Madrid raakt in isolement:
Mexico wil Spanje uit VN
CcidoeSooïont
ARP MASSAAL ACHTER
STANDPUNT AANTJES
Belegering 3 gangsters
en zeven gegijzelden
Klokken in Italië uur terug
BRANDSTICHTING IN WONING VAN
ZUSTER AMBASSADEUR IN SPANJE
ANC verdeeld
over keuze
van Nkomo
IN LONDENS RESTAURANT
BEZUINIGING VOOR
MBO ONAANVAARDBAAR'
Tien Britse
soldaten
verdronken
Bezuinigingen reeël
MAANDAG 29 SEPTEMBER 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
MADRID (AFP/Rtr/UPI) Het bewind van gene
raal Franco is door de executies in Madrid, Barce
lona en Burgos in een ernstige internationale crisis
terecht gekomen, waartegen het zich met een
hooghartig terugtrekken van ambassadeurs en ver
tegenwoordigers probeert te verdedigen. Een tien
tal landen in Europa heeft zijn betrekkingen met
Spanje op een laag pitje gezet, al was er geen
sprake van volledige verbreking van de betrekkin
gen. Dit is wel het geval met Mexico, dat alle
Spaanse officiële en particuliere kantoren heeft
gelast te sluiten, inclusief het Spaanse persbureau
Efe, de luchtvaartmaatschappij Iberia en het
Spaanse toeristenbureau. Mexico heeft aangedron
gen op een spoedbijeenkomst van de veiligheids
raad der Verenigde Naties, die zou moeten aanbe
velen Spanje als lid van VN te schorsen.
De felste uitlatingen uit Europa
kwamen uit Nederland en Zwe
den, waar premier Palme de
leden van het Franco-regiem
„bloedige moordenaars" noem
de. De grootste crisis evenwel
ontstond tussen Spanje en Por
tugal. Madrid riep het grootste
deel van de vertegenwoordiging
uit Lissabon terug, omdat de
Portugese politie niet tussenbei
de was gekomen bij gewelddadi
ge demonstraties tegen de
Spaanse ambassade. De rege
ring in Lissabon heeft alles ge
daan om de Spaanse woede te
matigen en een diepgaand on
derzoek naar de geweldsuitbar
sting toegezegd.
Ook met het Vatikaan is Spanje
in een crisis gekomen. De paus
die herhaaldelijk en ook nog in
de nacht voor de executie heeft
geïntervenieerd ten gunste van
de veroordeelden heeft zondag
de heiligverklaring van een
Spaanse monnik aangegrepen
om zijn duidelijke afkeuring uit
te spreken van de repressailes
van het Spaanse bewind. De
heiligverklaring werd niet bijge
woond door vertegenwoordigers
van de Spaanse regering. De
ambassadeur bij het Vatikaan
was teruggeroepen naar Spanje,
zoals een aantal van zijn colle
ga's.
De Franse president Giscard
zou vandaag een verklaring
afleggen. Frankrijk dat altijd
een voorstander is van aanslui
ting van Spanje bij de EEG,
heeft tot nu toe de diplomatieke
weg bewandeld. De Europese
Commissie heeft van haar af
keuring doen blijken. De onder
handelingen met Spanje zullen
ongetwijfeld worden bevroren,
terwijl waarnemers voorzien
datSpanje zijn voorkeursbehan
deling zal kwijtraken.
Alleen de Verenigde Staten heb
ben zich van commentaar ont
houden. Dit houdt vermoedelijk
verband met de delicate onder
handelingen die al enige tijd
lopen over een hernieuwing van
het akkoord in zake de Ameri
kaanse basis in Spanje. De in
ternationale vakbonden hebben
evenwel besloten tot een com
plete boycot op 2 oktober.
In Spanje zelf en met name in
Baskenland zullen op uitgebrei
de schaal stakingsacties plaats
vinden. Het is onrustig in het
land. In Madrid maakte de poli
tie gisteren een eind aan een
betoging nadat in de Isidro-ka-
thedraal twintig minuten stilte'
in acht was genomen uit protest
tegen de excuties. In Basken
land werd het vuur geopend op
demonstranten.
