deTijd
Britse ambassadeur
uit Chili teruggeroepen
om wrede marteling
van vrouwelijke arts
C&idoeSoiwcunt
e
"8
Speurtocht naar
aanslagplegers
op La Guardia
HP
Alleen morele wapens
dienen de vrede
PAUS IN NIEUWJAARSBOODSCHAP:
STRIJDKRACHTEN IN
PORTUGAL MOETEN
STAP TERUG DOEN
ZWARE STRAFFEN
PAPADOPOULOS C.S.
Poolijs wijst niet
op nieuwe ijstijd
Willebrands
kardinaal punt
WOENSDAG 31 DECEMBER 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 13
Na twee maanden gevangengehouden en gemarteld te zijn door de
Chileense militaire junta, is de Engelse arts Sheila Cassidy weer terug
in haar vaderland. Haar vrijlating was het resultaat van wekenlange
diplomatieke druk op de Chilenen. Op de foto Sheila Cassidy met haar
broer Michael en zus Margaret.
Van onze correspondent Roger Simons
LONDEN Dr. Sheila Cassidy (37) een katholie
ke Engelse missie-arts die 59 dagen doorgebracht
heeft in de beruchte Tres Alamos-gevangenis in
Santiago, is sinds gistermiddag weer thuis. De
Chileense autoriteiten hadden haar maandag on
der internationale druk vrijgelaten. Groot-Brit-
tannië heeft zijn ambassadeur teruggeroepen uit
Chili uit protest tegen de „onbeschaafde, wrede
behandeling van een Britse onderdaan in handen
van een buitenlandse regering". Het zal de zaak
ook voorleggen aan de VN-commissie voor de
mensenrechten.
Dr. Cassidy, een diep-religieuze vrouw uit Noord-
Devon die kloosterzuster wil worden, werd op 1
november gearresteerd omdat ze de gewonde
voortvluchtige guerillaleider Nelson Gutierrez had
verzorgd. Na haar aankomst in Londen bevestigde
dr. Cassidy dat ze tijdens haar gevangenschap
herhaaldelijk met de dood was bedreigd. De Chile
nen martelden haar geregeld met electrische
schokken. Daarvoor werd ze ontkleed en vastge
bonden.
Dr. Cassidy vertelde dat op eenmorgen in oktober
een bevriende priester haar opbelde en vervolgens
bijhaar thuis haar op de hoogte bracht van de
verwondingen van de vluchteling die zwaar ge
wond was in u&rgevecht met de politie.
Ofschoon dr. Cassidy besefte dat ze haar eigen
vrijheid in gevaar bracht, voelde ze zich als arts
verplicht de priester te vergezellen, naar een huis
waar zich drie personen bevonden, onder wie de
gewonde Gutierrez. Hij had drie kogelwonden in
zijn linkerbeen.
Toen zij hem 48 uur later opnieuw onderzocht,
stelde zij vast dat zijn toestand verslechterd was
en dat hij politiek asiel moest vragen om betere
medische behandeling mogelijk te maken. Twee
dagen later hoorde zij in de kliniek waar de
guerrillastrijder toen verpleegd werd, dat men
haar hulp niet nodig had. „Nadien vergat ik de
affaire. Ik had het heel druk met mijn eigen
patiënten", aldus dr. Cassidy.
Tijdens een bezoek aan bevriende paters in een
klooster vlak bij haar huis, was dr. Cassidy getui
ge van een aanslag op een kloosterzuster die
eveneens op bezoek was. Zij werd door een raam
in haar rug geschoten. Op dat moment werd het
klooster van alle kanten onder vuur genomen.
Later deden de gewapende mannen een inval, op
zoek naar dr. Cassidy. Zij werd geblinddoekt in
een auto naar een onbekende plaats gebracht. Die
nacht werd ze driemaal gemarteld door middel
van elektrische schokken. In dezelfde periode
voerde de politie op verschillende plaatsen razzia's
uit in kerken en kloosters. Tenminste tien priesters
en zusters werden eveneens gearresteerd.
