groene
oase
hoofdstuk
apart
W HIP - M ArWH O PMARGATE
in kort bestek
YORKSHIRE
[uitvlucht naar York geknipt voor
jangere of korte vakantie is een
[tie van gelijk oversteken. U hoeft
jleen maar voor naar Europoort te
I, dat vreemde, deprimerende
nlandschap, waar Rotterdam de
ji voor gans een volk verzorgt,
j gaat u om vijf uur 's middags
of zonder auto aan boord van de
kijd-op-rijd-af-veerboten „Norland"
Norstar". Het zijn geweldige
(pen, die hun voorgangers
wave" en „Norwind", waarmee
rdzee Veerdiensten indertijd de
succesvolle dienst Europoort-Huil
opende, letterlijk in de schaduw
stellen. Hier vindt u alles: een
zelfbedieningsrestaurant (alle
maaltijden zijn bij de prijs inbegrepen),
diverse bars, dansvloeren,
televisiekamer, belastingvrije winkels
en een gokcentrum. Aan boord van
één van beide schepen neemt uwe
vakantiedroom al vaste vormen aan.
De sfeer op deze dagelijkse
mini-cruise, die de volgende morgen
om acht uur in Huil eindigt, is
plezierig en ongedwongen. Zelfs de
morning-tea of coffee, die uw
hutsteward bij het ochtendgloren naast
uw bed deponeert is een vrijblijvende
geste van deze voortreffelijke
maatschappij. Alle inlichtingen over
prijzen, mini-trips en long-weekends
kunt u krijgen bij Noordzee
Veerdiensten, Beneluxhaven Europoort,
telefoon 01888-2077.
Wilt u vast wat meer over Yorkshire
weten: inlichtingen geeft het Brits
Toeristenbureau, Leidseplein 5 in
Amsterdam, telefoon 020-23.97.01.
Dat zelfs een stugge Noorderling van tijd tot tijd lang van stof kan zijn bewijzen de straatnaam-borden in York. De kroon spant de Whip-Ma-Whop-Ma-Gate,
een mondvol voor een onaanzienlijk steegje van nog geen tien meter lengte.
ing
JUt
.V.
Yorkshire is het grootste
graafschap van Good Old
England. Het heeft een
uitgebreide industrie, die
echter het landschap
nauwelijks schaadt. Meer dan
tweederde van Yorkshire ligt
er anno 1976 nog steeds zo bij
als eeuwen terug in de tijden
van de roofridders.
Uitgestrekte heideveldenworden
afgewisseld door woest
heuvelland.
Yorkshire telt twee beroemde
nationale parken, die elk groter
zijn dan een doorsnee
Nederlandse provincie. De
belangrijkste toeristencentra
zijn de hoofdstad York,
Harrogate, de badplaats
Scarborough en verder de
kleine, fotogenieke stadjes als
Beverley, Richmond, Pipon en
Leyburn.
Yorkshire te voet Een
uitgebreid net van uitstekend
onderhouden wandelwegen
nodigt de sportieve gast uit om
Yorkshire te voet grondig te
verkennen. Onderweg vindt
men voldoende herbergen en
pensions, waar het vermoeide
hoofd (en verdere ledematen) in
een voortreffelijk Engels bed
gestald kunnen worden.
Vissen en golfspelen
Yorkshire is ook zeer in trek
bij vissers, die in de talloze
rivieren, meren en beken hun
hengel kunnen uitgooien. Ook is
het graafschap terecht beroemd
om zijn voortreffelijke
golfvelden. Voor zeevissers is
Yorkshire met zijn grillige kust
een uitgelezen dorado.
Ondergronds De bodem van
Yorkshire verbergt vele
verrassingen. Het graafschap is
dan ook in trek bij speleologen,
die vanuit de hele wereld naar
Noord-Engeland trekken om
onder te duiken in de donkere
wereld van grotten en
spelonken. Voor de toerist, die
geen specialist in de
onderwereld is heeft Yorkshire
twee beroemde grotten: The
White Scar Cavern in Ingleton
en The Stump Cross Caverns
tussen Grassington en Pateley
Bridge.
