Progressieven komen
met uitgewerkt plan
voor onderzoek van
grote wapenaankopen
NAIROBI NAAR VRIJBLIJVENDE
ONDERHANDELINGSAFSPRAAK
NEDERLAND GARANDEERT
AVO "PASSEND AANDEEL
Duitse milieuwet juist
stimulans tot lozing in Rijn
Opstel beloond
met jaar Amerika
Arabische winst
ppp Euro-landen
^)OK ONBETAALDE
kULP NODIG IN
GEZONDHEIDSZORG
SI 1IRIJDAG 21 MEI 1976
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Tdfslands dreigement tegen Engeland
13-21M
SPEEOI
'vinrudèLO (ANP De NAVO moet een geza-
er. watnlijk verdedigingssysteem in stand hou-
ung.terfi en Nederland zal een passend aandeel
r Tel de NAVO blijven leveren. Dit verklaar-
minister Van der Stoel gisteravond na
i.prstj eerste vergadering van de ministers van
t.k. Tejitenlandse zaken van de Noordatlatische-
rdragsorganisatie in Oslo.
leveinister Van der Stoel wilde niet zeggen of
land i geruchten juist waren 'dat andere minis-
ts hierop verrast gereageerd hadden.
:h. een kinderhand is gauw gevuld",
ipte hij.
defensiebijdragen was donderdag een
de grote factoren in het overleg van de
.VO-ministers, dat voornamelijk ging
de betrekkingen tussen oost en west.
/lucht",inister Kissinger vermeed extra nadrukke-
A Lfc het door president Ford afgeschafte
>f tel. jgrip "ontspanning", door te spreken over
ede door kracht". Hij vestigde wel de
ïdacht op de steeds groeiende militaire
nOste
kracht van de Sowjet-Unie.
Minister Van der Stoel zei na afloop dat de
uitdaging van het communisme niet alleen
met militaire middelen moet worden beant
woord, maar dat ook in de gaten moet
worden gehouden dat het communisme
"haarden van onrecht probeert te exploite
ren voor eigen doeleinden".
Evenals de Noorse premier bij de officiële
opening van de zitting had gedaan wees ook
minister Van der Stoel erop dat de noord-
zuidverhouding, de verhouding tussen rijke
en arme landen, de aandacht verdient. "Ik
hoop niet dat de Unctad-conferentie in Nai
robi eindigt zonder dat er een perspectief
wordt geboden aan de ontwikkelingslan
den", zei hij.
Tijdens een afzonderlijk onderhoud met mi
nister Kissinger heeft de Nederlandse be
windsman gesproken over de wenselijkheid
van blijvend nauw contact tussen de Ver
enigde Staten en de Europese gemeenschap
pen. Dat vooral omdat Nederland per 1 juli
voor een half jaar het voorzitterschap van
de EG-ministerraad gaat bekleden.
Voorts is gesproken over de situatie in
zuidelijk Afrika, maar "niet over de mogelij
ke levering van reactorvaten aan Zuid-Afri-
ka" Dat onderwerp is door mij noch door
Kissinger aangeroerd, aldus minister Van
der Stoel.
Over de uitlating van de IJslandse minister
Agustsson, dat de kabeljauwoorlog met En
geland binnen zes maanden moet zijn opge
lost of dat anders IJsland de NAVO-basis
zal sluiten, verklaarde minister Van der
Stoel dat de IJslandse minister op het le
vensbelang van de visserij voor zijn land
had gewezen en dat de Britse minister Cros-
land daar de belangen van Hull en Grimsby,
twee Britse vissershavens, tegenover had
gesteld. "Ieder dreigement wordt nog geen
werkelijkheid", zo luidde het commentaar
van minister Van der Stoel.
Prijswinnaar Geert Brander met de Amerikaanse ambas
sadeur K. Gould.
(Van een onzer verslaggeefsters)
DEN HAAG De 17-jarige Mavo-scholier Geert Willem
Brander uit Franeker ontving gisteren uit handen van de
Amerikaanse ambassadeur K. Gould in Den Haag, de eerste
prijs van een opstelwedstrijd, die onder Nederlandse sch
olieren georganiseerd was ter gelegenheid van de 200-jarige
onafhankelijkheid van de Verenigde Staten. De opdracht
was een opstel te schrijven over de samenwerking en hulp
tussen Nederland en Amerika in de afgelopen 200 jaar.
