Waal vraagt
minister
om uitstel
Apotheek,,Tot hulp der Menschheid"
treedt na 125 jaar buiten de veste
Commissie voor begeleiding werklozen
Bedenkingen tegen woningbouw op nog
braakliggend stuk in het Morskwartier
Jong stel
wacht af
in tent
VAN HOOIGRACHT NAAR MERENWIJK
Leiden
aktueel
VRIJDAG 9 JANUARI 1976 LEIDSE COURANT PAGINA 3
(Van een onzer verslaggevers
Leiden Sinds kort staat op
het terrein achter het belasting
kantoor aan de Stationsweg een
klein tentje. Het tentje wordt
bewoond door de 19-jarige Aat
de Jager en zijn even oude
vriendin Christine Witteman.
Het.stel zoekt een woning, maar
heeft er in Leiden nog geen
gevonden. Er zijn nog een kleine
2.500 wachtenden voor hen. On
langs zijn ze uit een gekraakte
woning gezet. De woning die het
paartje had gekraakt was toege
wezen aan een ander gezin.
Christine woonde tot voor kort
in een kamer in een pand aan
de Oude Vest. Zij is daar wegge
gaan met de bedoeling voor lan
gere tijd naar Engeland te gaan.
Toen zij na drie maanden weer
in Nederland was, bleek dat
haar kamer aan een ander was
verhuurd. Het paartje blijft rus
tig wachten in hun tent op een
woning en zijn zelfs bereid hun
tent op te slaan voor de ambts
woning van burgemeester Vis,
zeggen ze.
Repetities
bejaardenkoor
LEIDEN De repetities van
het zangkoor van de Katholieke
Bond van Bejaarden worden in
verband met herstelwerkzaam
heden aan de Romanuszaal van
af maandag a.s. tijdelijk gehou
den in het Dienstencentrum
Noord, Van Hogendorpstraat 36.
Aanvang 14 uur.
Steun voor
woonwagenbewoners
(Van een onzer verslaggever)
LEIDEN De staf van het
clubhuis De Boei in Groenoord
heeft adhesie betuigd met de
actie van bewoners van het
woonwagencentrum Trekvaart-
plein voor meer standplaatsen.
Henk Dolleman c.s. meent dat
de overheid meer geld beschik
baar moet stellen ten behoeve
van betere voorzieningen voor
de bewoners van het woonwa
gencentrum.
Tweetal illegale
zenders
opgespoord
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN De Leidse politie
heeft deze week weer een aantal
clandestiene zenders opge
spoord. In de Vrouwensteeg
werd de zendapparatuur van
een 17-jarige jongeman in be
slag genomen. Tevens werd de
zendinstallatie van een 28-jarige
Leidenaar in beslag genomen.
De man zond vanaf een woon
boot gelegen in het water nabij
de Schelpenkade. Tegen de eige
naars van de apparatuur zal
proces-verbaal worden opge
maakt
Wapens in
beslag genomen
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN Een 41-jarige Leide
naar, wonende aan de Vrouwen-
weg, is door de politie in zijn
woning aangehouden. Na enkele
tips was de politie er achter
gekomen dat de man een hoe
veelheid wapens en munitie in
bezit had. De politie nam 2 re
volvers, 7 geluiddempers, een
omgebouwd luchtdrukpistool,
schietballpoint en munitie in be
slag. De man verklaarde de wa
pens uitsluitend te hebben uit
liefhebberij. Hij is een lange tijd
lid geweest van een schietver
eniging.
Kortjes
Lisse De twee feestavonden
in het Trefpunt ter gelegenheid
van het 75-jarig bestaan van de
plaatselijke afdeling van hét
NKV zijn in opperbeste stem
ming verlopen. Ter verhoging
van de sfeer maakte ook prins
John I met de raad van Elf en
de Boerenblaaskapel zijn op
wachting, waarbij de prins van
de gelegenheid gebruik maakte
diverse NKV-leden de vereni
gingsonderscheiding te overhan
digen.
