Mulisch verpakt in Hachee-show
„Logies met ontbijt:"
verbijsterend tv-spel
LOKALE OMROEP BEREIKT RELATIEF VEEL MENSEN
Corrie Brokken:
„Leuk om
festival te
presenteren"
TELEVISIE VANAVONI
■wnm<i.ny
TELEVISIE VRIJDAG
RADIO VANAVOND
RADIO VRIJDAG
lllillilllll
Dertig jaar Skymasters
Voorlopige gegevens:
HILVERSUM De pessimisten die meenden dat
bijna niemand naar de tv-uitzendingen van de
lokale omroepen zou kijken, hebben ongelijk gekre
gen. Dat schrijven de wetenschappelijke medewer
kers, die in opdracht van minister Van Doorn
(CRM) een onderaoek instellen onder de zes experi
mentele omroepen, in een tussentijds rapport.
Volgens de onderzoekers is uit een telefonische
enquête gebleken dat twintig procent van de onder
vraagden behoren tot de „vaste kijkers", die de helft
of meer van de programma's hebben gezien. Negen
tig procent zou aanvankelijk wel eens naar een
lokale tv-uitzending gekeken hebben.
De eerste uitkomsten van het lopende onderzoek
zijn overigens alleen gebaseerd op gegevens uit
Goirle, Dronten, Zoetermeer en Melick-Herkenbo-
sch. Gegevens uit de Bijlmermeer en uit Deventer,
de twee andere plaatsen waar omroepexperimenten
gaande zijn, zijn niet in het tussentijds rapport
opgenomen.
Op grond van de voorlopige gegevens vinden de
onderzoekers dat de lokale omroep relatief veel
mensen bereikt. Daarbij nemen ze in aanmerking
dat het „erg oneerlijk" zou zijn de plaatselijke
programma'? te vergelijken met de popupairste
programma's van de landelijke omroepen. Als de
kijkcijfers in verband worden gebracht met de
belangstelling voor openbare leeszalen, plaatselijke
toneelgezelschappen en gemeenteraadsvergaderin
gen, kan volgens de onderzoekers niet worden
ontkend dat de lokale omroep er in slaagt relatief
veel mensen te bereiken.
De meeste mensen blijken desgevraagd bereid te
zijn mee te werken aan een plaatselijk radio- en
tv-programma. In Goirle bleek 63,9 procent mee te
willen werken, in Dronten 57,4 procent, in Zoeter
meer 57,1 procent en in Melick-Herkenbosch 59,2
procent.
Nog voor ze een programma hadden gezien, bleken
heel wat mensen in Dronten, Zoetermeer en Goirle
mee te willen betalen aan de lokale omroep, op
voorwaarde dat de programma's ze zouden beval
len.
In die drie plaatsen bleek een meerderheid van de
ondervraagden in de beurs te willen tasten voor
goede plaatselijke tv-programma's. Maar ui Melick-
Herkenbosch, waar de onderzoekers kwamen toen
er al programma's waren uitgezonden, wilde minder
dan de helft over de brug komen.
De ondervraagden waren in overgrote meerderheid
tegen reclame via het televisiekabelnet. In Goirle
was 66,5 procent tegen, in Dronten 70,2 procent, in
Zoetermeer 62,5 procent en in Melick-Herkenbosch
80,5 procent.
Promenade Orkest 19 30 Hoogtepi m
uit operettes 20 00 Nieuws 20.05ft
journaal 20.10 Programma-O^ 181
20.15 Soirèe Musicale 21.40 Essaj: ge
Jazzspectrum live 23.00 Met het o(( ze
morgen 23.55 Nieuws.
18.03 De vakaturebank 18.10 NO) I-'
19 02 Poster 20 02 Ferry Maatt I
top-10 21.02 Luister uit en thuis» 1
Als dat zou kunnen 23.02 Swjiil a
Hugo van Gelderen-show 1.02\vi
12 49 Uitzending varl
13 00 Nws NCRV tl
OS 13.30 Vonken a|
Onder de Groene 11
Iharmonisch Orkest li
Nederland (16 00 N
buitenland VPRO tl
;ringen 17.45 SYMBfl
ededelingen.
leder heel uur nws EO 7.03 God
sound 8 03 Tijdsein (8.03, 8 30 enü
Klankbord) 9.03 De muzikale truitn
10 03 Te elfder ure TROS 11.031
draait op verzoek 12.03 De Hugo]
Gelderenshow NCRV 13.30 Pom
takt.
