Slecht image Leiden oorzaak
van leegstand kantoorruimte
„De Menswording" ingewijd
Rijk-geschakeerd
Adventsconcert
Succesvolle shows
L.P.K.V. en „Avibus"
Universiteit eind januari in
flat Schuttersveld
iO ly 10 LEIDbÜ CÜUKAiN
Kampioen
De Europese kam
pioenstier van het
Franse ras witkop
stieren werd vanmor
gen op de Leidse
(kerst)veemarkt aan
gevoerd. Hij ging
van de hand voor
8400,-. De stier,
die door de heer
Mudde uit Nieuw-
poort werd gekocht,
zal worden geslacht.
Het dier weegt 1139
kilo.
Op de foto wordt de
kampioenstier door
drijver Arie (uiterst
links) de veemarkt
binnengeleid. Naast
Arie staat de veehou
der Ketting uit
Zwijndrecht. die de
stier verkocht voor
8400,-.
Concept ontslag
Daey Ouwens
aangepast
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Het college van b-
en w. van Leiden heeft de
raad een nieuw voorstel doen
toekomen inzake het voorge
stelde ontslag van de geschor
ste Groenoordhaldirecteur
Daey Ouwens. Het voorstel be
helst ongewijzigd het ontslag
van Daey Ouwens. Alleen zijn
hier en daar wat aanvullingen
van redactionele aard opgeno
men naar aanleiding van de
behandeling van het voorstel
in de commissie voor bestuur
lijke aangelegenheden en per
soneelszaken van de gemeen
teraad (zie LC van dinsdag).
In het nieuwe besluit komt
ondermeer tot uiting wat des
tijds de redenen waren om
Daey Ouwens als directeur te
schorsen. Vooral de sluiting
van de Rotterdamse veemarkt,
die men zo graag naar Leiden
wilde halen heeft daarbij een
rol gespeeld, omdat werd ge
vreesd dat de directeur daar
een negatieve invloed op zou
kunnen hebben.
Ook ten aanzien van de ge
volgde procedure komen b. en
w. thans met wat meer verdui
delijkingen, zoals die maandag
jl. al door burgemeester Vis
mondeling aan de raadsleden
waren gedaan. Woensdag
komt het voorstel in een extra-
raadsvergadering aan de orde.
Leiden Op een bijna-vriesdag van zondag Gaudete heeft het
Alma Materkoor de kersttijd ingeluid met een Adventsconcert,
dat Kerstmis nader heeft gebracht. Tenslotte loopt een mens
graag vooruit op een gebeurtenis, waarnaar hij met ongeduld
uitziet De Hartebrugkerk was bijzonder goed gevuld met een
talrijk tot luisteren bereid publiek: "Komt allen tezamen"', was
het motto en daar hield men zich aan. Het Alma Materkoor, de
samenzingende liefhebbers en Jan Schmitz, de Hartebrugorganist,
hebben ons niet in de kou laten staan. Het was een uitvoering
die het koor onder leiding van Schmitz' oud-leerling Wim van
der Vangen in een uitzonderlijk daglicht heeft gesteld.
Een uuiy niet langer, heeft het Alma Materkoor het kerstlicht
vooruit geworpen, artistiek om (kerst)kranst door Jan Schmitz,
die zijn orgelhart de vrije teugel gaf in Bach (Nun komm der
Heiden Heiland), in een kostelijk middeleeuws klankdicht van
Dufay (1395-1474) en in de schalmeien in het veld die Franck
in de registrering van zijn Pastorale (geschreven op het lijf van
het Hartebrugorgel een orgel in nood, maar geen nood-orgel)
zo diep tekenend heeft vastgelegd. Verfranst register- en tongwerk
van een orgel, dat door Schmitz wordt gekoesterd en ook
gistermiddag na het 'kosteloze' concert door de kracht van een
collecte werd gesteund.