STOMP WIJK - Alle kinderen
die op oudejaarsdag een kerst
boom inleverden kregen een
kaartje voor de film, tevens een
lot De volgende kinderen heb
ben een fraai stripboek gewon
nen: Jan Rotteveel, Erik v.d.
Meer, Gerard Onderwater, Ani
ta Monster, Erik van Bemmelen,
Nico Verhagen, Corina Wens-
veen en John Boogmans.
Reconstructie Rijnsburgerweg:
Op de hoek van de Jan Vossensteeg - Oude Vest prijkt nog steeds
de „aesculaap" aan de gevel, een herinnering aan de eerste vestiging
van de apotheek „Tot hulp der Menschheid".
maalgeen zeldzame verschij
ning in het stadsbeeld. In 1846
telde Leiden niet minder dan
32 apotheken (en de apotheek
van „Tot hulp der Mensch
heid" was toen nog niet eens
„geboren"), waaronder bij
voorbeeld Herdingh (van 1811)
aan de Hogewoerd, Smallen-
burg (1833) en Reijst (1833) aan
de Hooigracht, en Sanders die
later „in de zeep" is gegaan.
Dan had je ook nog een welbe
kende „stadsapotheker", dat
was Willem Jan Hoefman, die
in 1815 zijn „ambt" aan de
Aalmarkt had opgevat. In de
drogisten zat men niet zo
ruim: het waren er negen,
maar bij de meeste apothekers
kon men ook wel voor droge
rijen terecht. Slechts één
Tandmeester kende Leiden,
bij hem kon men met monds-
marten terecht aan de Man-
denmakersteeg.
Het fonds van „Tot hulp der
Menschheid" werd later in een
groter verband ondergebracht,
maar de apotheek bleef sinds
1922 aan de Hooigracht de
naam van gewicht hoog hou
den, vanaf maandag voor het
eerst „buiten de veste" en met
een hedendaags gestroomlijnd
gezicht Aan de Rosmolen 17
kan een stevig stukje Leidse
mensheid weer de nodige hulp
verwachten.
Ton Pieters
Van een onzer verslaggevers
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Maandag zit een van Leidens oudste apothe
ken in een splinternieuwe behuizing. Dan is in het
winkelcentrum De Kopermolen in de Merenwijk apo
theek „Tot hulp der Menschheid" gevestigd. Van oud
naar nieuw; vanachter de fraaie trapgevels aan de
Hooigracht naar de nieuwbouw in de meuwste Leidse
stadswijk. Ruim een halve eeuw heeft ;,Tot hulp der
Menschheid" tienduizenden naar de bruine flessen, de
poeders, drankjes, tabletten en pillen getrokken en nu
gaat in de Merenwijk deze „hulp der mensheid" een'
supermoderne toekomst tegemoet. Maar wél, onder de
oude naam, want daar zijn veel herinneringen aan
verbonden.
De patiënten van „Tot hulp
der Menschheid" hebben het
vorige maand allemaal in de
bus gekregen, een briefje van
apotheker mej. J. H. de Boer
met de mededeling, dat de
steeds verdergaande ontvol
king van de Leidse binnenstad
de verplaatsing van deze apo
theek noodzakelijk maakte.
Ook het apotheekwezen is aan
het saneren in de binnenstad,
waar genoeg apotheken wa
ren. Er moet nu beter over de
hele stad worden verdeeld.
Daarbij wordt uitgegaan van
de overweging, dat per apo
theek op ongeveer 10.000 pa
tiënten (cliënten) moet worden
gerekend.
Dat neemt niet weg, dat er een
oude bewoner vertrekt. In
1922 kwam „Tot hulp der
Menschheid" naar de Hooi
gracht. Voordat was de zaak
gevestigd op de hoek van de
Jan Vossensteeg - Oude Vest,
waar nog steeds de „aescu
laap" aan de gevel prijkt
Daar begon het allemaal.
