Opbrengststijging bij
bloementeelt te gering
om kosten op te vangen
zuivenand
Nederland neemt kwart
van wereldkaasexport
voor zijn rekening
halfboter
Vijf miljoen voor
bloemenreclame
Gebruikte studieboeken
gooi je niet weg
en nieuwe kosten een nap geld.
GROENTESORTIMENT BREIDT ZICH UIT
MEER CHRYSANTEN, SNUGROEN, GERBERA'S
BOLLENVAK IN BAN VAN GROENE VEIUNGEN
DEN HAAG De stijging
van de opbrengst in debloe-
menteelt gedurende de laatste
twee jaar is onvoldoende om
de kosten op te vangen, zodat
het arbeidsinkomen wordt
verkleind. Dit blijkt uit een
overzicht van het Landbouw-
Economisch Instituut over
het laatste jaar door de Ver
eniging van Bloemenveilingen
in Nederland.
De gemiddelde kosten voor de
snijbloementeelt per vierkante
meter zijn sinds 1960 vergele
ken met die over het afgelopen
jaar, gestegen van 14,05 tot
ƒ44,-. De opbrengst per m2
steeg in dezelfde periode van
ƒ19,20 toto 41.- met een be
rekend overschot per m2 van
5,15 tot 3.- per m2. De
glasoppervlakte per bedrijf
nam in dezelfde jaren toe van
gemiddeld 2960 m2 tot 7000
m2.
Dieptepunt
Het dieptepunt voor de bloe
menteelt was in het jaar 1973,
toen het netto overschot op
nul moest worden gesteld, na
dat in 1970 dat was gedaald tot
45 cent. In 1974 bedroeg ge
noemd overschot 1,25 per
m2. De kosten blijken in 15
jaar te zijn verdrievoudigd, te
gen een verdubbeling in de
opbrengst. Vooral de laatste
vijf jaar zijn de kosten sterk
gestegen, namelijk van 26,70
in 1970 tot 44.- het afgelopen
jaar. De uitbreiding nam de
grootste sprong van 1970 tot
1973, namelijk van gemiddeld
4360 m2 per bedrijf tot 5900
m2: De arbeidskosten stegen
van 4,90 per m2 in 1960 tot
14,20 in het afgelopen jaar
Chrysantenpluk.
met de sterkste stijging van arbeidskosten per vierkante
10,45 in 1970 tot 12,10 in meter minder snel zijn geste-
1973 per m2. gen dan die per uur, doordat
De VBN constateert, dat de de arbeidsproduktiviteit is ver
beterd, daar anders de ar
beidskosten per vierkante me
ter in 1975 ongeveer 28 zou
hebben bedragen.
Dat heeft wel geleid tot groter
investeringen en tot het doen
van aanschaffingen. De gelei
delijke aanpassing van de
aardgasprijs heeft de Neder
landse bloemisterij bewaard
voor nog slechtere bedrijfsre
sultaten.
Inkomens
Over de inkomens constateert
het LEI, dat per ondernemer
de gezinsinkomsten in 1960
20.000 bedroegen en in 1974
45.700. Bedroeg het netto
overschot in 1960 nog 54 en in
1965 48 procent, in 1970 was
dat gedaald tot 5 procent, in
1973 tot 1 procent en over 1974
is dat negatief. Het beeld van
de potplantenteelt is al niet
veel beter. Bij een gemiddelde
glasoppervlakte van 1900 m2
per bedrijf in 1960 met 33,30
als opbrengst, valt een uitbrei
ding te constateren tot 2400
m2 in het afgelopen jaar met
83,45 als opbrengst. Maar
was er in 1960 nog een netto
overschot van 5,90 per m2,
in 1974 was die gedaald tot 70
cent. Over het afgelopen jaar
berekent men een negatief van
2,45. De kosten stegen van
27,40 in 1960 tot 45,65, en
85,90 over het afgelopen
jaar.
