Alex Garcia ontvlucht
de aarde met zijn kunst
Wereldraad,
Amro-bank en
Zuid-Afrika
AUTOMATISCH SPAREN Vandaag denken
aan morgen. Recht op het doel af: studeren, trouwen,
bouwen, reizen...gTSjQ^n Goed spaarplan -L
elke maand een vast bedrag -
Suske en Wiske De Blinkende Boemerang
Lucky Luke „De genezing van de Daltons"
Kardinaal Willebrands:
CHRISTENEN MOETEN WERKEN AAN
EEN BETERE WERELDSTRUCTUUR
KORTE
METTEN
PAGIN A 6
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 5 AUGUSTUS £>NI
Donderdag 5 augustus
Koninklijke Schouwburg 20.15 Fons
Jansen 5 (J)
Circustheater 20 15 André van Duin's
Lachcarrousel.
Dlllgentia 20.15 Scherts, Satire,
Songs en ander snoepgoed. (J)
Grote Kerk 12.45 Orgelconcert Fol-
kert Grondsma.
Openluchttheater Zuiderpark 20.30
Joegoslavisch ensemble Abrasevic (J)
Vrijdag 6 augustus
Circustheater 20.15 André van Duin's
Lachcarrousel.
DUIgentla 20.15 Scherts. Satire,
Songs en ander snoepgoed. (J)
Openluchttheater Zuiderpaik 14.00
Dik Trom in het circus (Gezelschap
Martin Vinjee).
APOLLO 1 (tel. 460340): The man
from the organization (18) 2.30,
7.00. 9.15. zo. 2.00, 4.15, 7.00. 9.15.
Dirty Harry (18) vr. en za. 24.00.
APOLLO 2 (tel. 460340): Azen zijn
troef (14) 2.00. 7.30, 9.45. zo. 2.30,
445, 7.30, 9.45. Vereniging voor
vrije filmkeuze: Naked came the
stranger. Dag. beh. zo. 12.00. vr.
en za. ook 0.15. ASTA (tel.
463500): Mother, jugs and speed
(14) 2.30, 7.15, 9.30. zo. 1.30. 4.00,
7.15. 9.30. BUOU (tel. 461177): De
bedrieger bedrogen (al.) 2.00,
7 30. 9 45. zo. 2.00. 4.15. 7.30. 9.45.
CALYPSO (tel. 463502): Tarzoon,
de schande van de jungle (18)
2.15, 7.15, 9.30. zo. 1.45, 4.15, 7.15,
9.30. CAMERA (tel 467200): The
genius (14) 2.00. 7.00. 9.45. zo.
1.30. 4.15, 7.00. 9.45. Decamerone
(18) vr. en za. 0.15. CINEAC (tel.
630637): Hang em high (18) 7.00.
9.30. Walt Disney's tekenfilmpara
de '76 (a.l.) 11.30. 1.30. 3.30. Ko
gels voor een gringc (18) za. 24.00.
CORSO (tel. 467200): One flew
over the cuckoo's nest (18) 2.15,
6.45. 9.30. zo. 1.15, 4.00, 6.45. 9.30.
DU MIDI (tel. 855770): La grande
bouffe (18) 8.15. vr. za. en zo. 7.00,
9.30. Dik Trom weet raad (a.l.)
2.00. EUROCINEMA (tel. 667066)
The sound of music (a.l.) 1.30,
7.45. za. zo. en wo. 3.45, 7.45. Grof
geschut (a.l.) za. zo. en wo. 1.30.
Gendarme op drift (18) za. 24.02.
KUKHUIS (tel. 651880): De rovers-
symphonie. Dag. beh. ma. 8.30.
METROPOLE (tel. 3922444): All the
president's men (14) 6.45, 9.30, za.
en zo. 1.00, 3.45, 6.45, 9.30.
ODEON 1 (tel. 462400): Camal
knowledge (18) 1.45, 6.45, 9.30. zo.
1.45, 4.15, 6.45, 9.30. Een stad in
doodsangst (18) vr. en za. 0.15.
ODEON 2 (tel. 462400) Vlucht naar
de heksenberg (a.l.) 2.00. zo. 2.00,
4.30. Skyriders (18) 6.45, 9.15. vr.
en za. ook 0.15. ODEON 2 (tel.
462400): De 7e compagnie is weer
boven water (a.l.) 2.15, 7.15, 9.45.
zo. 2.15. 4.45. 7.15, 9.45 vr. en za.
ook 0.15. Odeon - The Movies (tel.
