£eidóe@CHi4Ci/rit
Rebellie Portugal
snel onderdrukt
kennismaking
SCHOTEN IN LISSABON
Rijden in
stadscentrum
gaat geld kosten
Vrijwilligersleger
is niet haalbaar
Geen jacht op illegale
buitenlanders
Amnestie in Spanje; niet voor terroristen
Vf""",
Paul Meijer
terug via
Veronica
Magazijn Aiphense
uitgeverij in de as
Woensdag 26 november 1975, 66e jaargang no. 20264
DAGBLAD
VOOR
ZUID-HOLLAND
Kort Rapenburg 2, Leiden, postbus 11, tel. 071-122244 - Giro 103003 - Bank Amro-bank NV, Leiden - Directeur-hoofdredacteur F. J. Plug - Ad| hoofdredacteur: J. J. Hallewas—Chef-reoacteur J W. C. Leune
Advertenties (excl. B.T.W.) ƒ0,42 per mm. Telefoontjes 3,85 - Klachten bezorging: tel. 071-122244 (18.00 tot 19.00 uur) - Abonnementen: Der week ƒ2.81; kwartaal'/ 36.32; jaar 141,35; losse nummers: 50 cent
Echtscheiding
Speelfilm „Echtscheiding" met
Liz Taylor en Richard Burton
op Ned. II om 20.30 uur in
„Informatie op woensdag". Om
19.05 uur „Heeft de regen een
vader?" Om 19.30 uur Kenmerk
met o.m. Nairobi en babysterfte
in ontwikkelingslanden.
Ned. I om 20.00 uur slot „Boe
ren, bonzen en bommen."
Opklaringen.
ook nu en dan een bui
Zonnige perioden, afgewisseld
door enkele buien. Matige tot
krachtige westelijke wind en
maximumtemperaturen om
streeks 7 graden.
Morgen; Zon: 8.19-16.36. Maan;
01.02-13.32. Schev. hoogw.: 8.51-
21.28. laagw.: 4.24-17.02.
LISSABON (TJPI-Reuter) - De rebellie onder
linksgezinde Portugese militairen is gister
avond en vannacht snel onderdrukt door
regeringsgetrouwe commandotroepen. De
acties zijn vrijwel zonder bloedvergieten
verlopen. Drie van de vier luchtmachtbases
die bij de opstand betrokken waren, zijn
zonder slag of stoot door de commando's
bezet. Het verzet op de vierde basis was
vandaag aan het instorten. De leiders van
de rebellie zijn gearresteerd. Ook de door
de rebellen bezette zenders zijn weer in
handen van de regering. President Da Costa
Gomes heeft in Lissabon en omgeving een
beperkte staat van beleg en een avondklok
ingesteld. De burgerlijke vrijheden zijn op
geschort. Banken en geldinstellingen zijn
vandaag gesloten.
Gisteravond kwam het ondanks het uit
gaansverbod toch tot een linkse betoging
voor het presidentiële paleis. Regeringsge
zinde militairen openden tenslotte het vuur
om de menigte van enkele honderden beto
gers te verspreiden. Het schieten duurde
minstens vijf minuten. Of daarbij slachtof
fers zijn gevallen is niet bekend. In Coimbra
hebben aanhangers van de socialistische en
volksdemocratische partij een sympathiebe
toging ten gunste van de regering gehouden.
De rebellie onder de militairen was giste
rochtend ontketend door parachutisten die
vier luchtmachtbases, waaronder de belang
rijke basis Monsanto bij Lissabon, bezetten.
Soldaten van de militaire opleidingsschool
bezetten gisteravond het televisiestation in
Lissabon, onder leiding van kapitein Duran
Clemente, een van de voormalige leiders van
de „Vijfde Divisie", de propaganda-afdeling
van het leger die een belangrijke rol speelde
onder de afgezette premier Goncalves. Cle
mente riep de arbeiders op hun solidariteit
te komen demonstreren met de revolutionai
re militairen. Dit was voor president Da
Costa Gomes aanleiding de noodtoestand af
te kondigen, alle troepen in het district
Lissabon onder zijn rechtstreeks bevel te
plaatsen en de commandotroepen van Ama-
dora, onder bevel van de anti-communisti
sche kolonel Jaime Neves bevel te geven de
bezetting van het televisiestation
te maken.
