Dr. Piuizer vraagt uw aandacht
Schaken
tAüfÉAlA
11 8 S 1!
11
DAMRAK
/WW
«/WW
1' St' Jf L
I
IS 11
mm
llii Ss„
JOU*
•,w,
HLÜJGLJL
ZATERDAG 20 DECEMBER 1975
Oplossing vorige puzzel
De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
Twaalf gulden vijftig: P. H. Bokern, Prof. Einthovenlaan 9, Voorscho
ten.
Zeven gulden vijftig: J. W. Tolido, Irenestraat 17, Lisse.
Vijf gulden: Mej. M. v. Beek, Joh. Speelmanweg 4, Voorhout.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque tbegezonden.
Leidse Courant,
Postbus 11,
Leiden.
HORIZONTAAL:
137 ten bedrage van
54 vijandschap toedragen
1 speelkaart
139 pl. in Gelderland
de
7 schoolvertrek
140 verdikte huid
55 vlaktemaat
14 naderhand
'141 pers. vnw
57 rubber
16 boom
142 pers. vnw
59 soort appel
17 etagewoning
143 op de manier van
60 adellijke titel
18 wervelstorm
144 berg op Kreta
63 Eng. titel
21 voorwerp
146 zaak (Latijn)
64 dik en zwaar
23 pl. op Ameland
147 bijb. figuur
66 staartster
25 peilstift
149 netelige toestand
68 deel v.h. gebit
26 nuttige dieren
151 bloeiwijze
71 inwendig orgaan
27 bloedvat
153 Deens eiland
72 hersteld
30 gestold vleesnat
156 deel v. Malakka
74 deel
32 herkauwer
157 nonsens
76 maanstand
33 hierheen
159 zuiver gewicht
77 deel v. Azië
34 pluim
161 spil
79 verdikte huid
36 plant
163 hoogste punt
81 waterstand
38 afstandsmaat
164 geen eigen wil heb
83 boertige nabootsing
40 voorschrift
bend
85 voormiddag
41 gereedschap
166 steen
87 pl. in Noord-Holland
42 pers. vnw
167 oude lengtemaat
90 vogel
43 klompje planten
168 bitterheid
91 hoeveelheid
45 vis
170 langzaam iemand
92 spelleiding
49 door middel van
171 baardje
94 deel v.e. japon
50 dyne
173 water in Overijssel
96 door middel van
51 jaargetijde
175 golf
97 hoofdkerk
53 klein goed
^76 oude vrouw
99 schaakterm
54 buitenhuis
177 buitendijks land
101 deel v.h. gelaat
56 plezier
180 vogel
106 leuk
58 gewicht
182 drinkgeld
108 lusthof
59 soort schoeisel
183 voor
110 loopstok
61 zomer (Frans)
184 viskorf
111 broos
62 lokspijs
186 zeepwater
112 vuur
64 bijb. figuur
188 zangstuk
113 water In Noord-Brabant
65 ongeluksgodin
189 te zamen
115 omlijsting
67 pers. vnw
191 draaikolk
117 haremmeisje
69 bijwoord
192 bevrachter
119 voorzetsel
70 soort stof
194 slot
120 balspel
72 pl. in Duitsland
196 pl. in Zeeland
121 langzaam
73 voorzetsel
197 verband, dat door mid
123 met name
74 riv. in Italië
del van gewichten het
125 pl. in Overijsel
75 beest
verbonden lichaams
127 deel v. Engeland
77 riv. in Frankrijk
deel in uitgerekte toe
128 militair
78 pl. in'Overijssel
stand houdt.
