4[jg
tablemen na scheiding
mm van nieuwe
Nederlandse speelfilm
Voorstanders
van doodstraf
kregen weer
bewijs voor
hun theorie
Franse huisschilder blijkt
massamoordenaar
PÈNES-OP-FLUISTERTOON TEKENEN REGISSEUR
ENÉ VAN NIE
jVENDRECHT De „Stille liefde" van René
Nie groeit gestadig. Onder de broeihete lampen
de Cinetone-studio's in Duivendrecht, tussen
terdam en de Bijlmer in, wordt het papieren
ntje dat scenario heet met bijna tedere toe-
j opgekweekt tot de zoveelste avondvullen-
federlandse speelfilm. Geen film van het kali-
waarin het bloot van de daken wordt ge-
'teuwd, geen film die drijft op het kneuterige
jW-Nederlandse filmsterrendom, maar een in-
j filmverhaal over de problemen van een echt-
met kind na de scheiding. René van Nie's
t ambitieuze film tot nu toe.
I stille liefde" wordt de derde speelfilm van Van
lEerder haalde hij een nogal magere ontvangst
Me filmkomedie „Vijf van de vierdaagse" waar
ïover een juichende reactie stond voor zijn
latische „Een kind van de zon". De met een
jeklep getooide regisseur: „Met „Een stille lief-
iit ik weer op m'n oude spoor. Voor die komedie
F van de vierdaagse" heb ik van de kritiek
Jttend op m'n kop gekregen. Niet dat het een
1 film was, maar er zaten toch best aardige
|n in. Men is van mij alleen serieuzere dingen
(nd, dus je kreeg onmiddellijk kreten als: Wat
René van Nie nu? Ik heb die film gedaan,
it ik hem bij die Vierdaagse gemakkelijk en
kon maken. Het verhaal was maar heel ten
van mij en ik weet nu wel dat ik me bij dingen
taezelf moet houden. Andermans verhalen blij
ver van je bed staan. Bij een film naar een
J hou je toch die afstand. „Een stille liefde" heb
Elemaal alleen geschreven. Ik ben er zes maan-
»or gaan zitten en ik heb dan ook echt het
!l met een stuk van mezelf bezig te zijn."
Duivendrechtse studio is een perfect decor
Tïiwd van een op smaak gebracht boerderij-ach-
nnenhuis. Een stuk van de gemetselde muren
er wijken voor een soort volière waarin echter
aantal geiten domicilie hebben gekozen. De
zien het binnengebeuren met lede ogen aan,
orden dan ook om de zoveel tijd naar buiten
ijjjv ^cht om frisse zuurstof op te doen. René van
,Ach ja, als wij ons onder die lampen kapot
in zal niemand van ons iets zeggen, maar die
en worden in de watten gelegd." Ze werden
nr.. de weinig dierkundig onderlegde filmploeg
f /ens eerder in het hooi gelegd tot een kenner
mede te delen dat de beesten zich op die
er tot zwellens toe zouden volvreten, waarna
Ijoi door stro vervangen werd. Vóór die kleine
•de speelt zich die middag in de studio een
kleine scène af. De Vlaamse actrice Chris
zit er tegenover het twaalfjarige jongetje
Jong. Zij verklaart hem schuchter haar
fenheid en laat merken dat ze hem zal missen
ij straks met z'n vader weer vertrekt na hun
rwachte binnenkomst in haar huis. Een scène
ich bijna op fluistertoon afspeelt De aanwezi-
in de studio worden er voor tot doodse stilte
tand en René van Nie praat zacht en indrin-
op vooral het jongetje Sem in om de juiste
h daaces in diens stem te krijgen. Al weet je op dat
i de hent- nog niets van het eindresultaat van zo'n
zou li in de film, éen ding is zeker: Hier wordt
aval bfiëntieus en gevoelig gewerkt,
jown.
