Rita Reys: „Antiek wordt
nog 'ns mijn tweede vak"
it's time lor
Cyclaam, moeilijk en
soms onberekenbaar
Vier dagen lang
kerstsfeer:
een opgave
thegroovyCM,
fbrtheyoungand
beautifulpeople
MAANDAG 15 DECEMBER 1975
LEIDSE COURANT
Uitzonderlijk talent en doorzettingsvermogen hebben Rita Reys
een unieke plaats bezorgd in de wereld van de „cool jazz". Met
eenzelfde inzet veroverde zij zich een plaats in de besloten clan
van antiquairs. Sinds drie jaar heeft de „first ladv van de jazz"
aan haar bungalow te Loosdrecht: „Der Pinen Waert" (de pijn
of „moeite" waard) een winkel verbonden, waarin zij fraai antiek
verkoopt. Dochter Leila (21), oorspronkelijk geluidstechnica,
interesseert zich voor antieke juwelen en echtgenoot Pim Jacobs
is ook al stapel op antiquiteiten. Het winkeltje is onderdehand
een familiebusiness geworden, waaraan het hele gezin meebouwt.
Samen verzamelde het echtpaar voor eigen huis al 15 jaar antiek.
„Mijn man is er nog gekker op dan ik" verklaart Rita Reys.
p „In de winkel heeft hij ook een eindeloos geduld".
Ze vertelt dit in de Eindhoven-
se „Steentjeskerk", waaraan
zij als een der 21 antiquairs
aan een beurs deelnam. De
omgeving is luisterrijk. De
oudste kerk van Eindhoven
(kan volgens de bouwcommis
sie van het bisdom nog 1000
jaar mee) is niet opgetrokken
uit bakstenen maar bestaat
van buiten uit Limburgse
kalk- of Kunradersteen en van
binnen uit mergelsteen.
Al vier jaar wordt de kerk
gebruikt voor culturele doe
leinden. Vorig jaar was er een
„Kerst-in", nu dus de antiek
beurs, tijdens welke de im
mense ruimte met zeer goede
akoestiek, herschapen is in
een soort reuze-zaal met kost
baar ingerichte zitjes, reca-
mierbanken, renaissance-ta-
fels, kostelijke kleine schrijf-
meubeltjes met deurtjes of
laadjes in de onderbouw, stati
ge Chippendale schrijfkabinet-
ten of hoge commodes met
zeven laden van gelijke afme
ting. In een hoek een prachtige
verzameling staande klokken,
met een aantal varianten in
kastvorm en een romantische
vergulde pendule, die het em
pire verleden heel dicht bij
bracht. Maar ook uitstallingen
van Ming-porselein, bibelots
en kleine zilveren voorwerp
jes, bijzonder vertederend ge
rangschikt. Rita Reys zit, jeug
dig in modieuze grijze pullover
op rok met hoge laarzen in
haar stand bij een lange Hol
landse boerentafel (1585). Op
een hoek daarvan een minia
tuur pottenkastje, dat om
streeks 1780 door een leerling
als proef van bekwaamheid-
moet zijn gemaakt om de
meersterstitel te kunnen ver
werven. „Zo ging dat vroeger",
zegt Rita Reys. „Je werd zo
maar niet meubelmaker".
Juist door die precisie, de con
sequentie van de oude vaklie
den vindt zij dit werk zo leuk.
„In de toekomst ga ik mij
steeds op de antiquiteitenhan-
del toeleggen. Als ik op den
duur minder ga zingen wordt
het mijn tweede vak". Hoewel
er nog steeds platen van Rita
Reys van de pers rollen is cool
jazz een beetje verdrongen.
