Joden vogelvrij in nieuwe KRO-serie Amerikaanse droom op VPRO-televisie Loting voetbal WK niet op tv TELEVISIE VANAVOND TELEVISIEDONDERDAG IKOR over Turken in probleem- Nederland Opheffing STER fnuikend voor veel bedrijven TERUGBLIK Top—10 RADIO VANAVOND PAGINA 2 .UDO 20.25 Stichting Socutsra AVHU UDDO Vanavond (Ned. II om 20.30 De Watergate-affaire en de Pen- uur) start de VPRO een serie tagon-papers hebben hierbij een van zes films met als onder- belangrijke rol gespeeld. Door werp „The American Dream", deze twee schandalen kwam Nu Amerika binnenkort 200 Amerika met al haar problemen jaar bestaat, is het interessant m rit oeiangstelling te staan, te zien hoe het met die Ameri- Een opvallende tegenstelling is kaanse droom is gegaan en hoe de grote persvrijheid in het land wreed men is ontwaakt. en de corrupte achterbaksheid Beeld van de gruwelen in Vietnam, zoals die in de film „Amerikaanse droom" vanavond op tv te zien zijn. i dood werd. Soms voel je twijfel in de verhalen. Maar het gebeurt ook, dat de ogen weer gaan flonkeren als de herinneringen worden opge haald. „Het is werkelijk een fan tastische sensatie om de macht te hebben die bommen te laten vallen" zegt een Vietnam-vete- raan. „Het is een machtig ge zicht de vuurzee die dan ont staat onder je te zien uitbreiden. Als piloot zie je niet wat er beneden gebeurt. Je hoort geen kinderen gillen, Je ziet geen brandende dorpen, je ziet geen doden. Ik was een erg goed piloot en daar ben ik nog erg trost op". Er is in 1973 nog heel wat pro- oorlogspropaganda in Amerika. Een niet onknappe luitenant gaat scholen, vrouwenclubs, so ciëteiten etc. af om de rol van Amerika duidelijk te maken. In de film vraagt een meisje van een jaar of tien hoe Vietnam er eigenlijk uitziet. „Het is een prachtig mooi land", zegt de luitenant „Alleen maken de be woners er zo'n vreselijke puin hoop van". „Hearts and minds" is met na- 15.30 AVRO'» Toppop-Tlps 15.45 Kies je sport 16.10 De laatste neushoorn VPRO 17.00 De verdwijnende werelden NOS/NOT 16.00 Schooltelevisie Teleac 18.15 Hoe word Ik de computer de baas? NOS 18.45 Staatslotsrl) 18.55 Journaal 19.05 Van gawsat tot gewast 19.50 Politieke partijen 20.00 Boekan, bonzen en bom men 20.55 Muziek om naar te kijken 21.56 Journaal 21.50 Den Haag Vandaag 22.05 Studio Sport 22.30 Panoramlek 23.15 Journaal NEDERLAND II NOS 18.45 Brigadier Dog 18.55 Journaal IKOR 19.05 Heeft de regen een vader? IKOR/KRO/RKK 19.30 Kenmerk 20.30 De droom en het ontwaken NOS 23.30 Journaal Teleac 23.35 Nascholing huisartsen DUITSLAND I 18.25 Sport. 20.00 Joum. en weerbe richt 2015 Gedanken zum Busstag i 20.20 Portretten uit het andere Duits land. 21.05 Een wagen vol madonna's, misdaadfilm. 22.05 Talk-show. 23.05- 23.10 Joum. en weerbericht. DUITSLAND II 18.20 Reportage. 19.00 Joum. 19.15 Reportage. 19.30 Natuurserie. 20.00 Des Christoffel von Grimmelhausen aben- teuerlichter Simplizissimus, tv-film. 2135 Journ. 21.40 Reportage 23.10 Journ. 18 50 Coronation Street, tv-serie. 19 40 Meded. en weerbericht. 19.45 Journ. 