf mag geen vergelding zijn,
maar moet de mogelijkheden in
zich houden om deze jongen nog
een kans te geven waardoor te
rugkeer in de maatschappij mo
gelijk blijft. Hoewel met
schroom vraag ik daarom wat
medeleven met de dader zelf.
En wat die toekomst betreft is
er perspectief. Want in Scheven-
ingen is hij nu gaan leren. Hij
moest er beginnen op het niveau
van de vierde klas en zit ria
enkele maanden al in de zesde.
Hij wil dat oude leven niet
meer. Als hij vrij komt wil hij
naar het Noorden. Daar op
nieuw beginnen. Immers, zo
zegt hij zelf, daar kennen ze me
niet en kan hij zich losmaken
van de slechte invloeden waar
aan hij hier ook in het woonwa
genkamp van Rijswijk heeft
bloot gestaan". Aldus verdedi
ger mr. Van der Plas in zijn
pleidooi, waarop officier van
Justitie mr. Van Steenderen
slechts kort reageerde: „Deze
jongen heeft al t.b.r. en dat is
voor de beveiliging van de
maatschappij niet voldoende ge
bleken. Natuurlijk moet hij ge
holpen worden maar dat is punt
Tijdens de in de middaguren
gehouden behandeling van zijn
aandeel in de dood van Gerard
Hofstede verklaarde de 19-ja ri
ge Anton dat het idee om de
Haagse taxi-chauffeur te doden
afkomstig was van Dirk, die op
zijn beurt de schuld op zijn
boezemvriend had afgeschoven.
„Dirk zei dat we hem zouden
doodschieten. Ik was het er
eerst niet mee eens maar later
toch wel weer. We waren bang
dat we later toch herkend zou
den worden".
Voor deze bewering had Anton
tegenover de rechtbank beves
tigd dat ze de taxi-chauffeur
eerst vastgebonden op de puin-
stortplaats hadden willen ach
terlaten. „We probeerden daar
om de taxi in de vijver te rijden
zodat alle sporen zouden wor
den uitgewist. We dachten dat
de verklaringen van Dirk, zijn
broertje Janus en mijzelf vol
doende zouden zijn om de
chauffeur in het ongelijk te stel
len als die toch naar de politie
zou zijn gegaan. Later, toen de
auto op blokken steen was ko
men vast te staan en het water
niet meer in kon, vertrouwden
we daar niet meer zo op", aldus
Anton, die pas na aandringen
van de president begon te pra-
In het overleg dat daarna op de
donkere puinstortplaats tussen
Dirk en Anton plaats vond
de inmiddels gewaarschuwde Vrijspraak
broer Janus hield Gerard Hof
stede onder schot is toen
besloten de chauffeur dood te
schieten.
„Met een deken om zijn revolver
om het geluid te dempen schoot
Dirk het eerst drie kogels af. De
man was echter nog niet dood
en toen heb ik van heel korte
afstand nog een schot gelost. Ik
zei tegen Dirk het genadeschot.
Maar de chauffeur leefde daar
na nog steeds. Later heeft Dirk
de laatste schoten gelost". Uit
het onderzoek na de insluiting
van de daders is komen vast te
staan dat het slachtoffer tussen
de eerste en laatste schotenwis
seling nog ongeveer een tot an
derhalf uur geleefd moet heb
ben.
Bij de vaststelling van zijn eis
van 15 jaar gevangenisstraf te
gen Anton achtte officier van
Justitie mr. Van Steenderen de
beroving van en de doodslag op
chauffeur Hofstede duidelijk
bewezen. „Net als voor Dirk
heeft de kinderrechter ook voor
Anton aanvankelijk alle regis
ters open getrokken. Maar niets
hielp. Juist omdat al zoveel is
mislukt en het gebruik van ge
weld door Dirk en Anton steeds
heftiger en ernstiger wordt moet
de justitie hier een krachtig ant
woord op geven".
Anton's verdediger mr. J. W.
