Spanje beiooft
voorzichtige
hervormingen
£cidoe(3oma/iit
m mié
Regel uw bankzaken
tijdig vóór de kerst
PSP WIL GRONDIG ONDERZOEK
NAAR OMKOOP STARFIGHTERS
800,. 000 auto's
nog zonder
nieuw deel III
WET „OPENBAAR
VERVOER" OP KOMST
Congres bang voor
Angolees Vietnam
NKV
waarschuwt
regering
Financiële
hulp voor
New York
•ill,
DINSDAG 16 DECEMBER 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
VUIL OPGEHAALD
Nadat de bewoners van New York vorige week tussen het
hoogopgestapelde vuil hun weg moesten vinden, is het afgelopen
weekeinde veel werk verzet. De vuilophalers hadden hun staking
beëindigd, en gisteren was er weer ruimte op de trottoirs.
Madrid (UPI/Rtr.) De eerste Spaanse regering na het Franco-
tijdperk is van plan de burgers van het land te betrekken bij
het hervormen van het regiem naar een „Spaanse democratie"
die dichter bij het westerse model komt. Ze doet tevens het
aanbod samen te werken bij de defensie van de westerse wereld.
Dit blijkt uit een 850 woerden tellende verklaring die gisteravond
is uitgegeven na de eerste zitting van het kabinet van premier
Carlos Arias Navarro. Het kabinet van 20 man werd zaterdag
Spanje versterkt zal worden
door de institutionele erkenning
van al zijn regio's en in het
algemeen van lokale autono-
mieën."
De verklaring bevat slechts glo
bale hoofdlijnen. Wel wordt de
mogelijkheid uitgesloten van
een abrupte breuk met het door
Franco gevestigde systeem.
Verwijzend naar de Baskische,
Catalaanse en andere onafhan-
kelijkgezinde gebieden zegt de
regering dat „de eenheid van
De meest specifieke verwijzing
naar een voorgenomen hervor
ming vermeldt de passage dat
„het verbreden van de vrijheden
en de burgerrechten, speciaal
het recht van vereniging en de
hervorming van de vertegen
woordigende instellingen ter
vergroting van hun basis, met
speciale prioriteit zal worden
bezien." Het recht van vereni
ging omvat ook de vorming van
politieke partijen, en tot de ver
tegenwoordigende instellingen
behoort de Cortes het Spaanse
parlement. Tot nu toe is de eni
ge toegestane politieke partij de
door Franco gevormde rechtse
nationale beweging. In de Cor
tes worden slechts 104 van de
561 afgevaardigden direkt door
de burgers gekozen.
Glimmerveen
veroordeeld
AMSTERDAM (ANP) - De 47-
jarige lijsttrekker van de Ne
derlandse Volksunie J. Glim
merveen uit Den Haag is giste
ren door het Amsterdams Ge
rechtshof veroordeeld tot een
maand voorwaardelijke gevan
genisstraf en een geldboete van
duizend gulden wegens rassen
discriminatie. De procureur-ge
neraal had tegen de Hagenaar
een maand onvoorwaardelijk
geëist.
Eerder had de Haagse recht
bank de heer Glimmerveen ver
oordeeld tot een maand voor
waardelijk plus duizend gulden.
In hoger beroep ontsloeg het
Haagse Gerechtshof hem echter
van rechtsvervolging. Met dat
arrest ging de Hoge Raad niet
akkoord en verwees de. zaak
naar het hof van Amsterdam
Aan de verdachte werd tenlaste
gelegd, dat hij vorig jaar in een
pamflet voor de gemeenteraads
verkiezingen had geschreven:
„Help mee onze stad te bevrij
den van de plaag van Surina-
mers en Antillianen. Den Haag
moet blank en veilig blijven".
