Roemloos einde van het buiten Stadwijk BEJAARDE TROUBADOUR OP ZOEK NAAR SUCCES Jaap Haasnoot neemt bijen in bescherming Met 91 jaar nog achter het stuur Na vandalisme in Heemtuin AFBRAAK KINDERTEHUIS „NIEUW-VOORDORP": Grafische bond oneens met tv-uitzending over Sassenheims bedrijf 97 WOENSDAG 28 JANUARI 1976 PAGINA 5 g Tinus v.d. Voort trekt zijn muzikale registers wijd open. Met zijn kleine rood ge kleurde accordeon altijd paraat bij zich stroopt de 70-jarige Noordwij- kerhouter Tinus v.d. Voort de laatste jaren de badplaatsen af op zoek naar erkenning voor zijn muzikale capriolen. In talloze bars, dancings en ook in gerenommeerde hotels speelt hij zijn deuntjes en brengt hij zijn zelf bedachte maar nimmer geschreven lie deren ten gehore. Irt Katwijk, in Noord wijk, in Zandvoort. Ome Tinus, zoals hij overal wordt genoemd, is bezig aan zijn tweede jeugd. Een bejaar de troubadour die op zijn 65ste besloot de kant van de muziek op te gaan, na een leven in de handel en in de bloembollen. Hij zegt: „Toen ik met pensioen ging besloot ik niet stil te gaan zitten maar een accordeon en een viool aan te schaffen. Ik had nog nooit een noot gespeeld maar ik dacht, wat niet is kan nog komen. Die viool was me te duur, daar ben ik dus maar vanaf gestapt maar de accor deon heb ik voor een prikkie op de kop kunnen tikken". „En toen moest ik natuurlijk zorgen dat er ook nog muziek uitkwam. Dus ben ik gaan ex perimenteren. In het begin oe fende ik bijna elke nacht in een bollenschuur. Dan is het buiten heerlijk stil en klinkt de muziek ook erg goed. Maar toen ik de muziek een beetje onder de knie had toen ben ik maar op mijn kamer verder gaan studeren. En dat heeft resultaat gehad. Hoor maar 's effe". Ome Tinus trekt zijn muzikale registers open. „Auf wieders- ehn" („zijn de Duitsers dol op"), „Twee ogen zo blauw", „Parijs bij nacht", de toetsen van zijn accordeon lopen warm. Dan vindt hij het ge noeg. „Muziekie hé"?, zegt hij voldaan. „Ze zeggen wel eens dat ik beroemd kan worden als ik dat wil. Maar dat wim pel ik altijd snel af. Want ik ben bescheiden. Ik weet voor me zelf niet eens dat ik zingen kan". „Maar ik merk wel dat de mensen waarderen wat ik doe. Ik heb nog nooit een klacht gehoord. Overal waar ik kom word ik vriendelijk ontvangen. Maar pas als ze me het vragen zing ik een liedje. Uit mezelf begin ik nooit. Want ik denk nog steeds dat ik geen ster ben in het zingen. Maar dat gevoel begint al minder te worden. Ik begin werkelijk te denken dat ze mijn liedjes mooi vinden. Toch leuk als je zeventig bent en je hebt succes. Of niet soms?" De 20.000 bijen die de Nederlandse Vereniging tot Bevordering van de Bijenteelt afdeling Lei den en omstreken in bruikleen had gegeven aan de Kon. Maatschap pij voor Tuinbouw en Plantkunde zijn in de af gelopen weken al een paar keer op geweldda dige wijze uit hun win- terzit gerukt nadat van dalen de bijenkast, op gesteld in de weelderige heemtuin van de KMTP in de Lissese Poelpolder, probeerden te vernielen. Naar schatting zo'n 4000 bijen kwamen daarbij om het leven en in Lisse is men nu zeer ontstemd over dit stukje „dieren mishandeling", vooral Lissenaar Jaap Haas noot, die het houden van bijen als hobby heeft, trekt zich de ze kwestie nog al aan. Bang dat er opnieuw een aanslag op de zoemende kolonie zal wor den gepleegd heeft hij de kast nu maar meegenomen naar zijn huis aan de Oranjelaan, waar die nu veilig in de ach tertuin staat tussen een aantal andere bijenkasten. Hij vertelde mij gisteren: „Men