UITKERING
STUDIETOELAGE
PER MAAND
fictcbcSomcmt
REEDS 23 DODEN NA SCHOLIEREN
OPSTAND IN ZUID-AFRIKA
BRITSE VAKBONDEN AKKOORD LOONBEHEERSING
Goede hoop op
behoorlijke
compensatie f 16
Succes voor
arter
Ex-abt Franzoni kiest voor communisten
MEDEDELING
lONDERDAG 17 JUNI 1976
LEIDSE OrRANT
PAGINA 13
DEN HAAG (ANP) De Tweede Kamercommissie voor
Defensie heeft volgens haar voorzitter het KVP Tweede
Kamerlid J. van Eisen de verwachting, dat de compensatie-or
ders voor het bestellen van het Amerikaanse toestel F.16 goed
geregeld zal worden.
Hij zei dit gisteren na afloop van een overleg met minister
Lubbers, nadat in Washington het conceptcontract tussen de
Amerikaanse General Dynamic en Fokker getekend was.
In dit concept, dat thans ter goedkeuring bij de minister van
Economische Zaken ligt, wordt gesproken over compensatie
orders van 210 rruljoen dollar. Men neemt aan, dat dit bedrag
maar een gedeelte is van het totaal van de overeenkomst met
Fokker.
Zoals bekend bestaat nog steeds twijfel over de hoogte van
de compensatie-orders voor Nederland. In vakbondskringen
vreest men namelijk, dat de orders in arbeidsplaatsen lager
zullen uitvallen, dan oorspronkelijk berekend was.
De president van de
Amsterdamse recht
bank mr. W. Bor-
gerhoff Mulder
heeft gisteren in
verband met het
derde kort geding
tegen de krakers
van de AMRO-pan-
den aan de Nes.
een persoonlijk be
zoek gebracht aan
het betwiste com
plex. Op de foto: de
aankomst van de
president.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN De Britse vakbeweging wil een
ernstige bijdrage doen in de strijd tegen de
inflatie en premier Callaghan volledig steu
nen. Met een overweldigende meerderheid van
stemmen, die neerkwam op achttien tegen één,
keurde zij gisteren de drastische nieuwe loon
politiek goed, uitgewerkt door Groot-Brittan-
nië's socialistische regering en de centrale van
vakverenigingen (TUC). De vakcentrale had in
Londen een speciaal eendaags congres georga
niseerd om de vertegenwoordigers van alle
vakbonden te laten stemmen over de nieuwe
loonpolitiek, die vanaf 1 augustus alle loons
verhogingen 12 maanden lang beperkt tot ma
ximum 4,5 procent of 2,5 tot 4 pond per week,
plus een verlaging van de inkomstenbelasting.
Ongeveer 25 miljoen Britse arbeiders zullen nu
met ingang van 1 augustus een belastingverla
ging genieten, die voor een man met twee
kinderen en een gemiddeld weekloon van 65
pond, ongeveer 30 pond kan bedragen, met
daarna 1 pond 68 pence extra per week. Ter
zelfder tijd zullen de prijzen echter veel sneller
omhoog gaan dan de lonen. Om te beginnen
zal tegen eind juni de benzine weer meer
kosten. De sterke koersdaling van het pond
Aangezien van de Britse arbeiders verwacht
wordt, dat zij tvyee jaar lang geduldig wachten
op een ernstige aanpassing van hun lonen,
vragen sommige waarnemers zich af of dat
geduld niet vroegtijdig uitgeput zal raken.
Kritiek op
verplaatsing
Vehem naar
Den Haag
DEN HAAG (ANP) De Twee-
le-Kamercommissie voor Eco-
lomische Zaken heeft gisteren
eer kritisch gereageerd op de
leslissing van minister Lub
bers van Economische Zaken
de Nederlandse Herstructure-
ingsmaatschappij te verplaat-
ien van Den Bosch naar de
regio Den Haag.
Tijdens een besloten mondeling
overleg tussen de commissie en
bewindsman deelde deze
aatste mee, dat hij het groene
icht gaf voor de overplaatsing.
De vestiging in de Haagse regio
wordt van belang geacht, omdat
er dan kortere verbindingen zijn
met de departementen van Eco-
■<4j«/msche Zaken en Sociale Za-
Ifrn en de Nederlandse Investe-
rngsbank.