Huiselijk samenzijn Een
bezoek aan Yorkshire is niet
compleet zonder een pelgrimage
langs de statige herenhuizen en
kastelen van Engelse lords,
graven en ander lokaal adellijk
sprokkelwerk. De meeste
bezitters hebben onder de
moordende belastingdruk hun
monsterlijk grote optrekjes
opengesteld voor het publiek,
dat nu tegen een kleine
vergoeding mag dwalen door de
zalen, waar de huisgenoten na
het invallen van de duisternis
mediteren over goeie oude
tijden, toen Engeland de zeeërr
nog beheerste en de zon in het
Britse koninkrijk nimmer
onderging. De bekendste
stulpen zijn: Bedale Hall,
Burton Constable Hall, Castle
Howard, Newby Hall, Burton
Agnes Hall en Harewood
House. Abdijen, kastelen en
kathedralen vindt men in
Beverley, Wensleydale,
Coxwold, Conisborough,
Middleham, Ripon, Parsonage,
Helsley, Masham en Richmond.
Te kust en te keur De kust
van Yorkshire is bezaaid met
grote en kleine badplaatsen, die
beschikken over voortreffelijke
hotels en pensions. De bekende
badplaatsen zijn: Radcar,
Saltburn, Whitby, Scarborough,
Filey, Bridlington, Hornsea en
Withhernsea. Het achterland
van deze kuststeden is
afwisselend en vol weerbarstig
natuurschoon.
Pony-trekking In Yorkshire
bestaat volop gelegenheid voor
pony-trekking. In
groepsverband trekt men op
pony's door de dalen en over
de heidevlakten. De nachten
worden in dorpsherbergen
doorgebracht.
Hotelaccommodatie Er zijn
honderden goede hotels in alle
prijsklassen. De prijzen
variëren van 20 gulden (bed en
ontbijt) tot 80 gulden in een
superpaleis je. Aanbevolen: The
Old Swane in Harrogate,
Graiglands hotel in Ikley,
Grand, Royal en Crown in
Scarborough.
>rd-Engeland is tussen de
erlandse vakantiebestemmingen
ang de verguisde, sterk
ergewaardeerde Assepoester
'eest: de huilebalk, die onder
lekkende paraplu de saaie
en -in een corset van plichten
f. „Zoals de regen thuis tikt
hij toch nergens anders", dacht
Nederlander en bij het smeden
zijn vakantieplannen werd het
irbarstig eiland aan de overkant
de Noordzee dan ook
sekwent door hem
rgeslagen.
de folders, die ons volk als
eidelijke sirenes uit de lage
len weglokten, gingen ervan uit
het gemene best was, maar de
anse zon beter en in kleurige
'oordingen prezen ze dan ook
luitend de laaiende hitte van
lalusië,. de paradijselijke kusten
de Costa del Sol en de heldere
en van Italië. Het gevolg was
jaarlijkse uittocht van
joenen Nederlanders, een invasie
iroeierige bussen, klamme
j nen en snikhete auto's. Met
s 'zenden tegelijk streken ze neer
le pittoreske vissersplaatsen, op
beloofde kiezelstrandje tussen
rotsen. Hand in hand veroverden
kameraden op die manier de
kusten aan de kokende
jirden van de Adriatische Zee.
collectief navelstaren naar
landse buiken (met de borden
spreekt men Hollands" en
fden erwtensoep van Toon"
Ier handbereik) zal ook dit jaar
ïr door enige honderdduizenden
lerlanders beoefend worden.
