Vier legerartsen
niet beëdigd
na
weigering
reclame-avond
Felle kritiek Schmidt op collega EG-leiders
SENAAT ACHTER
ONAFHANKELIJKHEID
VAN SURINAME
Elke maand de f500.000,-
in de Staatsloterij
Het zal je lot maar wezen.
Alle fietspaden
in losbladige
atlas vergaard
ARCHITECTEN IN
HELMOND TEGEN
PAALWONINGEN
VVD-SGP tegen
Portugezen willen Angola
binnen een week ontruimen
Tuchtstraffen
„geen
beroving van
de vrijheid"
En de kwart-miljoen en zo'n 20 keer de ton.
Daarom geeft familie de Vries niet thuis.
Sadat vraagt
Washington
dialoog met
Palestijnen
WOENSDAG 29 OKTOBER 1975
LEIDSE COURANT
UTRECHT (ANP) Vier artsen die een maand
geleden weigerden een verplichte voorlichtings
bijeenkomst van de farmaceutische industrie Bee
tham in Austerlitz te bezoeken, hebben vorige
week vrijdag de officierseed niet mogen afleggen
en rijn niet bevorderd tot eers te-lui tenant. Luite
nant-kolonel Van Besouwen weigerde de artsen
de officiers-eed af te nemen, omdat hij inlichtin
gen had ontvangen die hem tot dit besluit had
bewogen. Hij wilde niet zeggen wat en van wie
die inlichtingen afkomstig waren.
Een en ander staat deze week in het blad „Twin
tig" van de Vereniging voor dienstplichtige militai
ren. WDM-voorzitter J. Wesseldijk verklaarde
Artsen die voor militaire dienst worden opgeroe
pen krijgen in de Juliana van Stolbergkazeme in
Amersfoort een opleiding van acht weken. Daama
worden zij doorgaans overgeplaatst naar een mili
tair geneeskundige dienst, na te zijn beëdigd en
bevorderd.
Over het voorval van vier weken geleden schrijft
„Twintig": na afloop van een oefening in de
bossen van een jonkheer in Austerlitz dook men
de enige kroeg van de omgeving in. Daar werd
men opgewacht door de drie heren van de farma
ceutische industrie Beecham. Er werden films
gedraaid en iedere arts kreeg een fles drank en
een pakket medicijnen ter waarde van 100 gulden.
ervan overtuigd te zijn, dat de eed niet is afgeno- Een tiental artsen was zeer verbolgen over deze
men omdat de artsen weigerden naar de voorlich
tingsbijeenkomst te gaan. Maar volgens een
woordvoerder van de legervoorlichtingsdienst is
de reden van het niet-beëdigen van de artsen zeer
beslist niet gelegen in het feit, dat zij de voorlich
tingsbijeenkomst niet hadden willen bijwonen.
„Men moet zich bepaald heel anders opstellen wil
de voor de beëdiging verantwoordelijke comman
dant een dergelijke beslissing nemen", aldus de
woordvoerder.
Luitenant-kolonel Van Besouwen heeft inmiddels
een vertrouwelijk rapport over deze affaire aan
de legerleiding uitgebracht. Daarin worden ook
andere motieven aangevoerd op grond waarvan
hij tot zijn besluit kwam. Of en in hoeverre het
besluit van de luitenant-kolonel gerechtvaardigd
is, zal afhangen van het resultaat van het thans
lopende onderzoek, zo deelde de LVD-woordvoer-
der mede.
verplichte voorlichtingsbijeenkomst. Vier artsen
weigerden naar binnen te gaan.
In „Twintig" zegt een van de artsen, Hans Grund-
meijer: Tijdens de opleiding werden we gemiddeld
drie avonden per week uitgenodigd voor dit soort
bijeenkomsten. Avondjes vrij drinken, bowlen,
diners zijn aan de orde van de dag. Men krijgt
gratis medicijnen maar ook andere cadeau's. Wij
vinden dit soort reclame een verwerpelijke zaak.
Als een arts in zijn kennis van medicijnen afhan
kelijk moet zijn van dit soort reclame-jongens kan
dat zeer gevaarlijk worden. Bovendien vinden wij
het een schande dat van de prijs van medicijnen
40 pet wordt uitgegeven aan deze reclame.
De artsen hebben volgens de WDM ook kritiek
geuit op hun opleiding in Amersfoort. Zij vinden
dat er onvoldoende wordt ingegaan op de sociale
problemen in het leger en dat ze veel informatie
krijgen over dingen die ze al weten.