130 kaliumnitraat
80 titel
132 ex-koningin
82 deel v.e. schip
134 Europeaan
83 plezier
VERTICAAL:
135 betrekkelijk
84 ton
1 boom
138 om die reden
86 telwoord
2 vuur
141 Ned. staatsman (1880-
88 voorkeur
3 klepper
1972)
89 bouwland
4 motorraces
143 eenh. v. elektr. stroom-
90 keer
5 een weinig
sterkte
91 riv. in België
6 godheid
145 Eng. titel
93 drinkgerei
8 bergplaats
148 dochter v. Cadmus
95 voorzetsel
9 pl. in Finland
150 vruchtenat
96 bloembed
10 vreemde titel
151 vis
97 onvruchtbaar
11 bewerkte dierehuid
152 pl. in Spanje
98 opschudding
12 brandstof
154 eikeschors
100 hard vet
13 metaalmengsel
155 verstandig
102 Ind. vaste fuik
15 in het jaar
157 waterplant
103 viervoeter
17 schroefboor
158 godin
104 ontastbare stof
19 kledingstuk
160 kostbaar bezit
105 tocht
20 jongere broer of zuster
162 groente
107 toespraak
22 schuihe strook
24 hengelbenodigheid
164 geleerd
109 verkeerd
165 hengelbenodigdheid
111 gezond
26 weldoorvoed
167 ik
112 lusthof
28 riv. In Engeland
169 Westind. eiland
114 voertuig
29 verslaggever
170 pausennaam
116 strand bij Venetië
31 kleefstof
172 uiting v. genegenheid
118 zonnescherm
33 onderwereld
174 pl. in Overijssel
120 afsluitmiddel
34 eenzaam
176 onbebouwd
121 soort onderwijs
35 gelofte
177 noest in hout
122 teken in de dierenriem
37 gebladerte
178 riv. op Sumatra
124 pl. in Zeeuw-sVlaande-
39 vernis
179 aanwijzend vnw
40 bron
181 peilstift
126 pl. op de Veluwe
41 gewicht
183 biersoort
127 ijdele gedachte
44 bijb. figuur
184 bedehuis
128 familielid
46 omroepvereniging
185 verwonding
129 ritmische beweging
47 sieraad
187 vrucht
131 spijker
48 pl. in Drente
189 op grote afstand
133 slingerplant
49 geneesmiddel
190 gezet
135 deel v.e. melk
51 groot water
193 lidwoord
136 ter herinnering
52 probleem
195 vennootschapsvorm
Een van de meest boeiende verde
digingen is de zogenaamde Ben-
Oni verdediging (1. d2-d4, Pg8-f6,
2. c2-c4, c7-c5, 3. d4-d5, e7-e6, 4.
Pb1-c3). Een agressieve verdedi
ging, die in het algemeen interes
sante complicaties met zich mee
brengt. Ondanks veel speurwerk
en de vele praktijktoepassingen is
er nog geen definitief oordeel ge
veld over de praktische waarde
van de Ben-Oni-verdediging. In het
recent verspeelde toernooi om de
Engelse titel trachtte Littlewood
met succes de Ben-Oni te bestrij
den. In de zogenaamde Mikenas
variant lanceerde de Engelsman
een opmerkelijke verbetering. On
derstaand volgt dit zeer levendige
duel.
Wit: Littlewood Zwart: Povah
Ben-Oni-verdediging
1. d2-d4, Pg8-f6, 2.c2-c4,C7-
c5, 3. d4-d5, e7-e6, 4. Pb1-c3,
e6*d5, 5. c4xc5, d7-d6, 6. e2-e4,
g7-g6, 7. f2-f4, Lf8-g7, 8. e4-e5
(een zeer scherpe voortzetting), 8.
Pf6-d7 (het alternatief 8.
de5: is te riskant), 9. Pc3-e4,
e§xd5, 10. Pe4-d6t, Ke8-e7 (na 10.
Stelling na 11. Pd6xc8f
m i§§
J
11. Dd8xc8, 12. Pg1-(3, Th8-e8
(een goed alternatief is 12. e4,
ofschoon 13. Lc4 wit toch wel
kansen geeft), 13. I4xe5, Pd7xe5,
14. Lf1-b5l, Pb8-d7,15. 0-0, a7-a6
(nu gaat zwart de boot in. Juist
was 15. Kf8), 16. Pf3xe5, Lg7-
xe5, 17. d5-d6+!, Ke7-f8 (na 17.
