Kans op sociale en
politieke conflicten
Jrij val van kabinet
^Nederland wil
meebetalen aan
[legerbrigade in
Nrd-Duitsland
Onderzoek bepleit over
complicaties abortus
-EXECUTIE NOEL EN MARIE MURRAY VOOR IERLAND EEN PROBLEEM
s VICE-VOORZITTER FEDERATIE BOUW EN HOUT
p*
PRIVE-POLITIEMAN DEED ZIJN WERK TE GOED
Qtidóe<2owcmt
Rode Kruis instrueert
zusterorganisaties
Heftig verzet Libanese
Christenen tegen
Arabische vredesmacht
i4
ZATERDAG 12 JUNI 1976
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
~~f(Van een onzer verslaggevers)
EINDHOVEN De val van het kabinet-
"^Den Uyl zal Nederland voor grote proble-
len plaatsen. „Rechts vindt, dat er nu
langzamerhand maar weer eens een meer
ihoudend kabinet moet komen. Bij links
liggen de verlangens wat verschillend. Som-
ige groepen willen de chaos, omdat zij dat
Ie enige voorwaarde vinden om uiteinde
lijk tot het goede te komen. Een mogelijke
combinatie van grote sociale conflicten en
-i een minstens even grote politieke crisis
mlijkt geen aantrekkelijk vooruitzicht".
(Deze waarschuwing heeft vanmorgen vice-
voorzitter L. Brouwer van de Federatie
Bouw- en Houtbonden van het NW en NKV
laten horen bij de opening van een gemeen
schappelijk districtskantoor in Eindhoven.
Hij wees' er nadrukkelijk op, dat alle groe
pen, die verantwoordelijkheid dragen bij de
komende ontwikkelingen zich goed van het
karakter van een dergelijke situatie bewust
dienen te zijn.
Eveneens beklemtoonde de heer Brouwer de
noodzaak, dat het overleg regering—werkge
vers—werknemers over de loonvorming na
1 juli een positief resultaat moet hebben.
Daarbii „is het herstel van de kooDkracht
van de gemiddelde werknemer bij dit ge
sprek het enige juiste uitgangspunt", aldus
de vice-voorzitter van de federatie Bouw- en
Houtbonden.
Hij vond de bezuinigingsoperatie voor de
komende jaren voorlopig nog te globaal en
te vaag, om er een definitief oordeel over
te kunnen vellen. Wel vroeg hij zich af, of
de ene doelstelling (scheppen van meer
werkgelegenheid) van het plan niet met de
ander (bezuinigingen op onder mer volks
huisvesting, verkeer en waterstaat en bij de
gezondheidszorg) in strijd kan komen.
Luierlint
Prinses Christina van Zweden heeft gisteren de officiële opening verricht
van een nieuwe produktiehal van het Zweedse bedrijf Mölnlycke in
Hoogezand. De prinses deed dat door een lint door te knippen dat
uit luiers bestond In de hal zal nieuw type wergwerpluier worden
geproduceerd.
-Tien miljoen
kk J
«Voor gezonde
au| L?
tNederhorst-
iï,,staalpoot"
aUTRECHT (ANP) - De bedrij-
U7iven Hollandia-Lubbers en De
[Groot Constructies zullen onge-
Vgveer tien miljoen gulden inves
teren als hun plan om de Ne-
tder horst-s taal bedrijven in Gor-
cum weer gezond te maken,
•ordt geaccepteerd.
'at heeft de president-directeur
an Nederhorst R. van Heusden
isteren meegedeeld. Volgens
em zal binnen een gezonde Ne-
lerhorst-„staalpoot" werk zijn
•oor minimaal 100 en maximaal
1ÊJ500 man.
M
LONDEN Stephen Rosen-
grove (37) heeft te veel arbei
ders op de lange vingers ge
tikt. In de zes jaar dat hij
privé-politieman was bij Vaux-
hall-motors in Luton, ontmas
kerde hij 100 kruimeldieven
aan de fabriekspoort. Voor z'n
werkgevers betekende dat een
besparing van rond de 100.000
pond. Maar nu is Rosengrove
ex-privé-politieman.
De drie belangrijkste vakbon
den van Vauxhalls-personeel
hebben tegen de directie ge
zegd: „Als Rosengrove politie
man blijft, leggen onze 20.000
leden de fabriek plat".
Rosengrove was volgens de
vakverenigingen al ie ijverig.
Hij kon het niet laten arbei
ders te fouilleren voor ze de
automobielfabriek verlieten
om naar huis te gaan. Het
regende klachten bij de vak-
bondsbesturen.
