Gijzelingen kunnen een nasleep hebben w ■vy k 1 m&mjÊ V ■ëm mm ■Mc LEIDSE COURANT ZATERDAG 31 JANUARI 1976 Oplossing vorige puzzel Dr. Pluizer vraagt uw aandacht De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn. Twaalf gulden vijftig: mej. A. C. van Ruiten. Pickèstraat 54. Noordwij k B. Zeven gulden vijftig: de heer Van der Weijden, Bronckhorststraat 57, Noordwijk. Vijf gulden: A. H. Menken. Lange Voort 269, Oegstgeest. De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegezonden. Leidse Courant. Postbus 11 Leiden. HORIZONTAAL 1 pl. in Overijsel 6 duivel 9 vleeshouwer 14 sporeplant 15 volzin 17 toevluchtsoord 19 haarkrul 21 bewijsstuk 22 echtgenoot 23 vordering 25 open strook in een bos 26 kleur 28 maretak 32 helder en kalm 35 schrede 36 gedwee 37 klaargemaakt 39 handwerksman 41 aanwijzend vnw 42 afgepaste hoeveelheid 44 schrijfkamer 46 pl. in Ned. Limburg 48 zintuig 50 stuk 52 oors.pronk.bewoner v. Peru 54 voegwoord 55 spoedig 57 nachtkleding 58 riv. in Spanje 60 hoogste punt 61 takje 62 leesteken 64 waterplant 66 vogelwoning 67 uit nood geholpen 69 klompje planten 70 zangstem 71 riv. in Rusland 73 kostbaar kleinood 75 schotschrift 78 woonplaats 80 man van adel 83 voertuig 84 meer in Finland 86 hengelbenodigdheid 89 Arabisch hoofd 91 kantig gebeente 92 houding 94 soort 96 ter herinnering 97 laan 98 Royal Navy 99 grote bijl 100 soort stof 101 grondtoon 102 familielid 103 duister 104 projectieplaatje 105 water in Friesland 107 pl. in Noord-Brabant 108 vr. titel 109 alvorens 110 honingdrank 111 hemelgeest 113 naderhand 116 belemmering 118 eenjarig dier 119 ex-koningin 121 helling 123 kleur 126 staaf 128 geleding 131 meisje 133 bundel 134 boom 135 pl. op Java 136 bron 137 boom 139 hulpstelling 141 voorzetsel 142 Algemene Ouderdoms wet 144 vuur 145 vordering 147 pl. in Spanje 148 deel v.h. gelaat 149 naarling 150 bijwoord 152 voorzetsel 154 plant 156 veld 157 Schelpdier 159 herkauwer 160 Russisch geestelijke 161 door water omringd land 163 plooisel 165 gravin v. Holland 167 plooi 169 welklinkend 172 verbond 174 vreemde munt 175 verkeerd 176 aanwijzing 178 pl. in Afrika 180 riv in Engeland 181 volk in de oudheid 183 graan 185 deel v.e. boom 186 onaangenaam gezicht 187 ketting zonder einde 188 vogel VERTICAAL 1 etenbereider 2 tuinbloem 3 per felicitatie 4 pl. in Drente 5 titel 6 vreemde titel 7 tobbe 8 achter 9 vorstentitel 10 bijb. figuur 11 bijwoord 12 uitgelezen deel 13 register 14 amandelbrood 16 vogel 18 sprakeloos 20 kerkelijk hoogwaardig heidsbekleder 23 wandversiering 24 ten nisterm 27 tekortkoming 29 berg op Java 30 kaartspel 31 bezig 33 Europeaan 34 onbepaald vnw 37 plant 38 opstootje 40 harde wind 43 kwajongen 44 oogholte 45 snel 47 vogel 49 zangstem 51 klompje planten 53 lekkernij 55 plant 56 welriekende stof 59 vreemde munt 61 vliegveld 62 toverheks 63 vis 65 verdriet 68 herkauwer 72 loflied 73 schrede 74 bijb. rustoord 76 balletdanseres 77 oude boomstronk 79 plaag 81 uitstekend 82 water in Friesland 84 bijwoord 85 waardepapier 87 Turks decreet 88 toverkunst 90 klepper 91 voormuur 92 bouwland 93 riv. in Frankrijk 95 groente 99 pl. in Overijssel 106 insekteneter 108 teken v. waardigheid 110 insekt 111 meer