Explosie in Brescia
Brandweerlieden inspecteren de nog staande muren van een flatge
bouw in de Italiaanse stad Brescia na een enorme explosie, die
het gebouw uiteen heeft gerukt, de ontploffing, vermoedelijk
veroorzaakt door een gaslek, kostte aan zeven mensen, waaronder
drie jonge kinderen, het leven.
LISSABON DPA/Rtr) Uiterlijk 5 november zullen alle Portuge
se soldaten zich uit Angola hebben teruggetrokken, zo heeft het
Lissabonse avondblad „A Capital" gemeld. Volgens de Angolese
correspondent van het blad hebben de Portugese groepen zich
reeds in de hoofdstad Loeanda verzameld om zich voor de
thuisreis in te schepen.
Volgens de krant zou deze maatregel zijn genomen om de gespan
nen verhouding tussen de Portugese troepen en de bevrijdingsbe
weging MPLA, die de hoofdstad in handen heeft, niet verder aan
te scherpen.
Uit Johannesburg werd gemeld dat de twee andere bevrijdingsbe
wegingen FNLA en Unita, die zich in hun strijd tegen de MPLA
aaneen gesloten hebben, in het kader van hun offensief de belang
rijke haven Benguela hebben heroverd. Benguela is het eindpunt
van de vitale, thans lamliggende, spoorweg voor het transit-vervoer
van koper uit Zaire en Zambia. Ook de havenstad Mocamedes,
de derde havenstad van Angola, is op de MPLA veroverd.
STRAATSBURG (ANP) - Tij
dens een hoorzitting van het
Europese hof voor de rechten
van de mens over de vrijheids
straffen binnen de Nederlandse
krijgstucht, naar aanleiding
van veroordelingen in 1971 van
vijf Nederlandse militairen,
heeft de Nederlandse landsad
vocaat mr. E. Drooglever For-
tuyn gesteld dat de straffen
licht en verzwaard arrest geen
beroving van de vrijheid bete
kenen, zoals die omschreven
staat in het Europese verdrag
tot bescherming van de rechten
van de mens.
Hij stelde dat disciplinaire straf
fen niet onder de conventie val
len. Disciplinaire rechtspraak is
van toepassing op groepen met
een beperkte vrijheid, zoals mi
litairen, gevangenen, zeevaren
den en leden van de noodwacht.
Hij wees erop dat het begrip
„vrijheid" in de conventie niet
nader is gedefinieerd. „Niemand
is vrij om altijd en overal datge
ne te doen wat hij wil".
De advocaat van de Eruopese
commissie voor de rechten van
de mens, mr. E. van der Schans,
stelde dat de conventie ook
geldt voor de krijgstucht, omdat
die bij de ratificatie van het
verdrag door Nederland niet is
uitgesloten. Mr. Van der Schans
vond, dit in tegenstelling tot de
Europese commissie dat ook
licht arrest een vrijheidsbero
ving is, omdat er sprake is van
een recht. De zitting is vandaag
voortgezet
De WDM is teleurgesteld over
het Nederlandse standpunt dat
de veranderingen in het tucht
recht zoals die de laatste jaren
zijn aangebracht slechts terug
te voeren zijn op een verande
ring van beleid en niet van be
ginsel. De WDM zegt overigens
tevreden te zijn over de te ver
wachten wijzigingen in het mili
taire straf- en tuchtrecht, waar
over volgend jaar voorstellen in
het parlement zullen worden in
gediend.
(Van onze correspondent Jan Schils)
Brussel Bondskanselier Helmuth Schmidt
van West-Duitsland vindt, dat de andere EG
leiders, met uitzondering van de Franse presi
dent Giscard d'Esfaing, niet eens een gewone
trammaatschappij kunnen besturen zonder dat
deze binnen de kortste keren failliet gaat. Deze
en andere sombere opmerkingen ten aanzien
van de Europese samenwerking maakte bonds
kanselier Schmidt dezer dagen tijdens een
informele bijeenkomst met Europese journalis
ten in Bonn, maar kennelijk ook met de bedoe
ling dat zij ook hogerop gehoor zouden vinden.
Schmidt noemde hetgeen tot nog toe ten aan
zien van de Europese samenwerking werd be
reikt niet meer dan een „papieren integratie",
ook al nemen nu negen landen deel in de
Euromarkt en zijn er maar liefst zestig landen
op de een of andere manier met de EG geasso
cieerd.
De Westduitse kanselier dreigde dat West-Duits
land geen rooie cent meer voor Europa zal
uitgeven als het niet tot een verdere integratie
komt Schmidt zei dat de kous niet af is met
het opstellen van EG—verordeningen en regle
menten, maar, pragmaticus als hij is, drong hij
aan op topinspaningen, niet alleen van de
rijkere maar ook van de zwakkere EGbroe
ders.