De bom barstte toen Rozen-
grove aan de fabriekspoort
een arbeider staande hield om
dat de jas van die man een
verdachte ronding vertoonde.
Hij bleek echter geen kruimel
dief te zijn en beweerde daar
na dat Rozengrove hem aange
vallen had.
Het stakingsdreigement van
de vakbonden had met name
de bedoeling om de Vauxhall-
directie ertoe te bewegen Step
hen Rosengrove een andere
baan te geven. Eerst werd hij
overgeplaatst naar het proef -
terrein van Vauxhall, zes km
van de fabriek in Luton. Hij
zat er niets te doen bij een
telefoon en behield z'n oor
spronkelijke weekloon van 100
pond.
Deze week kreeg Rosengrove
kantoorwerk in de automobiel
fabriek te Luton. Toen de vak
bonden dat vernamen, protes
teerden zij opnieuw. Zij eisten
onderhandelingen met de di
rectie over een „geschikte"
baan voor Rosengrove.
Rosengrove is erg in z'n wiek
geschoten. „Ik mag m'n werk
niet meer doen omdat de vak
bonden chantage plegen", zegt
hij. „Zij houden geen rekening
met het feit, dat ik als politie
man zowel de belangen van de
arbeider als die van de firma
beschermd heb.
„Ze haten mij, omdat ik teveel
kruimeldieven heb ontmas
kerd. Meestal hadden de ke
rels, die ik fouilleerde, slechts
een kleinigheidje op zak. Maar
als we dan een kijkje gingen
nemen in hun huis of garage,
zaten die vol gestolen waar.
„Ik hield ooit een man staan
de, die een melkfles op zak
had, gevuld met olie. Dat was
n^et zo erg, maar m zijn auto
en bij hem thuis lagen voor
wel 250 pond gestolen onder
delen.
Een andere arbeider verkocht
zijn gestolen onderdelen goed
koper dan de gereduceerde
prijs, die de fabriek ervoor
\roeg aan haar personeel. Ze
hebben me bedreigd en zelfs
geprobeerd om te overrijden,
maar dat kon mij allemaal
veel minder schelen dan het
feit, dat zij mij m'n taak niet
laten volbrengen".
Rosengrove dreigt de vakbon
den nu met een proces voor
verloren promotiekansen.
De pijn van het
kiezen of delen
Uitvaart J.
Paul Getty
In Los Angeles is
gisteren de uitvaart
dienst gehouden
voor de oliemag
naat J. Paul Getty,
die afgelopen zon
dag op 83-jarige
leeftijd aan een
hartkwaal overleed
op zijn landgoed
„Sutton Place" in
Engeland. Als enig
lid van Getty's
naaste familie
woonde zijn zoon
Gordon Peter
(rechts) uit San
Fransisco de dienst
bij.
BRUSSEL (ANP) De Amerikaanse regering zou
w.i graag zien dat niet alleen Nederland, maar alle
en Navo-landen bijdragen aan de kosten van het statio-
neren van een Amerikaanse brigade bij Bremerha
ven, in de Noordduitse laagvlakte.
Aldus de'reactie van de Amen- woord van kritiek op de Neder-
kanen op de uitlatingen van mi- landse defensie-inspanning is
fON nister Vredehng die tijdens de geuit,
sta gisteren gehouden vergadering
1 4van de Navo-ministers van de-
'vet fensie in Brussel, heeft gezegd i
.dat Nederland in principe be-i,^^
reid is een dergelijke brigade VOORBEREIDEN OP EIGEN HULPVERLENING
mam mede te financieren. De minis- j
ters wilden na afloop van de
I vergadering niet ingaan op de
jj vraag hoeveel de legering van
een brigade Bremerhaven Br-
merhaven zou kosten. Gezien
echter de aard van de voorzie-
ningen die moeten worden ge-
i troffen kazernes, oefenterei-
J nen, huizen en scholen moet
8 Ij het om een bedrag van honder
den miljoenen guldens gaan. De
hoogte van de Nederlandse bij
drage is mede afhankelijk van
hetgeen andere landen zullen
doen. De Westduitse minister
van defensie Georg Leber heeft
op de wat hij omschreef als
„politieke wilsverklaring" van
minister Vredeling eveneens po
sitief gereageerd. Overigens
schijnt het voorstel van de Ne
derlandse bewindsman wel met
zich enige verwondering te zijn ont-
i Minister Vredehng het na afloop
van de bijeenkomst weten dat
tijdens de vergadering geen
HET KABINET-DEN UYL kan men veel verwijten, maar
gebrek aan moed heeft het zeker niet. Wie daaraan getwij
feld zou hebben moet de bezuinigingsnota - de zogenaamde
één procent-operatie - maar eens nalezen. Want er is
politieke moed voor nodig, om het publiek - in dit geval
de kiezer - te vertellen, dat de tijd van de welvaart voor
de meeste mensen voorbij is en dat nu het ogenblik
gekomen is, om de broekriem stevig aan te halen. En of
er nu zeven, acht of negen miljard in vier jaar tijd bezuinigd
moet worden, doet aan de zaak van de slechte economische
situatie weinig af. Feit is, dat Nederland in alle opzichten
economisch de wind tegen heeft en dat het van slechte
politiek zou getuigen, wanneer een regering daaraan niets
of weinig zou doen.
