[Per jaar 55 miljoen
nodig voor langere
ww-uitkering
Geen massale
ontslagen bij
Enka-Glanzstoff
Vechtpartijen
in Turkije
MODERNE WOONWIJKEN
TE WEINIG MENSELIJK
KOMEND JAAR MINDER
NOTA'S VAN REGERING
Rijnwater fataal
voor forellen
KLM verzamelt
weergegevens
over de tropen
„Markermeer"
wordt verder
onderverdeeld
VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1975
PAGINA 7
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het verlengen van de ww-
uitkering voor oudere werklozen zal de
staat uiteindelijk 55 miljoen gulden per
jaar gaan kosten. Dit heeft staatssecretaris
Mertens (Sociale Zaken) de Tweede Kamer
medegedeeld in het wetsontwerp, waarin
die langere uitkeringsduur wordt geregeld.
De regeling komt erop neer, dat wie op zijn
SO-ste jaar „uitgetrokken" is volgens de hui
dige maatstaven nog tot zijn 65-ste ww-uitke
ring krijgt Dit betekent dat als men werk
loos wordt als men 57,5 jaar is, men tot aan
de pensionering ww-uitkering krijgt De hui
dige uitkeringsduur is 2,5 jaar. Wie daarna
nog werkloos is moet naar de bijstand. De
nieuwe regeling krijgt terugwerkende kracht
tot 1 januari 1975.
Volgens de staatssecretaris kost de nieuwe
voorziening voor langdurig oudere werklo
zen in het eerste jaar van haar werking 11
miljoen gulden, het weede jaar 30 miljoen,
het derde jaar 45 miljoen. Na volledige
doorwerking van de maatregel in het vijfde
en daarop volgende jaren zijn de kosten 55
miljoen gulden. Bij het vaststellen van die
bedragen is de besparing op de bijstandsuitr
keringen reeds begrepen.
De heer Mertens vestigt er met nadruk de
aandacht op, dat het met met de bedoeling
van de maatregel in overeenstemming zou
zijn als men nu maar oudere werknemers
eerder of bij voorkeur ontslaat De regeling
is getroffen vanuit de wetenschap, dat lang
durige werkloosheid vooral bij ouderen
voorkomt en dat juist zij moeilijk aan ander
werk komen.
Ten aanzien van een verbetering van de
uitkeringen voor andere langdurige werklo
zen is de staatssecretaris het met de Sociaal
Economische Raad eens, dat er eerst meer
duidelijkheid moet komen rond het begrip
„passende arbeid" - welk werk mag een
werkloze weigeren, zonder zijn uitkering te
verspelen? Op het departement van sociale
zaken wordt gezocht naar wegen om te
komen tot meer duidelijkheid over het be
grip passende arbeid, die de rechtszekerheid
versterkt en oneigenlijk gebruik van de ww
tegengaat
Zionistisch
protest
LONDEN Parlementsle
den uit 75 landen hebben
Bisteren in Londen over
et Middenoosten gespro
ken ondanks boze protes
ten van zionisten tegen de
aanwezigheid van waarne
mers van de Palestijnse be
vrijdingsorganisatie PLO.
De PLO-delegatie was uit
genodigd voor de bijwo
ning van de 10-daagse in
terparlementaire conferen
tie, een orgaan zonder wet
gevende bevoegdheid.
Koningin Elisabeth opende
de conferentie, reden waar
om enkele tientallen zionis
ten aan de voet van het
standbeeld van Churchill
protesteerden met span
doeken waarop o.a. te le
zen stond: „Wij schamen
ons. dat onze koningin
hierdoor moet samenwer
ken met de PLO-terroris-
ten". Meer demonstranten
hadden zich verzameld bij
Royal Festival Hall, waar de
conferentie vergadert.
Pokkeninjectie
millitairen
nog verplicht.
DEN HAAG (ANP) De Twee
de Kamer is gisteren zonder
hoofdelijke stemming akkoord
gegaan met het regeringsvoor
stel voor de eerstkomende jaren
de pokkeninenting voor alle mi
litairen weer verplicht te stel
len. De fractie van de SGP
stemde tegen, vanwege princi
piële bezwaren.
„Twintig procent van het aantal
dienstplichtigen is niet tegen
pokken ingeënt. Om de inzet
baarheid in en buiten Europa
mogelijk te maken in tijden van
crisis of oorlog moet de ver
plichting gehandhaafd blijven",
aldus staatssecretaris Van Lent
van defensie.
