Stranowsky
Zangers
eerste
Nederlandse
koor van
Kozakken
Kijker kan meedoen aan veiligheidstest
Tv laat maken
van krant zien
ALLES VEILIG
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE WOENSDAG
RADIO VANAVOND
RADIO WOENSDAG
TERUGBLIK
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
DINSDAG 9 DECEMBER 1975
Stranowsky Zangers allemaal beroepsmensen
HILVERSUM In huize Spijkstra aan de Hilversumse Da
Costalaan is weinig dat doet denken aan de Russische sfeer,
die de heer des huizes op de televisie omringt. Het huis is
gezellig, oerhollands met bankstel achter in de kamer en de
eethoek voor. Buiten is het loodgrijs. De regen zwiept tegen
het raam en de wind dreigt aan te wakkeren tot een ware
storm. Binnen is het lekker warm, de sherry staat op tafel.
George Spijkstra was dertig
jaar beroepszanger. Zijn war
me bariton was bekend bij
menig operaliefhebber. Hij
zong Carmen bij Haitink en
Foumet. „De Mattheus Pas
sion deed ik de laatste tien
jaar alleen nog voor het geld",
bekent hij ruiterlijk. George
Spijkstra had lang van tevo
ren vastgesteld: op mijn 55ste
stop ik. Het zware werk moet
je aan de jongere generatie
overlaten. George stopte als
solozanger, ging bij de NOS
werken en kon zich eindelijk
volledig aan zijn hobby wij
den.
George Spijkstra: „Mijn lief
hebberij is het Russische volk
slied. Sinds anderhalf jaar leid
ik als Gyorgy Stranovsky de
Stranovsky Zangers. Het is
gek dat ik nu pas bij een
breed publiek succes heb. We
hebben in die anderhalf jaar
drie elpees gemaakt, twee a
capella en de laatste „Moskou
bij nacht" met een orkest. Alle
drie verkopen ze goed. Drie
maal ben ik met het koor op
de televisie geweest. De laatste
maal was vorige week in een
special die de NCRV aan onze
laatste langspeelplaat wijdde".
De Stranovsky Zangers be
staat uit 16 man. Het is een
beroepskoor. „Vandaar", zegt
George Spijkstra, „de hoge
kwaliteit. Zelf ben ik jaren
beroeps geweest. Ik weet wat
een solozanger kan. Wat wij
met de Stranovsky Zangers
doen is natuurlijk voor een
dilletantenkoor nooit te berei
ken. Ik noem alleen maar de
techniek die het volume tot
stand brengt. We zijn met zes
tien man. Dat is net genoeg.
Tenminste zolang de mensen,
die onze platen kopen, denken
dat de Stranovsky Zangers
een koor van minstens hon
derd man is. Ik moet hierbij
wel aantekenen dat er in een
platenstudio veel mogelijk is.
De platen zijn perfect. Zo zelfs
dat we het live niet kunnen
evenaren. De show op de tv
was play back. Ik vind dat ook
niet ideaal. Je moet wel. We
willen van ons optreden toch
ook iets leuks maken. Bij het
zingen van Russische volkslie
deren op het niveau dat wij
doen moet je stilstaan. Rech
top, de armen los langs het
lichaam. Dat maakt een erg
saai plaatje. Wil je je publiek
boeien dan moet je meer doen
dan muziek maken. Wij lopen
door de studio, we maken een
pasje. Dat is leuk".
Discussie
Mevrouw Spijkstra interrum
peert. Ze ligt in de kamer op
bed en is getuige van het ge
sprek. Ze heeft een hersenope
ratie achter de rug en is nog
gedeeltelijk verlamd. Maar al
les komt weer goed, verzeker
de ze ons.
„Ik ben helemaal niet zo voor
play back", zegt ze. „Op die
manier ben je niet eerlijk te
gen je publiek. Zij denken im
mers dat het echt is. Waarom
kunnen ze niet gewoon stil
staan?"
