Tweede Kamer bezorgd
over toekomst Suriname
Nederland gaat wegen
opnieuw nummeren
SPANNINGEN
ZIJN GEZOND
Indonesië wil van Timor
tweede Nw-Guinea maken
Noordzee-eiland
geen oplossing
DEBAT ONAFHANKELIJKHEID ONGEKEND VERHIT BEGONNEN
Overval in
Utrecht
Mildere straffen voor Zuidmolukkers
De Amro deelt momenteel
veiligheidsstickers uit.
WOENSDAG 22 OKTOBER 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
(Van onze parlementaire redaktie)
DEN HAAG De Tweede Kamer verzet zich niet
tegen het verbreken van de staatrechtelijke banden
met Suriname, maar is wel erg bezorgd over de
toekomst van de nieuwe staat in Zuid-Amerika. Dit
bleek gisteren op de eerste dag van het debat over
Suriname's onafhankelijkheid, waaraan ook Suri
naamse parlementsleden deelnemen.
9 Het Surinarr.edebat in het Koninkrijksparlement kende gisteren voor Nederlandse parlementaire begrippen
ongekende emotionele uitvallen. De D'66-ers Terlouw en (op de tweede bank resp. links en rechts) Van
Mierlo schrokken er wat van en keken bezorgd. Voor de Surinaamse delegatieleden Somohardjo (rechts)
en mevr. Liesdek-Clarke (links) beiden uitgetreden uit de Surinaamse regeringspartij, verwekte het debat
minder emoties. Het enige Surinaamse vrouwelijke Statenlid viel er zelfs even bij in slaap.
Hoewel deze Surinaamse parle
mentariërs pas vandaag uitvoe
rig het woord zullen voeren,
zorgden zij gisteren met een hef
tige woordenwisseling over de
vorming van de delegatie naar
ons parlement voor een spekta-
culaire start van de driedaagse
besprekingen. Het ging hierbij
voor Nederlandse parlementaire
begrippen zo vurig toe, dat de
Surinaamse statenvoorzitter
Wyntuin toelichtend opmerkte:
„Het Zuid-Amerikaanse tempe-
.rament zal hier af en toe we
ieens oplaaien. Ik kan alleen
maar zeggen: Houdt uw hoofd
koel".
De Nederlandse afgevaardigden
probeerden zoveel mogelijk - en
soms angstvallig - te vermijden
zich in de interne Surinaamse
geschillen te mengen. Toch kon
den sommigen niet nalaten hun
zorgen over de recente politieke
ontwikkelingen in Paramaribo
naar buiten te brengen. D'66-
woordvoerder Van Mierlo gaf
deze kamerleden in feite een
flinke sneer, toen hij zei: „Wie
meent dat het proces naar onaf
hankelijkheid zonder horten of
stoten zal verlopen, is naïef'.
Volgens de D'66-er is het een
gewonnen slag voor Suriname
dat er een delegatie is die alle
geledingen van het Surinaamse
volk vertegenwoordigt
Dat de vorming van deze dele
gatie niet zonder moeilijkheden
en frustraties is verlopen, bleek
echter uit die eerste verhitte
schermutselingen tussen de Su
rinaamse delegatieleden van de
regeringscoalitie en de opposi
tie. VHP-leider Lachmon en de
uit de regeringscombinatie NPK
getreden mevrouw Liesdek-
Clarke verweten hun staten
voorzitter dat de aanwijzing van
de delegatie niet reglementair is
verlopen. „Wij zijn in protest
gekomen", zei mevrouw Lies
dek-Clarke. Statenvoorzitter
Wyntuin wierp tegen, dat hij
diverse pogingen heeft gedaan
een delegatie volgens de regels
samen te stellen. .Maar u hebt
mij steeds in de kou laten
De bezorgdheid van de Tweede
Kamer over Suriname's toe
komst geldt vooral de sociaal-
economische ontwikkeling en de
migratie. De PvdA-er Frans sen
zei: „Het gehele ontwikkelings
plan voor Suriname komt in
gevaar als de bevolking van dat
land blijft teruglopen". Met vele
andere frakties drong hij er bij
de regeringen van beide landen
op aan de terugkeer van Surina
me naar hun eigen land te be
vorderen.
De WD met name toonde zich
erg bezorgd over de waarbor
ging van de menselijke rechten
en vrijheden in Suriname. De
Op het Bin
nenhof werd het
Surinamebeleid
begeleid door
een rustig verlo
pen betoging,
waarin werd gea
geerd tegen de
samenstelling van
de Surinaamse
delegatie, die aan
het debat deel
neemt.