Zodra bekend werd. dat drie Spaanse stadsguerrilla's en twee Basken geëxecuteerd zouden moeten
worden legden in Parijs betogers een kordon om de Spaanse ambassade. Gedurende het gehele
weekeinde waren er na de executies in Spanje, omvangrijke onlusten in de Franse hoofdstad.
In Rome betrokken van schilden voorziene politiemannen de wacht
bij twee Spaanse toeringcars. die door betogers in brand waren
gestoken. .N
AAN SPAANSE GRENS
Duitse toerist P
doodgeschoten
PORT BOU (Rtr) - De West-
duitse toerist Josef Franke (27)
is zaterdagochtend vroeg door
de Spaanse grenswacht dood
geschoten toen hij aan de
grens met Frankrijk door de
controle reed zonder te stop
pen. De ambassadeur van
West-Duitsland heeft bij de
Spaanse overheid geprotes
teerd tegen deze manier van
doen.
Vier maanden geleden stierf
er ook al een niet stoppende
Westduitse toeriste aan kogels
van de Spaanse grenswacht
Een overzicht van de ravage die woedende betogers in Lissabon hebben aangericht op het terrein
van de Spaanse ambassade.
Alles nog mogelijk
VAN DE WEINIGE BETROUWBARE CONCLUSIES welke na de
partijraad van de anti-revolutionaire partij getrokken kunnen
worden, is één: „Alles nog mogelijk": het grote conflict binnen
het CDA kan tot een bevredigend compromis herleid worden, maar
evenmin is „total loss" uitgesloten.
DE AR-partijraad in Rotterdam heeft mr. Aantjes niet in het
ongelijk gesteld: de ontwerp-resolutie van het bestuur waarmee hij
zich verenigen kon, werd aangenomen. Er klonken in de Doelenzaal
zelfs stemmen om deze resolutie veel scherper te stellen, hoewel
degenen, die dat vroegen, waarschijnlijk niet representatief waren
voor de meerderheid in de partij, die -volgens een opinie-onderzoek-
de pap niet zo heet zou willen eten als mr. Aantjes c.s. haar
opdiende.
Na afloop van de discussies bekeek CDA-voorzitter Steenkamp de
toekomst weer optimistisch; maar partijvoorzitters Van Verschuer
en Vergeer hielden, evenals fractieleiders Andriessen en Kruisinga,
zich liever op de vlakte. De nabije toekomst moet leren, of
Steenkamp gelijk krijgt
BIJ HET EVALUEREN VAN de AR-discussies en de afsluitende
resolutie hebben wij drie openingen ontdekt Ten eerste het feit
dat het anti-revolutionaire partijbestuur elke poging om deze
resolutie aan te scherpen, krachtig afwees en dat degenen, die haar
wilden afzwakken, zich door de uitleg van het partijbestuur
bevredigd toonden.
Ten tweede dat - dank zij een interventie van prof. Goudzwaard
- de heropening van het gesprek die men van KVP en CHU vraagt;
wil koppelen aan een discussie over de elementaire politieke
beginselen. Op die manier zou het accent bij komende gesprekken
niet nadrukkelijk komen te liggen op een punt waarvan KVP en
CHU betoogd hebben dat de discussie erover gesloten is.
MEER HOOP NOG GEEFT MISSCHIEN de uitlating van mr.
Aantjes zelf, dat ook naar zijn mening de interpretatie van het
christelijk uitgangspunt van een politiek een kwestie van ieder's
geweten is. Volgens die definitie heeft ook een niet-christen, die
zichzelf herkent in de (Evangelische) grondslag van het CDA, het
recht om volgens zijn geweten bezig te zijn met de uitwerking van
die grondslag. Dan zouden de uiteenlopende theologische opvattin
gen van Aantjes, Andriessen en Kruisinga toch tot eenzelfde
praktische gedragslijn kunnen leiden.
Gaat het die kant uit, dan zal buiten het CDA wel gedacht worden
„veel discussies die niet nodig waren".
En wat dan nog!! Dat gebeurt dagelijks in de politiek.
Bedenkelijke verklaring
OP DE DAG, DAT ALLE KRANTEN en Hilversumse rubrieken
vooral aandacht vroegen voor een fel protest tegen de executies
op last van Franco's fascistisch regime, werd ook bericht over de
thuiskomst van een PvdA-delegatie (partijvoorzitster incluis) die
op bezoek geweest is bij het Oostduitse Politbureau.