Er volgt een levendige discus
sie. De heer Spijkstra legt ge
duldig uit dat zijn argumenten
echt niet gek zijn. „Vergeet
niet", zegt hij, „we willen met
dit koor iets bereiken, we wil
len voor de tv, we willen optre
den in het land voor een astro
nomisch bedrag. Dan moet ie
ook een beetje commercieel
denken".
George Spijkstra komt uit een
streng christelijk gezin. Als 17-
jarige jongen had hij veel kri
tiek te slikken toen hij besloot
trompet te gaan studeren en in
een fanfarekorps ging spelen.
In militaire dienst was hij tam
bour.
„In die militaire dienst ben ik
met de zangkunst in aanra
king gekomen", vertelt George
Spijkstra. Ik had een neef die
een prachtige tenor had, waar
ik zeer van onder de indruk
was. Ik vond dat veel mooier,
veel reiner dan trompet. De
trompet werd begraven onder
de wilgen en voortaan stond ik
iedere week bij een zanglera
res op de stoep. De eerste
wedstrijd waaraan ik meedeed
won ik. Het leverde me een
gesloten enveloppe met het
voor die tijd riante bedrag van
2,50 gulden op. Mijn debuut
maakte ik in Medemblik met
„Die Schöpfung". De gage was
zegge en schrijven 7,50 gulden.
Van het een kwam het ander.
Ik kreeg een contract bij de
Haarlemse Opera, die nu he
laas niet meer bestaat. Talloze
opera's, operettes en oratoria
heb ik gezongen. In Duitsland
haalde ik prachtige kritieken
met mijn aandeel in de Negen
de van Beethoven. Des te ou
der ik werd, des te meer groei
de mijn belangstelling voor
het Russische volkslied".
Vrienden
„Ik heb mijn doel bereikt. Het
koor is van de grond geko
men. Het zijn allemaal vrien
den van me die stuk voor sfuk
als solist minstens drie keer
in de week op de planken
staan. We hebben weinig tijd
om met het koor te repeteren.
Hoe opschepperig het ook
klinkt, het doet geen afbreuk
aan de kwaliteit. Vergeet niet,
je hebt te maken met beroeps,
die allen een belangrijke rol
spelen in de zangerswereld.
Een nieuwe partituur zit er
wat de muziek betreft in een
half uur in. Met de Russische
teksten hebben we meer moei
lijkheden. Ik heb een uit Rus
land afkomstige kennis, die
alle woorden fonetisch voor
ons opschrijft en uitlegt wat
er in zo'n lied staat. Het is een
prima systeem gebleken. Het
laatste jaar hebben we nogal
wat complimenten gehad over
onze uitspraak van de Russi
sche teksten".
„Er zijn weddenschappen af
gesloten met als inzet of we
wel of niet echte Kozakken
waren. De meesten dachten
dat we „echt" waren. Dat is
toch het grootste compliment
dat je kunt krijgen. Een pro
bleem waar ik mee kamp is
het repertoire. Ik zei al het
moet iets aan de commerciële
kant zijn. Het is vreselijk
moeilijk om aan Kozakkenlie-
deren te komen die een beetje
bekend zijn. Ik heb een paar
bundeltjes, maar de meeste
liederen zijn niet geschikt. Ge
lukkig sturen mensen me wel
eens liederen op. Het zijn dan
meestal Russische liederen die
de vorige eeuw in het Duits
vertaald zijn. Onze Russische
vriendin vertaalt het dan weer
zo goed en zo kwaad als het
gaat in het Russisch".
„Ik hoop dat de mensen die dit
lezen en ergens nog een Ko-
zakkenlied hebben- liggen me
een copie willen sturen. Het
hoeven niet allemaal erg be
kende nummers te zijn. Als de
melodie goed in het gehoor
ligt, ben ik al heel blij. Op de
elpee staan ook enkele onbe
kende nummers. Dat is mijn
opzet: Via de aantrekkings
kracht van de populaire liede
ren de mensen deelgenoot te
maken van de minder beken
de.
