Voorkomen is beter wil voor iedere Leidenaar jaarlijks 10.000-kilometer beurt Join-cultuur voelt zich door gemeente, raad Noordwijk te i fcTERDAG 8 mei 1976 LEIDSE COURANT PAGINA 5 Miep Knöptels (rechts) werft een lid voor de Vereniging „Voorkomen Is Beter". d LEIDEN Sinds kort heeft Leiden een nieuwe vereniging voor gezondheidszorg. Het is de Vereni ging „Voorkomen is beter". De Leidse afdeling van de vereniging, die in het Brabantse Oss is opge richt, heeft thans al drieduizend leden. Het streven van „Voorkomen is beter" liegt er niet om: Zij wil er voor iedere Nederlander de mogelijkheid is om jaarlijks een. wat zijzelf „een 10.000-kilometer- beurt" noemen, te krijgen. Dat wil zeggen dat jong en oud jaarlijks medisch onderzocht moet kunnen worden. De gezondheidstest zou tenminste moeten bestaan uit: 1. het meten van de bloeddruk; 2. onderzoek van het bloed en het maken van een elektrocardio gram; 3. het maken van röntgenfoto's; 4, het maken van uitstrijkjes bij vrouwen; 5. een urine-onderzoek; 6. een algemeen lichamelijk onderzoek. Met een dergelijke test zouden in een vroegtijdig stadium ernstige ziektes, die vaak de dood tot gevolg hebben, kunnen worden onderkend waardoor de patiënt kan worden genezen. Coördinatie „Ook door medici wordt toegegeven, dat hiermee vele levens kunnen worden gespaard. „Maar", wordt er dan gezegd, „Dat kan nu nog niet, want er is geen enkele instantie die iets dergelijks kah coördi neren". Nou, die instantie is er nu wel in de vorm van „Voorkomen is beter", aldus Miep Knöptels, voorzitster van de WIB. „Er wordt op het moment veel te weinig gedaan aan preventieve gezondheidszorg. Op de rijksbegro ting is hiervoor 0,40 per persoon uitgetrokken. En dat terwijl gezondheid het kostbaarste bezit is, dat een mens heeft". Om maar even in de sfeer van de 10.000-kilometerbeurt te blijven: Wanneer êen Huis-aan-huis autobezitter zijn auto brengt, vraagt de monteur of er nog klachten zijn. Zijn die er niet, dan wordt de auto toch geheel nagezien. „Wanneer wij geen klachten over onze gezondheid hebben, gaan we niet naar een dokter. Hiermee lopen we het risico dat we een ziekte, zoals kanker, pas ontdekken, wan neer het al te laat is", aldus de voorzitster. Onmondig De WIB acht de afstand tussen de medici en de patiënten te groot. „Patiënten worden vaak afges nauwd, wanneer ze volgens de arts te veel willen weten. Z e zijn altijd als onmondig behandeld. Er wordt nog nauwelijks rekening gehouden met het feit dat een ziek mens ook wel weet wat er met hem aan de hand is. Door het negeren van zijn vragen, wordt hij alleen maar vreselijk onzeker". Het streven van de WIB is er op gericht de gezondheidszorg dichter bij de mensen te brengen. Van haar kant wil zij dit bereiken door het verstrek ken van zoveel mogelijk informatie. Aan de gezond heidstest zouden gemakkelijk vrijwilligers kunnen deelnemen. Volgens Miep Knöptels, die medicijnen in Leiden studeert, hoeft het onderzoek helemaal niet alleen verricht te worden door medici. „Ieder WIB-Iid kan worden opgeleid voor het aflezen van de testen". Een experiment in Oss met een bevol- kingsurine-onderzoek heeft uitgewezen dat het, wat dit deel van de test betreft, kan. Leden van de WIB bleken goed overweg te kunnen met het materiaal, waarop is af te lezen of de onderzochte bij voor beeld suikterziekte heeft of infecties aan de urine wegen. Zover als de afdeling in Oss, is de WIB-Leiden nog niet. Zij bevindt zich thans nog in het stadium van het leden-werven. Huis-aan-huis worden de doelstellingen van de WIB aan de man gebracht. Van de leden wordt verwacht dat zij de doelstelling van de vereniging uitdragen en dat zij ideeën aandragen om de doelstelling te verwezenlijken. De werving geschiedt per wijk. Dag in dag uit bellen actieve leden bij elk huis in Leiden aan. Onlangs werd de wervingsactie in de Meren wijk afgesloten met een informatieve bijeenkomst in de aula van de Merenwijkschool. Op het moment is de WIB bezig in Leiden-Noord en Zuid-West. „Er wordt door de meeste Leidenaars positief gerea geerd", aldus Cor Vergeer, de secretaris van de WIB. „Iedereen heeft, al is het zijdelings, wel eens te maken gehad met een kanker- of hartpatiënt, die niet meer was te genezen. Over het algemeen onder kent men wel het nut van een jaarlijkse gezondheid stest". „Het is overigens opmerkelijk", zo valt Miep Knöptels hem bij, „dat een deel van de reeds