Ld6: 18. Telt is het gedaan
met zwart), 18. Dd1-d5, Le5-d4f,
19. K&1-M, Pd7-f6.
Stelling na 19.Pd7-f6
20. Lc1-h6f, Kf8-g8, 21. TI1xf6,
Ld4xf6, 22. d6-d7, a6xb5, 23.
d7xc8 Dame, Ta8xc8, 24. Dd5xb7,
Lf6xb2, 25. Ta1-f1 en zwart gaf
zich gewonnen.
Schaakdelicatesse
Wit: Kg2, Df3; Zwart: Ka7, Lb7, pi:
Wit aan zet
speeld in 1962. Er volgde 1. Kf2,
Lf3, 2. Kf3: en de zwarte a-pion
kan ongehinderd promoveren.
Merkwaardigerwijs overzag de wit-
speler een boeiende remise-combi-
natie.
„-'ijk spel
kunnen bewerkstelligen: Kf2,
Lf3: 2. Ke3l! De zwarte opmars kan
worden tegengehouden terwijl
voorts de loper van het verkeerde
hoekveld is.
(Van onze beursmedewerker)
AMSTERDAM De laatste volle beursweek in december heeft
geen verrassing gebracht. Noch naar beneden, noch naar boven.
De grote beleggers hadden kennelijk tegen het eind van het jaar
geen behoefte meer om met grote opdrachten in de markt te
stappen. Dat wil weer niet zeggen, dat er niets te doen was. De
stemming was vriendelijk en er werd rustig gehandeld.
Een steun in de rug was de wat betere houding van Wall Street
(vooral van belang voor onze internationale fondsen), waar het Dow
Jones gemiddelde van vorige week donderdag tot en met afgelopen
woensdag 14 punten kon oplopen tot 846. Het is overigens opval
lend, dat Wall Street voortdurend tussen de 825 en 850 blijft
schommelen. De beleggers hebben nog niet het vertrouwen dat de
Amerikaanse economie werkelijk op duidelijke wijze zal verbete
ren; zij dorsten er nog steeds niet op vooruit te lopen.
Ook de Duitse beurzen waren wat vriendelijker, en dat alles bij
elkaar heeft ertoe geleid, dat het algemene ANP indexcijfer, wat
een goede graadmeter is voor de algemene stemming op de beurs,
deze week kon aantrekken van 92,4 tot 94 op donderdag. Er waren
sectoren die het wat minder deden, maar ook die beter voor de
dag kwamen, zoals de internationale fondsen en de scheepvaart.
Er zijn r.og steeds geen duidelijke aanwijzingen, dat er een keer
ten goede in onze economie komt. Toch zijn er wel symptomen,
dat er iets verandert. Zo bleek uit de conjunctuurtest van het
Centraal Bureau voor de Statistiek bij de Nederlandse industrie
dat eind november meer bedrijven in vergelijking met eind
oktober hun voorraden normaal vonden. Met andere woorden:
het aantal bedrijven met grote voorraden verminderde, en grote
voorraden zijn nu juist een verschijnsel, dat mede een recessie
typeert. i
Dit werkt als een sneeuwbal doordat andere bedrijven hun afzet-
kansen zien verminderen. Naarmate er meer bedrijven hun voorra
den weer zien teruglopen, zullen de afzetmogelijkheden voor andere
bedrijven toenemen. De beurs werd geconfronteerd met teruglopen
de produktie en dalende winsten, en zij volgt de ontwikkeling
daarom met argusogen. Overigens bleek uit de conjunctuurtest ook,
dat de exportorders in november weer toenamen.
Een treffend voorbeeld kwam deze week van Koninklijke Scholten
Honig. Over het boekjaar 1974/75 moet door het verdwijnen van
de winst het dividend gepasseerd worden. Leverde het eerste
halfjaar nog winst op, die werd ongedaan gemaakt door het verlies
in het tweede halfjaar. En dat verlies ontstond doordat de zetmeel-
sector zijn afzet van zetmeelderivaten bij de papier- en textielindus
trie zag verminderen.
Koninklijke Scholten Honig heeft er echter vertrouwen in dat de
afzet in het nieuwe boekjaar weer zal stijgen. Dit vertrouwen
stimuleerde de beurs ondanks de dividendpassering tot een
lichte koersstijging van 70 cent tot 52,50 op donderdag.