Algerije en
Marokko
versterken
hun troepen
ALGIERS (UPT) - Algerije en
Marokko, gewikkeld in een
groeiende onenigheid over de
annexatie door Marokko van de
Spaanse Sahara, hebben hun
ambassadeurs teruggeroepen en
versterkingen naar hun grens
gezonden. Volgens diplomatieke
bronnen heeft Algerije 100.000
man onder de wapenen geroe
pen om zijn leger van 55.000
man te versterken. De Libische
leider Gaddafi heeft de presi
dent van Algerije, Houari Bou-
medienne, de steun van zijn
land in het geschil met Marokkc
beloofd en gezegd bereid te zijn
de Libische luchtmacht, be
staande uit onder meer honderd
gevechtsvliegtuigen van het type
Mirage, ten behoeve van Alge
rije in te zetten.
Kandidaten
commissaris
Noord-Hollanc
(Van een ónzer verslaggevers)
HAARLEM - Drs. R. J. de Wit,
burgemeester van Alkmaar en
daarvoor wethouder van Am
sterdam en Vara-voorzitter An-
dré Kloos zijn twee van de
kandidaten voor de opvolging
van mr. F. J. Kranenburg als
Commissaris van de Koningin
in Noord-Holland. Zij hebben
naar verluidt beiden naar deze
functie gesolliciteerd.
In Haagse kringen is ook de
naam van minister Gruyters
van Volkshuisvesting gevallen.
Deze zal als D'66 in 1977 als
politieke partij eventueel op
houdt te bestaan, niet meer als
minister voor deze partij in een
nieuw kabinet kunnen terugke-
Nieuwjaarsreceptie
bisschop Simonis
ROTTERDAM - Bisschop Si-
monis houdt morgen van 11.30
tot 13.00 uur zijn Nieuwjaarsre
ceptie. Deze vindt plaats i]
pastorie van de kathedraal aan
de Mathenesserlaan 305 te Rot
terdam.
NEW YORK (Rtr) - Grote
luchtvaartmaatschappijen lo
ven een beloning van 50.000
dollar (ca. 130.000 gulden) uit
voor de aanhouding van dege
nen die maandagavond een bo
maanslag hebben gepleegd op
het New Yorkse vliegveld La
Guardia, zo is gemeld. De mi
nister van vervoer is, in op
dracht van president Ford, een
onderzoek begonnen naar de ex
plosie die aan 12 mensen het
leven kostte en waarbij 58 men
sen gewond werden.
Politiefunctionarissen zeiden
verbijsterd te zijn door de aan
slag. Een woordvoerder van de
politie deelde mee dat alle be
kende guerrillagroeperingen in
New York worden nagegaan.
Hij hechtte geen waarde aan
een anoniem telefoongesprek,
waarin gezegd werd dat een
groep van de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie PLO verant
woordelijk was voor de explo
sie.
Een van de guerrillabewegingen
die de politie in het oog houdt
is de Portoricaanse nationale
Senator Edward Kennedy (tweede van rechts) onderbrak de afdaling naar Salt Lake City even om te
poseren voor de fotografen. De andere gezinsleden (van links naar rechts) zijn: Kara, Teddy jr. en
Edwards vrouw Joan.
bevrijdingsmacht, een militante langrijk deel had in het opstel
organisatie die onafhankelijk- len van de anti-vliegtuigkapings-
heid van Porto Rico nastreeft, wet van 1974, zei in het congres
De democratische afgevaardig- dat de explosie wellicht moge-
de John Murphy, die een be- lijk was geworden door een
leemte in die wet. Murphy zei
dat de wet van 1974 b.v. geen
controle inhoudt van bagage die
naar de bagageruimte wordt ge
bracht.
Schaapherder Cor Mouw uit Elspeet leerde zijn vrouw Christine Dubbel
dam, hoe kan het ook anders, op de hei kennen. Na de huwelijksvoltrek
king leidde het paar gisteren de kudde door het pittoreske Elspeet.