Maar ze wil haar stijl niet
veranderen, op het gebied van
haar muziek geen concessies
doen. Het antiek heeft de hele
familie in zijn greep. „Ik heb
samen met mijn man jaren
lang gestudeerd in dit onder
werp. We doen alles met el
kaar. Mijn dochter Leila (ook
op de beurs met een vitrine
antieke juwelen) heeft zich
ook al gespecialiseerd. Ze
haalt een prachtige Jugendstil
ring uit haar vitrine. Hij heeft
een ovale vorm en in het gesla
gen goud is met uiterst knap
vakmanschap een zuiver vrou
wenkopje gemodelleerd, dat
een diadeem draagt van dia
manten, smaragd, robijn en
saffier. Dan laat Leila een Vic
toriaanse „rouwband" zien
van gevlochten afgeknipt
haar. 450,-). „Het is net een
soort Punnikwerk", zegt ze.
„In die tijd droeg men ook de
zogenaamde „rouwbroches",
waarin een lok van haar van
een geliefde dode was ver
werkt". Pim Jakobs, die met
een paar klanten heeft staan
praten, komt er even bijstaan
met zijn vrouw en algemene
bewondering oogst een paar
lange antieke gouden oorhan
gers, die Leila tegen haar oren
houdt. Ze kleuren prachtig bij
haar in het midden gescheiden
haren blond als rijp koren;
Van 23 december tot Nieuw
jaar toont de familie antiek en
juwelen bij antiquair Dokter
in Huize Berkeloord, te Warns-
veldt bij Zutphen. Eensgezind
en enthousiast! „Want we doen
alles altidjd samen".
Rita Reys
met haar man
Pim Jacobs
in hun
antiekstand
te Eindhoven
Er is bijna geen teerder bloem
te bedenken dat de haast
doorschijnend witte cyclaam
(hoewel ze sterker is dan haar
kleurige zusters...) Toch is
de cyclaam in haar algemeen
heid een „moeilijk meisje". Ze
kan in de mooiste staat door
de bloemist worden afgele
verd, maar na één dag hangt
er een blad. De volgende dag
leggen twee bladeren het af,
een derde wordt geel. Dan is
de boot aan. De cyclaam gaat
achteruit, haar bloemen wor
den slap. Een vraag aan des
kundige Henny, afgestudeerd
plantkundige en werkzaam op
een grote kwekerij, levert
schouderophalen op.
„In ieder geval niet te warm
zetten", aldivseert zij. „Maar
de cyclaam is moeilijk en
soms onberekenbaar". Houd
haar weg bij de centrale ver
warming en giet water op het
schoteltje. In ieder geval lauw
maar wel na een uurtje weg
gooien. Een plant wil niet met
zijn voeten in het water blij
ven staan. De cyclaam mag
niet besproeid worden, anders
smetten de bloemen en rot de
bol. Ze vindt het wel heerlijk
als men haar bladeren (bont
of effen) afneemt met gedistil
leerd water of water van ont
dooide ijsblokjes uit de koel
kast. Water dat bevroeren is
geweest bevat geen kalk
meer. En aan kalk hebben cy
clamen een hekel. Het laat
neerslag op de bladeren ach
ter. Belangrijk is een cyclaam
een tijdje (2 weken) in de kou
de te houden, voordat men
haar in de kamer zet (temp.
17 gr.—18 grJ.Het beste gedijt
ze bij 10 gr. als ze bloeit. Er
zijn twee soorten cyclamen:
die waarbij de bloemen gebo
gen staan en die waar ze zich
fier oprichten. Het ligt aan de
soort. De cyclaam wil graag
wekelijks gemest worden.
Maar als zij bloeit geen zware
mest geven (hoogsten wat Po-
kon).
De cyclaam bloeit uit armoe
omdat ze nakomelingen wil
hebben. Als ze het te goed
krijgt door bemesting maakt
ze alleen maar blad. Henny
zegt het plastisch: „de plant
denkt: nou ga ik dood, dus
moet ik gauw voor nageslacht
zorgen".
Tot slot: hoe groter de bol hoe
meer voeding de cyclaam kan
opslaan. Van een klein bolle
tje kan men weinig bloei ver-
wachtea Overhouden is een
moeilijke zaak. Als de nacht
vorst voorbij is, mag ze haar
neus buiten de deur steken in
de pot. Mevr. A. C. Muller-Id-
zerda raadt aan haar verpot
in de schaduw te zetten in
twee delen bladgrond, twee
delen oude koemest en een
deel turfmolm of scherp zand.
