WEER GEWELD IN
BASKENLAND
£aidóe<3oma/nt
Vara's drugmarkt niet uit ether
Zuinig zijn
met water
Vorster: optreden
Mozambique leidt
tot verscherping
„MISDADEN TEGEN VROUWEN:
ONDERWERP CONFERENTIE BRUSSEL
Toestand
slachtoffers
nog kritiek
Noorwegen
goedkoper
bij offerte
scheeps
bouw
Indonesië
VRIJDAG 5 MAART 1976
LEIDSE COURANT,
PAGINA 9
Betogers duwen in een straat in het Baskische Vitoria een auto naar het midden van de weg om
deze te blokkeren. In Vitoria is het tot bloedige botsingen tussen politie en betogers gekomen, die
tot doden en gewonden geleid hebben.
MADRID In Baskenland is het gisteren en
vandaag weer tot vechtpartijen gekomen tus
sen de politie en stakende arbeiders die beto
gingen hielden uit protest tegen het optreden
van de politie in de stad Vitoria waarbij
woensdagavond drie doden vielen. Vechtpar
tijen worden gemeld uit Bilbao, Pamplona en
Vitoria, een stad met 90.000 inwoners.
Volgens de Spaanse regering zijn er woensdag
avond drie mensen om het leven gekomen. De
illegale Spaanse vakbonden en de Psoe, de
socialistische arbeiderspartij van Spanje, ver
klaarden echter dat er vijf doden en vele
gewonden zijn gevallen.
Van regeringszijde is opgemerkt dat de toe
stand in het noorden van Spanje na het overlij
den van Franco, nu 3,5 maand geleden, nog
niet zo gespannen is geweest als nu.
De illegale arbeiderscomités hebben opgeroe
pen tot een algemene staking in Baskenland
uit protest tegen wat zij „de moord op arbei
ders" noemen. In Pamplona, dat op rond 50
km. ten oosten van Vitoria ligt, hebben 30.000
industriearbeiders het werk neergelegd. De
meeste winkels zijn gesloten.
TWEEDE KAMER:
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG De Tweede Ka
mer heeft gisteravond een plei
dooi gehouden om zuinig met
water om te springen. Dat ge
beurde bij de behandeling van
het structuurschema 1972 voor
de toekomstige watervoorzie
ning. Minister Vorrink (Volks
gezondheid en Milieuhygiëne)
wilde aandacht voor de actie
„Wees wijs met water". Zij acht
het gewenst dat minder drink
water wordt aangewend als
koelwater.
In het structuurschema wordt
geraamd dat in het jaar 2.000 in
totaal meer dan vier miljard
kubieke meter water per jaar
voor huishoudelijk gebruik, in
dustrie enz. nodig zal zijn. Al
leen voor huishoudelijk gebruik
is dan per persoon per dag 200
liter water gewenst. In het begin
van de jaren 70 was het ver
bruik in totaal 1700 miljoen ku
bieke meter. Er zal dan ook tot
2000 een belangrijke uitbreiding
van de watervoorziening moeten
plaatshebben. Nieuwe werken
zijn nodig voor de produktie
van 2100 miljoen kubieke meter.
Waarmee, op prijspeil 1972, een
bedrag van meer dan 5 miljard
gulden gemoeid is.
In het structuurschema zijn 23
spaarbekkens over het gehele
land opgenomen. Sommige ge
bieden zullen voor de water
voorziening in reserve worden
gehouden. Dat houdt echter wel
in, dat op die gebieden een
claim rust.
Het structuurschema dateert
van 1972. Volgend jaar zal de
regering een nieuw structuur
schema produceren, waarin dan
de allerlaatste verwachtingen
ten aanzien van de toekomstige
behoefte zijn verwerkt.
Explosieramp
Vlaardingen:
VLAARDINGEN (ANP) De
toestand van de twee slachtof
fers van de explosie in Vlaar
dingen is nog kritiek. Buiten
deze twee slachtoffers zijn en
kele tientallen mensen gewond
geraakt door rondvliegende
glasscherven, aldus burgemees
ter W. A. Kieboom gistermid
dag.
