Lily Petersen zoekt
„oudere kleutertjes"
Tweede deel Koperen tuin
VOOR LAATSTE „KLEUTERTJE LUISTER"
Kleutertje Luister
ook als boek
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE WOENSDAG
RADIO VANAVOND
RADIO WOENSDAG
TERUGBLIK
Stereotest op H'sum 2
PRIJS VOÖR~BËN
CRAMER IN TOKIO
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
DINSDAG 18 NOVEMBER 1«7D
De weemoed waarmee Lily Pe
tersen na bijna dertig jaar onaf
gebroken uitzendingen van
Kleutertje Luister afscheid
neemt - laatste uitzending dins
dagmorgen 30 december - wordt
verdrongen door hevige drukte.
„Dertien december is de opna
me voor de laatste uitzending,
ik zoek daarvoor mensen die
destijds als kleutertje in het'
programma optraden, dus van
vijf- tot vijfendertigjarigen, ja
rigen. Na afloop van die opna
me wordt een partijtje gegeven
ter afsluiting. Dat houdt in, dat
ik vóór 13 december ook alle
programma's tot 30 december
moet maken..."
Het komt er wat bezorgd uit
Maar de vrouw, die sinds 1 ok
tober 1946 onafgebroken drie
keer per week ruim vierduizend
vijfhonderd keer „Hèllo, kinder
tjes van het hele land" de ether
toevertrouwde, is dermate vak
kundig gekneed, dat zij ook de
laatste loodjes kan overwinnen.
Bijna dertig jaar Kleutertje
Luister. Lily Petersen: „Ik hoor
de anderhalf jaar geleden dat er
een ander programma voor in
de plaats zou komen. Wat voor
programma weet ik niet. Wel zal
ik op twee januari om tien 's
morgens met mijn hoofd voor
de radio zitten. Dat wel."
Hoe hard de mededeling is aan
gekomen dat Kleutertje Luister
zou worden gestopt, verraadt
Lily Petersen niet. Alleen: „Ei
genlijk was ik nog niet aan stop
pen toe, ik had door kunnen
gaan, ik had nog zo veel ideeën.
Maar ja... ik kan me wel voor
stellen dat ze bij de AVRO eens
iets anders willen. Gelukkig heb
ik mijn eigen prfve-kleuter-
school kleuterschool aan de Ko
ninginneweg in Amsterdam nog
en kan ik reizen maken en meer
doen aan mijn Spaanse studie.
Vroeger kon ik drie, vier dagen
Begeleider Robert Smit van het radioprogramma Kleutertje
Luister, is ook de schrijver van verhalen, die in dit program
ma door Lily Petersen werden verteld. Omdat, aldus Lily
Petersen,kinderen niet genoeg kunnen krijgen van hun
lievelingsverhalen, zijn acht verhalen gebundeld.
Deze verhalen zijn samengebracht in een kleurig boekonder
de titel Kleutertje Luister, met tekeningen van Carl Hollan
der.
Het zijn alle gemakkelijk te volgen, speelse verhalen, bestemd
voor kinderen van ongeveer vier tot zes jaar. Maar ook
kinderen dieal kunnen lezen, zullen de wonderlijke avontu
ren, zoals Robert Smit - de liedjesman uit het radioprogram
ma - ze heeft verzonnen, met plezier kunnen lezen.
Kleutertje Luister. Auteur: Robert Smit. Uitg. De Gooise
Uitgeverij - Bussum.
weg tussen twee uitzendingen,
volgend jaar wéken, als ik wil."
Afscheid
Het afscheidsprogramma zal
ongeveer 25 minuten duren, in
plaats van de gebruikelijke
tien. Herman Broekhuizen die
Lily Petersen 23 jaar begeleid
de zal erbij zijn en de latere
begeleiders Joop Stokkermans
en Arno Guldenmond. De kleu
tertjes van toen, dien nu dertig
zullen zijn, wordt verzocht con
tact op te nemen met de AVRO-
afdeling jeugd-radio. Lily ver
wacht er zo'n 200.
Lily Petersen heeft er altijd ge
woonte van gemaakt ongeveer
vijftien kleuters van AVRO-me-
dewerkers te vragen in het pro
gramma; na twee jaar werden
ze vervangen door nieuwe kleu
ters.