Er wordt een voortgaande
groei van de teelt van potplan
ten verwacht, omdat er nog
geen verzadigingsbeeld wordt
gezien. Juist uit de snijbloe
menteelt, wordt sterker over
schakelen op de potplanten
verwacht.
aatslt I
PRODUKTSCHAP VOOR ZUIVEL:
?nt
•er ei
en 0|
tig ja
(70) e
cfkaa
194
m wo
/ereni
rschei
erbon
•ranje
ïdailli
rerffa
rune
eg-
u int!
zij dl
ïtpaai
i tien
word
assen-1
ijf to
llecti
LStma
Dat i
'engs
ui dei
RIJSWIJK - De Nederlandse
kaasindustrie speelt een lei
dende rol in de wereldzuivele-
conomie. De produktiewaarde
van de Nederlandse kas was
aldus het produktschap voor
zuivel in 1975 ca. 1,8 miljard
gulden, de exportopbrengst
bedroeg 1,1 miljard maar Ne
derland neemt een kwart van
de wereldkaasexport voor zijn
rekening. Bijna veertig pro
cent van de melkaanvoer in
Nederland wordt tot kaas ver-
Van de Nederlandse kaaspro-
duktie bleef in 1975 ca. 36% in
eigen land, 51% werd naar
EEG-landen geëxporteerd en
11% naar andere landen. De
afgelopen tien jaar is de ex
port naar de EEG steeds be
langrijker geworden, het aan
deel in de totale afzet steeg in
die periode van 46% naar 51%.
De Nederlandse kaas heeft in
vele EEG-landen een belang
rijke plaats kunnen veroveren.
Zo bedraagt het aandeel dat
de Nederlandse kaas uitmaakt
van het totale kaasgebruik in
België ca. 37%, in Duitsland
(excl. kwark) 25% en in Enge
land 7%; in Frankrijk en Italië
daarentegen nog slechts resp.
ca. 3% en 2%.
De Nederlandse kaasexport
wordt verzorgd door een vrij
groot aantal exporteurs. De
kleinsten buiten beschouwing
gelaten, betekent dat er in
1974 45 exporteurs waren met
elk een uitvoer van meer dan
100 ton per jaar. De vier groot
sten verzorgden 75% van de
totale export. Tien jaar gele
den waren er nog 60 expor
teurs met meer dan 100 ton en'
hadden de vier grootsten ca.
60% van de kaasuitvoer in
handen.
Fabrieken
In de Nederlandse kaasindus
trie is op het ogenblik op
basis van de vervangingswaar
de ca. ƒ1,— miljard geïn
vesteerd. De laatst gebouwde
kaasfabrieken kunnen mo-
VERGADERING BLOEMISTERIJ
LISSE In het Laboratorium
voor Bloembollenonderzoek
te Lisse wordt dinsdagmiddag
18 mei de jaarvergadering ge
houden van de vereniging J)e
Nederlandse Bloemisterij".
Na een openingswoord door
de voorzitter, mr. P. P. A.
Teunissen, volgt behandeling
van de jaarverslagen.
Het bestuur stelt voor aan het
Produktschap voor Siergewas
sen en Bedrijfschap voor
Groothandel in Bloemkweke
rij produkten te verzoeken, in
totaal ruim f 5 miljoen uit de
heffingen te bestemmen voor
in dit jaar te voeren onper
soonlijke reklame en voorlich
ting in binnen- en buitenland
ter bevordering van de afzet.
Met het oog op de nog voort
durende toename van de bloe
misterijproduktie, wordt die
noodzakelijk geacht. Verder
wordt voorgesteld f 593.000
subsidie te verlenen aan het
proefstation te Naaldwijk,
waar 25 procent van de onder-
zoekcapaciteit wordt gebruikt
voor de bloementeelt. Voor het
Laboratorium te Lisse wordt
een verhoging van de subsidie
tot een nader te bepalen be
drag gevraagd.
menteel elk tenminste 100 mil
joen kg melk verwerken, over
eenkomend met een kaaspro-
duktie van ruim 10.000 ton.
Het stichten van een dergelij
ke fabriek vergt ca. 25,—
miljoen. Slechts twee van de
huidige fabrieken haalden in
1974 een dergelijke produktie.
In 1974 waren er 104 kaasfa
brieken; de gemiddelde pro
duktie per bedrijf bedroeg
3600 ton. Het aantal werkne
mers in de kaasindustrie be
draagt ca. 5000, daarnaast vin
den er nog ca. 4000 mensen
werk in de kaashandel en de
kaasopslag.
't botert
bestmet
de slanke
lijners
Half zo vet als
roomboter.
Voor tafelgebruik.
In handige kuipjes.
I Smeerzacht uit de
koelkast.