We zullen het programma niet op de voet nalopen (de bedrijven
werden afgewisseld met declamatie door koorlid Jan Doove, die
ook in het dagelijks leven bij het opwerpen van behoudende
dammen tegen kabaleske en dranklustige ondermijning van de
Pieterswijk verdienstelijk van de tongriem gesneden is), maar het
moet ons wel van het hart, dat Leiden in het Alma Materkoor
een ensemble bezit, dat lichtvoetig, charmant en ontspannen zich
duidelijk onderscheidt van het wat zwaarwichtiger oratoriumli
chaam waarvan Leiden meer specimina rijker is. Het is een
gevleugeld koor met een Wim van der Vangen die de wind
eronder houdt Zoals het gistermiddag in de vóór-Kerstdonkere
Hartebrugkerk klonk, was het allemaal zonder uitzondering van
een verheugend gaaf en vitaal gehalte. Vooral de sopranen:
ongekunsteld zuiver. Allemaal erg fijn om te horen.
Eén bemerking slechts: wat minder zwaar-Nederlandse liederen
die Kerstmis in de liedertafelsfeer brengen. Er waren ook Duitse
en Franse voltreffers bij, maar het Engelse "A Merry Christmas"
(attractief vanwege tonale actualiteit en de warme plumpudding)
dekt bij lange na niet de onvoorstelbare rijkdom die de Engelse
kerst-muziekliteratuur met carols en anthems rijk is. Ook in het
'populaire' genre mag dit geen vergeten gebied blijven. Dat
belooft wat voor het volgend jaar.
Ton Pieters
Van een onzer verslaggevers
Leiderdorp Op deze stralende morgen
van zondag Gaudete, met een vliesdun vorst-
kleed over velden en daken, heeft dr. A. J
Simonis, bisschop van Rotterdam, het multi
functionele centrum van de jonge Menswor
dingparochie ingewijd. Een kerkzaal vol Lei
derdorpers, de toekomst van een zich ver
jongende gemeente. Veel genodigden ook,
onder wie mevrouw en burgemeester Van
der Have - de laatste als afgezant (met
ambtsketen) van het gemeentebestuur
architect Kirch, andere bouwers aan het
centrum en een grote groep van parochia
nen die metterdaad aan de totstandkoming
van De Menswording hebben meegewerkt
Een feestelijke bijeenkomst op deze derde
Adventszondag in een roze liturgie: de kleur
tussen hoop en verwachting, zoals pastoor
A. Hammerstein het in zijn begroetings
woord uitdrukte. Hij en pater P. de Ridder,
de tweede pastor van de parochie, concele
breerden met de bisschop de inwijdingsmis.
Voor bisschop Simonis was het 't begin van
een consacrerende dag: 's middags verrichte
hij de wijding van een tweede kerk: De
Doortocht in Zoetermeer. „Men zegt we
ieens, dat de Kerk in verval is. Ik ben niet
zo pessimistisch. Evenals hier in Leiderdorp
is de Kerk elders nog springlevend en wor
den kerkgebouwen, als zijn ze aan de veran
derende tijd aangepast in gebruik geno
men", zei de bisschop.
Kerk en „bewoners" werden door de bis
schop met wijwater besprenkeld: „Hier
schenkt gij, God, voortdurend uw genade
aan het volk dat op weg is naar u".
In de predikatie van dr. Simonis stond „de
verborgen Christus" centraal: Midden onder
u staat hij die gij niet kent „Het is de
proclamatie van deze verborgen God. De
Menswording, het geheim van Kerstmis, is
een feit én een programma, een motto ook:
in genade moeten wij zien mens te worden
in navolging van Wie God is, die de Weg
is, de Waarheid en het Leven zelf. Wij
moeten trachten zijn mystiek lichaam te zijn
in deze wereld. Ook hier is God verborgen
aanwezig in Zijn Kerk, in Zijn sacramenten,
vooral in de Eucharistie waarin Hij ons
geloof opwekt en de liefde", aldus de bis
schop, die het woord van de apostel aan
haalde: Blus de geest niet uit, onderzoekt
alles en behoudt het goede.
Bisschop dr. A. J. Simonis, geassis
teerd door pastoor A. Hammerstein
(rechts) en pater P. de Ridder, op
kerkwijdingsdag van Leiderdorps
Menswording.
