Dichters uit twintig landen in „Poetry Intern99 De vrolijke kunst van mej. Pien Hazenberg Opbouw van parochie op eerste plaats in komende jaren KORTE METTEN „Mensen in Nood" houdt actie voor hulp aan Libanoï Geert van Oorschot als nurkse kritikaster Georg Antheil H^'r steelt de showjt^ met kwajongens Tp achtige vitaliteit NOS bracht ode S aan de Amerikaaif- musical i KERK EN WERELD Massaal protest tegen regering van Paraguayn DONDERDAG 17 JUNI 1976 LEIDSE COURANT Remco Campert, de ideale presentator van het Rotter damse Poetry-festival". Het Rotterdamse poëziefeest is inmiddels voor de zevende maal al weer in volle gang:. Maan dag j.l. gestart met Poetry National, waarin al leen Nederlandstalige dichters aan het woord kwamen in de foyer van de Rotterdamse Doelen, tot en met zaterdag als Poetry International, waarin dichters uit zo'n twintig landen uit eigen werk voorlezen begeleid door hun vertalers. Een merkwaardig festival waar het altijd weer lijkt of het helemaal niet zo moeizaam gaat met de poëzie in Nederland en dat uitgegroeid is onder auspiciën van Rotterdamse Kunststichting en in mindere mate Holland Festival tot de literaire trots van de werkstad Rotterdam. Vorig jaar dreigde „Poetry" zichzelf een beetje te overdonderen met een hoop simultaanmogelijkhe- den in de voor duizend man geschikte grote hal van de Doelen. Het geheel kreeg daardoor een kermisachtig tintje met een barre hoop bijgeluiden al was het alleen maar van de omvallende bierfles jes. Dit keer is het soberder xn Rotterdam. Men is weer terug in de kleine foyer waar zo'n 750 man in gaan, er staat een portier bij de deur die met drank gewapende mensen beleefd doch onver murwbaar terugstuurt en dat komt de aandacht voor het dichterswerk ten goede. Steeds weer blijkt dat naar poëzie luisteren tijdens zo'n toch altijd vluchtig ontmoeten van dichter en luisteraar een goede waardering toch niet in de weg staat. Zo bleek tijdens de eerste dag vooral de Vlaming Herman de Coninck enkele in hun simpelheid prachtige liefdesgedichten te kunnen brengen die op papier (de teksten zijn allemaal voor een zeer luttel bedrag te koop) even sterk blijken. De Coninck was wel een van de weinig opvallende figuren op de Nederlandse avond. Veel huis-, tuin- en keukenpoëzie, kabbelwerk uit de vijver in de achtertuin en een geringe persoonlijke inbreng. Alleen Jan-Willem Overeem was wanneer hij niet te cryptisch is een uitzondering en op een andere manier ook Margriet Poort die in een speciaal pak uit het hoofd een hele „act" kwam brengen. Auditieve poëzie waarin ze geholpen door een assistent en een bandrecorder meer gevoelens overbracht dan een bredere inhoud. Als er iemand die avond opviel was het wel presentator en uitgever Geert van Oorschot die gewapend met sigaar als een nurkse brombeer het geheel aan elkaar kritiseerde. „Nou, een Jan Hanlo heb ik nog niet gehoord", wilde hij halverwege aan het publiek kwijt. Hij besloot zelfs met enkele cynische opmerkingen over alle dichters en een speciale trap na aan Margriet Poort waarvan hij „helemaal niets begrepen had". Al zijn uitgevers kwaliteiten ten spijt, heeft Van Oorschot niet begrepen dat een presentator op zo'n open avond met poëzie van alle gezindten een andere taak heeft dan de sfeer te verpesten. Wat dat betreft deed zijn aanmoediging aan het publiek een moed willig irriterende herhaal-tekst van dezelfde Mar griet Poort „weg te klappen" de deur dicht. Het publiek mag dat doen eventueel, niet Van oorschot als verlengstuk van de organisatie. Stukken beter was het de avond daarna, waarop Geert Lubberhuizen (directeur van de Bezige Bij) en dichter Remco Campert de boel aan elkaar praatten. In het bijzonder Campert bleek de ideale „conférencier" met minieme grapjes en steeds weer zinnige dingen zeggend over de dichters. Judith Herzberg liet er een ontroerend gedicht „Invalide" horen, de Engelsman Peter Porter frap peerde met knappe, vaak diepgravende poëzie, de in Nederland wonende Spanjaard Francisco Car- raquer liet zich begeleiden door gitaarmuziek en Fazil Hüsnü Daglarca stal de show met simpele, maar emotionele poëzie. Daglarca, ex-legerkapi- tein, opende op latere leeftijd een boekhandel in Istanbul waar hij zijn nieuwste werk op de ramen plakt, waarvoor zich steeds weer een oploopje buiten verzamelt. Een idee voor een Nederlandse collega? De rest van de week brengt een groot scala aan uiteenlopende talen en stijlen. Opvallende zaken: Vanavond is de Russische dichter Andrej Vozne- sensky eindelijk aan het woord, na al diverse malen vergeefs te zijn uitgenodigd. Ook aanwezig is de dan in het Jiddisj dichtende Israëliër Abra ham Sutzkever. Het jaarlijkse vertaalproject is ditmaal aan zijn werk en het Jiddisj opgedragen. Zoals iemand het zei: Jiddisj, de meest verspreide stervende taal ter wereld. BERT JANSMA pacin^H A/a/ terug Dl Toen trompettist-zanger 1 nella veertien dagen gelet trad in de jazzclub New te Scheveningen liep l storm dat velen moestee* den teleurgesteld. VrijdatfA y ni is er een tweede kansr „oude meester" weer aj werk te zien. Hij treedt uj met Ted Easton's Jazzbjj is dit weekeinde, als heL meewerkt, ook in de opd^l te Scheveningen te horenL^ 1 Eerlijk gezegd begon ik aardig en ritmen van voertuigata genoeg te krijgen van al die passanten langs het raan 1 Amerikaanse muziek, maar de slaapkamer in de vroem de j Reinbert de Leeuw heeft giste- tend) „From the Steepiet S! I ren even laten horen dat je over the Mountains" en dan diinh Genesis nieuwej formatie grote kwaliteit Den Haag Voor de tweede i maal binnen anderhalf jaar stond de Engelse 4 man sterke symfonische roek-formatie Ge- nesis, versterkt met de uitste- kende drummer en percussist Bill Bruford, op de Nederlandse planken. Voor het eerst nu zon- der zanger Peter Gabriël, wiens 1 plaats wordt ingenomen door de kleine met baard uitgeruste zan- ger/drummer Phil Collins, die Gabriël in zang en mimiek niet helemaal kon doen vergeten, j maar wiens slemkwaliteit' toch voldoende bleek om de aan dacht op zich gevestigd te hou den. Ook de andere leden van de groep: Mike Rutherford, op i de 12-snarige gitaar. Toy Banks op synthesizer en Steve Hacket op electrische en acoustische gi taar, komen zonder Gabriël, meer en beter naar voren. Veel oud werk was gisteren, tij dens de twee uitverkochte con certen in de PW A-zaal in het Congresgebouw, te horen. De groep kwam na het zwakke ope- i ningsnummer „A Trick of the Tail" steeds beter op dreef, vooral in „The Carpet Craw- I Iers" van de lp „The Lrrnb lies i down on Broadway", gevolgd door nummers van de legenda- 1 risch lp „Selling England by the 1 pound". Genesis wist zich ook nu weer gesteund door een bij j tijd en wijle perfecte lichtshow, met vaak schitterende effecten, j Al met al een uitstekend concert j dat overduidelijk bewees dat j Genesis ook zonder Gabriël I kwaliteiten bezit. L. Nj De Nederlandse Bachvereni- ging geeft op vrijdag 18 juni haar traditionele Holland Festi valconcert in Gouda, ditmaal in de St. Jozefkerk, Prof. Aalber- seplein 2. Het wordt verzorgd door het Groot Koor en Vocaal Ensemble van de Ned. Bachver- eniging o.l.v. Charles de Wolff Ton van Dalens' grafiek is