Andriessen
begint zeker
al aan
verkiezingstocht
Heilig Jaar 1975: „Volk Gods"
kwam alsnog van heinde en ver
Bisdom neemt
afscheid van
twee vicarissen
Drs. Ed van Thijn;
De Amro deelt momenteel
veiligheidsstickers uit.
KORTE METTEN
ZATERDAG 18 OKTOBER 1975
LKIDSE COURANT
PAGINA 7
voorzitter Tweede-Kamerfractie PvdA:
Natuurkundeprijs
voor studie van
atoomkerndeeltjes
STOCKHOLM (Rtr.) - De No-
belprijs 1975 voor natuurkunde
is gisteren toegewezen aan de
Deen professor Aage Bohr, pro
fessor Ben Mottelson, eveneens
een Deen, en de Amerikaan,
professor James Rainwater. De
prijs, die 630.000 Zweedse kro
nen bedraagt, is toegekend voor
de ontdekking van het verband
tussen gemeenschappelijke be
weging en beweging der deel
tjes in atoomkernen, en de ont
wikkeling van de theorie van
de structuur van de atoomkern
in dit verband.
Aage Bohr (53), is de zoon van
Niels Bohr, die in 1922 de No
belprijs kreeg voor zijn „onder
zoek naar de structuur van ato
men en de daaruit afkomstige
straling". Hij deelde die prijs
met Albert Einstein. Mottelson
(49) maakt momenteel een stu
diereis in China.
De twee Denen hadden voor
hun werk al eerder een onder
scheiding gekregen, toen zij in
1969 de prijs van de Fordstich
ting voor vreedzaam gebruik
van kernenergie ontvingen.
Als u65+bent,
worden bus en tram overal
véél goedkoper.
Met: PAS 65.
Geldig vanaf 1 december.
Uw gemeente laat u weten hoe
u'm kunt krijgen.De prijs?
Niet meer dan f 6,50.
Wilt u meer informatie?
Vraag't bij uw gemeente.
Pas voor uw plezier.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG „Andriessen is blijkbaar al aan de
verkiezingscampagne voor 1977 begonnen. Hij ziet
het CDA zeker niet meer zitten. De KVP moet een
nieuw „profiel" krijgen".
Dat is één week na de algemene, politieke en financië
le beschouwingen het oordeel van drs. Ed van Thijn,
fractieleider van de PVDA in de Tweede Kamer, over
het nogal revolutionaire voorstel van KVP-leider An
driessen om de prijsverhogingen voor het volgend
jaar ruet volledig in de lonen door te berekenen. Zoals
bekend wil Andriessen dat iedere werknemer om en
nabij 180 gulden krijgt voor elk procent dat de prijzen
stijgen.
Volgens van Thijn verraste Andriessen met dit voor
stel iedereen.' Niet alleen het kabinet, het bedrijfsle
ven en de PvdA, maar ook de ARP van Aantjes, een
van de partners in het nog steeds niet van de grond
gekomen Christen Democratisch Appel.
In een gesprek met onze parlementaire redactie zegt
Van Thijn: „Kijk, dat hij ons daar niet over inlicht,
kan ik begrijpen. Maar het is toch wel tekenend dat
Aantjes er ook helemaal niet van op de hoogte was.
Nota bene één van de mensen met wie hij in het
CDA wil gaan zitten".
Van Thijn gaat in dit gesprek ook in op uitlatingen
van Mr. Andriessen in onze krant Hij is best bereid
om het voorstel van Andriessen „moedig" te noemen,
maar hij verdenkt hem er tegelijk van dat hij politiek
stuntwerk heeft willen opvoeren. „Het is toch onge
bruikelijk dat de Kamer een week voor het overleg
in het bedrijfsleven een loondebat gaat voeren."
Hij vindt het voorstel van Andriessen bovendien
irreëel. „Je vraagt nog al wat van de werknemers.
Je moet de economische teruggang niet eenzijdig
afwentelen op de lager betaalden. Kijk, ik vind het
wel een goed voorstel, wat Andriessen heeft gedaan,
maar dan moet hij het kabinet wel in staat stellen,
om met instrumenten ook die andere groepen in de
tang te nemen."
Het is duidelijk dat Van Thijn doelt op de vrije
beroepen. Het is ook duidelijk, dat hij op dit moment
zijn twijfels heeft of een machtigingswet, die een
instrument zou kunnen zijn om alle inkomens aan
te pakken, gewenst is.