Savelbergh achtte de ten laste
gelegde doodslag niet bewezen
en vroeg vrijspraak voor de
doodslag. Volgens hem zijn de
uiteindelijk dodelijke schoten
gelost door Dirk toen Anton
de taxi wegliep. „Uit dat weg
rennen kan worden geconclu
deerd dat hij de taxi-chauffeur
niet wilde doden", aldus de
raadsman in zijn pleidooi In
een reactie hierop stelde de offi
cier van justitie dat deze schei
ding zeker niet te maken is. „Er
is in vereniging besloten en uit
gevoerd" aldus de heer Van
Steenderen.
De behandeling van de zaak
tegen Dirks 16-jarige broer Ja
nus vond gisteren in de namid
dag in verband met zijn leeftijd
achter gesloten deuren plaats.
Officier van Justitie mr. Van
Steenderen achtte bewezen dat
Janus, die nog een blanco straf
blad heeft, het geroofde geld
van de taxi-chauffeur heeft aan
gepakt en dat hij schuldig is aan
wederrechtelijke vrijheidsbero
ving van Gerard Hofstede door
hem enige tijd onder schot te
houden. Over de rol van Janus
tijdens de schietpartij hadden
zowel Dirk als Anton eerder
verklaard dat Janus zich toen
onder de voorbank van de taxi
had schuil gehouden.
De officier van justitie eiste te
gen Janus zes maanden tucht
school waarvan een voorwaar
delijk.
De uitspraken zijn op 31 augus-
TED VAN BUSSEL
Markten
RIJNSBURG, 17 aug., bloemen (resp. gem
prijs, aanvoer) Alstroemena 0,537—3780
Anjers Am. 0,535—89150; Anthunurr
1,293—3931; Aslers 1,395-10414; Chrys. gepl
n.c. 0,560—8670; Chrys tros n.c. 1,545-1695,
Chrys. gepl. jr.c. 0,495-1080; Chrys. tros ir
c. 1,573—22051; Dahlia 0.102—21080; Freesia
1.520—5009; Gebera 0,473—10089' Gladioier
580875. Glad. Colvill 0.302-15800.
Glad. Nanus 0,178-136200; Godet.a
1.400-100; Helianten 0,276-3797; irir
ÜS3' lxia 1-250—2°: Leeuwebekken
0.155220; Lelie Kelk 0.436—4370* Lelie tak
kas 0,381-198570; Liatris 0.178-178980; Mar-
griet 1,070-2021; Narcis kas 0.727-275; Nar
cis Carlton K 0,264—1440; Orchideeen
1.596-288; Omithogalum 0,111-54640; Ro
zen groot bl. 0.089-15540; Rozen kleinbl
0,068—54970; Scabiosa 0.167—7360; Snii-
groen 0,509-950; Statice 1.894—10974; Step-
hanotis 0,085-200; 2e soort per bos
0,647—349; 2e srt per stuk 0.160-88282,
Anjers tros 0,32815670; Rozen Baccara
0,215—11090; Rozen Sonia 0,088-29820; Ro
zen llona 0.124-15720; Lelie tak kou gr
0,320—3850; stro/droogbl beh. 1,315—250'
Div. snijbloemen 1,726-23735; Dhr. snijbloe
men 0,213-122700; Orchid arach imp
0.635-5416; Orchid, dendr ,mp. 0.090-9600;
Protea imp. 1,264-1650; Div. bladsrt imp.
3,634—224; Div. snijbl imp. 2.798—2006. Div
snijbl. imp. 2.382-88.
ROELOFARENDSVEEN. 17 aug.. snijbloemen
- Agapanthus 54 p.s.; Anjers tros 21 p.s..
Asters 87 p.b.; Chrysanthen stuks: Spider.
Migolie. Alex Betser. Breitner, Janet Rowe.