Door deze werkwijze is een har
telijke verhouding ontstaan, die
de laatste jaren nog werd verbe
terd door de minder gedwongen
sfeer waarin het programma
wordt opgenomen.
Vroeger werd sterk de hand ge
houden aan „het rode lampje"
dat „stilte, opname!" betekent.
Lily Petersen: „Dat doen we een
jaar of vijf, zes niet meer. De
kinderen komen de studio bin
nen, kunnen speelgoed uitzoe
ken en gaan zitten. Wanneer de
juiste sfeer er is, steek ik m'n
hand op en de man in de opna
mekamer kan beginnen. De kin
deren hebben er dan nauwelijks
erg in, dat met de opname is
begonnen."
„Dag tante Lily!."
Wat zij voorspelde gebeurde tij
dens een onlangs opgenomen
programma. Kleuters stormen
roekeloos de studio binnen, roe
pen „Dag tante Lily!" en banen
zich rechtstreeks een weg naar
de speelgoedkast. Verf, muzie
kinstrumenten, een bouwspel,
Lily Petersen telt de neuzen,
vraagt wie er niet is en waarom
en begeleider Robert Smit met
gitaar vraagtof de afwezigen
hun hand willen opsteken. Ge
joel. Vijf minuten gepraat. Lily
steekt haar hand op, het groene
licht springt op rood en de her
kenningsmelodie wordt ingezet.
„Hóllo, kindertjes van het hele
land..." Het spel kan beginnen,
deze keer met een verhaal van
Robert Smit, dat Lily Petersen
vertelt.
Haar vakmanschap wordt dui
delijk. Twee uitzendingen wor
den achter elkaar opgenomen,
op de seconde nauwkeurig tien
minuten elk. Een kind dat een
vraag wil stellen, wordt in de
uitzending betrokken; wanneer
een gefluisterde passage moet
worden gesproken, zijn de kin
deren opeens wonderlijk stil. De
kleuters geven spontaan de juis
te antwoorden op ingelaste vra
gen en niets, helemaal niets gaat
fout alsof uren is gerepeteerd.
Maar dat is het niet.
Deze keer is het een verhaal.
Twee kinderen begeleiden spon
taan op het rubber vel van
trommeltjes, ze worden niet tot
stilte gemaand.
Op andere dagen wordt een bij
zonder kindgevraagd iets te ver
tellen over een afwijkend leven,
op een boot, in een woonwagen;
een andere dag wordt gymnas
tiek gemaakt of een reportage
ergens naar toe: postkantoor,
speelgoedmagazijn en soms
komt een musicus op bezoek,
die over zijn instrument vertelt
en er op speelt.
Lily Petersen: „Het is niet de
bedoeling dat de kinderen echt
iets leren; wel willen we spelen
derwijs iets educatiefs in het
programma leggen."
Lily Petersen nadert het slot van Kleutertje Luister.
Spontaan
Hoewel Lily Petersen nauwge
zet de hand weet te houden aan
de gang van zaken tijdens haar
programma, is dit nooit ten
koste gegaan van de spontaneï
teit van de kinderen, al brand
de dat rode lampje vroeger in
dringender dannu.
Lily Petersen brengt haar sym
pathie voor kinderen ook onder
moeilijkere gevallen onverdro
ten over; zij veegt in gesprek
met een ander kind verfklod-
ders van de vingers van een
NEDERLAND I
Teleac
18.15 Lea Gammas
NOS
18.45 Informatie voor Spanjaar
den
18.55 Journaal
VARA
19.05 Tommy en Charlie, twee<
vrienden
19.30 De Palllaera
20.25 2 voor 12
21.00 Nabestaan, een programma
over rouwverwerking
NOS
21.35 Journaal
21.50 Spelen met muziek
NEDERLAND II
NOS
18.45 Brigadier Dog
18.55 Journaal
NCRV
19.05 ZIJ gingen de lucht In
19.30 Tweekamp
NOS
20.00 Journaal
NCRV
20.25 De koperen tuin
21.35 Herkent u deze tijd?
22.30 Hier en Nu
23.10 GeeatelIJke liederen
NOS
23.20 Den Haag Vandaag
23.35 Journaal
DUITSLAND I
18.05 Prog. n.a.v. de 75-ste verjaardag
van Anna Seghers. 18.40 Akt. 19.20 Die
schone Marianne. 20.00 Journ. en weer-
ber. 20.15 Do you dig dogs, Noorse
tv-film. 20.40 Zirkus Alfonso. Hongaarse
tv-film. 21,05 Der Strick um den Hals.
tv-film 22.40 Journ., komm. en wesrber
DUITSLAND II
18.20 Popeye. 18.35 Tekenfilm. 19.00
Journ. 19.30 Gas Oil, Franse misdaad
film Aansl. Adviezen voor bioscoopbe
zoekers en filmkritiek. 21.00 Journ
21 15 Duits uit Oost en West. 22.00
Kultureel magazine. 22.45 Journ. 22.50
Lichte muz. 23.35 Journ.