De schade aan de drie flatge
bouwen schat de burgemeester
op 700.000 gulden. De schade
aan de drie zwaar beschadigde
woonhuizen bedraagt 300.000
gulden. De echtparen die naast
het ramphuis wonen hebben
van de gemeente vervangende
woonruimte aangeboden gekre
gen.
De oorzaak van de ramp ligt bij
een koppelingsstuk tussen de
binnen- en buitengasleiding. Al
vorens zijn conclusies te trek
ken wil de burgemeester eerst
het rapport van het gasinstituut
afwachten.
Inspraak bij
herbouw
gevangenis
GRONINGEN (ANP) - Met de.
wederopbouw van het Huis van
Bewaring in Groningen wordt
pas begonnen nadat er een in
spraakprocedure is geweest. De
gevangenis werd in augustus
'74 ernstig beschadigd bij een
gevangenenopstand.
Staatssecretaris Zeevalking van
Justitie heeft gisteren de Twee
de Kamer voorgehouden, dat bij
de inspraakprocedure personen
en instanties worden betrokken,
die functionele betrekkingen
met het Huis van Bewaring on
derhouden. Hij noemde daarbij
de reclassering en voorts overi
ge belangstellenden.
,,Molukkers
recht op
smartegeld"
AMSTERDAM (ANP) - „Het
Ambonese volk heeft recht op
smartegeld voor de wonden die
het heeft opgelopen onder het
dekolonisatiebeleid. Het zal,
wanneer het dit geld krijgt, het
beschikbaar stellen om de lij
dende en hongerende mensheid
te dienen".
Aldus gisteravond ds. A. A.
Leenhouts, directeur van de
Stichting Getuigenis en Een
heid, tijdens het eerste Zuid-Mo-
lukken Tribunaal in Amster
dam.
Ds. Leenhouts uitte felle kritiek
op de paus, de Verenigde Na
ties, de Wereldraad van Kerken
en minister Pronk. „De gijzelin
gen in Beilen en Amsterdam
waren, naast aandacht vragen
voor de Zuidmoluksezaak, ook
bedoeld om de verrotting van de
Nederlandse samenleving aan te
tonen", aldus ds. Leenhouts. On
der de circa 900 toehoorders
bevonden zich ds. Metiary, ir.
Manusama en mevrouw Somoe-
kil.
DEN HAAG - „Mits de goede
relaties op verscheidene terrei
nen niet zullen worden ge
stoord door RMS-activiteiten,
mag worden verwacht, dat in
de toekomst mogelijkheden
openblijven om Indonesische
orders in Nederland te plaat
sen". Dit zegt de Indonesische
ambassade in Den Haag in een
verklaring naar aanleiding van
het niet-doorgaan van een
scheepsbouworder voor Neder
land. Deze order gaat naar
Noorwegen.
De Indonesische regering heeft
hiertoe besloten, staat in de ver
klaring, omdat Noorwegen een
voordeliger offerte had ge
maakt. Het gaat hier om de
bouw van 20 passagiers- en
vrachtschepen en 10 sleepboten
ter waarde van 235 miljoen.
„Aanvankelijk bestond het
voornemen om het Nederlandse
aanbod in overweging te nemen,
waarvoor van Nederlandse zijde
een delegatie naar Indonesië
werd gezonden om de order te
bespreken. Helaas had tezelfder
tijd het gijzelingsdrame in het
Indonesische consulaat-generaal
in Amsterdam plaats, zodat Ja
karta het besluit nam om de
kwestie van het Nederlandse
aanbod uit te stellen", zo staat
in de verklaring van de Indone
sische ambassade.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Labour
behoudt
meerderheid
COVENTRY - De Britse La-
bour-regering heeft haar meer
derheid van slechts een zetel in
het Lagerhuis behouden door
een zege in de tussentijdse ver
kiezing voor het district Coven
try Noord-West.
Deze gisteren na een felle ver
kiezingsstrijd bevochten zetel
viel toe aan Labour-kandidaat
Geoffrey Robinson die 17.118
stemmen op zich verenigde. Met
4000 stemmen minder was de
conservatief Jonathan Quiness
tweede, daarna volgde de libera
le kandidaat en enkele exponen
ten van plaatselijke belangen
groepen.
Hoewel Coventry voor Labour
behouden bleef boekten de con
servatieven een relatieve stem
menwinst van vier procent.