NOS 7.00 Nws 7 02 (S) Vroeg klai
9.00 Nws 9.02 (S) Stof van e«i
10 30 (S)vocal.se 12.00 (S) Uit e
produklie EO 13 00 (S) Klanksps
14 00 Nws 14 02 (S) Klankbord 1415 1
tnterregio 14 45 (S) Woord der want 1
VPRO 15 00 (S) Muziek-op-vier. t
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 11 MAART 1!
Harry Mulisch houdt er niet
van voor de tv te schrijven.
Toen hij van de VPRO het ver
zoek kreeg een van de aes afle
veringen van de ambitiems op
gezette Herodotus-serie te leve
ren. bezorgde hij uit zelfrespect
rijn tekst eerder bij de uitgever
dan bij de omroep die zoveel
pretentie in zijn programma
doet. Een half jaar geleden al
verschafte de Bezige Bij zich
ruimschoots eea voorsprong op
de VPRO door onder de titel
„Volk en vaderliefde" Mulisch'
geschrift uit te geven, een in
gedragen taal gevatte konings-
komadie over de troonsbestij
ging van Darius naar een gege
ven uit de „Historieën" van
Herodotus.
Voor de schrijver minstens zo
tekenend als dit tv-spel-op-
schrift is het nawoord, een posi
tie kiezen voor het boek en te
gen het beeld, een afstand die
hij op voorhand wenst te schep
pen: „Hoe haalt iemand het in
zijn hoofd voor de tv te schrij
ven? Wekenlang maakt hij iets,
vervolgens trekt het gedurende
een uur over het scherm en dan
bestaat het niet meer. Nu al zie
ik met walging dat onherroepe
lijke uur van de uitzending na
deren. een gefixeerde executie
datum, een gecombineerd ge
boorte- en stervensuur. Mijn
kind zal bij zijn geboorte over
lijden. Wat moet ik met zo'n
afzichtelijk element in mijn
werk?"
Het volkomen ontbreken van
enige ironie in deze gevoelsont
lading duidt op de diepte van
de minachting, die Harry Mu
lisch de tv toedraagt. Voor hem
had met de verschijning van het
boek het meest ingrijpende feit
in zijn activiteit als schrijver
plaatsgehad. Voor het overige
wierp hij zijn tekst voor de leeu
wen. Zijn geringschatting voor
het medium tv bracht hij voorts
tot uitdrukking door de VPRO
Belinda Meuldijk, de dochter van de schrijver van Pipo, speelt in „Volk
en vaderliefde" de rol van de vrouw van de vermoorde koning
te adviseren om Wim T. Schip
pers als regisseur aan te wijzen,
een van de mensen achter de
Hachee-shows en ook van het
kant noch wal rakende tv-spel
„Martha", waarvan de tot in het
oneindige herhaalde vondst ver
veelde van achterstevoren aan
elkaar geknoopte clausen, die
tegelijk als originele visie en als
zoete koek werden verkocht.
Wat Wim T. Schippers nog tot
in lengte van jaren tot de meest
kinderlijke regisseur van het va
derlandse bestel zal stempelen
ligt besloten in zijn mening om
zijn eigen vreemde fantasieën
uit te melken in de misvatting
dat hij daar anderen dan zijn
directe omgeving een plezier
mee doet.
Het tv-spel „Volk en vaderlief
de" vanavond op tv. Ned. I om
20.30 uur. op tekst van Mulisch
bevat in de grond niet meer dan
deze tekst, die met een Amster
damse tongval zo saai mogelijk
en zonder veel inbreng van de
regie wordt gezegd, waardoor
nergens enige spanning ont
staat. .Mulisch mag dan min
achting hebben voor de tv-ma- -
ker", zo moet Schippers hebben
gedacht, „ik heb dat voor de
schrijver". Hij heeft dan ook
niet geprobeerd er iets van te
maken. En dat hoefde ook niet.