bezochte Leidenaars meent, dat het al goed onder controle staat. Dat zijn meestal degenen, die regel matig een sportkeuring ondergaan of voor hun werk worden getest. Vaak wordt vergeten dat zij maar een klein deel van de gehele bevolking uitmaken". Vrijwilligers Door de medici is het streven van de WIB minder enthousiast ontvangen. De voorzitster: „Vooral de ouderen staan gereserveerd ten opzichte van ons plan. Enerzijds achten zij een jaarlijkse gezondheid stest belangrijk. Anderzijds stellen zij dat doktoren te weinig tijd hebben voor dergelijke onderzoeken. Ze staan wat huiverig tegenover het plan vrijwilli gers in te schakelen, terwijl het bevolkingsonder zoek naar borstkanker, dat de Unie van Vrouwelijke Vrijwilligers vorig jaar op touw zette, toch heeft uitgewezen dat het best kan. Ook krijg ik de indruk dat ze de eer liever aan zichzelf houden. Zo kwam ik aan de deur bij een vrouw van een dokter, die per se niets met ons te maken wilde hebben „omdat het nog niet in het tijdschrift voor de geneeskunde had gestaan"." Behalve de onschatbare waarde voor de gezondheid van de Nederlanders acht de WIB haar streven ook belangrijk voor het op gang brengen van een systematische aanpak van de preventieve gezond heidszorg. „Nu gebeurt een en ander te hooi en te gras. Wanneer de test er komt, ontstaat de mogelijk heid een soort van gezondheidskaart samen te stellen van bepaalde ziektes die in de ene streek meer voorkomen dan in de andere. Met een dergelij ke kaart in de hand kunnen de oorzaken van dergelijke ziektes gemakkelijker worden opge spoord en bestreden", aldus Cor Vergeer. Ideeën De WIB heeft zich geen termijn gesteld waarop de gezondheidstest er voor iedereen moet zijn. De manier waarop het moet gaan gebeuren zal voor een groot deel door de leden worden bepaald. „We zijn van plan de grootste vereniging voor gezond heidszorg in Nederland te worden", is de optimisti sche opmerking van Cor Vergeer. De leden zullen ideeën moeten aandragen over welke onderdelen de test moet bevatten. Ook zullen de leden zich in de toekomst gaan buigen over de verbetering van het contact tussen gezond heidszorgen en bevolking. „We overwegen om het onderzoek niet in een ziekenhuis maar in een speciaal mobiel medisch centrum te laten geschie den. De vrijwilligers zullen worden ingeschakeld in de wijk, waar zijzelf wonen. Hierdoor breng je de gezondheidszorg dichter bij de bevolking. Het ver sturen van schriftelijke oproepen voor bevolkings onderzoeken sorteert naar onze mening te weinig effect", vertelt Cor Vergeer. Subsidie „Voorkomen is beter" zal in de toekomst nog heel wat hindernissen moeten nemen, voor zij haar doel heeft bereikt In de rijksbegroting is 17 miljard beschikbaar gesteld voor gezondheidszorg. Een klein deel hiervan is bestemd voor de preventie. Het bevolkingsonderzoek naar borstkanker van de UW is weliswaar succesvol verlopen, maar nog steeds is er geen toezegging dat het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker, dat de UW thans wil gaan aanpakken, zal worden gesubsidieerd. En dan gaat het nog alleen om een eenmalig onderzoek voor een bepaald deel van de bevolking. Voor het verwe zenlijken van de plannen van de WIB zullen de financiële middelen voorlopig niet toereikend zijn. Cor Vergeer: „Dat geld zal nooit beschikbaar ko men, wanneer er geen prioriteiten worden verlegd, waardoor de nadruk meer op de preventieve ge zondheidszorg komt te liggen. Dat is een van de redenen waarom wij het grootste deel van de Nederlandse bevolking achter ons wil len weten." Elisabeth Vogels Van een onzer verslaggevers Noordwijk „Persoonlijke smaak mag niet meespelen in besluitvorming van openbare lichamen. Je stemt niet tegen de aanleg van een voetbalveld omdat je niet van de voetbalsport houdt. Het gaat om het algemeen welzijn van de Noordwij- kers". Zo luidt de reactie van Kees Verwij op de kritiek van raadsleden op bepaalde door Join-cultuur georganiseerde activi teiten, gedaan tijdens de afgelopen week gehouden raadsvergadering. De kritiek spitste zich toen vooral toe op het totaaltheaterprogramma „Funhouse". De heer Benschop (CDA) kwalificeerde het programma als platvloers en kwetsend. Hij deed zijn uitlatingen tijdens de behande ling van de subsidieaanvrage van Join-cul tuur van 19.000 gulden. De raad bepaalde dat slechts 12.000 gulden subsidie zal wor den verleend en dat voor bijzondere activi