n
Wereldraad van Kerken
gaat beleid vaststellen
Ambtenaar loopt het gevaar
drie maal gepakt te 99
Het zal
je lot maar
wezen.
NIEUWE VOORZITTER AMBTENARENCENTRUM:
Idi Amin
klom over
lijken naar
de top
DU
DT1
De Staatsloterij,
Al 250jaar
Kerk en
Wereld
E
ri
„KERKEN MOETEN TEGENGAAN
ENERGIEVERSPILLING BEVORDEREN"
WOKNSDAU 28 JULI 15^^
HOOGWOUD - „Ik neem
het niet^ dat de ambtenaar
eerst als burger en vervol
gens nog eens als ambte
naar gepakt wordt." Kijk,
dat staat, zo'n stoere uit
spraak past een vakbonds
voorzitter. Hij komt uit de
mond van Wil Koper (36)
uit het Noordhollandse
Hoogwoud, die onlangs is
benoemd tot voorzitter
van het Ambtenarencen
trum. Eén van de vijf bon
den, die de ambtenaren
kennen. De jonge voorman
komt meteen middenin de
problemen, want er wordt
getornd aan de rechtsposi
tie van de overheidsdie
naar. Wil Koper wil dat
voorkomen en vandaar die
krasse uitspraak.
Maar het is een van de weini
ge, die Wil Koper doet. Het
Ambtenarencentrum is geen
vakbond, die als eerste de bar
ricaden opgaat. Een categorale
club, waar de pure belangen
behartiging voorop staat en de
discussies over samenleving
en politiek van ondergeschikt
belang zijn. Wil Koper: „Als er
voor het bedrijfsleven wordt
afgesproken dat er wordt geni
velleerd, volgt dat voor ons als
ambtenaren toch ook. Het
heeft dus niet veel zin om
allerlei maatschappelijke dis
cussies op touw te zetten."
Naast de rooie ABVA en de
confessionele ambtenarenbon
den, vormt het Ambtenaren-
centrum een wat liberaal aan
doende club, zonder dat er
rechtstreekse lijnen naar de
WD lopen. Als de lijst van
aangesloten organisaties beke
ken wordt is dat ook niet zo
verwonderlijk. Zo zal de maat
schappelijk geëngageerde
stencilmachine in de Landelij
ke Korporaalsvereniging, de
Marechaussee Vereniging en
de Vereniging Belangenbehar
tiging van Schepelingen en
Oud-Schepelingen bij de Zee
macht weinig draaien. Van
oorsprong echter overheids
dienaren, met het accent op
dienaren, voor wie politiek al
tijd taboe was. Samen met ca
tegorale bonden als de Alge
mene Bond van Gemeenteper-
soneel, de Algemene Bond van
Provinciaal Personeel van
Rectoren en Docenten aan
Avondlycea brengen zij het
Ambtenarencentrum op een
totale sterkte van 90.000 leden.
En de groei zit er nog steeds
Als voorzitter van een catego
rale vakbond kun je je veel
onafhankelijker opstellen. Bin-
Wil Koper: „Je moet niet zeggen, hij heeft het goed dus hij moet maar wat
minder. Nee. hij heeft het goed, de rest moet het ook zo krijgen".
nen zo'n NW is dat veel moei
lijker. Daar vind je de contr
overse tussen een Groenevelt
en Van Dijk. de ABVA-voor
zitter. Daar hebben wij geen
last van. Voorwaarde bij het
Ambtenarencentrum is ook,
dat de voorzitter een dienend
ambtenaar moet zijn"
Geen politiek gezwets dus bin
nen het Ambtenarencentrum,
wel een pijnlijk volgen van
wat er in het bedrijfsleven ge
beurt. Het Ambtenarencen
trum is een vurig aanhanger
van de trendgedachte. Deze
trend is met het ambtenaren-
pensioen de laatste tijd nogal
in discussie. De trend werd
destijds ingesteld om de amb
tenaar het vrije bedrijfsleven
te laten volgen bij loonsverho
gingen. Er werden vele cao's
uit het particuliere bedrijfsle
ven naast elkaar gelegd en
daar werd een gemiddelde van
genomen. Dat gemiddelde von
den de overheidsdienaren la
ter in hun loonzakje terug.