Hij kon zijn volslagen gebrek
aan regie-visie verstoppen in het
toeval, dat hem in de schoot
werd geworpen. Toen Jan Blok
ker, die voor zijn heerlijke Her-
odotus-dromen heeft moeten
boeten met de ene teleurstelling
na de andere, aan Wim Schip
pers vroeg de regie van dit tv-
spel te doen, moest hij hem
vrijwel gelijktijdig meedelen,
dat door van bovenaf opgelegde
bezuinigingen het niet mogelijk
was om de eerder aangekondig
de en voorgenomen Hachee-
shows te realiseren. Over dit
laatste heeft Schippers geen mo
ment in zak en as gezeten. Hij
flanste niet door Mulisch ge
schreven en niet door Mulisch
bedoelde en niet door Mulisch
gesuggereerde druilerige scènes
in elkaar en voegde die toe aan
dit spel, ofschoon ze niets met
Herodotus en eigenlijk uitslui
tend met Hachee te maken heb
ben, groezelige grappen en ero
tische toestandjes, effecten om
de burger te verbijsteren en die
de afwezigheid van elke vorm
van vindingrijkheid verraden.
Wim T. Schippers zelf daarover:
„Ik verkoos een dusdanige be
werking van het spel van Muli
sch. dat het uiteindelijke scena
rio binnen het budget zou pas
sen, uiteraard in overleg met de
schrijver die wel eens een wenk
brauw optrok, maar geen veto
zou laten gelden. Hij keek mij
daarbij niet op de vingers en
bleef steeds optimistisch ge
stemd. Hij zal nu misschien
knarsetandend de uitzending
van het geval gedogen. Als het
een succes wordt, heeft hij een
schitterend stuk geschreven. Als
het flopt, heb ik het verpest".
Bij alle verwarring tussen Hero
dotus en Hachee, tussen de war
hoofdige Schippers en de ware
geschiedenis heeft het zin in het
kort de inhoud van dit verhaal
te vertellen. De Perzische gene
raal Otanes, die in 521 voor Chr.
zijn dochter in de veilige han
Jan van Royen als de Perzische generaal Otanes.
den weet van de koning als
diens gade, krijgt aanwijzingen
dat de koning vermoord is en
dat de schenners van het ko
ningschap ook zijn dochter be
zoedelen. Op zijn initiatief
wordt de moordenaar ontmas
kerd. Dit zet Mulisch aan tot het
dramatiseren van de vader-eer
en tot het analiseren van het
gezag, diepzinnige overwegin
gen over wereldse macht en de
uitoefening van het gezag, zoals
sinds „De rattenkoning" niet
meer uit Mulisch' pen is ge
vloeid.
Harry Mulisch: „Al die grappen
in dit spel zijn niet van mij. Die
heeft Schippers op eigen houtje
bedacht en ze er in gebracht.
Hij houdt zich inderdaad over
wegend aan mijn tekst, maar
voegt er elementen uit zijn Ha
chee-show aan toe. Ik heb
Schippers zelf als regisseur
voorgesteld aan de VPRO, om
dat ik vreesde dat dit spel an
ders een loodzwaar geval zou
worden. Op deze wijze is bet
speels gebleven. Daar ben ik
niet tegen. Als je vindt dat er
Amsterdams wordt gesproken,
moet je bedenken, dat wil je
historisch helemaal goed zitten
deze tekst in hoog-Penisch ge
zegd had moeten worden.
TON OLIEMULLER
(Van onze rtv-redactie)
„Ik heb het aanbod om het Eurovisie-song
festival te presenteren aangenomen, omdat
ik het een eervol baantje vind en het
eigenlijk ook heel leuk vind." Aldus Corrie
Brokken, die Nederland drie keer vertegn-
woordigde op dit festival en het een keer
won, in 1957 in Frankfort.
„Bovendien", aldus Corrie, „ken ik Theo
Ordeman erg lang en is hij een goede vriend
geworden. Met hem en Fred Oster vind ik
het leuk om samen te werken. Het kost me
wel vier dagen, maar ik vind het niet zo erg
om die uit mijn studie te breken. Nerveus
zal ik niet zijn; ik heb in Duitsland twintig
shows gepresenteerd en dan leer je wel
wat", aldus Corrie, die over de financiële
zijde van haar Eurovisie-aandeel niet over
dreven spraakzaam is. Zoals gemeld zou
voor twee uur presenteren een bedrag van
25.000 gulden zijn uitgetrokken. Corrie: „Dat
gaat niemand wat aan."