De meeste leden van de com-
fcissie voor Economische Zaken
pdden niet veel waardering
Ivoor de beslissing van minister
pbbers. Zij zagen de noodzaak
;an de vestiging in Den Haag
)f omgeving niet in, omdat in
leze tijd met moderne commu-
ïicatiemiddelen de verbinding
)en Haag—Den Bosch geen be-
i behoeft op te leveren.
)!EW YORK (Reuter) De be
te kanshebber voor de demo-
■atische kandidatuur bij de
merikaanse presidentsverkie-
ngen, Jimmy Carter, heeft gis-
veer enkele nieuwe suc-
issen geboekt.
Ie 153 leden tellende program-
la-commissie van de democra-
m werd het eens over het pro-
ramma dat grotendeels is ge-
aseerd op de standpunten van
larter. Slechts op het punt van
amnestie voor de Vietnam-
waarden nam de' commissie
in verder gaand standpunt in
de oud-gouverneur van
eorgia.
eorge Gallup, directeur van
ir hem genoemde bureau
»or opinie-onderzoek, verklaar-
tijdens een lunch in New
ork dat Carter een geweldige
verwinning zou behalen als de
irkiezingen vandaag plaats
iuden hebben.
Op 88-jarige
Jf leeftijd eerste
vliegreis
SCHIPHOL (ANP) Met
de laconieke mededeling
dat zij niet nerveus was,
begon gisteren de 88-jarige
mevrouw Boonman de
Waal uit Rotterdam aan
haar eerste vliegreis. De
reis van mevrouw Boon
man voert naar Melbourne,
waar zij na 23 jaar haar
schoondochter en vijf
kleinkinderen zal terug
zien.
De reis is mogelijk ge
maakt door de Nederlandse
Vereniging van Ouders, Fa
milieleden en Vrienden van
Emigranten, de OVE, die
dit jaar haar twintigjarig
bestaan viert.
„Ter gelegenheid van ons
jubileum hadden wij ons
voorgenomen iemand eens
heel gelukkig te maken. Op
dat moment bereikte ons
de brief die mevrouw
Boonman aan burgemees
ter Van der Louw had ge
stuurd, met het verzoek om
het voor haar op de een of
andere manier mogelijk te
maken naar Australië te
reizen. De reis wordt volle
dig door de OVE vergoed".
Bij werkzaamheden in een drukke straat in Los Angeles heeft zich
gisteren een ontploffing voorgedaan waarbij drie mensen om het
leven kwamen en 26 anderen gewond raakten. Omliggende gebou
wen en passerende auto's werden in lichterlaaie gezet door de
steekvlam waarmee de ontploffing gepaard ging. De schade be
draagt meer dan drie miljoen gulden.
Zorg om de mens
j DE REGERING MAAKT ZICH ernstig zorgen over de
enorme financiële groei in de gezondheidszorg, met inbegrip
I van het maatschappelijk werk in brede zin. De verzorging
j „van de wieg tot het graf", die lange tijd op het program
j van verschillende kabinetten gestaan heeft, blijkt financieel
niet meer bij te houden te zijn. Tegenstanders van deze
complete verzorging hebben daartegen al bij herhaling
gewaarschuwd.
STAATSSECRETARIS HENDRIKS van Volksgezondheid
heeft daaraan een nieuw element toegevoegd, dat echter
bij nader inzien niet nieuw is. Hij heeft dezer dagen
verklaard, dat de verzorgingsstaat de zelfstandigheid van
de mens aangetast heeft en dat deze staat de mens al bij
voorbaat tot patiënt verklaard heeft. Daarom zal het nodig
zijn de mens weer op zijn persoonlijke verantwoordelijkhe
den te wijzen, ook wat zijn gezondheid betreft, aldus de
staatssecretaris. Al of niet onder druk van de enorme lasten
binnen de gezondheidszorg heeft hij verder betoogd, dat
de meeste lichamelijke en geestelijke ziekten veroorzaakt
worden door dé mens zelf, die zich blootstelt aan allerlei
ongezonde gewoonten van eten, drinken werken, ontspan
nen enz. Hij zal dus eerst met zichzelf in het reine moeten
komen.
j HET IS EEN ALOUDE WAARHEID, die destijds echter
naar de achtergond verdween, omdat de verzorgingsstaat
j zich tijdens onze welvaartsperiode volop aandiende. Met
I deze periode verdwenen tegelijk de vrijwilligers, die in de
gezondheidszorg inclusief het maatschappelijk werk decen
nia lang voortreffelijk gewerkt hadden, naar de achter-
J grond. Tenslotte waren er praktisch geen vrijwilligers meer
over.