heeft er geen weet van wat voor schade men met een dergelijke „grap" aanricht. In deze periode van het jaar na melijk houden de bijen hun „winterslaap" en is het vereist dat ze ongestoord in de kast blijven waar ze zich om warm en in leven te blijven tegoed doen aan de honing. Fataal is het als ze bloot worden gesteld aan vriesweer want daar kun nen ze niet tegen. En dat is nu al een paar keer gebeurd door dat men de kast heeft openge maakt en de honingraten er uit heeft getrokken." „Duizenden bijen zijn daar door door de kou bevangen en een groot aantal zijn door de wind meegevoerd en hebben hun „huis" niet meer terug kunnen winden. Maar het erg ste is dat waarschijnlijk de koningin dood is. Zij wordt zodra er onraad is, door de bijen in bescherming genomen, die zich dan in gro ten getale rond haar verdrin- Jaap Haasnoot: „Ik ben benieuwd of de koningin nog leeft" gen. In de meeste gevallen is voor een nieuwe en ik .ben di8de kast toe te voegen zodat dat funest omdat ze dan zo goed als zeker stikt." „Is ze nog in leven dat gaat de bijenkolonie in zo'n geval toch een zware periode tege moet omdat men nu eenmaal met minder mankracht in het voorjaar voor het broedsel van de koningin kan gaan zorgen. Normaal gesproken komen er zo'n 20.000 bijen aan te pas om zo'n kolonie baby-bijen te ver zorgen. Aangezien er een paar duizend verdwenen zijn bete kent dat voor de andere bijen een stuk harder werken en de vraag is maar of ze dat kun nen opbrengen." „Ik ben zeer benieuwd of de koningin nog leeft Omdat de bijen nu al een paar keer een flinke tegenslag hebben moe ten incasseren durf ik voorlo pig nog niet in de kast te kijken. Zou alles zonder moei lijkheden zijn verlopen dan had ik de kast half april geo pend maar nu doe ik het een maand eerder, om te kijken hoe groot de schade is. Als de koningin dood is dan zorg ik bereid een deel van mijn eigen bijencollectie aan deze bescha- het noodzakelijke aantal weer op peil is." n Kees v.d. Wiel: „Al haal ik de honderd, dan nog blijf ik auto-rijden" Bijna 92 jaar zijn en toch nog dagelijks ach ter het stuur van de auto kruipen om in het dorp boodschappen te doen. De bekende Noordwij- ker Kees v.d. Wiel, die als aannemer bijna half Noordwijk heeft helpen bouwen, draait er zijn hand niet voor om. Elke dag kan je hem door de badplaats zien tuffen of kom je hem tegen op weg naar Sassenheim waar hij bij boer Sigaar verse eieren haalt. Een gevaar op de weg? Van de Wiel lacht om zo'n vraag, voelt zich bijna bele digd. „Al haalde ik de hon derd, dan nog blijf ik auto rijden. Tenminste zolang ik niet aan mijn verstand ga twij felen en zolang ik er een ge zonde leefgewoonte op na blijf houden. Niet roken, dagelijks hooguit twee borreltjes voor het eten en natuurlijk secuur rijden. Dan is er geen vuiltje aan de lucht. Ik zie ze wel eens naar me kijken met een blik van „wat doet zo'n kerel nog in een auto" maar daar trek ik me niets van aan. Ik weet dat ik veilig rij. Nooit kom ik boven de zeventig, of er moet een vrachtwagen achter me rijden dan geef ik even plank gas. Daar heb ik het niet zo op". De hoogbejaarde Noordwijker heeft nog weinig last gehad met de politie. Alleen vorig jaar liep hij een bekeuring op toen tijdens een controle bleek dat zijn auto tot op de draad versleten was. De 90-jarige moest zijn auto inleveren. „Hij zag er nog piekfijn uit", zei hij mij, „hier en daar wat roest plekjes maar aan de banden en remmen mankeerde hele maal niets". Toen de auto van Kees van de Wiel bij de politie op