Astro 35—61 p.s.; Chiys. tros: gemengd. Lilian
Hoek. T. van Zaal. Gerry Hoek, Koens Elite
100—180 b.b.; Chrys. Jaarrond; Spider wit/-
9eel 125-220 p.b.; Dahlia 125 p.b.; Chelone
125-220 p.b.; droogbloemen 150 p.b.; Gladio
len: Oscar, Peter Pears, Spotlight, Carmen,
Cordula, Eurovision, Bonos Memory, Memorial
te. La Minuette. Marima, Zorina. Bacca
ra. llona, Est. Ofarim, Annabel. Motrea. Teach
In. Golden Times. Mercedes. Soma, Yellow
Belinda. Lifirane 6—38 p.s.; Iris: Prof Blaauw
Ideaal 295-355 p.b.; Freesia: Apollo, Aurora.
Ballerina, Fantasy. Blue Heaven. Golden Yel
low, Golden Melody, Gemengd 90—185 p.b.
AnjersO Alice. Carnaval, Charmeur. Rose, Le
na, New Arthur. Keefer. Nora. Le Reve, Rode
Sim. Esperance. Dark Lena, witte sim. Helga,
Yellow dusty, Nadja. Sacha, Tangerine 20—54
Weeroverzicht
Uw mening
iriformiteit
Nederlands episcopaat
de commissie „Pluriformi-
een onmogelijke taak
Jd. (Zie rubriek Kerk en
Hid van 13 augustus). Het
1 mij voor, dat de commis-
Jeinig anders overblijft dan
I opdracht terug te geven
pet episcopaat dat van haar
Instructie van een vierkante
B verwacht.
fens de persdienst van de
kerkprovincie immers moet
r >mmissie streven naar meer
gezindheid (van bepaalde
Jeringen) mét „de Neder-
ie geloofgemeenschap",
eijn opdracht aldus te for-
ren heeft het episcopaat
elf een brevet van onver-
in toegekend. Het episco-
heeft namelijk al jaren
door zijn passieve houding
s-van-Rome-theologen plein
Dir gegeven.
ie theologen en de in hun
>g varende leken, hun
werk met meer succes be
id zien dan wenselijk is,
jt de commissie pluriformi-
por de taak gesteld om hen
og trouw zijn gebleven aan
ïloofschat „tot meer een-
te brengen met de Neder-
e geloofsgemeenschap",
eloofsgemeenschap van de
rlandse katholieken is na-
t een fictie geworden. Een
gemeenschap wordt gevormd
door eenheid van denken over
fundamentele zaken. Een gelijk
gericht staan op. Maar daarvan
is enkel nog bij restgroepen
sprake.
De activiteit van de vrijzinnigen
is reeds in 1907 door paus Pius
X veroordeeld in diens ency
cliek „Pascendi". Wie deze leest
zou kunnen menen dat hij in
onze jaren geschreven is. Zo
uitermate actueel.
Om deze reden is hij recent
heiuitgegeven, door de stichting
„Behoud r.k. leven in Neder
land" te Tilburg. U krijgt hem
franco thuis, als u vijf gulden
gireert op haar postrekening 267
05 63, onder vermelding van be
stelnummer 3122. Eigenlijk een
„must" voor iedere katholiek
die zich niet op sleeptouw wil
laten nemen. Ook dét is niet
nieuw. Als we ons bijbeltje
raadplegen kunnen we het lezen
in de tweede brief die Paulus
schreef aan zijn leerling Timo-
theus en wel in hoofdstuk vier.
Het tweede Vaticaans concilie
heeft een uiterst waardevol do
cument samengesteld, dat naar
zijn beginwoorden wordt aange
duid als „Lumen Gentium" (Het
licht der volkeren). In dit docu
ment wordt het leergezag van
de kerk aangeduid als een van
de drie pijlers waarop de kerk
steunt. Geen kleinigheid! Ook
djt document behoort iedere
katholiek van enige ontwikke
ling te kennen als hij in deze
turbulente jaren stevig in zijn
schoenen wü blijven staan.
Den Haag J.H.