De prijs die Geert Brander kreeg aangeboden is een jaar
onderwijs aan een AmerikSanse highschool. De wedstrijd
was georganiseerd door de Nederlandse afdeling van „Youth
for understanding", een vereniging die zich ten doel stelt de
goede betrekkingen tussen Amerika en andere landen te.
bevorderen, wat zij ondermeer wil bereiken door een jaarlijk
se uitwisseling van jongeren tussen Amerika en andere
landen.
Andere prijswinnaars, onder wie Mariza Attinger (15) uit
Delft, kregen elk het boek „America" van de auteur Allister
Cook, aangeboden.
vissol
RoJ van Stanford
j-2469 P'een 'linke
^^ckerd Vier
|r lang is Pen
de weer
'eest om Ko-
gebarentaal
eur' te brengen,
die een 10
van 80-85.
ongeveer
-=HD gebarente-
en kan nog
woorden
TlTe<
'l C
r' j te
..I
Alle J
ADVERTENTIE
9 UXEMBURG (ANP) - De Eu-
j-Arabische dialoog, die de af-
US. Vlopen drie dagen in Luxem-
vand- ijrg is gehouden is vanmorgen,
D« (-aanmerkelijk later dan voor-
Jwij*. en, geëindigd. In het met veel
d00rtoeite tot stand gekomen slot-
mmuniqé, wordt het woord
GLAS scussie vermeden: beide par-
'ordt d jen „brachten hun opvattin-
'eld n over alle aspecten van de
[en G aloog, waaronder ook de poli-
32916 ekc kwesties naar voren" en
egden hun opvattingen uit
heeft ,er Palestijnse kwestie en
crisis in het Midden-Oos-
n". Alles bij alles is de dia-
og zeer ten gunste van de
rabieren verlopen.
iue ^et was een Palestijn, dr. Naja-
el Din Dayani, die bij de
lening van de dialoog de Euro-
ABAR >se deelnemers vroeg nu eens
i niet udelijk te maken wat zij be-
koffii )eieri als zij zeggen dat het
ijks Ar alestijnse volk recht heeft op
|e M|?en nationale identiteif'.Dit
antwoord kwam niet, omdat de
Europese woordvoerder alleen
datgene mocht zeggen waarover
alle negen het eens zijn. De
Arabieren eisen praktische stap
pen in plaats van een vage ver
klaring.
Frankrijk en Italië hebben dit
"recht op nationale identiteit"
vertaald in "recht op een vader
land", maar andere landen
waaronder Nederland hebben
tot nu toe geweigerd te zeggen
wat zij ,met deze uitdrukking
bedoelen.
De dialoog had volgens de oor
spronkelijke opvatting moeten
gaan over economische, techni
sche en culturele samenwerk
ing. Het uiteenzetten van politie
ke standpunten in de openings
verklaring was bedoeld als een
concessie aan Arabische zijde.
Maar de Europeanen hadden
niet verwacht dat gedurende
dne dagen vrijwel uitsluitend
over politiek zou worden ge
sproken.
inderdaad
prima
stofzuigers
'n9 IREDA (ANP)
De burenhulp van
'froeger dient omge
zet te worden in een
oort wijkhulp. Doen
'ij dat niet, dat zou
e dienstverlening in
e gezondheidszorg
'el eens net zo snel
chteruit kunnen
- aan als de dienst-
),9 erlening van de
TT en andere over-
leidsorganen". De
voorzitter van de
irovinciale contact-
leurei Toep Noord-Brabant
de nationale zie-
tenhuisraad, de heer
W. C. de Haan, zei dit
vanmiddag in Breda
op de ledenvergade
ring van de contact
groep.
Hij kwam tot deze
uitspraak door zijn
opvatting, dat aan
dacht moet worden
besteed aan de mens
in de gezondheids
zorg en dat in veel
gevallen meer bege
leiding en opvang
moet worden gebo
den. Mogelijkheden
van thuis ziek zijn en
thuis sterven zouden
verder moeten wor
den uitgewerkt.
Maar daar zal zoveel
mankracht voor no
dig zijn, dat er een
wanverhouding ont
staat tussen het aan
tal zorgverleners en
het aantal zorgvra
gers. Daarom zal vol
gens de heer De
Haan in de toekomst
ook niet meer alles
kunnen worden gere
geld via betaalde
hulp en organisaties.