Nederlands-Turks gesprek
over problemen gastarbeiders
DEN HAAG/ANKARA Een Turkse delegatie komt half januari
naar Nederland om met vertegenwoordigers van diverse ministe
ries besprekingen te voeren over een aantal problemen van de
ongeveer 30.000 Turkse werknemers in ons land. Onderwerpen die
aan de orde komen zijn onder meer: Problemen rond de kinderbij
slaguitkeringen, scholing, vorming en remigratie.
Van Nederlandse zijde zijn er ambtenaren van de ministeries van
sociale zaken, ontwikkelingssamenwerking, economische zaken,
justitie en CRM bij betrokken.
ROME Morgen wordt in de Katholieke kerk
over de gehele wereld voor de negende maal
Wereldvredesdag gehouden. Aan dit thema wordt
aandacht geschonken in liturgie en prediking.
Ook de KRO brengt dit onderwerp met nieuwjaar
ter sprake. In een boodschap aan regeringshoofd
en, politici, internationale instellingen en alle
wereldburgers constateert paus Paulus dat de
vredesgedachte vooruitgang heeft geboekt. Voe
dingsbodem voor zijn hoop is de conferentie van
Helsinki.
Van de andere kant stelt de Paus ook een toename
vast van nationalisme en van beangstigende rivali
teit. Scherp veroordeelt hij de onevenredige groei
van het wapenbezit. Hij noemt het een obsessie
geworden drogreden, dat de vrede slechts door een
evenwicht in de bewapening verzekerd zou zijn.
Inhakend op het thema van Wereldvredesdag „de
echte wapens van de vrede", zegt de paus, dat
er voor alles morele wapens nodig zijn, die het
internationale recht kracht en aanzien geven.
„Verstandige ontwapening", noemt hij een wapen
van de vrede, indien deze gemeenschappelijk en
wereldomvattend wordt doorgevoerd. „Anders
wordt de ontwapening tot een teken voor utopis
tisch optimisme en blinde naiviteit en biedt zij
anderen een aanlokkelijke kans om hun machts
aanspraken te realiseren". Ontwapening die niet
door allen wordt doorgevoerd, wordt volgens de
Paus een zware misdaad wegens nagelaten verde
diging.
Volgens kardinaal Alfrink is de laatste tien jaar
bijzonder weinig gedaan, om de bewapening tegen
te gaan. Als internationaal voorzitter van de kath
olieke vredesbeweging Pax Christi wijst de kardi
naal erop, dat in de verklaringen van het Vati
caans concilie de bewapeningswedloop de grootste
plaag van de mensheid genoemd wordt. „Maar
weinigen zijn echter", aldus de kardinaal tot Pax
Christi Italië, die vannacht in Turijn een vredes
mars houdt, „verontrust over deze voortdurend
voortgaande bewapeningswedloop".
„Wij zullen doordrongen moeten worden van het
feit, dat de bewapening in feite de onveiligheid
voortdurend vergroot.- Nu moeten de stappen
dernomen worden, die beslissend zullen zijn voor
ons aller toekomst", aldus kardinaal Alfrink.
Politieke partijen:
LISSABON (Rtr) De drie belangrijkste politieke partijen in
Portugal hebben voorstellen ingediend, die beogen de rol van de
strijdkrachten in de politiek in te dammen. De sociaal-democra-
tën, de volksdemocraten (PPD) en de centrum-democraten (CDS)
legden hun ideeën neer in plannen die zijn gemaakt voor herzie
ning van het vorig jaar met de beweging van de strijdkrachten
gesloten verdrag.
De beweging van de strijdkrachten de na de staatsgreep door
de officieren in het leven geroepen politieke organisatie zal nu
de voorstellen bestuderen en een tegenplan op tafel leggen.
De drie partijen verlangen twee belangrijke concessies van de
militairen. Ten eerste willen ze dat de president via algemene
verkiezingen wordt aangewezen in plaats van door een kiescollege,
bestaande uit parlementsleden en de ter ziele zijnde 250 leden
tellende assemblee van de beweging van de strijdkrachten. Volgens
Mario Soares zullen de verkiezingen in april worden gehouden.