in Finland 112 bijwoord 114 administratietroepen 115 eiland in de Oostzee 117 inhoudsmaat 118 roem 119 kunstenaar 120 koopzin 122 debiteur (afk) 124 nobel 125 verslag 126 noot 127 godin 129 pasgeleden 130 Interkerkelijk Overleg in Radioaangelegenheden (afk) 132 onbep. vnw 135 ezel 136 spiegelbeeld 138 horizon 140 welriekende gomhars 141 zwemvlies 143 echo 146 tennisterm 148 vaatwerk 150 godin 151 vlaskam 152 boom 153 kleurstof 155 jaartelling 158 bijb. figuur 162 strijdmacht 163 uitroep v. vreugde 164 projectiel 165 verhoogde toon 166 vervoermiddel 168 verlies 169 honingdrank 170 beest 171 vorstentitel 173 een weinig 174 gesteente 177 zwarte, kleverige stof 179 bloeiwijze 181 met name 182 de onbekende 183 vogel 184 vervoeronderneming Bridgen Reeds eerder werd in deze rubriek de aandacht gevestigd op de tech niek van het verbreken van de verbinding in een kleur tussen de tegenstanders; een machtig wapen om een dreigende verliesslag te ontgaan. Onderstaand spel bevat een soortgelijke pointe, zij het dat de zaak hier wel iets ingewikkelder ligt. Het is overigens een aardig spel om met goede bridgers een weddenschap op af te sluiten. Kan vier schoppen worden gemaakt met de noord-zuid spellen, als west met een kleine troef uitkomt? De leider telt acht vaste slagen en het ligt voor de hand te proberen de andere twee te verkrijgen door het introeven van twee ruitens. Weliswaar kan één slag worden verkregen als hartenaas bij west zit, door een kleine harten naar de heer te spelen, maar mislukt deze manoeuvre, dan maakt het naspe- B 10 5 4 3 ♦976 B 9 2 AVB1075 O.HB7432 V 9 HG V 9 6 2 ♦AHV854 len van troef het contract kan sloos. Deze methode is dus te riskant en zuid neemt de eerste slag in de hand en vervolgt met ruitenaas en een kleine ruiten, die in noord wordt getroefd. Vervol gens gaat hij m$t klaveraas terug naar eigen hand en troeft nog maals een ruiten. Nu is de kritieke situatie ontstaan: hoe moet zuid in de hand komen om de resterende troeven er uit te halen? Stel dat hij dit met klaveren doet. West wint de slag met de heer. incasseert de ruitenslag en brengt zijn partner met harten aan slag. Zuid heeft dan drie slagen verloren en als oost nu klaver vrouw speelt, promoveert wests troef 9 tot een slag, waardoor zuid een down gaat. Zuid kan dit voorkomen door geen klaveren, maar harten te spelen, waardoor de communicatie tussen oost en west wordt verbroken. Oost of west komt met harten aan slag. maar de klaverheer bij west blokkeert het tweemaal klaveren spelen door oost, waardoor de verdediging niet meer dan drie slagen maakt. Men kan hiertegen aanvoeren dat west dus beter klaverheer kan af gooien op het moment dat zuid met klaveraas naar zijn hand gaat. Zou zuid dan een kleine harten uit noord spelen (na het introeven van ruiten) dan wint west de slag. incasseert een ruitenslag en gaat met klaveren naar oost, die door het naspelen van klaveren wests troef 9 wederom laat promoveren. Ook hier heeft zuid een remedie tegen: in plaats van een kleine harten moet zuid in dat geval har tenheer van tafel spelen, waardoor oost gedwongen wordt de slag te nemen. Daar oost nu geen ruitens meer heeft, kan de ruitenslag niet direct worden