ROELFIEN SANT
De 36 vragen in de veiligheidstest om bij de buis in te vullen
iitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiii
HOU HET SCHERM IN HET OOG
ItlMIMIIIIIIIMIlllfIMIIllltlllllllllllltlllllllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIII
AANGEPASTE
PROGRAMMA'S
OP RADIO EN TV
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De omroepen
hebben unaniem besloten hun
programma's te blijven aanpas
sen zolang de gijzelingsacties in
Beilen en Amsterdam voortdu
ren. Er zijn afspraken gemaakt
over permanente samenwerk
ing in de verslaggeving. Dit
geldt ook voor de actuele tv-
uitzendingen.
Het is voor de omroepen moei
lijk live-uitzendingen voor tele
visie af te zeggen, ook als die
van opgewekte aard zijn. On
derbrekingen voor belangrijk
nieuws worden echter wel toe
gepast. Veel mensen bellen de
omroepen (vooral de NOS) op.
Dikwijls worden adviezen voor
regering en politie gegeven.
TV-PROGRAMMA'S
MORGENMIDDAG
UUR VERVROEGD
(Van onze radio- en tv-redactie)
Omdat de KNVB toch toestem
ming heeft gegeven voor een
rechtstreeks beeldverslag van
de voetbalwedstrijd Levski So
fia - Ajax, die morgenmiddag
om 16.30 uur begint, zijn de
middagprogramma's van de
KRO een uur vervroegd.
De rode autobus wordt uitge
zonden van 14.30-15.20 uur, het
bejaardenprogramma „Wat hee-
toud" van 15.20 - 16.05 uur en
Twietie van 16.05 tot 16.15 uur.
Joan Remmelts en Caro van Eyck als dokter Roelofsz
en mevrouw Dercksz in „Van oude mensen, de dingen
die voorbijgaan"
Elke week komen gemiddeld
vijftig mensen om het leven
door ongelukken in huis. Dat is
bijna net zo veel als in het
verkeer. De vraag kan daarom
worden gesteld of thuis wel
alles veilig is. De AVRO zendt
hierover vanavond een test uit.
Met behulp van 36 vragen kan
men nagaan of het inderdaad zo
veilig is in eigen huis. De vlam
kan in de pan slaan, een kind
kan het befaamde „snoepje" uit
het medicijnkastje to'ch te pak
ken krijgen, er kunnen ver
scheidene gevaarlijke dingen
gebeuren. Aleen al door ver
brandingen belanden per jaar
ongeveer 2600 mensen in het
ziekenhuis. Cees van Drongelen
stelt 36 vragen die betrekking
hebben op de situatie in de
keuken, de woonkamer, de bad
kamer en de slaapkamer, "geïl
lustreerd- met filmpjes. De vra
gen worden ook voorgelegd aan
een panel in de studio.
Ned. I, 20.40 uur.
Doornroosje
De Engelse tv heeft van het
sprookje Doornroosje een pan-
tomine op het ijs gemaakt, die
onder het kopje „Doornroosje
op schaatsen" vanavond door
de AVRO uitgezonden. De rol
van Doornroosje wordt ge
schaatst door Patricia Pauley.
De drievoudige wereldkampioen
kunstrijden Martin Minshull
kust haar, als prins, wakker.
Ned. 1,19.55 uur.
Oude mensen
In het tweede deel van „Van
oude mensen, de dingen die
voorbijgaan", besluiten Elly en
Lot met elkaar te trouwen, al
maakt Lot zich zorgen over zijn
moeder Ottilie (Andrea Dom
burg). Ottilie heeft overigens
meer dingen om over na te den
ken; zij haat haar derde man
Steyn, die niets in een gesprek
met haar ziet en liever wande
lingen maakt met de hond. Haar
vriend Takma wil eveneens van
het verleden af en zo leidt ieder
een eigen bestaan. Hoe moet het
met Ottilie, als Lot voorgoed
weg is?
Ned. I. 21.50 uur.