20.15 Father, dear father. Engelse tv-se rie. 20 40 De goede en trouwe dienaar, tv-spel. 22.15 Blijde geboorte, film. 23.00-23.20 Journ. met q.m. Weststraat. Het ligt in het voornemen van de KRO-tv om op 17 januari te beginnen met een satirische se rie in zes afleveringen onder de titel „Met goed fatsoen". Op tekst van de Brit Johnny Speight en in de vertaling en regie van Berend Boudewijn wordt hierin afgerekend met de vooroordelen die er tegen joden bestaan. Op al of niet terechte verden king van anti-semitisme, aange blazen door op sensatie gerichte persberichten, werd eerder af gezien van uitzending op vroe gere datum. Vertegenwoordi gers van joodse organisaties in ons land vroegen de KRO om voorbezichtiging. Na het zien van deze serie noemden zij de berichtgeving erover onzorgvul- Meer nog dan kinderen van an dere gastarbeiders hebben de Turkse kinderen problemen in ons land, die maar zeer ten dele bekend zijn. Wat daarvan de gevolgen kunnen zijn toont het IKOR in het programma „Heeft de regen een vader". Hierin speelt Bram van der Vlugt de rol van een automobilist, die het verhaal van een Turkse jon gen aanhoort. De jongen heeft zijn schoolboeken ingepakt en is op weg naar zijn oma in Ankara, bij wie hij terecht denkt te kunnen. En in Ankara is vast een middelbare school, om door te leren. Turkse kinderen in Nederland hebben het moeilijk. Zij zien de vrijheid van hun leeftijdsgeno ten op school en worden thuis zeer strak gehouden. Zij mogen vrijwel niets, moeten wel elke dag naar Koranles. Hun ouders spreken vrijwel geen Neder lands de moeder doorgaans helemaal niet en zijn niet op de hoogte met de Nederlandse samenleving. Daardoor ontstaan spanningen tussen ouders en hun kinderen, waarvan een deel de neiging heeft van huis weg te lopen. Ned. II, 19.05 uur. Boeren In deel 5 van „Boeren, bonzen en bommen" beginnen de woor den voor- en tegenstander steeds meer op elkaar te lijken. Zo krijgt burgemeester Gareis het moeilijk, enerzijds moet hij verzoeningsman Frerksen uit zijn functie ontslaan, anderzijds vindt de regering dat Gareis een querulant is, omdat hij aanvan kelijk dit ontslag wilde weige ren. Toch is Gareis partijgenoot. dig, prezen zij de goede bedoe lingen van de KRO en zeiden zij geen bezwaren te zullen inbren gen tegen evt uitzending. In de hoofdrol staat Rijk de Gooyer, die geheel volgens de bedoelingen van de schrijver en de regisseur als hoogst onsym pathieke doordraver - en daarin soms zelfs komisch zoals alleen Rijk dat kan - zijn gal uitspuwt op socialisten, katholieken, vrouwen en vooral joden. Of schoon je er om kunt lachen, komt Rijk er inderdaad uit als een kortzichtige kwelgeest, die iedereen in zijn omgeving op de grofste wijze bejegent. Hij heeft slechts pure jodenhaat tot zijn beschikking, als hij verneemt, dat zijn dochter een joodse vriend heeft. Blijkt in tweede Stuff en Tredup betwisten el kaar een plaats bij de krant Chronik en de chantagebrieven zijn niet van de lucht. Burge meester Gareis ten slotte krijgt het moeilijk wanneer hij, voor een proces, geheime instructies blijkt te missen. Ned. I, 20.00 uur. Madrigalen „Liefde en jaloezie" is het the ma van acht madrigalen van Monteverdi, die de NOS uit zendt in het programma „Mu ziek om naar te kijken". Voor dit programma werd een min der serieuze benadering geko zen dan de gebruikelijke con- certvorm. Zo ontstond een ge speeld verhaal met veel intriges, dat zich ontwikkelt in de zalen en het park van Kasteel Duiven voorde in Voorschoten. Uitvoe renden zijn The Madrigal Players uit Wales. Ned. I, 20.55 uur Morgenmiddag Dc EO zendt morgenmiddag een aflevering uit van de serie „Het kleine huis op de prairie", onder het kopje „Op zoek naar werk". Als de oogst van Pa Ingall door hagel mislukt, gaat hij werk zoe ken. Hij is niet de enige. Met Jack Peters neemt hij gevaarlijk werk aan in een rotsmijn. On danks alle risico's nemen ze de uitdaging aan, want het werk wordt goed betaald en de vrou wen thuis laten zich niet onbe