TOCH BLIJKT, dat de vrijwilligers niet gemist kunnen
worden. Wanneer het aan staatssecretaris Hendriks ligt is
voor hen een nieuwe en dankbare taak weggelegd in
dezelfde sector. Wij zijn het met hem eens, betreui*en het
echter dat de beste krachten verdwenen zijn en dat het
lang zal duren, voordat voldoende vrijwilligers met dezelfde
kennis en hetzelfde élan gevonden zijn. De nood van nu
heeft ons geleerd, dat oude waarheden lang niet altijd
overbodig zijn. Dat is een winstpunt.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De kans is groot dat
studiebeurzen in de toekomst niet per
kwartaal maar per maand worden uit
gekeerd. Bij de afdeling rijksstudietoe
lagen zijn hiervoor gedetailleerde plan
nen uitgewerkt.
Wanneer de nieuwe uitbetalingsregeling
eventueel zal worden ingevoerd is nog
niet bekend. In ieder geval nog niet het
komend studiejaar, zo is staatssecretaris
Klein van Onderwijs en Wetenschappen
gisteren met de onderwijscommissie van
de Tweede Kamer overeengekomen. In
dat beraad kwamen ook de plannen van
de staatssecretaris ter sprake voor een
nieuw studiefinancieringsbeleid. Ver
schillende commissieleden plaatsten
daar nogal wat vraagtekens achter. Het
nieuwe stelsel houdt ondermeer in dat
de basis-beurs voor HB O-studenten en
studenten aan een universiteit A omlaag
gaat. Bij nogal wat studenten is dat in
het verkeerde keelgat geschoten. Een
delegatie van hen heeft de bezwaren
gisteren toegelicht in een gesprek met
een aantal Kamerleden. Zij overhandig
den 15.000 handtekeningen van collega's
die de kritiek "delen. De studenten eisen
hogere toelagen en willen dat de kinder
bijslag en -aftrek onaangetast blijven.
Ze zijn ook tegen de invoering van
rentedragende leningen zoals staatsse
cretaris Klein die voorstelt in het nieuwe
studiefinancieringsstelsel, dat misschien
in 1977 wordt ingevoerd.
AMSTERDAM
(ANP) Politieau
to's met zwaailichten
en loeiende sirenes
hebben gisteren het
winkelende publiek
in de Amsterdamse
Kalverstraat uiteen
doen stuiven nadat
op het hoofdbureau
een overvalmelding
was binnengekomen
van een juwelier.
Aangekomen bij de
juwelier bleek de
„overvaller" zwij
gend op een stoel de
komst van de politie
af te wachten.
De man, wiens identi
teit niet bekend is
omdat hij ook op het
,,Bel de
Koningin maar
voor betaling
politiebureau blijft
zwijgen, was even te
voren de juweliers
zaak binnengestapt
en toonde belangstel
ling voor diamanten.
Toen hem enkele dia
manten werden ge
toond, koos hij een
exemplaar van 6900
gulden uit en liet het
inpakken. Vervolgens
stak hij dit pakje on
der zijn overhemd en
zei „bel de Koningin
maar voor de reke
ning", waarna hij
aanstalten maakte te
vertrekken. Perso
neel sloot onmiddel
lijk de deuren en
waarschuwde de po
litie. Toen deze arri
veerde had de man
de diamant nog
steeds bij zich.
DE BILT Morgen zal het
opnieuw droog en zonnig weer
zijn. Een hogedrukgebied boven
het zeegebied tussen IJsland en
Noorwegen, met een uitlöper
naar de Noordzee en Engeland,
trekt naar het noordoosten op,
en zal zich in de richting van
de Britse Eilanden uitbreiden.
Fronten boven Engeland bewe
gen langzaam naar het oosten,
JOHANNESBURG (Reuter)
Een woordvoerder van de po
litie in Johannesburg heeft
vanmorgen meegedeeld, dat
bij de onlusten van gisteren
in de door zwarte Zuidafrika
nen bewoonde plaats Soweto
23 mensen het leven hebben
verloren en minstens 228 men
sen zijn gewond.
De onlusten begonnen gisteren
in hetbegin van de dag en
duurden voort tot de c
van vandaag. Omgekomen zijn
21 zwarten en 2 blanken. In
het geheel zijn 126 mensen
gearresteerd.