Daarom nog vóór de vakantie naar de
Slegte, die van je koopt wat nog bruikbaar is
(niet ouder dan zo'n 3 jaar) en je verkoopt
wat je hebben moet (voor zover
voorradig).'t Scheelt aanzienlijk (I
in tijd en geld. Qf)
De Slegte is een goeie voor studieboeken.
Boekhandel J. de Slegte B.V.. Breestraat 73, Leiden, Tel.: 071 - 12 20 07
Ook al verloopt het wat voorzichtig, het
voorjaar kondigt zich toch langzaam maar
zeker aan. Dit valt ook af te leiden uit het
toenemen van het groentesortiment. De keu
ze voor de consument wordt steeds groter.
Om een indruk te krijgen van wat er zoal
te koop is en voor welke veilingprijzen de
gewassen verhandeld worden, volgt nu een
overzicht.
Bloemkool, de aanvoer van zowel glasbloem
kool als van winterbloemkool (deze bloem
kool wordt hoofdzakelijk in Zeeland in de
winterperiode geteeld en in het voorjaar
geoogst) zal geleidelijk verder toenemen, het
gevolg hiervan zal zijn dat de huidige prijs
van gemiddeld 1,65 per stuk, zich niet zal
kunnen handhaven.
Afhankelijk van de sortering varieert de
prijs van snijbonen van ƒ4,80 tot ƒ6,70 per
kg., de aanvoer van snijbonen zal spoedig
verder toenemen waardoor de prijzen meer
onder druk komen.
Voor sperziebonen komt de gemiddelde prijs
neer op ƒ7,60 per kg. De Hollandse bonen
worden beter betaald dan de Egyptische en
Spaanse sperziebonen, die tegen een prijs
van 3,50 per kg. ingevoerd worden.
Het aanbod van andijvie is nog steeds ruim,
het gevolg hiervan is dat de prijs rond de
65 cent per kg. draait. Nu het weer wat
warmer wordt valt te verwachten dat de
belangstelling voor dit gewas wat minder
wordt en de prijs zich niet zal kunnen
handhaven. De aanvoer van vollegrondspi-
nazie is nu goed op gang gekomen, dit is
een belangrijke oorzaak waarom de prijs op
44 cent per kg. is gekomen. Postelein noteer
de een prijs van 1,20 per kg. Daar er nog
een ruime aanvoer van waspeen is staan de
prijzen voor bospeen nog onder druk. Toch
is de belangstelling voor dit gewas goed, de
veilingpnjs kwam op 1,40 per bos. Door
de beperkte aanvoer van pepers kunnen de
prijzen zich op een aantrekkelijk niveau
handhaven nl. 12,40 per kg. Door de vlotte
aanvoer van rabarber is de prijs gedaald
naar 47 cent per kg.
Voor rettich wordt 40 cent per stuk betaald.
De prijs van radijs weet zich goed te hand
haven en het ziet er naar uit dat er geen
veranderingen zullen ontstaan omdat het
aanbod afneemt, de prijs komt thans neer
op 80 cent per bosje.
Selderij wordt voor 14 cent per bosje ver
kocht. Peterselie is wat duurder nl. 28 cent
per bosje. Raapstelen noteerden een prijs
van 33 cent, eveneens per bos. Tuinkers
brengt 30 cent per doosje op. Prei is het
hele seizoen al goed betaald, dit geldt nog
Bij de aanvoer voldoen de tomaten soms niet aan de voor export gestelde
kwaliteitseisen. Ze moeten dan wordei^ uitgezocht.
steeds gezien een kilo-prijs rond een gulden.
Peulen worden verhandeld voor 10 gulden
per kg. Spitskool noteerde een prijs van
1,47 per kg. Nu de temperaturen oplopen
zal de vraag naar aardbeien waarschijnlijk
toenemen, waardoor de prijzen niet beneden
de 1,27 per doosje van 200 gr. zullen dalen.
Er zijn inmiddels ook weer tuinbonen te
koop, die uit Italië ingevoerd worden tegen
een prijs van 1,40 per kg. Het teruglopen
van de aanvoer bij sla en de weersverbete-
ring zullen een gunstige uitwerking op de
prijzen hebben, waardoor een gemiddelde
prijs van 35 cent per krop ook de komende
week mogelijk zal zijn. De Commissie van
Europese Gemeenschappen heeft het erg
druk met de referentie-prijzen voor kom
kommers, deze worden bijna om de dag
herzien.
