Superstar
Joop Zoetemelk als
Adèle Bloemendaal
in een vogelnestje
BEELD
SPRAAK
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE DINSDAG
RADIO VANAVOND
cnsnHze
RADIO DINSDAG
TERUGBLIK
BOEKEN
Leen
Jongewaard
niet eeuwig opa
PAGINA 2
LEIDSE COURANT,
MAANDAG 15 DECEMBER 1975
NEDERLAND I
Teleac
18.15 Graven naar het verleden
NOS
18.45 Staatsloterij tweede trek
king
18.55 Journaal
AVRO
19.05 AVRO'a 3 x20 - magazine
20.05 Wie van de drie? spel
20.35 Van oude mensen, de din
gen die voorbijgaan
- serie
NOS
21.35 Journaal
AVRO
21.50 Superstars 1975
22.50 Ontdek Je plek|e
22.55 Symbiose
NOS
22.59 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Brigadier Dog
18.55 Journaal
TROS
19.05 Suske en Wisko poppen-
fllmserle
19.30 Doctor Who - serie
NOS
20.00 Journaal
TROS
20.25 Op losse groeven
21.25 Baretta - Het geheim van
Terry Lake
22.15 Aktua TV
NOS
22.55 Journaal
•J Intermezzo 18 07 Unter Aussch-
der Offentlichkeit, tv-serie. 18 40
Akt. 19.20 Unter Ausschluss der Offent
lichkeit. vervolg. 20.00 Journaal en
weerbericht 20.15 Aktuele berichten.
Amusementsprogramma. 21.45
1flnp nvpr Ho AccamKIftA -f-
DUITSLAND II
gramma. 20.15 Informatief programma
over oliewinning in de Noordzee. 21.00
Journaal. 21.15 Turandot oder Der Kon-
gress der Weisswascher. tv-spel 22.50
18.00 Ti-ta-tovenaar. 18.05 Kleuterpro
gramma. 18.20 Getting together, jeugd-
feuilleton. 18.45 Open school. 19.15
Sporttribune. 19.39 Mededelingen en
weerbericht. 19.45 Journaal. 20.15 Ma-
digan. film 21.50 Interview. 22.40 Jour
naal en o.m. Wetstraat.
NEDERLAND I
HILVERSUM I
P.P.: 18.19 Uitz. van de KVP. TROS:
18 30 Nws. 18.41 (S) Bel-canto-concert.
EO: 20.00 (S) De grote opdracht. 20.15
(S) Maandagavond-magazine. 21.15
Avondoverdenking. NOS: 21.45 (S) Eu-
rolight. 22.25 Bond zonder naam. NOS:
22.30 Nws. NCRV: 22.40 (S) Hier en nu.
NOS: 22.50 (S) Hobbyscoop. 23.20 (S)
NOS Jazz. 23.55-24.00 Nws.
EO: 18.00 Nws. 18.11 Klankbord. 18.30
(S) Jeugdtoer P.P. Uitz. Ds"70. EO:
19.10 Wij hebben een woord voor de
wereld. 19.40 (S) Oe bijbel open. NCRV:
20.00 Nws. 20.05 Overdenking 20.15 (S)
Wozzeck. opera. 22.15 (S) Literama.
22.45 (S) Klassieke kamermuziek. 23.30
(S) Muziek en dienst. 23.55-24.00 Nws
HILVERSUM lil
NOS: 18.03 Oe vakaturebank. 18.10 (S)
Joost mag niet eten. AVRO: 19.02 Drie
loopt achter. VPRO: 20.02 (S) VPRO-
maandag. NOS: 1.02 (S) De maandag
nachten van december VARA: 6.02-7.00
(S) Leo van der Goot.
HILVERSUM I
KRO: 7.00 Nws. 7.02 Het levende woord.
7.07 (S) Badinerie 7 30 Nws 7.41 Echo.
7.50 (S) Badinerie. 8.24 Overweging.
8.30 Nws. 8 36 Gymn v.d. Huisvr. 8.45
De wonderlijke letter M. 9.40 Schoolra
dio. 9.50 Schoolradio. 10.00 (S) Aubade.
(10.30 Nws.) 11.30 Bejaardenprogram
ma. 11.55 Scheepspraat. 12.00 (S) Van
twaalf tot twee. 14.00 Huisbezoek. 14.15
Schoolradio. 14.45 (S) Interlokaal op
dinsdag. (15.30 Nws.) OVERHEIDS-
VOORL.( 17.00 De Antillen vandaag.