WD-er Geurtsen zei, dat zijn
fractie alleen aan Suriname's
onafhankelijkheid wil meewer
ken als er redelijke zekerheid
bestaat dat de burgerrechten
zijn gegarandeerd.
Van diverse kanten werden
vraagtekens gezet achter de na
tionaliteitenregeling, maar de
meeste frakties willen niet zo
ver gaan als DS'70 die in een
motie vraagt alleen die Surina-
mers de Nederlandse nationali
teit te verlenen die op 1 januari
1971 al in ons land woonden. De
motie maakt geen schijn van
kans.
De confessionele frakties vin
den, dat de regering het toege
zegde bedrag aan ontwikke
lingshulp (3 1/2 miljard gulden)
in verband met de inflatie van
tijd tot tijd moet aanpassen.
„Het is onze morele plicht er
voor te zorgen dat de koop
kracht van dat bedrag gelijk
blijft", aldus KVP, ARP en
CHU.
Reve vindt
Van het"
erg lastig
DEN HAAG (ANP) - De
schrijver Gerard (van bet
Reve beeft fisteren voor
de Raad van State toege
licht waarom hij, nn hij in
Frankrijk woont, to graag
zijn naam officieel gewij
zigd wil hebben. Volgens
de schrijver is een samen
gestelde naam een blok
aan zijn been: „Hef is wei
geen zaak waar ik iedere
minuut onder gebakt ga,
maar het is bijzonder ver
velend".
Reve woont sinds ongeveer
een jaar in Frankrijk. Een
groot aantal officiële papie
ren vermeldt al de verkorte
naam en hij zou de zaak
graag rechttrekkendoor
ook in Nederland officieel
de woorden „van het" te
laten vallen. Hij schrijft in
Nederland ook onder de
naam „Gerard Reve". De
staatssecretaris van Justitie
heeft deze naamsverande
ring geweigerd, omdat hij
vindt, dat de naam van de
schrijver niet hinderlijk of
onwelvoeglijk is, dat een
koninklijk besluit tot
naamswijziging zou recht
vaardigen.
De schrijver kon gisteren
weinig tegen deze juridi
sche argumenten inbren
gen. Maar dat deed niet
terzake, zo vindt hij: ,Jiet
gaat erom, dat ik ongerief
heb van die samengestelde
naam en waarom zou de
Nederlandse staat mij niet
de lol van die verandering
doen. Niemand heeft er
schade van".
UTRECHT Een ongeveer 25
jaar oude man heeft gistermid
dag tegen vijf uur éen gewapen
de overval gepleegd op een pos
tagentschap annex sigarenwin
kel in Utrecht. Hij maakte
daarbij enkele duizenden gul
dens aan kasgeld buit.
Net toen er vijf klanten in de
winkel waren kwam de man
binnen. Hij trok een pistool en
dwong de klanten op de grond
te gaan liggen. Vervolgens haal
de hij een plastic zak te voor
schijn en sommeerde de loket-
tiste een greep uit de kas te
doen en het geld in de zak te
deponeren. Daarna maakte hij
zich uit de voeten. Een zoekactie
van de politie leverde niets op.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Nederland
krijgt de komende jaren een
heel nieuw systeem van weg-
nummering. De autosnelwegen
krijgen allemaal een A-num-
mer, de aansluitende niet-auto-
wegen krijgen een N-nummer
en de bestaande Europa-routes,
de E-wegen, krijgen een nieuwe
nummering. De eerste fase van
het plan, de wegnummering
van de autosnelwegen, zal eind
1976 voltooid zijn. Met dit nieu
we systeem wil men aansluiten
op het streven in Europa naar
een internationale uniforme
aanduiding van wegen.