a 42 ta stille liefde" is het verhaal van een gescheiden
ar slejpaar. Zoontje Sem wordt door vader Cor van
ri verlojzo'n béetje ontvoerd wanneer hij het jongetje
fchool haalt met de mededeling dat alles weer
mis tussen hem en zijn vrouw. Vader en zoon
.il wat van elkaar vervreemd en vader Cor van-
■rzoek 1^1 Proberen via ziïn zoontje de oude relatie
reden Pin vrouw te herstellen. Omdat al gauw de
jgels" F W01"dt gewaarschuwd, ontaardt hun treffen
In lange vlucht waarbij ze in Belgie terecht
In. Een tocht met hindernissen waarin de vader
abon-1vader te zijn, geholpen door het jongetje dat
aandefewakke punten bijna spelerderwijs bloot legt.
orden probleemfilm zonder een uitgesproken „happy
die februari volgend jaar in een vijftiental
rlandse en tegelijkertijd enkele Belgische thea-
is hetjvan start gaat. Waarom zo'n film? René van
)r uw; „Ik geloof dat die hele problematiek van
jmes en moeilijkheden na een scheiding erg
lel en algemeen is. Kijk maar eens om je heen,
in ons feel gescheiden mensen er rondlopen. Het is een
tijdig ppgaaf al die mensen in zo'm film uit te diepen.
:n met feb een pil van een scenario geschreven, maar
.ben ik inmiddels druk in gaan veranderen,
keer je ziet hoe je acteurs in een scène gaan
Iren, voel je opeen gegeven moment dat het
'ln ial andere accenten gaat krijgen, dat je een
e kant op moet. Op het ogenblik is het zelfs
t ik 's avonds de scènes voor de volgende dag
Hf."
man, Sem als een meisje in de drukte van een
Belgische markt Ik heb het met dat jongetje trou
wens ontzettend goed getroffen, We hebben zo'n 150
kandidaten voor die rol gehad, we hebben er twintig
een filmtest gegeven, maar hij stak figuurlijk met
kop en schouders boven de anderen uit. Ik heb zelfs
geen vervanger voor hem. Hij was absoluut de enige
geschikte. Als ik hem iets vertel, aapt hij het niet
onmiddellijk na, maar hij denkt erover en komt
even later met die zin op een heel eigen manier.
Gewoon een natuurtalent."
Hetzelfde bevestigt de Belgische actrice Chris Lom-
me. Zij speelt de rol van de vrouw waar Cor van
Rijn met zoon hun toevlucht zoeken in de Belgische
Ardennen. „Tegen die jongen valt echt niet op te
spelen" zegt ze vol bewondering, „en is-ie niet
prachtig om te zien? Ik speel de rol van een
eenzame vrouw die krampachtig naar warmte zoekt,
zoals iedereen. Het is m'n eerste filmrol, al zou ik
indertijd een rol gekregen hebben in „De dood van
een non". Je hebt gezien hoe René van Nie werkt
en daar ben ik ontzettend blij mee. Film is in feite
iets vreemds voor me, maar hij stelt je ongelooflijk
op je gemak. Hij praat scènes van tevoren uitge
breid met je door, hij gaat van de acteurs uit
waardoor de rol steeds meer naar je toekomt.
Daardoor kan je zo'n rol van binnenuit benaderen
en dat is de enige manier want ga jij maar eens
staan liegen voor de camera. Dat zie je meteen."
De Frans opgevoede, maar in de Nederlandse taal
„gevluchte" actrice reist na beëindiging van haar
filmrol door naar Brussel waar ze op dezelfde
avond nog in Peter Shaffer's stuk „Equus" moet
spelen.
Een van de andere vrouwenrollen naast haar in de
film is die van de vriendin van Cor van Rijn, Dore
Smit. Actrice Dore Smit is bij het grote publiek
vooral bekend door haar omroepsters-„rol" bij de
IKOR waar ze elke keer weer bewijst dat je ook
in simpele televisie-aankondigingen een stuk per
soonlijkheid kwijt kan. Wat dat laatste betreft heeft
René van Nie met zijn verdeling van de rollen een
heel gerichte keus gedaan. Geen glamour-figuren,
maar acteurs en actrices met „menselijke" gezichten
die iets via hun rol te vertellen hebben. Zo iemand
is ook Cor van Rijn, een wat slordig ogend acteur
die op de planken met zijn typisch nasale stemge
luid al voor heel wat markante rollen heeft gezorgd.