Eerst met een Begrafenis So
ciëteit, in 1846. Een maand
later werd daaraan een Zie
kenfonds verbonden, samen
onder de zinspreuk „Tot hulp
der Menschheid". Wat wilde
het Begrafenisfonds? Het reg
lement (januari 1846) leert het,
want artikel 1 zegt: „Deze So
ciëteit, welker oprigting ten
doel heeft den mingegoeden
zoowel als den meer welgeze
tenen eene goedkoope gelegen
heid open te stellen, om met
zekerheid bij het leven voor
eene fatsoenlijke begrafenis te
kunnen zorgen, is verdeeld in
vier klassen.Het regle
ment, daar kon niets mee ge
beuren, want het was „geslo
ten in de ijzeren kist der Maat
schappij". In de duurste klasse
betaalde men voor een kind
tot 10 jaar wekelijks 15 centen
contributie en als je de 70 was
gepasseerd moest er elke week
in die klasse ƒ1,90 op tafel
worden gelegd. In de goed
koopste klasse was de contri
butie voor deze jaarcatego
rieën anderhalve cent en 20
centen. Een aantal jaren later
waren er vijf klassen en het
Vanaf 1922 zat de apotheek in dit pand aan de Hooigracht.
kapitaal steeg aanmerkelijk,
zodat je in 1853 een stuk min
der premie hoefde te betalen.
Een maand na de oprichting
van het Begrafenis-Fonds
kwam het Ziekenfonds „Tot
hulp der Menschheid erbij:
„Deze inrigting heeft ten doel
om de Burgers van Leyden en
den naasten omtrek, op de
minst kostbaarste wijze, de ge
legenheid open te stellen, zich
te waarborgen bij ziekte en de
gehuwden van verloskundige
hulp te verzekeren". Het werd
een soort koppelverkoop, want
je kon niet lid van het zieken
fonds worden zonder ook bij
de Begrafenis-Sociëteit te zijn
ingeschreven. De nieuwe fond
sen liepen als een 19e eeuwse
trein: langzaam maar zeker
steeg het aantal verzekerden.
In 1888 telde het Begrafenis
Fonds 12.252 leden en het zie
kenfonds 4070. Zeven jaar la
ter waren het er resp. 13.163
en 4810; dat was nagenoeg een
kwart van de hele Leidse be
volking in die jaren. In '95 wist
men ook met recepten om te
springen: in dat jaar werden
in de apotheek van „Tot hulp
der Menschheid" maar liefst
45.372 recepten klaargemaakt;
dat betekende 22,12 cent per
recept.
In 1843 begon C. B. Duyster
zijn apotheek en acht jaar la
ter kwam hij bij het fonds
„Tot hulp der Menschheid", in
De Aesculaap aan de Oude
Vest. Hij was niet de enige
versterking van de fonds-staf,
want in 1851 werd ook „ten
dienst dezer Sociëteit" aange
nomen als „Doctor en Chirur
gijn" C. Honig, genees-, heel-
en verloskundige. Als Vroed
vrouw en Lavementzetster
deed Vrouw Smittenaar (uit de
Kerksteeg) haar intrede bij
„Tot hulp der Menschheid".
in die eerste helft der 19e
eeuw was de „apothecar" hele-
LEIDEN Wethouder Waal zal het ministerie van
verkeer en waterstaat vragen later dan op 1 februari te
mogen starten met de reconstructiewerkzaamheden aan
de Rijnsburgerweg. De datum 1 februari was door het
ministerie van verkeer en waterstaat als voorwaarde
gesteld voor een subsidie van meer dan twee miljoen in
het kader van het werkgelegenheidsprogramma.
Burgerlijke stand
LEIDEN Geboren: Rembertus Bastiaan
zn v R Slotema en J M. Burggraaff, Murat
zn v M. K. Birinciler en O. Tuncer.'Angeli-
que dr v L. J. Link en G. Dubbelaar,
Abraham zn v M. J. Kaashoek en G. G.
van Walbeek, Melanie dr v P. E. Reimann
en C. J. van der Plas, Erika drvH-W.
J. van Beelen en W. van Beekum.
Gehuwd: W. J. Stuiver en R. J. Miedema,
A. J. van der Mark en M. van Oosten, P.
J. Plezier en P. P. Steenbergea
Overleden: M. A. Schouten, geb. 11 nov.