Er zal weer een dui
delijke bereidheid
moeten komen, zei
hij, iets voor een an
der te doen zonder
dat dat direkt finan
ciële gevolgen heeft.
Hannie van Leeuwen
voorzitter van
beroepskeuzewerk
AMERSFOORT (ANP) - Het
tweede-kamerlid voor de AR
mevrouw Hannie van Leeuwen
is gekozen tot voorzitter van de
Nederlandse vereniging Be
roepskeuzewerk (NVB) die de
belangen behartigt van de parti
culiere beroepskeuzebureaus.
Zij volgt prof. dr. S. Wiegersma
op, die haar installeerde op de
ledenvergadering van de NVB
die gisteren in Amersfoort is
gehouden.
Prof. Wiegersma verklaarde
overtuigd te zijn van het grote
belang, dat er in Nederland par
ticuliere voorlichting bestaat.
Een ieder moet het recht en de
mogelijkheid hebben zich voor
advies voor de beroepskeuze te
wenden tot een orgaan dat „niet
tevens een instituut is ten
dienste van de school, de stu
ring van de arbeidsmarkt, een
arbeidsorganisatie of vakvereni
ging en dat daardoor ook ande
re belangen moet dienen".
(Van onze parlementaire redaktie)
DEN HAAG PvdA, PPR en D'66 hebben
de volksvertegenwoording gisteren een uit
gewerkt plan voorgelegd voor het instellen
van een parlementair onderzoek naar de
gang van zaken rond een aantal grote wa
penaankopen in de afgelopen jaren. Het
gaat hierbij niet alleen om de spektakulaire
vliegtuigaankopen (Starfighter, F-5 en
F-16), maar ook om de aanschaf van andere
grote wapens, zoals het 35 mm-luchtdoelge-
schut en de standaard-fregatten. Het plan
is opgesteld door de kamerleden Waltmans
(PPR), de Vries (PvdA) en Van Mierlo
(D'66).
Motief voor hun initiatief is dat sinds enige
tijd twijfel is gerezen over de vraag of het
parlement de kontrole op het aankoopbeleid
van de regering wel op gepaste wijze uitoe-
fent, of kan uitoefenen. In een brief die aan
de vaste defensiecommissie van de Tweede
Kamer is voorgelegd, zeggen ze, dat daar
naast in ruime kring onzekerheid is ontstaan
over de vraag of de bestaande procedures
van besluitvorming wel waterdicht zijn te
gen ongewenste béinvloeding.
Volgens het drietal is het de plicht van het
parlement ervoor te zorgen dat daarover
zekerheid ontstaat. Tegen die achtergrond
achten zij een parlementair onderzoek (en
quête) noodzakelijk. Het zal van de reacties
van de andere Kamerfracties afhangen of
de drie parlementariërs een initiatief-voor
stel voor het houden van zo'n onderzoek
zullen indienen. Volgende week woensdag
wordt daarover in de defensiecommissie
overlegd.
De drie kamerleden merken in hun brief op,
dat het onderzoek niet haar grond vindt in
de kortelings geuite beschuldigingen over
ongeoorloofde béinvloeding van de besluit
vormingsprocessen rond wapenaankopen.
"Het onderzoek heeft een geheel ander per
spectief dan dat van de commissie-Donner.
Gegevens uit het rapport van die commissie
die voor het inzicht in de besluitvormings
processen relevant kunnen zijn, zullen uite
raard bij het onderzoek van de enquete-com-
missie kunnen worden betrökKen", aldus de
brief.
De kamerleden menen, dat wil het parle
ment een helder inzicht verkrijgen in het
proces dat aan grote defensie-aankopen
voorafgaat, antwoord moet komen op een
hele reeks vragen. Zo moet er duidelijkheid
komen over de relatie tussen de overheid
en de industrieën die belang hebben bij
defensie-orders, de wederzijdse kontakten
en de wijze waarop de selektie van kandida
ten voor defensie-opdrachten plaatsvindt.
Ook moet de rol van de NAVO en buiten
landse regeringen worden doorgelicht. Ver
der moet er antwoord komen op de vragen
op grond van welke overwegingen een be
slissing om een bepaalde aankoop te doen
wordt genomen en wie daarbij het initiatief
Volgens de progressieve kamerleden zal de
parlementaire enquête-commissie hiertoe
onder meer deskundigen van het ministerie
van defensie en de krijgsmachtonderdelen
moeten horen, alsook vertegenwoordigers
van andere departementen en vertegenwoor
digers van Nederlandse en buitenlandse wa
penfabrikanten.