De lucht in
De ontwikkelingen in de vliege
rij gaan verder. Het ene record
na het andere sneuvelt. Blériot
breekt het record van Farman
met meer dan 27 kilometer,
maar de motor van zijn toestel
raakt in brand en Blériot raakt
verwond. Hubert Latham wil
het Kanaal overvliegen, maar
belandt 15 km van de kust in
het water.
Ned, II, 19.05 uur.
Tweekamp
In de quiz voor middelbare sch
olieren „Tweekamp" treden
vanavond tegen elkaar op het
Rijnlands Lyceum in Wassenaar
en het Rotterdams Gymnasium
Erasmianum.
Ned. II, 19.30 uur.
Koperen tuin
De NCRV zendt vanavond het
vijfde en laatste deel uit van De
koperen tuin, de tv-serie door
Yvonne Keuls naar het gelijkna
mige boek van Simon Vestdijk.
Cuperus en mevrouw Rieske
zijp dood. Voor Nol blijft alleen
Trix over, de dochter van Cupe
rus, met wie hij wilde trouwen.
Door haar hoopt Nol Rieske ook
zijn herinneringen aan de mu
ziek en de tuin terug te vinden.
Ned. II, 20.25 uur.
Mini-voetbal
In de mini-voetbalshow gaan de
koplopers België-Domstad Ut
recht hun krachten meten. Bei
de teams hebben drie punten uit
Wat heet oud
In de vijfde aflevering van „Wat
heet oud" wordt morgenmiddag
vervroegd aandacht be
steed aan het in Den Haag ge
houden congres „Dag oude
dag", waar het welzijnsbeleid
voor ouderen in de toekomst
aan de orde wordt gesteld. On
der meer levert Maartje van
Weegen een bijdrage over mode
voor bejaarden en heeft Fons
Disch een gesprek met pater
Vermeer, directeur van de SOS-
dienst in Nijmegen over een
zaamheid.
Woensdagmiddag, Ned. I 15.30
mHWiMii
Alles veilig thuis? De AVRO demonstreert wat er zoal
mis kan gaan
NEDERLAND I
TELEAC
18.15 Les Gammas
NOS
18.45 TV-Informatle voor Span
jaarden
18.55 Journaal
AVRO
19.05 Geheimen van de zee film
19.55 Doornroosje op schaatsen -
ijsrevue
20.40 Alles veilig thuis? - Informa
tief programma
NOS
21.35 Journaal
AVRO
21.50 Van oude mensen, de din
gen die voorbijgaan feuilleton
NOS
22.45 Journaal
NEDERLAND
NOS
18.45 Brigadier Dog
18.55 Journaal
NCRV
19.05 Zij gingen de lucht In serie
19.30 Tweekamp - kwis
NOS
20.00 Journaal
NCRV
20.25 De koperen tuin feuilleton
21.30 Mini-Voetbalshow
22.20 Hier en Nu
23.00 Tot besluit
NOS
23.05 Den Haag Vandaag
23.20 Journaal
DUITSLAND I
18.05 Dein gutes Recht, tv-serie. 20.00
Journ. en weerber. 19.20 Die Schone j
Marianne, tv-serie 20.00 Journ. en j
weerber 2015 Kein Kommentar, amu-
sementsmag. 21.00 Rest des Lebens,
tv-film. 22.30—22.50 Journ., kommen-
taar en weerber.
DUITSLAND II
18.20 Tekenfilmserie. 19.00 Journ. 19.30 j
Zwei Finger einer Hand, misdaadfilm, j
21.00 Journ. 21.15 Informaties en
ningen over een aktueel thema. 22.00
Der PrototvD. tv-soel. 23.20 Journ.
BELGIE
NEDERLANDS
18.05 Boy Dominic, jeugdfeuilleton.
18.30 Open school, informatieve serie 1
19.00 Tienerklanken. 19.42 Med. 19.45
Journ. 20.15 De Wolvenman- tv-feuille-
ton. 21.25 De plaats van de vrou'
de maatschappij. 22.15 Engelse liede
ren. 22.4523.00 Journ., met o.m.