tuigd. Donderdagmiddag, Ned. I, 15.00 van de VS-regering. De vijftiger jaren komen weer in de belang stelling, de periode, waarin se nator Mc Carthy een heksen jacht opende op mensen, die verdacht werden van commu nistische sympathieën. De exe cutie van Julius en Ethel Rosen berg op de electrische stoel, om instantie, dat het de zoon van een miljonair is, dan draait hij bij en vindt hij joden eigenlijk best aardige mensen. Directeur KRO-tv Richard Schoonhoven zei hierover: „Het is de bedoeling van deze serie, dat deze man als zo onheus op de kijker overkomt, dat joden haat als iets verwerpelijks wordt gezien en dat daarmee anti-semitisme als iets onzinde lijks wordt ervaren. De KRO is het fundamenteel oneens met wat Rijk dc Gooyer allemaal zegt. Wij mikken erop, dat de kijker na het zien van alle zes afleveringen een geweer zal grij pen om die jodenhater neer te schieten". Nog afgezien van het feit, dat hiermee nieuw geweld wordt ge propageerd, menen wij toch, dat de goede bedoelingen, waarvan men ook aan joodse zijde over tuigd is, het gevaar lopen ver keerd te worden opgevat Een aanwijzing hiervoor vindt men in de gevoelens van de kijker jegens Archie Bunker van „All in the family", die ook in Speight-stijl racistisch tekeer gaat. De gemiddelde Ameri kaanse kijker ziet in Archie een naargeestige en ook wel geestige scheid-maniak. Men blijft kij ken, omdat hij de kijkers in hun gevoelens bevestigt en dingen zegt, die zij ook graag zouden willen zeggen, maar voor zich houden, omdat zij niet voor ra dat zij (acht jaar later bleek ten onrechte) Russische spionnen zouden zijn geweest is een ma caber hoogtepunt. Maar ook de Vietnamese oorlog en de rol van Amerika daarin wordt weer be studeerd. Nog steeds komen er nog niet eerder gepubliceerde gruwelijkheden aan het licht Vanavond zendt de VPRO on der de titel „Droom" en „het ontwaken" twee films over Amerika uit. Eerst „The unquiet dead of Julius and Ethel Rosen berg" een produktie van Elvin H. Goldstein, en daarna „hearts and minds", een film van Peter Davis, de man van de gerucht makende CBS-documentaire, de „Selling of the Pentagonpapers" over de geschiedenis van de Vietnamese oorlog. „Hearts and Minds" is nooit in zijn geheel in de VS vertoond. Een gedeelte werd door een kleine, niet-com- merciële tv-maatschappij, die in New York gevestigd is, uitge zonden. De grote maatschappij en N.B.C. en C.B.S. durfden het niet aan, bang voor negatieve reacties van het publiek. Wat er in „Hearts and Minds" vertoond wordt is nogal wat. Peter Davis gebruikte voorna melijk journaal- en documentai re materiaal, dat wegens de cen suur nooit werd uitgezonden. Mensonterende beelden van gruwelijke slachtpartijen, die de Amerikanen aanrichtten. Opna men, waar wij in Nederland al fragmenten van zagen. Bijvoor beeld van de man die zonder meer voor de camera's door zijn hoofd werd geschoten. De vluchtende, door napalm getrof fen kinderen. De beelden zijn zo cisten versleten willen worden. Een tweede aanwijzing vinden wij hiervoor fn de opmerkingen van een joodse toeschouwer bij de voorvertoning van deze serie. Hij zei, dat met alle begrip voor de opzet, hij toch de stereoty pen, waarmee gewerkt wordt, kwalijk vindt. Joden zijn rijk, vuil en roken uitsluitend dikke sigaren. Joden vormen overal ter wereld, behalve in Israël, een minderheidsgroep en kun nen zich daarom moeilijk ver weren. Men kan zich bij grap pen over joden niet losmaken van hun achtergrond, de misda den jegens hen door de nazi's, de Arabische oliepolitiek, die