LANGS OMWEGEN
Zoeterwoudse Fietstochten:
een evenement in het zilver
Pater Kees Molenkamp wil z'n Indonesische
mensen veel westerse zegeningen" besparen
Woon wagenkampje
Oegstgeest in
bossage bij Groene Kerk
Huibregtseschool
wint sportbeker
Goede prestatie
Kees van Manen
ONDERDAG 10 JUNI 1976
LEIDSE COURANT
PAGINA S
DOOR mi'n omwe9en door stad en ,and kom graag mensen tegen. Elke
Tnw morgen tussen negen en tien uur kunt u mij telefonisch vertellen wie
'UN u graag in deze rubriek zou willen tegenkomen. Het nummer van mijn
PIETERS geduldige telefoon is 071 —12 22 44; u kunt dan naar toestel 19 vragen.
Komende zondag 13 juni zal de toevalli
ge passant in Zoeterwoude de indruk
krijgen, dat het hele dorp op de fiets
is geklommen. Dat is wel een beetje
juist, want de „Zoeterwoudse Fietstoch
ten" zijn in de loop der 25 jaar dat ze
gehouden werden uitgegroeid tot een
soort „nationale" feestdag. In zoeter
woude zelf spreekt men nog graag van
de „Sterrit". Bijna iedereen die een
beetje fiets heeft, stort zich op de peda
len; jong en oud, voor een rit van 35
km of een prestatietocht van 75.000
meter. Een sterrit inderdaad, men komt
immers tegenwoordig van heinde en ver
meedoen, vooral oud-Zoeterwoudenaars
die met hun kroost deze hoogtijdag op
de fiets niet willen missen. Het is al
zover gekomen, dat inwoners die zich
afzijdig houden een beetje met de nek
worden aangekeken. Terecht, zeer te
recht. Ook ik ontwkam niet aan de
bestraffende blik van Jaap van Leeu
wen, een van de tourspecialisten der
eerste uren, bij wie ik mijn licht kwam
opsteken. Nu voelt Jaap directeur
van een plaatselijke bankinstelling
zich als de profeet die niet waardig zou
zijn de schoenriem van de meester vast
te binden. Die meester dan is de grote
Koos. Koos van der Geest, die in 1952
met kapelaan Nieuwenhuis de aanstich
ter van het jaarlijkse evenement was.
Maar Koos trok zich terug op zijn war
me burcht en liet de eer aan Jaap, die
als mijn zegsman optrad.
Welnu: achter drie vensters van het
bankgebouw van Jaap van Leeuwen
prijkt thans een overzichtelijke exposi
tie in foto's en sprekende voorwerpen,
die het zilveren tijdperk van de Zoeter
woudse sterrit uit de doeken doen.
Links in de hoek zien we kapelaan
Nieuwenhuis in het gezelschap van een
zeer jonge slanke Koos aan een tafeltje
zitten: de eerste sterrit was geboren.
Ook het eerste „vaantje" is op het
papier vastgeprikt. Dat waren stukjes
uit een heel eind lint, geschonken door
de kapelaan en waarvan de eerwaarde
zusters van de Zuidbuurt kleine onder-
scheidinkjes strikten. De kapelaan tikte
er op z'n schrijfmachine een onthullend
tekstje op. Het volgend jaar zat er al
een speld aan het lintje. Het zijn kostba
re voorwerpjes geworden, helemaal ver
schoten in de afgelopen 25 jaar.
