Motief van Frans H:
opgeruimd staat netjes
Veel gereken bij wiskunde
DOST „SLACHTOFFER" VAN
JUSTITIËLE SAMENWERKING?
an Doom
roor gemeenten
'te lankmoedig
PvdA wil vaste
tarieven taxi's
Eanes vraagt Soares als premier
igenmachtig optreden
!r£ tost wethouder kop
VRIJDAG 14 MEI 1976
LEIDSE C0URAN1
pagina
lI. ofsJ
(Van onze rechtbankverslaggever)
1AASTRICHT „Opgeruimd
taat netjes". Dat is volgens de
fficier van justitie mr. J. Booster
i drie woorden het motief van
'rans H„ de 40-jarige hoofdverple-
er van de Kerkraadse'Luckerhei-
ekliniek, die ervan verdacht
rordt negen bejaarde patiënten
iet insuline-inspuitingen om het
even te hebben gebracht. Over dat
aotief zei mr. Booster gisteren in
ijn requisitor aan het slot van het
ijna drie weken geduurd hebben-
e proces: „Frans is bezeten van
en dwangmatige schoonmaakwoe-
alles wat hem irriteert moet
pgeruimd worden, inclusief de
istige, beweeglijke, verzorgingsin-
j insieve patiënten die een bedrei-
i ing vormen voor de orde op zijn
fdeling „Nachtegaal".
ie patiënten verstoorden de gang van za-
1 en en dat gaat ten koste van zijn afdeling,
and^m je afdeling, dat is hij zelf. Dat is Frans
en daarom vermoordt hij, volkomen uit
gen belang, die patiënten, die een gevaar
ormen voor zijn image. Zijn image van het
een s< iper-afdelingshoofd, die zijn afdeling runt
i huis s geen ander. Het mes snijdt bovendien
behor in twee kanten. Want door het voorspellen
en ze» m de dood van patiënten, die door hem
mei iet insuline gespoten waren, bezorgde
jen rans zich ook het image van „de hoofdver-
ft bes» leger met het verbazingwekkend inzicht in
es. dal t ziektetoestand van de patiënt."
olgens Mr. Booster is het motief van Frans
e verklaren vanuit zijn grote geldings-
ig en machtsbehoefte. Hij „heerste als
koning" vanuit zijn kantoortje en wist
een „onaantastbare machtspositie te
■erven. „Iedereen was bang voor deze
izuchtige autoritaire, geen tegenspraak
Idende, onbetrouwbare verpleegkundige".
H. is, meent de officier, een „vrij kille,
gevoelsarme man, die zich heel weinig gele
gen laat liggen aan het lijden van anderen.
Hij is schijnheilig en huichelachtig. Ster
vensbegeleiding is niet spectaculair en een
ziekenverzorgster die het sterven van een
patiënt wilde verlichten, door bij hem te
blijven, zijn hand vast te houden, werd
weggestuurd om te poetsen. Dat was het
belangrijkste, want de Nachtegaal moest de
showroom van de kliniek zijn.
In zijn 122 pagina's tellende requisitor had
mr. Booster in 15 hoofdstukken de belang
rijkste elementen van dit „proces van de
eeuw" gerangschikt.
De officier van justitie wilde niets weten van
„verzachtende omstandigheden", hoewel hij
wel rekening hield met de verminderde toe
rekeningsvatbaarheid van Frans H. Maar de
als verzachtende omstandigheden naar vo
ren gebrachte verklaringen „ik spoot alleen
stervende patiënten dood, ik spoot alleen als
de arts niet kwam of er niets meer aan deed,
en de slechte personeelsbezetting" werden
door mr. Booster als leugens van de tafel
geveegd. „Alle gespoten slachtoffers waren
toen niet stervend, met zijn spuiten door
kruiste Frans H. de behandelingen van de
artsen, die wèl kwamen en er alles aan
deden en bovendien had dë' Luckerheidekli-
niek en zeker de afdeling Nachtegaal een
personeelsbezetting, die royaal boven het
landelijk gemiddelde lag en iigt"
„Frans H. luistert met onbewogen gezicht
naar de afrekening, die de officier van
justitie hem voorhoudt, en naar de feiten die
hij hem, als onomstotelijk bewezen in de
schoenen schuift. Soms komt er een hautain
glimlachje over zijn lippen, alsof hij zeggen
wil: „Wat een onzin kraamt die man eruit,
zo is het beslist niet geweest". Nooit laat hij
merken, dat hij verpletterd is onder de
bewijzenlast, die de officier op zijn schou
ders stapelt. Hij blijft glimlachen, hoe na
hem door de officier ook het vuur aan de
schenen wordt gelegd.