op vreselijk, dat het vrijwel onmo gelijk is ze allemaal op te ne men. Het is waar dat men imuun voor dergelijke dingen kan worden. Waarschijnlijk heeft Peter Davis hier rekening mee gehouden. Het gaat niet alleen om de gruwelijke beel den, het gaat ook om het waar om van alles. De film werd ge maakt na de totstandkoming van de Parijse akkoorden, tij dens de Vietnamisering van de oorlog en de voltooiing van het vertrek van de Amerikanen uit Saigon. Dan is ook duidelijk dat niet alleen Nixon maar ook Kennedy en Johnson over de oorlog heb ben gelogen. Ook dat het Ameri kaanse publiek slechts gedeelte lijk weet wat er zich in Vietnam heeft afgespeeld. Dat er wel de gelijk censuur was. Aan de hand van historische archiefbeelden en van vrij re cente joumaalopnamen wordt aangetoond, welk spel de Ame rikanen met de Vietnamezen speelden. Verbijsterend is dat in 1973, toen de film werd ge maakt, zoveel Amerikanen voor de oorlog waren. „We vechten voor de vrijheid. Daarmee heb ben we Amerika groot ge maakt", zeggen sommigen. Pe ter Davis laat oorlogslachtof fers praten. Natuurlijk zitten zij psychisch in een vreselijk moeilijke hoek. Hoe kan ie mand, die in de oorlog zijn benen is kwijt geraakt, zeggen, dat het allemaal voor niets was. Hoe kunnen ouders ervan uit gaan dat hun zoon door een vergissing door de Vietcong ge de joden wordt verhaald, en de onlangs aangenomen VN-resolu- tie, waarin het zionisme tot ra cisme werd uitgeroepen. Het is waar, dat Annie de Lange in de rol van de vrouw van Rijk hem stevig van leer dient. Het is ook waar, dat in deze serie elke verwijzing naar het leed, joden aangedaan, wordt verme den. Het is voorts juist, dat men twee stukken geknipt heeft, wel ke uitlatingen bevatten, waarin Hitier wordt genoemd of aange duid. Als argument voor deze serie werd aangevoerd, dat Johnny Speight bij meerdere bezoeken aan ons land heeft vastgesteld, me zo interessant door de ver schillende gezichtshoeken, waaruit de Vietnamese oorlog wordt belicht. Van Amerikaanse en Vietnamese zijde, van de kant van de politici, de militai ren en de burgers van beide landen. Hearts and minds is een indrukwekkende documentaire, die door genoemde gruwelijke beelden, die erin verwerkt zijn, in hoge mate afschrikwekkend is. ROELFIEN SANT dat onze houding jegens de jo den verklaard moet worden of wel uit een verborgen haat of een verdrongen schuldgevoel. Allemaal juist, maar het zou volkomen verkeerd uitvallen als wij op de wijze als in deze serie gebeurt, begrip zouden pogen te wekken voor mensen die bijv. in de WW lopen. De indruk, die wij uit de voorvertoning hebben overgehouden is, dat de joden nog steeds vogelvrij zijn, zowel voor onmensen met slechte be doelingen als mensen met goede bedoelingen. Goedbedoelde spot met mensen, die zich bedreigd voelen, zal zorgen dat zij zich nog bedreigder voelen. TON OLIEMULLER van onze radio- en tv-redac- tie AMSTERDAM De be drijfsafdeling filmproduk- tie van de Nederlandse bioscoopbond heeft de le den van de Tweede Kamer in een telegram laten we ten „met verbijstering" te hebben kennisgenomen van het plan de STER-re- clame via een motie te la ten verdwijnen. Zij betwij felt of de initiatiefnemer zich voldoende realiseert welke onherstelbare scha de hij met zijn voorstel zal aanrichten en pleit daarom voor .bezinning'. Volgens de NBB-afdeling zal hef verdwijnen van de STER leiden tot opheffing van of reorganisatie bij een aantal ondernemingen op het gebied van de filmpro- duktie. „Dat betekent, dat naar