462400): Paniek in het warenhuis
(al.) 2.15. 7.15. 9.45. zo. 2.15. 4.15
7.15. 9.45. Olympia (tel. 454460): 1
The drowning pool (14) 2.00, 8.00
PASSAGE (tel. 460977): The party
(a.l.) 2.00. 7.00. 9.30. za. en zo.
1.30. 4.00, 7.00, 9.30. Het vijfde
offensief (18) vr. en za. 0.15. REX
(tel. 636747): The way of the dra
gon (18) 11.30. 1.30. 3.30. 5.30.
7.30. 9.30. ROYAL 70 (tel. 462677)
Samson contra de piraten (14)
2.00. 7.00. 9.30. vr. 2.00. 6.45. ma.
2.15. 800. di. en wo. 2.15. De
karate tijger (18) vr. en za. 24.00.
Atilla (14) zo. 24,00. ROYAL OP
ZOLDER (tel. 462677): Het genoot
schap van de zwarte draak (18)
2.00. 7.00, 9.30. zo. 1.45. 7.00. 9.30.
ma. di. en wo. 2.15, 8.00. Trouble
man (14) vr en za. 24.00. STUDIO
2000 (tel. 542288): Once upon a
time in the west (14) 2.00. 8.00.
za. en wo. 8.00. Pippi in Taka Tuka
land (a.l.) za. en wo. 2.00. DE
UITKUK (tel. 542288): Violence et
passion (14) 2.00. 7.00. 9.30
DELFT
CITY (tel. 123251): One flew over
the cuckoo's nest (18) 7.00. 9.15.
De avonturen van Speedy Gonza
les (a.l.) 2.15. Het monster leeft
(18) vr en za. 23.30 CITY SELECT
(tel. 123251); The bridge on the
river Kwai (14) 2.00 8.15.
DELFIA (tel. 123855): De avonturen
van rabbi Jacob (a.I.) 2.30 7.00.
9.15. Vrouwtjes, waaraan je een
puntje kunt zuigen (18) vr. en za.
23.30. DOELEN KINO (tel. 126730):
Grizzly (18) 7.00. 9.00 za. en zo.
2.30, 7.00, 9.00
FLORA (120814): De vurige meiden
van Birkenhof (18) 7.00 9.15 zo.
2.30. 7.00. 9.15 De gele vuisten der
wrake (18) vr. en za. 23.30
STUDIO D (tel. 123280): Once
upon a time in the west (14) 8.00
Sneeuwwitje en de zeven dwergen
(a.l.) 2.00 Le clan des Siciliens (18)
vr. en za. 23.30
LEIDEN
LUXOR (tel. 121239) Black
Emmanuelle (18) 14.30, 19. 21.15,
zon 14,15, 16.30, 19. 21.15.
CAMERA (tel. 124919) - The
Wild Bunch (18) 20. Do wraak
van Ivanhoe (a.l.) 14.30, zon. 14.
16.30. Ontuchtige vertellingen
(18) vrij., za. 24.00. LIDO (tel.
124130) Diamonds are forever
(14) 14.30. 19. 21.15, zon. 14.30.
16 45, 19. 21.15. STUDIO #el
133210) One flew over the
cuckoo's nest (18) 14.30, 19,
21.15; zon. 14.30, 16.45. 19,
21.15 TRIANON (tel. 123875)
Vakantieperikelen (a.l.) 14.30. 19,
21.15, zon. 14.30, 16.45. 19,
21.15. REX (tel. 125414) Blue
Movie (18) 19, 21.15, 101 Dalma-
tiërs (a.l.) za. wo. 14.30, Domme
dingen achter het sleutelgat (18)
vr. za. 23.30.
De beeldhouwer Alex
Garcia wiens werk men
thans in de Tuinzaal
van Pulchri Studio kan
bekijken, heeft een aan
tal eigenaardige opvat
tingen over de kunst
van het plastisch vor
men. Eén van die geheel
eigen opvattingen is
wel dat hij wars is van
monumentaliteit waar
op de meeste beeldhou
wers juist gesteld rijn.
Wie zijn kunst voor de
eerste maal ziet, zal
hierover verwonderd
staan.