Zelf heeft hij geen kinderen, maar het is frappant
hoe hij met de kleine Sem een team vormt. Tijd
om te praten is er voor hem niet, want het tweetal
trekt zich ergens in de studio terug om hun scène
te „oefenen". Het gaat op een professionele manier
of er twee acteurs tegenover elkaar staan die al
tijden met elkaar werken. Ook René van Nie blijkt
Sem zo te kunnen benaderen: „Sem, nu ga je haar
troosten" en „Sem, nu ga je als het ware je vader
verdedigen." Het 12-jarige blonde knaapje luistert,
Wacht even, en komt met de gewenste intonatie.
Zelfs met een ingebouwde aarzeling alsof hij de zin
op dat moment bedenkt. René van Nie: „Hij is
alleen een beetje giechelig als we met iets volkomen
Van onze correspondent Jan
Drummen
PARIJS Met de bekentenis
van de 54-jarige huisschilder
Bernard Pesquet, dat hij vijf
personen, waaronder zijn
vrouw en haar minnaar, heeft
vermoord is het debat over
het beginsel van de doodstraf
in Frankrijk weer opgelaaid.
Pesquet was in 1941 tot
levenslange gevangenisstraf
veroordeeld wegens roof
moord op zijn beste vriend.
Twintig jaar later werd hij op
vrije voeten gesteld wegens
goed gedrag.
De discussie over de doodstraf,
was sedert twee weken weer
actueel geworden nadat presi
dent Giscard d'Estaing aan
een 21-jarige ter dood veroor
deelde moordenaar van een
klein meisje geen gratie ver
leende. De man werd terecht
gesteld terwijl Giscard een
week later gratie verleende
aan een herhaaldelijk veroor
deelde en eveneens wegens
moord op een 85-jarige vrouw
ter dood veroordeelde Alge
rijn.
De voorstanders van de dood
straf zien in het geval-Pesquet
andermaal een bewijs voor
hun theorie. Als Pesquet in
1941 terechtgesteld was, zou
hij niet de vijf andere moor
den hebben kunnen bedrijven,
zo argumenteren zij. Indien in
derdaad bewezen kan worden,
dat hij ook drie andere perso
nen, waarvan geld en sieraden
in zijn kelder werden gevon
den, vermoordde, hetgeen vol
gens de politie buiten twijfel
staat, zal Pesquet zich een
plaats verworven hebben in de
serie van beruchte massa
moordenaars in Frankrijk.
Henri Landru (53), de meest
bekende, werd in 1919 gearres
teerd, ter dood veroordeeld en
drie jaren later in Versailles
onthoofd. Via huwelijksadver
tenties kwam hij met een aan
tal vrouwen in aanraking, die
hij meenam naar zijn buiten
verblijf in Gambais, daar ver
moordde en in zijn keukenfor
nuis verbrandde. Het belang
rijkste element in zijn veroor
deling was het feit dat bewe
zen kon worden dat hij steeds
een retourkaartje voor zichzelf
nam en een enkele rit voor de
vrouw, die hem naar Gambais
vergezelde. In totaal ver
moordde hij tien vrouwen.
Zijn geïmproviseerde crematie
was dermate perfect dat van
de stoffelijke overschotten
nimmer sporen gevonden zijn.
Niettemin wogen getuigenver
klaringen vein omwonenden
zwaar bij zijn veroordeling:
zij zeiden dat uit de schoor
steen van Landru vaak walge
lijke en misselijk makende
rookwolken omhoogstegen. Zij
hadden daarover zelfs hun be
klag gedaan.
Een andere beruchte massa
moordenaar was de Duitser
Weidmann, die in mei 1937
naar Frankrijk kwam en in
december van hetzelfde jaar
in zijn villa in een Parijse
voorstad aangehouden werd.