Verrassend en bedenkelijk vinden we haar verklaring op Schiphol,
dat de muur welke in Berlijn en het westen de grens met de
bondsrepubliek vormt, erkend wordt „als historisch juist, ondanks
alle nadelige effecten welke eraan kleefden". Die muur heeft door
de manier waarop de Oostduitse grenspolitie haar gesloten wilde
houden meer mensenlevens gekost, dan Franco's regime zaterdag
morgen j.l. opeiste. Levens van mensen die meestal alleen maar
uit de Oostzone wilden vluchten, omdat ze de vrijheid begeerden.
Volgens voorzitster mevrouw Ien van den Heuvel liepen de menin
gen van PvdA en Sozialistische Einheitspartei Deutschland parallel
op het punt van de wenselijkheid van maatschappijhervorming op
korte termijn, maar niet bij het kiezen van de middelen daartoe.
Het zou de moeite waard geweest zijn, als de delegatie ook had
verklaard het niet eens te zijn met de middelen waarmee de SED
en haar Politburo „de historisch juiste muur" gebruikt en misbruikt
hebben.
Want nu vrezen we dat binnenkort een PvdA-delegatie in Moskou
spijt gaat betuigen over haar verkeerd inzicht ta.v. de „historisch
juiste interventie" van het Kremlin in Boedapest en Praag.
ROME (Reuter) De klokken in Italië zijn zondag een uur
teruggezet, zodat het land weer Middeneuropese tijd heeft.
De 119 dagen zomertijd hebben het land een energiebesparing van
naar schatting 10 miljard lire opgeleverd.
Vechtpartij bij
demonstratie
Russische joden
AMSTERDAM (ANP) - Tij-
dens een demonstratie zondag
avond voor de vrijheid van
Russische joden is het in Am
sterdam tot een vechtpartij ge
komen met een aantal tegen-de
monstranten.
Toen rabbijn M. Just van de
Israëlitische hoofd-synagoge als
eerste spreker aan het woord
was, ontrolden enkele mensen
drie spandoeken met pro-Russi
sche teksten. Ondermeer ver
meldde een der doeken de tekst
„oud-verzetsstrijders zeggen dat
er geen discriminatie is in de
USSR"
Enkele honderden joden namen deel aan de demonstratie
in Amsterdam.
DEN HAAG (ANP) - Vermoedelijk door brand
stichting is gistermorgen vroeg in Soest een bun
galow afgebrand. De bungalow is eigendom van
mevrouw A. E. S. R. Insinger, zuster van de
ambassadeur van ons land in Madrid. Deze keerde
zaterdagavond in Nederland terug voor overleg
met de regering naar aanleiding van de executies
in Spanje.
De tamelijk afgelegen in de bossen staande bunga
low is bijna geheel verwoest
De oorzaak is vermoedelijk brandstichting. De
politie stelt een onderzoek in. Er zou een kan met
benzine zijn gevonden. Mevrouw Insinger was niet
thuis. Haar huidige verblijfplaats was niet bekend,
maar men veronderstelt dat zij in het buitenland
SALISBURY (Reuter-AFP) -
De zwarte nationalistische be
weging van Rhodesië is onher
stelbaar verdeeld geraakt door
de verkiezing, gisteren van Jos
hua Nkomo als leider.
Nkomo, die door zwart en blank
wordt beschouwd als gematigd,
werd tot voorzitter van de Afri
kaanse Nationale Raad (ANC)
gekozen tijdens een omstreden
congres in Salisury. Zijn verkie
zing wordt niet erkend door de
in ballingschap verblijvende
ANC-voorzitter, bisschop Abel
Moezorewa, die de externe vleu
gel van de beweging leidt vanuit
zijn hoofdkwartier in de Zam-
biaanse hoofdstad Loesaka.