Daar hangt ook de complete lijst van
de eerste deelnemers aan de NKJB-ster-
rit (volgens Jaap de Ned. Kath. Jonge
ren Bond, of zoiets), met de namen van
66 pioniers. Inzinkingen heeft de sterrit
niet gekend: in 1975 deden er 1676
mensen aan mee. „Nou, en dat wordt
wel weer wat, deze keer, als je nagaat,
dat begin van de week al ruim 1500
deelnemers waren ingeschreven", aldus
Jaap van Leeuwen, die in 1983 door
„het kapelaantje" werd gevraagd als
chauffeur. „Ik mocht toerbazen Nieu
wenhuis en Van der Geest met het
bestelwagentje naar de rustplaats bren
gen." In 1954 was er opeens kapelaan
Feliks, geestelijk adviseur: „Ja, in die
tijden voelde je je sterk met een mode
rator achter je", herinnert Van Leeu
wen zich. En hij denkt ook nog wel eens
aan die route-uitzetters van de vijftiger
jaren, Cok Broxterman en mevrouw
Heemskerk, die er jaren hard aan ge
werkt hebben, „totdat het risico te groot
werd door de groeiende deelname. Als
er namelijk ongelukken zouden gebeu
ren, waren de organisatoren aansprake
lijk. Dat is later opgevangen door die
organisatoren te verzekeren. De hele
sterrit-dag kan ze nu niets meer gebeu
ren."
De lintjes groeiden tot linten en werden
elk jaar mooier. De prijsuitreiking in
het parochiehuis (tegenwoordig Het
Centrum) was en is steeds een groot
feest, maar het gebouw werd te klein
voor de massa. „Men krijgt nu na
afloop van de rit de puntenkaart me
teen in handen. Daardoor is de toeloop
op de avond wat kleiner geworden,
want je kunt nu eenmaal niet 1600
mensen in dat Centrum bergen, hoewel
het nog steeds op die zondagavond een
propvolle tent is", aldus Jaap van Leeu
wen, die onder geen voorwaarde wil
vertellen hoe de route-1976 er uit ziet.
„Dat is het grote geheim. We zitten de
laatste tijd elke week op die route en
hopen dan niet gezien te worden. Daar
hebben we wel eens last van gehad,
maar eigenlijk wil niemand weten waar
men naar toe gaat."
In 1963 werd tijdens de sterrit een proef
genomen met bromfietsers erbij, „maar
die „verknalden" de tocht in plaats van
een bijdrage te leveren. Dat bracht te
veel onrust in de gelederen." Jaap van
Leeuwen is nog steeds „chauffeur",
maar hij zit eigenlijk helemaal in de
route-commissie. „We hameren nu op
het inschakelen van jongeren; we zijn
nu met een stelletje ouderen, die overi
gens verdraaid graag de job doen. Het
is verantwoordelijk werk geworden
door het grote aantal mensen dat mee
doet. Dat levert spanningen en proble
men op, bijvoorbeeld rond drukke ver
keerspunten. Dagenlang kienen kóst
dat, vaak in samenwerking met de poli
tie. Problemen bijvoorbeeld met bord
jes die onderweg wegvallen. Zaterdag
avond kost het ons nog wel een uurtje
of vier om de route na te rijden. Er
kan wel eens wat fout gaan. Maar ook
zondagmorgen trekken er een paar met
de eerste fietsers mee om te kijken of
het goed loopt: met een gemoedelijk
vaartje van 14 km. per uur. Sneller of
langzamer mag de tocht niet gaan, an
ders levert het strafpunten op."
„Ja", zegt Jaap van Leeuwen, „we zijn
in deze dagen wel een beetje weg van
die hele sterrit. Machtig mooi hoor.
Koos van der Geest heeft 'm op poten
gezet. Dat is toch wel de grote, dacht
ik zo. Verder heb je Wout van Leeuwen
en ik zei de gek. Zeven man, die op
de zondag versterking krijgen van veel
extra krachten. Fantastisch, hoe ook de
kinderen van die kernploeg er aan mee
helpen met allerlei klusjes op te knap
pen." Het wordt weer feest, zondag, in
Zoeterwoude. Als het warm is zijn er
een heleboel bek-af, maar toch draven
ze 's avonds weer op voor de prijsuit
reiking.
1 Jaap van Leeuwen, tourspecialist van het eerste uur.
r Molenkamp
Toen pater Kees Molenkamp vanmiddag op het
vliegtuig naar Jakarta stapte, moet hij een
diepe zucht van opluchting hebben geslaakt.