In Portugal hebben gisteren rebellerende parachutisten op diverse plaatsen in hun land uit protest
luchtmachtbases bezet gehouden. Hun protest was gericht tegen het ontslag van generaal Carvalho
als bevelhebber van het militaire district Lissabon. Op de foto: een aantal bezetters vóór het
ingrijpen van de regering.
De noodtoestand houdt in dat de media zijn
onderworpen aan censuur, dat beperkingen
zijn opgelegd aan het recht van vergadering
en demonstratie op de openbare weg en dat
de troepen in staat van paraatheid zijn
gebracht. De opstand wordt in het communi
qué van de president en de Revolutionaire
Raad gekenschetst als een „poging tot
staatsgreep", en de president sprak zijn
hoop uit dat de rebellen hun „misdadig
contrarevolutionair optreden" zullen her-
(Van onze radio- en tv-redactie)
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM - De Paul
Meyer-show die destijds door
de NOS werd afgedankt na no
gal wat moeilijkheden met
Henk Terlingen, keert terug in
de ether. Radio Veronica heeft
Terlingen bereid gevonden dit
programma weer te gaan ma
ken.
Op 28 december komt Veronica
voor het eerst weer via de radio
in de lucht. Henk Terlingen zal
de centrale presentator voor
Veronica worden, wanneer op
21 april ook met tv wordt be
gonnen. Verder werken vast
mee Tineke Vos (terug van de
NOS), Wil Luikinga, Leo v.d.
Goot en Lex Harding. John de
,Mol van Radio Noordzee krijgt
de leiding over de tv.
TIJDENS SPITSUREN
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Er zijn momenteel twee systemen in studie om
particuliere automobilisten die op drukke uren een stadscentrum
inrijden, te belasten. Minister Westerterp (Verkeer en Waterstaat)
heeft al laten weten, dat deze zogenaamde congestieheffing niet
in de plaats van het parkeerbeleid zal komen, maar een aanvulling
daarop zal zijn.
De voorkeur van de minister gaat uit naar het systeem, waarbij
een vast bedrag moet worden betaald bij het binnenrijden van
een bepaald gebied, om te beginnen bijvoorbeeld tijdens de och
tendspits. Het tweede systeem is een teller in de weg; na een
bepaald aantal indrukken van de kabel moeten de volgende
automobilisten gaan betalen.
Op het ogenblik is Singapore de enige stad in de wereld met een
congestieheffing. Daar moeten bestuurders van auto's waarin min
der dan vier personen zitten, betalen bij een van de 14 toegangen
tot het centrum van de stad. Grote parkeerplaatsen aan de rand
van het centrum, gecombineerd met (dure) busabonnementen zijn
daar volgens de minister geen succes.
De minister voelt er niets voor de maximum-snelheid te gaan
verhogen. Mede dank zij de snelheidsbeperking vielen er in de
eerste zeven maanden van dit jaar ten opzichte van vorig jaar
65 doden minder te betreuren en 3127 minder gewonden.
Minister Westerterp heeft de Kamer verder medegedeeld, te streven
naar een uniform tariefniveau voor het openbaar vervoer in de
steden: voor volgend jaar zal een aantal steden een verhoging van
gemiddeld 10% doorvoeren.
Op korte termijn zijn nieuwe maatregelen te verwachten ten
aanzien van de bromfiets: aanbrengen van identificatie-kenmerken
op motor- en transmissiedelen, het voeren van een identificatie
plaatje. beperking van het motorvermogen en invoering van een
minimale remvertraging.
MADRID Koning Juan Carlos I van Spanje op een glijdende schaal, al naar gelang de lengte het lidmaatschap van een als terroristisch bestem- los, dat „zijn inhuldiging als koning een bevesti-
heeft een algemene amnestie afgekondigd voor verminderd. pelde organisatie geldt. Ook bepaalde economische ging moet zijn van het streven naar vreedzame
politieke en gewone gevangenen; dit ter gelegen- De amnestie geldt alleen voor vergrijpen die voor misdrijven, waarmee waarschijnlijk valsemunterij coëxistentie tussen alle Spanjaarden",
heid van zijn troonsbestijging. Alle gevangenis- zaterdag, de dag waarop Juan Carlos tot koning wordt bedoeld, vallen evenmin onder de amnestie- Inmiddels ziet Madrid met belangstelling uit naar
straffen van minder dan drie jaar worden geheel werd uitgeroepen, zijn begaan. De amnestie is bepalingen. de in de komende dagen te verwachten benoemin-
kwijtgescholden en die van tussen de drie en de verder niet van toepassing op veroordeling wegens Het koninklijk decreet is gepubliceerd in de staats- gen, namelijk die tot voorzitter van het parlement
zes jaar voor de helft. Langere straffen worden terreur, waartoe uit hoofde van de Spaanse wet courant. In het voorwoord zegt koning Juan Car- en die tot premier.