KRO: 17.10 (S) De hutsgeklutste kinder
spelen. 17.30 Nws. 17.32 Echo.
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7.20 (S) Dag met een gaatje (8.00 Nws.
8.11 Radiojournaal.) 8.50 Morgenwij
ding. NOS: 9.00 Reportage. 8.36 Water
standen. AVRO 9.40 (S) Viool en piano.
10.00 (S) Voor de kleuters. 10.10 (S. en
mono) Arbeidsvitaminen. (11.00 Nws.
11.03 Radiojournaal). 11 30 (S) Rondom
twaalf. OVERHEIDSVOORL.12.30 Uit
zending voor de landbouw. AVRO:
12 40 Kinderen maken muziek 13.00
Nws. 13.11 Radiojournaal. 13.25 (S)
Componerende vrouwen. 14.05 Jeugd
en Topsport. 14.35 (S) Klassieke gewij
de muziek. 15.25 (S) Essay. 16.00 Nws
16.03 Radiojournaal. 16.05 (S) Gebak
ken vensterbanken en andere smoezen.
i7.00 (S) Mobiel. 17.55 Mededelingen
l'IIH'l I I IIIlil—
VARA: 6.02-18.00 (S) Akt. via Dingen
van de dag. 7.02 (S) Drie op je boter
ham. 9.03 (S) Pep op drie. 1103 (S)
Drie draait op verzoek. 12.03 (S) Drie
tussen de middag. 14.03 (S) Gesode-
meurders. 16.03 (S) LP-top-20. 17.03 (S)
Alfred Lagarde.
Het televisie-weekeinde werd (in
de herinnering) natuurlijk ge
heel beheerst door de ontkno
ping van het gijzelingsdrama in
Wijster bij Beileo. Het begon
overigens op de radio, waar het
gistermiddag tegen half een be
kend werd gemaakt. Dat ge
beurde op een bijzonder chaoti
sche manier. Jachtig, en nog al
eens vergeefs overschakelen
naar verschillende posten, al of
niet „in het koude weiland". Het
zou beslist onzin zijn om van die
„bevrijdingschaos" ook maar ie
mand - een verwijt te maken.
Want het was natuurlijk nauwe
lijks doende de overrompelende
gebeurtenissen onder de druk
van de uiteraard belemmerende
omstandigheden met overleg en
verstand te verslaan. Men kan
voor zoiets niet de normale cri
teria aanleggen.
De televisie kwam om 2 uur met
een extra-journaal op het
scherm. Maar de eerste beelden
van de ontknoping kon met pas
tegen half zes zien. Beelden zon
der geluid, maar met een bijge
voegde commentaar-stem. Een
even indrukwekkende als be
nauwende reportage, die om 7
uur nog eens in een iets uitge
breider versie op beide zenders
werd vertoond. Men zag de „ca
pitulatie" van de aanslagplegers
en de bevrijding van de gegijzel
den, in een kennelijk met een
tele-lens gemaakte film tot in de
soms pijnlijke, details.
De NOS werkte, zoals reeds eer
der gezegd, in deze dagen nauw
samen met de actualiteitenru
brieken van de verschillende
omroepen. Dat had o.m. tot ze
genrijk gevolg, dat men gisteren
in de late namiddag een uitste
kend interview kon zien, dat
Charl Schwietert van de KRO
had met minister-president Den
Uyl. Daarbij kwam ook ter
sprake de nazorg, voor de zo
juist verloste gegijzelden. Een
kwestie die zaterdagavond in
„Brandpunt" ook al aan de orde
was geweest. Daarin werden
twee mensen aan het woord ge
laten, die destijds tot de gegij
zelden in Scheveningen hadden
behoord. Hun verklaringen wa
ren voor prof. Bastiaens, hoog
leraar in de psychiatrie, aanlei
ding om nogal nadrukkelijk kri
tiek te uiten op een opvallend
gebrek aan die nazorg. Premier
Den Uyl stelde nu in het voor
uitzicht dat de kwestie in het
geval van de gijzelingszaken die
ons teisteren, door de overheid
met grote spoed onder ogen zal
worden gezien.
