MOGELIJK NOG
TWEE
PLANETEN
NA PLUTO
Elektrische auto s
in opmars in
Engeland
WEGWIJS
AUTO-
GRAM
MEN
Chryslers en
Simca's in
'76 veiliger
Benzine aan de pomp met
„elektronische geldkaart"
HET AARDIGE VAN
DE WETENSCHAP
„Wegluis" is
niet meer
Matra-Simca
met nieuwe
„Panters"
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 10 SEPTEMBER 1975
Hoe mooier het weer,
hoe meer fietsen er wor
den verkocht. Volgens
de RAI zijn er de eerste
zes maanden van dit
jaar 350.000 nieuwe fiet
sen aan de handel gele
verd.
Volvo in Born gaat
weer op bescheiden wij
ze personeel aantrekken,
vooral jeugdigen.
In het eerste halfjaar
van 1975 zijn er 273.000
nieuwe auto's verkocht
in ons land. Dat is 34
procent meer dan in de
eerste zes maanden van
'74 en acht procent meer
dan over dezelfde perio
de in '73. En dat was een
topjaar.
Fords fabrieken in
Argentinië gaan waar
schijnlijk dicht Het eco
nomische klimaat is er
te slecht.
De Duitse auto-indus
trie is over het diepte
punt heen. De binnen
landse afzet stijgt snel,
al is er voornamelijk
vraag naar „kleintjes".
Maserati is uit Ci-
troëns handen overge
gaan in die van De To-
maso, al reeds eigenaar
van Moto Guzzi en Moto
Benelli. Maserati gaat
nu ook driewielers ma
ken en motorfietsonder
delen.
DAF gaat nu voor
taan in Duitsland Volvo
heten. Er is uitgelekt dat
op de komende tentoon
stelling in Frankfurt de
Daf 66 nu Volvo 66 gaat
heten.
Ford gaat 600.000
Mustangs en Cougars te
rugroepen in Amerika.
De voorstoelen zitten
niet goed vast.
Op de KNAC antislip
school in Ypenburg heb
ben nu al 250 vrachtau
tochauffeurs leren slip
pen.
Het Fiat-concern
heeft in Brazilië een
nieuwe autofabriek ge
bouwd. Het is de bedoe
ling dat in 1976 circa
200.000 personenauto's
en 150.000 motoren zul
len worden gefabri
ceerd.
In Joegoslavië mag
op de wegen genum
merd van 1 tot 99 een
snelheid van 100 km per
uur niet worden over
schreden, op andere we
gen de 80 km niet. Voor
de autosnelwegen is ech
ter geen maximum-snel
heid van kracht.
Ford deelt mee, dat
van alle nieuwe perso
nenwagens en bestelwa
gens die van 11 augustus
1975 af zijn geleverd de
garantietermijn tot 12
maanden is verlengd
zonder enige kilometer
beperking.
En Fiat blijft niet
achter. Met ingang van
16 augustus krijgt men
op alle Fiat en Auto-
bianchi personenwagens
een vol jaar garantie bij
een onbeperkt aantal af
gelegde kilometers.
Nieuws uit het prij-
zenfront: British Ley-
land heeft de prijzen
van Mini, Austin, Mor
ris, MG en Triumph met
gemiddeld 3,5 procent
verhoogd.
Alfa Romeo de prij
zen van de Alfa Suds
met één procent.
Van VW en Audi zijn
alle modellen één pro
cent duurder geworden.
Toyota verhoogde de
prijzen met 3,5 procent.
En Opel verhoogde
de modellen in prijs met
van 1,2 tot 7 procent. De
1,2 procent geldt voor de
Record Diesel bestel en
de 7 procent voor de
Admiral en de Diplo
mat.
De nieuwe BMW-prij-
zen: de 316 gaat
15.747,- kosten, de 318
16.791,-, de 320
18.096,-. Voor de 320 I
komt daar nog eens
drieduizend gulden bo
venop.