De bovenzijde van de knol
niet met aarde bedekken. Au-
g./sept. moet ze binnenkomen.
Maar ze zal niet overdadig
bloeien. Hoewel, vertelt Hen
ny: „laatst kwam hier een me
vrouw die had een cyclaam
vijftien jaar overgehouden."
TEKST:
TINY FRANCIS
Volgende week is het Kerst
mis. Vier dagen lang. Houd
geen oogkleppen voor, bedenk
wat u met de vrije tijd kunt
doen. Vergader tevoren met
uw hele gezin over de kerst-
plannen. U kunt dan kijken
ieders wensen in het „pro
gramma" in te passen. Pro
beer tot een vergelijk te ko
men. 't Zal niet makkelijk
gaan, maar het loont de moei
te en spaart straks gezeur.
O Studeer tevoren met jong
kroost (&—8) een of ander
kerstspel in (of het Kerstver
haal, waarom niet) ên voer dat
eerste of tweede kerstdag
thuis op. Vraag wat kennissen
of buren, schenk na de opvoe
ring wat goeds; voor de kinde
ren limonade en maak er iets
intiem gezelligs van. Kerstspe
len (voor huiselijk kinderto
neel in elke kinderbibliotheek
te lenen).
O Stel een uitgebreide bood
schappenlijst samen en begin
nu al te hamsteren, blikjes,
flessen wijn, dingen die houd
baar zijn. Vlak voor Kerstmis
zijn de winkels mudvol.
0 Koop kaarsen, zoveel moge
lijk. Ze zorgen voor sfeer,
maar vergeet niet de elektri
sche boomverlichting tijdig bij
de elektricien te laten contro
leren. De 22e december heeft
hij er geen tijd meer voor, ais
u ziet dat de boel niet brand-
t...
0 Leen de bibilotheek leeg
aan boeken, „strips", puzzel
boekjes ingebonden tijdschrif
ten, plaatwerken, kortom wat
u maar voor interessants te
pakken kunt krijgen.
O Laat tieners een spel kopen,
waarbij ze hun hoofd moeten
gebruiken. Ze kunnen er een
paar verloren uren mee door
komen. (alle boekhandels, afd.
van warenhuizen). Vraag ook
aan de ANWB om fiets- of
autoroutes in de buurt. Infor
meer bij VW in eigen woon
plaats of in de buurt naar
wandelterreinen in beschermd
natuurgebied of elders, ev. die
rentuinen, speeltuinen.
0 Haal bij VW een museum
gidsje, steek uw licht tijdig op
bij schouwburg, concertzaal,
bioscoop wat er te doen is
(voor echtpaar of het hele ge
zin).
0 Schaf u een poppenkast
met poppenkastpoppen aan
als kerstcadeau voor het grut
en stuur de kleintjes als ze
vervelend zijn er tijdens de
borrel mee naar boven. Ze zijn
zeker een uur zoet
0 Dek een speciale kinderta
fel, zodat u zelf aan uw diner
met vrienden niet steeds om-
gekwakte zoutvaatjes hoeft op
te rapen. (Bij warenhuizen di
verse attracties voor zo'n kin
dertafel te krijgen.)
O Haal verschillende soorten
thee in huis en maak van elk
theeuurtje iets bijzonders.
Zorg voor een grote verschei
denheid aan dranken en
drankjes voor binnenvallende
onverwachte gasten. Geef kin
deren creatieve kansen door
ze tevoren voor eenzame tan
tes zelf kerstkaarten te laten
tekenen, kleuren of verven.
met de bel is het teken voor
nieuwe fascinerende mode. 1
Steeds meer jonge mensen ont-
dekken't.Niet meer dat benauwde
gedoe in vreemde donkere winkeltjes.
WatjeNUwilthebben.vindjebij
de Groovy C&A. Por that Happy K
Lovin'Feeling, my dear!
C&oiUtócA\fmtde£bj£>t:
