Voor
keer
KNVB wil geld
zien van de NOS
de laatste
de lucht in
RADIO WOENSDAG
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE WOENSDAG
RADIO VANAVOND
TERUGBLIK
Schaatsen en skiën
uitgebreid op tv
Wieteke als Lawaaipapagaai
PAGINA 2
LEIDSE COURANT/
NEDERLAND I
Teteac
18.15 Les Gammas
NOS
18.45 Tv-lnformatle voor Span
jaarden
18.55 Journaal
VARA
19.05 Tommy en Charlie
19.30 De Palllsers
20.25 2 voor 12
21.05 Meneer Beers en de grond-
polltiek documentaire
NOS
21.35 Journaal
VARA
21.50 Spelen met muziek
22.30 Gedicht
NOS
22.31 Stichting Socutera
22.41 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Brigadier Dog
18.55 Journaal
19.05 Zij gingen de lucht in
19.30 Tweekamp
NOS
20.00 Journaal
NCRV
20.25 Briggs, de schrik van de
geheime dienst
20.50 Herkent u deze tijd
21.50 Hier en Nu
22.30 Nu na Nairobi
22.55 Geestelijke liederen
NOS
23.05 Den Haag Vandaag
23.20 Journaal
DUITSLAND I
DUITSLAND II
18.00 Ti-ta-tovenaar. 18.05 Boy Dominic.
18.30 Open school. 19.00 Tienerklan
ken. 19.42 Mededelingen. 19.45 Jour
naal. 20.15 De Wolvenman. 21.25 Ver
over de aarde. 22.15 Gastprogramma.
22.45 Journaal met o.m. Weistraat.
23.05-23.35 Open school.
NEDERLAND I
16.15 Het meisje met de zwavel
stokjes
16.50 Met Ray Nusselein „tv kij
ken"
17.00 De film van Ome Willem
HILVERSUM I
P.P.: 18.19 Uitz. van D66 KRO: 18.30
Nws. 18.41 Echo. 18.50 Programma
voorbeschouwing. 1900 (S) KRO Mu
ziekfeest 1975. 19.25 (S) Zin in muziek.
19.45 Instemmen met velen. AVRO:
20.00 Vanavond, muziek, vrolijkheid en
verstrooiing 22.00 (S) Koepelcafe. 22.30
Nws. 22.40 Radiojournaal 23.00 (S) Trio
Lajos Horvath. 23 20 (S) Er floot een
vogel in de wei. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
AVRO: 18.00 Nws. 18.11 Radiojournaal.
18.25 (S) Jeugd en ritme. 18.45 Toppets
van toen. 19.30 De zorg om onze ge
zondheid (2). NOS: 19.50 Den Haag
vandaag. KRO: 20.00 (S) Nws. 20.05
Overweging. 20.15 (S) Radio Filharmo
nisch Orkest. 21.45 Organisch lezen of
Gedrag en wangedrag van de Rabels.
23.00 (S) Klassieke pianomuziek. 23.55-
24.00 Nws.
NOS: 17.03 De vakaturebank. 18.10 (S)
Joost mag niet eten. VARA: (S) Popre-
konstruktie. 20.02 (S) Nashvulle. 21.02
(S) Jazz en Blues. 22.02 (S) (P)opdon-
der
23.02 (S) Wachten op middernacht. 0.02
(S) Nacht-drie-draai. 2.02 (S) Help 4.02
(S) Truck. KRO: 6.02-7.00 (S) Scheer je
weg.
HILVERSUM I
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Ontbijtsoos.
(7.30 Nws. 7 40 Aktua. 8.30 Nws 8.36
Gymnastiek v.d. huisvrouwj. 9.00 Toe-
raktua. 9.30 (S) Van heinde en verre.
10.00 (S) Voor de kleintjes. 10.30 Nws.
10.33 (S) Sphinx. 11.45 (S) Café chan-
tant. 12.26 Mededelingen voor land- en
tuinbouw. 12.30 Nws. 12.41 Aktua. 13.15
Sport na Sport. 13.15 (S) Omroep Ka
merkoor. 14.15 (S) Close up. 15.30 Nws.