1897, vrouw, N. A. de Haas. geb. 17 mei
1887, man; j. van Heeringen, geb. 10 juli
1894, gehuwd geweest met G. Zonneveld;
H. Borsboom, geb. 9 jan. 1918, man; M.
Scheiibeler, geb. 20 feb. 1906, man; P. de
Graaf, geb. 30 juli 1920, man; W. B. Koel
man, geb. 29 juli 1913, man.
Grof vuil
Leiden De grof vuilwagen van de ge
meentelijke reinigingsdienst komt maan-
dag langs de volgende straten in Leiden:
Havenplein; Haarlemmerstraat (van Haven
tot Mare); Donkersteeg; Kuipersteeg; Dul-
lebakkersteeg; Hooglandsekerksteeg; Peli
kaanstraat, Koestraat; Lege Werfsteeg;
Duizenddraadsteeg; Van der Werfstra»t;
Bouwelouwensteeg; Meermanshof; Druc-
kerstaat; Maredorpsedwarsstraat; Greven-
straat; Voldersgracht; Noord- en Zuid Run-
dersteeg; Janvossensteeg; Koddersteeg;
Clara steeg; Oude Singel (Van Houtmarkt
tot Mare); Oude Vest (Van Havenplein tot
Mare) Lange Zandstraat; Volmolengracht;
Oostdwarsgracht; Koolstraat; Emmastraat;
Baatstraat.
Haarlemmerstraat (van Turfmarkt tot Ma
re); Stille Rijn; Apothekersdijk; Schapen-
steeg; Goegerritsteeg; Prinsessekade; Turf
markt; Steenstraat; Beestenmarkt; Nieuwe
Beestenmarkt; Kort Galgewater; Mors-
straat; Smidsteeg; Narmstaat; Kruisstraat;
le Binnenvestgracht; 2e Binnenvestgracht;
St. Aagtenstraat; Lammermarkt; Markt-
steeg; Lange Scheistraat; Nieuwe Mare;
Oude Singel (Van Mare tot Turfmarkt-
brug); Fokkestraat; Oude Vest (van Turf
markt tot Mare); Lange Mare; Vrouwen
kerkhof; Vrouwenkerkkoorsteeg; Dolhuis-
steeg; Sionshof; St Ursulasteeg; Caecilia-
straat; Lange en Korte Lijsbetsteeg; Korte
en Lange Agnietenstraat; Spijkerboor-
steeg; Vcstwal; 3e Binnenvestgracht; Rei-
neveststceg; Langegracht; Vredehof; Hout
markt; Noorderstraat; Hendrikstraat.
Tijdens de gisteren gehouden
vergadering van de raadscom
missie ruimtelijke ordening en
openbare werken deelde wet
houder Waal mee dat het niet
haalbaar blijkt de plannen op
tijd rond te krijgen. Wel verze
kerde ir. Vos, directeur van ge
meentewerken, de commissiele
den dat een deel van de plannen
in 1976 nog gerealiseerd zullen
worden. Dit was een andere
voorwaarde voor de subsidie.
In verband met de tijdnood zal
in het reconstructieplan niet de
vernieuwing van de riolering in
de Rijnsburgerweg worden op
genomen. Met name het CDA-
raadslid Ham had hiertegen zijn
bedenkingen.
De mogelijkheid van een gedeel
telijke afsluiting van de Rijns
burgerweg die door de meerder
heid van de raad is bepleit, zal
nog nader worden onderzocht.
„Er bestaat een mogelijkheid
dat de minister de subsidie van
zes miljoen in het kader van het
experimenteerproject niet zal
toekennen als we de weg gedeel
telijk of helemaal afsluiten. Met
name hecht hij veel waarde aan
de mening van de omliggende
gemeenten over de afsluiting",
aldus de wethouder.
Leiden Morgenavond ver
zorgt de jongerengroep The
Lord's Folks om 19.00 uur een
eucharistieviering in de Jozef
kerk aan de Herensingel, met
als thema: In je element zijn.