(Van onze parlementaire redaktie)
ROTTERDAM De partijraad van de ARP
heeft zaterdag geen tijdbom willen leggen
onder het Christen Democratisch Appèl
(CDA). Wel gaf de ARP haar politieke
leider Aantjes een overweldigende steun
voor zijn principiële houding in het conflict
over het karakter van het CDA. Via een
resolutie werd de eis gesteld, dat opnieuw
over de beginselen van de partij zou wor
den gepraat met de twee andere christende
mocratische partijen een els die eerder (na
het CDA-congres van 23 augustus) door hen
is afgewezen.
De situatie is voor KVP en CHU wel wat
precair. Zo netelig, dat de kopstukken van
die partijen zaterdag na afloop van de anti-,
revolutionaire partijraadsvergadering ieder
commentaar weigerden. Zij wilden eerst met
hun besturen praten en pas later met een
verklaring reageren op de besluiten van de
AR-Partijraad.
Een dag voor de vergadering had KVP-frac-
tievoorzitter Andriessen in opmerkelijk dui
delijke taal gesteld dat wanneer de ARP de
lijn Aantjes zou volgen, de KVP zich op het
in werking stellen van een „noodprocedure"
moest beraden. Hiermee bedoelde hij, dat
de KVP zich dan, los van ARP en CHU
eventueel als een open christendemocrati
sche partij gaat presenteren en de volgende
verkiezingen alleen zal ingaan. Er komt dan
geen gezamenlijke lijst, waardoor het CDA
mislukt zou zijn.
Prof. P. Steenkamp, de voorzitter van het
CDA, heeft na afloop van de partijraadsver
gadering zaterdag zijn vertrouwen in de
voortgang van het CDA uitgesproken. Uit
gangspunt van de besprekingen op de partij
raadsvergadering was een ontwerpresolutie
van het bestuur, waarin staat dat verschil
van mening (tussen enerzijds KVP en CHU
en anderzijds de ARP) bestaat over de
binding van CDA-vertegenwoordigers met
het evangelie. Van CDA-vertegenwoordigers
mag worden verwacht, dat zij verbonden
heid met het evangelie als grondslag voor
het politiek handelen aanvaarden. Maar de
ARP-sprekers wilden geen tijdbom leggen
onder het CDA. Op serene wijze bespraken
zij het conflict met KVP en CHU, lieten
duidelijk hun sympathie voor het standpunt
van Aantjes blijken, maar demonstreerden
tevens overduidelijk, dat de ARP de samen
werking met KVP en CHU binnen het CDA
wil voortzetten.
Een groep rondom het Eerste-Kamerlid Al-
beda had Aantjes in een open brief verwe
ten dat deze de klok wil terugzetten en
achterhaalde discussie op gang wil brengen.
Wat Aantjes wilde hoorde bij het „gesloten"
partijtype uit de jaren vijftig aldus de door
negen Eers te-Kamerleden ondertekende
brief.
Minister De Gaay Fortman kwam de groep
Albeda de mantel uitvegen en liet blijken
dat hij van open-bceven-schrijverij niets
moest hebben.
Na een lange reeks sprekers bleef men bij
de resolutie van het partijbestuur, waarmee
de AR-Partijraad zijn vertrouwen in Aantjes
od overduideliike wüze
lllllillilllllllllllllililllll
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN De belegering door 200 politiemannen
van het italiaanse restaurant „Spaghetti House" in
het Westlondense Knightsbridge duurt voort. In een
kelderkamertje van het restaurant houden 3 gewa
pende Jamaicanen sinds gistermorgen zeven Italia
nen gevangen. Een achtste gijzelaar lieten ze gister
middag vrij.
Het „Spaghetti House" maakt deel uit van een groep van 15
populaire italiaanse restaurants in Londen. Na middernacht bren
gen de restaurateurs getrouw de recettes van de afgelopen nacht
naar de zaak in Knightsbridge. Gistermorgen was daar ruim 11.000
pond aanwezig toen de gangsters binnenstormden.
Een van de italianen kon wegglippen en de politie waarschuwen.
Er was net een patrouillewagen in de buurt, zodat de gerechtsdiena
ren vrijwel ogenblikkelijk ter plaatse verschenen. De zwarte gang
sters dreven de acht Italianen echter in het kleine kelderkamertje
van het restaurant, waar de eetwaren bewaard worden.