(Van onze verslaggever)
ALPHEN AAN DEN RIJN Een uitslaande brand die gepaard
ging met een enorme rookontwikkeling heeft gistermiddag een
pand van uitgeverij Samsom aan de Julianastraat volledig ver
woest.
Omstreeks kwart over één werd in het voormalige Rok-gebouw,
waarin een gedeelte van de uitgeverij en het losbladige formulieren
magazijn gevestigd was, de brand ontdekt door een personeelslid
van Samsom. Direct daarop volgde een hevige ontploffing in het
ketelhuis aan de Rijnzijde, waardoor het dak gedeeltelijk omhoog
werd gedrukt. Het vuur vond gretig een weg in de stapels papier
en de houten stellingen. Vijf personeelsleden die in het gebouw
aanwezig waren konden zich bijtijds redden. De Aiphense brand
weer, die met alle beschikbaar materieel uitrukte inclusief Aarlan-
derveen en Zwammerdam, werd geassisteerd door de bedrijfs
brandweer van Samsom. Men moest zich beperken tot het nathou
den van het woonhuis aan de ene kant (hetgeen ternauwernood
lukte) en andere kantoorgebouwen van Samsom aan de andere
kant. Vanaf de Rijn werd de brand bestreden door de onlangs
in gebruik genomen blusboot. In totaal werd met 32 stralen de
strijd tegen het vuur aangebonden. Omstreeks half vier was de
brand onder controle. Om zes uur kon de eerste brandweerwagen
weer inrukken. De nablussingswerkzaamheden waren vannacht
nog volop aan de gang. Dit werd voornamelijk gedaan door de
bedrijfsbrandweer van Samsom.
Hoe groot de schade bedraagt was vanmorgen nog niet bij benade
ring vast te stellen Vast staat dat het gehele gebouw verwoest
is en dat er niets van de voorraad papier en administratiedocumen
ten gered kon worden. Vanochtend zou een uitgebreid onderzoek
ingesteld worden
ADVERTENTIE]
Café Chantant Napoleon
elke dag geopend 20.00 uur
dinsdag gesloten
zondags van 16-18 uur
SHERRY TIME
met pianist.
STEENSTRAAT 13, LEIOEN
OUD BROOD
Met Kerstmis zullen we voor vier
dagen brood in huis moeten ne
men
Ontvoerde
Nederlander zou
het goed maken
DEN HAAG (ANP) Nico Arends, de
Nederlandse TNO-geofysicus die in Mau-
retanië is ontvoerd, maakt het goed. De
'Nederlandse ambassadeur in Senegal, E.
de Jongh, zegt dit in Mauretanië te
hebben vernomen. Hij heeft Arends niet
zelf kunnen bezoeken.
Vermoedelijk is Nico Arends in handen
van Polisario, het bevrijdingsfront voor
Spaans Sahara en Rio Oro. Het is inmid
dels wel duidelijk, dat deze beweging een
willekeurig iemand heeft gegijzeld; per
soon en nationaliteit van Arends hebben
daarbij geen rol
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De Nederlandse arbeids
markt zou onvoldoende personen opleve
ren om een leger van vrijwilligers te
formeren. Het grootst mogelijke vrijwil
ligersleger zou in vredestijd 96.000 man
schappen tellen, tegen thans 115.000. In
oorlogstijd zou de maximale sterkte
168.000 zijn tegen thans 300.000. Tot deze
conclusie is een Nederlands adviesbu
reau gekomen.