Het heeft er even naar uitgezien, dat zijn
gezondheid niet gebaat zou zijn geweest met
nóg eens een tropenpenode. Maar het is gelukt;
de keuring was positief. Kees Molenkamp, 52
jaar en lid van de Paters der H.H. Harten, gaat
weer spijkers met koppen slaan op „zijn" ei
land Belitung (Billiton), waar hij al drie jaar
het pastoraat heeft gehad onder twee parochies
en vijf staties. „Ik ben dolgelukkig dat ik weer
kan gaan", vertrouwde missionaris-ontwikke
lingswerker Kees Molenkamp me enkele dagen
geleden nog toe; „Je bent gek, dat je teruggaat,
hebben ze hier tegen me gezegd, maar ik zou
me alleen maar gelukkig kunnen voelen onder
m'n mensen daar. Een omgeving vind ik niet
zo belangrijk. De problematiek hier in het
Westen is, dat regeringen en instanties de han
den vol hebben aan het begeleiden van de
bereikte ontwikkeling van deze maatschappij.
Het is een hele toer om in de slavernij van
de welvaart excessen weer recht te trekken.
Door de welvaart hebben de mensen zich in
de nesten gewerkt: overmatig veel sociale ver
zekeringen, druggebruik, arbeidsonzekerheid.
Ga zo maar door. Als ontwikkelingswerker in
Indonesië heb ik gemerkt dat de ontwikkeling
daar amper is begonnen. En dan moet je alles
op alles zetten om te voorkomen dat een volk
dezelfde fouten maakt als die zijn gemaakt in
de superontwikkelde westerse wereld."
Kees Molenkamp weet precies waar hij het
over heeft. Hij is doorkneed in de problematiek
die Zuid-Oost Azië in haar greep houdt. Deze
Oegstgeestenaar die nog vijf broers en zus
ters heeft die in het klooster zijn gegaan
heeft 26 jaar in Indonesië gewerkt, sinds hij
in 1948 priester werd gewijd. Daarvan bracht
hij 23 jaar op het eiland Bangka door, 9 jaar
als provinciaal overste. In de „wereld" zouden
wij zeggen: geen domme jongen. Een half jaar
is hij teruggeweest teruggegeweest in Neder
land, een verlof dat een aaneenschakeling werd
van reizen, besprekingen, doktersconsulten,
contacten leggen, voorbereidingen treffen,
spreekbeurten houden, mensen warm maken
voor zijn ideaal.
hangt is veel meer dan een ideaal van mij; het
geluk van mensen hengt af van de manier
waarop wij de helpende hand bieden. Buiten
de zielzorg om heb ik te maken met een
scholencomplex dat duizend leerlingen her
bergt en waarvan ik directeur ben. In die
missie, die zending, gaat het mij vooral, om het
sociaal-economische werk. Tien jaar geleden
was ik oprichter van een bisschoppelijke (bis
dom Pangkalpinang, provincie Zuid-Sukatra)
Zuid-Sumatra) centrum. Dit aspect van ontwik
kelingswerk heeft mijn hele hart. De problemen
die in dat deel van de wereld liggen houden
me sterk bezig. Als werker, als verantwoordelij
ke daar, kom je te staan voor bijvoorbeeld het
grote probleem van samen te werken met de
Islam, de „dialoog' met die godsdienst. Daarbij
gaat mijn voorkeur uit naar een dialoog in de
vorm van het „samen dóen." Met spreken kom
je er niet. We zullen, als christenen, veel belang
stelling moeten hebben voor hun situatie, moe
ten proberen in hun schoenen te gaan staan.
Dan zie je omstandigheden die heel anders zijn
dan wat je zelf gewend bent. Het gaat erom,
dat zij het „anders zijn" erkennen en daar in
kruipen."