teiten een aparte aanvraag kan worden ingediend bij de gemeente, die door de raad zal worden behandeld. Nico van der List, voorzitteer van Join-cul tuur: „Op deze manier beslist de Noord- wijkse gemeenteraad uiteindelijk wat er aan culturele activiteiten in de gemeente plaats heeft en dat is een belachelijke zaak. Het gaat om het welzijn van de bevolking en daarin mag de smaak van raadsleden niet meespelen". De medewerkers van Join-cultuur hebben tijdens een bijeenkomst deze week beslo ten een gesprek aan te vragen met het college van burgemeester en wethouders. Afhankelijk van de resultaten van dit ge sprek zullen zij hun acties bepalen, want ze zijn het erover eens dat met de subsidie van slechts 12.000 gulden ernstig besnoeid moet gaan worden. Nico van der List: „In de huidige vorm bestaat Join-cultuur pas drie jaar. Gedurende die tijd hebben we vaak cabaretgroepen erg goedkoop naar Noordwijk kunnen halen, omdat we nog maar pas bestonden. In de komende jaren wordt dat minder en zullen we meer moe ten betalen voor de diverse groepen". Join-cultuur heeft in het seizoen 1975/1976 gedurende de maanden september tot en met maart ongeveer 30 culturele avonden verzorgd met een gemiddeld bezoekersaan tal van rond de 150. De heer Admiraal, fractievoorzitter van Gemeentebelangen, verklaart dat Join het programma meer op het publiek moet afstellen. „Als je subsidie van de gemeen schap wilt hebben, dan kun je tenminste rekening houden met de wensen van die zelfde gemeenschap", aldus het Noordwijk- se raadslid. Hij vindt dat er geen sprake is van bevoogding door de raad: „Join-cul tuur moet niet denken dat zij de wijsheid in pacht heeft". De heer J. C. Admiraal heeft, evenals vele andere raadsleden, het totaaltheaterprogramma „Funhouse" be zocht en meent een aantal keren gevoelig op zijn hart te zijn getrapt tijdens het programma en bestempelt dit programma als „een misser van Join-cultuur". C. Benschop van het C.D.A. vindt dat de Noordwijkers er niets aan missen als der gelijke programma's niet meer terugkomen in Noordwijk. „Ik vind dat cultuur mensen moet verheffen. Voor decadente program ma's als „Funhouse" en „Neerlands Hoop" wil ik geen geld beschikbaar stellen", aldus de heer Benschop. Nico van der List en Kees Verweij. resp. voorzitter en secretaris van Join-cultuur. Kampioens wedstrijd voor Bax/Foreholte Leiden De dames van Bax/- Foreholte kunnen zondag op het gemeentelijk sportpark in Voor hout het kampioenschap in de landelijke eerste klasse zeven handbal in de wacht slepen. Daarvoor zullen zij dan moeten winnen van Kwiek Sport uit Den Haag. Als we op de stand afgaan moet dat natuurlijk kun nen maar de spanning kan veel doen en bovendien is Kwiek Sport een team dat tegen sterke re tegenstanders gewoon is bij zonder goed te spelen. Het zal dan ook zeker spannen in Voor hout. De dames van MMO ontmoeten opnieuw een kampioenskandi daat. Nadat zij vorige week in Rotterdam een puntje afsnoep ten van Actief, krijgen ze nu bezoek van Wings dat gelijk staat met de Rotterdamsen. Ook het Haagse AHC behoort tot de kandidaten en MMO fungeert met haar vierde plaats als reu- zendoder. Wij verwachten daar om dat MMO met een stuntje afscheid neemt van deze veld- competitie. Ook voor HVS is het zondag de laatste wedstrijd in Rijswijk te gen Hercules. De titel is defini tief voor Westlandia maar de tweede plaats kan de Stomp- wijksen niet meer ontgaan. Voor Hercules is nog een derde plaats bereikbaar, hetgeen dan ten koste zal gaan van Jong Ade dat vrij is. De heren van Northa gaan hun derde plaats veilig stellen bij Wings maar voor de heren van San/Saturnus betekent het duel tegen HEC een van de laatste confrontaties in de regionale klasse omdat zij reeds vorige week degradeerden. In de afdelings-klassen is de strijd zo goed als gestreden. De dames van San/Satumus gaan waarschijnlijk een wedstrijd verliezen bij de reserves van AHC, maar belangrijk is het niet meer. Wel belangrijk is het duel van de MMO-heren bij de reserves van Northa in Noordwijkerhout De Hoogmadenaren staan nog steeds het hoogst genoteerd voor een kampioenschap on danks de nederlaag van vorige week. Programma DAMES: Reg. kl. 1: 12.45 uur Bax/Foreholte - Kwiek Sport; HEREN: Reg. 2e kl.: 14.00 uur Wings - Northa, 15.00 uur San/- Saturnus - HEC; Afd. 3e kL: 12.00 uur Northa 2 - MMO 1.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1976 | | pagina 5