„Die trend vinden wij een uit
stekende methode om de amb
tenaar in de pas te laten lopen,
met het vrije bedrijfsleven.
Daar houden we dan ook
strak aan vast. Laatst hebben
de andere organisaties het rijk
0,35 procent geschonken, die
we eigenlijk nog te vangen
hadden. Wij waren daar fel
tegen. Samen met de Centrale
van Hogere Functionarissen
bij Overheid en Onderwijs.
Kijk, het is gebleken dat er
wat oneigenlijke effecten in
die trend geslopen zijn. Die
mogen er van ons uit, natuur
lijk. Maar aan de trend-ge
dachte houden we gewoon kei
hard vast. Doordat de andere
centrales die 0,35 procent heb
ben laten zitten, hebben we
het rijk eventjes 200 miljoen
gulden geschonken."
Maar die trend wordt bepaald
aan de hand van c.a.o.'s voor
10.000 werknemers of meer. Er
valt een hele grote groep wer
kers in het vrije bedrijfsleven
buiten die een stuk slechter
zitten. „Dat kan best -zijn",
vindt Koper, „maar dan zeg ik,
dat er ook een hele flinke
groep boven zit. Het ambtena-
renloon is witter dah wit. Al
lerlei gunstige regelingen die
het bedrijfsleven kent als aut
overgoedingen, onkostenrege-
lingen, die heeft de ambtenaar
niet. Nogmaals, wij hoeven
niet voorop te lopen. Maar ook
niet achteraan."
Het hangijzer. De ambtenaren-
pensioenen, die uitstekend zijn
en de AOW-premie die over-
heidsmensen niet hoeven te
betalen. Van alle kanten wor
den minister Duisenberg sug
gesties gedaan, om daar maar
eens behoorlijk in te snoeien
om tot bezuinigingen te ko
men. Het weekblad de Haagse
Post rekende de minister voor,
dat hij zo zes miljard kon be
sparen door, wat het blad
noemde, de ambtenarenprivi-
leges te kappen.
Prompt spraken de ambtena
renbonden van een hetze.
Koper: „Ik zal niet ontkennen,
dat het ambtenarenpensioen
uitstekend is. Maar dat we er
niet voor zouden betalen is
beslist onwaar. In 1963 is men
tot een regeling gekomen. Om
dat de AOW voor ons toch
weg zou vallen heeft het rijk
die premie toen overgenomen.
Maar voor het pensioen dat er
toen gekomen is hebben we
wel degelijk een flinke premie
op tafel moeten leggen. Twaalf
procent van je salaris, da's
niet niks. Goed, het rijk doet
daar ook nog een hoop bij,
maar het is beslist niet waar,
dat we het voor niks krijgen.
De Haagse post is erg onzorg
vuldig te werk gegaan. „Hij
wordt wat feller: „Als Arie
Groenevelt er destijds zo'n
pensioen voor z'n achterban
had uitgesleept had iedereen
dat geweldig gevonden. Maar
dat is niet gebeurd. Terwijl in
het bedrijfsleven verzuimd is,
een goede pensioenvoorziening
te maken, gaat men het de
ambtenarenbonden kwalijk
nemen dat wel keurig te heb
ben geregeld. Dat vind ik niet
eerlijk. Er was in die tijden
van hoogconjunctuur best
ruimte geweest om dat te rege
len."
Het zijn zware tijden voor het
ambtenarendom. Koper over
de 1 procentsbezuinigingen:.