Het is net of Garcia de matene
wil ontvluchten er boven uit
stijgen. Natuurlijk moet hij
vormen gebruiken om tot
zichtbaarheid te komen maar
dat schijnt niet meer dan een
laatste noodzaak te zijn. Al
zijn bronzen schieten naar om
hoog en komen bijna los van
de aardbodem, net zoals die
gigantische verschijningen in
de woestijn van Sint Antonius,
de kluizenaar, op het doek van
Salvator Dali. Alles staat op
hoge „stelten" en als de men
selijke figuren van de prachti
ge kleine groepjes dit niet toe
laten, dan worden ze toch weg
gevoerd van de aarde op zeer
dunne piedestalles die maar
uit enkele spijlen bestaan en
een vluchtige, doorluchtige in
druk maken. En zo gaat het
met alles wat Garcia te voor
schijn roept: mensen en die
ren, groepen of enkele figuren,
zelfs een simpel fietsje mag
niet op de grond blijven staan-
Garcia heeft een eigen-aardige
kijk op de dingen en een nog
meer ge-eigende vormentaal
die de toeschouwer
dert door die merkwaardige
indrukken. Wij dachten eerst
aan de humor die zeker aan
wezig is maar toch niet het
hoofdaccent heeft. Dit ligt o.i.
veel sterker op wat wij boven
omschreven als een soort anti-
monumentaliteit, een verzet te
gen het statische en een kunst
ig jongleren met een materie
die daar nauwelijks toe bereid
is.
In de Pulchri-galerie expose
ren vier leerlingen van de
Haagse Academie. Nu moet
men die term wel wat ruim
nemen, ze hebben alle vier
M.O. tekenen en zijn dus be
paald geen beginners die nu zo
maar eens voor de aardigheid
in de publiciteit mogen komen
om te kijken hoe het uitpakt.
De stillevens van Glen Priester
zijn van een brede opzet en 'n
goede picturale doorwerking.
Hij kan niet onder een „stijl"
gerekend worden. Wat wel ge
zegd kan worden van Hil-
brand Bruyning die een vertel
lend genre bezigt met een fijne
penseelvoering en graag een
symbool gebruikt (de pop). En
dat hij een vaardig aquarellist
is ziet men direct aan „2 x
Danny".
Hille Pijlman heeft ook een
zuivere aanduidende stijl zon
der extravagances of „harde
dingen" om op te vallen en
met de olieverf wordt hij een
neo-realist die alles haarfijn
wil laten zien. Maar daarvoor
is natuurlijk een gedegen vak
techniek nodig. En dié heeft
hij zich eigen gemaakt. Hayo
Riemersma is vóór alles een
colorist die, zoals vele „moder
nen", een voorliefde heeft voor
de simpele dingen. Toch heb
ben z'n theegebakjes en taart
een gebrek aan uitdrukking.
„Ikzelf als Paris" doet
het beter en toont aan
dat de schilder wel wat
in zijn mars moet heb
ben, want er is niets
moeilijkers dan een arti
ficial joke als dit soort.
Beide tentoonstellingen
duren in Pulchri t.m. de
14de. J.V.
maakt "qsé&wl FUvuwensen snel bereik
baar. Dat kan^A |j?\ automatisch van
uw salaris of pensioen bij de
LEIDSE SPAARBANK
(Zdl in blsdaran plddhnamon! Als
j"AF'.adn hóón door kóppen! y
W-51 „Ziezo, de toverpoeiers zijn
klaar." zuchtte de heks opgelucht.
..Nou kan ik wel een ogenblikje mis
sen om te kijken of de ontmoeting
al heeft plaatsgevonden." „Ha, fijn,"
zei Krakras, die al steeds ongeduldig
naar de kristallen bol had zitten
gluren. „Bol bol bol, doe me een
lol," lispelde Eucalypta, „laat me
Paulus even zien en die ander ook
misschien." Meteen verscheen er een
beeld in de bol, het beeld van een
groot harig dier en van een kleine
zwemmende kabouter „Jawel hoor,
grinnikte Eucalypta. „hij heeft hert^
gevonden. Nou zullen we wat bek
ven!" Paulus klauterde weer aan lam
en daar zat het wezen hem al
te wachten.
(c) Dargaud 1976
In een toespraak tot het internationale eucha
ristische congres in Philadelphia heeft kardi
naal Willebrands zich deze week krachtig afge
zet tegen een te spirituele opvatting van het
begrip gerechtigheid, maar tevens gewaar
schuwd, dat met het geven van voedsel voor
de maag de honger der arme volkeren naar
respect, begrip en vriendschap niet gestild is.
In zijn inleiding over de „eucharistie en de
verschillende vormen van honger der menselij
ke samenleving" beklemtoont kardinaal Wille
brands: „Wanneer de armen, de hongerigen,
uitdrukking geven aan hun gevoelens en noden,
dan zeggen zij dikwijls met de bescheidenheid,
die kenmerkend is voor degenen, die lijden, dat
zij ook hongeren paar andere dingen dian voed
sel.