Het idee voor dit systeem van
bewegwijzering is afkomstig
van de ANWB, de verdere uit
werking is gebeurd bij het mi
nisterie van Verkeer en Water
staat en de uiteindelijke uitvoe
ring in de praktijk is weer een
ANWB-zaak. Het plan werd gis
teren ten doop gehouden door
minister Westerterp bij de Ver
keerstechnische Leergang 1975
van de ANWB in het Haagse
Congresgebouw. Van de driede
lige ANWB-kaart van Neder
land is nu al een heruitgave van
Midden-Nederland verkrijgbaar
waarop de nieuwe nummering
voorkomt. De A-nummering zal
zoveel mogelijk de doorgaande
routes aangeven. Rijksweg 4A
van Den Haag naar Amsterdam
zal voortaan de A4 heten, de
autosnelweg van Wassenaar
(Den Deijl) naar het noorden,
rijksweg 4, wordt de A44, en de
aansluitende weg vanaf Den
Haag naar Den Deijl wordt de
N44. De weg van Den Haag via
Utrecht en Arnhem naar Grens
Bergh wordt de A12, de weg
Amsterdam—Maastricht wordt
de A2 en Utrecht—Groningen
wordt A28. De aanduidingen
van de E-wegen zullen voortaan
niet meer op de wegwijzers wor
den aangegeven, maar op apar
te bordjes langs de weg. De
wegwijzers langs de autosnelwe
gen zullen behalve het nieuwe
wegnummer, in het algemeen
niet meer dan twee plaatsnamen
bevatten: de namen van het eer
ste hoofddoel en de plaats aan
het eind van die weg.
Nieuw is ook, dat iedere afslag
van de autosnelwegen een naam
krijgt. Die naam wordt één
maal langs de weg vermeld en
wordt ook op de wegenkaarten
aangegeven. Minister Wester
terp hoopt dat als de wegnum-
mers en afritbenamingen een
maal zijn aangebracht, de weg
gebruiker in Nederland gemak
kelijker de weg zal kunnen vin
den.
Een bijzonderheid is ook nog,
dat op de parkeerplaatsen langs
de autosnelwegen informatie
borden komen waarop de weg
gebruikers gegevens vindt over
het wegennet, de verzorgings-
en recreatiemogelijkheden langs
de weg en (in de buurt van grote
steden) stadsplattegronden.
UTRECHT (ANP) „Bet hebben van spanningen is een
noodzakelijke voorwaarde voor het menselijk functioneren.
Zoals er zonder elektrische spanning geen licht is, zo is er
zonder emotionele spanning geen leven. Spanning is de
verklikker van een ongewenste situatie, spanning is de
drijfveer tot verandering, de prikkel om nee te zeggen, de
mogelijkheid tot ontplooiing van het menselijk bestaan.
Zonder spanning zou het leven een egale lijn zijn, die meer
op (doffe) berusting dan op welbevinden zou lijken".
Deze opmerkingen maakt prof. dr. H. J. van Aalderen,
verbonden aan de Vakgroep Huisartsgeneeskunde van de
Vrije Universiteit in Amsterdam, in het aan „psychische
spanningen" gewijde nummer van het blad .Metamedica".
Hij stelt, dat de meeste artsen ervan overtuigd zijn, dat
tranquillizers maar lapmiddelen zijn waarvan met mate en
met verstand gebruik moet worden gemaakt. „Dat dat niet
lukt, tonen de cijfers aan", zo voegt hij hieraan toe. „Tran
quillizers bestrijden klachten waar de geneeskunde geen raad
mee weet, maar waar de arts wel zeer regelmatig mee wordt
geconfronteerd". Prof. Van Aalderen vraagt zich af, of
mensen die over hun spanningen klagen, geholpen moeten
worden door die spanningen weg te nemen.
Vleesverbruik
nam toe
DEN HAAG (ANP) - In het
jaar lopende van juli 1974 t/m
1975 is het hoofdelijk verbruik
van vlees met 5 kg of ruim 9
pet ten opzichte van voorgaand
jaar gestegen tot 59,8 kg. Dit
blijkt uit gegevens van het pro
ductschap voor Vee en Vlees.
Het aandeel varkensvlees steeg
van 28,0 tot 30,8 kg, dat van
rund- en kalfsvlees van 19,3 tot
20,6 kg.
Het verbruik van schape- en
paardevlees handhaafde zich op
respectievelijk 0,2 en 2,7 kg, ter
wijl het verbruik van de eetbare
afvallen (lever e.d.) steeg van 4,6
kg tot 5,5 kg.
VS-granaat
met uranium
LONDEN (AFP) De Verenig
de Staten heeft voorgesteld een
nieuw type anti-tankgranaat,
die uraniumresidu als explosief
heeft, als
▼oor de toekomstige atlantische
tank te gaan gebruiken.
De in Amerika ontwikkelde gra
naat, die een ongeëvenaard pe
netratievermogen bezit, bevat
verarmd uranium als explosieve
stof. In de Verenigde Staten zou
ongeveer honderdduizend ton
van deze weinig radio-actieve,
maar zeer zware substantie
voorradig zijn.