De partijen verlangen voorts beperking van de huidige totale macht
van de militaire raad van de revolutie tot die van een raadgevend
orgaan. Momenteel kan de raad de regering passeren door zelf
wetten uit te vaardigen.
GAEVLE (Rtr) - Een flip-
perkastenetablissement in
het Zweedse Gaevle heeft
een ruim twee meter lange
boa constrictor als nacht
waker. Als de tent gesloten
wordt laat de eigenaar het
reptiel uit zijn hok en hangt
een bord aan de deur waar
op staat; „wacht u voor de
Buitenhavens
Terneuzen
.levensgevaarlijk"
TERNEUZEN (ANPI „De
buitenhavens van Terneuzen
zijn levensgevaarlijk voor uit
gaande schepen", aldus loods H.
Wijnja in het jongste nummer
het verenigingsblad „De
Nederlandse Loods". Het ge
vaar zou ontstaan, doordat
schepen, die de haven verlaten,
eigenlijk geen mogelijkheid
hebben om zich op de hoogte
te stellen van de buitengaatse
scheepvaartbewegingen waar
door aanvaringen niet tot de
onmogelijkheden horen. De
loods wijst erop, dat het zich
vanuit de (vier) havens ernstig
belemmerd wordt door dijken
of bebouwing, die ook een goe
de waarneming via de radar
onmogelijk maken.
Het laatste kwart
gaat nu beginnen
ALS MIDDEL OM EEN STUK TLJD te meten is het jaar een
erg oude, maar daarom niet minder knappe vinding van geleerden,
die de bewegingen in de kosmos in formules wisten vast te leggen.
Ze hebben daarmee voor de mensen van alle tijden het geheugen
steuntje geschapen, dat ze nodig hebben om te beseffen op welk
moment van het eigen leven ze staan. Het is een soort eenheidsmaat
waarmee ze meten wat uit het voorbije in de herinnering komt
en wat ze in de toekomst verwachten.
Aan de lopende band circuleren bijvoorbeeld vanavond gedachten
als: .Moeder is al drie jaar niet meer bij ons", „Hoeveel jaar zijn
we eigenlijk al getrouwd?", „Over zes jaar leven we van de AOW",
„Nog twee jaar studeren en ik heb mijn diploma!"
In onze eigen mikrokosmos is het jaar het persoonlijke meetmiddel
waarmee we bij een terugblik en een prognose voor de nabije
toekomst enige greep proberen te krijgen op de tijd die niet aan
banden te leggen is.
HET ROEIENDE VAN EEN OUDEJAARSAVOND is eigenlijk, dat
verreweg de meeste mensen zich meer betrokken voelen bij zo'n
confrontatie met de tijd dan bij de balansen en statistieken die
krant, radio en beeldbuis vandaag en komende dagen ons aan de
lopende band voorschotelen. Balansen die trouwens zo „waarde
vast" zijn, dat het feit dat Ajax of Feyenoord geen kampioen
werden, hier en daar oliebollen en gin-tonic meer vergallen dan
het totaal van de slachtoffers dat links en rechts door gewelddadig
optreden van actiegroepen gevallen is. Want bij het spelen van
onze eigen rol op het wereldtoneel werken we gretig met het
inlassen van eigen regie-opvattingen.
Aan bewijzen hiervoor heeft het jaar 1975 trouwens eert rijke oogst
achtergelaten. Wat is er terecht gekomen van de vrede, gerechtig
heid en verzoening waarvoor 1975 als Heilig Jaar de cljristenen
als een symbool was? Wat is het rendement van hetzelfde aantal
dagen als „Jaar van de Vrouw"? Wat bleef er over van de
uitdagende kreet dat het kabinet-Den Uyl tussen 1 januari en 31
december voor het jaar van de duidelijkheid zou zorgen? De enige
duidelijkheid is misschien, dat ook ditmaal weer eens bewaarheid
werd, dat de mens wel uit eigen kracht wikken, maar niet
beschikken kan.