BELGIE
NEDERLANDS
18.00 Ti-ta-tovernaar. 18.05 Boy Domi
nic. 18 30 Inf. prog. 19.00 Tienerklan
ken. 19.40 Med. 19.45 Journ. 20.15 De
wol venman. 21.20 Prog. over vaccin
vaccinaties. 22.10 Gastprog. 22.40
Journ. met o.m. Weststraat. 22.55 Inf.
prog.
NEDERLAND I
VARA/AVRO/ONOF
10.00 Schooltelevisie
AVRO
15.30 AVRO's Toppop-Tlpt
15.45 Kies |e sport
16.10 De laatste neushoorn
VPRO
17.00 De verdwijnende werelden
andere kleuter, zij is onverstoor
baar. Ook dat is een onderdeel
van haar exacte werkwijze,
waarmee zij bijna dertig jaar
ook de sympathie van de kleu
ters won.
Over een paar weken is dit afge
lopen. Dan wordt Kleutertje
Luister verwisseld voor een cur
sus Spaans. Oók leerzaam, na
tuurlijk. Maar Lily Petersen
trekt er een gezicht bij dat
erop duidt dat zij Kleutertje
Luister tóch leuker vond.
F. J. BROMBERG
HILVERSUM I
18.30 Nws. 18.41 Akt. 18.50 Prog. overz.
19.00 (S) KRO-Muz. feest 1975. 19.20
(S) 10 jaar Camaretten. amateurcabaret.
19.45 Instemmen met velen. AVRO:
20.00 Vanavond met om 20.00 (S) De
Skymasters. 20.30 (S) Hoogtepunten uit
operettes. 22.00 (S) Koepelcafè. 22.30
Nws. 22.40 Radiojourn. 23.00 (S) Kwar
tet Ad Vanderhood. 23.20 (S) Er floot
een voael in de wei. 23.55 Nws.
HILVERSUM II
pers van toen. 19.30 Boer of manager
(1) inf. prog. KRO: 20.00 Nws. 20.05
Overweging. 20.15 (S) Concert t.g.v. het
Jubileum van de KRO. (In de pauze
Babel-kalender.) 21.45 Hoorspel.
Strandgoed 22 45 (S) Hobo en viool.
23.00 Pastoor Perquin. 50 jaar KRO in
Kath. Ned. 23 30 (S) Pianosonate v
Haydn. 23.55 Nws.
HILVERSUM
NOS. 18.03 De Vakaturebank. 18.10 (I
Joost mag niet eten. VARA: 19.02 (Sj
Drie loopt achter. 20.02 (S) Nashville.
21.02 (S) Jazz en Blues. 22.02 (S) (P)op-
donder. 23.02 (S) Wachten op midder
nacht. 0.02 (S) Nacht-Drie-Draai. 2.02
^S) HELP. 4.02 (S) Truck. KRO: 6.02 (S)
HILVERSUM I
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Ontbijt-soos:
lichte- en populair klassieke muziek.
(7.30 Nws. 7.41 Akt. 8.30 Nws. 8.36
Gymn. voor de huisvrouw.) 9.00 Toer-
aktua. 9.30 (S) Van heinde en verre.
10.00 (S) Kaboutertijd. 10.30 Nws. 10.33
(S) Sphinx, progr. voor de vrouw. 11.45
(S) Café-chantant: liedjes en muziek uit
de goede oude tijd. 12.26 Meded. voor
land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.41
Akt. 13.15 (S) Sport na sport, sportpro-
gr. voor jongens en meisjes. 13.45 (S)
Lichte koorzang. 14.15 (S) Close-Up.