NEDERLAND I
NOS/NOT
9.30-11.10 Schooltv
KRO
14.30 De Rode Autobus
NOS
16.30 Rechtstreeks verslag Levski
Sofia—Ajax
HILVERSUM I
P.P.: GPV. KRO: 18.30 Nws. 1841
Echo. 18.50 Progr. voorbeschouwing.
19.00 (S) KRO Muziekfeest 1975. 19.25
(S) Zin In muziek. 19.45 Instemmen met
velen. AVRO: 20.00 Muziek, vrolijkheid
en verstrooiing. 20.00 (S) Uit in de
kazerne. 20.30 (S) Hersengymnastiek.
20.55 (S) Een piloot van niets, hoorspel
(4). 21.30 (S) Hoogtepunten uit operet
tes. 22.00 (S) Koepelcafé. 22.30 Nws.
22.40 Radiojournaal. 23.00 (S) Licht
kwartet. 23.20 (S) Er floot een vogel in
de wei. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
AVRO: Nws. 18.11 Radiojourri. 18.21 De
gesproken brief van Albert Milhado.
18.25 Tout a toi. 18.50 Toppers
toen. 19.30 De zorg om onze gezond
heid (1). NOS: 19 50 Den Haag vandaag.
20.00 Nieuws. KRO: 20.05 Overweting.
20.15 (S) Brendel speelt Bach, Liszt e
Beethoven. 21.45 Tehater. 22.55 (S)
KRO-Jubileumconcert. 23.55—24.00
HILVERSUM III
NOS: 18.03 De Vakaturebank. 18.10 (S)
Joost mag niet eten. VARA: 19.02 (S)
Poprekonstruktie. 20.02 (S) Nashville.
21.01 (S) Jazz en Blues. 22.02 (S) (P)op-
donder, 23.02 (S) Wachten op midder
nacht. 0.02 (S) Nacht-drie-draai. 2.02 (S)
Help!. 4.02 (S) Truck. KRO: 6.02—7.00
(S) Scheer je weg.
HILVERSUM I
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Ontbijt-soos.
(7.30 Nws. 7.41 Aktua. 8 30 Nws. 8.36-
8.45 Gymn. voor de huisvrouw). 9.00
Toeraktua. 9.30 (S) Van heinde en verre.
10.00 (S) Voor de kleuters. 10.30 Nws.
10.33 (S) Sphinx. 11.45 (S) Café Chan-
tant. 12.16 Med. t.b.v. land- en tuinb.
12.30 Nws. 12.41 Aktua-magazine. 13.15
(S) Sport na sport. 13.45 (S) Koren en
korpsen. 14.15 (S) Close-up. 15.30 Nws.
1533 (S) After-sesjun. NCRV: 16.00 Ad-
ventsdienst. 16.20 (S) Een uur natuur.
OVERHEIDSVOORL.: 17.20 Tekst en uit
leg. NCRV: 17.30 Nws. 17.32 (S) Hier
HILVERSUM II
811 Nws.) 9.00 (S) Orkest Malando e
solisten. 9.35 Waterstanden. 9.40
Schoolradio. 10.00 (S) Radioweekblad;
11.00 Nws. NOS 11.03 Jazz. 11.30 S
gel van Duitsland. VARA: 12.00 Gelder-1
malsen - centraal. 13.00 Nws. 13.11
Dingen van de dag. 13.25 S) Een mid
dagje stoomradio. 16.00 Nws. 16.03 (S)
Moordbrigade Stockholm. 16.50 (S)
Promenadeorkest. E.V.U.: 17.35 Educa
tief programma. VARA: 17.55 Medede
lingen.
HILVERSUM III
KRO: 7.02 (S) Drie op je boterham. 9.031
(S) Pep op drie. 11.03 (S) Drie draait
op verzoek. 12.03 (S) Drie tussen de
middag. 14.03 (S) Pop-kontakt. 16.03 (S)
De Hitmeesters. NOS: 16.30 Voetbal:
Levski Spartak—Ajax.