Het einde van het derde kwart van onze eeuw wordt op die manier
op een allesbehalve spectaculaire manier afgesloten.
HOE GAAT MORGEN HET LAATSTE KWART beginnen?
In het openbaar vermoedelijk met nieuwe beloften van regeringen,
wereldorganisaties, Kerkraden en actiegroepen. Misschien beloften
die wat minder spectaculair zijn omdat men door schade en
schande een beetje wijzer werd; misschien wordt het echter weer
van hetzelfde laken een pak vanwege de veronderstelling, dat een
dubbeltje niet altijd op dezelfde kant valt.
Het wordt moeilijk om het allemaal nog serieus te nemen. Het
lijkt meer een stukje jaarwisselingsconvectie; zo iets als de wens-
kaartén en nieuwjaarsrecepties, waarvan de eigen identiteit niet
veel meer is dan dat ze rond de jaarwisseling gepleegd worden.
De meest reële voornemens die vanavond gemaakt worden, zijn
waarschijnlijk die welke gericht worden op een korte termijn en
op de directe eigen omgeving. Het actieplan daarvoor kan soms
snel worden uitgevoerd door het plegen van een telefoongesprek,
door het schrijven van een korte brief, door het spreken van enkele
zinnen.
Het is weliswaar geen heroïsch begin van 25 jaar die een eeuw
gaan afsluiten die het grote keerpunt schijnt te worden in de
geschiedenis van de mensheid. Het lijkt ons echter de moeite waard
uit te proberen of de samenleving zo niet sneller haar nieuwe
aanschijn krijgt, dan door het proclameren van grote acties die
bij gebrek aan werkelijke diepgang spoedig verzanden.
ATHENE (Rtr) Het gerechtshof van Athene heeft de Griekse
;x-president George Papadopoulos, veroordeeld tot 25 jaar gevan-
jenisstraf voor zijn aandeel in het neerslaan van de studentenop
stand bij de Atheense technische hogeschool in november 1973.
lierbij kwamen 34 mensen om het leven. De militaire regering
'an Papadopoulos had troepen en tanks ingezet om de opstand
e bedwingen.
Iet hof veroordeelde Demetrios Ioannides, voormalig commandant
an de militaire politie, tot een levenslange gevangenisstraf. Vol-
ens het hof was Ioannides de morele aanzetter tot de gewelddadig-
ieden. Ook ex-generaal Stavros Varnavas, die ervan werd beschul-
ügd de troepen te hebben bevolen op de demonstranten te schieten,
n ex-brigade-generaal Nicolaos Dertilis, beschuldigd van het dood-
chieten van een student, kregen levenslang.
WASHINGTON (UPI) Het sneeuwdek en de ijsvlakten
in de V.S. en Canada zijn de laatste negen jaren bijna niet
veranderd en dat duidt erop dat de geleerden die een nieuw
ijstijdperk voorspellen het bij het verkeerde eind hebben.
Dat zeggen Donald Wiesnet en Michael Watson, geleerden
die bij de regeringsinstelling National oceanic and atmosp
heric administration werken.
Zij hebben sinds 1966 de foto's bestudeerd die kunstmanen
genomen hebben van sneeuw en ijs op het noordelijke
halfrond. „Het sneeuwdek is een belangrijke, gevoelige varia
bele die klimaatsveranderingen beïnvloedt", zeggen zij. Wan
neer het zich over de aardoppervlakte uitbreidt betekent dat
het begin van een nieuw ijstijdperk.
De foto's vertonen „geen verschillen van belang" in Noord-
Amerika, terwijl het sneeuwdek in Eurazië jaarlijks uitbreidt
en inkrimpt. In Eurazië waren in de winters van 1971 en
1972 sneeuw en ijs het verst doorgedrongen, maar de twee
daaropvolgende winters weer teruggetrokken.
De meeste geleerden zijn het erover eens dat er een ijstijd
perk kan komen wanneer de gemiddelde temperatuur met
enkele graden daalt.