De werkgevers en werknemers moeten het zelf op
knappen, zo luidt in PVDA-kring het devies. „Het is
trouwens onbegrijpelijk", zegt Van Thijn, „dat de
werkgevers de vakbeweging afgelopen week zo naar
de keel zijn gevlogen. De vakbeweging steekt nota
bene haar nek uit door voor het volgend jaar op de
nul-lijn te gaan zitten. Dat betekent geen reèle inko
mensverbetering. Waar vind je zo iets? De vakbewe
ging is er toch eigenlijk niet voor ingehuurd, om de
nul-lijn te accepteren?"
Van Thijn geeft toe dat de verhoudingen tussen KVP
en PvdA de belangrijkste regeringspartijen, er sinds
de debatten van vorige week niet beter op geworden
zijn. Om geen misverstanden te wekken, zegt hij maar
meteen: „De KVP heeft de sleutel in handen voor
de samenwerking na de verkiezingen van 1977". Grote
verschillen van mening echter over de manier, waar
op de werkloosheid moet worden bestreden en de
economie moet worden beheerst, weerhouden beide
partijen ervan een hartelijke samenwerking op te
bouwen.
Van Thijn vreest dat die meningsverschillen niet
alleen voortkomen uit kribbigheid van Andriessen.
omdat deze een KVP aanvoert, die in de verste verte
niet meer lijkt op de KVP van tien jaar geleden, die
toen nog de grootste partij in het land was. Hij vreest
dat Andriessen de socialisten in Nederland nog steeds
ziet als mensen die alles bij de overhejd willen
centraliseren en geen ruimte willen laten voor het
individu. Hij begrijpt niet dat Andriessen die vrees
na drie keer algemene beschouwingen, waarbij bei
den flink in debat zijn geweest, nog steeds koestert
Bovendien constateert Van Thijn dat het CDA in
oprichting geen moeite doet om een ander beeld van
het socialisme te schilderen.
„Het begint natuurlijk al ontzettend knullig als je zo'n
karikatuur maakt van andere stromingen in de Ne
derlandse politiek. Het CDA zegt: we zijn tegen het
liberalisme, omdat dat het individu verheerlijkt. En
we zijn tegen het socialisme omdat dat het collectivis
me verheerlijkt. Wat er dan overblijft is zeker de
identiteit van het CDA, waarmee men zo worstelt
Wat is dan wel die identiteit van het CDA? Ik noem
dat PBO-achtige ideeën uit de oude doos. Alles moet
in harmonie gebeuren. Harmonie tussen kapitaal en
arbeid. Ach kom, men is gewoon in al die jaren niet
verder gekomen".
„Wij zijn in ieder geval opgeschoven van marxisten
(Van Thijn lacht hartelijk...) naar Uylianen, van cen
tralisten naar mensen die het tegenovergestelde wil
len, naar de erkenning dat het individu een belangrij
ke plaats inneemt Daar hebben we meer oog voor
tegenwoordig. De invloed van D'66 en de PPR hebben
er onmiskenbaar toe geleid, dat we veel meer open
zijn gaan staan voor de tegenkanten van het centralis
me en de bureaucratie. Wij hebben een aantal stap
pen gezet in de laatste jaren, terwijl men in CDA-
kringen is blijven vasthouden aan de oude dogma's".
Van Thijn geeft een duidelijk voorbeeld van het
wantrouwen dat in confessionele kring nog steeds
tegenover socialisten gekoesterd wordt. Het gaat om
de socialistische twijfels aan de vrije markt-economie,
het vrije spel der economische krachten. Hij herhaalt,
wat hij vorige week ook al heeft gezegd, dat 200
multinationals de economie beheersen, niet alleen ten
koste van veel werkgelegenheid, maar ook ten koste
van de kleine ondernemers, die het hoofd niet meer
boven water kunnen houden.
„De vrije markteconomie kent onzekerheden, risico's.
De ondernemers zijn maar al te graag bereid die
risico's te nemen. Maar...., als het misgaat dan staan
ze bij de overheid op de stoep om steun te vragen.
De multinationals, die kennen geen risico's, die slui
ten de zaak als het misgaat, die vreten de kleine
ondernemers op. En dat gaat ten koste van de
werkgelegenheid. Welnu, in de vorm van plannings
overeenkomsten tussen overheid, werkgevers en
werknemers, moet er meer zekerheid verschaft wor
den voor juist die kleine ondernemers. Voorwaarde
is dan wel dat die kleine ondernemers niet te snel
de tent sluiten. Het betekent gewoon dat je een stukje
vrije markteconomie op zij zet".