schatting zeker enige honderden veelal gespecia liseerde arbeidsplaatsen in deze sector verloren zullen gaan, nog afgezien van het continuiteitsverlies, dat voor filmproduktiebedrij- ven, laboratoria, studio's en vele andere bedrijven ern stige gevolgen zal hebben", aldus de bioscoopbond. NEDERLAND I NOS/NOT 10.45 Schooltelevisie HILVERSUM I NCRV: 18.00 Nws. 18 41 Kunst en vlieg werk. 18.46 (S) Met Uw Instemming, lied van de week. 19.00 Populair klassieke muziek (gr.pl.) 19.30 Theologische etherleergang. TROS: 20.00 Eight o'clock special. 21.15 (S) Specialiteiten a la carte: klassiek verzoekplatenprogr. 22.30 Nws. 22.40 Akt 23 00 (S) Coulis sen. woensdagavond-magazine. 23.55- 24.00 Nws. VARA: 18.00 Nws. 18.11 Dingen van de dag. P P18.20 Boeren Partij. VARA: HILVERSUM I NCRV 7.00 Nws Het levende woord 7.08 (S) Preludium: klassieke muziek. 7.30 Nws. 7.41 (S) Akt. 7.55 (S) Aange stipt: progr.-overzicht. 8 00 Te Deum Laudamus: gewijde muziek. 8.24 Op de man at. evang. commentaar 8.30 Nws. 8.36 Gymn. voor de huis vrouw. 8.45 (S) Podium, inform, over gezin en samenleving. 9 45 (S) Onder de hoogtezon. 10.30 Nws 10.33 (S) Orkestpalet 1: klassieke Kamermuziek. 11.20 Orkestpalet. II planoconcert. 12.00 (S) Bel Canto. 12.26 Meded. 12.30 Nws, 12 41 (S) 12.55 (S) Middagpauze- dienst. 13.15 (S) Lichte koorzang. 13.30 (S) Globaal: ontspanning, inform, en muziek. (15.30-15.32 Nws.) 17.30 Nws. 17.32 (S) Akt. AVRO 7.00 Nws 7.11 Ochtendgymn. 7.20 (S) Dag met een plaatje 8 00 Nws., 8.11 Radiojourn.). 8.50 Morgenwijding. NOS: 9.00 van België. 9.35 Waterstan- „Spelen met muziek" had enige verandering ondergaan. Het aantal deelnemers was gister avond uitgebreid, het Metropo leorkest sterk ingekrompen. En Polo de Haas moest de leiding van het programma delen met Bernard van Beurden. Laatstge noemde had onder meer een weekblad-advertentie op muziek gezet, die ter plekke werd uitge voerd. Gerichte muzikanten-hu mor is zelden echt geestig. Dat geldt voor de Kaffee-kantate van Bach tot en met „De Schip breuk" van Johan Wagenaar. Van Beurden zijn opus had alt hans die afwezigheid van wer kelijke humor met beide werk jes gemeen. Voor de rest viel er weer veel te glimlachen op het ongecompliceerde muziek avondje van de melomanen on der elkaar en in een dolle bui „Nabestaan" bleek een docu mentaire over zoiets als „rouw verwerking". Een nogal vreem de term, waarmee het verdriet bleek bedoeld te worden dat bejaarde mensen overvalt wan neer hun partner hen door de dood ontvalt. Hedda van Gen nep en Marjolijn de Vries had den in Amsterdam een „ver grijsde buurt" gevonden (de Postjesbuurt met name) waar het probleem kennelijk in vrij 14.00 Schooltelevisie EO 15.00 Het kleine huls op de prai rie 18.30 (S) Cabaretprogr. 18.55 Brass band magazine. NOS: 19.40 Openbaar Kunstbezit. 19 50 Den Haag vandaag. 20.00 Nws. 20.05 (S) Woensdagavond Muziekmagazine. 22.10 Oiskussie subsi diegeschil. 22.40 (S) Hobbyscoop, met uitgebreide stereo-test 23.55-24.00 Nws. HILVERSUM III NOS: 18.03 Oe Vakaturebank. 18 10 (S) Joost mag met eten. 19 02 (S) Oe Rock Roll-methode. 20.02 (S) Lichte muziek en sport. 0.02 (S) Metro's Midnight Music. 1.02 (S) Take it easy 2 02 (S) De Meurders Methode. TROS 6.02-7.00 (S) Drie op je boterham. den. AVRO: 9 40 Schoolradio. 10.00 (S) Voor de kleuters. 10.10 (S) en (M) Arbeidsvitaminen: populair verzoekpla tenprogr (1100 Nws 11.03 Radio journ). 11.30 (S) Rondom twaalf: geva rieerd progr (11.55 Beursberichten). 12 30 (S) Sportrevue. 12 54 Land- en tuinbouw 13.00 Nws. 13.11 Radiojourn. 