15.33 (S) After sesjun. NCRV: 16.00 Hij
komt. adventsdienst. 16.20 (S) Een uur
natuur. OVERHEIDSVOORL.: 17.20
Mens en samenleving. NOS: 17.30 Nws.
NCRV: 17.32 (S) Hier en nu.
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymnas-
HILVERSUM III
RO: 7.02 (S) Drie op je boterham. 9.03
(S) Pep op drie. 11.03 (S) Drie draait
op verzoek. 12 03 (S) Drie tussen de
middag. 14.03 (S) Popkontakt. 16.03 De
Hitmeesters.
HOU HET
SCHERM IN
HET OOG
Van de tv-feuilleton "Zij gin
gen de lucht in", wordt van
avond de veertiende en laatste
aflevering uitgezonden. Hierin
wil Latham nog eenmaal een
poging doen over Het Kanaal te
vliegen. Ook Blériot wil, on
danks zijn brandwonden deze
tocht maken en wel zo snel
mogelijk. Het weer is erg
slecht, het toestel wordt be
schadigd, maar Blériot gaat to
ch. Nog geen half uur na de
start in Frankrijk landt Blériot
in Engeland. Hij krijgt het
kruis van het Legioen van Eer
en iedereen is ervan overtuigd
dat door de komst van het
vliegtuig oorlogen tot het verle
den zullen behoren.
Ned. II, 19.05 uur.
Pallisers
In deel 10 van De Palissers dat
vanavond wordt uitgezonden,
ontmoeten Phineas en Chiltern
elkaar. Phineas stapt vervolgens
naar Violet om haar hand te
vragen, met steun van Laura.
Maar de sterren staan niet gun
stig en dat geldt ook voor zijn
politieke loopbaan. Glencora is
niet erg ingenomen met de uit
nodiging van Omnium aan Ma
dam Max om naar het Como-
meer te gaan.
Ned. 1,19.30 uur.
Grondpolitiek
De VARA zendt vanavond een
documentaire uit onder de titel
"Meneer Beers en de grondpoli
tiek". Meneer Beers is voorzitter
van de aktiegroep "Wees wijs,
houdt de Purmer groen". De
grondpolitiek wordt algemeen
gezien als een heet hangijzer,
waar kabinet en parlement vol
gend jaar de tanden in zullen
zetten. In deze documentaire
wordt de onduidelijke toestand
in de grondpolitiek aanschouwe
lijk gemaakt door de situatie in
de polder De Purmer, ten
noorden van Amsterdam.
Briggs
Het verhaal van Briggs speelt
zich vanavond af rond een
spion. De commandant komt op
zondag bij Briggs thuis en ver
telt hem vertrouwelijk dat ver
scheidene Britse geheime agen
ten in Tsjechoslowakijke zijn
gearresteerd. Ze moeten zijn
verraden door de heer Edwards
en Briggs moet dat uitzoeken.
Het is vervelend voor hem,
maar er geven zich drie heren
uit voor Edwards.
Ned. II, 20.15 uur.
Deze tijd
In de spelshow van Kick Stok-
huyzen "Herkent u deze tijd"
treden vanavond op The Turn-
Tros-Aktua had gisteravond
haar hele oorspronkelijk ge
plande programma terzijde ge
schoven om een van de gegijzel
den, die uit de trein was bevrijd,
aan het woord te -kunnen laten.
Terecht natuurlijk. Bovendien
ging het om een journalist de
heer G. Vaders, hoofdredakteur
van het Nieuwsblad van het
Noorden die waarachtig wel
kans zag zijn verhaal in goed
geformuleerde bewoordingen te
vertellen. Hij toonde zich boven
dien een uitstekend waarnemer,
met oog voor details die meni
geen waarschijnlijk ontgaan
zouden zijn. Het was dus een op
menig moment fascinerend ver
haal, maar het ging dan ook om
fascinerende belevenissen.
En natuurlijk ben ik weer bree
duit gaan zitten voor „Van oude
mensen, de dingen die voorbij
gaan", Walter van der Kamp's
chef d'oeuvre (afgezien even
van Louis Couperus zelve)
waarvan het derde deel ging. De
voortreffelijke televisie-feuille
ton groeit onafwendbaar naar
zijn climax. De optredende figu
ren worden een mens uiteraard
steeds meer vertrouwd. En tel
kens wordt men getroffen door
een andere opvallende „creatie".