geïncasseerd, zodat zuid de kans krijgt op een loser- on-loser speelwijze. Oost kan na hartenaas wel de klavervrouw ma ken en klaver naspelen, maar zuid gooit hierop zijn verliezende ruiten af. West kan introeven, maar dat is de laatste slag die de verdedi ging krijgt. De conclusie is dus dat vier schoppen altijd te winnen is. mits zuid op het kritieke moment het juiste tempo neemt. Gijzeling is schering en inslag, zowel om politieke als louter financiële redenen Iedere nieu we gijzeling haalt de koppen van de gesproken en de geschre ven massa-media. Men leeft erin mee in meer of mindere mate, naar gelang het veraf of dichtbij gebeurt, er al of niet bekenden bij betrokken zijn of doden en gewonden vallen. Maar gewoonlijk ebt de belang stelling vlug weg zodra het dra ma afgelopen is en iedereen op weg is naar huis, naar het kerk hof, de kliniek of de gevangenis. Terecht mag men zich de vraag stellen of daarmee het drama volledig afgelopen is. Of om de vraag anders te stellen, is er reeds iets te zeggen over de toekomstige geestelijke gezond heid van gegijzelden die een langdurige spanning en afzon dering doorgemaakt hebben? Reeds in 1949 beschreef Bakan het begrip van de 'sensorische deprivatie', ofwel de toestand waarbij men een persoon gedu rende een bepaalde tijd berooft van alle normale zintuigelijke prikkels. Deze ontzegging zou het waarnemingsvermogen en het geestelijk evenwicht versto ren. Toen eenmaal dit verschijnsel onderkend werd, kreeg het veel belangstelling van allerhande onderzoeken die ook onder scheid maken tussen de ver schillende vormen van afzon dering. Zo was er de isolatie in een beperkte ruimte, isolering van bekenden en familie, van bekende voorwerpen, opsluiting in een geluidsdichte cel waarin men het slachtoffer onderwierp aan eentonig licht en geluidprik kels. Deze toestanden deden zich voor in laboratoria yoor experi- MEDISCHE RUBRIEK mentele doeleinden, maar ook in de realiteit zoals bij opslui ting van krijgsgevangenen, ceoncentratiekampen. politieke gevangenen, dissidenten van het politieke regime, afzondering in rangen of spelonken na ongeval of instorting, en in min of meer mate ook bij gijzelingen. Het onthouden van de normale zin tuigelijke prikkels leidt zeer vlug tot storingen zowel op ge bied van de waarneming, de verstandelijke vermogens als het gevoelsleven. Hallucinaties zijn daarbij geen uitzondering. Dit alles is her haaldelijk bewezen. Vooral in oorlogstijd en bij politieke ver volging wordt de 'sensorische deprivatie' benut om het slach toffer klein te krijgen en dit in kombinatie met onthouding van slaap, uithongering en mishan deling. Door een dergelijke extreme be proeving wil men het normale aanpassingsvermogen doorbre ken om een frontale aanval te kunnen doen op de persoonlijk heid. Het slachtoffer geraakt dan in een zeer hevige angsttoestand waarbij hij vreest als persoon totaal in elkaar te storten. Bij het overschrijden van een be paalde grens van stress en angst kan de totale afbraak plaatsheb ben zowel op lichamelijk en geestelijk gebied. Er blijven dan nog drie wegen over die alle drie even drama tisch zijn: de dood, de lichame lijke ziekte en de krankzinnig heid. Het