donker indringend Het rationalisme van de vori ge eeuw heeft ons denken in een soms benauwend jasje ge perst. Wij willen van zowat alles de achtergronden en de beweegredenen nagaan en zo komt het dat sommige kunst historici en critici veel meer menen op te diepen dan de maker van het kunstwerk ooit Hien Hazenberg Het Uit het vroliike ABC bedoeld heeft. Wie te veel speurt en ontdekt loopt ge vaar weinig of niets meer te zien. Het bovenstaande lijkt ons wel van toepassing op de schilde res Pien Hazenberg die tot het einde van deze maand in Gale rie het Kunstcentrum uitkomt. Zij toont zich hier vooral als tekenares en schilderes van kleine fijn-uitgewerkte ta- bleautjes. Uit alles blijkt dat er een bonte wereld van ideeën en bedoelingen achter zit want zij voelt er blijkbaar niets voor om zo maar huisje tuintje-hekje te maken. Di kwijls vindt zij dat het beeld niet toereikend is, dan gaat ze haar tekeningen begeleiden door een tekst. Een fraai voor beeld is het nuchtere komi sche schrift bij de voetbalwed strijd waarin precies uitgelegd wordt wat het voetbalspel ei genlijk inhoudt De bezoeker van Kunstcen trum moet vooral haar „Hospi- taalspel" eens bestuderen en ook dat nieuwe ABC eens le zen. Maar net als bij de oude initialen: het gaat om de illus tratie van „C is Charlotte die drinkt chocolaad" en „D is een dame die drentelt op straat". Pien Hazenbergs' kunst is van een vrolijke, geestige aard, en daar hebben we wel behoefte aan! Maar dit alles is voor de Ton van Dalen „Made in China" kunstcriticus niet de hoofd zaak: het gaat hem om de artistieke realisatie. En dan kan men van deze kunstenares alleen maar zeggen dat ze haar metier volkomen in haar vingers heeft, dat ze potlood of penseel met zwier en luchtige gratie hanteert zodat het een ware lust is om er naar te kijken, nog afgezien van het subject. De grafiek van Ton van Dalen t.m. de 26ste in de Kunstz,aal Pander te bezichtigen, heeft veel overeenkomsten met de tekeningen van Hazenberg. Ook hier allerlei begrippen en levenssituaties die aanleiding werden tot uitbeelding waarbij eveneens soms een tekst nodig is. Maar Van Dalen is zwaar der, donkerder en indringen der. Bij Hazenberg kan men met een glimlach voorbij gaan, Van Dalen staat dit niet toe. Zijn expressie duurt langer. En dan nóg een zeer belangrij ke factor: Hij vertoont een krachtig ontwikkelde techniek gepaard aan een subtiele smaak voor de beeld-vorm. j.v. alle overdosering heen komt als I iemand goede muziek weet te kiezen en die met volstrekte technische beheersing en een piano in drieën (waarom zjtar j geweldige inzet brengt. Onder alleen voertuigen langs vese i de dekmantel van het Neder- lende soorten wegen gajer< I lands Blazers-ensemble leidde instrumenten niet?). int hij in de Remonstrantse Kerk De hier weinig bekende dn (waarvan de akoestiek soms Antheil (niet zo oorspront S j wat overbelast werd) allerlei als Varëse of Ives maa|>lg> groepen met veel blazei-s maar onverbeterlijke kwajongemi waarbij slagwerkers en pianis ten ook niet weg te cijferen rukkelijke ritmische corrjng ties in „Tone Roads III'Tan de trombone in vijven tejjett een hartveroverende vitaj stal de show. Jazz en synèer waren en waarin zelfs strijkers sche muziek gingen nooit ba een stevige inbreng hadden. samen maar in Antheils Eii i Het klankfestijn, waarvoor ik Symphony for 22 ïnstruirek met permissie van de grote Van wèl, en de intrede van heike Dale alleen het schooljongens- chanische tijdperk zoalsnil woord „mieters" kan bedenken, rond 1925 werd ervaren,jle\ I begon met Varèse: het rijke spel niet leuker