Klassieke
zender
Aan het eind van
deze maand zal Ne
derland in het bezit
zijn van een zoge
naamde „klassieke
zender", Hilversum
IV. In verband met
de invoering van
deze zender is men
in het Zender Be-
drijfs Centrum in
IJsselstein druk be
zig met de ontkop
peling en hergroe
pering van de zen
ders en FM-kana-
len
UTRECHT (ANP) -
Het kabinet Den Uyl
dreigt het vertrou
wen van brede lagen
in de vakbeweging te
verliëzen.
Die waarschuwing
heeft de voorzitter
van de vervoersbond
NKV, de heer Jan
Schroër vanmorgen
laten horen in een re
de die hij vanmorgen
hield op een congres
van de vervoersbond
in Utrecht. De heer
Schroër zei te menen
dat het kabinet zijn
politieke bestaan
tracht te redden door
offers te brengen aan
de behoudzucht. Dui
dend op de beslissing
van de regering om
de lonen voor een
half jaar te bevrie
zen, zei Schroër dat
het kabinet een ere
schuld heeft lopen bij
de werknemers. Hij
merkte in dit ver
band op dat het kabi
net aan de vakbewe
ging „in haar vrijheid
om te onderhandelen
al de hoogste prijs
heeft gevraagd". De
vakbeweging staat
erop dat die ere
schuld wordt inge
lost, aldus de voorzit
ter van de vervoers
bond NKV.
WASHINGTON - Het Ameri
kaanse Congres is gisteren ak
koord gegaan met een lening
aan de stad New York tot een
bedrag van 2,3 miljard dollar
om de stad van het bankroet te
redden.
De Senaat keurde het wetsont
werp bij acclamatie goed nadat
het Huis van Afgevaardigden
eerder de wet met 275 tegen 130
stemmen had aanvaard. Een
door conservatieven ingediende
motie om het bedrag met 1 mil
jard dollar te verlagen, werd
door het Huis verworpen.
Met de aanvaarding van het
wetsontwerp is een einde geko
men aan de strijd dié sedert
september is gevoerd over de
vraag of de federale regering
New York te hulp zou moeten
komen. Aanvankelijk had presi
dent Ford alle verzoeken om
federale steun van de hand ge
wezen.
Labour verliest meerderheid in Lagerhuis
LONDEN -j- De Britse Labour-
partij heeft door de dood van
haar parlementslid Maurice
Edelman haar nominale meer
derheid van een stem in het
Lagerhuis verloren.
De regering-Wilson kan bij
stemmingen thans nog slechts
315 stemmen vergaren. Dat is
net zo veel als de stemmen van
de conservatieven, liberalen, en
nationalistische afgevaardigden
uit Schotland en Wales bij el
kaar.
Maar in de praktijk betekent
het verlies van de volstrekte
meerderheid evenwel zeer wei
nig, aangezien het de laatste tijd
nog geen enkele keer is voorge
komen, dat alle leden van de
oppositie tegen de regering ge
stemd hebben.
Van een onzer verslaggevers
Den Haag Minister Westerterp vindt dat er een
Wet op het Openbaar vervoer moet komen waarin
alle regelingen voor bus trein en tram tot één
geheel zijn geintegreerd.
De minister schrijft dat in antwoord op vragen
die de Tweede Kamerleden Van Zeil en Van der
Doef hem hierover hebben gesteld. In de nieuwe
wet wil de minister van verkeer en waterstaat ook
de bestuurlijke reorganisatie van het openbaar
vervoer vastleggen. Naar zijn inzicht dient die
reorganisatie te worden afgestemd op de plannen
om Nederland op te delen in 26 mini-provincies.
De bewindsman deelt verdèr mee dat de onder
handelingen tussen het rijk en negen grote ge
meenten over de overname van hun financiële
tekorten in de sector openbaar vervoer, niet vóór
1 januari aanstaande kunnen worden afgerond.