Met het bewijs voor het plegen van de
vermogensdelicten, het bestelen van demen
te patiënten, het hen beroven van geld en
sieraden, heeft de officier niet veel moeite,
die heeft de verdachte bekend, nadat hij met
zijn neus op de feiten was gedrukt. „Er
werden bij hem", zei de officier, „koffers
vol kleding gevonden. Hij bestal de aan zijn
zorgen toevertrouwde demente bejaarden en
lichtte hen en hun familie op. Daar had hij
maling aan. De kleding ging naar zijn vrouw
of naar familie, of hij verkocht ze. Zelfs aan
zijn moeder, die hij ervoor liet betalen. Dit
heeft hij bekend, zoals ook de diefstal van
sieraden. „Maar" zo vervolgde de officier,
„de gevonden ringen en sieraden vormen
slechts een fractie van de sieraden, die in
de loop der jaren door de familie van op
Nachtegaal overleden patiënten wordt ver
mist. Op het politiebureau te Kerkrade ligt
een stapel brieven en aangiften.
„Zo'n jaar of vijf" heeft Frans H. bekend,
ben ik met het stelen van sieraden en goede
ren van patiënten bezig geweest."
„Makkelijker slachtoffers, zoals stelen van
een gouden halsketting van een demente
vrouw, zijn er niet", zei de officier vol
afschuw, „en naar mijn mening behoren zij
tot de vermogensdelicten van de ernstigste
soort, ernstiger en strafwaardiger dan een
aantal inbraken, omdat hij een vertrouwen
spositie bekleedde temidden van de meest
weerlozen in onze maatschappij, namelijk
demente bejaarden. Hiervoor alleen al moet
deze verdachte een straf krijgen, die de
negen maanden voorarrest verre overtreft".
Deze diefstallen, verduistering in dienstbe
trekking en valsheid in geschrifte achtte de
officier wettig en overtuigend bewezen.
In acht van de negen ten laste gelegde
gevallen van moord acht de officier hiervoor
eveneens het wettig en overtuigend bewijs
geleverd. In het eerste geval, waarin de
verdachte het spuiten met 80 eenheden insu
line mogelijk kan hebben uitgeprobeerd,
achtte de officier slechts voorwaardelijke
opzet aanwezig. Maar daarna wist hij met
zekerheid, dat deze inspuitingen dodelijk
waren. En toch ging hij door. Een voor een
behandelde de officier de acht andere slach
toffers uitvoerig en steeds weer opnieuw
luidde zijn conclusie: „Dit feit levert op:
moord".
llllllllllllllllllllllllllllllllllll!
In Fatima is
gisteren op
massale wijze
herdacht dat
precies 49 jaar
geleden de Hei
lige Maagd ver
scheen aan drie
Portugese kin
deren. Een
menigte pel
grims van naar
schatting hon
derdduizend
man sloeg de
processie met
het miraculeuze
beeld gade.
iiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Duits-Nederlandse strijd tegen drugs
BONN De veroordeling van de Neder
landse Drughandelaar Harm Dost, door de
rechtbank van Kleef heeft andermaal de
vraag opgeworpen of de Nederlandse poli
tie of justitie met soortgelijke instanties in
Duitsland samenwerken teneinde smokke
laars in verdovende middelen langer in de
gevangenis te krijgen. Dost, een medewer
ker van het voormalige „afkickcentrum" in
Arnhem werd deze week door een Duitse
rechtbank tot een gevangenisstraf van drie
jaar en negen maanden veroordeeld, hoewel
zijn strafbare handeling in Arnhem had
plaats gevonden.