's Avonds een extra-lange uit
zending van het NOS-journaal,
waarin weer opgenomen een
vraaggesprek met de heer Ma-
nusama. Een vrij ontmoedigen
de affaire. Want hij sloot nieuwe
gijzelingsacties voor de toe-
momst niet uit. „Als de houding
van de Nederlandse regering
niet verandert". De leider van
de Zuidmolukse jongeren, de
heer Aponno, was er ook. Hij
zei de indruk te hebben dat „de
Nederlandse regering niets ge
leerd heeft" uit de akties. Men
wist op een emotievolle daj* als
die van gisteren niet precies
waar men de voorkeur aan
moest geven: aan een gevoel
van immense opluchting of aan
een diep-pessimistische toe
komstverwachting.
De NCRV bracht ook de opvoe
ring van „Het belang van Ernst"
van Oscar Wilde. Een amusant
stuk, zij het dat een gezelschap
dat uitsluitend bestaat uit men
sen, die zich hoofdzakelijk uiten
in geestige paradoxen en op het
cynische gerichte levenswijshe
den, een ietwat onwaarschijnlij
ke indruk maakt. Maar lachen
kon je natuurlijk wel. Vooral
om Wim Nijholt die zo'n rol van
een typische Britse losbol, bor-
devol gezond verstand, op het
lijf geschreven leek.'
HERMAN HOFHUIZEN.
De
de
reis naar
maan
In een fraaie uitgave op groot
formaat geeft de Franse teke
naar Daniel le Noury zijn visie
op de reis naar de maan zoals
Jules Veme zich dit gebeuren
had voorgesteld. De interpreta
tie van le Noury levert een pren
tenboek op met knap uitgewerk
te, fantastische illustraties in
uitgekiende kleuren. Jean Marie
Pélaprat schreef de begeleiden
de tekst (vertaald door Hans
Werner) en vertelt met veel hu
mor het verhaal van de Ameri
kaanse vereenigingen van ka-
nonnenvrienden die, na het
beëindigen van de burgeroorlog,
hun geliefde kanonnen zien de
valueren tot museumstukken.
Zij zitten echter niet bij de pak
ken neer, overwinnen terug- en
tegenslag, en ontwikkelen het
kanon tot afvuurmechanisme
voor een maanprojectiel.
Een fijn boek voor kinderen
vanaf tien" jaar.
De reis naar de maan door Da
niel le Noury Uitg. Deltos Else
vier. Prijs 12,50
Baretta
Waarom probeert een mooie
jonge vrouw haar vriend een
moord in de schoenen te schui
ven die hij niet heeft gepleegd?
Tony Baretta probeert daar een
antwoord op te vinden en ver
momt zich daarvoor als coun
try zanger.
Ned. II, 21.25 uur.
HOU HET
SCHERM
IN HET OOG
Joop Zoetemelk, een van
de 40 superstars die strij
den om de titel Europees
Superstar 1975.
Joop Zoetemelk is de Neder
landse deelnemer in de derde
serie van de strijd om de titel
„Superstar 1975". De AVRO
brengt deze aflevering, die be
gin september in het Belgische
Brugge werd opgenomen, van
avond op het scherm. De Neder
landse wielrenner moet het in
zijn serie onder andere opne
men tegen Guy Drut, de Franse
wereldrecordhouder 110 meter
horden, de voetballer Pol van
Himst en de Spaanse bokser
José Duran. Men kan Zoetmelk
onder meer zien pistoolschie
ten, zwemmen, hardlopen, ge
wichtheffen en te paard. Er
valt een bedrag te verdienen
van 13.500 gulden.
Ned. I, 21.50 uur.
Caro van Eyck als grootmama Dercksz in „Van oude
mensen, de dingen die voorbijgaan".
3 x 20
Fred van der Vlugt test in 3 x
20 de BMW 316, waarna in het
toeristische deel de Waddenei
landen toeristisch worden beke
ken. Voorts informatie over din
gen die men met licht kan doen,
buitenlandse reistips en tips
over het dagelijks wonen.
Ned. 1,19.05 uur.
Oude mensen
Dat het in de derde aflevering
van Couperus' „Van oude men
sen, de dingen die voorbijgaan"
die vanavond wordt uitgezon
den, vrolijk toegaat, mag niet
worden verwacht. Ottilie ruziet
met haar derde man Steyn en
het voorgenomen huwelijk van
Lot en Elly is ook niet goed
gevallen. Dat dit huwelijk wordt
gesloten, is dan ook twijfelach
tig. Ook Harold, de broer van
Ottilie, wordt betrokken bij de
sombere stemming, waarvan de
oorsprong in het voormalige In-
dië moet worden gezocht
Ned. I, 20.35 uur.