Belangstelling
„Wetenschap in
beweging" klein
HILVERSUM De belangstelling voor de
TELEAC-serie „Wetenschap in beweging"
valt tegen. Tot nu toe hebben zich pas
ongeveer 2300 mensen opgegeven als cur
sist. De stichting TELEAC (Televisie Aca
demie) had gemikt op 5.000 cursisten.
Chriet Titulaer. een van de eindredacteuren
van het programma, heeft de indruk dat de
cursus te duur is: „Wetenschap in beweging
kost 34,75. Zo'n bedrag hebben de mensen
wel over voor een cursus beton, waar ze iets
mee kunnen doen, maar blijkbaar niet voor
een algemene cursus".
Overigens kijken per uitzending gemiddeld
een kleine 250.000 mensen naar het pro
gramma. „We hebben ook niet de illusie het
gehele Nederlandse publiek te bereiken,
maar desondanks valt me persoonlijk de
aandacht wat tegen. Het gekke is dat een
uitzending over de stirling-motor, een prak
tisch onderwerp, erg veel reacties heeft op
geroepen", aldus de heer Titulaer.
Hij zegt niet te verwachten dat de tweede
serie programma's over wetenschap in be
weging, die volgend jaar moet worden uitge
zonden. in gevaar komt door de lage kijkcij
fers. „Minister Trip (die de serie subsidieert)
zal dolblij zijn als we doorgaan. Deze dagen
gaan we hard werken aan de nieuwe serie.
We hebben tweehonderd onderwerpen die
op hun bruikbaarheid bekeken moeten wor
den", aldus de heer Titulaer.
HOU HET
SCHERM IN
HET OOG
In Engeland zijn vele boederijen en huizen voor
zien van het bordje „Bed and breakfast", waarvan
reizigers naar behoefte gebruik kunnen maken.
Zo'n bordje ontbreekt aanvankelijk bij een afgele
gen huis in midden-Engeland, tot een man en een
vrouw midden in de nacht uit hun auto stappen
en het ontbrekende bord aan een boom bij het
huis timmeren. Dan bellen zij aan. De eigenaar
doet slaperig open, tracht uit te leggen dat hij
geen kamer vrij heeft, tot zijn bezoeker* hem op
het zojuist aangebrachte bordje wijzen. Alom
verbijstering, wanneer de bezoekers dan maar
onderdak krijgen, gaan klagen over de bediening,
het servies en de merkwaardige houden van de
oorspronkelijke bewoners. De ontknoping is ver
rassend.
Ned. II. 21.30 uur.
Familv
Archie Bunker is in de serie „All in the family"
bang een promotie mis te lopen en hij wringt zich
in allerlei bochten om op iedereen een gunstige
indruk te maken. In deze niet te stuiten drang zet
hij zijn handtekening onder iets liefdadigs en hij
realiseert zich veel later wat de consequenties zijn
Ned. I, 20.05 uur.
Israël
In het programma „Israël, uitverkoren en gehaat"
dat de EO vanavond uitzendt, komen onder ande
ren de Israëlische minister van Buitenlandse Za
ken Ygal Allon en zijn voorganger Ebba Eban aan
het woord. Peter Vedder interviewde beide politici
in Jeruzalem. Ook sprak hij daar met opperrabijn
van de Israëlische hoofdstad Obadja Jozef. De
uitzending handelt voornamelijk over de histori
sche en huidige religieuze aspecten van het Mid
den-Oostenconflict. In Nederland wordt tegenover
de Israëlische inzichten de Westelijkprotestantse
mening gezet. Daarover spreken prof. dr. C. Graa
fland. theologisch hoogleraar in Utrecht, ds. Joh.
Heule, gereformeerd predikant in Leiden en de
Baarnse bijbelleraar Joh. Braaksma.
Ned. I, 21.50 uur.
Scène uit de aflevering „Eten en drinken' van de serie „Dat ik dit nog mag meemaken". Op deze foto
Adèle Bloemendaal en Leen Jongewaard.