Deze keer bijvoorbeeld werd ik
weer bijzonder gefrappeerd
door een voortreffelijke scène
i waarin Andrea Domburg (Otti-
lie Steyn de Weert) excelleerde
en door prachtig karakterwerk
van Han Benz van den Berg
(Harold Dercksz). Een genot de
ze serie.
Ook waren wij alweer toe aan j
de derde aflevering van „Avro's j
3 x 20". Ik moet me al heel sterk
vergissen als dit informatieve
programma niet op een sterk
verbreide behoefte inspeelt. De
mijne is er nou toevallig niet bij,
maar ik vermoed dat een groot
aantal kijkers graag wordt voor
gelicht over auto's op de (gron
dige en illustratieve) manier I
waarop Bram van der Vlugt het
doet en die ook best bereid zijn
het een en ander mee te pikken
van de vakantietips, die zo j
royaal worden verstrekt. Of van
de huismoeders, die nou juist
van de lieve Evelyn Velsen alles j
willen weten over een onver- j
woestbare „meegroeistoel". Het j
is overigens typisch een pro- j
gramma voor de vooravond. En
daar staat het dan ook gepro
grammeerd.
Overigens moet het mij ook van
het hart dat de manier waarop
de Avro zieltjes, om niet te zeg
gen leden, tracht te winnen ab
surde vormen aan gaat nemen.
Het lijkt mij althans nauwelijks
verantwoord meer de aspirant
abonnee van een programma
blad „een flinke korting op uw I
vliegvakantie" in het vooruit
zicht te stellen. Daar stond weer
tegenover dat de PTT zich een
oprecht dienstverlenend bedrijf j
toonde door al aan het begin
van de avond te laten meedelen
dat er in het hele land atmosfe-
rische storingen zouden optre- 1
den. Dat moet heel wat onrust
hebben voorkomen.
HERMAN HOFHUIZEN
Gedurende het weekeinde van zaterdag 20 en zondag 21 december
wordt in Dokka in Noorwegen een schaatsinterland Noorwegen—
Nederland gehouden.
Van de zaterdagmiddag verreden ritten wordt tussen 18.00 en 18.45
uur via Ned. I een samenvatting uitgezonden. De reportage van
de zondag te verrijden ritten wordt van 16.27 tot 16.55 uur, eveneens
via Ned. I uitgezonden. Voor het kommentaar zorgen Fred Rackè
en Ard Schenk.
Beelden van de ski-wedstrijden om de World Cup in het Oosten
rijkse Schladming worden, met kommentaar van Herman Kuiphof,
zaterdag tussen 18.00 en 18.45 uur uitgezonden (Ned. I) en zondag
in het programma Studio Sport (19.15 uur Ned. II).
HILVERSUM HILVERSUM - Het bo
tert niet tussen de KNVB en de NOS.
Onderhandelingen over het bedrag dat
betaald moet worden voor het recht
voetbalwedstrijden via radio en televi
sie te mogen uitzenden, dreigen vast te
lopen.
Carel Enkelaar, voorzitter van een spe
ciaal in het leven geroepen NOS-onder-
handelingsdelegatie, verklaarde tegen
over de pers, dat het niet onmogelijk
was dat de televisie collegiaal zou zijn,
in het geval de KNVB weigert de ver
slaggevers van het sportprogramma
„Langs de lijn" hun werk te laten doen.
De KNVB deed een tegenzet. Ze ver
bood de NOS de wedstrijd Levski Sofia
Ajax uit te zenden, omdat dat voor
de Nederlandse economie wel eens na
delig zou kunnen zijn. De wedstrijd
begon om 16.25 uur, en de KNVB zei
te vrezen, dat de werknemers een half
uur vroeger dan normaal naar huis
zouden gaan.
Hoewel dit voorval, wat overigens de
volgende dag al werd recht getrokken,
niets met de wezenlijke geschillen tus
sen de KNVB en de NOS te maken
heeft, wordt het toch gezien als een
pesterij van de kant van de KNVB. De
organisatie heeft immers altijd alleen
met voetbalbelangen rekening gehou
den.