De inentingsverplichting is neer
gelegd in de wet immunisatie
militairen. De geldigheid van
die wet liep af op 31 december
1973. Het regeringsvoorstel tot
verlening van die wet werd
eerst in april 1974 bij de Tweede
Kamer ingdiend.
ELAZIG, TURKIJE (UPIJ-
Rechtse militanten hebben gis
teren op een politieke bijeen
komst in Elazig (Turkije) ge
vochten met aanhangers van
oppositieleider Bulent Ecevit
Ecevit zelf bleef ongedeerd.
Van officiële zijde werd mede
gedeeld dat een man van mid
delbare leeftijd is overleden aan
kogelwonden en dat een twintig
tal personen in een ziekenhuis
in Elazig is behandeld voor ver
wondingen, waarvan een deel
door kogels was veroorzaakt.
De politie heeft meegedeeld dat
zij 57 aanhoudingen heeft ver
richt
Oud-premier Ecevit was naar de
kleine Oost-Anatolische stad
Elazig gekomen om campagne
te voeren voor tussentijdse ver
kiezingen in oktober. Het markt
plein waar de verkiezingsbijeen
komst plaatsvond veranderde in
een slagveld nadat enkele hon
derden leden van rechtse knok
ploegen de Ecevit-aanhang had
den aangevallen met wapens,
stenen en stokken. Dit gebeurde
toen Ecevit het woord had geno
men. Hij vluchtte naar een be
schutte plek terwijl extra poli
tiemannen werden opgetrom
meld.
Ecevit is lid van de linkse Repu
blikeinse Volkspartij.
LELYSTAD Het „Markermeer" dat is ontstaan met de
afsluiting van de dijk Enkhuizen Lelystad zal verder
onderverdeeld worden. Dat heeft minister Westerterp (ver
keer en waterstaat) gisteren meegedeeld bij de officiële
ingebruikneming van het nieuwe gebouw van het Rijksinsti
tuut voor de zuivering van afvalwater (Riza) in Leleystad.
Deze onderverdeling zou moeten gebeuren door het aanleg
gen van een dijk tussen Lelystad en de kust van Noord-Hol
land. Voordat hij een bezoek bracht aan het Riza had de
minister het laatste gat gedicht van de dijk Enkhuizen-Lelys
tad en stelde hij de sluizen die het Markermeer met de rest
van het LJsselmeer verbindt in werking.
De Vereniging tot Behoud van het LJsselmeer heeft geprotes
teerd tegen verder onderverdeling van het meer. De vereni
ging vindt, dat met het aanleggen van een dergelijke dijk
een Markerwaardpolder al in de hand gewerkt wordt, terwijl
daarover nog steeds een beslissing moet worden genomen.
UTRECHT (ANP) In de hui
dige situatie en bij een normaal
overleg is het volledig ondenk
baar, dat de noodzakelijke sa
nering in Enka-Glanzstoff, de
vezeldochter van Akzo, zal re
sulteren in ontslagen voor
10.000 tot 13.000 werknemers,
zoals onlangs in „Beleggersbe
langen" is gesuggereerd. Al
leen wanneer onze miljoenen-
verliezen te lang zouden aan
houden en Enka-Glanzstoff in
een financiële noodtoestand
komt en er een definitieve cri
sis ontstaat, zou er zo'n sociale
ramp kunnen ontstaan", aldus
Nixon stelt
papieren
beschikbaar
WASHINGTON (AP)Oud
president Richard Nixon van
Nixon van Verenigde Staten
heeft erin toegestemd dat de
commissie voor de inlichtingen
diensten van de Amerikaanse
senaat inzage krijgt in zijn pa
pieren, voorzover deze betrek
king hebben op het vroegere
beleid tegenover Chili en de
plannen voor binnenlandse ac
tiviteiten van de inlichtingen
diensten.
De commissie had de documen
ten per dagvaarding opgeëist
Advocaten van Nixon, het Witte
Huis en de commissie zijn
woensdag tot een a cc oord geko
men.
heeft drs. J. van den Driest,
vice-voorzitter van de raad van
bestuur van Enka-Glanzstoff,
verklaard in een vraaggesprek
met „De Spindop", het perso
neelsorgaan van Enka-Glanz
stoff.