Mgr. Lefebvre (3)
In antwoord op hetgeen A. de
G. in de rubriek „Uw mening"
van 12 augustus stelde, zij ge
zegd, dat de mis van de heilige
paus Pius V, die deze in 1570
bij de bulle „Que primum Tem
pore" voor alle tijden promui-
geerde, in werkelijkheid reeds
terugging tot de eerste christen
tijden. Het is dus de traditie van
alle eeuwen en het is daarom
ook onjuist te spreken van con-
servatief-gelo venden
De bewering, dat in de tijd van
de eerste christenen er noch
katholieken noch protestanten
waren snijdt eveneens geen
hout. Immers Christus zelf,
stichtte, zoals alle kerkvaders
unaniem bevestigden, de kath
olieke kerk. Het volgen van deze
traditie, zoals hierboven be
doeld, heeft vanzelfsprekend
zin.
Immers ons heilig geloof komt
hierin op ondubbelzinnige wijze
tot uiting. Briefschrijver J.v.B.
merkte zeer juist op, dat na
Vaticanum II krachten in de
kerk aan het werk zijn om hier
mee radicaal te breken. Dit zijn
geen „nare veronderstellingen",
maar iedereen met enige zin
voor de realiteit zal dit kunnen
waarnemen.
Wat betreft het gebod van de
liefde: inderdaad het eerste ge
bod, dat iedere katholiek dient
te beoefenen, maar wat te zeg
gen van de liefdeloze uitverkoop
na Vaticanum II, die werkelijk
niets ontziet? En wat van de
steeds scherper wordende ver
volging van geloofsgetrouwe
priesters, die J. v. B. terecht
constateert? Mag men hier soms
niet tegen protesteren? Met lief
deloosheid heeft dit niets van
doen.
Tenslotte: het is niet te verwon
deren, dat over de gehele wereld
in de kerk steeds meer stemmen
opgaan, die roepen om een ge
zond herstel van de enorme
schade, die sinds Vaticanum II
is aangericht. En die het succes
rijke initiatief van de moedige
geloofsverdediger mgr. Marcel
Lefebvre van harte toejuichen
Den Haag R.F.S.
Mgr. Lefebvre (4)
Naar aanleiding van de brief
van A. de G. in de rubriek „Uw
mening" van 12 augustus, zou ik
het volgende willen opmerken.
Een nieuwe religie? Ja! De „No-
vus Ordo Missae" is tot stand
gekomen door het werk van een
commissie, waarin zes protes
tanten een belangrijke rol speel
den, terwijl de voorzitter van
deze commissie de vrijmetselaar
Bugnini was.
Trouw aan leer en traditie van
de kerk? Het lijkt er zelfs niet
meer op! Begrip voor de kerkge
schiedenis? Men ga naar Rome
en bestudere alles wat te maken
heeft met de eerste christentij-
voor...
De mis, zoals gepromulgeerd
door de heilige paus Pius V,
ging terug op de tijd van paus
Gregorius de Grote. Weet A. de
G. wanneer die leefde
Lex orandi, lex credendi. Uiter
lijke vorm van de eucharistie
viering: nauwelijks een enkel
kruisteken (het grote teken des
geloofs), bijna geen kniebuiging
meer en het geheel meer gericht
op de aarde dan op de hemel.
Het gebod der liefde is zeker
zeer belangrijk, maar: we moe
ten God beminnen boven alles,
dat wil zeggen: Hij heeft het
eeuwige recht eisen te stellen
over de wijze waarop hij ge
diend wil worden. De decaloog:
gij zült, gij zült niet!
God is de eeuwig onveranderlij
ke, zijn eisen ten opzichte van
ons, nietige schepsels verande
ren evenmin, maar dat nietig
schepsel heeft tegenwoordig te
genover God en zijn rechtmati
ge eisen wel een beetje la te veel
praats, om niet te spreken van
waanzinnige hoogmoed. De Hei
lige Geest was zeer zeker ook
aanwezig op Vaticanum II,
maar is hij ook gehoorzaamd?
Gehoorzamer wil zeggen: ge
hoor geven aan... en dienover
eenkomstig handelen.
Den Haag Q.M.-T
(In de in bovenstaande reacties
geciteerde „Uw mening" van A
de G. was sprake van Pius X.
Dat moet uiteraard zijn Pius V.
zoals inzender ook had geschre
ven. Red.).