Over de voorwaarden waaronder de overname van
de tekorten dient te geschieden, zijn rijk en ge
meenten het niet eens. De ambtelijke werkgroep
die probeert een compromis te vinden is daarmee
nog niet gereed. Dat is er de reden van d^t de
streefdatum van 1 januari niet wordt gehaald, zo
schrijft de bewindsman.
Overigens heeft het WD-Tweede Kamerlid me
vrouw Smit-Kroes gisteren ernstige kritiek geuit
op de nota Meerjarenplan Personenvervoer van
minister Westerterp. Zij stelde in dit verband dat
de minister en zijn medewerkers een verkrampte
behoefte tonen om een beleid te voeren dat het
Nederlandse volk tegen de haren instrijkt.
DEAR HEINZ
Henri Kissinger, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, heeft gisteren met zijn ouders, zijn
moeder Paula en zijn vader Louis, zijn geboortestad Fürth in de Bondsrepubliek bezocht. De stad,
waar hij in 1923 als Heinz Kissinger werd geboren en die hij kort voor de tweede wereldoorlog in
verband met de jodenvervolging verliet, eerde hem met een gouden medaille. Vandaag verblijft Kissinger
in Parijs in verband met de conferentie over grondstoffen en energie.
Hier nietdaar niet
IN ZIJN BLAD DE VAKBEWEGING keert het NW zich tegen
staatssecretaris Hendriks' plan om in vijf regio's met grotere
plaatselijke zelfstandigheid bij het volksgezondheidsbeleid te gaan
experimenteren.
De reden van dit ongenoegen? Men vindt dat de staatssecretaris
met een irreëel experiment begint omdat per regio slechts één
bepaald onderdeel van de gezondheidszorg uitgeprobeerd wordt.
Verschuivingen in de éne sector van de gezondheidszorg hebben
een uitstralend effect op het gehele terrein van de gezondheidszorg,
vindt het NW; daarom zou een experiment met regionalisatie van
de gezondheidszorg in haar geheel in één streek de voorkeur
verdienen boven deelexperimenten.
MAAR ALS HET NW ZEGT deelexperimenten „hier niet", zou
ze ook „daar niet" moeten zeggen terzake van de deelexperimenten
van minister Van Kemenade in de sector van het voortgezet
onderwijs.
Als er bezwaren steken in het systeem van partiële experimenten
van staatssecretaris Hendriks, dan ook in het systeem van minister
Van Kemenade; daar vinden op het gebied van de middenschool
diverse niet gelijke experimenten plaats, experimenten welke bo
vendien los staan van andere reorganisatieplannen zoals boven
school waarover pas de contourennota een eerste licht geworpen
heeft.
ECHTE EXPERIMENTEN met echte evaluatie vinden we in de
onderwijssector nuttig en dan moet het ontbreken van een totaalex
periment maar op de koop worden toe genomen.
Maar ligt het dan bij de volksgezondheid veel anders? Wij dachten
van niet!
Weeroverzicht
DE BILT Een boven Skandi-
navië gelegen depressie trok
vandaag naar het oosten, terwijl
zich boven het zeegebied nabij
IJsland een rug van hogelucht-
druk opbouwde. Tussen beide
systemen staat een noordelijke
stroming, die iets minder koude
lucht naar onze omgeving voert.
Het front van de depressie lag
vanmorgen boven het noorde
lijk deel van de Noordzee en
trok snel naar ons land. Ook
achter het front komen enkele
buitjes voor, zodat plaatselijk
neerslag kan voorkomen.
In de nacht en ochtend kan hier
en daar nog lichte vorst voorko
men. Bij heldere hemel en wei
nig wind kon in de afgelopen
nacht de temperatuur flink da
len. Het koudst werd het op de
vliegbasis Soesterberg, waar de
temperatuur tot 12 graden on
der nul daalde. In het noorden
van ons land, waar zich een
wolkendek wist te handhaven,
werd het minder koud. Plaatse
lijk kwam de temperatuur daar
maar even beneden het vries
punt. Fronten van een depressie
boven Spanje veroorzaken veel
bewolking en regen in grote de
len van zuid-Europa.