ADVERTENTIE
inderdaad
prima
diepvriezers
Elisabeth niet
met Concorde
naar Amerika
LONDEN (AP) Koningin Eli
zabeth II heeft ervan afgezien
voor haar komende staatsbe
zoek aan de Verenigde Staten
gebruik te maken van de Con
corde, aangezien dit zou kunnen
leiden tot protesten van tegen
standers van het supersonische
verkeersvliegtuig.
Aangezien de Franse president
Valery Giscard d'Estaing voor
zijn huidige bezoek aan de Ver
enigde Staten wel de Concorde
gebruikt, zal het Britse besluit
ongetwijfeld kritiek uitlokken
Maandag beginnen British Air
ways en Air France geregelde
vluchten op de Verenigde Sta
ten (Washington) met de Con
corde voorlopig voor een
proeftijd van 16 maanden.
Naar meer
menselijke ingenieur
MIDDELBURG, (ANP) - De
huidige samenleving wordt ge
kenmerkt door een overheersing
van de moderne techniek. Die
overheersing is zo sterk gewor
den dat de nadelen en proble
men daarvan meer in het oog
springen dan de voordelen. Een
studie in de techniek leek tot
voor kort een goede deur naar
de toekomst, maar nu geven
studenten en ingenieurs uiting
aan hun onrust. Er zal meer
aandacht voor de natuurlijke
creativiteit van de ingenieur
moeten zijn. Dit zal een minder
dynamische ontwikkeling van
de techniek tot gevolg hebben,
maar zowel de natuur als de
mens komen dan meer tot hun
Checkpoint Charlie
Checkpoint Charlie, het houten gebouw van de Amerikaanse
doorlaatpost bij de Berlijnse Muur en symbool uit de tijd van de
koude oorlog, is gisteren afgebroken om plaats te maken voor een.
nieuw en groter gebouw. Sinds 1961 was Checkpoint Charlie de
enige internationale doorlaatpost voor buitenlanders die per auto
of te voet naar Oost-Berlijn gingen. Het voorstuk van het oude
gebouw zal naar een museum gaan.
(Van onze correspondent)
BONN Een stimulans om
schadelijke afvalstoffen onge
zuiverd in de Rijn Je lozen, zo
noemen deskundigen de nieuwe
milieu-wet, die gisteravond
door de Westduitse Bondsdag is
aangenomen. Met deze kritiek
veroordelen zij de regering van
Bonn, die een aanvankelijk
bruikbaar wetsontwerp zo ver
waterde, dat het voor de zuiver
ing van de Rijn amper nog van
betekenis is. In brede kringen
wordt de nieuwe wet als een
schandaal en een kapitulatie
van de regering beschouwd.
In het eerste ontwerp had het
kabinet een belasting voorge
steld, volgens welke industrie en
gemeenten 40 DM per zoge
naamde „afvaleenheid" moesten
betalen. Deze eenheid komt
overeen met de hoeveelheid af
valwater, die een enkele burger
per jaar produceert. Onder
druk van de industriewet is de
belasting echter niet alleen tot
12 DM verlaagd, maar werd bo
vendien als termijn van invoe
ring het jaar 1981 in plaats van
dit jaar bepaald.
Volgens de deskundigen zullen
industrie en gemeenten er nu de
voorkeur aan geven hun afval
water direct in de Rijn te lozen,
omdat hen dit goedkoper komt
te staan dan zelf zuiveringsin
stallaties te bouwen. Bij een be
lasting van 40 DM zouden zij
namelijk om economische rede
nen gedwongen zijn geweest zelf
voor het zuiveren van hun afval
water te zorgen.
Bij haar overwegingen heeft de
regering zich laten leiden door
het motief, dat er thans op de
eerste plaats voor werkgelegen
heid gezorgd dient te worden.
Al te kostbare maatregelen zou
den volgens haar de concurren
tiepositie van de Duitse indus
trie hebben geschaad. De mi
lieu-deskundigen staan daaren
tegen op het standpunt, dat juist
de bouw van zuiveringsinstalla
ties de meest zinvolle werkver
schaffing is.