Te weinig
vrije tijd
Naar schatting 150 sol
daten uit de Oranjeka
zerne bij Schaarsber-
gen hebben gisteren
tijdens de lunchpauze
betoogd tegen de com-
pensatievoorstellen
voor overmatige werk
tijd van het Ministerie
van Defensie. De mili
tairen vinden de vrije
tijd, die als compensa
tie gegeven wordt, te
weinig; een vergoeding
van lang werken in
geld, wijzen zij af.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
KAAPSTAD(Reuter-UPI-AFP) Premier John per spoor via de havensteden Beira en Maputo
Vorster van Zuid-Afrika heeft gisteren verklaard, (het voormalige Lourenco Marques) worden ge-
dat het besluit van Mozambique om zijn grenzen transporteerd.
met Rhodesië te sluiten en de door de Verenigde In Rhodesië, waar benzine al jarenlang op de bon
Naties vastgestelde economische sancties tegen dit is, is de kraan met ingang van vandaag met 20
land volledig toe te passen, „de vonk kan zijn die procent verder dichtgedraaid. Dit is het eerste
kan leiden tot het oplaaien van het smeulende tastbare gevolg van het feit dat Mozambique de
vuur als gevolg van de wrijvingen in Zuidelijk grens met Rhodesië heeft gesloten, om zich bij de
Afrika". internationale economische boycot tegen het re-
In een rede in het parlement zei de eerste-minister giem Ian Smith.
dat het optreden van Mozambique kan leiden tot Het ministerie van handel kondigde aan dat per
„escalatie tot iets veel ernstigers". Hij gaf overi- bon-eenheid voortaan niet meer vijf, maar vier
gens niet aan of Zuid-Arika bereid is de goederen liter benzine wordt verstrekt. De maatregel geldt
uit Rhodesië die nu niet meer via Mozambique ook voor andere aardolieprodukten en ook voor
kunnen worden uitgevoerd, via zijn grondgebied de grote verbruikers. Een uitzondering is de lever-
te laten passeren. Naar verluidt zou tot dusver ing van dieselbrandstof aan boeren, de mijnbou-
ongeveer een kwart van de Rhodesische uitvoer windustrie en het openbaar vervoer.
Kabinet moet
toch blijven
DEN HAAG (ANP) - Het
kabinet-Den Uyl moet toch
maar blijven en liever
geen nieuwe verkiezingen.
Deze conclusie trekt het
NIPO uit een enquête on
der 1983 personen. Van de
ondervraagden vond 48
procent dat het kabinet
moest blijven, 38 procent
dat het spoedig moet aftre
den en veertien procent
heeft geen mening.
Spoedig nieuwe verkiezin
gen was de wens vein 30
procent; 59 procent wacht
liever tot 1977.
Een meerderheid voor het
aftreden van het kabinet
vond het NIPO onder KVP-
ARP-, CHU- en WD-
stemmers. Alleen onder
WD-stemmers was een
meerderheid te vinden voor
nieuwe verkiezingen, die
mogelijk de consequentie
zijn van het een aftreden
van het kabinet-Den Uyl,
aldus het NIPO.
Zuinig met energie
BLAKEND VAN ENERGIE heeft onze wereld blijkens
allerlei onderzoekingen al heel wat brandstof verbruikt. Te
veel, volgens vele wetenschappers. Nu deze wereld wat
ouder begint te worden, raakt de energie langzamerhand
ook op. Het is precies als met het menselijk leven: jarenlang
buit men zijn energie uit, totdat met de last der jaren de
lichamelijke krachtbron verzwakt en men de raad krijgt
er wat voorzichtiger mee om te springen. Anders raakt men,
zoals de huisarts dat zo plastisch weet uit te drukken, te
snel opgebrand.
GAAT HET MET DE WERELD ook deze kant op? Volgens
minister Lubbers van Economische Zaken wel. Met het
vriendelijke gezicht van de medicus, die zijn diagnose gaat
stellen, rekende hij ons dezer dagen voor, dat de energie
bronnen van deze wereld binnen honderd jaar al aardig
opgebrand zijn. We zullen daarom, aldus zijn dringende
raad, heel wat voorzichtiger met deze energie moeten
omgaan: wat vlugger het lichtknopje uitknippen, de verwar
ming wat lager zetten, de auto wat zuiniger berijden en
dergelijke bezuinigingen.