Vooruitzichten voor donderdag.
Veranderlijk met plaatselijk
neerslag. Meest lichte vorst in
de nacht en ochtend.
Weersvooruitzichten in cijfers;
Voor donderdag: Aantal uren
zon: 1-5. Min. temp.: omstreeks
1 graad. Max. temp.: omstreeks
3 graden. Kans op een droge
periode van minstens 12 uur: 90
procent.
DEN HAAG PSP-fractievoorzitter
Van der Lek heeft minister-president
Den Uyl en minister van Ag$ (justitie)
gevraagd een grondig onderzoek in te
stellen naar de rol van Nederlanders en
legerautoriteiten bij een omkoop-affaire,
waarover in The Wallstreet Journal van
begin deze maand werd bericht. In het
artikel worden aldus de vragen
onthullingen gedaan over verkoopme
thoden van de firma Lockheed bij de
verkoop van Starfighters aan Westeuro-
pese strijdkrachten en het gebruik van
steekpenningen daarbij. In het artikel
worden ook Nederlandse burgers met
name genoemd.
De heer van der Lek wil, dat met de
commissie voor multinationale onderne
mingen uit de Amerikaanse senaat con
tact wordt opgenomen om alle door deze
commissie vergaarde gegevens ter inzage
te krijgen, In het bijzonder vraagt hij om
die gegevens, welke betrekking hebben
op Nederlanders.
Op verzoek van de Amerikaanse commis
sie voor beurs- en effectenzaken, een
federaal bureau dat zich met de gang van
zaken bij bedrijven bezighoudt, heeft een
federale rechter de Lockheed vliegtuigfa
briek bevolen die commissie alle papie
ren te verschaffen die betrekking hebben
op alle betalingen onder meer van
steekpenningen ten bedrage van meer
dan 100 miljoen dollar aan verkoopagen
ten en buitenlandse ambtenaren.
Het ministerie van buitenlandse zaken
heeft het recht gekregen gegevens van
Lockheed te blokkeren die de buitenland
se betrekkingen van Amerika kunnen
schaden.
VLEUGELLAM
De Amerikaanse luchtmacht heeft een enorme tegenvaller te incasseren gekregen, nu de vleugels van
het grootste transportvliegtuig ter wereld, de Galaxy C-5A, te zwak zijn gebleken voor langdurige dienst.
De toestellen (zie foto) kunnen nog slechts vijf jaar mee, maar de luchtmacht schijnt ze toch niet
van de hand te willen doen. De Zweedse Saab Viggen, die heeft meegedongen als opvolger van de
Starfighter, kampt eveneens met problemen aan de vleugels. In enkele gevallen zijn er breuken
geconstateerd.
WASHINGTON, (AFP/Rtr) Het Amerikaanse Congres begint
zich, met de herinnering aan de Vietnamese oorlog nog vers in
het geheugen, steeds openlijker te verzetten tegen de Amerikaanse
inmenging in Angola. Ook binnen de Amerikaanse regering is de
militaire steun aan de bevrijdingsbewegingen FNLA en Unita een
omstreden zaak gewonden, die al heeft geleid tot het aftreden
van de staatssecretaris voor Afrikaanse zaken, Nathaniel Davis.
Het Congres is tot dusver vrijwel niet ingelicht over de Amerikaan
se rol in Angola. Een klein aantal Congresleden is ingelicht, maar
zij zijn verplicht tot geheimhouding. De democraat Dick Clark heeft
nu in de senaatscommissie voor buitenlandse zaken een amende
ment ingediend waarin de regering wordt gelast uitleg te geven
aan het Congres, en waarin tevens de toekomstige interventie in
Angola wordt onderworpen aan goedkeuring door het Congres.
Veel Congresleden vrezen ook dat de inmenging in Angola een
zaak wordt van lange adem.