Zij hongeren naar respect, begrip en vriend
schap. Zij willen aanvaard worden als mensen,
die meetellen. Zij hongeren naar de erkenning
van hun waardigheid, hun waarde en hun
vrijheid. Zij hongeren naar broederschap, soli
dariteit, gemeenschap, spiritualiteit. Uit eigen
ervaring zeggen zij op hun manier, dat de mens
niet alleen van brood leeft."
Op basis van de acht zaligheden en met name
van de teksten „Zalig gij die honger lijdt, want
gij zult worden verzadigd", en „Zalig die honge
ren en dorsten naar de gerechtigheid, want zij
zullen worden verzadigd", wijst kardinaal Wil
lebrands erop, dat er voor de christenen geen
kloof bestaat tussen de gerechtigheid van het
rijk Gods en de bestrijding van tijdelijke zor
gen en noden.
Op de christenen rust juist de ernstige verplich
ting om op alle mogelijke manieren te werken
aan een betere wereldstructuur. Kardinaal Wil
lebrands constateert, dat het begrip hiervoor
ander de christenen begint te groeien.
Maar structuren zijn niet alles. Bepaalde ethi
sche daden kunnen, wanneer zij door grote
groepen worden gesteld, zeer vruchtbaar en
effectief zijn. En die daden liggen binnen aller
bereik. Iedereen kan de natuur eerbiedigen, er
in harmonie mee leven, proberen haar niet te
schenden of te vernietigen, en verspilling en
vervuiling te vermijden.
Iedereen - aldus kardinaal Willebrands - kan
zich zo gedragen dat hij verandering teweeg
brengt. Dit betekent een levensstijl, die beschei
den en terughoudend is. Vooral de jongeren
hebben volgens kardinaal Willebrands hiervoor
een juist gevoel.
Het ligt ook binnen het bereik van iedereen om
de verklaring van de rechten van de mens in
de praktijk toe te passen. Kardinaal Wille
brands verklaart hier, dat iemand zich geen
christen kan noemen, wanneer hij de beginse
len van de rechten van de mens niet eerlijk
aanvaardt.
In het slot van zijn rede beklemtoont kardinaal
Willebrands de menselijke honger naar God.
Hij constateert, dat vele zogenoemde nieuwe
heidenen tot de ontdekking zijn gekomen, dat
niets hun honger en dorst ten volle kan stillen.
Het is niet zo, dat tijdelijke waarden waarde
loos of nutteloos zouden zijn.
Integendeel, want dit zou een onderschatting
van Gods schepping betekenen. Toch leeft er
in 's mensen hart een verlangen naar iets
„absoluuts." De mens verwacht de „absolute",
die de menselijke werkelijkheden overstijgt en
als enige de dorst naar het oneindige kan
lessen.
Mgr. Lefebvre
herziet plan
De Franse aartsbisschop
mgr. Marcel Lefebvre die
door de paus geschorst is,
herziet zijn plan om het pau
selijk gezag te trotseren
door een mis te celebreren
volgens de oude liturgie uit
1570.
De 70-jange prelaat werd op
24 juli gesuspendeerd als-
priester en als bisschop,
maar maakte dit weekeinde
bekend dat hij op 29 augus
tus in Rijssel een dergelijke
mis zou opdragen, een be
sluit dat verdeeldheid onder
de Franse rooms-katholieken
veroorzaakte.
Mgr. Lefebvre verklaarde de
ze week aan het Franse blad
France Soir dat hij ervan
overtuigd bleef dat het twee
de Vaticaanse concilie gebro
ken had met de kerkelijke
tradities en dat hij zich vrij
achtte de oude liturgie te
handhaven. "Maar ik ben be
reid niet naar Rijssel te gaan
als dat er toe kan bijdragen
verdere complicaties te voor
komen".
De Amro-bank zal te zijner
tijd nog terugkomen op de
brief, die de raad van bestuur
van de bank heeft ontvangen
van de Wereldraad van Ker
ken in antwoord op haar
schrijven van april vorig jaar,
waarin aan de wereldraad
werd uiteengezet waarom de
bank niet bereid is Zuid-Afri-
ka te boycotten.
In ons blad van gisteren heb
ben wij al enkele punten uit
de brief van de secretaris-ge
neraal van de Wereldraad, dr.
Philip Potter, overgenomen.
Met het oog op de actualiteit,
mede in verband met de re
cente standpuntbepaling van
enkele politieke partijen en de
reacties daarop laten wij hier
nog een samenvatting van de
rest van de brief volgen.
Dat het in stand houden van
het contact met Zuid-Afrika
de discriminatie zou verminde
ren acht de brief onder meer
weersproken door het officiële
jaarboek van 1971 waarin de
Zuidafrikaanse regering stelt,
dat „buitenlandse investerin
gen het vertrouwen weerspie
gelen in Zuid-Afrika's econo
mische stabiliteit en groei".