Andriessen pleit voor terughoudendheid door de
overheid, hetgeen tot uiting komt in zijn voorstel om
al in 1977 een begin te maken met het beperken van
de stijging van de overheidsuitgaven tot niet meer
dan 1 procent van het nationale inkomen per jaar.
Van Thijn vindt die 1 procentsnorm niet bij voorbaat
onsympathiek, maar hij wil zich daar niet op vastleg
gen, als niet duidelijk wordt gemaakt wat daarnaast
de maatregelen zullen zijn voor de werkgelegenheid.
Andriessen verwacht ook dat de werkgelegenheid
toeneemt, omdat het beslag op de collectieve uitgaven
minder zal worden ten gunste van de particuliere
bestedingen. Maar Van Thijn zegt juist: „Als je ervan
uitgaat dat het kabinet moet vasthouden aan het
principe van volledige werkgelegenheid, waar kun je
die arbeidsplaatsen, die er nu niet zijn, dan anders
scheppen dan in de collectieve sector?"
Van Thijn twijfelt ernstig aan het effect op de
werkgelegenheid van het verbeteren van de rende
mentspositie in de bedrijven door globale maatrege
len, zoals belastingverlichting en belastingaftrek voor
investeringen. „Zoiets kan naar twee kanten uitpak
ken. In de arbeidsintensieve sectoren kan een rende
mentsverbetering het scheppen van nieuwe arbeids
plaatsen betekenen. In de kapitaalintensieve secto
ren van de industrie kan dat de uitstoot van arbeid
betekenen, omdat men met de grotere rendementen
machines wil gaan aanschaffen".
Dit laatste gebeurt volgens hem vooral door de
multinationals, die relatief weinig arbeiders nodig
hebben om hetzelfde te kunnen blijven produceren.
„Multinationals beheersen de economie, maar schep
pen geen werkgelegenheid. Ik zie niet in waarom we
daar gemeenschapsgeld in moeten steken. Ze gebrui
ken bijvoorbeeld drie kwart van de belastingverlich
ting om hun concurrentiepositie in de wereld te
versterken".
De verhoudingen tussen PvdA en KVP zijn bekoeld.
Het werd al opgemerkt. Maar Van Thijn ziet toch
nog een lichtpuntje. Het zit in de voorstellen van
Andriessen voor de 1 procentsnorm bij de overheids
uitgaven.
Van Thijn tenslotte: „Het is toch wel opmerkelijk dat
Andriessen begin volgend jaar het kabinetsbeleid
voor de volgende regeringsperiode al wil vaststellen.
Als hij dat dan zo graag wil en het kennelijk met
ons wil doen, dan moet hij maar wat meer zekerheid
geven over de grondpolitiek, de vermogensaanwasde-
ling, de democratisering van de onderneming en de
economische structuur".
Ik vraag me af of hij CDA nog ziet zitten
Aage Bohr heeft zeer nauw met
zijn vader samengewerkt en
hem naar de V.S. vergezeld voor
besprekingen over de vervaardi
ging van de eerste atoombom.
Professor Mottelson is in de
V.S. geboren, maar tot Deen
genaturaliseerd, Hij studeerde
aan de universiteiten Harvard
en Purdue. In 1951 keerde hij
naar Denemarken terug.
Prof. Sten Johansson, een kern
geleerde die lid is van de Nobel
prijscommissie, zei dat naar zijn
mening de drie mannen de prijs
„veel te laat" krijgen.
Rainwater heeft de theorie op
gesteld dat de atoomkern niet
altijd rond (sferisch) is, maar
ook eivormig kan zijn. „Dit is
niet van direkte praktische
waarde, maar het is buitenge
woon essentieel voor geleer
den", zei Johansson. Hij zei dat
de theorie door de twee Denen
was uitgewerkt en door experi
menten is bewezen.
zolang de voorraad strekt rol amro bank
„Ze wilden 'n aardig gratis weggevertje
voor de kinderen hebben, vanwege Wereld-
spaarweek. En toen heb ik als commissaris van
politie te Rommeldam gezegd:,neem dan lichtgevende
stickers. Da's nog nuttig ook, want in de mist of bij
avond bevorderen ze de verkeersveiligheid'.
De Amro vond dat 'n drommels goed idee.Prima
suggestie, Bulle Bas', sprak men. En zo is 't
gekomen dat er nu in elke Amro Bank voor
iedereen een gratis sticker klaar ligt*
Trouwens, ik ontmoette de heer O. B.
Bommel en die schijnt binnenkort ook iets
gaan doen met de Amro. Maar dat
moest'nog strikt geheim blijven.
Toch interessant, nietwaar?"