Rijpelijk ook nog, want wie
lalf maanden in het zweet van
collectieve arbeidsovereenkomst
lied van de arbeid heeft
longen, vindt het geen
overkomelijke ramp, dat hij zijn
Y ïrsterke interlock moet
\ftrekken tussen een familie uit
pingedam en een gezelschap
verterende klaverjassers uit
jmpen aan de IJssel. Die ziet
de koperen ploert boven zich
als hij zijn ogen sluit heeft hij
bevrijdende idee, dat hij op een
>oie zomerdag in zijn eigen
ortuintje ligt. Om hem heen
>rdt uitsluitend in het Duits en in
Nederlands geconserveerd. Net
thuis. „Zo kan ik op mijn
iffen honderd worden", denkt hij
n ook intens tevreden.
'ch zijn er ook Nederlanders, die
dere opvattingen over
kantie-vieren koesteren. Ze krijgen
een gemeenschappelijke invasie
kriebels en zoeken zich
izenloos naar een plek op aarde,
'ar ze voor een handvol kostbare
gen gevrijwaard zijn van
'tionale hymnen als „Janus pak
5 nog een keer" en „Als het gras
ep kontjes hoog is". Ze houden
weliswaar ook van de zon maar
nemen hem niet als dwingend
uitgangspunt van hun vakantie. Als
hij er is, pakken ze hem graag mee,
maar voor hetzelfde geld zijn ze
bereid om hem in te ruilen voor
rust, stilte en een overweldigend
lèeg landschap. Die mensen kunnen
we hierbij één welgemeende raad
geven: vouw van alle kleurige
folders, die u de afgelopen
maanden bij uw reisbureau gehaald
hebt, handzame papieren steken
voor uw kroost en wendt de
vakantiesteven in de richting van
Noord-Engeland.
Dat wil zeggen: ga deze keer eens
naar Yorkshire en volg het spoor
van de middeleeuwse ridders,
beklim de woeste hoogten, waar de
gezusters Brontë de
angstaanjagende inspiratie voor
hun bestsellers opdeden. Vlucht
naar de Moores, de golvende
heidevelden, die een zomer lang
bloeien en waar je moederziel
alleen bent met verdwaalde
schaapskudden en een eenzame
wilde pony. In de hemel daarboven
jagen de wolken elkaar op en
traant het voltooid verleden zijn
wonderlijke sagen uit. En weet dan:
de hemel is op aarde neergedaald.
Yorkshire, het grootste van de
veertig Engelse graafschappen, is
Je ziet ze niet alleen in Londen, maar ook in York,
de dubbeldeksbussen, die als te sterk gerezen pan
nebroden door het stadsbeeld zeilen.
het land van burchten, grijze
ruïnes, spookkastelen, machtige
kathedralen en oude herbergen,
waar het ijzeren uithangbord 's
nachts in de wind klappert. Binnen,
onder de zwartgerookte balken
zitten de reizigers rondom het open
haardvuur, whisky in de hand,
bereid om te luisteren, maar
vastbesloten om er verder het
zwijgen toe te doen. Straks zullen
ze achter de waard naar boven
stommelen naar een kamer, waar
de vloer kraakt en het behang in
gele krullen de gouden tijden van
Koningin Victoria vasthoudt. Aan
de wand hangen schilderijen met
jachttaferelen, daartussen zijn
geweien aan een spijker geprikt.
Het bed is weldoortimmerd en
voorzien van donzen dekens,
waaronder men moeiteloos droomt
van een rijk, obsederend verleden.
De reizigers in Yorkshire kan vele
kanten uit naar de scherp
ingeslepen dalen met overzichtelijke
watervallen, naar het Lake-district,
de fascinerende kust met Robin
Hood's Bay als middeleeuws
aanhangsel. Maar nooit mag hij
denken, dat het land hem de
vakantiedagen cadeau geeft.
Natuurlijk is de Engelse
hotelhouder gastvrij en zal hij u
met open behaarde armen
ontvangen in zijn schemerig rijk.
Maar hij staat er wel op, dat u zich
aan de grillige spelregels van zijn
volk houdt. Hij zal ook nauwelijks
moeite doen om u te verstaan, als
u de Engelse taal niet machtig bent.