de brug werd gezet en hij een kijkje mocht nemen bij het onder zoek naar de conditie van de auto schrok hij wel even". Toen men met een ijzeren stang tegen de bodem klopte vielen de brokken eraf. Ach teraf bekeken niet zo vreemd want ik had het ding in jaren niet onderhouden. Per slot van rekening is die wagen er voor mij en niet ik voor die wagen". Kees v.d. Wiel, die op zijn 75ste nog parmantig naar EE Zwitserland toerde en met veel bravour door de gevaar- EE lijke bergen tufte, is nog niet aan zijn laatste autojaar bezig. EE „Zolang mijn medische keu- ring positief verloopt blijft ik in het verkeer. Oud zijn heeft niets te maken met gevaarlijk rijden. Wat dat betreft kunnen heel wat jongeren nog wel wat EE van mij leren". Van onze correspondent VOORSCHOTEN - Het Voorscho- tense gemeentebestuur is geschokt en voelt zich gepasseerd door de inhoud van de brief van 7 januari van het ministerie van CRM, waar in mededeling wordt gedaan van het Koninklijk Besluit van 22 de cember 1975 tot vernietiging van de beschikking van 23 oktober 1967 van CRM, bij welke beschikking het pand Leidseweg 96 (Nieuw- Voordorp) op de vastgestelde lijst van beschermde monumenten ge plaatst werd. Een deel van het pand 96 stamt uit de 18e eeuw en was toen bekend onder de naam „Stad wijk". Voor het gemeentebestuur is het een schok dat binnen een jaar een tweede historisch gebouw van de monumentenlijst geschrapt wordt. Begin vorig jaar was dat met „Klein-Rouwkoop" langs de Veur- seweg, dat inmiddels heeft plaats gemaakt voor vijf villa's en thans het door heel Nederland bekende „Nieuw-Voordorp". Bovendien werd in beide pallen het gemente- bestuur volk me., buiten de be- raadslaginge g l,0» n, waardoor de gemeente ^oo* n, die in samenwerking tot de mo numentenlijst voor Voorschoten kwam, geen enkel inzicht heeft in de motieven van de schrapping van de monumetenlijst. in de 18e eeuw ais mtenplaats gesticht en bewoond door de Leidse regentenfamilie Meerman. In de 19e eeuw werd Stadwijk ingericht tot een Instituut voor .jonge da mes" en in 1888 werd het de vestiging van de bijzondere hogere schoolopleiding voor „jonge heren" het zgn. „Noorthey-instituut". In 1907 werd dat instituut opgeheven en werd de buitenplaats omgedoopt tot „Nieuw- Voordorp" en ingericht als weeshuis van de vereniging „Kinderzorg" in de classes Den Haag en Delft van de Ned. Hervormde Kerk in Den Haag. Vorig jaar werd het kinderhuis gesloten en hoewel eerst gedacht was aan een totale modernisering, werd het pand door „Kinderzorg" verkocht aan een projek- tenontwikkelaar. Omdat het gebouw onverkoopbaar bleek zolang de bestemming „beschermd monu ment" daarop rustte is de ver. „Kinderzorg" tegen deze bestemming in beroep gegaan bij de Kroon. De Raad van State is omtrent dit beroep gehoord, deze heeft de belangheb benden daarvan in kennis gesteld met uit zondering van de gemeente Voorschoten, omdat de gemeente geen dire kt financieel belanghebbende is. „Ofschoon formeel niet voorgeschreven zou men, in deze tijd van openheid en democratisering, mogen ver wachten zeker nu het om een zo belang rijk gebouw als de vroegere buitenplaats gaat dat de gemeente in deze procedure gemengd zou worden", schrijven b. en w. aan de Voorschotense gemeenteraad. De uitspraak van de Kroon is onherroepelijk en het heeft weinig zin om een gemeentelijk protest officieel bekend te maken. De ge meente Voorschoten heeft al leergeld be taald bij de afbraak van het monument „Klein-Rouwkoop". Wethouder Marselis heeft toegezegd