Zij wijzen de regering er ook
op, dat West-Duitsland de groot
ste bevuiler is van de Rijn en
daarom grotere verplichtingen
dan andere landen heeft.
Veel Russen
dakloos na
L2I Aardbeving
ST MOSKOU (UPI) - Ten minste
1 p 10.000 mensen zijn dakloos ge-
2 worden en een onbekend aantal
lid. 's omgekomen ten gevolge van
■Mple aardbeving van maandag in
■fhet Centraal-Aziatisch deel van
>de Sowjet-Unie. Radio Moskou
■■önthulde gisteren voorts
^H«at het gebied dezelfde dag
werd getroffen door aardver
schuivingen, veroorzaakt door
overstromingen.
Uit het radiobericht blijkt dat
de aardbeving veel groter scha
de heeft aangericht dan in eer-
re officiële meldingen werd
ingegeven. Niet alleen is Oez
bekistan erdoor getroffen, maar
ook de naburige republieken
Tadjikistan en Turkmenië. De
rootste schade heeft de stad
lazli, ten westen van Tasjkent,
Tgelopen.
2-Zits wild leren bankje.
mooi,origineel! Bij Hulshoff
NAIROBI (ANP) Nu geen overeenstemming mogelijk
lijkt over het grondstoffenplan van de ontwikkelings
landen, sturen de industrielanden op de Wereldhandels
conferentie in Nairobi aan op een afspraak om te
onderhandelen over een gemeenschappelijk fonds voor
het financieren van buffervoorraden, die ten doel heb
ben de internationale markten voor tien belangrijke
grondstoffen te reguleren. De Nederlandse delegatie
acht het waarschijnlijk, dat een ontwerp-resolutie zal
worden ingediend, waarin afspraken staan over dat
fonds en over een tijdschema voor de onderhandelingen.
Dat tijdschema zou betrekking hebben op onderhande
lingen over individuele grondstoffenovereenkomsten,
die met behulp van buffervoorraden marktregulerend
moeten werken.
een dergelijk besluit om te onderhandelen over een
gemeenschappelijk fonds en over een tijdschema voor
de onderhandelingen over individuele grondstoffenover
eenkomsten. De landen, die zich tot nu toe tegenstander
van een gemeenschappelijk fonds tonen (Verenigde Sta
ten, West-Duitsland, Engeland, Japan) zullen waarschijn
lijk onder voorbehoud met de onderhandelingen instem-
Hoe de ontwikkelingslanden er tegenover zullen staan,
is nog helemaal de vraag. Ze zullen het ongetwijfeld een
wel erg vrijblijvende afspraak vinden. Overigens heerst
er ook onder de ontwikkelingslanden geen eenstemmig
heid over het grondstoffenplan, dat op deze conferentie
is voorgesteld. Er is namelijk een aantal ontwikkelings
landen dat netto-importeur van grondstoffen is en deze
landen zouden meer moeten gaan betalen voor de door
hen in te voeren grondstoffen.
Als eerste westerse land heeft Noorwegen een bepaalde
bijdrage toegezegd voor het gemeenschappelijke fonds,
namelijk 25 miljoen dollar. Dit is een zeer royaal gebaar,
want 25 miljoen dollar is ongeveer drie maal de bijdrage
die Noorwegen volgens de berekeningen van het Unctad-
secretariaat schuldig zou zijn. De Nederlandse bijdrage
is berekend op 16 miljoen dollar. Nederland en Dene
marken hebben tot nu toe alleen maar toegezegd te
zullen deelnemen als het gemeenschappelijk fonds tot
stand komt.
De onderhandelingen over een mogelijke regeling voor
de sterk gestegen schulden der ontwikkelingslanden
zaten ook donderdag nog steeds vast. De schuldeisers
(de rijke landen) willen wel van geval tot geval bekijken,
waar verlichting kan worden geboden, maar ze vrillen
geen algemene regeling treffen en ze willen ook geen
schuldenconferentie houden want die zou ook over een
algemene regeling gaan. De ontwikkelingslanden houden
aan een algemene oplossing vast.
Origineel wildieren
bankje, lekker lui,
eigentijds ontwerp
f1953,-
Den Haag. Rijswijk.
Leiden. Rotterdam,
Leidschendam.
Eindhoven. Zwolle -
Anders Denken over Wonen: Het Totale Interieur, de
voordelige Interieur-Hypotheek, de 5 laar volle garantie