Hij vindt het onjuist, dat in de
pers steeds over „ontslagen"
wordt gesproken, terwijl Enka-
Glanzstoff „personeelsvermin
dering" voor ogen staat „Het
onderscheid is zeer wezenlijk.
Wanneer Enka-Glanzstoff tot
personeelsvermindering moet
overgaan, betekent, dat zeker
niet dat er vandaag of morgen
massa-ontslagen vallen. Geen
sprake van. Aan gedwongen
ontslagen wordt pas gedacht in
de allerlaatste plaats. Eerst zul
len we proberen of langs de weg
der geleidelijkheid en via na
tuurlijk verloop de gewenste
vermindering tot stand kan ko
men, d.w.z. door pensionering,
vrijwillig vertrek,, op wachtgeld
stellen en interne overplaatsin
gen binnen Akzo e.d., waarvoor
onlangs het centraal bureau
personeelsbemiddeling is opge
richt Op deze wijze is in Neder
land het personeelsbestand van
Enka-Glanzstoff gedurende de
eerste acht maanden van dit
jaar met ongeveer 550 mensen
verminderd", aldus drs. Van
den Driest.
Hij meent, dat op deze wijze een
heel eind kan worden gekomen,
„al betekent dit echt niet dat
gedwongen ontslagen te vermij
den zullen zijn". Drs. Van den
Driest is het niet eens met de
bewering van de vakbonden,
dat de conjunctuur zich her
steld, omdat in navolging van
wat in Amerika gaande is Enka-
Glanzstoff per 1 september de
prijzen heeft verhoogd. „Het is
voor Enka-Glanzstoff bittere
noodzaak om te trachten de
prijzen op een beter niveau te
brengen. Of het zal lukken we
ten we nog niet, daarom is dat
vakbondsverhaal maar een deel
van de waarheid". Drs. van den
Driest ontkent tenslotte, dat de
secretaris-generaal van de ICF
(internationale van chemie-ar
beiders), Charles Levinson, aan
de besprekingen met de vakbon
den zal deelnemen. „We hebben
alleen de vakbonden uitgeno
digd die rechtstreeks bij onze
problemen betrokken zijn en die
straks direct met de oplossingen
te maken krijgen".
Artsen in
loondienst
willen cao
UTRECHT (ANPJ— Er dient
een cao te komen voor artsen
in dienstverband. De rechtspo
sitie van vele artsen, inclusief
assistenten, in particuliere zie
kenhuizen is niet of gebrekkig
geregeld. Een cao dient hierin
te voorzien.
Zo'n cao is ook noodzakelijk
door de aard van de werkzaam
heden, die teamwork van in ver
schillende richtingen gespeciali
seerde artsen nodig maakt. Bin
nen de cao zullen in aparte sta
tuten zaken als de vrijheid van
medisch handelen en de onder
linge verhoudingen tijdens de
praktische opleiding moeten
worden geregeld.
Dit staat in een pre-advies aan
het congres van de Landelijke
Vereniging van Artsen in dienst
verband, dat op 20 september in
Amsterdam wordt gehouden.
De Lad wijst er in dit verband
ook op dat een cao voor alle
ziekeninrichtingen thans bijna
van de grond is, zij het dat er
nog hard wordt onderhandeld
over enkele principiële punten.
Individuele arbeidsovereenkom
sten blijken vaak te summier of
ze zijn juridisch zeer onvolko
men. aldus het pre-advies.
MIDDELBURG Wij moeten, aldus dr. ir. F. Sonneveld, president
van de -Raad van Bestuur van NV Heidemaatschappij Beheer,
vandaag op de jaarvergadering van de Heidemaatschappij te
Middelburg, er extra aandacht aan besteden, om in bestaande en
toekomstige woonsituaties elementen aan te brengen, die, later, als
monument kunnen worden aangemerkt De woongebiden die na
de Tweede Wereldoorlog tot stand zijn gebracht zijn zeer arm aan
monumenten. Dr. Sonneveld is van mening dat in de omvangrijke
na-oorlogse woningbouw (ongeveer 1.750.000 woningen) het accent
voornamelijk was gelegd op de technische kwaliteit van de woning,
terwijl aan de woonomgeving in wezen weinig aandacht is geschon
ken.