Kerk
en
wereld
Op vrijdag 14 november zal in Rotterdam het afscheid zijn
van de vicarissen dr. C. Braui) en drs. W Van den Ende van
het bisdom Rotterdam. Op hun verzoek is het afscheid ingepast
in een ontmoetingsavond van hen, die in het bisdom Rotterdam
werkzaam zijn.
Dr. J. Stieger zal op die avond spreken over "Verwondering,
verdraazaamheid en vertrouwen als pastorale houding". Aldus
schrijft de bisschop van Rotterdam, dr. A. Simonis, in een brief
aan priesters en pastorale werkers van zijn bisdom.
Op dezelfde avond neemt pater J. Wierts afscheid als secretaris
van het bisdom. Pater Wierts zal een functie als pastoor
aanvaarden. Dr. C. Braun is hoofd geworden van de godsdiensti
ge programma's van de KRO. Drs. W. Van den Ende krijgt,
op eigen verzoek, een functie in het basispastoraat
De ontmoetingsavond zal zijn in de aula van de pedagogische
akademie Thomas Morus te Rotterdam en begint om half acht
Heilig Jaar 1975: begin okto
ber al ruim vier miljoen „offi
cieel" getelde pelgrims en een
prognose van nog minstens
een miljoen bezoekers in de
resterende maanden.
Heilig Jaar: een commerc iële
flop, maar als massa-uiting
van een levende en levendige
christelijke kerk een verras
send succes. Begonnen in mi
neur, sinds Pasen waanzinnig
druk, een persoonlijk succes
van Paus Paulus VI die als
geen ander dit jubeljaar ge
wild heeft.
De Paus, 78 jaar, die het
twaalfde regeringsjaar door
maakt. Die de laatste jaren
niet overliep van optimisme en
vrolijkheid en meestentijds
droef en somber gestemd zijn
redevoeringen hield, diezelfde
paus is sinds Pasen onherken
baar.
Toen de grote massa's (einde
lijk) toestroomden veranderde
zijn toon. Hij sprak op slag
levendig, optimistisch, opbeu
rend en overvloeiend van hoop
voor de toekomst van de kerk.
„Dit Heilig Jaar sloopt hem
lichamelijk", zo schrijven nog
altijd de Italiaanse kranten en
tijdschriften, maar tegen alle
verwachtingen in liet de paus
slechts een hoogst enkele keer
verstek gaan. Hij werkt kenne
lijk onvermoeibaar het afmat
tende en uitputtende program
ma af van eucharistievierin
gen, audiënties en andere
plechtigheden.
De geruchten over zijn pijnlij
ke gewrichtsaandoening en
zwakke gezondheid verstom
men nooit, maar iemand die
paus Paulus wat langer en va
ker bezig ziet en hoort gelooft
niet meer in die snelle ver
slechtering van zijn gezond
heidstoestand. Integendeel.
Het „volk Gods" is gekomen.
Van heinde en ver, uit alle
windstreken. Het stroomt da
gelijks in dichte drommen
door de geopende heilige deu
ren van de vier Romeinse basi
lieken. Van de vroege ochtend
tot de late avond klinkt er het
gemurmel van de biddende
pelgrims, het geschuifel van
de vermoeide voeten, de doce
rende stemmen van de gidsen
en reisleiders die in alle we
reldtalen hun kennis spuien
tegenover de gretig of gelaten
toeluisterende pelgrims.
De basilieken, de heilige trap,
de catacomben, de beroemde
kerken van de eeuwige stad,
ze worden belegerd door de
honderden touringcars en ze
zijn van binnen verstopt door
de pelgrims.
De Romeinse hotels - van vier-
sterren tot het eenvoudigste
pensionnetje - klagen steen en
been over de concurrentie van
de kloosterordes, die hun hui
zen voor een begrijpelijk lage
re prijs ter beschikking stellen
van de pelgrim. Het feit ook,
dat velen als solist of groep
hun toevlucht nemen tot de
pic-nic - waarbij de geliefde,
zij het weinig comfortabele,
plaatsen zijn de zuilengalerij
en van het Pietersplein, de
schaduwkant van de Via Delia
Conciliazione en de kale plant
soenen op de Gianicoloheuvel
- brengt de honderden restau
ranthouders in Rome tot wan
hoop, ze staan ronselend langs
de trottoirs om pelgrims te
lokken.
De pelgrim die de weg niet
weet, de taal niet spreekt, de
keuken niet kent is te bekla
gen, want zonder uitzondering
wordt hij galant opgelicht en
uitgebuit. De Romeinse horeca
wil een topjaar.