Aangezien zijn klanten jonge Duitsers wa
ren, werd hij op 10 september van het vorige
jaar op doorreis door de Bondsrepubliek
door de Duitse politie gegrepen. De politie
beriep zich hierbij op de passage in het
Duitse wetboek van strafrecht, waarin be
paald wordt, dat iedereen, die in het buiten
land strafbare handelingen tegen Duitsers of
tegen de Bondsrepubliek pleegt, zich voor
een Duitse rechtbank moet verantwoorden.
Deze bepaling is vooral sinds het ontstaan
van de Baader-Meinhof beweging van be
lang geworden, omdat zij de Duitse justitie
in staat stelt ook in het buitenland beraamde
overvallen te vervolgen.
Reeds eerder was er alle aanleiding tot de
conclusie, dat er tussen de justitie in Neder
land en in Duitsland op het gebied van de
strijd tegen de handel in verdovende midde
len een merkwaardige samenwerking be
staat. Zo werden er enige tijd geleden op
Duits grondgebied enkele Nederlandse drug
smokkelaars gearresteerd, die men volgens
betrouwbare informanten ook in Nederland
had kunnen grijpen. De smokkelaars, zo
werd meegedeeld, waren namelijk reeds
vanaf hun woning door de Nederlandse
politie gevolgd, maar deze liet zo ongemoeid
over de grens gaan. Volgens deze informan
ten tipten de Nederlandse agenten hun colle
ga's in Duitsland, die inderdaad toesloegen.
Het motief van de Nederlandse politie zou
hierbij geweest zijn, dat de smokkelaars in
ons land weer spoedig de gevangenis zouden
hebben kunnen verlaten, terwijl zij in Duits
land tenminste voor een paar jaar werden
opgeborgen.
De zaak Harm Dost werpt de vraag op of
hier niet een soortgelijke samenwerking
heeft plaatsgevonden.
De Tweede Kamerleden Roethof (PvdA) en
Van der Lek (PSP) hebben intussen de
ministers van buitenlandse Zaken en van
Justitie gevraagd, alles in het werk te stellen
om te voorkomen dat Dost zijn straf in een
Duitse gevangenis moet uitzitten. Zij vinden
de straf naar Nederlandse maatstaven veel
te hoog.
ICHTEN WOONWAGENCENTRA
luisartsen
latigen ook,
bnder protest
Wan een onzer verslaggevers)
RECHT De ledenvergade-
van de landelijke huisart-
mvereniging is gisteren onder
rotest akkoord gegaan met een
schts gedeelteijke vergoeding
a de gestegen praktijkkosten.
.taatssecretaris Hendriks van
Volksgezondheid had de vrije
•eroepsoefenaren in de gezond
heidszorg begin dit jaar laten
'peten, dat ze de keus hadden
>en de 4,5 prijscompensa-
i die ook de ambtenaren per
I januari hebben gekregen en
len volledige kostenvergoeding,
p tegenstelling tot de specialis-
en apothekers, die besloten
te zien van de prijscompensa-
lie,, bleven de huisartsen beide
[prgoedingen claimen,
i huisartsen hebben zich nu
ider protest" neergelegd bij
i matiging, maar ze zijn wel
3s omdat zij „meer moeten
Bloeden dan de ambtenaren van
Ie minister".
Nu volgens de huisartsen de
lonorariumstructuur toch is
jangetast, eisen zij een herzie
ning van de volgens hen te lage
pensioenbijdragen van - de zie
kenfondsen en willen zij, reke-
inghoudend met de ontwikke-
ig van de huisartsengenees-
inde, kleinere praktijken zon-
ier dat dit bij een gelijkblij
kende dagtaak tot een verta
ling van het inkomen leidt.
(Van onze pari. red.)
I DEN HAAG - Minister
Van Doorn van CRM is niet
van plan om gemeenten die
weigeren en woonwagen-
centrum in te richten met
het pistool op de borst tot
andere gedachten te dwin
gen. In tegenstelling tot de
Tweede Kamer die de hou
ding van de minister te
lankmoedig vindt, heeft hij
de hoop met opgegeven dat
i via overleg zoveel kan wor
den bereikt, dat forsere
middelen niet nodig zijn.