De Amerikaanse
minister van Buiten
landse Zaken Kissin
ger had gisteren een
onverwachte ont
moeting met de Chi
nese partijvoorzitter
Mao tse-Toeng. Deze
waarschuwde hem
tegen de gevaren
van de ontspanning-
spolitiek met Rus
land. Kissinger be
reidt in China het
komende bezoek van
zijn president Ford
aan dit land voor.
DEN HAAG „Indonesië" wil van Portugees
Oost-Timor een tweede Nleuw-Guinea maken.
Via de pro-Indonesische UDT (Democratische
Unie van Oost-Timor) en Apodeti stuurt Djakarta
aan op een referendum, dat evenals in het geval
van Nieuw-Guinea inlijving van Oost-Timor bij
Indonesië tot gevolg moet hebben. Voor het Fre-
telin (front voor de bevrijding van Oost-Timor)
is dat volkomen onaanvaardbaar".
Dat verklaarde een vertegenwoordiger van het
Fretelin, de heer Abilio Araujo, gisteren op een
persconferentie in Den Haag. Araujo, lid van het
centraal comité van het Fretelin en vertegenwoor
diger van zijn land in Lissabon, is in Nederland
om steun en begrip te zoeken voor het streven
van Fretelin naar onafhankelijkheid voor Oost-Ti-
Oost-Timor, aldus Araujo, wil het Portugese kolo
nialisme niet verwisselen voor de fascistoide mili
taire dictatuur van Indonesië. Hij verwijt de Portu
gese regering grove nalatigheid bij het in goede
banen leiden van de dekolonisatie van Oost-Timor.
Oost-Timor is bijna even groot als Nederland en
telt 650.000 inwoners. Meer dan negentig procent
van de bevolking is analfabeet. Er zijn nog geen
tien inwoners met een universitaire opleiding. Het
Fretelin zegt 80.000 man onder de wapenen te
hebben en vrijwel het gehele grondgebied met
uitzondering van de grensstrook met Indonesisch
West-Timor, onder controle te hebben.
Het Fretelin verlangt nu besprekingen met de
Portugese regering over de vorming van een over
gangsregeling, die de onafhankelijkheid moet
voorbereiden. Met een diplomatiek offensief, waar
van het bezoek van de heer Araujo deel uitmaakt,
hoopt Fretelin steun voor hun zaak te
ARNHEM (ANP) - Tegen leden
van de zogenaamde groep
Moordrecht, jonge Zuidmoluk
kers die veertien dagen geleden
terecht stonden in de samen
spanningszaak tegen de Konin
gin, zijn straffen uitgesproken
die lager uitvielen dan de eis
van de officier van justitie. Een
vorige groep van jonge Moluk-
kers, de groep Assen, werd op
14 oktober vrijwel volgens de
eis veroordeeld (in beide geval
len een jaar gevangenisstraf
met aftrek).
Van de tien verdachten die op
7 oktober verschenen voor de
Arnhemse rechtbank zijn er gis
teren vijf veroordeeld tot zes
maanden, twee tot zeven maan
den, en een tot acht maanden,
met aftrek van voorarrest voor
zover de verdachten in voorlopi
ge hechtenis hebben gezeten.
Van al deze straffen zijn drie
maanden voorwaardelijk. Een
verdachte die ook een jaar te
gen zich had horen eisen werd
vrijgesproken en een Zuidmo-
lukker tegen wie acht maanden
was geëist werd veroordeeld tot
drie maanden voorwaardelijk.
Galerie 31, Parkweg 19 Voor
burg, exposeert van 1 t/m 3C
november recent werk van de
beeldhouwster Elly Dunnewold
Delftse studenten in afstudeerproject:
Delft (ANP) Er is op het
ogenblik meer tegen dan voor
een kunstmatig Industrie-eiland
in de Noordzee. Een dergelijk
eiland lost geen milieuproble
men op van het vasteland,
maar verplaatst ze naar de
Noordzee, terwijl op het vaste
land vele nieuwe problemen
worden gecreeerd.
Dit zeggen twee Delftse studen
ten, Bob van Baarse en Roelof
Klem, die als afstudeerproject
een studie hebben gemaakt van
de „planning van de Noordzee",
waarbij de nadruk ligt op de
plannen en mogelijkheden voor
een kunstmatig industrie-eiland
in de Noordzee. Daarop zou dan
bedrijvigheid kunnen plaatsheb
ben, die in verband met milieu-
en overlast-eisen op het vaste
land problematisch wordt
De studie van de twee studenten
is als „thema" afgedrukt in
Plan, het maandblad voor ont
werp en omgeving. De studie is
volgens de redactie van het blad
waarschijnlijk de meest omvat
tende, die tot dusverre op dit
terrein is verschenen.