15.30 Nws. 15.33 (S) After-Sesjun.
NCRV: 16.00 Middagdienst. 16.20 (S)
Een uur natuur. OVERHEIDSVOOR
LICHTING: 17.20 Tekst en uitleg. NCRV:
17.30 Nws. 17.32 (S) Akt.
HILVERSUM II
(S) Licht orkest met zangsolisten. 9.35
Waterstanden. 9.40 (S) Schoolradio.
10.00 (S) Radioweekblad. NOS: 11.00
Nws 11.03 Bobthema's en swingses-
sions, jazz uit de jaren 1935-1955.11.30
Spiegel van Duitsland. VARA: 12.00
Reuver-Centraal. 13.00 Nws. 13.11 Din
gen van de dag. 13.25 (S) Een middagje
Stoomradio: een progr. vol goede
jeugdherinneringen. 16.00 Nws. 16.03
(S) Moordbrigade Stockholm, serie
hoorspel (8). 16.50 (S) Lichte melodieu
ze muziek. R.V.U.: 17.35 Educatief pro
gr. 17.55 Meded.
HILVERSUM III
De AVRO kwam gisteravond
met een vrij uitvoerige docu
mentaire over het fenomeen van
de „middenschool". Een vorm
van onderwijsvernieuwing, die
nog in het experimentele sta
dium verkeert. Wat er ongeveer
de bedoeling van is werd uitge
legd aan de hand van reporta
ges van de openbare scholenge
meenschap in de Amsterdamse
Bijlmermeer, de LTS in Hey-
thuysen en de mavo in Frane-
ker, waar men bereids met ex
perimenteren in deze zin is be
gonnen. Meer dan een indruk
kreeg men er overigens niet
door. Voor de rest moest men
het hebben van uiteenzettingen
van bevoegden. En vooral dan
van die van de minister van
onderwijs de heer J. van Keme-
nade zelve, die de verwachting
uitsprak dat men in Nederland
rond 1985 met de middenscho
len een stuk verder zou zijn. Er
kwam in het programma in ie
der geval wel vast te staan dat
op de vragende titel „midden
school eenheidsworst?" beslist
een ontkennend antwoord
moest volgen. Voor de rest bleef
het toch allemaal vrij vaag. Na
tuurlijk kwam men wel te weten
dat het vooral ook ging om „het
scheppen van gelijke kansen"
voor alle kinderen uit alle mi
lieus. Een heel concreet punt
was ook het afschaffen van de
rapporten. Dat de zaak niet ver
der uitgediept kon worden, was,
dunkt mij, vooral te wijten aan
het feit dat Jan Kelder, de sa
mensteller van de reportage,
niet gezorgd had voor voldoen
de weerwerk van tegenstanders
van de middenschool. De heer
J. Roefs, voorzitter van het Ne
derlands Genootschap voor I
raren, toonde zich wel geen c
verbloemd voorstander, maar
zijn bezwaren golden, meende
ik, vooral de methode van de
experimenten. Uit de botsing
van de meningen wil nog we
ieens de waarheid ontspruiten,
maar er was in deze documen
taire weinig sprake van zelfs
maar een aanloop daartoe. Toch
was zij ongetwijfeld wel van
enige voorlichtende waarde. En
misschien heeft zij sommigen
tot verder onderzoek geïnspi
reerd. Laten wij dat hopen.
Voor de rest een vrij kleurloze
avond. Het „Superstar"-pro-
gramma kan men nauwelijks au
serieux nemen. Wat heeft het
voor zin sportlieden allerlei tak
ken van sport te zien bedrijven,
die zij in ieder geval niet aan
kunnen?
HERMAN HOFHUIZEN
De NOS-radio brengt morgenavond van 22.40 tot 23.55 uur via
Hilversum 2 de gebruikelijke, halfjaarlijkse stereotest, de achtste
in successie. In deze test-uitzending wordt uitgebreide informatie
gegeven over een zo goed mogelijke ontvangst van stereofonische
radio-programma's. Verder wordt ingegaan op onder meer de
opstelling van luidsprekerboxen en de juiste aansluiting daarvan.
Voor de meer deskundige luisteraar wordt een aantal meettonen
uitgezonden, waarmee hij zijn ontvangstapparatuur kan testen. De
stereotest wordt omlijst met muziek.
HOU
HET
SCHERM
IN
HET
OOG
In de vierde aflevering van De
Pallisers probeert Burgo opnieuw
zijn vroegere geliefde Glencora
aan zich te binden en het lukt hem
bijna. George heeft, dank zij het
kapitaal van Alice, het parlement
bereikt en algemeen wordt aange
nomen. dat Planty de volgende
kanselier wordt.