In de Haagse Post voorspelt Ed
van Thijn: „We krijgen een
hoop vetes in de PvdA", want,
„er ligt veel explosief mate
riaal." Overleeft de partij dat?
„Daar ben ik vast van over
tuigd. Omdat wij het potentieel
hebben om de heersende proble
men aan te pakken. Ik heb nog
nooit gehoord van een discussie
over deze problemen bij de
WD, en bij het CDA moeten ze
ook nog beginnen. Bij ons wordt
er serieus over die zaken nage
dacht. Er zal een heksenketel
van prioriteiten en preferenties
ontstaan, maar we komen er
uit." Het blad belicht ook de
achtergonden van de Weense
gijzeling. „Het zijn de haviken
in de Israëlische politiek, die
met deze obscure gijzeling het
meeste garen spinnen. Onder
aanvoering van eerste minister
Rabin moeten zij opzwemmen
tegen een wassende stroom Is
raëli's die menen dat een dia
loog, zo niet onderhandelingen
met de Palestijnen noodzakelijk
en onvermijdelijk zijn. Een zin
loze daad van terrorisme in
naam van de Palestijnse zaak
zoals in Wenen, plaatst de Pales
tijnen weer in de hoek
O)
O)
O)
.•*5*
Elsevier concludeert in zijn om
slagartikel, dat het dieptepunt
van de economie voorbij is.
Maar „op korte termijn is geen
ingrijpende daling van de werk
loosheid te verwachten. Werkge
vers zullen de kat voorlopig nog
wat uit de boom kijken alvorens
zich in nieuwe avonturen te
storten. De (rendements) won
den van de recessie zijn niet
geheeld." Ook een beschouwing
over het conflict binnen de Am
sterdamse gemeenteraad. „Met
kreten als: een progressief ak
koord kan Amsterdam nog net
redden op de rand van de af
grond, is men nergens. Politiek
denken en een stad besturen
dienen hand in hand te gaan.
Met alleen maar politiek denken
komt men er niet." Het blad
start met een dagboek van Toon
Hermans.
Vrij Nederland over de Amster
damse bestuurscrisis: „Nixon
viel nog weg te werken: „Lam-
mers positie is in principe on-
schokbaar. Maar waar die jon
gen nog zin in heeft, is een
raadsel." Over de benoeming
van kardinaal Willebrands
schrijft het blad: „Paus Paulus
heeft Utrecht ingenomen. De
Nederlandse katholieke kerk
heeft nu een curie-ambtenaar
als dagelijks bestuurder gekre
gen, een precedent in de kerkge
schiedenis." Uit een interview
met staatssecretaris Hendriks.
„Ik kan het ook niet helpen dat
historisch gezien veel instituties'
in dit land van confessionele
oorsprong zijn, en dat ik ook
confessioneel ben. Ik probeer
het allemaal heel netjes te doen,
en ik zie niet wat de mensen er
toe brengt over mij te rodde
len."
In De Tijd noemt Prof. Verkuyl
Manusama en de andere Moluk-
seleiders gijzelaars van hun ei
gen volk. „Ze kunnen zich ge
woonweg niet meer veroorloven
zich openlijk te distantiëren van
het RMS-ideaal. Zouden ze dat
wel doen, dan zouden ze dat
misschien wel met hun leven
moeten bekopen." Bij de benoe
ming van kardinaal Willebrands
deze bazuinstoot: „De situatie
van de roomskatholieke kerk
zowel in Nederland als daarbui
ten, de religieuze herleving in
heel de wereld geven de opvol
ging van kardinaal Alfrink door
kardinaal Willebrands het ka
rakter van een dag waarop de
zon onweerstaanbaar het wol
kendek gaat doorbreken."
Het blad betreurt dat bij de
benoeming van kardinaal Wille
brands de Nederlandse voor
dracht is genegeerd. Maar:
„Troost moet men maar putten
uit de gedachte aan een andere
man die net als Willebrands als
een tussenfiguur was bedoeld:
Joannes 23ste. Soms pakken de
dingen heel anders uit dan men
selijke plannenmakers hadden
voorzien."