DAT BESPAART KEEL WAT energie, aldus de minister
en bovendien scheelt het ons financieel ook heel wat. Dat
laatste nemen we onmiddellijk aan, want wanneer de
diverse overheden de energietarieven nog een of twee keer
verhogen, dan moeten we, omwille van de financiële kant
van ons leven, wel zuiniger worden met licht, gas en
benzine. Maar die zuinigheid zal de minister zeker niet
bedoelen bij de campagne, die hij thans heeft opgezet, om
Nederland wat energiebewuster te maken.
INTUSSEN GAAN DE STUDIES over zogenaamde alterna
tieve energiebronnen ongestoord verder. Hoewel wij Neder
land voorlopig nog niet overdekt zien met wind en/of
watermolens, in plaats van met energiebedrijven.
Natuurlijk vinden we er wel weer wat op. Het houtvuurtje
en het vetpotje maakten immers plaats voor de kaars, het
gas volgde de kaars op en daarna kwam de elektriciteit.
Nu is er weer het aardgas, dat voorlopig nog vele mogelijk
heden biedt. Of daarna kernenergie de oplossing zal bieden,
is nog de zeer grote vraag. Want welke reakties voor de
aarde roept deze toekomstige energie op?
HOEWELtoen onze voorouders de eerste lokomotief en
de eerste auto zagen rijden, sloegen ze ook op de vlucht,
zich verbergend voor (wat velen toen dachten) het einde
van deze zelfde aarde. Waarmee niet gezegd wil zijn, dat
we met de bestaande energie kunnen blijven doen, wat wij
willen. Onze goede aarde zou anders, om met de huisarts
te spreken, wel eens te snel opgebrand kunnen zijn, voordat
nieuwe of zo men wil alternatieve krachtbronnen
ontwikkeld zijn.
Weeroverzicht
De Bilt Het voorjaar is niet
de tijd van snelle wisselingen in
het weer, zeker niet als de wind
al enige tijd uit het noordoosten Amsterdam
of oosten heeft gewaaid. Stand- De Biit
vastige luchtdruksystemen
drukken lange tijd hun stempel Eindhoven
op het weertype. In deze toe- gffjSup
stand zijn we tijdens de eerste Twente
dagen van maart terecht geko- Y^mbur*
men en het ziet er niet naar uit Aberdeen
dat daarin spoedig iets zal ver- Athene
anderen. Droog, zonnig en
schraal weer kunnen we ook Bordeaux
voor het weekeinde verwachten Brussel
en waarschijnlijk ook nog voor Genève°
een deel van de komende week. Helsinki
Het zal in de nacht op de meeste Kopenhagen
dagen enkele graden vriezen Lissabon
terwijl de temperatuur overdag
weer oploopt tot ongeveer 10 Luxemburg
Vooruitzichten voor zondag.
Weinig verandering in het heer
sende weertype.
Weersvooruitzichten in cijfers:
Aantal uren zon: 3 tot 11
Min. temp.: omstreeks -1 graad
Max. temp.: omstreeks 7 graden
Kans op een droge periode van ist^boe""
minstens 12 uur: 95 procent Las Palm:
Kans op een geheel droog et- ^"ax
maal: 90 procent Tunis
>lm
w York
(Van onze correspondent Jan
Schils)
BRUSSEL Op de eerste dag
van het internationaal tribu
naal over misdaden tegen de
vrouw dat tot en met maandag
in Brussel wordt gehouden en
waarop geen enkele man
wordt toegelaten, hebben ver
schillende vrouwen de abor
tuswetgeving in België aange
vallen en daarnaast getuigenis
afgelegd over hun belevenis
sen bij gynaecologen en psy
chiaters, die ronduit van het
plegen van onbehoorlijk optre
den werden beschuldigd.
De bedoeling van het tribu
naal achter gesloten deuren is
alle misdaden die in welke
vorm dan ook tegen de vrouw
worden gepleegd aan de kaak
te stellen. Het ligt niet in de
bedoeling van de organisato
ren van dit internationaal
vrouwentribunaal, waaraan
door honderden vrouwen uit
29 landen wordt deelgenomen,
om tot een veroordeling van
bepaalde personen te komen,
maar wel om de gangbare
praktijken aan het licht te
brengen.