AL GERUIME TIJD wordt van alle kanten bij het kabinet
aangedrongen op maatregelen, die bijvoorbeeld de werkge
legenheid veilig moeten stellen. Ook wordt voortdurend met
klem gepleit de koopkracht te handhaven, om prijsbeheer-
sing, om het beschermen van de economische zwakkeren.
Er moet dus wat gebeuren.
Na veel aandrang, ook van verschillende Tweede Kamer
fracties is het kabinet nu gekomen met zijn pakket bezuini
gingsmaatregelen. Een pakket, dat er niet om liegt, zeker
wanneer men bijvoorbeeld de sterke bezuinigingen bekijkt
die noodzakelijk geacht worden in de sociale sector.
AL LANGE TIJD heeft iedereen deze noodzakelijke ingreep
zien aankomen. We hebben alleen maar gehoopt, dat het
ons of onze groep niet zou treffen. Precies als met de
werkloosheid. Zolang het onzelf niet betrof hielden we er
ons afstandelijk - noem het zakelijk of politiek - mee bezig.
Nu ligt het anders; de nota treft praktisch iedereen.
POLITIEK IS HET DE VRAAG, of het totale pakket, zoals
het aangeboden is, aanvaard zal worden. Zeker in de sociale
sector zullen er verschuivingen bepleit worden. En ook
bezuinigingen op departementen als volkshuisvesting en
verkeer en waterstaat, die direkt de werkgelegenheid kun
nen treffen, zullen ter dege bekeken moeten worden. Maar
het blijft een waarheid als een koe, dat het uit de lengte
of de breedte moet komen. En dat maakt een debat tussen
kabinet en parlement over de bezuinigingsnota uiterst moei
lijk en ingewikkeld.
IN DE TWEEDE KAMER is door o.m. de KVP al meerma
len sterk aangedrongen op een bezuiniging, die zelfs de
één-procentsnorm zou moeten overschrijden. Welnu het
kabinet heeft een richting aangewezen. Aan het parlement
nu de taak, om door middel van een duidelijke afweging
van belangen te kiezen of te delen. De van verschillende
kanten al geprezen struktuurnota van minister Lubbers
over het veilig stellen in de komende jaren van zoveel
mogelijk werkgelegenheid zal voor het parlement het baken
moeten zijn, waarop het zijn politieke keuze dient te richten.
STICHTING VRAAGT HULP VOLKSGEZONDHEID
UTRECHT (ANP) - Meer dan
tot dusver gaat het Nederlandse
Rode Kruis zusterorganisaties
in ontwikkelingslanden als Gua
temala, Turkije en Honduras
helpen zo goed mogelijk voorbe
reid te zijn op de hulpverlening
bij calamiteiten.
De Nederlandse organisatie zal
voor deze vorm van ontwikke
lingshulp know-how, materieel,
personeel en geld beschikbaar
gaan stellen, zo zei voorzitter
jhr. J. Kraijenhoff van het Ne
derlandse Rode Kruis vanmor
gen op de algemene vergadering
in Utrecht. Hij stelde dat deze
vorm van hulpverlening wellicht
minder spectaculair maar zeker
zo belangrijk is als hulpverle
ning „achteraf", wanneer de
ramp heeft plaatsgevonden"
Rampen in tal van landen heb
ben aangetoond dat het goed
voorbereid zijn op calamiteiten
snellere hulpverlening tot resul
taat heeft .waardoor het mense
lijk leed zo veel mogelijk kan
worden beperkt", aldus de voor
zitter.