Het muzikale aandeel van deze inwijdings
mis lag bij het parochieel dames- en heren-
koor, dat onder leiding van Kees Buurman
de mis „Te Deum Laudamus" van Lorenzo
Perosi zong- De overige liederen werden
samen met de gemeenschap gezongen. Na
afloop van de plechtigheid werden de geno
digden „multifunctioneel" betrokken bij
's Menswordings begin: koffie met de stuk
jes banket van St, Nicolaas èn Kerstmis,
genuttigd in de ,bar", terwijl achter de
gesloten vouwwand pastoor Hammerstein al
weer voorging in de mis van 12 uur. Even
een vreemd contrast: na-wijdingsgedruis bij
de koffieklanten en daarnaast de lector die
Jesaja liet jubelen en juichen in de Heer,
die de gerechtigheid laat ontluiken en zijn
glorie voor het oog der volken.
Ton Pieters
Moralistisch
lustrumtoneel
bij „TIG"
LEIDEN De toneelvereniging
„Tot ieders genoegen" vierde za
terdagavond haar negende lus
trum in het St. Anthonius Club
huis met de opvoering van het
stuk „De kunst om te leven".
Een titel die een zedelijke les
doet vermoeden. Af en toe had
dit blijspel in drie bedrijven van
H. F. Maltby en Fredi Wynne
enige belerende trekjes.
Plaats van handeling is de wel
gestelde woning van Mrs. en Mr.
Hartley Merrick (Alie Zeilstra
en Peter Westenberg). Zij is
voor de tweede keer getrouwd
en heeft uit haar vorige huwe
lijk twee kinderen: Daphne Sut-
cliff (Atie Laman), inmiddels in
de echt verbonden met James
Sutcliff (Gerben Rijpma), en
Dennis Spencer (Lex Kerkvliet),
die achter de jeugdige Mary
Douglas (Toos Kerkvliet) aan
zit Alle drie de stellen hebben
moeite om goed met elkaar om
te gaan. Oma Spencer (Mijni
Boom), onverwacht uit Austra
lië over, brengt daar door haar
aanwezigheid en haar lessen
verandering in. Als zij uiteinde
lijk de schrijfster blijkt van het
populaire boek „De kunst om te
leven" en niet oma staat niets
de verstokte vrijgezel Basil Sa-
ville (Gé van Haaren) meer in
de weg haar ten huwelijk te
vragen.
De drie gelijkaardige man
vrouw relaties in verschillende
levensstadia gaven aanleiding
tot het humoristische effect van
herhalingen en gelijke handelin
gen. Hier en daar wat te sterk
aangezet of te vaak herhaald.
Van de spelers bevielen mij het
best de pinnige Atie Laman, de
zwierige Gé van Haaren en de
jongensachtige Lex Kerkvliet
Paul van der Plank
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN De show, die de Leidse
pluimvee- en konijnensportvereniging
het afgelopen weekeinde in het „Vijf-
hovenhuis" organiseerde, is een suc
ces geworden. Ruim driehonderdvijf
tig belangstellenden, waaronder veel
kinderen, kwamen naar de fraai uit
gedoste dieren kijken.
De ereprijzen gingen naar de heer A.
Wijgmans (mooiste grote hoender), J.
Drost (mooiste krielhaan), W. Hand-
graaff (mooiste krielhen), J. Mark
(mooiste doffer), C. Meelis (mooiste
duivin), mevrouw C. Wassenaar
(mooiste parelhoender), mevrouw K.
Wassenaar (mooiste konijn), P. Marijt
(mooiste cavia). De mooiste krielhoen
op één na was die van de heer F. v.d.
Mark, de mooiste doffer op één na
was van C. Meelis en het mooiste
konijn op één na van de heer K.
Klinkenberg. De prijzen voor de ras
sen gingen naar K. Klinkenberg (grote
rassen konijnen), mevrouw K. Wasse
naar (middenrassen), J. v.d. Velden
(kleine rassen), W. Kastelijn (dwer
grassen) en K. Klinkenberg (tekenin
grassen).
In het Leonardushuis werd het afgelo
pen weekeinde een tentoonstelling ge
houden door de vogelvereniging ,Avi-
bus". Algemeen kampioen kleurkana-
ries: werd T. v.d. Lucht De beste
zangkanarie was van mevrouw C. Col-
lé, de beste kleurkanarie kl 11: K.