Op het ogenblik is volgens de
politie de stituatie rustig. On
geveer duizend gewapende po
litiemannen zijn samengetrok
ken in Soweto, waar één mil
joen zwarten wonen. De plaats
ligt ongeveer 20 km. ten zuid
westen van Johannesburg. Het
spoorwegverkeer tussen Jo
hannesburg en Soweto is ver
broken Aan alle in Soweto
aanwezige blanken is verzocht
deze voorstad te verlaten. In
negerkringen werden cil eerder
moeilijkheden verwacht nadat
de regering had bepaald dat
het Afrikaans verplicht op de
scholen moest worden onder
wezen. Het verzet hiertegen
onder de negerleerlingen in
Soweto, die meer politiek be
wust zijn dan hun ouders, is
nu tot uitbarsting gekomen.
De leerlingen die aan de op
stand deel hebben genomen
zijn tussen de 13 en 18 jaar
oud. De onlusten waren al in
mei begonnen met het weglo
pen van leerlingen van de mid
delbare school Phefini en
breidden zich uit naar zes an
dere scholen in het gebied. De
regering wilde hun echter niet
toestaan te leren in de talen
die zij zelf wensten, namelijk
Engels en hun stamtaal.
Er zijn slechts weinig onder
wijzers en leraren die in het
Afrikaans les kunnen geven.
Schoolhoofden zeggen dat de
meeste vakken al moeilijk ge
noeg zijn als zij in de eigen
taal worden onderwezen, laat
staan in een taal die de kinde
ren niet willen leren. De leer
lingen beschouwen de maatre
gel als een vorm van indoctri
natie.
De onlusten begonnen gisteren
met het samenkomen van on
geveer drieduizend leerlingen
bij de middelbare school Phe-
ferii en de menigte groeide aan
tot ongeveer 10.000. Tijdens de
betoging opende de politie het
vuur op de menigte, naar zij
zegt „uit zelfverdediging". Ge
bouwen werden in brand ge
stoken en voertuigen aange
vallen en met stenen bekogeld.
daarbij in aktivi-
teit af, zodat er in het huidige
weerbeeld weinig verandering
komt. Koude lucht afkomstig uit
Noord-Rusland, die langs de
westflank van een depressie bo
ven Rusland naar Zuidoost-Eu
ropa stroomt, was vanmorgen
tot Noord-Italiè, midden Joego
slavië en Noord-Griekenland ge
vorderd, het koufront bracht
vooral in Hongarije en Noord-
Joegoslavië langdurige regen,
waarbij plaatselijk meer dan 20
mm viel.
Vooruitzichten voor zaterdag.
Overwegend zonnig en droog.
Geleidelijk hogere temperatu
ren.
Weersvooruitzichten in cijfers:
voor zaterdag:
Aantal uren zon: 5 tot 16
Min. temp.: omstreeks 10 gr.
Max. temp.: omstreeks 20 gr.
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 95 procent
Kans op een geheel droog et
maal: 80 procent.
Scheepvaart
op Rhone
onmogelijk
PARIJS De scheepvaart op
de Rhöne tussen Lyon en An-
dance (een afstand van ruim 80
km) is geheel stilgelegd, omdat
de waterstand van de rivier te
laag geworden is.
Al sedert enkele weken waren
de schippers genoodzaakt met
slechts gedeeltelijke lading te j
varen, omdat de diepgang te
groot was voor de lage water
stand. De Franse tegenhanger
van de Nederlandse waterstaat
vreest, dat de situatie nog zal
verergeren en dat een nog gro
ter gedeelte van de Rhóne onbe
vaarbaar zal worden en dat de
ze situatie de hele zomer zal
kunnen voortduren.
Giancarlo Cito,
een 32-jarige
kandidaat voor
de neo-fascisti-1
sche partij, ligt I
in het zieken
huis van de
Zuiditaliaanse
stad Taranto. Hij
raakte gister
nacht gewond
tijdens een con
flict met politie
ke tegenstan
ders.
Grondwaterstand
door droogte
gedaald
(Van een onzer verslaggevers)
HENGELO Vijf droge win
ters hebben een daling van de
grondwaterspiegel in Neder
land veroorzaakt. In de ruim
100-jarige geschiedenis van het
KNMI in de Bilt is een zolange
droogte nog niet eerder geregi
streerd.
Vooral de waterleidingbedrijven
die grondwater aan de bodem
onttrekken hebben met de ge
volgen van de lage grondwater
stand te maken. De droge perio
den zijn overigens niet ongun
stig voor hun bedrijfsresultaten,
omdat in deze tijd extra grote
hoeveelheden water afgegeven
moeten worden, wat weer extra
geld in het laatje brengt.