In de eerste vijf maanden van
1976 heeft het Nederlandse Ro
de Kruis in dertien gevallen
hulp geboden aan slachtoffers
van calamiteiten in het buiten
land. Daarbij werd ruim 3,7
miljoen gulden ter beschikking
gesteld voor hulporganisaties en
nog eens voor 700.000 aan
hulpgoederen naar rampgebie
den gestuurd. Bovendien
schonk de Nederlandse regering
nog eens 2,25 miljoen gulden
voor hulpverlening via het Rode
Kruis.
UTRECHT (ANP) De stichting ter Eerbiediging
en Bescherming van Menselijk Leven heeft de
stichting voor Medische Zwangerschapsonderbre
king (Stimezo) voorgesteld, gezamenlijk een we
tenschappelijk onderzoek in te (laten) stellen naar
de vroege en late complicaties van abortus provo-
catus. Stimezo overweegt op het verzoek in te
gaan.
De stichting eerbiediging menselijk leven wilde
zo'n onderzoek niet alléén stimuleren omdat dit
dan zou kunnen worden beschouwd als anti-abor
tus propaganda waarvan de betrouwbaarheid in
twijfel kan worden getrokken. Volgens de stichting
heeft de hoofdinspecteur alle steun toegezegd.
Verder meent de stichting, dat de theorie dat
ongewenste kinderen ongelukkige mensen worden,
niet bewezen is. In ieder geval zijn ze voor adoptief
ouders zeer gewenst. Dat het ongewenste kind
door de ongewenste zwangerschap lichamelijk
zoals als geestelijk slechtere levenskansen zou
hebben is volgens de stichting nooit aangetoond.
Daarom heeft ze de hoofdinspecteur van de Volks
gezondheid gevraagd, ook op dit terrein een onder
zoek te willen steunen.
Beide onderzoekingen worden nu op uitvoerbaar
heid getest. De stichting vindt, dat er, zolang er
nog geen reëel inzicht is verkregen, voorezichtig-
heid geboden is bij het formuleren van een nieuwe
abortuswetgeving. In verband daarmee heeft ze ter
„waarschuwing" een brochure gepubliceerd met
de resultaten van een onderzoek van de Duitse
gynaecoloog prof. dr. H. Kirchhoff (oud-directeur
universitaire vrouwenkliniek Göttingen). Deze
komt aan de hand van gegevens uit Oostbloklan
den, Engeland, de Verenigde Staten en Japan tot
de conclusie, dat de vrouwen bij verzoeken om
abortus moeten worden voorgelicht over en ge
waarschuwd tegen de mogelijke gevaren, vooral
die vrouwen, die voor het eerst zwanger zijn en
die later wel kinderen willen hebben.
^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIJ
Gewonde
paalzitter
blijft
I volhouden 1
E ELST (ANP) De 41-jari-
E ge wereldkampioen paal-
zitten Chris Stuyvesant uit E
het Overijsselse Klooster- E
E haar houdt vol. Vanaf
E dinsdag zit hij op een paal E
E in het Betuwse Eist ter E
E gelegenheid van het 1250- E
jarig bestaan van deze E
plaats. Gisteren is hij van E
zijn paal gevallen, waarbij
E hij een ernstige hoofdwond
E opliep. Nadat deze was ge-
hecht klom Stuyvesant
weer naar boven. Zijn re- E
cord heeft hij dan verbe-
terd met 9 uur en gebracht E
op 114 uur.
iïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirF
BEIROET (AP) De Libanese Christelijke leiders hebben giste
ren gedreigd een „militaire kruistocht" te organiseren om te
verhoeden dat er een Arabische vredesmacht naar hun land komt.
„Wij beschouwen het besluit van de Arabische ministers van
buitenlandse zaken om een expeditie-macht te zenden als de
verklaring van een Islamitische oorlog aan de Libanese Christe
nen", aldus werd bekend gemaakt. „Wij zullen een Christelijke
algemene mobilisatie afkondigen en tot actie overgaan, zodra de
eerste niet-Syrische Arabische militaire eenheid in Libanon aan
komt"
Inmiddels duurt de strijd tussen Syrische troepen, Palestijnen,
Linkse moslems en Chistenen voort. Een Syrische functionaris in
Damascus verklaarde gisteren dat zijn land zich pas uit Libanon
zal terugtrekken „als de situatie er duidelijk wordt". Tegelijkertijd
beklemtoonde hij dat Syrië zal meewerken aan de vorming van
de pan-Arabische vredesmacht.