Half september pas klaarden
de gezichten van de Romeinse
zakenlieden op. De heiligver
klaring van de eerste Ameri
kaanse heilige leverde een on
gekend aantal Amerikaanse
bezoekers op en zij boekten
eindelijk in de betere hotels,
aten volop buitenshuis en
graaiden met handenvol de
duurdere souvenirs van de
toonbanken.
Dat waren de handelaren niet
meer gewend, boos als ze wa
ren op de schamel geklede
vrouwtjes van het Italiaanse,
Spaanse of Portugese platte
land die hooguit een rozen
krans kochten maar het „bete
re" souvenirwerk uit armoe
lieten liggen.
De Fransen zijn het talrijkst
dit Heilig Jaar. Daarna de
Spanjaarden en de Italianen.
Er is wel eens schamper ge
sproken over een Zuideuro
pees Heilig Jaar. En natuurlijk
de Duitsers, die als geen ander
volk van hun aanwezigheid
blijk geven en zeer op hun
comfort gesteld zijn.
De Fransman brengt nog het
klassieke pelgrims-idee in
praktijk, om in soberheid Ro
me te bezoeken. Ook eerst de
graven van Petrus en Paulus,
zoals het in oorsprong was, en
dan pas de paus. Nu komt de
paus voor velen op de eerste
en enige plaats.
Persoonlijk contact tussen de
nationaliteiten, tussen groepen
onderling is er niet. Van ver
broedering in gebed of ge
sprek komt weinig terecht
Ook wat de organisatie betreft
zijn er voortdurend verwijten
over en weer. Het Vaticaan
verwijt de stad Rome onvol
doende voorbereiding. De stad-
Rome zegt weer dat veel Ro
meinse musea gratis zijn (als
er niet gestaakt wordt), maar
dat het Vaticaan de prijs voor
haar museum heeft verhoogd
en momenteel zelfs vier gul
den entree vraagt Schoon
heidsfoutjes, zoals ook de aan
kondiging door de minister
van toerisme dat zeker 25 mil
joen pelgrims de stad zouden
bezoeken een paniek-veroorza
kende „vergissing" was. Het
zijn er tot nu toe „slechts" vier
miljoen geweest.
Vier miljoen, die samen met
paus Paulus voor een onverge
telijk Heilig Jaar hebben ge
zorgd. Maar je moet er eigen
lijk wel bij zijn geweest om
dat van harte te kunnen on
derstrepen
In het theologisch instituut
van de Leidse universiteit
worden op de donderdagavon
den (half acht) 23 oktober, 20
november en 18 december
voor alle belangstellenden le
zingen gehouden over de hui
dige stand van de oecumene.
Inleiders zijn dr. A. v. d. Heu
vel, secretaris-generaal van de
Nederlandse hervormde kerk,
prof dr. H. Berkhof, voorzitter
van de Raad van Kerken Ne
derland en dr. H. de Lange.
Volgens de "Maatschappij
voor mensenrechten" in
Frankfort zullen op 30 oktober
- de dag van de politieke ge
vangenen - allen die vanwege
hun overtuiging in Russische
kampen gevangen zitten, in
hongerstaking gaan. Op 25 ok
tober zal in Bonn een demon
stratie worden gehouden, tij
dens welke de aandacht op de
gevangenen zal worden geves
tigd.
De honger, waaronder veertig
procent van de wereldbevol
king lijdt, wordt voor het
grootste gedeelte veroorzaakt
door "zondig menselijk ge
drag". Aldus een verklaring
van de nationale raad van
kerken in de V. S. De raad,
waarin eenendertig protes
tantse en orthodoxe kerken
zitting hebben, stelt, dat vorig
Jaar voldoende voedsel is ge
produceerd voor de gehele
wereldbevolking. Dat er toch
honger is geleden wijt de raad
aan de zelfzuchtige en uiterst
onrechtvaardige verdeling
van het beschikbare voedsel.
De Westduitse prelaat Helmut
Ehrler, bisschoppelijk zaakge
lastigde bij de Suedwestfunk,
is in Sevilla door de afgevaar
digden van veertien nationale
Unda-organisaties gekozen tot
president van Unda-Europa.
Hij volgde de Italiaanse graaf
Alvise Zorzi op. De Unda is de
internationale organisatie van
katholieke radio- en L v. orga
nisaties.
Ongeveer drieduizend vrou
wen zijn momenteel in West-
Duitsland in opdracht van de
katholieke kerk werkzaam in
de pastoraal, onder meer in
het kinder- en jeugdwerk, vor
mingswerk, bejaarden werk.
godsdienstonderricht en de
caritas.