Gubler, de beste kleurkanarie kl 12:
F. Smit, beste kleurkanarie kl 13: Kal
lenberg, beste kleurkanarie kl 16: Th.
Siecker, beste kleurkanarie kl 17: me
vrouw Vijlbrief, beste vorm-postuur
kanarie kl 21: J. de Haas, beste vorm- En|<e|e Wjnnaars van de ereprijzen. Van links naar rechts: J. Mark. T. v.d. Mark, K. Klinkenberg,
posuur kanarie kl 23: L. Vinkenstein,
beste grasparkiet kl 53: L. Turk. G. Meelis, A. Wijgmans, mevrouw K. Wassenaar. P. Marijt en mevrouw C. Wassenaar.
prognose zal de universiteit in 1980 ongeveer 95.000
m2 meer nodig hebben dan zij nu ter beschikking
heeft, waarbij een inhaalvraag is inbegrepen van niet
minder dan 35.000 m2 als gevolg van bestaande achter
standen. Het is echter de vraag of de universiteit een
bijdrage zal leveren aan de leegstand in de huursector.
Weliswaar huurde zij een deel van het Zadelhoff-com-
plex aan het Schuttersveld (ie elders op deze pagina),
maar verder is het universitaire beleid erop gericht
om zo veel mogelijk de eigen behoefte te bevredigen
door kantoorbouw in eigendom.
Tot op heden heeft de Leidse kantorenmarkt die zich
hoofdzakelijk beperkt tot Leiden, Leiderdorp en voor
wat betreft de industriële kantoren, mede tot Zoeter-
woude, een sterk locaal en regionaal karakter gehad.
Volgens het verschenen rapport zou de stad met de
omliggende plaatsen in de toekomst zeer wel ook voor
een (inter)nationaal opererend kantoor een gunstige
vestigingsplaats kunnen bieden. Deze ontwikkelingsmo
gelijkheden op langere termijn vereisen een reeds nu
aangevatte ontwikkelingsprogrammering, zo wordt in
het rapport gesteld. Vooral omdat de opbouw van de
kantoren-concentratie zal moeten worden gerealiseerd
van buitenaf zal daar wat de bouw, marketing en
acquisitie betreft op moeten worden ingespeeld door
de betreffende overheden. Daarbij zou rekening gehou
den moeten worden met het feit dat er een duidelijke
en algemene voorkeur is voor kantoren nabij en liefst
in de binnenstad.
Hoge prijs
Volgens het rapport is een andere reden, waarom de
leegstaande kantoorruimte in Leiden ondanks de goe
de bereikbaarheid niet vol wil lopen de tamelijk hoge
prijs die per vierkante meter moet worden betaald,
(gemiddeld 170 gulden). „Deze prijs is voor randstede
lijke maatstaven wel reëel, maar voor Leiden - waar
men op dit punt weinig gewend is - is deze huurprijs
te hoog", zo stelt het rapport Dit zou dan ook een
belangrijke rol spelen bij de geringe animo die er is
voor de aangeboden nieuwbouwpanden (Vondellaan
en Schuttersveld).
OOK MINISTER NU AKKOORD
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Eind januari-begin februari van het
volgend jaar zal de Leidse universiteit een deel
van de al enkele jaren leegstaande kantoorflat
aan het Schuttersveld (bij het N.S.-station) gaan
betrekken. Het gaat hier om 3,5 etages met een
oppervlak van bijna 4000 m2. Daarmee zal het
totaaloppervlak van in Leiden leegstaande kan
toorruimte worden verminderd tot 16.000 m2.
In februari van dit jaar werden er in het geheim
al onderhandelingen over de verhuur gevoerd.
Pas in september werden deze van de kant van
de universiteit bevestigd. Toen was er tussen
universiteit en de beheerder overeenstemming
bereikt over de prijs (200 gulden per vierkante
meter). Omdat het hier echter ging om een
vierjarig, respectievelijk zevenjarig contract (de
etages worden in gedeelten verhuurd ten behoeve
van de faculteiten Letteren, sociale wetenschap
pen en een deel van het bureau van de universi
teit) dat het bedrag van 2,5 ton ver te boven ging
was het fiat van de minister nodig.