Geld
Het werkelijke geschil gaat gewoon om
geld. De KNVB wil dat de NOS betaalt
voor de voetbalflitsen, die in het zon
dagmiddagprogramma „Langs de Lijn"
worden uitgezonden. Zo niet, dan moet
het hele programma maar weg. De NOS
staat op het standpunt, dat de raidover
slagen en de drie-minuten-flitsen, die in
Studio Sport worden uitgezonden, val
len onder de vrije nieuwsgaring, en
weigert op grond daarvan te betalen.
Tot voor kort waren beide partijen het
hier over eens. Onlangs echter bracht
de KNVB een lijvig rapport uit, met de
titel „De vrije nieuwsgaring", waarin
een aantal topjuristen menen aan te
tonen, dat de NOS zich ten onrechte
beroept op de vrije nieuwsgaring. Ne
gen maanden werd er aan het rapport
gewerkt. De NOS bestudeert het nu en
maakt aan het einde van de maand
haar conclusie kenbaar. De KNVB kan
erop rekenen, dat detopjuristen van de
NOS zullen aantonen, dat de in het
rapport gebruikte argumenten niet juist
zijn. Dan is de impasse pas compleet.
Rapport
Wat is nu de strekking van het rapport
over de vrije nieuwsgaring? De juristen
verklaren, dat gezien de verdragen die
Nederland heeft ondertekend, met na
me het verdrag van Rome, artikel 10,
reportages, die in „Langs de lijn" wor
den uitgezonden, niet vallen onder de
vrije nieuwsgaring. De heren verbieden
de NOS nog verslagen over voetbal te
maken, hoe kort ook, tenzij er voor
betaald wordt. Voorgesteld wordt en-
treekaarten te laten drukken, waarop
duidelijk vermeld staat, dat een ieder
die het terrein betreedt, geen audiovi
suele opnamen mag maken. Overtredin
gen wil men bij de wet strafbaar stellen.
Het rapport zegt verder, dat het "span
ningselement" een uniek goed is, dat
voor het doorgeven van uniek goed een
vergoeding moet worden gegeven, die
evenredig is aan het nadeel voor de
KNVB en het voordeel van de reporta
ges voor de NOS. Dit laatste blijkt
volgens het rapport uit de luister- en
kijkcijfers van „Langs de lijn" en „Stu
dio sport".
Het gekke is dat het rapport met geen
woord rept over de stelling, dat als de
voetbalwedstrijden niet meer worden
uitgezonden, de tribunes weer vol zou
den lopen, een argumentatie die door
de KNVB nogal eens wordt gebruikt.
Hoe zit het nu met die schade, die de
KNVB lijdt door het door de NOS
uitzenden van radio- en televisieflitsen?
We zullen ons bij „Langs de lijn" hou
den, omdat daar het conflict zich op
toespitst. Uit de cijfers blijkt, dat sinds
de komst van „Langs de lijn" in de
huidige vorm op Hilversum drie, het
bezoek aan de voetbalstadions de laat
ste twee jaar is toegenomen. In het
seizoen 1970/1971 kwamen er 5.200.000
mensen naar 51 clubs kijken. Dat is
gemiddeld per club 101.960 mensen. In
het seizoen 1971/1972 telde Nederland
nog maar 39 clubs, waar 4.800.000, dat
is gemiddeld 123.760 mensen, naar kwa
men kijken. Het cijfer liep in het sei
zoen 1972/1973 nog meer terug, naar
gemiddeld 107.894 bezoekers van 38
clubs. In het seizoen 1973/1974 was een
lichte stijging te zien, gemiddeld 110.562
mensen bezochten 38 clubs. De stijging
zette door. In het seizoen 1974/1975 be
zochten gemiddeld 113.513 mensen 37
clubs. Dat betekent dat 4.200.000 men
sen naar competitie- en bekerwedstrij
den gingen kijken. Uit deze cijfers blijkt
duidelijk, dat „Langs de lijn" eerder
positieve invloed dan negatieve invloed
heeft op het bezoek van voetbalwed
strijden. Gek, dat de KNVB het pro
gramma dan toch weg wil hebben. Of
is het slechts als een loze dreiging be
doeld, om de NOS tot betalen te force
ren?