Een greep uit de Vol-
vo-prijzen: 242 DL
ƒ20.890,-, de 244 DL
ƒ22.690,-, de 245 DL
ƒ25.640,- en de 264 GL
37.650,-. Dat is onge
veer vijf procent duur
der.
Ford doet het dan
heel wat sympathieker.
De Mustang en Mercury
Monarch gingen met 5,2
tot 8,4 procent omlaag.
De elektrische auto is in opmars. In Groot-Bri-
tannië rijden op het ogenblik al ruim 50.000
bedrijfsvoertuigen, die als krachtbron batterij
en hebben. Bovendien zijn er 75.000 op accu's
lopende trucks in bedrijf bij de Britse auto-in
dustrie. Ook op het gebied van de personenau
to staat de ontwikkeling niet stil. Hoewel nog
geen cijfers beschikbaar zijn, wint dit voertuig
eveneens snel terrein, blijkens een publikatie
in het bulletin van de Britse ambassade.
Tot de nieuwste bedrijfsvoertuigen behoort de
Harbilt HSV Urban Delivery Vehicle, een elek
trische bestelwagen die als krachtbron een 72
volt lood-zuur batterij met elektrische tractie-
motor heeft. De auto heeft weinig onderhoud
nodig, de besturing is eenvoudig en veilig en
de wendbaarheid is gemakkelijk. Pe maximum
snelheid bedraagt 52 km per uur en de actiera
dius is maximaal 80 km.
In Manchester is onlangs bij wijze van proef
een elektrische stadsbus in dienst genomen. Er
zullen gedurende twee jaar uitvoerige proeven
mee genomen worden. Zijn pestaties zijn vol
gens de fabriek vergelijkbaar met die van door
dieselmotoren voortbewogen bussen. Het voer
tuig kan 34 personen vervoeren, bereikt in 15
seconden een snelheid van 45 km per uur en
heeft een top van 72 km per uur.
Kort geleden is in Londen de Enfield 8000 op
de weg verschenen. Deze personenauto, een
tweezitter, heeft een aluminium koetswerk en
wordt voortbewogen door een lood-zuur batte
rij. De topsnelheid is 65 km per uur, de actiera
dius 90 km. Een ingebouwde gelijkrichter
maakt het mogelijk de accu's in acht uur tijd
aan een 13 ampère stopcontact op te laden.
De klanten van een zelfbedieningsbenzine
pomp in Groot-Brittannië maken thans ge
bruik van een geheel nieuw type pomp, waar
bij de bezitters van een elektronische geld
kaart 24 uur per dag kunnen tanken.
De klanten krijgen een kaart met ingebouwde
beveiliging van een overeengekomen geldlimiet
die op een magnetische strook is aangebracht.
Om benzine te krijgen steekt de automobilist
de kaart in een gleuf. Een elektronisch appa
raat gaat dan na of de kaart geldig is en of
de eigenaar een tegoed heeft. Daarna wordt
hem gevraagd zijn persoonlijke code-nummer
op en paneel met drukknoppen te selecteren,
waarna de pomp de juiste hoeveelheid benzine
levert. Wanneer dit gebeurd is trekt de compu
ter automatisch het bedrag van de geleverde
benzine van de rekening op de kaart af, en
drukt twee exemplaren van een overzicht waar
op zowel het aanvangs- als het eindbedrag en
het bedrag van de leverantie vermeld staan. De
ene kopie gaat naar het kantoor van het benzi
nestation, de andere krijgt de klant met zijn
kaart.
Er wordt geen benzine geleverd als een verlo
pen kaart wordt gebruikt of een kaart die aan
een andere leverancier is verstrekt of een kaart
waarop geen tegoed vermeld staat. Wanneer de
klant er na drie keer niet in is geslaagd de
juiste code in te drukken, worden alle tegoeden
van de kaart gewist en wordt de rekening van
de eigenaar voor dit bedrag gecrediteerd.
De sterrekundige Copernicus gaf zon, planeten en sterren de hun toekomende plaats.