Den Haag De Nederlander
drs Peter Custers, die begin de
cember door de veiligheids
dienst van Bangla Desh werd
gearresteerd, is in hongersta
king gegaan. De tijdlijk zaakge
lastigde van Nederland in Dac
ca, mr P. R. Brouwer, heeft de
Bengaalse autoriteiten ge
vraagd, medische begeleiding
toe te staan.
Custers, die er met zestien Ben
gali van wordt beticht de veilig
heid van de staat in gevaar te
hebben willen brengen, zal 23
augustus voorkomen voor een
speciaal hof dat krachtens de
staat van beleg is ingesteld, en
bestaat uit twee militaire rech
ters en een burger-rechter. Zijn
vader, die 12 augustus een lang
gesprek met minister Van der
Stoel heeft gehad, vertrekt mor
gen naar Dacca om het proces
bij te wonen.
Custers, correspondent van „de
Volkskrant" en het weekblad
„De Groene", werd door de vei
ligheidsdienst gearresteerd na
dat hem was aangezegd het land
te verlaten.
Gedurende de ruim acht maan
den, dat Custers thans gevangen
zit, heeft de Nederlandse zaak
gelastigde hem acht maal kun
nen bezoeken, en gedaan gekre
gen dat hij, bijna vijf maanden
na zijn arrestatie brieven en
boeken mag ontvangen.
De ambassadeur van Bangla
Desh, is op 1 april naar Den
Haag ontboden voor een ge
sprek met minister Van der
Stoel, en is in juni en juli even
eens op het ministerie geweest.
Nederland is uiteindelijk niet
gelukkig met de wijze waarop
Bangla Desh, een der landen
waarop de Nederlandse ontwik
kelingshulp is geconcentreerd
(63 miljoen gulden dit jaar), de
Nederlandse consulaire autori
teiten in staat heeft gesteld bij
stand te verlenen. Maar instan
ties waarbij men als het ware
„in beroep" zou kunnen gaan
tegen deze handelwijze zijn er
Droog en overwegend zonnig.
Middagtemperaturen ongeveer
23 gr.
Weersvooruitzichten in cijfers:-
Voor vrijdag:
Aantal uren: zon 6 tot 14.
Min. temp.: omstreeks 13 gra
den.
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 95 procent.
Kans op een geheel droog et
maal: 90 procent.
DeBUt*^
Deelen
onbew.
h. bew.
1. bew.
geh. bew.
Las Palmas
New York
Tuius™
De Zingende Zolderconcerten
starten op 21 september voor
het 24ste seizoen in Theater Pe-
Pijn, Nieuwe Schoolstraat Den
Haag. Die avond speelt, vlak
vóór hun tournee naar de Ver
enigde Staten, het gitaar-trio
Dick Visser.
In de AMRO-Bank, Kneuterdijk
Den Haag, worden tot 23 sep
tember aquarellen geëxposeerd
van de Belgische kunstenares
Christiane Jadoul.
ididaat voor de opvolging
n paus Paulus, heeft in het
litse weekblad „Die Zeit"
pleit voor decentralisatie
n het bestuur der r.k. kerk.
positie van de paus in het
ïdige bestel is volgens kardi-
al Koenig veel te zwaar voor
Hij verklaart het
Izakelijk te vinden, dat
nagaat hoe deze belasting
0 de paus dragelijk gemaakt
worden.
zal moeten bestuderen,
Jus kardinaal Koenig, hoe
igene, waarover de paus
t onvoorwaardelijk dient te
f lissen, gedecentraliseerd
worden. De informatie-
moet zo gericht wor-
dat het wezenlijke van
jt pausschap behouden blijft
j toch een zekere verlichting
wordt
verband hiermee bepleit hij
.ti doorlichten van de curie-
3 tan ties, terwijl tevens beke-
n dient te worden wat de
sschoppenconferenties zelf
Innen doen.
ibouwprc, van r kerk
Snt voor wat betreft wezen-
ke zaken natuurlijk gehand-
iafd te blijven, volgens de
(rdinaal maar heel veel din-
h kunnen zonder meer naar
1 Plaatselijke kerken gedele-.
®rd worden. Hier en daar is
it gebeurd, maar nog veel te
t werk Êütig, aldus kardinaal Ko-
e heer
enig, die eraan toevoegt uit
eigen ervaring te kunnen spre-
Kardinaal Koenig haakt met
zijn verklaring in „Die Zeit" in
op de eisen, die kardinaal Sue-
nens van Mechelen-Brussel
vooral na het tweede Vati-
kaanse concilie heeft gesteld.