In een half jaar had hij al
minstens zes moorden ge
pleegd. Twee jonge vrouwen,
een taxichauffeur, een wissela
gent, een makelaar en een van
zijn in Frankrijk wonende
landgenoten bracht hij om het
leven. Hij werd in maart 1939
ter dood veroordeeld en een
maand later voor de poort van
de gevangenis van Versailles
terechtgesteld. Zijn executie
was de laatste guillotinering in
Frankrijk.
In mei 1946 werd dokter Mar
cel Petiot eveneens onthoofd
wegens moord met voorbe
dachte rade op 24 personen.
Na malversaties in een provin
ciestadje waar hij burgemees
ter geweest was, kwam hij
naar Parijs, nam tijdens de
oorlog actief deel aan het ver
zet, hielp Joden en verzetslie
den naar Engeland te ontko
men, maar velen daarvan
brachten het niet verder dan
zijn woning, waar hij hen ver
moordde om hen te bestelen.
In maart 1944 werd hij gear
resteerd op klachten van bu
ren, die evenals in het geval-
Landru last hadden van wal
gelijk riekende rook die uit
zijn schoorsteen kwam. Petiot
was namelijk bezig het aan
stukken gesneden lijk van een
van zijn slachtoffers te ver
branden. Hem werden 27
moorden ten laste gelegd,
doch slechts 24 daarvan kon
den onomstotelijk bewezen
worden. Petiot eiste zelf voor
„zijn eer" negentig moorden
op, „allen verraders", naar hij
verklaarde.
Liggend naast het hoofdrolspelertje Sem
de Jong kweekt regisseur René van Nie zacht
maar indringend een sfeer van intimiteit voor
een moeilijke scène.
inderdaad zo volwassen is geworden als het gegeven
voorspiegelt. En dan volgt ook het antwoord op de
vraag of er voor zo'n „gewone" film publiek is. „Vijf
van de vierdaagse" heeft in elk geval voor de
particuliere investeerders een kleine winst opgele
verd, „Een kind van de zon" is naar twaalf landen
verkocht. Van Nie: „Soms voor een belachelijk laag
bedrag, om alleen maar voet aan land te krijgen
in het buitenland voor een volgend project." „Een
stille liefde" gaat in elk geval naar Duitsland. Maar
de omslag van de publiciteitsmap gokt al op meer.
Daar heet de film achtereenvolgens Een stille liefde,
Un amour silencieux, Eine stille Liebe en A silent
Love. Het publiek zal er na januari yes, jawohl, oui,
ja en amen op mogen zeggen.
U een ander punt is hoe je een film met zo'n thema
el maakt. Alleen een praatfilm wordt het be
niet. Er zit een groot brok avonturenfilm in
eriode de vlucht van Cor van Rijn en Sem voor
ptgtro- ,ütie. Ze blijken 's avonds hun tent opgeslagen
kelijke bben in een groeve die opgeblazen wordt. Ze
ten in een vermomming, Cor als een oude
Actrice en IKOR-omroepster Dore Smit en de Belgische toneelspeelster Chris Lomme, twee Cor van Rijn en Sem de Jong, een paar apart in „Een stille liefde lezen met René
van de „menselijke" gezichten in „Een stille liefde." van Nie de kersverse nieuwe scenes door.
nieuws beginnen. Maar daarna is het perfect. Na
de film gaat-ie onmiddellijk weer naar school. Nee,
ik geloof niet dat hij daar de grote verhalen gaat
vertellen. Hij vindt het allemaal nogal vanzelfspre
kend. Ik denk eerder dat z'n vriendjes hem zullen
willen uithoren. Ik heb hem daarna niet meer nodig.
Aan na-synchronisatie doen we niet. Alles is direct
geluid, want hoe wou jij zo'n jongetje die zinnen
nog eens exact zó laten nazeggen?"
Straks gaat René van Nie's „Een stille liefde" het
stadium van stilte in. Montage, muziek en andere
technische bewerkingen die eind dit jaar klaar
moeten zijn. Dan zal blijken of Van Nie's film