„Ik ben bang dat de regering
wel eens haar taak als werkge
ver en overheid door elkaar
haalt. Als ik de bezuiniging
snota zie, dan houd ik die
indruk een beetje over. Zovan,
we zullen eerst maar eens kij
ken of er bij het personeel niet
wat te pakken valt. Daar ver
zetten we ons natuurlijk prin
cipieel tegen. We gaan in sep
tember in het centraal overleg
weer met De Gaay Fortman
praten. Wij willen allereerst
wel eens de algemene voor
stellen horen, die voor het hele
Nederlandse volk gelden. Als
de kinderbijslag er voor iede
reen afmoet, zal het Ambtena
rencentrum zich daar heus
niet tegen verzetten. Maar als
vervolgens nog allerlei aparte
regelingen voor de ambtenaar
worden bedacht pikken we het
niet. Er bestaat een gevaar,
dat sommige ambtenaren drie
keer worden gepakt. Eerst als
burger, datn atls ambtenaar en
als je bij defensie of onderwijs
werkt loop je ook nog eens
gevaar wat de werkgelegen
heid betreft."
Wil Koper mag dam voorzitter
zijn van een nauwelijks mili
tante vakbond, de heren ter
ministerie hoeven er niet op te
rekenen over hem heen te
kunnen lopen. De ambtenaar
vam de rijksluchtvaartdienst,
trekt z'n grenzen waar De
Gaay niet overheen mag. Of
de bewindsman zich daar wat
van aan zal trekken is een
ander ding. Want hoe je het
ook wendt of keert, ambtena
ren zitten in dit land niet
slecht. Koper tenslotte: „Ik
vind dat je niet moet zeggen,
hij heeft het goed, dus hij
moet maar wat minder. Nee,
hij heeft het goed, de rest
moet het; ook zo krijgen."
Gerrit Mollema
J^lktor Koi
Leningr
Idi Amin, de president van Oeganda die alom verontwaardiging wekt door de middelef*
die hij aangrijpt om aan de macht te blijven. jatvanc
Drige we
ït Miles
M-toern
is voor
ten ech
ortdurei
rieden 1
grond
was verre van popu tQe
(Van onze correspon
dent Arnold Raphael)
Kampala Amin, de
Oegandese dictator die
Kenia op steeds agres
sievere toon met oorlog
dreigt, is een Engels
produkt waarmee iets is
mis gegaan. Toch kan
men het de Engelsen
niet kwalijk nemen, dat
ze in 1946 Amin indeel
den bij de Koninklijke
Afrikaanse Fusilliers.
Met zijn 1.90 meter leng
te, zonder schooloplei
ding, taai en schijnbaar
betrouwbaar, leek hij
daar juist het ideale ty
pe voor. Hij werd
zwaargewicht-bokskam
pioen van Oeganda en
een van de weinige ne
gers die rugby speelden.
Dat leidde zijn blanke deeld zou hebben,
officieren ertoe om klei-
maar tegen de mie
len die hij aangreep,
nog steeds aangrijpt,
aan de macht te blij'
Amin behoort tot de
kwa-stam,
stam in het westelir
Nijldistrict
da. En leden van
stam waren door Ar
in militaire sleutel]
ties gemanoeuvreerd:
bemanden de panl
reenheden.
Toen het in 1971 tot
uitbarsting kwam
ker tot de galg veroor- De troepen juichten en hij dus de kanonnen.