Al in 1968 verklaarde Suenens,
dat men zich in de twintigste
eeuw eindelijk eens de vraag
moet stellen of het welzijn van
de kerk in deze tijd niet vraagt
om een veel grotere zelfstan
digheid van de bisschoppen.
Hij vond dat de kerk veel
meer gebaat zou zijn met een
systeem, waarbij de bestuurs
macht bij de bisschoppen
komt te liggen en niet uitslui
tend in Rome geconcentreerd
is. Kardinaal Suenens is van
mening, dat de paus een veel
te beperkte visie op de bis
schoppelijke collegialiteit
heeft. De paus ziet volgens
Suenens de medeverantwoor
delijkheid van de bisschoppen
voor de wereldkerk als „een
hulp in zijn verantwoordelijk
heid". Volgens Suenens houdt
collegialiteit in, dat paus en
bisschoppen samen verant
woordelijkheid dragen.
Het centraal comité van de
Wereldraad van Kerken heeft
in Genève zijn goedkeuring
gehecht aan een reeks aanbe
velingen voor activiteiten ten
behoeve van de rechten van
de mens en de godsdienstvrij
heid. De commissie van inter
nationale zaken van de we
reldraad is gemachtigd een
staflid voor dit werk aan te
trekken en een adviesgroep op
te richten.
De taak van het staflid en de
adviesgroep zal er voorname-
lijk in bestaan om kerkelijke
leiders en individuele christe
nen te activeren en te helpen
om in kerk en maatschappij
onmenselijkheid en schending
van de rechten van de mens
te bestrijden. De kerken zullen
in eigen land of gebied nieuwe
organen hiervoor in het leven
moeten roepen.
Wat betreft Europa en de Ver
enigde Staten zullen deze acti
viteiten in oecumenisch ver-
band dienen te geschieden. De
kerken in deze landen, die de
overeenkomst van Helsinki in
1975 hebben ondertekend, zul
len een netwerk moeten opzet
ten, waarin afdelingen van de
ledenkerken en raden van ker
ken samenwerken op het ge
bied van de rechten van de
mens.
Wat betreft de ontwikkelings
bank van de wereldraad, de
oecumenische ontwikkelings-
uooperatie (EDCS), is de kans
groot, dat er geen vijf miljoen
dollar behoeft te zijn om de
werkzaamheden te beginnen
maar één miljoen dollar. Er is
slechts een akkoord nodig van
het centraal comité, hetgeen
dezer dagen worden verwacht.
De verwachting, dat het be
drag van vijf miljoen om
streeks deze tijd gemakkelijk
gehaald had kunnen worden
blijkt niet uitgekomen. Er is
nu 658.000 dollar ontvangen en
600.000 dollar toegezegd. Er
blijkt nogal wat aarzeling bij
de kerken te bestaan om hun
geld in deze coöperatie te in
vesteren, zolang deze niet wer
kelijk als bank is gaan functio
neren.
Weliswaar is de EDCS niet als
bank bedoeld, maar als een
service-instrument van de ker
ken, zowel in ontwikkelde als
onderontwikkelde gebieden.
Opzet is het verstrekken van
leningen op zachte 1
den.
Omdat deze coöperatie niet
aan dezelfde voorwaarden be
hoeft te voldoen als een com
merciële bank en het veelal
gaat om leningen van geringe
omvang, meende men het
voorstel te kunnen doen voor
een vermindering van het
startkapitaal. Bovendien acht
men het een verlies als reeds
binnengekomen geld onge
bruikt blijft, tot dat het zoveel
grotere bedrag verworven is.