13.25 (S) Alert! - op het vlak van muziek en maatschappij. 13.55 (S) Chansons madecasses. van Maurice Ravel. 14.10 (S) 't Is historisch, een progr. over geschiedenis. 14.30 (S) Met muziek op stap. 15.10 (S) Aspecten: kunstrubriek 16.00 Nws. 16.03 Radiojourn. 16.05 (S) Gebakken vensterbanken en andere smoezen, kindermagazine. 17.00 (S) Mobiel - een beweeglijk progr. voor beweeglijke mensen. 17.55 Meded. HILVERSUM III TROS 7.02 (S) Drie op je boterham. 9 03 (S) Pep-op-drie. 1103 (S) Drie draait op verzoek. 12.05 (S) Drie tussen de middag- Boter. Klaas en Prijzen 14 03 (S) Pop-Kontakt: de Hugo van Gelderenshow met de Ned. tipparade. waarin NL-tippers. 16 03 (S) De Hit- meesters de Ned. Top-40. grote omvang aan de orde is. Zozeer zelfs, dat er op initiatief van de huisarts dr. Jan Sommer een „hulpdienst" in het leven werd geroepen. En daarover ging de reportage dan. Een heel fijngevoelig gemaakte reporta ge, die op een onopvallende wij ze duidelijk maakte, dat zo'n menselijke buurtactiviteit van grote waarde kan zijn. Het bleek vooral echter uit de getui genissen van degenen, die er baat bij hadden gevonden, meer nog dan uit de toelichting van de deskundigen. „De Pallisers", de serie naar aanleiding van het boek van Anthony Trollope beleefde al weer zijn vierde aflevering. Mijn verhaal wordt eentonig, maar ik moet nogmaals zeggen dat En gelse produkties van deze soort steeds maar weer van een voor beeldige kwaliteit zijn. Kosten noch moeite zijn gespaard en er wordt voortreffelijk geacteerd. Ook nu weer. Maar ik moet er (met een zekere opluchting bij na) wel aan toevoegen dat de taferelen uit het typisch Britse hogere sociëtyleven van weleer, mij onderhand wel een klein tikje gaan vervelen. Men kent het nu onderhand wel. HERMAN HOFHUIZEN HILVERSUM De NOS zal de beelden van de loting voor de voorronden van het wereldkampioenschap voetbal morgen niet uitzenden. Dit heeft een woordvoerder van de NOS meegedeeld. De loting vindt morgen om 18.00 uur plaats in het Zuidamerikaan- se Guatemala. De televisie van Guatemala biedt wereldwijd een televisieuitzending van deze gebeurtenis aan. De NOS-woordvoerder noemde als reden voor het niet nemen van deze uitzending: „Het tijdstip, de NOS heeft op dat moment geen zendtijd, en de kosten; het bedrag wat de televisie van Guatemala vraagt voor het programma zou te hoog zijn gezien het betrekkelijke belang van de gebeurtenis". Tijdens de loting wordt bepaald welke landen in de voorronden voor het wereldkampioenschap tegen elkaar moeten spelen gedu rende een twee jaar durend toernooi. Hieruit moeten veertien landen tevoorschijn komen die samen met titelhouder West-Duits- land en gastland Argentinië in 1978 om het wereldkampioenschap voetbal moeten gaan strijden. De nationale top-10 luidt 1 (1) That's the way I like it K.C. Sunshineband 2 (2) Dansez maintenant Dave 3 (4) Als de dag van toen Reinhard Mey 4 (6) Everything's the same Billy Swan 5 (11) I'm on fire 5000 Volts 6 (3) Morning Sky George Baker Sel. 7 (14) Do it anyway you want People's choice 8 (8) Sjakie van de hoek Connie Vandenbos 9 (5) Can't give you anything (but my love) Stylistics 10 (17) I can see the sun in late december Lucifer Gees Linnebank werkte mee aan „Suleiman, een Turkse jongen," dat het IKOR vanavond uitzendt in de serie „Heeft de regen een vader?" Rijk de Gooyer, de jodenhater, foetert dochter (Marousja Lacunes) uit, omdat zij een joodse vriend heeft.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1975 | | pagina 2