Suske
In deel 2 van „Suske en Wiske
en de Gouden Lokomotief" gaat
het tweetal op zoek naar de
lokomotief. Maar eerst willen ze
Apache-indianen opzoeken en
Lambiek denkt de goede rich
ting te weten.
Ned. II, 19.05 uur.
De lach en de traan leunen tegen elkaar aan.
Zo is het in het leven en zo is het in de
nieuwe VAR A-serie „Dat ik dit nog mag
meemaken". Deze serie start op nieuwjaars
dag (Ned. II om 20.05 uur), bevat elf aflever
ingen van een half uur en tast op amusante
wijze problemen van bejaarden af met een
stukje tragiek hier en vleugjes vrolijkheid
daar.
door Ton Oliemuller
Piet Hendriks: „Ik speelde de humor
ernstig en toen werd het nog leuk ook"
terug gezien en er nog meer om moeten
lachen dan toen ik ze moest spelen".
Piet Hendriks: „Deze serie is heel wat anders
dan „De wolvenman", die ik met overtuiging
heb gespeeld, maar die volop in de problemen
zat. De amusante wijze, waarop in deze serie
de moeilijkheden in het leven van oudere
mensen worden aangepakt, heb ik wel even
moeten verwerken, want zo'n vrolijke Frans
ben ik van mezelf niet Ik moet zelfs zeggen,
dat ik de humoristische scènes in deze serie
heel serieus heb gespeeld en dat ik achteraf
ontdek, dat het allemaal erg leuk is geworden
en soms zelfs nog heel erg mooi ook".
Wieteke van Dort: „Ik heb veel steun gehad
van Coen Flink, want ik ben oude dame en
assistente van de directie (Adèle), telkens
andere rollen, die niet even gauw, maar met
veel zorg gedaan moeten worden. Coen zei mij
wat typerend was voor een bepaalde rol, wat
ik er in moest leggen. Dat lukte dan nog ook.
En dan heb ik daar plezier in".
Leen Jongewaard: „Ik heb niets te
gen de rol van èen oudere man, maar
ik wil niet als een soort Swiebertje de
eeuwige opa op de tv worden".
Met behulp van deze eenvoudige tijdmachine zijn Suske en Wiske in het Wilde Westen
terecht gekomen.
Wieteke van Dort in de rol van deze oude
dame: „Dat is zomaar niet een type wat je
neerzet, het tilt net zo zwaar als een rol in
een normaal toneelstuk. Ik heb een tante, die
moeilijk loopt met een stok. Haar bewegingen
heb ik uitvoerig bestudeerd om deze rol te
kunnen maken. Al die moeite zie je er niet
aan af in zo'n sketch van drie minuten".
En zo kan de kijker het meemaken, dat Adèle
Bloemendaal in de rol van een haaibaai van
een directrice van een bejaardenhuis een vo
gelnestje maakt in de ringen, waaruit zij niet
terug kan. Vier gebelgde mannen, die zij al
zo vaak te grazen heeft gehad met haar
strenge regiem, nemen wraak. Zij trekken de
ringen wat hoger op, plaatsen een tafel onder
het hevig krijtende vogelnestje en gaan rustig
een kaartje leggen.
Adèle Bloemendaal: „Ik had het echt niet
meer in die ringen. Ik was het verleerd van
vroeger en heb er op geoefend, maar voor
de opnamen klaar zijn, hou je er wel een zere
rug aan over".
Ander tafereel: Een oud dametje, slecht ter
been, beschikt nog over een klein bedragje
groot genoeg om een taxi te nemen naar haar
vriendin. De taxi rijdt voor. Maar voor het
dametje de trap af is, is de meter zal zover
doorgelopen, dat zij geld tekort komt. Zij
rekent af met de chauffeur en strompelt weer
terug naar boven. Zo betaalt zij haar tol voor
de taxi.
Wieteke en Adèle als de directie van het bejaardenhuis.
schrijvers, die een weldadig evenwicht vonden
tussen trieste trekjes en drieste dartelheid.
Tweedens in de regie van Frans Boelen, die
in sketchje, liedje, interview, monoloog, mu
ziekje en „stille" beelden een mengeling heeft
bereikt waarin heel die bonte bedoening, die
leven heet, aan bod komt, tegelijk luchtig en
lijdzaam. Dat heeft zoals het er uit ziet
ten derde ook te maken met de artiesten die
er in staat. Neem Coen Flink in een kruising
tussen conferencier en spreekstalmeester, die
zijn woorden toevoegt aan montere tingeltan-
gelmuziek. Neem Adèle, Wieteke, Leen Jonge
waard, Piet Hendriks, Henny Alma, Lou Lan-
dré en Jeanne van Munster voor de interviews
en Harry Bannink voor de muziek. En dit
alles dan gebundeld in een ranke regie.