Met ingang van 1 mei is de invoerheffing
voor Griekse komkommers afgeschaft en is
de invoerheffing voor Bulgaarse komkom
mers verlaagd van ƒ32,64 naar ƒ22,66 per
100 kg. De komkommerprijzen staan nog
steeds onder zware druk en variëren van 21
tot 81 cent per stuk. Hopelijk kan beter weer
hier verandering in brengen. De tomaten
blijven zo'n beetje op hetzelfde prijspeil
sudderen, zo'n 11 gulden per 6 kg. De
paprika-prijzen weten zich goed te handha
ven, voor de groene sorteringen komt dit
neer op ƒ2,90 per kg. en voor de rode
sorteringen zo'n 4,50 per kg. Nieuwe aard
appelen gaan van de hand voor maar liefst
5 gulden per kg.
In het algemeen kan worden gesteld, dat de
opbrengst van de bloementeelt, beneden die
van de kostprijs ligt. Want ook de afgelopen
week heeft niet de zozeer gewenste verbete
ring in het prijspeil gebracht. Met Moeder
dag in het vooruitzicht, waren de verwach
tingen weliswaar niet hoog, maar wel wat
hoger gesteld, maar dat is er niet uitgeko
men. De aanvoer was matig, mede als gevolg
van het koelere weer.
De CCWS had in de afgelopen week een
totaal omzetcijfer van dicht bij de tien mil
joen, namelijk 9.286.939,63 tegen
7.787.181,96 in dezelfde week van het vorig
jaar. Maar hier staat tegenover, dat een
totale aanvoer was van 13.298.891 stuks of
bossen bloemen tegen 10.633.368 in het vorig
jaar, zodat het hoger omzetcijfer daardoor
is verklaard en geen hogere prijs betekent.
Het waren voornamelijk de chrysanten snij-
groen en gerbera's waarvan een ruimer
aanbod was dan het vorig jaar. Dat had
weer tot gevolg, dat de gemiddelde prijs
lager lag. De anjers deden het iets beter.
Om enkele gemiddelde prijzen te vermelden
met tussen haakjes die van dezelfde week
vorig jaar: anjers 29 ct. (21) troschrysanten
1,75 (2,50) fresia 1,78 (1,62) irissen 1,75 (1,43
snijgroen 1,23 (2,07) trosanjers ,282 (2,62)
leliekelken 30 ct. (25) lelietakken 45 ct. (49)
Het zijn vooral de chysanten, die al enkele
weken beneden die van de kostprijs blijven,
zoals men uit de noteringen kan zien. De
omzet van de snijbloemen nam de afgelopen
week weer de grootste plaats in met een
waarde van 8.182.884,42 tegen
6.868.474,44 in dezelfde week van het vorig
jaar. De pot- en perkplanten stegen in aan
voer. Er is een toenemende vraag voor deze
produkten, zodat de ruimer aanvoer wel kon
worden verwerkt.
Bloembakken
doen verschijnen, waarin uitgebreide infor
matie wordt gegeven over de aanschaf van
bloembakken en welke planten. Hoe meer
bakken en planten er worden aangeschaft
hoe meer de gevels en balkons een fleurig
aanzien ontvangen. De speciale „geranium-
markten" die zo hier en daar worden gehou
den, kunnen daartoe meewerken. Dé bloe
menhandelaren zijn zeer ingenomen met de
folder.
Anjerexport
In West-Duitsland is in het afgelopen jaar
een opvallende toename van de anjer-export
waargenomen. In 1974 werd voor een bedrag
van DM. 1.247.000 aan anjers uitgevoerd,
welke in het afgelopen jaar tot DM. 2,5
miljoen is gestegen. Aan jonge planten en
potplanten werd voor een waarde van ruim
DM. 12 miljoen geëxporteerd tegen ruim DM
8 miljoen in 1974.
Het bollenvak staat vlak voor een nieuwe
fase van het teeltjaar. In de komende week
is men weer in de ban van de groene
veilingen. De bloembollen worden dan op
het veld verkocht. De verkoper heeft wat
de verzorging yan het gewas betreft nog wel
de nodige verplichtingen, maar het risico
van bijv. een slechte oogst, is volledig voor
rekening van de koper.