We noemden zoeven de textielindustrie. Die heeft het inderdaad
en we beperken ons nu tot de fondsen die op de beurs noteren
dit jaar niet best gedaan. Na Blijdensteijn Willink, Nederlandse
Bontweverij, Nijverdal Ten Cate en Stoomspinnerij Twente heeft
deze week ook Schuttersveld laten weten dat zij met verlies heeft
gewerkt. Als troost kon Schuttersveld wel zeggen, dat de marktver
houdingen in 1976 een geleidelijke verbetering van de bedrijfsex-
ploitatie mogelijk maken.
Wat de terugslag voor de koersen betekende, laat het volgende
overzichtje zien:
Blijdensteijn
(1000,-)
Nederlandse
Bontweverij (100,-)
Nijverdal Ten Cate
(100,-)
Stoompsinnerij
Twente (100,-)
Schuttersveld
(100,-)
Bij de internationale fondsen lieten AKZO en Hoogovens het
afweten. Philips kroop afgelopen donderdag naar 28,-, terwijl
Koninklijke Olie en Unilever de kroon spanden. Eerstgenoemde
trok iets meer dan een gulden aan tot 104,80 en laatstgenoemde
passeerde de grens van 120,- en kwam donderdag op 120,60.
1,90) terecht. In hoeverre het bericht dat ENK A Glanzstoff de prijs
van industriële garens met 5 en 10 pet. wil optrekken, de koers
zal beinvloeden, zal de naaste toekomst leren.
1 januari 18 december
78,-
door W. Leurs
Het is een oude wijsheid dat men,
alvorens met spelen te beginnen,
de aanwezige slagen moet tellen
om te zien hoeveel men er even
tueel te kort komt om aan het
geboden contract te voldoen.
Heeft men de balans opgemaakt,
dan wordt het zaak uit te zien naar
mogelijkheden het ontbrekende
aantal aan te zuiveren en pas. daar
na wordt de eerste kaart bijge-
speeld.
In de hogere regionen van onze
vaderlandse bridgewereld is men
van deze wijsheid volledig op de
hoogte, maar dat neemt niet weg
dat ook daar nog wel eens gezon
digd wordt tegen elementaire
speeltechniek. Het onderstaande
spel is daar een goed voorbeeld
van. Het kwam voor in een viertal-
lenwedstrijd tijdens het jongste
Caransa-P.M.I. toernooi en de ma
nier waarop de zuidspeler het con
tract vermoordt, is instructief en
V 5 4 3
üA
*10 M ♦H972
cH V B 7 6 2... A O10 8 5 3
AB86
C94
0963
H V 9 4
Nadat west het bieden met 1 har
ten had geopend en noord had
gedoubleerd, werd zuid tenslotte
de leider in een 4 schoppencon
tract. West kwam uit met harten
heer en de zuidspeler ziet vijf
klaverslagen, een hartenslag en
waarschijnlijk drieslagen in schop
pen. Dat zijn er negen en -er is
weinig fantasie voor nodig om de
tiende te maken door middel van
een ingetroefde harten bij noord.
Ogenschijnlijk dus weinig aan de
hand, maar dat viel tegen. Zuid
mag de hartenintroever niet te
vroeg maken!
Ziehier hoe de zaak aan een tafel
verliep: hartenaas werd genomen
en een kleine schoppen nage
speeld. Zuid legde, toen oost laag
bijspeelde, de boer en bij west viel
de 10. Dit had zuid moeten waar
schuwen, maar deze zag een kans
op een overslag als west in schop
pen 10 9 sec heeft. Hij moet dan
schoppenvrouw uit noord voorspe
len en als oost dekt, met het aas
nemen. Wests 9 valt dan en oosts
laatste troef kan met de 8 worden
gehaald. Zuid troefde daarom in
slag 3 zijn hartentje in noord af
en vervolgde met schoppenvrouw,
oost de heer en zuid het aas. Toen
west niet meer bekende, was de
zaak reddeloos verloren. Zuid kan
geen troef spelen omdat oost
neemt en door het spelen van
harten zuids laatste troef er uit
dwingt, waarna zuid alleen- nog
een paar klaverslagen kan maken.