Want terecht gaat hij ervan uit, dat
God ook Engels spreekt en deze
taal als verplichte leerstof aan
iedere sterveling heeft doorgegeven.
Van zijn kant vergemakkelijkt hij
de overgang van continent naar zijn
eiland nog door op etenstijden
uitsluitend die spijzen op te dienen,
die generaties lang het Engelse volk
hebben geteisterd. Vraag dus niet
naar Zuurkool, Stamppot van peen
en ui of Kroketten. In dat geval zal
hij u vol aandacht beluisteren en
vervolgens naar de keuken gaan
om lamskoteletten te halen met een
uiterst bevredigende vetrand en een
te lang weerbarstig been.
U mag in zijn pub, in zijn bar of
in zijn holle conversatieruimten ook
royaal uw offer aan Bacchus
brengen, maar vergeet daarbij het
bier met schuimend manchet en de
eerlijke Schiedamse slok. Nu u aan
zijn zorgen bent toevertrouwd zult
u de tanden uitsluitend mogen
zetten in een glas, dat tot aan de
rand is gevuld met brakke ale. Niet
voor niets ligt Schotland in de
buurt en als hij nu een glas tapte
met royale schuimkraag zou u
kunnen denken, dat hij u uit
schraapzucht tekort doet.
Om elf uur is het gedaan met het
gezelligste samenzijn. Dan geeft hij
Een versteend hoofdstuk apart is York, de
stokoude hoofstad van Engeland met zijn
grandioze kathedraal (één van de mooiste
Godshuizen ter wereld) en zijn stadswallen,
die onder het bewind van Edward de Derde
werden gebouwd ter verdediging van het
toen belangrijkste Britse bolwerk. De
Minster is één van de befaamde gotische
kathedralen en herbergt zoveel
kunstschatten, dat de bezoeker er een half
leven in kan ronddwalen zonder zich te
vervelen. Alleen de 120 gebrandschilderde
ramen, daterend uit de periode tussen 1100
en 1500, zijn een gang naar deze kerk al
meer dan waard. Andere kostelijke
bezienswaardigheden zijn het Castle
Museum, de City Art Galery, de Guildhall,
het spoorwegmuseum en de oude stadskern
met kleine, nauwe straten en specifieke-
Georgian-huizen. York is ook befaamd om
zijn zilverwerk.
een ruk aan de bel en kunt u als
een haas nog één keer uw glas
laten bijvullen. Daarna zet hij er
wat hem betreft een veelzeggende
punt achter. De kurk gaat op de
fles, de kraan van het biervat
wordt dichtgedraaid. Taptoe
Engeland is altijd een vroegertje.
Maar blijft u vooral rustig zitten,
want u bent zijn gast en de gast is
Eèn van de oudste middeleeuwse straten in hoofdstad York is The Shambles, die regelrecht afkomstig lijkt te zijn uit een boek van Dickens.
koning in zijn huis. De koning mag
alleen niet te innemend worden,
want anders loopt de democratie
gevaar. Uit overlevering weet hij,
dat samen zijn een kwestie van
geven en gas terugnemen is. Er is
een tijd van drinken en een tijd
van dorsten.
Op die manier wordt u gedwongen
om binnen de kortste keren Brit
met de Britten te worden. En dat is
geen kwestie van een bolhoed,
slobkousen en een paraplu
(ofschoon het bezit van deze
attributen nooit kwaad kan). Nee,
het is een kwestie van mentale
omschakeling. U eet 's tnorgens uw
eieren met spek, uw gestoomde
makreel in tomatensaus. U trekt
bedachtzaam door het heuvelland,
praat oeverloos in de pub over
vergane glorie en de vermaledijde
devaluatie van het trotse Engelse
pond. En als de avond valt trekt u
beheerst de schoenen uit en kijkt u
onderuitgezakt naar de vlammen,
die aan de geteerde houtblokken
lekken. Op dat moment weet u niet
eens meer, dat er ooit televisie is
uitgevonden.