kunnen wordeiecl van ongewone timbres en klank- gebeeld dan in het befaplu i combinaties in zijn „Intégrales" „Ballet Méchanique" (zon (1925). Dan Ives die in korte film; in de revisie voor- g I stukken in en vóór de Eerste piano's en slagwerk uit li p Wereldoorlog kostelijke klank- Deze stukken brachten de karakteristieken wist te geven hoorders in vervoering metal j van geluiden uit zijn directe om- gevolg gehele en gedeelte n geving: „All the Way Around herhalingen. Dót was nou s I Back" (een base-ball-impressie), Amerikaanse muziek! enl I „Over the Pavements" (klanken j. KASANle 1 m.m.v. het Amsterdams Phil- harmonisch Orkest, Anton Trommelen tenor, Hubert Wa- ber bas, Angela Sarközy harp en Hans Broekman orgel en pia no. Op het programma staan: Handel, Concert voor harp en orkest; Ives, General William Booth enters into heaven; Bach, Kunst en kunstenaars Jesu meine Freude; Puccini, Messa di Gloria. Galerie „Ja", Sportfondsenbad Wassenaar, exposeert van 24 ju ni t/m 11 juli droge naalden en tekeningen van Hans van Effe- ren en handgevormd steengoed van Catherine van Wijk. Het Amsterdams Conservato rium, het Muzieklyceum te Am sterdam en de Haarlemse Mu ziekschool zullen aan het begin van het nieuwe studieseizoen in augustus fuseren. De vakafde lingen van de drie instellingen zullen worden ondergebracht in een nieuw „Sweelinckconserva- torium. In de toekomst wil men het nieuwe conservatorium on derbrengen in één gebouw. Atlas van Stolk, de befaamde Rotterdamse verzameling van historie-prenten, portretten, te keningen, handschriften en at lassen, krijgt van woensdag 30 juni af een nieuwe behuizing in het voormalige raadhuis van Delfshaven, Aelbrechtskolk 12, waar al eerder de verzamelin gen van het Zakkendragershuis je en „De Dubbelde Palmboom" werden ondergebracht. Plaatst men op een muziekfestival Ame rika centraal, dan ligt het voor de hand dat ook componisten als Irving Berlin, Ri chard Rodgers, Geor ge Gershwin en Leo nard Bernstein aan bod komen. Voor dat aandeel in het Hol land Festival zorgde de NOS door het be schikbaar stellen van het Promenade Orkest en het ver sterkt Radiokoor o.l.v. de in Londen geboren Stanley Black. De aankondi ging „A tribute tot the Boston Pops" bleek niet in staat de Hagenaars in drom men naar het Circus theater te trekken. Het programma blaadje verschafte wel veel inlichtingen over de uitvoerenden, doch aan de uitge voerde werken be steedde men geen woord. Dat Berlin in Rusland is geboren en meer dan 900 songs op zijn naam heeft staan zal het publiek wellicht ge weten hebben, doch het is toch zeker veel minder bekend bij voorbeeld dat Don Gillis trompettist was en jaren werkzaam bij de NBC te New York. componist van meerdere symfo nieën. Eveneens ont brak informatie hoe de selectie uit de mu sicals was samenge steld en waaruit de medley van TV-pro- grarnma's bestond. Meer aandacht was geschonken aan de weergave van o.a. „Porgy and Bess" „Oklahoma" en de „West Side Story". Stanley Black gaf correcte vertolkin gen, het geheel maak te een verzorgde in druk doch werkelijk geïnspireerd klonk het zelden. Het Ra diokoor moes vankelijk di op dreef korr|^ sic" zat men 31 lend vast aan 1 ton beeld. In van het conceJC. men losser en in de presentat)S was merkbaahlc de studio eenek vertrouwde t 1 ving is voor zo\»gt koor als het 4),. Dat de manfeu zongen en spjik deed overdrevi&j Stanley Black j de aan de vleujF "solistische np® werk van Jopf^J Lai. De sopraJi berta Alexanda met bescheiden111 le middelen jd: soli, Henk Srrfl« een bescheideifw deel veel meer F kleurrijke" f1( teit. lie