Frans Boelen: „De kijkers moeten zelf oorde
len, maar achteraf waren wij ook niet zo
gelukkig met de Stratemaker. Misschien heb
ben we dat ook wel wat te pretentieus aange
pakt. Maar we hebben er in elk geval Veel
van geleerd en eruit begrepen, dat we het in
deze show, gemaakt over oudere mensen,
maar bestemd voor iedereen, anders moesten
doen, lichter, gemakkelijker en afwisselender.
Daar hebben we in het team veel over gepraat
en we hebben er bejaarden bij gehaald, aan
wie we sketchjes hebben voorgespeeld. Daar
werd toen zeer positief op gereageerd. Dat gaf
ons de moed om verder te gaan. De makers
van deze show hebben geprobeerd zich op het
standpunt van de bejaarden te stellen. Mis
schien een riskante zaak als je zelf nog geen
zestig bent, maar iedereen kent oudere men
sen uit zijn eigen omgeving, alsook hun pro
blemen. Daar wilden we wat mee doen. Van
uit een zekere betrokkenheid, ja, maar ook
zo dat je er door je tranen heen om lachen
kunt. Met enige moeite heb ik de goede
spelers ervoor weten te vinden. De kijkers
moeten maar zeggen of het echt leuk is
geworden en de juiste toon getroffen is".
Frans Boelen wil wel toegeven, dat het hem
voor deze nieuwe serie inderdaad enige moei
te heeft gekost om de juiste spelers bij elkaar
te krijgen. Van het Stratemaker-stel bleef
Wieteke van Dort over, een actrice met een
grote mimische lenigheid, die net zo gemak
kelijk een meisje van 17 speelt als een dame
van 71. Adèle Bloemendaal had er wel trek
in, toen zij de teksten las en van Boelen
vernam, dat zij de kans zou krijgen om op
de komische Voer te gaan. Piet Hendriks was
als overbekende „Wolvenman" precies ge
knipt voor de rol als de oudere man die het
leven kent, maar het wel zelf in de hand wil
houden. Het minst gemakkelijk verkrijgbaar
was Leen Jongewaard, omdat hij vol werk
zit (Vosmeer de Spie in „De Engel van Am
sterdam") en omdat hij niet eeuwig de oude
opa wil blijven van vroeger.
Leen Jongewaard: „Ik voel er niets voor om
net als Swiebertje tientallen jaren lang als opa
op de tv te verschijnen. Maar ik heb er niets
op tegen om rollen van oudere mensen te
spelen als die op tv of toneel gedaan moeten
worden. Ik heb me er eerst van willen overtui
gen, dat ze me in deze show niet opnieuw als
opa wilden gebruiken. Daar heb ik even de
tijd voor genomen, zodat ik er bij kwam, toen
al heel wat opnamen gemaakt waren. Ik ben
in deze serie dan ook geen opa, maar een
gebelgde bejaarde, zeg maar een doerak, die
zich niet in de hoek laat zetten en die als dat
wel dreigt te gebeuren er met grote vaart
weer uit komt. Ik heb de scènes achteraf
Meer willen en mogen we niet verklappen uit
de grote reeks grappen en grimmigheden, die
in deze serie is verwerkt Dit gebeurt in de
regie van Frans Boelen en op teksten van Jan
Riem, Ries Moonen, Hans Dorrestijn, Willem
Wilmink en Hendrik Blaak. Precies het team,
dat ook achter de Stratemaker op Zee stond,
zodat een tijd lang het gerucht door Hilver
sum waarde, dat er een Stratemaker-show
voor bejaarden op het scherm zou komen.
Heilloze gedachte. Deze serie haalde met alle
respect voor de goede, maar averechts uitval
lende bedoelingen de waardering 65, in
schooltermen een cijfer waarop je blijft zitten.
In deze serie werd zo nadrukkelijk speels en
pedagogisch gedaan door mensen wier vak
het niet is en zo drammerig vlotheid geveinsd
met onderwerpen als sex en vieze woordjes,
dat de kinderen er binnen de kortste keren
van baalden.
En móeten die jongens nou iets voor bejaar
den gaan doen? Ja, en het is ze nog gelukt
ook. Eerstens in de bijdragen van de tekst-
Coen Flink tegelijk spreekstalmeester
en conférencier.