De ontmoeting met de Islam machtig in
Indonesië, ofschoon geen staatsgodsdienst
heeft pater Kees Molenkamp veel ervaring
bezorgd. „Ik kan het niet anders zien, dan dat
die dialoog, dat samen werken, moet beginnen
bij het tweede deel van het Onze Vader: geef
ons heden ons dagelijks brood....Om contact te
kunnen maken met mensen, van welke religie
ook, heb je te voorzien in de eerste levensbe
hoeften. Het is daar een verschrikkelijk arm
volk, er is slechts een kleine groep van ontzet
tend rijke mensen. Meer dan 80 pet. leeft ver
onder het normale peil; het minimum-loon is
hoogstens voldoende om tien dagen van de
maand te kunnen leven. Daarom groeit de
corruptie. „Corruptie" is nodig om in leven te
blijven. Ik zou deze „corruptie" liever anders
willen noemen: buiten-wettelijke middelen zoe
ken. Bijvoorbeeld een onderwijzer kan van het
lesgeven niet bestaan, hij zal verplicht zijn
andere „objecten" te vinden. En dat terwijl er
een zeer grote werkloosheid heerst"
Pater Molenkamp sprak over het probleem van
de opzettende geweldige macht van het commu
nisme; „maar het is niet alleen dat communis
me. Je hebt evenzeer de invloed van Amerika
en Japan, de macht van het kapitalisme dat
evenzeer naar een machtspositie zoekt in Indo
nesië en Zuid-Oost Azië. Twee tegengestelde
machten, waarbij een andere dreiging is geko
men: het vage mysticisme; Yoga, Zen en het
z.g. bathinisme in Indonesië zelf. Een macht
kan een verschrikking vormen voor een volk.-
Vooral in dat mysticisme gaat het erom, het
individu tot gelding te brengen, los van de
gemeenschap, die bij de twee andere machts
dreigingen juist primair is. Kijk, en daarom wil
ik als missionaris weer terug, om als christen
de gulden middenweg proberen aan te tonen,
om te trachten de mensen buiten de excessen
te houden. Ik dacht, dat Cristus in zijn leer
beide extremiteiten, óf gemeenschap, óf indivi
du, tot de juiste proporties heeft teruggebracht.
Christendom garandeert wel het welzijn van de
maatschappij als dat van het individu „je
naam zowel in de palm van mijn hand geschre
ven...."
„Ik heb al gezegd, dat wij van het Westen
hebben kunnen leren, hoe het straks in Indone
sië niét moet. De Europese „uitspattingen" moe
ten we zien te voorkomen. Wat ik nu in de
praktijk ga doen? Wel, ik heb mijn verlof o.a.
gebruikt om contacten te leggen met „Demote-
ch", een groepje jonge ontwikkelingswerkers
dat in Amsterdam vondsten van de technologie
wil „terugvertalen" in het materiaal dat door
de armste mens verwezenlijkt kan worden.
Noem het idealisten, maar ze hebben mensen
die leven op een bestaansminimum meer te
bieden dan moderne technologie en welvaart-
sprodukten. Ik ben van hun werk erg onder
de indruk gekomen. Demotech (democratiseer-
bare technologie) wil „uitvindingen voor de
Derde Wereld" doen. Een beetje ongelukkige
term, maar het komt er zowat op neer. Die
Reinder van Tijen, Klaas van der Ven en Jos
Besselink (Mauritskade 63, Amsterdam, tel.
020944949) willen precies hetzelfde als ik:
arme mensen zelf aan het werk zetten om hun
eigen werktuigen te maken, zodat ze vreugde
in hun arbeid kunnen hebben. Demotech is nu
voor me bezig met het uitwerken van een plan
om zelf visnetten te maken, om zelf elektriciteit
op te kunnen wekken en om waterputten te
slaan. Onze mensen op Belitung hebben geen
geld om die Amerikaanse en Japanse technolo
gie te betalen. Dat geld hebben wijzelf ook niet.