Zoals bekend heeft West-Duitsland de laatste
maanden zowel in Luxemburg als in Brussel
steeds krachtig stelling genomen tegen naar het
oordeel van Bonn te hoge of onverantwoorde
"EG—uitgaven. Kort gezegd komt de Duitse
houding hierop neer: wij vertikken het om nog
langer op te draaien voor de zwakke broeders,
waarmee Bonn speciaal Italië, Engeland en
Ierland bedoelt. Ten aanzien van de verbete
ringskansen voor de economie van deze zwakke
EGbroeders, speciaal ten aanzien van Italië,
zijn de verwachtingen niet hoog gespannen.
Verwacht wordt zelfs dat de Duitse welvaart
in de jaren tachtig mogelijk het dubbele van
die in Italië zal zijn en de grote vraag is hoe
,een dergelijke situatie überhaupt binnen een
Europese constellatie als de EG mogelijk is en
mogelijk zal kunnen blijven.
Bonn heeft tegenover Nederland en België te
verstaan gegeven dat een inflatiepercentage
van tien tot twaalf procent, zoals dat in deze
landen de laatste jaren gebruikelijk is, op den
duur ontoelaatbaar is.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De „Grote fietsatlas van Nederland" is er.
Inhakend op de nog steeds toenemende belangstelling voor
het fietsen hebben de ANWB en de „Stichting: fiets!" het
initiatief genomen voor een losbladige atlas waarop de
fietspaden in heel Nederland zijn aangegeven en waarin
uitgebreide informatie is opgenomen die met de fiets betrek
king heeft De Fietsatlas is een uitgave van Kluwer en kost
voorlopig 49,50 gulden.
Er zijn momenteel in ons land 8 miljoen fietsen, waarvan
er 5 miljoen dagelijks gebruikt worden. Alleen vorig jaar
al werden meer dan een miljoen fietsen verkocht in Neder
land. De vooral op de meer toeristische fietser gerichte atlas
besteedt in het eerste (tekst-)gedeelte aandacht aan onder
meer het waarom van fietsen en van deze atlas de techniek
van de fiets (met duidelijke tekeningen), de geschiedenis van
de fiets, voorbereiding van lange fietstochten, tips voor
kleding enz. en allerlei ideeën voor tochtjes.
Het kaartgedeelte bevat 90 geplastificeerde kaartbladen van
21 bij 13 cm. Daarop zijn in rood de fietspaden aangegeven,
in geel de Wegen die voor fietsers en het overige verkeer
bestemd zijn en in een opvallend grijs de autowegen die niet
voor fietsers zijn en waar geen fietspaden langs liggen. Ook
allerlei toeristische en andere opvallende punten zijn op de
kaarten aangegeven. Jammer is dat daarbij gebruik is ge
maakt van soms sterk verouderde gegevens.
Daarnaast zijn kaartbladen met 128 toeristische fietsroutes
in de atlas opgenomen. De kaartbladen zijn uit de ringmap
atlas te nemen, zodat men voor een fietstocht alleen de
benodigde kaartjes mee hoeft te nemen. Een plastic mapje
om ze op te bergen wordt bijgeleverd, alsmede een kilometer
teller voor de fiets. De Fietsatlas zal in het voorjaar in de
boekhandel komen en dan 62,50 gulden gaan kosten. De atlas
is nu nog alleen verkrijgbaar bij de ANWB en bij Kluwer
in Utrecht.
Geestelijken in
Spanje veroordeeld
SANTANDER (RH) Zeven
parochiegeestelijken in het
Noordspaanse Santander en
omgeving zijn elk tot een boete
van 100.000 peseta's (ongeveer
4.500) veroordeeld, omdat zij
in preken gesproken hadden
over de huidige politieke toe
stand in Spanje. Dit is van de
zijde van de geestelijken verno
men.
Naar in juridische kringen in
Madrid is vernomen, is een ma
joor van het Spaanse leger die
tevens militair advocaat is, tot
twee weken arrest veroordeeld
wegens .insubordinatie'.
De betrokken majoor, Juan
Barja de Quiroga, zou gewei
gerd hebben voor zijn militairen
een communiqué van de militai
ren geheime dienst voor te le
zen, dat betrekking zou hebben
gehad op de recente militaire
berechting van stadsguerrille-
ros, van wie er op 27 september
vijf werden terechtgesteld.
Marechaussee:
nieuw gezicht,
nieuw uniform
Bij de Koninklijke
marechaussee, die gis
teren 161 jaar bestond,
zullen volgend jaar, als
de plannen werkelijk
heid worden, ook vrou
wen hun intrede doen.