De buitenrand van deze voorstelling bevat de tekens van de dierenriem; tekens die
onlangs gevonden zijn in China, in een graf uit de Liao-dynastie'(plm. 12e eeuw).
De Russische astronoom, prof.
Chebotaryov meent aanwijzin
gen te hebben gevonden voor de
aanwezigheid van een of twee
planeten voorbij de tot dusverre
verst bekende planeet Pluto.
Hij grondt zijn mening op een
kleine afwijking in de baan van
een komeet, die volgens hem
veroorzaakt moet zijn door de
aantrekkingskracht van een on
bekende planeet Hij schat dat
deze een doorsnede heeft van
8000 tot 12000 km en ongeveer
54 maal zover van de zon ver
wijderd is als de aarde.
De baan van een andere groep
kometen doet het vermoeden
rijzen dat er op een tweemaal
zo grote afstand nog een tweede
planeet moet zijn, tweemaal zo
groot als de aarde. Aan de hand
van soortgelijke berekeningen
werd begin deze eeuw de positie
van Pluto vastgesteld. Toen er
later sterkere telescopen werden
gebouwd, kon Pluto tenslotte vi
sueel waargenomen worden.
Sleutelkaart
Hoteldieven krijgen het moeilijk
in Parijs. Met ingang van sep
tember kunnen de kamers van
het Hiltonhotel alleen nog maar
geopend worden met een specia
le computerkaart, die in een
sleuf gestoken wordt, die het
slot vervangt. Elke nieuwe gast
krijgt een nieuwe kaart met een
andere code. Om te beginnen
worden vijftig kamers met het
nieuwe systeem uitgerust
Chinese astrologie
In een negen eeuwen oud graf
in de provincie Hopei in het
noorden van China zijn voor de
eerste maal astrologische sym
bolen ontdekt zoals die in wes
telijke horoscopen worden ge
bruikt De twaalf symbolen van
de dierenriem staan op het pla
fond van een astronomische
kaart in het graf, die een ster
renbeeld op Chinese manier
weergeeft, samen met de weste
lijke verdeling in twaalf constel
laties die terug gaat tot Babylo-
nië.
Het graf is van een hoogwaar
digheidsbekleder van de Liao-
dynastie.
Monopool
Amerikaanse onderzoekers heb
ben gemeld dat zij naar alle
waarschijnlijkheid een magne
tisch deeltje met slechts een
pool hebben ontdekt. Als dit
juist zou blijken te zijn dan
betekent dat een van de grootste
natuurkundige ontdekkingen
van deze eeuw, die grote moge
lijkheden zou bieden voor het
opwekken van energie.
Dit subatomisch deeltje, mono-
pool geheten zou alleen bestaan
uit een noordpool of uit een
zuidpool. De mogelijkheid van
een magnetische monopool was
al in 1895 geopperd door de
Franse wiskundige Poincaré.
Zijn collega Dirac berekende
dat dit basisdeeltje van het mag
netisme 68,5 maal zo sterk zou
moeten zijn als een elektron, of
een veelvoud hiervan. Sedert
dien is ingespannen jacht op de
monopool gehouden.
Op 21 juli werd toevallig iets
gevonden, dat op het bestaan
van een monopool zou kunnen
wijzen. De 29-jarige Edward
Shirk, een natuurkundige van
de universiteit van Californië
was bezig met een routinewerk-
je. Hij was de plastic vellen aan
het ontwikkelen uit een detector
voor kosmische straling die
twee dagen aan een ballon had
gehangen op een hoogte van 40
km boven Sioux City in Iowa.
Tot zijn verbazing zag hij een
serie grote, identieke kegelvor
mige gaten. Hij riep er zijn col
lega's bij en tezamen kwamen
zij tot een slotsom dat de detec
tor getroffen moest zijn door
een deeltje dat de aarde met de
helft van de lichtsnelheid was
genaderd. Het zou 137 maal zo
sterk zijn als een elektron,
waarmee Diracs theorie keurig
bevestigd werd.