Het groen veilen van bol- en knolgewassen
is al heel oud en in feite is er in het systeem
in de loop van honderden jaren weinig
veranderd. De opdrachten om bollen groen
te veilen worden vaak in januari of februari
reeds gegeven. In de bloeitijd vindt dan het
spektakelstuk plaats. De veilingen maken
ver te voren plaats en tijden van de groene
veilingen bekend en aan belangstelling
pleegt het nimmer te ontbreken. Zodra de
aangekondigde dag aanbreekt, arriveert de
veilingdirectie compleet met afslagers en
wat er nog maar meer bij een dergelijke
voorstelling pleegt te behoren. Terwijl de
afslager zijn radratelendespraakwaterval in
beweging zet en intussen zijn pappenhei
mers goed in het oog houdt, staan stroman
nen gereed om het reeds gedane bod te
verhogen en zo de prijs wat op te drijven.
werd uitgevonden. Er is zelfs een groene
bollenveiling bekend uit het de zeventiende
eeuw. Om precies te zijn vond die plaats
op 7 mei 1657 te Leiden. De grote opkomst
van dit soort veilingen dateert echter uit het.
laatst van de vorige eeuw.
En toen omstreeks 1890 de tulpenteelt ook
in het Westland goed van de grond begon
te komen, ging men ook daar groen veilen.
Sinds 1893 werden in dit gebied trouwens
ook droge veilingen van tulpen gehouden.
De bezoekers van groene veilingen werden
anders wel in de watten gelegd. Ze kregen
niet alleen hun kopje koffie, maar werden
vaak ook op complete maaltijden onthaald.
Niet omdat de veilingdirecties zo graag van
hun geld af wilden, maar het totaal ontbre
ken van verkeersmiddelen, dwong min of
meer in deze richting. Bekend is dat men
in Noord wijk na afloop van de veiling uit
voerig ging eten en dat men een borrel kreeg
uit een glaasje dat als randschrift had ,,'t
Groeye en bloeye van Flora".
Verzetje
Gemoedelijk
Het gaat er allemaal heel gemoedelijk aan
toe, maar vroeger was het allemaal nog veel
feestelijker. Toen kwam er zelfs een marke
tenster met een vaatje oude klare aan te pas
om de kooplust wat aan te wakkeren.
Groene veilingen zijn al zo oud als de dag
waarop de bloembollencultuur in Nederland
Toen de verbindingen wat beter werden en
de fiets meer gemeengoed werd, ging het
verstrekken van koffie, broodjes en comple
te diners sterk tanen. Dat was mede een
gevolg van het feit dat onder de vele belang
stellenden die de groene veilingen bezoch
ten, zich ook heel wat lieden bevonden die
totaal niet van plan waren om ook maar één
bol te kopen. Ze kwamen kijken voor een
verzetje, een brokje negentiende eeuwse re
creatie, of wilden alleen maar kijken hoe de
prijzen lagen. Ook zij werden van eten en
drinken voorzien en dat ging de H. H.
Veilingdirecteuren op de duur toch wat te
veel in de papieren lopen.
Nu moet hieraan direct worden toegevoegd
dat ze het niet voor een prikje deden. De
kosten bedroegen voor de koper maar liefst
tien procent terwijl de opdrachtgever vijf
procent op tafel moest brengen. Daar kwa
men dan nog eens de kosten van de catalogi,
de advertenties, e.d. bij zodat in totaal op
deze veilingen 17% kosten drukten. Er is veel
tegen geprotesteerd en op de duur is dat
goudmijntje wel wat gecorrigeerd. Maar het
veilen van bloembollen blééf een goede
zaak. Tot vandaag de dag toe...
Stand van de gewassen
Wat de stand van de gewassen betreft, kan
worden gezegd dat er in het bollenstreek
tussen Haarlem en Leiden geen klacht wordt
gehoord en in het noordelijk zandgebied
evenmin. Voor de Wieringermeer, waar een
zeer groot deel van de zgn. reizende bollen-
kramen van de Westfriese tulpentelers
wordt geplant, begint het nu echt te knijpen.
De regenval is veel te gering geweest om
wat soulaas te scheppen en kunstmatig bere
genen gaat in dat gebied niet, omdat het
zoutgehalte van het water daar in vele delen
te hoog is.
Handel nog erg rustig
Wat de handel aangaat, valt er niets nieuws
te melden. De exporteurs leggen geen grein
tje geestdrift aan de dag als het om de
inkoop gaat en de kweker heeft geen haast
met verkopen.