Aan de andere tafel demonstreerde
de zuidspeler de juiste techniek:
Nadat in de tweede slag schoppen
boer was gemaakt, speelde zuid
een kleine schoppen naar de
vrouw, waarna het spel gewonnen
was. Oost kan nemen en harten
spelen, maar noord troeft dan en
vervolgens wordt oosts troef 9 er
uit gesneden: De klaveren zorgen
dan voor de rest. Het kenmerkende
verschil met de speelwijze aan de
eerste tafel is, dat zuid in het
laatste geval de controle in de
troefkleur behoudt, waardoor hij
later zijn spel kan regelen naar de
gebleken troefdistributie bij oost
west. Het introeven van de harten
heeft geen haast: oost-west kun
nen deze nimmer verhinderen.
door Freek Gordijn
het zevende
Internationale Suikerdamtoernooi,
dat momenteel in Amsterdam
wordt gehouden, schreef de orga
nisatie evenals beide voorgaande
jaren weer een internationale wed
strijd uit voor damproblemisten.
Ingezonden werden deze keer 80
problemen door 44 auteurs en dat
is aanzienlijk minder dan in 1974.
Daar staat echter tegenover dat de
kwaliteit aanmerkelijk beter is. Er
was een flinke belangstelling uit
het buitenland vooral uit Frankrijk
en Rusland. De zes composities
die een prijs verwierven leggen wij
gaarne aan de lezers voor. Ze zijn
nauw met het partijspel verbon
den.
élJLPJB
Wit 9 stukken op: 25, 27, 28, 30,
32, 34, 36, 38 en 48.
Zwart 10 stukken op: 13, 14, 16,
17. 18, 19, 23, 24, 26, 35.
2e prijs. H. de Jongh, Amsterdam.
Motto: „On fait ce qu'on peut."
Wit 13 stukken op: 26, 27, 28, 32,
33, 35, 37, 38, 39, 40, 41, 45, 48.
Zwart 13 stukken op: 1,11,12,13,
14, 15, 16. 18, 19, 23, 24. 25 en
29.
5e/6e prijs. M. Sabater, Bourg les
Valences. (Fr.)
Motto: „Bénéfice."
Wit 9 stukken op: 23, 28, 29, 31,
32. 34, 38, 39. en 44.
Zwart 9 stukken op: 7, 9, 10, 13,
14,19, 20, 21 en 35.
Ie prijs. Auteur: A. Golubev, Le
ningrad (USSR)
Motto: „Glawnoë ne podendat,
glawnoë oetsjastwowat." „Het is
niet belangrijk te winnen, het is
belangrijk mee te doen."
Wit 13 stukken op: 26, 30, 31, 33,
34. 37, 39, 40, 41, 43, 44, 45 en
48.
Si
3e/4e prijs. A. Salnikow, Moskou
(USSR)
Motto: „Victorie".
Wit 17 stukken op: 25, 27. 28, 31.
32. 33, 35. 36. 39, 40, 42, 43, 44,
45, 47, 49 en 50.
Zwart 17 stukken op: 1, 3, 4, 5,
6, 8, 10, 11, 12, 13. 14, 15, 16, 19,
23. 24 en 26.
3e/4e prijs. Th. van Prooljen, Rot
terdam.
Motto: „Mat."
5e/6e/ prijs. André Mélion, Corbe-
lin (Fr.)
Motto: „Crescendo".
Wit 11 stukken op: 25, 31, 33, 35,
38, 39, 40, 43, 45, 46 en 47.
Zwart 11 stukken op: 2, 5, 7, 12,
14, 18, 22. 23, 24, 27 en 28.
Voor al deze vraagstukken geldt:
Wit speelt en wint. Voor wat be
treft de compositie „Bénéfice"
merken we op dat wits eerste zet
zwart dwingt tot een gedwongen
zet. De oplossingen publiceren we
in een van onze volgende rubrie
ken. Veel plezier.