de rebellie was voorbij, die gebruikte hij
Aan alle eisen van het om een bloedbad a<
dan de macht ovei
nemen. De verontw
diging jegens Amin r
zich niet tegen het
dat hij de plaats
Obote innam want
veriater
krijgstucht door de vin
gers te zien. Hij kwam Walter Coutts,
serieus in aanmerking schuwde Obote
ne vergrijpen tegen de Dé toenmalige gouver- leger werd tegemoetge- richten onder de Ach
Oeganda, sir komen en alle hogere en Langi-troepen uit
aar. rangen werden door streek van herkomst v
dat Afrikanen bezet. president Obote. En
voor „de streep voor Amin hem in de toe- Obote was zich terdege nieuwe president liet
goed gedrag", maar ver- komst waarschijnlijk bewust van de vele bui- niet bij het leger. O
speelde zijn kansen grote moeilijkheden zou ten-rhilitaire aktiviteiten het officierscorps van
doordat hij een ge- bezorgen. Dr. Obote, die c^e Amin in die periode politie werd uitgemoo
slachtsziekete opliep. nu in ballingschap leeft ontwikkelde en het hem Toen volgden de polit
Zijn ware aard kwam in Tanzania heeft nu *n 1970 onder huisarrest toen de ambtenarij
pas aan het licht toen nog bittere spijt dat hij plaatsen, zogenaamd op tenslotte de hogere
zijn bataljon in Kenia toen geen acht geslagen grond van een rapport roepsbevolking en de L
werd gestationeerd tij- heeft op die waarschu- over de moordaanslag kenmensen. De Blau
dens de Mau-Mau-crisis wing van Coutts. Want °P brigade-generaal Nijl was rood gekleu min
en ter bestrijding van de door het gratiëren van Okoya en vanwege een met het bloed van dondhi
veediefstallen Amin groef hij zijn ei- overbesteding van 13 zenden. will
daarna. Het toenmalige gen graf. De eerste teke- miljoen gulden door het Na het uitmoorden of
koloniale bewind in Nai- nen die in die richting leger. De president en ballingschap jagen
robi wilde hem voor de wezen waren waarneem- zÜn voornaamste mik- het establishment gi
krijgsraad slepen we- baar in 1964 toen het taire adviseur stonden Oeganda economist
gens moord, nadat de Oegandese leger aan het nu tegenover elkaar, snel achteruit. Amin 15 nee
verminkte lichamen ge- muiten sloeg samen met Beiden waren ook bang steedde iedere cent a grc
vonden waren vaïi leden de legers van de pas voor elkaarwapens, die hij eerst v gt y
van de Turkana-stam in onafhankelijk geworden Op dat punt in de ont- Engeland en Israël 1 q
het gebied waar het pe- landen Kenia en Tanza- wikkelingen vertrok trok en later van Ri
nia. Obote naar de Gemene- land, en voerde zijn
Tot dat ogenblik had hij best-conferentie in Sin- germacht op tot m<
zich een voorkomende, gapore. Vandaar gaf hij dan 20.000 man. V<Jde
hardwerkende officier telefonisch instructies zijn staatsgreep had (\adeli
loton van Amin op zoek nia.
was geweest naar vee
dieven.
Maai- juist op dat ogen-
bkk was Oeganda bezig betoond die- op uitste- door dat
zich in ganda zich aardig kv^r^] j
met de voorbereidingen kende voet stond met z'Jn afwezigheid van nen handhaven met
Britse meerderen. Amin moest ontdoen, export-opbrengsten v
haar onafhanke-
jac
zat<
veelbelovende jonge plaats op. Hij Uet zich Amin en volgens som- en koper. En de onwa^eer E
officieren voor haar naar voren schuiven als migen had het Israeli- van het toerisme berfyan
nieuw op te richten le- commandant van het sche mik taire team in derde al dat van hte zul
ger. En daarom besloot muitende bataljon en Kampala daar ook de buurland Kenia. Maften
premier Obote, die later werd gepromoveerd tot hand in onderschep- nu wil niemand Qiet
president zou worden, luitenant-kolonel. Van ten de boodschap van mooie maar gefolter^en ui
Amin niet uit te leveren toen af wilde hij niets Obote. Daarom kon men land meer bezoeken, lelijk
aan Kenia en aan een meer te maken hebben toen zeggen dat Amin (Copyright The Gual niet
krijgsraad die hem ze- met de Britse adviseurs, geen andere keus had diajgels i
-lijkheid en had behoefte Maar toen eiste hij zijn Maar de vrienden van haar koffie, thee, kato
I let zal je lot maar wezen. Mooie boel. Sleutel
zoek. Daar sta je dan met je prachtige gloednieuwe
caravan, tweehonderd kilometer van huis. "Ik dacht dat
jij 'm had. Nee. jij zou Enfin, ten lange leste, ligt ie
tussen de leuning van mijn stoel. Nou ja. Kunnen we
toch beginnen aan onze eerste vakantie in n nieuwe
caravan. Gekocht van eert prijs in de Staatsloterij.