Uit de studie blijkt, dat ook de
initiatiefnemers, die verenigd
zijn in de Noordzee-eilandgroep,
niet direct behoefte hebben aan
een dergelijk eiland. Dit geldt
met name voor een bedrijf als
Hoogovens, aldus de auteurs.
Vele bedrijven doen slechts mee
om eventueel in een later sta
dium de boot niet te missen.
Virginia Geyl exposeert van 25
oktober tot 20 november schil
derijen in Het Kunstcentrum
Molenstraat 16 Den Haag.
[ADVERTENTIE
„Ze wilden 'n aardig gratis weggevertje
voor de kinderen hebben, vanwege Wereld-
spaarweek. En toen heb ik als commissaris van
politie te Rommeldam gezegd: ,neem dan lichtgevende
stickers. Da's nog nuttig ook, want in de mist of bij
avond bevorderen ze de verkeersveiligheid'.
De Amro vond dat 'n drommels goed idee.Prima
^suggestie, Bulle Bas', sprak men. En zo is 't
k gekomen dat er nu in elke Amro Bank voor
iedereen een gratis sticker klaar ligt*
Trouwens, ik ontmoette de heer O. B.
Bommel en die schijnt binnenkort ook iets
te gaan doen met de Amro. Maar dat
Lmoest nog strikt geheim blijven.
Toch interessant, nietwaar?"
'zolang de voorraad strekt ("Ol 311110 b3fll(
Dirigeerstokje
en bierflesje
op veiling
Max van Waay
AMSTERDAM - Onder
meer een dirigeerstokje ai
een sigarenkoker met ini
tialen van de befaamde en
verguisde dirigent Willem
Mengelberg worden op 28
oktober bij Sotheby Mak
van Waay in Amsterdam
geveild. Een ander raar
stuk in de 237 nummers
vermeldende catalogus is
een flesje Amstelbier uit de
dertiger jaren waarvan
sluiting en inhoud nog in
tact zijn.
Maar ook omvat de collec
tie schitterende scheepsmo
dellen, Amsterdamse staan
de horloges, zilverwerk met
Amsterdamse signature,
kaarten, boeken en prenten
over Amsterdam, schilde
rijen van ondermeer Breit-
ner, achterglas schilderin
gen van Zeuner, een maho
nie commode met de Am
sterdamse stedenmaagd en
verborgen portretmedail
lons uit de tijd van de pa
triotten, veel nautische an
tiek zoals sextanten en
hoekmeters, en voorts aller
lei tinnen en zilveren ge
bruiksvoorwerpen en mun
ten (bijv. Mexicaanse pi
laardollars) die zijn opge
doken uit de vergane sche
pen van de Oost-Indische
Compagnie. De veiling
vindt plaats in het kader
van de viering van 700-jarig
Amsterdam. Veilingmees
ter Glerum: ,JIet is een
aardigheidje. Het werk en
de moeite die we er drie
kwart jaar aan hebben be
steed om de collectie bij
elkaar te krijgen, zal waar
schijnlijk niet door de op
brengst gedekt worden.
Echtpaar Spock
uiteen
NEW YORK (AP) - Dr. Benja
min Spock, de Amerikaanse
kinderarts en schrijver van boe
ken over kinderverzorging, en
zijn echtgenote zijn na een hu
welijk van 48 jaar uit elkaar
gegaan. Hij is 72 en zij 69 jaar.
Zij trouwden in 1927 en hebben
twee zoons. Het kantoor van dr.
Spock liet weten dat er geen
plannen voor een wettelijke
scheiding zijn.
Kamercommissie
wil behoud
De Hoop"
DEN HAAG (ANP) - Vrijwel
unaniem keert de Visserijeom-
missie uit de Tweede Kamer
zich tegen het regeringsvooroe»
men om over te gaan tot ver
mindering van de jaarlijkse
subsidie aan het hospitaalkerk-
schip „De Hoop".
Dit bleek gisteren in een (beslo
ten) overleg van de commissie
met landbouwminister Van der
Stee. Volgens de minister kan in
verband met de verandering in
de werkomstandigheden van het
hospitaalkerkschip worden
overgegaan tot de „afbouw" van
de jaarlijkse bijdrage in de ex
ploitatiekosten. In de begroting
1976 wordt voorgesteld de jaar
lijkse subsidie voor „De Hoop"
terug te brengen van een mil
joen vier honderd negentig dui
zend gulden tot een miljoen gul
den.
ALÖertihe
ONBeKOCHTvoS»