„In Libanon een leeuw, maar in de heuvels van Golan een bange rat"
Aldus een van de Arabische teksten die gisteren werden meegevoerd
in een door Arabische studenten georganiseerde protest-demonstratie
voor de Syrische ambassade in Nicosia, op Cypres. De studenten
drongen er bij Syrië op aan zich uit Libanon terug te trekken.
Van onze correspondent Roger Simons
'ONDEN De Ierse republiek en Engeland houden
zich momenteel druk bezig met de vraag, of het
onlangs in Dublin ter doodveroordeelde Ierse echt
paar Noel (27) en Marie (28) Murray opgeknoopt moet
worden. Volgens het vonnis van de speciale crimine
le rechtbank van Dublin zullen Noel en Marie op
9 juli hangen.
Het is echter al sinds april 1954 geleden, dat in de
'Ierse republiek nog iemand officieel ter dood ge
bracht werd. Die executie had plaats in de gevangenis
van Limerick. Sinds 1964 bestaat de doodstraf er niet
,meer, behalve voor vijf welbepaalde misdaden, wa
tonder moord op politiemannen. Het echtpaar Mur
ray heeft de dood van een agent op zijn geweten
Telkens wanneer vroeger in Eire iemand veroordeeld
was tot de strop, deed Dublin een beroep op de Britse
beul, want de republiek had zelf geen ambtenaar om
de galg te bedienen. Smds de afschaffing van de
doodstraf in Groot-Brittannië wordt dat lugubere
beroep ook daar niet meer beoefend.
Die situatie schept dus een probleem voor Ierland
dat de verantwoordelijkheid inzake de uitvoering van
het vonnis volledig overlaat aan zijn regering. Het
echtpaar Murray heeft nog tot woensdag de tijd om
appel aan te tekenen. Als Noel en Murray geen
gebruik maken van die mogelijkheid of wanneer hun
verzoek op een weigering stuit of hun beroep afgewe
zen wordt, moet de reeerine in iedpr pp val hpcliccon
over hun lot. Alleen het kabinet kan gratie adviseren
aan de Ierse president.
In Dublin werd het probleem gisteren besproken door
het kabinet. Vóór woensdag zal echter geen beslissing
bekend gemaakt worden. De meest waarschijnlijke
oplossing is de doodstraf in levenslang omzetten. Veel
ministers van de coalitie, vooral de socialisten, zijn
sterk gekant tegen de doodstraf.
Gratie voor Marie Murray alleen is vrijwel uitgeslo
ten. want zij heeft het schot afgevuurd waardoor
afgelopen september tijdens een bankroof in Dublin
politieman Michael Reynolds (27) gedood werd. Hun
diëfstal bracht 7000 pond op. Noel en Marie Murray
zijn anarchistische terroristen, die in hun flatje wa-
Dens en munitie verboreen hielden onder hun bed
en in de ijskast. Bij hen werd ook veel gestolen geld
gevonden. Tijdens hun proces weigerden zij de spe
ciale criminele rechtbank te erkennen, die in het
leven geroepen is om terrorisme te beteugelen.
Noel en Marie woonden het proces praktisch niet bij;
zij bleven in hun cel, waar zij de uitspraak konden
beluisteren via luidsprekers. Toen zij hoorden, dat
zij in beroep konden gaan, dienden ze prompt een
appel-verzoek in. Rechter Pringle wees hun verzoek
echter even snel van de hand. Dat was een technische
kwestie. De mogelijkheid, die nu voor beide veroor
deelden openblijft, is hoger beroep. In afwachting
zitten ze opgèsloten in geimproviseerde „dodencel
len". Noel in het militaire kamp van Curragh en
Marie in de Mountoy-gevangenis van Dublin.
Vera Renolds, weduwe van de vermoorde politieman,
is van oordeel, dat het vonnis voltrokken moet wor
den, „als afschrikwekkend voorbeeld om het leven
van andere politiemannen te redden". Haar mening
wordt gedeeld door de vakvereniging van de Garda,
het politekorps van de Ierse republiek. Ook de federa
tie van de Noord-Ierse politie, waarvan de laatste 7
jaar 85 leden vermoord werden, is voor de doodstraf
Zij acht opknopingen ook wenselijk in Ulster.
Douglas Hoyle, een Engelse socialistische Lagerhuis
afgevaardigde, doet evenwel een beroep op de Iers*
regering om het echtpaar Murray niet naar de galg
te sturen. „Hun terechtstelling zou neerkomen op een
terugkeer naar onbeschaafde tijden", zegt hij in een
brief, gericht tot de Ierse ambassade in Londen