Tja. 't -zal je lot maar wezen.
Trouwens zo'n kans kunt u ook krijgen*
Gewoon meespelen in de Staatsloterij. Alleen, of met
een paar. De loten kosten f 25,^ per stuk, 'n vijfje f5.—
L' koopt ze bij de Staatsloterijkantoren, waarvan u de
adressen in de beroepengids vindt. Vanaf elke le
Gemiddeld 4 op de 10 loten zijn prijs. Dat is een kans van
1 op 2'-.- op zo'n 800.000 prijzen van f 10,- tot
f 500.000 - Iedere maand. Per lot speelt u 3 trekkingen
mee. De uitslagen komen op de tv en in de kranten
Uitbetalingen na de derde trekking.
Postrekeninghouders kunnen héle loten bestellen
door storting op postrekening 5151 t.n.v. de Collecteur
Directie Staatsloterij. Den Haag. Na overmaking van
f25.- (of een veelvoud daarvan) ontvangt u enkele
dagen voorde le trekking uw lotnummer(s).
Als het bedrag vóór het eind van deze maand van
uw postrekening is afgeschreven, speelt u in de volgende
loterij mee. Ook kunt udo Staatsloterij machtigen eens
per maand of tweemaandelijks een bepaald bedrag te
laten afschrijven. Incassomachtigingen en alle
inlichtingen: 070-653955
Korte metten
Voor het eerst is een lid van
de Masaistam priester gewijd,
de 24-jarige Frederick Sipitek
OIoishiro. De wijding vond
plaats in Arusha (Tanzania).
De Masai, ongetwijfeld de
meest gefotografeerde stam
van Afrika en vroeger ge
vreesd vanwege zijn krijgs
kunst, hebben lange tijd niets
willen weten van de missiona
rissen. Nu zijn er 2000 kath
olieke Masai en 6 priesterstu
denten.
Voor de ongeveer 10.000 in
heemse priesters van Afrika,
Azië en Oceanië hebben de
internationale „Pauselijke Mis-
siewerken" een pensioenfonds
opgericht. Het missiebureau
„Missio" te Aken, dat het ini
tiatief had genomen, voért de
administratie. Het fonds zal
worden gevoed door de pries
ters zelf, hun bisdommen en
door de pauselijke missiewer
ken. Priesters boven de 65
krijgen maandelijks een uitke
ring van ruim 200 gulden.
De commissie voor interkerke
lijke hulp aan kerken en
vluchtelingen van de Wereld
raad van Kerken heeft 50.000
gulden beschikbaar gesteld
voor hulpverlening aan Indo
nesië en Libanon. De Indonesi
sche Raad van Kerken zal
25.000 gulden ontvangen voor
evacuatie en huisvesting van
ongeveer 15.000 personen, die
dakloos zijn geworden door de
aardbevingen op Java eind ju-
Aartsbisschop Dlyas Kurban
van Tripoli krijgt 25.000 gul
den voor hulp aan 35.000
vluchtelingen vanwege de Li
banese burgeroorlog.
Het centrale comité van de Wereld
raad van Kerken komt van 10 tot 18
augustus in Genève bijeen om het
beleid van de Wereldraad voor de
komende jaren vast te stellen. Van
Nederlandse zijde nemen aan de be
sprekingen deel dr. A. van den Heu
vel, secretaris-generaal van de Ned.
hervormde kerk en mevr. ds. M. van
der Veen-Schenkeveld uit Krimpen
aan de IJssel.