Sedertdien wordt het uithoudingsvermogen van gangsters en gijze
laars scherp op de proe'f gesteld. De politie handelt volgens een
zorgvuldig voorbereid plan. Er worden geen concessies gedaan en
geen onderhandelingen aangeknoopt.
DEN HAAG (ANP) -
Het toch al beperkt aan
tal scholen voor middel-'
baar beroepsonderwijs
moet voor meer dan de
helft van de bezuinigin
gen bij het hele voortge
zet onderwijs zorgen.
Dit vindt de Unie van
MTO-verenigingen on
aanvaardbaar. De voor
genomen maatregelen
zullen neerkomen op
vermindering van werk
gelegenheid van 20 pro-
cent en de kwaliteit van maatregel geprotesteerd.leg HBO-studentenorga-
het onderwijs zal erdoor Er kan volgens de Unie nisaties heeft zich tij-
verminderen. In een geen sprake zijn van een dens een actievergade-
brief aan minister Van zorgvuldig afgewogen ring in Groningen ge-
Kemenade (onderwijs) beleidsvoornemen keerd tegen de voor ge-
heeft de Unie tegen deze Ook het Landelijk Over- nomen bezuinigingen.
Verkeerde
broer.
LONDEN (Reuter) Mike
Hook, zakenman in New
York, was aangenaam ver
rast toen hij bij aankomst
in Londen op het vliegveld
innig werd geknuffeld door
drie hem volslagen onbe
kende vrouwen.
Hij kreeg echter een onbe
haaglijk gevoel toen de da
mes hem in een auto werk
ten en, zich niets aantrek
kend van zijn aarzelende
protesten wegreden. Een
nieuwe vorm van ontvoe
ring vermoedend offreerde
Hook de dames zijn porte
feuille, een aanbod dat deze
gillend van pret afwezen.
Eindelijk kwam de aap uit
de mouw. De vrouwen wa
ren naar het vliegveld ge
komen om hun broer af te
halen, die zij al twintig jaar
niet meer hadden gezien,
maar hadden de verkeerde
meegenomen.
LEGER BEZET
RADIO EN TV
IN PORTUGAL
LISSABON (Reuter) - Militai
ren hebben vanochtend op last
van premier Jose Pinheiro de
Azevedo alle radio- en televisies
tations in Portugal bezet, aldus
een mededeling van de staatsra
dio in Lissabon. In een door de
radio uitgezonden verklaring
van de premier werd gezegd dat
de maatregel was genomen om
de uitroeping van de noodtoe
stand te vermijden. In het week
einde hebben in Lissabon hefti
ge betogingen van oorlogsvete
ranen plaatsgehad.
(Van onze correspondent)
LONDEN Tien Schotse part
time para-commando's van de
Britse vrijwillige landweer zijn
gisteren verdronken in de Trend
nabij Newark, toen hun boot
met geweld over een waterke
ring vloog. In de duisternis had
den zij de waarschuwingsbor
den op de oever niet gezien.
Er is maar één overlevende.
Slechts zes van de tien lijken
konden aan land gebracht wor
den.
Öp deze plaats van de rivier de Trent bij Newark in Engeland verongeluk
te de boot waarin elf Britse militairen gezeten waren.
GEZINSVERZORGING:
DEN HAAG (ANP) De Centrale Raad voor Gezinsverzorging
heeft zich zaterdag in het Nederlands Congresgebouw in Den Haag
neergelegd bij de principebeslissingen van minister van Doorn.
Dit houdt in dat de instellingen verplicht zijn de particuliere
hulpverlening vanuit de gemeentelijke sociale diensten over te
nemen, dat er 30 miljoen moet worden bezuinigd en dat er geen
bijdragen meer uit de bijstandspot zullen komen. Hoe dat allemaal
in kannen en kruiken moet komen is nog onderwerp van overleg
tussen De Raad en het ministerie.
De Raad twijfelde er aan of uit praktisch oogpunt gezien de
bijdragen uit de bijstandspot al op 1 januari kunnen worden
stopgezet Over de 30 miljoen zat De Raad niet zo erg in, want
het zijn gelden, die in voorgaande jaren als reserves opzij konden
worden gelegd. Wel is het nog de vraag of de omvang van deze
bezuiniging juist is vastgesteld.