Voorganger is pastoor F. Ver-
laan.
Leiden Uit een flatwoning
aan de Muiderkring is een geld
kistje met 1000 gestolen. De
inbrekers maakten bovendien
enkele sieraden, waaronder een
gouden collier, buit.
Van een onzer verslaggevers
Leiden In de kamer van b en w Werd gistermiddag
de commissie arbeidsmarkt overleg Leiden" geïnstal
leerd. De commissie bestaat uit: M. van Aken, wethou
der van economische aangelegenheden in Leiden (voor
zitter), mr. J. Kessen (secretaris), mr. S. Begeer, werk
geversvertegenwoordiger, J. Bloem, werknemersverte
genwoordiger, mr. G. Bovens, gemeentelijke sociale
dienst, dr. J. Kamphuis, directeur van de welzijnsraad
in Leiden, drs. B. Moritz, universiteit Leiden, J. Pol
man, complementaire sociale werkvoorziening, J.
Smits, directeur dienst sociale werkvoorziening en M.
v. d. Wege, directeur gewestelijk arbeidsbureau.
De commissie is een voortzetting van de stuur groep/-
werkgroepen Arbeidsmarkt Leiden. Deze stuurgroep
legde zich voornamelijk toe op het weer inschakelen
van ongeschoolden en mindervaliden in het arbeidspro
ces. Teneinde deze groep een juiste begeleiding te
kunnen geven stelde de stuurgroep onderzoeken in
naar milieu, leeftijd en potentiële ontwikkelingsmoge
lijkheden van de werkzoekenden.
De commissie arbeidsmarkt overleg Leiden zal zich de
komende tijd gaan bezighouden met het opzetten van
een adviescentrum voor werklozen. Rond half februari
zal overeenstemming zijn bereikt over de financiering
van het plan.
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Het ontwerp-structuurplan
voor het nog braak liggende gedeelte
van het Morskwartier werd gister
avond in de raadscommissie voor ruim
telijke ordening en openbare werken
niet bijster enthousiast ontvangen. In
het thans geldende bestemmingsplan
heeft de grond een recreatieve bestem
ming. Uit het ontwerp-structuurplan
dat gisteravond werd gepresenteerd
bleek dat er toch ook woningen zullen
komen.
De PvdA-er Van der Horst vroeg zich
af of Leiden nou zo hard om woningen
zat te springen. „En dan nog het soort
woningen dat hier gebouwd gaat wor
den", vulde het raadslid voor de PPR,
Beijen, aan. „Woningwetbouw zal er wel
weer niet aan te pas komen". De PvdA-
er Duyvestein zag liever de grond be
stemd voor volkstuinen. Wethouder
Waal: „Deze grond is uitermate geschikt
voor woningbouw. Er is een betrekke
lijk goede verbinding met de stad".
Volgens het ontwerp-structuurplan
krijgt het nieuwe gedeelte van het Mors
kwartier, dat wordt begrensd door de
Haagsche Schouwweg en de Juwelen-
wijk twee blokken van ieder ongeveer
tweehonderd woningen. Deze zullen
worden gebouwd door de stichting „Ei
gen Dak". Het ene blok is te bereiken
vanaf de Smaragdlaan, de andere vanaf
de dr. Lelylaan, wanneer deze is door
getrokken. Tussen de twee wijkdelen
zijn drie sportvelden gepland, die be
taald worden uit de opbrengst van de
Pomonavelden. Tevens komt er een ten
nispark en aan ae zijde van de Haag
sche Schouwweg is ruimte open gehou
den voor een openlucht zwembad.
Tussen de Haagsche Schouwweg en
rijksweg 44 zal de begraafplaats „Rijn-
hoff' een kleine uitbreiding krijgen.
Eventueel voor het bouwen van een
crematorium. Tussen de begraafplaats
en het motel „Holiday-Inn" komen kwe
kerijen, waar ondermeer ruimte komt
voor de verbouw van macrobiotisch
voedsel.