De nadruk ligt, aldus Sonneveld, teveel op de algemene groenvoor
ziening, die weliswaar bijdraagt tot verbetering van het algemeen
esthetisch aanzien van een bepaalde woonwijk, maar lang niet
altijd of slechts ten dele bijdraagt tot de wezenlijke verbetering
van de woonomgeving. Dit laatste in de zin van het scheppen van
•mogelijkheden tot een beter sociaal contact en tot ontplooiing van
activiteiten door de bewoners.
In dit verband noemde dr. Sonneveld het spelelement; niet alleen
kinderen moeten spelen, ook de oudere jeugd en de volwassenen
moeten zich kunnen ontplooien. De mogelijkheden daartoe moeten
zoveel mogelijk te midden van de woonsituatie tot hun recht
komen. De monumentenzorg is te veel op het verleden gericht
geweest, het pure conserveren. Men besteedde te weinig aandacht
aan het funktioneren van de monumenten in het vlak van de stads
en dorpsvernieuwing. En men vergat de mens die van het monu
ment gebruik maakt.
Het gaat nu om functionering van de monumentenzorg nieuwe stijl,
d.W.z. om handhaving van het waardevolle uit het verleden en
daarop afgestemde aanpassing van de eisen van heden en toekomst.
De monumentenzorg nieuwe stijl moet een zaak van het gehele
.Nederlandse volk zijn. Zij dient uit haar elitaire isolement te komen
en een functie voor ieder te gaan vervullen", aldus drs. P. Wolters,
burgemeester van Middelburg op deze jaarvergadering van de
Heidemaatschappij te Middelburg.
Huldiging beter laat dan nooit
ARNHEM (ANP)
In de marechaussee'
kazerne in Arnhem
Is vanmiddag aan
een 92-jarige oud-ma
rechaussee de gou
den medaille voor 36
jaren trouwe dienst
uitgereikt Een on
derscheiding die hem
eigenlijk 33 jaar ge
leden al had moeten
worden uitgereikt
De hoogbejaarde
Theodorus Smoren-
burg uit Doetinchem
was in 1942 in Arn
hem 36 jaar in dienst
Maar het was toen
oorlog, er was geen
goud, dus kon er
geen medaille wor
den uitgereikt.
Op de minister van
defensie is nu na al
die jaren een beroep
gedaan de gouden
medaille alsnog aan
de heer Smorenburg,
die al 32 jaar van zijn
pensioen geniet, be
schikbaar te stellen.
Het resultaat is dat
divisie-commandant
kolonel Te Paske
vanmiddag het goud
op de borst van de
o ud-marecha ussee
heeft gespeld.
Koe op hol
SITTARD (ANP)— Een dolge
worden koe die ui het slacht
huis in Sittard ontsnapte is gis
termiddag na een dolle jacht
door de politie van Sittard na
enkele karabijnschotcn neerge
legd.
De koe die een drukke rijweg
overstak ging als een wilde te
keer in een Sittard se wijk. Aan
gezien het gevaar bestond dat
het beest op de spoorlijn terecht
zou komen werd de machinisten
van de personentreinen geadvi
seerd langzaam te rijden.
Prof Van Baal
neemt
afscheid
RU Utrecht
UTRECHT (ANP) Prof. Dr.
J. van Baal, Scheveninger van
geboorte, heeft gisteren af
scheid genomen als hoogleraar
culturele antropologie aan de
Rijksuniversiteit van Utrecht
Vanaf 1968 is Prof. Van Baal
aan de universiteit verhonden
geweest
Prof. Van Baal studeerde in Lei
den indologie en promoveerde
in 1934. Daarop volgde een be-
stuursloopbaan van een kwart
eeuw op Java, Lombok en voor
al op Nieuw Guinea. Na een
kort Kamerlidmaatschap voor
de ARP volgde in 1953 de be
noeming van Dr. Van Baal tot
Gouverneur van Nieuw Guinea.
In 1958 werd hij directeur van
de afdeling antropologie van het
Koninklijk Instituut voor de
Tropen.
Cr waren tij
den dat iedere
handswerk
man zijn gilde-
teken aan de
gevel had han-
I gen. In som-
j mige dorpen
kom je ze nog
wel tegen. Een
fietsenhande-
I laar in Dussel-
I dort heeft dit
gebruik zeer pj
opvallend in
ere hersteld.
Hij heeft een
Iold-timer"
aan de muur
I gehangen. Hij f
j bezit er overi-
gens nog 300
die in een
klein museum
zijn tentoon
gesteld. En
verder ver
koopt hij ae-
wone, mocfer-
ne fietsen.