De komende Jaren zullen, zo blijkt uit de diocesane be leidsplannen, alle krachten moeten worden ingezet voor de parochie- of gemeente-op bouw ter plaatse. Dit is zeer duidelijk een zaak van geza menlijke verantwoordelijk heid. De gemeente-opbouw kan slechts slagen door een gezamenlijke inspanning van heel het kerkvolk, priesters en overige gelovigen, ieder van uit zijn eigen opdracht, ieder met rijn eigen functie, charis ma en mogelijkheden. Het personele beleid zal op dat streven moeten worden afge stemd en de structuren zullen er dienstbaar aan moeten worden gemaakt. Een en ander is, aldus de pers dienst van de r.k. kerkprovin cie, door dé nationale werk groep „professioneel Pastoraat en zijn Samenwerkinsverban- den" (PPS) naar voren ge bracht tijdens een gesprek met de bisschoppenconferentie, dat deze week m Utrecht is gehouden. Er moet een uitdagend appèl worden gedaan op de leken tot het dragen van verantwoorde lijkheid in de zielzorg. Dit ver onderstelt een voedingsbodem van bloeiende parochies: in vi tale kerkelijke gemeenten zal het aan roepingen voor ver schillende kerkelijke taken niet ontbreken, meent de PPS. Voor wat het personeelsbeleid betreft, dient in de verkondi ging de Evangelische waarde van het celibaat met het pries terschap als een dringende op roep naar voren te worden gebracht. De pastores moeten gevoelig gemaakt worden voor nieuwe vormen van religiositeit, spiri tualiteit en gemeenschappelijk leven. Het is nodig dat experi menten op laatstgenoemd ge bied aandachtig worden ge volgd. Ook van mislukkingen valt veel te leren. De PPS zal op verzoek van de bisschoppenconferentie na gaan of het wenselijk is nieu we ministeria (bedieningen), waardoor het tweede Vati caans concilie de weg heeft geopend, in de Nederlandse kerkprovincie in te voeren. Men zou hier kunnen denken aan een ministerium voor die leken-pastorale werkers die dat wensen. De bisschoppenconferentie nam met voldoening kennis van een groeiende samenwerk ing tussen de diocesane dienst encentra op het terrein van de vorming van lekenkader. Over en weer werd gewag gemaakt Voor de kerkelijke gemeente kan daarvan een echte stimu lans uitgaan. Van de kant van de bisschop penconferentie werd gewezen op de moeilijkheid personeel te vinden, vooral voor lastige functies, waarvoor vanuit de bisdommen steeds minder mensen beschikbaar zijn. Op verzoek van het episcopaat zal de PPS aan dat vraagstuk een studie wijden. Jc Kerkelijke en niet-kerkelijke organisa ties en politieke partijen zullen morgen in Brussel aa6 de ambassadeur van Pa raguay bij de Benelux een protest over handigen tegen de vernietiging van de landbouwcoöperatie San Isidoro de Jejui in Paraguay. Het protest is ondertekend door 20.000 Europeanen, onder wie vele prominente figuren. De handtekeningen zullen worden beves tigd op grote borden, die voor het ge bouw van de ambassade in Brussel wor den opgesteld. In aansluiting op de aan bieding van het protest zal in de kantoren van het Internationaal Verbond voor Vrije Vakverenigingen en van het We- reldverbond van de Arbeid een tweetal persconferenties worden gegeven. De landbouwcoöperatie van Jejui, een succesvolle onderneming onder auspiciën van de bisschoppenconferentie van Para guay, werd door Paraguayse militairen in brand gestoken en met de grond gelijk gemaakt in februari 1975. Boeren en priesters van de coöperatie werden gear resteerd. De grond, oorspronkelijk bezit van de kerk maar ter beschikking van de coöperatie gesteld, is door de regering aan buitenlanders verkocht. De Franse landbouwcoöperatie „Longo Mai" bracht het protest in Europa op gang. Kardinaal Alfrink riep als presi dent van de internationale r.k. vredesbe weging Pax Christi op tot solidariteit. De protestresolutie van „Longo Mai" we onder anderen ondertekend door twëee veertig medewerkers van de Wereldraj van Kerken, door leidende figuren politieke en kerkelijke organisaties M Sicco Mansholt, dr Albert van den Ht vel, mevrouw dr. M. A. M. Klompé |H vele anderen. ia •.IL De aanbieding, van het protest en <vc handtekeningen in Brussel gebeurt md; steun van tal van Nederlandse organiS ties, zoals de r.k. adventsactie Solidaiv dad, de werkgroep Indianen Zuid-AmeUi ka, Clat-Nederland, Amnesty Internath nal en de politieke partijen PPR, PSP #oi PvdA 11 De bisschoppen van Polen hebben de Poolse regering be schuldigd van schending van de door de grondwet gewaar borgde geweteas- en gods dienstvrijheid. Onder meer noemen zij pogingen om de religieuze diensten voor kin deren in zomerkampen tegen te gaan. Ook de studenten worden onder druk gezet als zij hun geloof openlijk belij den. Zij hopen evenwel, dat het recente overleg van de regering met de speciale afge zant van het Vaticaan, mgr. Luigi Poggi tot betere betrek kingen tussen kerk en staat zal leiden. De Britse gynaecoloog, prof. dr. R. Walley heeft het Britse ministerie voor volksgezond- medische professie uit te oef nen. Hij is nu verbonden ai v de staf van de Memorial-ui versiteit in Newfoundland heid en de benoemingscom missies der universiteiten er van beschuldigd, dat zij in geen enkele opzicht rekening houden met het recht op gewe tensbezwaar, neergelegd in de wet op de abortus van 1967. In een artikel in „British medi cal journal" zegt de r.k. gynae coloog dat hij genoodzaakt was Engeland te verlaten om in volle gewetensvrijheid zijn De Spaanse communistiscl partij heeft de gedachte di godsdienst de opium van hll volk zou zijn al lang opgeg J ven, aldus Manuel Azcarat^ theoreticus van deze part^ De bisschoppen van Neder land zullen zich in het komen de weekeinde via de pastores richten tot het katholieke volksdeel met een oproep tot gebed voor vrede en hulp voor Libanon. De stichting Mensen in Nood - Caritas Neerlandica, die dit meedeelt, houdt in de komen de weken een actie tot steun aan Libanon. Zij doet dit me de naar aanleiding van een dringend beroep gedaan door enkele Nederlandse jezuieten, die al jarenlang in Libanon werkzaam zijn. om de meer dan driehonderdduizend vluchtelingen te helpen. Zij schrijven onder meer, dat de ellende al groot is, maar dat het ergste misschien nog moet komen. Naast de ver woestingen is er de werkloos heid van duizenden, die nu al niets meer hebben. De voorra den raken op en er is geen oogst te verwachten, omdat de boeren niet hebben kunnen werken. De voedselvoorzie ning begint hopeloos te wor den. Talloos zijn de vluchtelin gen die alles kwijt zijn en tal loos zijn ook zij, die niet meer tegen de ellende zijn opgewas sen. De Stichting Mensen in Nood. die een groot deel van haar blad „Clamavi" ditmaal aan de situatie in Libanon heeft gewijd onder meer met me dewerking van pater Thom Sicking s.j., die ook in ons blad in een serie van drie arti kelen situatie en achtergrond en heeft beschreven heeft al. honderdduizend gulden ter be- l schikking gesteld in het kadfcj van het hulpprogramma v< ,e Caritas Libanon, opgezet si samenwerking met Carit n Cyprus, van waaruit de hul j| verlening wordt gecöon zj neerd. Het gironummer van (D Stichting Mensen in Nood id Den Bosch is 1111 222 as

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1976 | | pagina 6