Deze conclusie zal worden uitgebracht
tijdens de openbare hoorzittingen op 1,
2 en 3 december die door de staatscom
missie van advies voor de personeels
voorziening voor de krijgsmacht worden
gehouden. Ongeveer twintig organisaties
zullen tijdens de hoorzittingen hun me
ning geven over een mogelijk te formeren
„Vrijwilligersleger". De meeste verenigin
gen zijn tegen een dergelijk leger. De
Koninklijke Vereniging ter Beoefening
van de Krijgswetenschap meent, dat een
vrijwilligersleger zijn oorsprong vindt in
het verlangen om van de dienstplicht af
te komen en niet in het verlangen naar
een betere krijgsmacht. De verenigingen
„Onze Vloot", „Ons Leger" en „Onze
Luchtmacht" menen, mede op basis van
de conclusie van het adviesbureau, dat
een krijgsmacht van vrijwilligers niet
haalbaar is.
Zoetermeerlijn
volgens minister
in 1977 open
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG/ZOETERMEER Minister
Wester terp heeft de Tweede Kamer gis
teravond officieel laten weten, dat naar
zijn verwachting de Zoetermeerlijn me
dio 1977 open gaat.
De diensten worden uitgevoerd tussen
Meerzicht-Zoetermeer, Driemanspolder,
Delftse Wallen, Dorp, Centrum-West,
Voorweg, Den Haag-Centraal.
Enige tijd geleden hebben wij reeds kun
nen publiceren, dat de lijn op 28 mei 1977
officieel geopend zal worden.
11
COMMENTAAR HAAGSE POUTIE OP KAMERVRAGEN:
„De vreemdelingendienst van
de Haagse politie houdt beslist
geen verscherpte controles op
mogelijke illegale buitenlan
ders, nu de termijn waarin bui
tenlanders zich konden laten
regulariseren (tot l november
van dit jaar) is afgelopen," al
dus een woordvoerder van de
Haagse politie.
Het PSP-Tweede Kamerlid B.
van der Lek heeft gisteren de
minister van Binnenlandse Za
ken en de staatssecretaris van
Justitie namelijk gevraagd of zij
aan alle politiebureaus en
vreemdelingendiensten willen
laten weten dat tot nader order
bijzondere controles op buiten
landers achterwege dienen te
blijven.
Het Kamerlid zegt van verschil
lende ooggetuigen te hebben ge
hoord dat de politie van ver
schillende steden, waaronder in
ieder geval Den Haag, sinds 1
dan wel 15 november een ver
scherpte cbntrole uitoefent op
illegale buitenlanders, onder an
dere door van alle inzittenden
van auto's die om een of andere
reden worden aangehouden, de
identiteitspapieren te vragen.
Dit zou vooral gebeuren in ge
vallen waarbij die inzittenden
een „on-Nederlands" uiterlijk
hebben. De heer Van der Lek
vraagt verder of een dergelijke
handelwijze tot de bevoegdheid
van de verkeerspolitie behoort
en zo ja op welk ernstig vermoe
den van misdrijf de aanhouding
dan geschiedt. „Mag hieruit
worden aangenomen dat er wel
verscherpte acties worden ge
voerd om illegale buitenlanders
op te sporen ook al heeft de
staatssecretaris van Justitie toe
gezegd dat dit niet zou gebeu
ren?", vraagt de heer Van der
Lek.
Volgens de woordvoerder van
de Haagse politie is het overi
gens niet ongebruikelijk dat de
politie een buitenlander naar
zijn identiteitspapieren vraagt.
Kortjes
OUD ADE - In de kantine van
het sportcomplex „Hertog
spark" wordt morgen een kaart
avond gehouden tussen bewo
ners van Oud Ade en die van
Rijpwetering. De toegangsprijs
is 2,50. De opbrengst is voor
handbalvereniging „Jong Ade".
Het kaarten begint om acht uur.
Mikojan De Russische leider
met de langste staat van dienst
Anastas Mikojan is ter gelegen
heid van zijn tachtigste verjaar
dag begiftigd met de orde van
Lenin.
Storm en sneeuw Odessa en
omstreken aan de Zwarte Zee
hebben aanzienlijke schade ge
leden door een wervelwind en
zware sneeuwval.
En wie zou niet Judy in huis willen hebben? U in ieder
geval wel. Daarom even gauw 'n nieuwe kwartaalabonnee
aanbrengen voor onze krant en we sturen Judy naar u
naam
adre.s
woonplaats
STUUR als dank voor de moeite JUDY naar
adres
woonplaats