Zo zal er gesproken worden
over economische misdaden in
het gezin waaronder wordt
verstaan het onbetaald werk
van de huisvrouw, de dubbele
taak van de vrouw die buitens
huis werkt, de onderdrukking
van de vrouw binnenshuis, de
overgrote vertegenwoordiging
van vrouwen onder behoefti-
gen, discriminatie tegen vrou-
Speciale aandacht zal het tri
bunaal besteden aan geweld
tegen vrouwen, meer bepaald
verkrachting, vrouwenmoord
en wrede behandeling van
vrouwen. Verder wordt aan
dacht besteed aan de prostitu
tie, vervolging van homofielen,
geweld tegen vrouwelijke ge
vangenen en gedwongen op
sluiting van vrouwen in psy
chiatrische inrichtingen. Over
deze en andere misdaden die
zij zelf aan den lijve hebben
ondervonden zullen tientallen
vrouwen tijdens het tribunaal
getuigenis afleggen.
Brandweerlieden in verschillende delen van Frankrijk gaven, zoals hier
in Parijs, op deze wijze blijk van hun ongenoegen over de te lage
salarissen en de slechte arbeidsvoorwaarden.
Geen aparte vervoers-cao voorWestland
UTRECHT (ANP) - Er komt
geen afzonderlijke cao voor
vervoersbedrijven die groenten van de vervoerders in het West
en fruit uit het Westland tran- land in te gaan. In de VCOA
sporteren. Zestien Westlandse zijn de vier landelijke werkge-
transportondernemers hadden versorganisaties en de vervoers-
daar met ingang van 1 april om bonden vertegenwoordigd,
gevraagd, omdat zij problemen
hebben met het uitvoeren van De Westlandse ondernemers
de landelijke cao voor het be- hebben steeds verklaard, dat
roepsgoederenvervoer over de het rijtijdenbesluit en de tacho-
weg. graaf hen voor te zware lasten.
Maar in de vaste commissie plaatsen. Ze hebben vooral be-
voor overleg arbeidsvoorwaar- zwaar tegen het als werktijd
den (VCOA) is gisteren na een honoreren van de rust- en
negen uur durende, .roerige en wachttijden van de bijrijders.
DEN HAAG De VVD krijgt
geen kans om de „beursberich
ten", die zaterdag in het VARA-
radioprogramma „In de Rooie
Haan" worden uitgezonden, uit.
de ether te krijgen. Dat werd
gisteren tijdens het voortgezet
te debat in de Tweede Kamer
over de wijzigingen in het drug
beleid wel duidelijk.
De WD had op de regerings
voorstellen tot vernieuwing van
de opiumwet een wijzigings
voorstel ingediend om elke
openbaarmaking, die er kenne
lijk op gericht is de verkoop,
aflevering of verstrekking van
hennepprodukten te bevorde
ren, te verbieden. Hoewel dit er
niet bij gezegd werd had het
WD-voorstel kennelijk betrek
king op de beursberichten die
zaterdag 's middags via de VA-
RA-microfoon worden uitgezon
den
Minister Van Agt ontraadde de
Kamer aanneming van dit
amendement. Hij wees er daar
bij meteen op dat als zo'n ver
bod in de opiumwet zou worden
opgenomen, het niet zou kunnen
gelden voor de genoemde
„beursberichten".^ Want in het
betrokken radioprogramma
wordt voorlichting en informa
tie gegeven zonder dat de ver
koop bevorderd wordt door bij
voorbeeld het noemen van ver
koopadressen.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Aruba De leider van de MEP-
partij die de onafhankelijkheid
van Aruba nastreeft, Betico
Croes, heeft koningin Juliana in
een telegram gevraagd gouver
neur Leito van de Nederlandse
Antillen terug te trekken. Reden
is, dat de gouverneur de Staten
voor een buitengewone vergade
ring bijeen heeft geroepen voor
de behandeling van zijn voorstel
drie PPA-ministers te benoe
men. Die komen in plaats van
de drie MEP-ministers, die de
gouverneur heeft ontslagen
naar aanleiding van hun reizen
vorig jaar voor de MEP naar
Latijnsamerikaanse landen.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Kunstige
zonnewijzer