In het Huis van Afgevaardigden wordt een actie voorbereid om
de regering elke directe of indirecte inmenging in Angola te
verbieden. In het Huis menen velen dat de regering het gevaar
van „sovjetisering" van Angola, doQr de steun van Moskou aan
de MPLA, overschat.
Portugal wil
veroordeling
Indonesië
NEW YORK - Portugal heeft
de Veiligheidsraad opgeroepen
Indonesië te veroordelen we
gens „agressie" op Portugees
Timor en de terugtrekking te
eisen van bezettingstroepen
van het eiland.
De Portugese ambassadeur Jose
Manuel Galvo Teles zie gister
avond dat de uit 15 landen be
staande raad ook waarborgen
moet scheppen voor het recht
van het volk van Oost-Timor op
zelfbeschikking en onafhanke
lijkheid.
De Indonesische ambassadeur
Anwar Sam wees dc Portugese
beschuldiging van de hand en
zei dat Indonesië niet onver
schillig kon blijven tegenover
het brandende vuur in het nabu
rige Portugees-Timor.
Driehonderd strijders van de
linkse onafhankelijkheidsbewe
ging Fretilin op Portugees Ti-
mor hebben zich overgegeven
aan hun pro-Indonesische riva
len.
De laatste dagen van het jaar
zijn razend drukke dagen voor uw bank.
Daarom deze goede raad:
regel uw bankzaken die u vóór de
jaarwisseling afgewerkt wilt hebben
nog deze week.
De gezamenlijke banken en spaarbanken.
DEN HAAG (ANP)
Ruim drie miljoen delen
III van het kentekenbe
wijs zijn nu uitgegeven.
Ongeveer 800.000 auto-
en motorbezitters zijn
nog niet in het bezit van
het nieuwe deel. Een
half miljoen van die
800.000 personen hebben
de acceptgirokaart wél
ontvangen maar nog
niet betaald. Wie vóór 1
januari betaalt, kan zijn
deel 3 nog voor 1 fe
bruari thuisgestuurd
krijgen. Vanaf die da
tum moet het op de
voorruit van de auto
zitten.
Circa 300.000 automobi
listen hebben geen ac
ceptgirokaart ontvan
gen. Verhuizingen of een
fout in de gegevens van
de computer kan hier-
van een oorzaak zijn.
Omdat er nu geen ac
ceptgirokaarten meer
worden verstuurd, is
voor hen de mogelijk-
heidgeopend deel 3 tus
sen 5 en 30 januari af te
halen op het postkan
toor. Men kan daar een
nieuw deel 3 in ont
vangst nemen op ver
toon van de delen 1 en
2 van het kentekenbe
wijs, het oude deel 3
plus kopie en een legiti
matiebewijs.
Bij de rijksdienst voor
het Wegverkeer liggen
circa 19.000 delen 3, die
als onbestelbaar retour
zijn gezonden. Wie er ze
ker van is vóór 15 no
vember te hebben be
taald en nog geen deel
3 heeft ontvangen, kan
contact opnemen met de
rijksdienst voor het
Wegverkeer. Men krijgt
dan alsnog een deel 3
toegestuurd.
Onderzoek longkanker in Rotterdam
ROTTERDAM (ANP) - Alle
Rotterdammers van boven de 40
zullen worden uitgenodigd zich
te laten onderzoeken op long
kanker. Dit onderzoek, voorbe
reid door de stichting Esbeturo
(bevolkingsonderzoek tuberculo
se), zal ongeveer twee jaar du- door de groeiende twijfel aan
ren. Het is bedoeld als experi- het nut van bevolkingsonderzoe-
ment. Na afloop zal worden be- ken naar tuberculose. Deze ziek-
keken of er voldoende positief te zou thans zo goed onder con-
resultaat is om op deze wijze trole zijn, dat men zich beter
door te gaan. kan concentreren op vroegtijdi-
Het experiment is ingegeven ge opsporing van longkanker.