Met één gevangen deeltje kun
nen andere geproduceerd wor
den. Het wordt bijvoorbeeld mo
gelijk om een schip voort te
stuwen door eenvoudig enkele
monopolen aan boord te bren
gen. Het magnetische veld van
de aarde zou het schip dan over
de oceaan brengen. De kunst is
nu een of meer monopolen te
vangen en "in leven" te houden.
Voor het autojaar 1976 heeft
Chrysler-Simca voornamelijk
verbeteringen in de bestaande
raodellenreeks toegepast, die,
betrekking hebben op veilig
heid en comfort. Wel zal er een
nieuw personenautomodel op
de markt komen ter vervanging
van de huidige 1301: deze
Chrysler Alpine wordt in okto
ber gelanceerd in Engeland en
zal in de drie verkrijgbare ver
sies respectievelijk Simca 1307
GLS/S en 1308 GT gaan heten.
Voorts is er in dc 1000-serie een
type bijgekomen, de 1000 SR.
De belangrijkste technische toe
voeging aan de '76 modellen, is
het nu gescheiden remsysteem.
Verder werd door betere isolatie
het geluidsniveau in de auto's
teruggedrongen, terwijl het per
centage schadelijke stoffen in
de uitlaatgassen kon worden
verminderd door toepassing van
een nieuw type carburateur.
In de 1000-serie werd een betere
motorkoeling gerealiseerd en de
stoelen zijn van een nieuw ont
werp. Het nieuwe model 1000
SR vervangt in feite de 1000 S
en is uitgerust met een 55 pk
motor (1118 cc). Dit type valt op
door de zwarte grill aan de
voorzijde en speciale wielen met
een sierdop. De GLS-uitvoering
heeft voortaan een 944 cc motor
De Fiat 500 - in 1936 liep de
eerste van de band is niet
meer.
En daarmee is een einde geko
men aan een wagentje dat zijn
sporen wel verdiend heeft Eerst
tot 1948 als 500, toen één jaar
als 500B en daarna tot 1955 als
500C, om opgevolgd te worden
door de Nuova.
Rond de vier miljoen Topoli-
no's, oftewel „wegluizen", zijn
er geproduceerd. Voor hen die
treuren om de 500 is er nu de
126, die net iets meer plaats
biedt
Importeur Leonard Lang heeft
overigens nog enkele honderden
„wegluisjes" besteld. Voor de
liefhebbers.
Matra en Chrysler France heb
ben een derde model aan de
reeds bestaande twee uitvoerin
gen van de Bagheera toege
voegd, namelijk de Matra Simca
Bagheera „S" met een 1442 cc
motor, die 90 DIN/pk levert bij
5800 tpm. Tevens kan nu een
vouwdak op de 1294 cc en de
1442 cc geleverd worden tegen
een meerprijs van ca. ƒ600. De
prijs van het basismodel zal on
der de ƒ21.000,- komen door
enkele details in de standaar
duitvoering weg te laten. De „S"
zal voor ca. ƒ22.500,- aangebo
den kunnen worden en de Cour-
règes de modeversie voor
ongeveer 1000,- meer dan de
„S"-versie.
In september zullen de prijzen
definitief bekend gemaakt wor
den waarna levering mogelijk
is.
en de sportieve R 2 heeft thans
een spoiler aan de achterzijde
en vier pk's meer dan voorheen
(86). Dit type zal in oktober in
ons land leverbaar zijn.
Alle 1100-modellen kregen een
lichter schakelende versnellings
bak terwijl nu ook een 5-deurs
uitvoering kan worden besteld.
De 1301-serie onderging kleine
wijzigingen en zal, ondanks het
te verwachten model, voorlopig
nog in produktie blijven, aldus
de Franse fabriek. Bij de Fran
se Chryslers (160 en 180 serie)
is de belangrijkste wijziging de
1639 cc motor van de 160, die
werd voorzien van een dubbele
carburateur. Het vermogen is
nu toegenomen van 80 tot 90
din/pk.