Luisteraars
Nieuwe luistercijfers. De KNVB zegt
in haar rapport dat het nadeel dat de
KNVB heeft van „Langs de lijn", dui
delijk valt af te lezen uit de luistercij
fers van het programma „Langs de
lijn", dat vele jaren op de zondagmid
dag via een van de gevarieerde zenders
uitgezonden werd, en daardoor al ge
ruime tijd bekendheid genoot voor het
programma begin 1970 naar Hilversum
drie verhuisde. Vanaf 1971 kreeg
„Langs de lijn" extra tijd en sindsdien
wordt het programma van 14.00 tot
18.00 uur uitgezonden.
Tot het verdwijnen van de zeezenders
(Veronica en Noordzee) behaalde
„Langs de lijn" op Hilversum drie tus
sen 14.00 en 18.00 uur een gemiddelde
luisterdichtheid van 13 14 pet., (1 pet
is circa 100.000 luisteraars van 12 jaar
en ouder). Het verdwijnen van de zee
zenders heeft geresulteerd in een duide
lijke stijging van de luisterdichtheid
van Hilversum drie, en dus ook van
„Langs de lijn". In maart 1975 bedroeg
de gemiddelde luisterdichtheid van het
programma bijna 19 pet., wat overeen
komt met 80 pet van het totale luister
volume op de zondagmiddag tussen
14.00 en 18.00 uur, aldus een onderzoek
van de dienst luister- en kijkonderzoe
ken van de NOS.
Het vreemde feit doet zich voor, dat
„Langs de lijn" gedurende het program
ma steeds meer luisteraars verliest. De
dienst luister- en kijkonderzoek deed
een willekeurige steekproef op 2 en 9
maart en nam hiervan het gemiddelde.
Het blijkt dat „Langs de lijn" start met
26 pet. Aan te nemen is dat er onder
de luisteraars nog wat mensen zitten die
naar het zeer populaire 14.00 uur eindi
gende VARA-programma „NAR" luis
terden. Om 3 uur zijn er nog 2.230.000
luisteraars, ofwel 22.3 pet. luisteraars
over. Kwart over vier, als de recht
streekse voetbalverslagen ten einde zijn,
luisteren er nog slechts 15.9 pet, ofwel
1.590.000 mensen. Dit getal zakt verder
van 13.7 om 5 uur naar 11.3 aan het
einde van het programma om 18.00 uur.
„Langs de lijn" trekt toch minder dan
de KNVB beweert. Aardig zijn ook de
volgende cijfers uit het luisteronder
zoek. Het dichtst wordt „Langs de lijn"
beluisterd door de leeftijdklasse van 25
tot en met 34 jaar. 32 pet luisteren
gemiddeld 105 minuten. Van de gezins
hoofden luistert 46 pet gemiddeld 107
minuten. De dochters luisteren het min
st, 27 pet. gemiddeld 75 minuten. Men
sen met lagere beroepsopleiding beho
ren duidelijk tot de fans van „Langs de
lijn", 43 pet, gemiddeld 105 minuten.
Het is bij de beschouwing van deze
cijfers van belang, dat men zich reali
seert dat er in het programma ook ruim
aandacht wordt besteed aan andere
sporten dan voetbal.
Conclusie
Uit dit alles moet geconcludeerd wor
den, dat de KNVB niet erg sterk staat
met haar rapport. Het is te gek te
menen dat een programma als „Langs
de lijn" weg moet. De propagandisti
sche waarde van het programma wordt
niet in het rapport besproken, maar
mag als zeker worden aangenomen. Dat
NOS hoofd tv Carel Enkelaar
neemt het op voor de luisteraars
van „Langs de lijn."
weet de KNVB ook wel. Het gaat er dus
duidelijk om via een slinkse weg poen
binnen te slepen. Het is ook te gek om
los te lopen, om een speciale kaart in
te voeren met het verbod verslag te
doen van een wedstrijd. Dan zou de
schrijvende pers immers ook niet meer
welkom zijn, en het voetbal zou geheel
uit de publiciteit gehaald worden. En
stel dat de NOS inderdaad betalen gaat,
dan zal daar toch een exclusiviteitsrecht
aan zitten. De NOS komt dan in een
monopoliepositie, waarin de omroep,
mits er genoeg voor betaald wordt, zou
kunnen gaan bepalen hoe laat en op
welke dag bepaalde wedstrijden ge
speeld zullen worden.