DEN HAAG (ANP) Geduren
de het komende parlementaire
jaar zal de regering, naar het
zich laat aanzien, minder nota's
aan de Tweede Kamer zenden
dan in de twee voorafgaande
parlementaire jaren. Aldus
heeft premier Den Uyl geantr
woord op schriftelijke vragen
van het Tweede Kamerlid Krui-
singa (CHU).
Van 11 mei 1973 tot prinsjesdag
1974 produceerde de regering 24
nota's, van prinsjesdag 1974 tot
medio juli dit jaar 45 nota's.
Volgens de premier ligt het voor
de nand dat het kabinet - Den
Uyl meer nota's produceerde
dan het kabinet-Biesheuvel.
„Dat komt door de gewijzigde
opstelling van het kabinet", al
dus premier Den Uyl. Er zijn
nota's die het beleid betreffen
en die niet leiden tot wetsvoor
stellen, maar tot ombuigen van
beleid binnen het kader van de
bestaande wetten, op grond van
algemene maatregelen van be
stuur, ministeriële besluiten of
anderszins.
RIJSWIJK (ANP) Forellen, die In het Rijnwater leven,
krijgen lever- en niervergrotingen, een verhoogd bloedsui
kergehalte en bloedarmoede. Over het algemeen groeien zij
minder dan hun soortgenoten, die in het wat gezonder water
rondzwemmen. Dit zijn enkele conclusies uit het onderzoek,
dat Dr. C. L. M. Poels, toxicoloog van het keuringsinstituut
voor drinkwaterleidingartikelen, met 450 regenboog-forellen
heeft verricht
Negen maanden lang heeft de toxicoloog de forellen onder
zocht in het toxicologisch laboratorium van het Kiwa in
Nieuwegein. De ene helft van de vissen verbleef in een
doorstroomaquarium met Rijnwater en de andere helft in
aquaria met grondwater onder identieke omstandigheden.
Na zes maanden werd reeds een sterke opeenhoping van
bestrijdingsmiddelen zoals ddt lindaan, edosulfan, hch en
pentachlorobenzeen in de vetweefsels van de vissen aange
troffen.
Als gevolg van de vervuiling van de Rijn door industrielozin
gen waren in het jaar 1900 ongeveer 15 soorten vissen, die
tot dan toe in de rivier geleefd hadden, verdwenen. In de
afgelopen 15 jaar is het aantal van vijf andere soorten sterk
teruggelopen, aldus de heer Poels. Dit is het gevolg van o.a.
het lage zuurstofgehalte van het Rijnwater, vooral m de
zomer, en de giftige stoffen. Om meer informatie te krijgen
over deze vergiftiging heeft de heer Poels het onderzoek met
de forellen opgezet
In de eerste paar maanden groeiden alle vissen vrijwel gelijk.
Tussen de vierde en zesde maand bleef het gewicht van de
vissen in het Rijnwater achter bij de andere. Na een half
jaar kregen 20 forellen, die in het Rijnwater leefden, een
acute infectie en stierven.
(Van een onzer versslaggevers)
SCHIPHOL De KLM blijkt niet alleen door de tucht, maar
ook per computer snel te zijn. Daaraan dankt het bedrijf de
eervolle opdracht die het ontvangen heeft van de weerkundige
wereldorganisatie. In de vliegtuigtypes DC-10 en Boeing 747 die
over tropische gebieden vliegen, worden meteorologische gegevens
verzameld die de weerberichten op langere termijn betrouwbaar
der moeten maken.
Voorwaarde is, dat de gegevens binnen 21 uur in Washington zijn,
omdat anders de weerkundigen er weinig meer aan hebben. Op
de casetterecorder waarop belangrijke vluchtgegevens worden vast
gelegd, worden de weerinformaties opgenomen. Meteen na aan
komst van het vliegtuig worden de cassettes per koerier naar
Amstelveen gebracht, waar in het computercentrum de gegevens
worden verwerkt en naar Washington worden doorgetelexed.
Het projekt is vooral gericht op gegevens over temperatuur en
windsnelheid op grote hoogte boven de tropische gebieden beneden
30 graden noorderbreedte. Voor de KLM betekent dat alle vluchten
op het Verre Oosten, Australië, zuidelijk Afrika en het Caraibisch
gebied. De KLM heeft het contract gekregen, omdat het computer
systeem in Amstelveen zo modern en perfect is.
Ill