Het centrale comité, waarin 130 vertegenwoor
digers uit de kerken zitting hebben, zal voor
stellen voor nieuwe programma-onderdelen be
handelen, zoals die zijn voortgekomen uit de
assemblee van de wereldraad, die vorig jaar
in Nairobi is gehouden. Bij de behandeling van
deze programma-punten zullen de financiële
mogelijkheden een grotere rol dan ooit spelen,
zo wordt verwacht.
Een van de belangrijkste punten van bespre
king zal zijn de schending van de mensenrech
ten en de godsdienstvrijheid. Uit verschillende
landen komen hierover rapporten binnen in
Genève. Vanuit Nederland rapporteerde de
Raad van Kerken hierover reeds in het voor
jaar. Alle rapporten zullen op een besloten
voorbereidende bespreking, die van 24 tot 28
juli in Montreux wordt gehouden, worden gee-
valueerd.
[dar
tamp
Als het centrale comité daarmee instemt zal in
juni 1977 een consultatie van de afdeling „Ge
loof en Kerkorde" te Lausanne worden gehou
den, op uitnodiging van de kerken in het
Zwitserse kanton Vaud. Doel vhn de bijeen
komst is de reacties te vergelijken, die men dan
hoopt te zullen hebben ontvangen op de in 1972
gelanceerde studie .Rekenschap geven van de
hoop die in ons is'. Ook in Nederland is onder
leiding van mevr. dr. E. Flesseman-van Leer
met medewerking van velen aan dit project
gewerkt. Tevens is gevraagd tegen Pinksteren
1977 een gebedskalender gereed te hebben om
de kerken te helpen voor elkaar te bidden. Dit
zou in samenwerking met de rooms-katholieke
kerk moeten gebeuren.
en te
gen
f X2
De kerngroep van de onderafdeling „kerk en sa
menleving" van de Wereldraad van Kerken, is tot
de conclusie gekomen, dat de komende jaren een
geheel andere benadering vragen van economische
groei en consumptie wil een rechtvaardige en een
leefbare maatschappij in stand worden gehouden.
De kerngroep beveelt aan een grote internationale conferentie
te beleggen om de voorwaarden waaraan zulk een samenleving
zou moeten voldoen vast te stellen. Aan zulk een conferentie
zouden verscheidene consultaties vooraf moeten gaan. Voorts
zouden de kerken een campagne moeten voeren om dé energie
consumptie in de geïndustrialiseerde landen te beperken en
moeten bevorderen, dat de vrijkomende gelden ten bate van
de Derde Wereld zouden worden gebruikt, vooral om de energie-
loze technologie te bevorderen. Tijdens een bijeenkomst midden
1977 zou een inventarisatie van nieuwe alternatieve vormen van
energie-opwekking moeten plaats hebben.
Volgens de werkgroep „internationale zaken" van de Wereldraad
van Kerken is het militarisme „een centrale factor in economi
sche uitbuiting, racistische discriminatie en onderdrukking". De
werkgroep heeft met betrekking tot ontspanning, bewapenings
wedloop en militarisme voorgesteld een grote consultatie in 1978
te houden, waar vooral de invloed van de bewapeningswedloop
op de ontwikkeling van arme landen zou moeten worden
nagegaan.
France-Soir
bekritiseert
de paus
France-Soir, de grootste Fran
se krant heeft dinsdag in een
artikel op de eerste pagina
kritiek geleverd op paus Pau-
lus wegens diens disciplinaire
optreden tegen de traditiona
listische bisschop mgr. Marcel
Lefebvre.
Het artikel brengt in herinne
ring de terechtstelling van
John Fisher, aartsbisschop
van Rochester, in 1535 op last
van koning Hendrik de achtste
omdat hij de enige Engelse
bisschop was geweest die zich
tegen de invoering van het
protestantisme had verzet.