Er zijn nog wat argumenten. „Langs de
lijn" bedient een niet gering aantal
mensen van informatie. Mensen, die
niet in staat zijn naar het voetbalterrein
te komen, zieken, invaliden, mensen die
op zondag moeten werken etcetera.
Tot slot nog dit. Jaren geleden speelde
eenzelfde kwestie in Frankrijk. De
Franse TV weigerde te betalen en be
sloot dan maar geen voetbal meer uit
te zenden. Hiervoor in de plaats koos
men rugby. Deze sport werd in de
kortste keren zeer populair. En over
voetbal spreekt men in Frankrijk tot
op heden nog maar nauwelijks.
ROELFIEN SANT
Wieteke van Dort volgt met Radio Lawaaipapegaai Lily Petersen op, die bijna
dertig jaar Kleutertje Luister bracht.
The Tumbleweeds treden op in „Herkent u deze tijd?"
Louis Blériot vloog 26 juli 1909 voor het eerst over
Het Kanaal; in „Zij gingen de lucht in" wordt deze
gebeurtenis gedramatiseerd. Deze aflevering is tevens de
laatste van de NCRV-serie.
bleweeds, Willem Nijholt en
Two men sound.
Ned. II, 20.50 uur.
Nairobi
De NCRV zendt vanavond het
programma uit "Nu na Nairobi"
over de vijfde assemblee van de
Wereldraad van Kerkén in Nai
robi, de hoofdstad van Kenya.
Twee vragen staan centraal:
wat zijn de besluiten waard en
in hoeverre komen de uitspra
ken over bij de kerkleden.
Ned. II, 22.30 uur.
Morgenmiddag
De VARA begint morgen het
middagprogramma met de kin
derfilm "Claudia, op zoek naar
Timboektoe". Claudia is een
mongooltje van negen jaar, dat
met haar familie uit een klein
Zwitsers dorp naar een grote
stad verhuist, om daar toch wat
te leren. Natuurlijk ondervindt
Claudia de nodige moeilijkhe
den.
"Claudia" wordt gevolgd door
het verhaal over "Het meisje
met de zwavelstokjes" (16.15
uur) een programma over de
manier waarop je naar de tv
kunt kijken (16.50 uur) en De
film van Ome Willem (17.00
uur).
Woensdagmiddag, Ned. I, 15.30
uur.
(Van onze radio- en tv-redactie)
Wieteke van Dort brengt voortaan de kleuters
een nieuw radioprogramma „Radio Lawaaipa
pegaai", dat in de plaats komt voor Kleuterje
Luister, dat Lily Petersen bijna dertig jaar
voor de AVRO heeft samengesteld. Radio La
waaipapegaai wordt elke dinsdag- en donder
dagochtend uitgezonden van tien uur tot tien
over tien. Wieteke zingt er liedjes in en ont
vangt in de studio zeven of acht kinderen.
Die kinderen en dus alle luisterende kinderen
in het hele land kunnen elke keer luisteren naar
een verhaal over een steeds wisselend onder
werp. Hiervoor worden steeds andere schrij
vers uitgenodigd.
Dinsdagochtend 6 januari gaat Radio Lawaai
papegaai voor de eerste keer de lucht in. Mies
Bouwhuys schreef er een verhaaltje voor onder
de titel „Nieuw". Burnie Bos, bij vroege radio-
luisteraartjes op zondagochtend ook bekend als
Ko de Boswachter komt elke keer aan het
begin van de uitzending de studio binnenhollen
om het onderwerp van de Lawaaipapegaai aan
te kondigen. Donderdag 8 januari vertelt Wiete
ke een verhaal van Hans Andreus. Voor de
muziek zorgt Joop Stokkermans.
Basklarinettist Harry Sparnaay doet mee in „Spelen met
muziek".