In de laatste twintig jaar heeft
men, aldus de brief, kunnen
zien dat de toenemende bruta
liteit van de apartheid gepaard
ging met een geweldige toene
ming van de buitenlandse in
vesteringen. De investering is
nog nooit in praktijk gebracht,
zodat niemand kan bewijzen,
dat dat middel de opheffing
van de apartheid zou vertra
gen.
Over de functie van de bank
als Amro zegt de Wereldraad,
dat deze alleen rekening blijkt
te houden met aandeel- en re
keninghouders. Het is een pri
vate organisatie, met als enig
doel het vergroten van de
macht van haar belangheb
benden.
De Wereldraad is een groep
van 286 kerken, die niet aller
eerst aan zijn leden, maar aan
de Heer van de oecumene, dat
wil zeggen van de gehele be
woonde wereld, rekenschap
moet afleggen. Omdat de god
delijke liefde in de eerste
plaats gericht is op de armen,
de randgroepen en de ver
drukten. moet ook de kerk dat
in haar daden weerspiegelen.
„Het enige geoorloofde ge
bruik van kapitaal door chris
tenen is het gebruik voor de
dienst aan de wereld, hetgeen
noodzakelijkerwijs de bevrij
ding van de armen en de ver
drukten inhoudt. Kapitaal is
voor de Wereldraad een mid
del, terwijl het voor Amro een
doel in zichzelf is"
De bewering dat de bank zich
altijd heeft weerhouden haar
apparaat (noch in positieve
noch in negatieve zin) voor
politieke doeleinden te gebrui
ken, kan de Wereldraad niet
aanvaarden. Kapitaal is macht
en het gebruitc daarvan „dient
altijd politieke doeleinden".
Waar buitenlands geld in
Zuid-Afnka ertoe bijdraagt
het beleid van de „geschieden
ontwikkeling" ver uit te brei
den, vindt de Wereldraad dat
de bank in dit geval haar
macht gebruikt voor een im
moreel politiek doel.
Ook gaat Potter in op de uit
spraak van Amro dat „er naar
onze mening geen sprake van
kan zijn, dat het geweten een
bindende uitspraak zou kun
nen doen hoe in de praktijk
van deze uiterst gecompliceer
de vraagstukken te handelen".
Als wij hel geweten weigeren
te laten spreken aldus de
Wereldraad „Laten wij een
recht en een plicht los, die
fundamenteel menselijk zijn".
Verder vraagt dr. Potter zich
af hoe dit te rijmen valt met
de opmerking dat Amro wil
werken voor een minder dis
criminerende samenleving in
Zuid-Afnka.
Tenslotte vestigt de Wereld
raad de aandacht op iets dat
niet in de Amro-brief wordt
genoemd: het belang dat de
bank heeft bij het instand hou
den van de huidige Zuidafri
kaanse regering. Zowel het
heengaan van de huidige rege
ring als vermindering van de
apartheid, waarop de Zuida
frikaanse economie berust,
zouden de belangen van de
bank schaden. „De kern van
de zaak is dat u geen andere
keus hebt, dan de wetten en
praktijk van de apartheid in
Zuid-Afrika te aanvaarden",
aldus dr. Philip Potter.
KERK
EN
WERELD
De rechtbank in Heilbronn
heeft dc jurist Manfred Boe
der veroordeeld tot een geld
boete van vijfduizend mark
wegens bezoedeling van de
nagedachtenis van de pro
testantse theoloog Dietrich
Bonhoeffer, die tijdens het
Hitler-rcgime werd terecht
gesteld. Roeder had Bon
hoeffer bestempeld als een
"eerloze landverrader, die
helaas te laat vernietigd
werd". Dc rechter wilde
geen zwaardere straf opleg
gen, omdat door zulke grove
aantijgingen leven en per
soon van Bonhoeffer niet
werden aangetast. Boven
dien, zo meende hij, zou een
gevangenisstraf Roeder bij
zijn rechtsradicale volgelin
gen tot martelaar maken
Nu de geleidelijke uitwijzing
vun nog vierenveertig missio
narissen door de communis
tische autoriteiten, zijn er
naar in Rome wordt gemeld,
nu waarschijnlijk geen bui
tenlandse missionarissen in
Vietnam. Onder de geestelij
ken, die het laatst zijn uitge
wezen bevonden zich de laat
ste vier leden van de congre
gatie van de Salesianen van
Don Bosco, die in Vietnam
werkzaam waren in oplei
dingsinstituten voor jonge-