moet ons dan ook niet verwonderen dat op dit ogen blik de zelfmoordgedachten, ge paard met waarvoorstellingen en hallucinaties geregeld optre den. Bij experimentele beroving van normale zintuigelijke indrukken treden de volgende verschijnse len op. De proefpersoon krijgt concentratiemoeilijkheden en zijn denken wordt minder sa menhangend. Ook de waarneming van het eigen lichaam kan gestoord zijn. Men voelt zich kleiner, men heeft de indruk van starheid of ook het gevoel dat men zweeft. Daarbij komen ook spraakmoei lijkheden en gehoorshallucina- ties, Vooral in de vorm van het horen van menselijke stemmen. Kortom, men gaat in het wereld je leven van iemand die onder invloed is van drugs, met name l.s.d. Ook met de gevolgen van hersenspoeling en concentratie kampen in China, Korea, Viet nam, Japan en Duitsland heeft men heel wat ondervinding op gedaan. Vele personen blijven lange tijd onevenwichtig op psychisch ge bied. Deze slachtoffers onder gingen doorgaans uiterst sterke en ook zeer langdurige stres stoestanden. Bij gijzelingen hebben we meer te doen met relatief korte perio des die toch ook uiterst intens kunnen zijn. Over de latere ge volgen ervan is nog te weinig bekend om er reeds algemene conclusies uit te trekken. Toch is er zeker een vergelij king te maken met de toestan den gebruikt bij hersenspoeling of in concentratiekampen. De personen die de gijzeling het best doorstaan zijn degenen die er op een of andere manier in slagen tot een bepaalde vorm van communicatie te komen met degenen die hen gijzelen. Door met alle middelen de ge volgen van de afzondering te verminderen kan men de angst toestand bedwingen en een ze kere controle behouden over de toestand. Maar zelfs bij deze sterke per soonlijkheden moet men achter af afwachten of er geen blijven de gevolgen zullen zijn. Veel schijnt daarbij af te hangen van de manier waarop het slachtof fer opgevangen wordt door zijn familie en werkkring. Het tijdig behandelen van iedere lichame lijke afwijking is nodig om de geestelijke gevolgen te verklei nen. Het geestelijk evenwicht herstellen of behouden is vooral het werk van een psychotera- peut die zowel het slachtoffer als zijn gezin begeleidt, na het drama. Dr. Ickx Schaken door W. Muhring Regelmatig benut ik de gelegen heid te schaken tegen een compu terprogramma. Zeer recentelijk bond ik tijdens de slotbijeenkomst van de Teleac-cursus ,,Hoe word ik de computer de baas" de strijd aan tegen een in Rijswijk geïnstal leerde computer, die met een ter minal verbonden was met de con greszaal in de Doelen in Rotter dam. Hoewel het programma een uitermate moeilijk karwei is, waar bij vooral het numeriek waarderen van de talloze varianten bijkans onmogelijk is. kom ik steeds meer tot de mening dat de computer nooit in staat zal zijn een eerste klas speler te verslaan. Hoewel de programmeurs Slate en Atken van de North Western University en Gorlen van de U.S. Public Health Service van mening zijn. dat het programma een geavanceerde eva luatieprocedure bevat en van zijn ervaringen kan leren, blijkt in de praktijk dat hier niet veel van te recht komt. Niettemin heb ik toch wel hoge waardering voor deze programmatuur, omdat het een boeiend staaltje geeft van kunst matige intelligentie. Wit: Computer Zwart: Teleac Spaans Gespeeld in Rotterdam. 