De uniformen zijn er al.
althans in ontwerp, in
dezelfde kleuren don
kerblauw als het „man-
nenuniform" en met de
zelfde nestels (koor
den). In plaats van een
pet dragen de dames
een hoedje. De Mare
chaussee wil, zoals wij
vorige week al meld
den, in eerste instantie
25, later maximaal 40
vrouwen inzetten bij
politiediensten en
grensbewaking. Zij krij
gen er hetzelfde werk
als de mannen, die
voorts in een nieuw te
nue en nieuwe pantser
voertuigen (I) de politie
korpsen bijstand zullen
verlenen of (r) op nieu
we motoren herkenbaar
zullen zijn.
HELMOND (ANP) - Negen
Helmondse architecten zijn van
mening dat een project dat
voorziet in de bouw van zestig
zogeheten paalwoningen niet
moet worden uitgevoerd. Van
daag zijn in Helmond drie expe
rimentele paalwoningen geo
pend.
De paalwoning is een ontwerp
van de Amsterdamse architect
P. Blom en bestaat uit een ge
kantelde kubus op een betonnen
paal. Als het experiment met de
drie woningen naar bevrediging
verloopt, zullen bij het inmid
dels in uitvoering genomen ont
moetingscentrum in de Hel
mondse binnenstad zestig van
deze woningen worden ge
bouwd.
In de paalwoning kan volgens
de negen Helmondse architecten
alleen maar dwangmatig wor
den gewoond. De paalwoningen
zijn, zo menen zij, helemaal on
geschikt voor gezinnen met kin
deren, omdat de onderlinge pri
vacy van de gezinsleden niet
gerealiseerd kan worden. Vol
gens de architecten zal een pro
ject met meerdere paalwonin
gen bovendien leiden tot ghetto-
vorming, omdat contact naar
buiten vrijwel onmogelijk is.
Ook de brandveiligheid van de
paalwoningen laat volgens de
negen kritische architecten veel
te wensen over. Zij zeggen van
mening te zijn dat de functie
van het wonen in het ontwerp
van Piet Blom geheel onderge
schikt is gemaakt aan de vorm
geving.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Na de tweede kamer heeft gister
avond ook de senaat zonder veel emoties toege
stemd in het verbreken van de statutaire band
met Suriname. Alleen een grote meerderheid
van WD en de SGP stemden tegen de wet die
de onafhankelijkheid van Suriname op 25 no
vember mogelijk maakt Deze wet zal nu nog
in de parlementen van Suriname zelf en de
Antillen moeten worden behandeld.
Regeringscoalitie en oppositie in Suriname zijn in
het senaats-debat geen stap dichter bij elkaar
gekomen. Dat was voor de tien leden van de
WD-fractie een van de overwegingen om in
tegenstelling tot de liberalen in de tweede kamer Premier Den Uyl verklaarde ook, dat de tot
tegen de rijkswet te stemmen. standkoming van een grondwet hoewel uiterst
WD-senator Polak zei: „Terwijl er in Suriname belangrijk nog geen garantie is^ voor de
het nogal cru dat een partij die voor een toela
tingsregeling voor Surinamers heeft gepleit, de
regering liefdeloosheid en kilheid jegens Surina
me verwijt Premier Den Uyl keerde zich ook
tegen veronderstellingen dat Suriname zou leeg
lopen. Volgens hem is de migratie de laatste
jaren zeker alarmerend, „maar men hoede zich
voor overdrijving". De premier liet aan de hand
van cijfers zien dat sinds de aankondiging van
de onafhankelijkheid door de regering-Arron (1
januari 1974) circa 35.00 Surinamers naar Neder
land zijn gekomen. „Dat is slechts tien procent
van de Surinaamse bevolking", aldus de pre-
nog zoveel moet gebeuren de komende weken,
is er een muur van wantrouwen tussen de
partijen, een patstelling die uitzichtloos lijkt".
Minister-president Den Uyl verdedigde zich giste
ren fel tegen de kritiek van de WD. Hij vond
waarborging van de mensenrechten. „Daar komt
meer voor kijken. Schending van mensenrechten
heeft plaats gevonden in landen met de fraaiste
grondwetten", aldus de premier. Volgens hem
komt het vooral aan op wederzijds vertrouwen.
De familie de Vries speelde in de
Staatsloterij. En won. Vader, moeder.
tw.ee zoons en de dochter vieren dat dit
weekeind in een rustiek hotel in
Luxemburg.
Dat kan u ook gebeuren.