Ned. 1.19.30 uur.
Bernard van Beurden en Polo de Haas presenteren "Spelen met muziek"
in een opzet, op Ned. I om 21.50 uur.
De lucht in
Oe NCRV zendt vanavond het
tweede deel uit van "De koperen
tuin", de vijf-delige serie door
Yvonne Keuls naar de gelijknami
ge roman van Slmon Vestdijk. Nol
Rleske, zoon van een rechter, ligt
met griep In bed en kan daardoor
de uitvoering van de opera „Mart
ha" tot zijn spijt niet bijwonen.
Zijn moeder weet echter te mel
den dat de uitvoering tot een
goed einde is gebracht. Vooral de
solisten, Stegeman en Jantje de
Ridder, hadden hun taak goed
volbracht. Dat het erg goed moet
zijn geweest, kon men ook opma
ken uit de tevredenheid van Nols
planoleraar en ook de dirigent
van het gebeuren, Henrl Cuperus.
Een andere opera moet worden
uitgevoerd, maar Cuperus bijt zo
wat zijn sigaar kapot wanneer de
Tannhöuser wordt gesuggereerd.
"Nooit. Tannhëuser niet en hele
maal niets van Wagner. Wat den
ken ze hier, dat ze nu ineens
alles kunnen?"
Ned. II. 20.25 uur.
Pallisers
winnaars - die helemaal nog geen
prijzen hebben ontvangen - tegen
elkaar uit in de demi-finale. Tussen
de bedrijven door wordt muziek
gemaakt. Onder anderen door Wif-
teke van Dort, die "Arm Den Haag"
zingt.
Ned. II. 21.35 uur.
Morgenmiddag
In het AVRO-programma "Kies je
sport" is voor morgenmiddag de
keus gevallen op basketbal. Voor
tekst en uitleg zorgen teams uit
Rotterdam en Amsterdam en de
basketballer Martin Ronnenberg.
Voor verder commentaar is Rob
van der Brink in "De Bun" aanwe-
zig.
Woensdagmiddag Ned. I. 15.45
uur.
Nabestaan
Koperen tuin-hoofdrolspeler Leo Beyers als OuDerus.
TOKIO De Nederlandse zanger Ben Cramer heeft zich het
afgelopen weekeinde in Tokio op het wereld-popsongfestival
onderscheiden: van de 46 deelnemers werd hij aangewezen als
de artiest, die de beste voorstelling gaf.
Hiermee heeft de Nederlander voor de tweede keer in drie jaar
in Japan een belangrijke prijs gewonnen.
Na een plaatopname en een korte trip door Japan zal Ben Cramer
op 26 november in zi^o vaderland terugkeren.
De VARA heeft in de Amsterdamse
Postjesbuurt een vorm van onge
wone burenhulp gefilmd, dat on
der het kopje „Nabestaan, een pro
gramma over rouwverwerking"
wordt uitgezonden. In deze vergrij
zende buurt wordt door buurtbe
woners aandacht geschonken aan
mensen die dreigen te vereenza
men na de dood van hun leven
spartner. Het is al zo ver, dat drie
van de nabestaanden hun hulp
bieden aan anderen, die alleen
achter bleven.
Ned. I. 21.00 uur.
Voor de vliegtuigen van de gebroe
ders Wright bestaat behalve in
Amerika ook belangstelling in
Frankrijk. De broers zijn wel zo
handig de "strijd der naties" uit
te spelen. Zij besluiten dat Orville
in Amerika en zijn broer Wilbur in
Frankrijk zal vliegen. Om Franse
vliegers in die tijd geen kans te
geven, zorgt Pouderou ervoor, dat
de landingsbaan niet kan worden
gebruikt. Edouard echter wordt
van deze "sabotage" verdacht;
Jeanne speelt in deze zaak een
belangrijke rol.
Ned. II. 19.05 uur.
Deze tijd
Er zijn inmiddels drie utzendingen
uitzendingen van de spelshow
"Herkent u deze tijd?". Volgens de
formule van dit seizoen kgmen de Zieke Nol Kieske Rieske Greidanus) krijgt van zijn moeder (Ina van Faassen) te eten in "De koperen tuin".