13 decem ber 1975 1 e2-e4, e7-e5 2 Pg1-f3, Pt>8-c6 3. Lf1-b5, a7-a6 4. Lb5-a4, Pg8-f6 5. 0—0, Pf6xc4 (De zogenaamde open verdediging van het Spaans. Een overigens vrij riskante va riant). 6. d2—d4 (Het behoeft geen betoog, dat de verschillende ope ningen opgeslagen zijn in het ge heugen van de computer) 6.b7- b5 7 La4-b3,d7-d5 8 Pf3xe5 (Een alternatief is 8. de5 8.. ,Pc6xe5 9. d4xe5, Lc8-e6 (Volgens de theo rie is 9. .c6 beter). 10. Lc1-e3, Lf8-c5 11. Le3xc5. Pe4xc5 12. 12—f4. Pc5xb3 13. a2xb3, Dd8-d7. Stelling na 13..Dd8-d7 m iifflf m AW AAA A J. 14. Pb1-c3 (De zet van een „knoeier". Kennelijk is het pro gramma zo gestructureerd, dat in een „neutrale positie" het pro gramma nagaat of er een zet ge daan kan worden, die een aanval inhoudt. Juist was de strategische zet 14. b4 eventueel gevolgd door 15. Pd2 om veld c5 te gaan bezet ten) 14 c7-c6 15 b3-b4 Wit wil 15. .b4 voorkomen). 150—0 16. Kg—h1 (Beter was 16. Pe2 om 17. Pd4 voor te bereiden). 16. ...f7-f6 17. Dd1-d4, f6xe5 18. f4xe5, Tf8xf1 19 Ta1xf1, Le6-(5 20 Dd4-f2 (Dekt en valt aan. Op 20. Pd5 was 20.Le6 gevolgd). 20 Lf5-g6 21 Df2-e2, Dd7-e7 (Valt pion b4 aan). 22. Tf1—f4, Ta8—e8 (Ongemerkt is wit in een verloren positie geraakt). 23. e5- e6, De7xe6 24. De2-f2, De6-ei 25. Df2—11 (Een valstrik. Wit dreigt 26 Tf8f!. 25 0e1xf1t 26. Tf4xf1, d5d4 27. Pc3-a2, Lg6xc2 (Wit blijft doorspelen tot zijn koning mat staat). 28. Khl1—g1, d4d3 29. TM—12, Te8—elf 30 Tf2-M, d3-d2 31 Pa2—c3, Lc2—d3 32. Kg1-f2, Ld3xf1 33 Kf2—g3, Te1-e3t, 24. Kg3f4, Te3xc3 35 b2xc3, d2-d1 Dame 36. Kf4-g3, g7-$5 37 h2—h3, Dd1-e2 38 c3-c4, De2xg2 mat Schaakdelicatesse Wit: Kf6, Pf8 pi; d3. e6 Zwart: Kc8, Td6 Wit aan zet en wint De fijne winstvoering in de boven staande stelling te ontraadselen is stellig geen eenvoudige zaak. De oplossing bevat wondermooie pointes en als klap op de vuurpijl een kostelijke zetdwang. Een ju weel van een eindspel Oplossing schaakdelicatesse Wit wint als volgt: 1 d3-d4, Td6xd4 (Op 1 Kc7 volgt 2. d5, Td5 3 e7. Td8, 4. Pe6f) 2. e6-e7, Td4-d6f (Na 2. Te4 beslist 3. Pe6. Kd7 4. Pc5t) 3 Kf6-g7ü (Niet 3. Kf7-> wegens 3 Td8 en wit bereikt slechts remise). 3. Td6-d8 4. Kg7-f7! en zwart is nu in zetdwang. Na 4. Kc7 wint Pe6f. Dammen Na de vorige week gepubliceerde partij van Evert Bronstring tegen Iser Koeperman, volgt hieronder de niet minder interessante partij uit de vierde ronde tussen Bron string en de latere toernooiwinnaar Harm Wiersma. Ook hier weer een creatieve opzet van de Leidse dammeester. Drs. E. Bronstring wit, H. Wiersma zwart. Amsterdam, 21 december 1975. 1 33-28 17-21 De nu volgen de openingsvariant was zo een veertig jaar geleden nogal in trek. Op zwarts eerste zet werd ook vaak met 31-26 geantwoord, waar na zwart dan met 11-17 maar meer nog met 20-24 vervolgde. 2. 39-33 21-26 3 44-39 18-23 4 31-27 11-17 Zwarts laatste zet zegt ons waarom hij wits 33-28 opening zo tegen speelde n.l. het vormen van een klaverblad aan de witte lange vleu gel Wit kan nu niet vervolgen met 5 37-31 26x37 6 42x31 wegens zwart 23-29 en 17-22. Wit, die dit natuurlijk allemaal weet, speelt be wust zo om straks in deze variant misschien met wat anders te ko men. 5 36-31 17-21 6 50-44 20-25 Zwart tracht nu van de opsluiting aan wits lange vleugel wits 36-31! te gaan profiteren. Op het normale 20-24 volgt 33-29 met goed spel voor wit. 7. 