De gijzelingsdrama's duren ken
nelijk lang genoeg om de om
roepen te doen afzien van „aan
gepaste" programma's. En dat
is dan wel enigszins te begrijpen
en zelfs te billijken, maar de
Tros als ik mij niet vergis
toch de eerste omroep die vori
ge week begon met ernstige mu
ziek op de radio had dunkt
mij dienen te begrijpen dat een
klucht als „Hé..mag ik mijn
echtgenote terug?" onder de ge
geven omstandigheden en op
deze avond een hoogst misplaat
ste programmavulling was. Het
op de ampex opgenomen stuk
had gemakkelijk op een andere
datum uitgezonden kunnen wor
den en het uitstel zou zeker niet
zo'n ernstige ingreep zijn ge
weest als de Avro vorige week
toepaste toen die omroep. „Een
mens wil.verschoof. Aan de
diepe tragiek van de gebeurte
nissen werden wij overigens
met nadruk herinnerd toen ir.
Manusama in het NOS-journaal
een zeer geëmotioneerd beroep
deed op de terroristen in Am
sterdam om hun actie te'beeind-
igen, in een van de Tros-Aktua
geleend interview, ook dat moet
gezegd.
De KRO wierp een blik terug
op de televisie uit de zestiger
jaren. De beelden werden in' de
uiteraard terecht relativerende
toon van commentaar voorzien
door Ed van Westerloo, Aad van
den Heuvel en Han Mulder, die
destijds deel uitmaakte van het
Brandpuntteam. Uit het ander
half uur durende programma
bleek overtuigend dat de tijd
niet alleen alle wonden heelt,
maar gelukkig ook veel televi
sie-ellende drastisch in de verge
telheid wegdrukt. De ellende
van de telerecording bijvoor
beeld, die in die dagen de meest
gezonde tv-grootheden op terin
glijders deed lijken. En voor de
rest kwam ook dit (weer eens)
vast te staan: wie toen werkelijk
goed was Wim Sonneveld,
Patachou, en Johnny Kraay-
kamp, ik noem nu maar een
drietal hield zich ook nu nog
uitstekend staande. En zo snel
gaat de tijd nu ook weer niet.
Zeer amusant en zeker ook
televisie van nu waren weer
de toestanden in de keuken vah
Berend, waar hij hutspot een
„Eintopfgericht", nou ja
kookte, samen met de Duitse
acteur Curd Jürgens. Ongetwij
feld de afschuwelijkste hutspot,
die ik ooit heb gezien en de
hemel zij dank niet heb hoeven
eten.
Dit was de derde aflevering in
de serie en onderhand krijg ik
wel de indruk dat het program
ma mede hierom zo aantrekke
lijk is, omdat het best eens zo
zou kunnen zijn, dat een mens
zichzelf tijdens het koken meer
bloot geeft dan hij denkt. Ik
moest er althans het mijne van
denken toen ik de Germaanse
he-man in gevecht zag met een
naar zijn zeggen „sexy stuk
vlees". Oef, zei de blanke man.
HERMAN HOFHUIZEN
(Van onze radio- en tv-redac
tie)
Hilversum In een pro
gramma van 30 minuten zal
de schooltelevisie op 11 de
cember (18.15 uur via Neder
land II) en 17 december
(10.00 uur via Nederland I)
aandacht besteden aan „de
krant".Dit gebeurt in het ka
der van het project de
krant in de klas", een initia
tief van de Nederlandse
Dagblad Pers (NDP) met me
dewerking van de Neder
landse Vereniging van Lera
ren Maatschappijleer
NVLM), dat ten doel heeft
het gebruik van de krant als
leermiddel in het onderwijs
beter te organiseren.
Het televisieprogramma, dat
bestemd is voor leerlingen
van de lagere- en midden
klassen van het voortgezet
onderwijs erf het vormings
werk voor werkende jonge
ren, belicht de journalistieke
kant van het maken van een
krant.