Zijn deel
Vader Willem van Dieren heeft in de serie „Ieder
zijn deel" een nieuwe hobby: bijen verzamelen.
Iedereen in zijn omgeving is doodsbang, hoewel
Willem zegt dat de beesten niet steken, gaby, aan
de andere kant heeft een kleurentelvisie gewonnen
en is een stap dichter bij de verslaving van de
consumptiemaatschappij
Ned. II 20.40 uur.
Kees Verwev
De VARA zet vanavond het verjaarscadeau voor
de kunstschilder Kees Verwey op het scherm: een
overzichtstentoonstelling van de Haarlemmer, die
75 jaar is geworden. Zoals gisteren gemeld in de
rubriek Gehoord/gezien besteedt ook de radio
aandacht aan deze man die werkt met olieverf,
aquarellen maakt en tekeningen. Deze en komende
maand is elke woensdagavond om 22.00 uur een
radioprogramma over Verwey op Hilversum 2.
Ned. II. 22.00 uur.
NEDERLAND I
NOS/NOT
16.00 Schooltelevisie
Teleac
18.15 Bedreigde landschappen
NOS
18.45 Toeristische Tips
18.55 Journaal
VPRO
19.05 Laurel en Hardy
19.30 Landgenoten
19.50 Zendtijd van het Simplis
tisch Verbond
20.05 All in the Family
20.30 Volk en vaderliefde
NOS
21.35 Journaal
EO
21.50 Israël, uitverkoren en ge
haat
NOS
22.40 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Paulus de Boskabouter
18.55 Journaal
VARA
19.05 Het intieme leven van de
wilde eend
19.30 Dat ik dit nog mag meema
ken
NOS
20.00 Journaal
VARA
20.25 Achter het nieuws
20.40 leder zijn deel (slot)
21.05 Koning Klant
21.30 Logies met ontbijt
22.00 Kees Verwey, schilder te
Haarlem
22.40 Achter het nieuws
23.15 Gedicht
NOS
23.15 Den Haag Vandaag
23.31 Journaal
NDR
18.30 Journaal
18.45 Klaas Vaak
18.55 Nordschau-magazine
19.26 Het woord is aan de
diging
19.59 Programma-overzicht
20.00 Journaal
20.15 Beelden uit de wetenu 1
21.00 Detective Rockford: éét
lefoontje is genoeg
21.45 Titel, Thesen, Tempera!"
te
22.30 Journaal
18.20 Spannagl en Zoon
18.55 Mainzelmannchen
19.00 Journaal
19.30 De grote prijs
20.50 De grote hulp
21.00 Journaal
21.15 Controversen
22.00 De draaideur
23.30 Journaal
18.00 Ti-Ta-Tovenaar
18.05 Ante, de Laplander
18.30 Tienerklanken
19.15 Allemaal Beestjes
19.45 Journaal
20.15 Coronation Street
21.30 Stemmingsbeelden
21.40 Standpunten
22.00 Première
22.45 Journaal
22.55 Schooltelevisie
NEDERLAND I
HILVERSUM I
HILVERSUM III
André van den Heuvel heeft als vader Willen in „leder zijn deel" een nieuwe hobby: bijen verz^|||||||||||J||||||||||||||||||
HILVERSUM i
HILVERSUM II
HILVERSUM IV
HILVERSUM De AVRO viert het 30-jarig bestaan van
anasemeatsorkeet „The Skymasters" in het radioprogramma „X c
rikaal onthaal" sondag 21 maart. Na de uitzending recipieert I s
orkest
Het orkest werd 20 januari 1946 opgericht onder de naam „Gro
Radiodansorkest The Red, White and Blue Stars". Het debuteer
voor de radio onder leiding van Willy Kok- Kort daarna werd
naam gewijzigd in „The Skymasters". Piet Scheffer werd dinge
In 1951 werd Pi Scheffer opgevolgd door Bep Rowold. Na d«
overlijden in 1968 nam de alt saxofonist Sander Sprond de dirtt
op zich. Vele bekende vocalisten war°n solist bij „The Symasten
onder anderen Annie de Reuver, Karvan der Velden, GreC
Kauffeld en Joke van den Burg. Een belangrijk aantal
orkestleden jubileert mee.