Waar het op aan komt is, de menselijke vrij
heid, noem het menselijke waardigheid, zo vei
lig mogelijk te stellen. Dat is geen flauwekul,
maar een heel programma. Wat Demotech doet
een streven waar ik helemaal achter sta
is een eerlijke aanpak van een groot probleem.
Dat is verantwoorde oktwikkelingshulp die met
beide benen op de grond staat. In elk geval:
er staat voor mij nog een hoop te doen. Tot
over vijf jaar."
OEGSTGEEST Het gemeentebestuur van
Oegstgeest heeft de bossage in de -bocht rond de
Groene Kerk aan de Haarlemmerstraatweg uitge
kozen voor de inrichting van een woonwagen
kamp voor vijf tot zes woonwagens.
Oegstgeest verklaarde zich enkele maanden gele
den bereid om een woonwagenkampje binnen de
gemeentegrenzen in te richten. Gedurende de afge
lopen maanden heeft men de diverse mogelijke
vestigingsplaatsen onderzocht. De keus viel op de
bossage rond de Groene Kerk. Wethouder Gmelich
Meylingh deelde dit gisteravond mee tijdens de
commissievergadering van onderwijs en maat
schappelijke aangelegenheden. De bewuste bossa
ge wordt volgens de wethouder als meest gunstig
gelegen plek beschouwd, omdat de begroeiing ter
plaatse als geluidsscherm werkt voor het verkeer
slawaai van de nabijgelegen rijksweg. Ook ligt de
bossage niet te ver van het centrum van Oegst
geest, zijn er aansluitingsmogelijkheden voor gas,
electriciteit en water, en kunnen de woonwagens
ingebouwd worden in het aangewezige groen.
De grond is eigendom van Rijkswaterstaat. De
commissieleden machtigden gisteravond wethou
der Gmelich Meijlingh om met deze overheids
dienst te gaan onderhandelen over een eventuele
huurovereenkomst. „Wij willen er wel haast mee
maken", zei de wethouder, „temeer omdat Katwijk
en Noordwijk al gereed zijn met de toekomstige
vestiging van een dergelijk kampje".
LEIDEN De prijsuitreiking
van de persoonlijke kampioen
schappen van de Leidse Biljart
Bond en de strijd tussen de
kampioenen wordt in verband
met de t.v.-uitzending van de
voetbalwedstrijden van het Ne
derlands elftal in Joego-Slaviè
uitgesteld tot 23 juni. De prijs
uitreiking was oorspronkelijk
gepland op 16 juni in het clublo
kaal van d'Oude Herbergh aan
de Voorstraat in Voorschoten.
OEGSTGEEST - Ds. J. de Wit
beëindigt met ingang van 1 juli
zijn werkzaamheden bij psy
chiatrisch ziekenhuis „Ende
geest". De heer De Wit is sinds
KORTWEG
1941 belast met de pastorale
zorg van de patiënten. Ter gele
genheid van zijn afscheid - ds.
De Wit is de 75-jarige leeftijd al
gepasseerd - wordt op zondag 13
juni in de grote zaal van het
ontspanningsgebouw van Ende
geest een afscheidsdienst gehou
den, die om 9.30 uur begint. Na
afloop wordt in de koffiekamer
een receptie gehouden.
OEGSTGEEST De school
raad voor openbaar onderwijs
in Oegstgeest houdt vanavond
in de aula van het Rijnlands
Lyceum een discussieavono
over „contouren van een toe
komstig onderwijsbestel". De
avond begint om acht uur. Drs.
Liket, plaatsvervangend direc
teur-generaal van het ministerie
houdt een inleiding, waarna
wordt gediscussieerd onder lei
ding van de schoolraad.
LISSE Organist Joop Bronds
geeft zaterdag 12 juni een con
cert in samenwerking met Han
Kapaan, die hobo speelt. Dat
concert wordt gegeven in de St.
Agathakerk in Lisse om 20.15
uur.