(Van onze correspondent)
ROME Giovanni Franzoni, voormalig
abt van het Romeinse Benediktijnpr-
klooster St. Paulus buiten de Muren,
maar sinds enkele jaren gesuspendeerd,
heeft vier dagen voor de parlementaire
verkiezingen in Italië verklaard op de
communistische partij te zullen stem
men. Hij heeft verklaard tot dit stand
punt te zijn gekomen op grond van zijn
ervaringen van de laatste jaren binnen
de beweging van christenen voor het
socialisme.
Don Franzoni die zich als abt grote faam
had verworven door zijn werk met basis
gemeenschappen van veelal minder be
deelden m Rome, en die twee jaar gele
den opnieuw in conflict kwam met de
Vaticaanse autoriteiten om zijn houding
tegenover de echtscheidingswetgeving,
wijst erop dat het een priester niet is
toegestaan lid te worden van de commu
nistische partij, maar toch als sympathi
sant te kunnen deelnemen aan de politie
ke strijd van die partij. Zijn verklaring
heeft weer de woede van de kerkelijke
autoriteiten opgewekt die de laatste we
ken in bedekte termen gewaarschuwd
hebben voor excommunicatie van kath
olieken die zich afgeven met de commu
nistische partij. Een officiële verklaring
is van het Vaticaan nu niet te verwach
ten.
Volgens de laatste opiniepeilingen behou
den de christen-democraten nog een klei
ne voorsprong op hun communistische
rivalen. Maar ruim 12 procent van de
De communisten hopen nog winst
te kunnen halen uit onthullingen over het
Lockheedschandaal, waarbij vooraan
staande christen-democraten zouden zijn
betrokken. Zij hebben geëist dat minister
van buitenlandse zaken Rumor en twee
voormalige ministers van defensie te
recht zullen staan, maar dit verzoek is
vanmorgen door een parlementaire com
missie afgewezen.
AAN ALLE ONDERWIJSGEVENDEN
Op 9 juni jl. is in Leiden opgericht een afdeling van de
Algemene Vereniging van Leerkrachten (A.V.L.). Een ver
eniging, die staat voor het behoud van de positieve normen
in het onderwijs. Voor inlichtingen kunt u zich wenden
tot het secretariaat - Guido Gezellestraat 30 te Hazerswou-
de/Rijndijk 2432.
WORDT LID
VAN DE ENIGE ONAFHANKELIJKE
ALGEMENE LEERKRACHTENBOND
VOOR ALLE TAKKEN VAN ONDERWIJS.
Markten
RIJNSBURG 16
0,223 42570; Glad.Colvi
0,146 21490;Glad.Narius 0.170
0,760 32875, Ixia 0,445 4114; Korenbloemen
0,074 85120; Lathyrus 0,353 2283; Leeuwe
bekken 1,457 30;Lelie kelk 0,250 2440, Telle
tak kas 0,298 152440; Liatris 0,315 3770;
Margriet wit enk 0,049 133134; Margriet
0.716 1765; Orchideeën 0.242 314; Orrutho-
galum 0,205 1750; Pioenen 0.415 10730;
Rozen grootbl. 0,114 5740; Rozen kleinbl.
0,070 32066; Scabiosa 0,164 4493; Snijgroen
0,791 1335; Statii g |Üj|
nijbic
I; Iris
0 500; Tulpen koude
r 0,554 659; Violieren
r st 0,062 41995; Anjer
9 32120; 2e si
0,149 158392; Gladiolen imp 0,111 15200;
Orchid. Arach. imp 1,097 836; Orchid. Den-
dr. imp. 0,056 3420; 2e srt per stuk 0,024
4000; Div. bladsrt. imp 3,750 490 Div.
snijbl. imp 608-Div. smjbl. imp. 0,102
21226; Begonia 1,179 657; St. Paulea 0,675
720; Div. perkplanten 0.349 4161; Div. pot-
KATW1JK, 16 juni. groenten: bospeen p.
kist, oud BI 5,00, nieuw AI 21,60-21,90, An
12,30-20,80, BI 20,70; bloemkolen; 61 94-1,06,
611 52-63, 81 70-88. 811 17-50, 121 28-69. 1211
28-44; Bospeen I 1.16-1,24. II 56-1,20 andij
vie 49; spitskolen 65-78; bonenkruid 33-42;
tuinbonen
rabarber 46-59;
1; selderie 25-68; sla 9-15. Aanvoer:
i oud 2000 kg. nieuw 39.000 kg;