Dat heeft anderhalve maand op zich laten wach
ten. In deze tijd moest de universiteit wel de
gepeperde huur betalen. Inmiddels is echter ook
de goedkeuring uit Den Haag er en zijn de
bestellingen voor de aankleding van de gehuurde
ruimten al gedaan. Omdat het gebouw van bin
nen helemaal leeg is zullen er eerst tussenwan
den in moeten worden aangebracht, hetgeen nog
enige tijd zal duren. Ook voor telefoonaansluitin
gen zal nog moeten worden gezorgd. Als alles
rond is hoopt de universiteit er eind januari in
te trekken, zo deelde mr. Koppelaars, lid van het
college van bestuur van de universiteit en verant
woordelijk voor het bouwbeleid ons desgevraagd
mee.
Het betrokken pand aan het Schuttersveld wordt
ook genoemd in het vandaag verschenen rapport
over de kantoormarkt in de Leidse regio. Het
pand wordt met de kantoorflat van 10.000 m2
aan de Vondellaan beheerd door de Haagse
onroerendgoedmakelaar Zadelhoff. Sinds deze
beide panden in 1973 werden gerealiseerd kon
den er geen definitieve gegadigden gevonden
worden. Enkele malen sprong een kontrakt op
het laatste moment af, „veelal niet op zakelijke
maar eerder op subjectieve gronden, zoals het
ongunstige beeld van Leiden als keuze voor
vestiging," aldus het rapport, waarover elders op
deze pagina meer.
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN De vraag naar kantoorruimte in
Leiden is in hoge mate gevoelig voor het image
dat die stad naar buiten heeft. Het is dan ook
voor een groot deel aan het negatieve beeld van
de stad te wijten, dat er in Leiden nog altijd
zo'n 20.000 m2 kantoorruimte leeg staat.
Deze conclusie wordt getrokken in een vandaag ver
schenen rapport over de kantorenmarkt in Noord-West
Zuid-Holland, dat door de Kamers van Koophandel
van Den Haag, Rijnland en Delftland is geschreven
gebaseerd op de situatie van september jongstleden.
Vooral bedrijven in de tertiaire sector (middenstand)
blijken nogal negatief over Leiden te denken, volgens
de Kamers van Koophandel ten onrechte en op subjec
tieve overwegingen.
In het rapport wordt erop gewezen dat Leiden zich
juist goed leent als vestigingsplaats van kantoren,
gezien zijn gunstige bereikbaarheid. „Op de knooppun
ten van verbindingslijnen over de weg en per spoor
zijn er nog terreinen die bij uitstek geschikt zijn voor
kantoren (vlak aan de city-ring en dichtbij de binnen
stad) beschikbaar", zo wordt gesteld. Daarbij kan ook
de uitstekende bereikbaarheid van Den Haag, met zijn
kantoorprojecten „Stichthage" en „Babyion" een zeer
positieve factor blijken evenals de toekomstige aanleg
van de Schiphollijn.
Het rapport noemt twee duidelijke aanzetten tot kan
toorontwikkeling in Leiden en omgeving. De eerste is
die bij het Schuttersveld vlakbij het N.S.-station. Hier
wil, zoals bekend de gemeente een stadskantoor gaan
bouwen. Bovendien staat hier al enige tijd een flat met
een kleine 7.000 m2 kantooroppervlak te huur. De
andere aanzet is volgens de Kamer van Koophandel
het terrein nabij de Zijlbrug in Leiderdorp. Wanneer
de bereikbaarheid per auto van het Schuttersveld zich
Het tien verdiepingen tellende kantoorgebouw aan de
Vondellaan, dat nu al jaren te huur staat.
in ongunstige zin zou ontwikkelen (door afsluiting en
reconstructie van de Rijnsburgerweg) dan zal de voor
keur van nieuwe gegadigden en projectontwikkelaars
zich volgens het rapport wellicht sterker gaan richten
op Leiderdorp.
Rijksuniversiteit
De voornaamste klant van de kantorenmarkt in de
Leidse regio is de Rijksuniversiteit. Eind 1972 beschikte
de universiteit over ongeveer 43.000 m2 kantoren,
waarvan bijna de helft in huur. Volgens de huidige