De bewindsman wees er giste
ren tijdens het debat over de
nota „woonwagenbeleid" op, dat
de weg van het overleg al zeer
behoorlijke resulaten heeft op
geleverd. „Ik blijf moedig op die
weg doorgaan", aldus de be
windsman. die vreest dat het
scheppen van wettelijke dwang
middelen een nadelig psycholo
gisch effect bij de gemeentebe
sturen zal hebben.
Van Doorn wees erop, dat de
weigering van sommige gemeen
ten om een woonwagencentrum
in te richten niet altijd voor
komt uit onwil. Er is volgens
hem ook sprake van moeilijke
situaties en onmogelijkheden.
De regering en de Kamer willen
af van de grote regionale centra.
Overenkomstig de wil van de
woonwagenbewoners zelf wordt
gestreefd naar kleinere centra,
gespreid over het land. De me
dewerking van de gemeenten is
hierbij van groot belang.
Staatssecretaris Van Dam van
Volkshuisvesting verzette zich
gisteren met hand en tand tegen
een motie van de KVP. die floor
alle fracties wordt ondersteund,
om de huisvesting van de woon
wagenbewoners van CRM naar
zijn departement over te heve
len. Over de motie zal volgende
week dinsdag worden gestemd.
In de gemeente Halfweg, tussen Nunspeet en Elspeet is gisteren de 20-jarige
dienstplichtige militair Frans Rensen uit Pijnacker om het leven gekomen, toen
hij met zijn jeep op een kruising in botsing kwam met een vrachtwagen.
LISSABON (AP) Een dag nadat de socialisti
sche partijleider Mario Soares zijn steun gaf aan
een presidentskandidatuur van generaal Eanes
heeft deze gezegd dat, indien hij gekozen wordt,
hij Soares zal vragen een regering te formeren.
De chef-staf van het leger deed zijn verklaring
gisteren in een interview in het socialistische
dagblad „A Luta".
Soares, die woensdag zijn steun toezegde aan
Eanes. vroeg om de formering van een socialisti
sche minderheidsregering.
Soares beweerde van te voren niet de verzekering
van Eanes gekregen te hebben dat deze hem zou
vragen een regering te formeren als de generaal
als overwinnaar uit de bus zou komen bij de
presidentsverkiezingen op 27 juni.
GEWONDE
CARLIST
OVERLEDEN
(Van onze correspondent)
PAMPLONA In het zieken
huis van de Noordspaanse stad
Pamplona is gisteren de jonge
Carlist Fernando Lucas uit
Barcelona overleden, aan de
schotwond in het hoofd, die hij
zondag op de Montejurra had
opgelopen.
Tijdens de beklimming van die
berg door Carlisten van prins
Carlos Hugo en prinses Irene
openden ultra-rechtse aanhan
gers van de andere Carlistische
troonpretendent Don Sixto,
broer van Carlos Hugo, met een
machinepistool op de voorhoede
van de Carlisten het vuur. Een
22-jarige Carlist uit Estella werd
daarbij op slag gedood door een
schot in het hart.
In Pamplona. Estella, San Se
bastian en andere steden in Na-
varra en Baskenland zijn op het
ogenblik duizenden militairen
heden wordt gevreesd uit wraak
tegen de door de regering toege
stane schietpartij op de Monte
jurra.
DEN HAAG (ANP) - De
PvdA-Tweede-Kamerle-
den Van der Doef en
Roethof menen, dat de
invoering van vaste ta
rieven voor taxi's een be
langrijke stap zou zijn in
de richting van integra
tie van het taxivervoer
in het openbaar vervoer.
In dat kader zou ook een
vervoersplicht voor ta
xi's voor de hand liggen,
aldus de PvdA-ers in
schriftelijke vragen aan
minister Westerterp van
Verkeer en Waterstaat.
Van der Doef en Roethof stellen
de vragen naar aanleiding van
het besluit van een Nijmeegse
taxi-ondernemer geen Suri
naamse passagiers meer te ver
voeren. De vervoerplicht zou
zoiets vermoedelijk hebben
voorkomen, zo menen de socia
listen. Zij vragen zich af of dit
voorval de minister geen aanlei
ding geeft met voortvarendheid
te werken aan vaste taxi-tarie
ven. die vooruit betaald moeten
worden.
Overigens vragen de PvdA-ers
zich af, of het besluit van de
Nijmeegse taxi-ondernemer niet
in strijd is met het wetboek van
strafrecht. In art. 429 daarvan
staat, dat iemand strafbaar is
als hij bij de uitoefening van
zijn beroep of bedrijf iemand
wegens zijn ras achterstelt.
'ert. IILVERSUM (ANP) De Hilversumse wethouder mr. A. v. d.
wrg (CDA) is gisteravond afgetreden nadat de grootste fractie
lieerj n de gemeenteraad, Progressief Hilversum, het vertrouwen in het
n ant «leid van de wethouder ten aanzien van het ambulancevervoer
•e tot nd opgezegd.
I verf
v" is 1 te wethouder had, zonder de raad daarin te kennen, een pas
es lev ongeschatte ambulancewagen verkocht aan een particuliere zie-
n, wi tenvervoerder, broeder De Vries uit Amsterdam. Deze werkte in
t na. Hilversum tegen een lager tarief dan de GGD, waardoor de
óekenfondsen alle ritten bij de broeder onderbrachten.
De wethouder bleek ook al een regeling met de broeder te hebben
getroffen, dat hij ingaande 1978 het hele vervoer van de GGD voor
tijn rekening zou nemen. Dit zou leiden tot ontslagen bij de GGD.
Het personeel dat pas in een laat stadium hiervan op de hoogte
Was gebracht, was zo geschokt dat het schriftelijk het vertrouwen
de wethouder opzegde
(Van onze onderwijsre-
daetie)
Den Haag Wiskunde
en Duits waren het wat
de klok sloeg bij de exa
mens voor het voortgezet
onderwijs. Opvallend
was bij wiskunde de veel
gehoorde klacht, zowel
bij het vwo, havo en ma
vo als bij het ito: erg
veel gereken en gecijfer,
waarmee zoveel kostbare
tijd heengaat. Wat Duits
betreft mag als grootste
gemene deler van een
aantal commentaren gel
den: niet moeilijk.
Wat de wiskunde betreft moes
ten ook gisteren weer de havo
mensen er het hardst aan trek
ken. En het begon voor hen zo
gemakkelijk met die eerste op
gave, een kansberekening wie
moet afwassen na afloop van
een etentje waaraan vijf echtpa
ren deelnemen. Er zijn tien ui
terlijk gelijke briefjes gemaakt
waarvan iedere persoon er na
afloop een ontvangt. Op twee
van die briefjes staat een kruis
je dat „afwassen" betekent. Hoe
groot is de kans dat twee dames
moeten afwassen, een heer en
een dame of een echtpaar?
Een eenvoudige start, maar
gaandeweg werd het heel wat
moeilijker. Erg moeilijk zelfs,
vonden enkele havo-leerlingen.
„Erg veel werk", oordeelde hun
leraar, die zelf vij kwartier
nogig had gehad om het werk
te maken en daarna pijn in zijn
arm had overgehouden van het
vele schrijven.
Veel rekenwerk kwam ook te
pas aan de wiskunde-opgaven
voor het vwo. Ze werden door
enkele leerlingen als „erg moei
lijk" getypeerd, voornamelijk
door dat vele gecijfer. Dat was
ook de klacht van hun leraar,
die overigens sprak van „rede
lijk" werk, omdat het merendeel
van de opgaven geëigende din
gen betrof, die met routine kon
den worden opgelost.
delen. De mavo-3-kandidaten
moesten beschikken over het
nodige inzicht om onderdeel d
van opgave 2 vlot te kunnen
maken.
Van de wiskunde-opgaven voor
het Ito waren de eerste twee van
Mavo
Bij het mavo had de klacht over
het vele gecijfer vooral betrek
king op opgave 1 voor mavo-4
en opgave 3 voor mavo-3. Maar
de opgaven zelf waren redelijk,
zo oordeelden leerlingen en lera
ren die wij om commentaar
vroegen. Opgave 4 voor het ma
vo zal misschien menige kandi
daat wat hoofdbrekens hebben
bezorgd, omdat zij goed in de
gaten moesten houden dat func
tie f was opgebouws uit twee
het bekende genre. Het derde en
vierde vraagstuk vereisten no
gal wat gereken met wortels.
Daardoor kwamen nogal wat
kandidaten in tijdnood.
Duits
Meer geluk dan bij Engels en
wiskunde hadden de havo-kan
didaten bij het examen Duits: 6
teksten, waarvan drie uit Frank
furter Allgemeine en Die Zeit.
Krantenteksten garanderen ac
tualiteit en die ligt al gauw in
de belangstellingssfeer van de
leerlingen. Tekst 5 uit „Sommer-
movelette" van Stefan Zweig
was meer litterair gericht. Leer
lingen met een normale idioma
tische bagage zullen met deze
teksten niet teveel moeite heb
ben gehad.
Pikant detail was, dat in het
geleidende formulier gevraagd
werd naar het „goede of beste"
antwoord. Erkennen de samen
stellers nu eindelijk, dat soms
meer goede antwoorden gege
ven kunnen worden? Maar hoe
moet een leerling met zijn toch
nog beperkte kennis weten wel
ke van twee of drie goede „het
beste" antwoord is?
Mavo (4 en 3) kregen voor Duits
elk 4 teksten voorgeschoteld,
waarvan de tekst over Lamba-
rene gemeenschappelijk was
voor beide afdelingen. Ook hier
was een opklimming in de moei
lijkheidsgraad te bespeuren: de
Lambarene-tekst (van Gerardo
Zanetti uit Neue Reveu) stond
voorop bij mavo-4, maar kwam
bij mavo-3 pas als derde aan de
orde.
Van de opgaven Duits voor bei
de mavo-afdelingen mag gezegd
worden dat er erg veel idioom
werd gevraagd, minder naar
tekstbegrip. De verwachting is,
dat dit in de toekomst meer zal
gebeuren.
Leao
ADVERTENTIE
inderdaad
prima
stofzuigers
Arrestant
slikt steel
lepel in
GRONINGEN
(ANP) - De 17-jari-
ge K.S. uit Gronin
gen heeft tijdens
zijn verblijf in een
politiecel in Gronin
gen de steel van een
lepel doorgeslikt.
Hij moest naar het acade
misch ziekenhuis worden
overgebracht, waar hij
diezelfde middag nog
werd geopereerd. S. was
sinds zondag jl. in verze
kerde bewaring gesteld in
verband met een kleding-
diefstal waarbij hij op he
terdaad betrapt was. Gis
teren na het eten brak S.
zijn lepel doormidden en
slikte de steel door. Daar
op waarschuwde hij een
bewaker.
Duits stond ook op het pro
gramma van het leao. Ook hier
vier wisselende onderwerpen uit
Duitse kranten en uit een dag
boek van Ludwig Thomas. De
onderwerpen betroffen de om
scholing van apen en een red
dingsactie van een filmploeg.
Op de school die wij benader
den, werd het „geschikt werk"
genoemd. De vraagstelling was
zelfs zo duidelijk, dat een groot
aantal leerlingen in de helft van
de tijd klaar was.
nuvtnitnut
inderdaad
prima
koelkasten
Vwo
Voor de vwo was er tenslotte de
opdracht voor een Nederlands
opstel, waarbij gekozen kon
worden uit tien onderwerpen.
Het aanbod was gevarieerd, zo
dat iedereen aan zijn trekken
kon komen. Ook de maatschap
pelijk geëngageerde kandidaat
had voldoende keuzemogelijk
heid uit onderwerpen als „speel
goed voor volwassenen", „de
pen in gal gedoopt", „de dood
straf", „de wortels van het
kwaad," „de werkloosheid".
2 miljoen
voor
herscholing
landbouwers
BRUSSEL (ANP) - Nederland
krijgt 2,1 miljoen gulden uit het
Europees Sociaal Fonds. Het
geld is bestemd voor het minis
terie van Sociale Zaken, dat het
zal gebruiken voor de herscho
ling van 1.700 personen die de
landbouw in ons land gaan ver
laten.
Het aan Nederland uit te keren
bedrag is een onderdeel van de
ruim 137 miljoen gulden die het
Europese fonds beschikbaar
stelt voor bij- en herscholing-
sprojecten van werknemers in
de EG-lidstaten.