te trachten met de nieuwe eigenaar goede be trekkingen aan te knopen, waardoor mis schien getracht kan worden de historische voorgevel te behouden. Voorlopig denken b. officiële sloopvergunning af te geven. De gemeentelijke autonomie is echter beperkt. Ook dat is gebleken bij „Klein Rouwkoop". De afgang van het vroegere buiten „Stad wijk" lijkt compleet Overblijven de nostal gische herinneringen aan de twee instituten voor adelijke jonge dames en jonge heren, waarvan de nakomelingen over heel Neder land verspreid wonen. Vooral het jonge heren instituut „Noorthey" dat op 24 juni 1820 startte in het landgoed „Noorthey" (Schakenbosch) en in 1882 gesloten werd nadat een van de leerlingen zich onder de trein geworpen had en in 1888 heropgericht werd in het buiten „Stadwijk" heeft een indrukwekende lijst van leerlingen, die later hoge bestuurlijke posten bekleed hebben in Nederland en het voormalige Nederlands Indië. Toen het instituut in 1906 gesloten werd telde het nog 15 leerlingen, die onder richt kregen van 15 leraren. Het kindertehuis kende een grote „bloei" kort voor de laatste wereldoorlog. Het was een normaal beeld in Voorschoten: lange rijen kinderen die met slecht weer gekleed in zwarte capen, keurig marcherend van kindertehuis naar „School met den Bijbel" in de Schoolstraat vier maal daags het dorp passeerden. Een triest gezicht, maar helaas in die tijd een normaal verschijnsel. Voorschoten was bekend vanaf het begin van de 19e eeuw tot aan de eerste helft van de 20ste eeuw om de bijzondere onderwijsin stituten. Naast „Noorthey" was er nog „Wul- lings" een hbs-opleiding voor moeilijk op voedbare jongens uit de hogere stand, ver der was er het instituut „O.L. Vrouw van Lourdes" beter bekend als huize Bijdorp. Thans leunt Voorschoten op het gebied van het voortgezet onderwijs aan tegen de rand gemeenten. Alleen al om nostalgische over wegingen zou men voor het voortbestaan van „Nieuw-Voordorp" kunnen pleiten. Han del en wandel gaan echter in de praktijk niet altijd samen. Joon Pe^fprc PERSONEEL NIET ONTSLAGEN SASSENHEIM De grafische bond van het CNV heeft gisteren een verklaring gestuurd naar de directie en de werkne mers van het bedrijf Mecanorma Poly- vroom, waarin hij^zich distantreert van de uitzending van de actualiteitenrubriek „Hier en nu" over Mecanorma. In deze uitzending, waarin onder meer de grafische bond aan het woord kwam, is ten onrechte gesuggereerd alsof de 110 werknemers bij het bedrijf zouden zijn ontslagen door de directie, aldus de ver klaring. Mecanorma Polyvroom is in een ingewik kelde juridische strijd gewikkeld met een Engels bedrijf (Letraset) over het octrooi recht op zogenaamde „afwrijfletters". In eerste instantie heeft het Sassenheimse bedrijf dit gevecht verloren, waardoor dev werkgelegenheid van de 110 werknemer^ op de tocht kwam te staan. Zowel direc tie als vakbonden, die elkaar steunen, zijn van mening dat dit ten onrechte is gebeurd. Een en ander leidde vorige week tot een korte, bedrijfsbezetting, die werd beëind igd toen duidelijk werd dat zo'n bezetting geen zin zou hebben. Binnenkort zal de rechtbank uitspraak doen in het hoger beroep, dat Mecanorma heeft aangete kend tegen de beslissing om het octrooi recht te geven aan de Engelse concur rent Ook heeft Mecanorma een kort geding aangespannen om beslaglegging door Le traset waarmee al begonnen was tegen te gaan. Binnenkort valt ook daarover een uitspraak te verwachten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1976 | | pagina 5