33-29 14-20 8. 29x18 13x33 9 39x28 19-24 anders kon wit wel eens 28-23 overwegen. 10 38-33 24-30 11. 35x24 20x38 12 42x33 15-20 13 47-42 8-13 14 42-38 2-8 15. 43-39 door Freak Gordijn 10-15 16 48-43 5-10 17. 40-35 12-8 18. 44-40 7-12 19 49-44 6-11 20. 34-30 25x34 21. 40x29 20-24 22 29x20 15x24 Ongetwijfeld heeft zwart het beste van het spel. 23. 45-40 9-14 24 40-34 14-19 Nu er een zwart stuk op veld 19 is geko men, ziet wit kans om zijn lange vleugel te gaan ontwikkelen. 25. 41-36 10-14 26. 27-22 18x27 27. 31x22 3-9 28 37-31 26x37 29. 32x41 21-26 30. 41-37 14-20 31 34-29 Dit kan omdat op zwart 12-18 wit met 29-23 kan vervolgen 20-25 32 29x20 25x14 33 39-34 14-20 34 43-39 20-24 Na zijn be vrijding uit de lange vleugelopslui- ting heeft wit de posities aardig in evenwicht gebracht, maar gemak kelijk heeft hij het niet. Wit mag nu niet 34-29 wegens zwart 1-7 en 9-14 35 44-40 9-14 Nog steeds mag 34-29 niet wegens 1-7, maar ook 34-30 is verhinderd door 24-29 14-20 4-10 en 1-7. 36. 37-32 14-20 37 36-31 26x37 38. 32x41 4-10 39 41-37 20-25 40. 46-41 11-17 41 22x11 16x7 42 41-36 10-15 43. 38-32 13-18 Wit had natuurlijk wel 28-23 in gedachten 44 28-22 Wit mag 18-23 niet toestaan. 18x29 45. 34x14 8-13 46 37-32 12-18 47 32-28 24-29 Anders volgt 39-34 met eventueel 28-23. Zie diagram In de diagramstand lijkt 48. 28-23 voor wit aantrekkelijk, maar na zwart 7-12 49 23x34 1-7 heeft wit niets meer te hopen. Verhinderd zijn 35-30 en 39-33 door 13-19 terwijl op 34-29 zwart 15-20 laat 1 1 SI volgen. Blijft over: 50. 36-31 7-11 51. 31-27 11-17 52. 27-22 17x28 53 39-33 28x30 54 35x24 25-30 55. 24x35 13-19 56. 14x23 18x29 en zwart wint. In de positie in het diagram lijkt ons 48. 39-34 nog een kleine kans geven op remise. In de partij vervolgde wit met: 48. 40-34 29x40 49 35x44 25-30 5G 44-40 30-35 51 40-34 7-12 52 28-22 18x27 53. 39-33 27-32 54 36-31 12-18 55. 31-27 32x21 56 33-29 21-26 57 29-24 18-23 58 24-20 15x24 59. 14-10 13-19 en hier gaf wit het op. Tot besluit weer een damvraagstuk ter oplossing Het is een composi tie uit 1934 van D Kleen met als opgave: Wit speelt en wint. De oplossing in een volgende rubriek. Oplossing probleem van J. Kimkes uit de vorige rubriek 1 44-39 35x44 2 33-28 23x34 3 50x8 11-17 4 12x21 16x27 (Op 3x12 volgt 21-17) 5. 26-21 wint zie diagram. Volgende week beginnen de pro motie wedstrijden voor een plaats in de Zuidhollandse hoofdklasse. Dit jaar iijn de Districtskampioe nen verdeeld in twee groepen waarvan de winnaars promoveren. Groep A: „Rijsoord", „Constant 2" en „Damlust 2 Groep B: „RDG 3", „Samen Sterk" en „VGO". Op zateraag 14 februari a.s wor den te Bodegraven de sneldam- kampioenschappen voor senioren, junioren en aspiranten van Zuid- Holland georganiseerd. Dit toer nooi is tevens een kwalificatiewed strijd voor de sneldamkampioen- schappen van Nederland op 20 maart te Utrecht

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1976 | | pagina 11