De Wethouder Huibregt-
sewchool heeft de sport-
beker van de gemeente
Wassenaar voor de beste
sportprestaties in het afge
lopen seizoen ontvangen.
Burgemeester mr. K.
Staab overhandigde giste
ren de beker aan een van
de leerlingen van de
school na afloop van een
vlot belopen slagbaltoer-
nooi voor de Wassenaarse
scholieren.
De burgemeester overhan-
digde op de velden aan de
Backershagenlaan behalve
de sportbeker ook de prij
zen voor het slagbaltoer-
nooi. Deze kwamen te
recht bij de Pius X-school
voor wat het de meisjes
betrof en de St.-Bonifa-
ciusschool won bij de jon
gens.
INSTUIFWEDSTRUDEN
DE SPARTAAN
LEIDEN Tijdens de gisteravond door de Spartaan uit Lisse
georganiseerde instuifwedstrijden hebben enkele Leidse en Lisser
atleten behoorlijke resultaten behaald. Voor een van de beste
prestaties zorgde de B-junior Kees van Manen (AV Leiden). Op
de 1500 m verbeterde hij zijn persoonlijke record zeer ruim: 4.23.4.
Op de 100 meter waren het
vooral Holland-atleten die goed
voor de dag kwamen. Barry van
Haarlem won zeer gemakkelijk
bij de meisjes A: 12.9 Rudi van
Schooten en Roel Hendriksen
zorgden bij de A-jongens voor
enige spanning: 11.7 tegen 11.8.
Henk de Jong had het bij de
B-jongens een stuk gemakkelij
ker: 11.8. Bert Paauw bracht bij
de heren C 11.9 op de klokken,
goed voor een tweede plaats.
Mieke v.d. Veek (Spartaan) won
bij de meisjes B met een straat
lengte voorsprong: 13.7. Ook
Mirjam v.d. Niet en Wim v.d.
Krogt boekten thuisoverwinnin
gen. Respektievelijk 12.8 bij de
A/B-dames en 11.5 bij de A/B-
heren. Mariët Boot (AV Leiden)
kwam als eerste over de eind
streep bij de C/D-dames: 13.4.
Bert Mens (spartaan) was niet
te verslaan bij zowel het discus
werpen als het kogelstoten voor
junioren: 38.80 en 11.75. JBij het
kogelstoten voor heren was Ni
co van Noort (Spartaan) de
sterkste: 12.66. Bij het discus
werpen voor dames was Paula
Kortekaas (Spartaan) opper
machtig. Als enige passeerde zij
de dertig meter grens: 32.66.
Mies Kuipers (Holland) haalde
bij de meisjes A bijna de dertig
meter grens: 29.98. Ook bij het
verspringen dames was er wei
nig sprake van strijd. Mirjam
v.d. Niet bleef met 5.38 haar
naaste concurrente Ineke Alto-
na (Holland), 4.84, ruim voor.
Op de 1500 liepen de A- en de
B-junioren tezamen. Al snel lie
pen de A-jongens Dick Jan Vee-
ger en Tom Noort beiden van
de Spartaan en Kees van Manen
(AV Leiden) weg van de ande
ren. Naar mate de strijd vorder
de werd hun voorsprong groter.
Eerste werd Dick Jan Veeger,
4.23.1, op de voet gevolgd door
Kees van Manen, 4.23.4 en Tom
Noort 4.26.2. Bij de heren ClD
was de strijd duidelijk minder
interessant. Piet Ruigrok (Spar
taan) finishte met grote voor
sprong: 4.18.0. Ann Waasdorp
(Spartaan) wipte bij het hoog
springen meisjes B gemakkelijk
over 1.45 heen. Piet Walraven
(Spartaan) viel bij de jongens A
iets tegen. Desondanks werd hij
gemakkelijk eerste: 1.80. Aad
Vermeulen (Spartaan) die eer
der al het verspringen had ge.
wonnen met 5.59 werd tweede
met 1.70. Jos v.d. Geest van de
Bataven liep een goede 5 km:
16.37.5