Tenslotte zijn in de Staatsloterij
gemiddeld 4 op de 10 loten prijs. Da's 'n kans
van gemiddeld 1 op 2>/i op een van die
honderdduizenden prijzen. De loten kunt u
kopen bij een van de plaatselijke loterij-
kantoren. De adressen staan in de beroepen
gids. Een heel lot kost f 25,- en een „vijfje"
f 5,-. Zo'n vijfje geeft recht op ^en 5e deel van
een gewonnen prijs. Met elk lot speelt u
maar liefst drie trekkingen mee. De trekkingen
vinden plaats halverwege de maand op
woensdag, de maandag daarna en twee dagen
later wéér op woensdag. De uitslagen komen
op de t.v. en in de kranten. De trekkingen zijn
openbaar: Rolzaal, Binnenhof 8, Den Haag
om 16.00 uur. Alle prijzen worden na de derde
trekking uitbetaald.
Wanneer kunt u loten kopen?
De verkoop begint elke eerste
maandag van de maand en dgurt anderhalve
week. In juli wordt geen loterij gehouden.
Hoe gaat het per postgiro?
Als u een postgiro-rekening hebt, kunt u
hele loten per giro bestellen. Dan maakt u
zoveel maal f 25,- over als u loten hebben wilt.
Wanneer uw overschrijving vóór 't eind
van de maand binnen is, speelt u de daarop
volgende maand al mee. Een paar dagen voor
de eerste trekking krijgt u dan uw lotnummer(s)
thuisgestuurd.
Noteer het gironummer: 5151 t.n.v.
Collecteur Directie Staatsloterij, Den Haag.
U kunt de Staatsloterij ook machtigen voor
automatische afschrijving (11 keer per jaar of
6 keer per jaar). Incassomachtigingen kunt u
telefonisch aanvragen: 070 - 653955.
De per giro gewonnen prijzen worden na
de derde trekking automatisch op uw rekening
gestort. U kunt ook bij de meeste verkoop
kantoren loten per bank of giro bestellen.
Alle informatie: 070 - 653955.
WASHINGTON (UPI) - Presi
dent Anwar Sadat van Egypte
heeft bij de Verenigde Staten
aangedrongen op het openen
van een dialoog met de Pales
tijnse vluchtelingen, opdat hun
vertegenwoordigers zullen kun
nen deelnemen aan een over
koepelende vredesconferentie
voor het Midden-Oosten, welke
uiteindelijk in Genève moet
worden gehouden.
Sadat vertelde dat hij dit voor
stel gisterochtend heeft inge
diend bij president Ford, tijdens
hun gesprek op het Witte Huis.
Toen hem naar Fords reactie
werd gevraagd, overlegde Sadat
kort met zijn minster van bui
tenlandse zaken, Ismail Fahmy,
en antwoordde: „Geen commen
taar".
Ford en Sadat hebben gisteren
een uur met elkaar gesproken.
Volgens Fords perschef Ron
Nessen zijn voornamelijk econo
mische hulpverlening en de mo
gelijkheid van militaire hulp in
de toekomst aan de orde ge
weest, benevens de zorgelijke
situatie in Libanon.
Het vraagstuk van eventuele
Amerikaanse wapenhulp werd
door Sadat eerder op de dag
besproken met minister van de
fensie James Schlesinger, Na
zijn bezoek aan het Witte Huis
bagatelliseerde Sadat echter an
dermaal zijn belangstelling voor
Amerikaanse wapens met de
uitspraak dat hij voor alles is
geïnteresseerd in economische
steun voor de wederopbouw van
zijn land.
ANS mag nog
maand draaien
DEN HAAG (ANP) - Staatsse
cretaris Klein (onderwijs en
wetenschappen) is alsnog be
reid akkoord te gaan met voort
zetting van de metingen van de
Astronomische Nederlandse Sa
telliet ANS, tij het met tegen
zin en mits de Amerikaanse
partners in het project voort
zetting van de metingen op
prijs stellen. Is dit het geval,
dan gaan de metingen door tot
en met 30 november van dit
jaar, anders is het vrijdag aan
staande 31 oktober, afgelopen
met de ANS.
De goede prestaties van ANS en
de mogelijkheden om juist in de
maand november belangwek
kende sterrekundige waarne
mingen te doen, hebben geleid
tot een verzoek aan de bewinds
man nog een maand door te
mogen gaan. Ook is gebleken,
dat de Nederlandse leiding van
het ANS-project zodanige ver
wachtingen bij de Amerikaanse
partners hebben gewekt, dat de
ze bij hun planning zijn ui^e-
gaan van de veronderstelling,
dat de metingen zouden worden
voortgezet