Gebleken is overigens dat het
geld van de EDCS op het
ogenblik ondergebracht is bij
de Midland Bank in Engeland,
een bank, waarmee volgens
een verklaring tijdens de as
semblee te Nairobi, de Wereld
raad de banden verbroken
heeft in verband met de rela
ties van de bank met Zuid
Afrika. Men haastte zich te
verklaren dat slechts techni
sche redenen overboeking
naar een andere bank tot nu
toe heeft tegengehouden.
Opnieuw heeft het militaire
bewind van Chili maatregelen
genomen tegen het Vicariaat
voor de Solidariteit van het
aartsbisdom Santiago. Dit
maal zijn twee juristen van
wege staatsondermijnende ac
tiviteiten het land uitgezet
Het zijn Jaime Castillo Velas-
co, voormalig voorzitter van
de christen-democratische par
tij en voormalig minister van
justitie onder Frei, en Eugenio
Velasco Letelier, voormalig
deken van de juridische facul
teit van de universiteit van
Santiago.
Beiden werden op 8 augustus
opgepakt en onmiddellijk op
een vliegtuig naar Buenos Ai
res gezet Hun gezinnen wer
den daarvan niet op de hoogte
gesteld, evenmin van de be-
Regering Chili
treft vicariaat
voor
solidariteit
schuldigingen cue tegen beide
juristen waren ingebracht.
Beide juristen behoren tot de
groep van vijf, die in februari
een uitvoerig rapport uit
brachten over rechtsverkrach
ting en marteling onder ver
antwoordelijkheid van het mi
litaire bewind van Pinochet.
Het Vicariaat voor de Solidari
teit, de opvolgster van het co
mité voor de vrede, dat werd
opgeheven door de regering
Pinochet, zegt van het rapport
der vijf juristen, dat het het
resultaat is van ervaringen,
opgedaan met de noodwetge
ving van het militair bewind.
Deze wetgeving vertoont grote
leemten, die straffeloos optre
den van de kant der macht
hebbers mogelijk maken. De
wetgeving van de militaire
junta is volgens het vicariaat
van zo'n twijfelachtige aard,
dat zij de rechtsstaat in Chili
in ernstig gevaar brengt en
aanleiding geeft tot misbrui
ken, die haar weerga in de
juridische traditie van Chili
niet hebben.
Meer dan zeventigduizend
jongeren in West-Duitsland
hebben begin dit jaar meege
daan aan het „Dreikonigs sin-
gen", een activiteit, die al
sinds 1959 wordt gestimuleerd
door de Bond van de Duitse
katholieke jeugd en het pause
lijk missiewerk voor de kin
deren. Er werd dit jaar vijf
miljoen bijeengezongen, vij-
fentwinig procent meer dan
vorig jaar. Met de opbrengst
worden kinderen geholpen die
niet in staat zijn zichzelf te
helpen. Dit jaar gaat het geld
naar Moeder Teresa voor haar
werk in India.
is gestuurd naar het kamp
Gebe Gebu in Ethiopië, waar
45.000 mensen zijn onderge
bracht
zersgracht 105 in Amsterdam,
organiseert ook dit studiejaar
theologische cursussen en wel
op vrijdagavond in Amster
dam en zaterdagochtend in
Rotterdam. De cursus bestaat
uit veertien colleges. Prof. drs.
B. Hemelsoet behandelt de Ga-
latenbrief. Prof. dr. G. Bouw
man uit Tilburg en pastor Th.
Naastepad bespreken de Ro
meinenbrief.
Een groep vrouwen uit Frank-
f.nH heeft een beroep gedaan
Brussel om een deel van de
melkpoederberg af te staan
voor hongerlijdende kinderen
in de droogtegebieden. Zij
voerden daartoe eep handte
keningenactie. Als het niet
kosteloos kan willen de vrou
wen de melkpoeder tegen een
speciale prijs afnemen en be
stemmen voor hun actie
„Melk voor Ethiopië". Een
dergelijke ctie is vorig jaar
begonnen door vrouwen in
het bisdom Limburg, die
daarvoor al twintigduizend
mark bijeenbrachten, waar
voor voedsel is gekocht, dat
KERK
EN
WERELD