Vader en moeder lieten koeien
in de steek om Tineke Fopma
wereldkampioene te zien worden
Vijfde plaats succesvol
resultaat wielerkwartet
Fortuna alleen
aan de leiding
Stan Smith op
Forest Hills al
uit strijd
Middelink ziet perspectieven Olympische Spelen
Mahn blijft
bondscoach
Transol/RZ in Europa Cup I
DONDERDAG 28 AUGUSTUS 1975
LEIDSE COURANT
METTET Friesland en
Nederland hebben na
Atje Keulen-Deelstra een
nieuwe wereldkampioe
ne. Tineke Fopma uit het
100 inwoners tellende ge
hucht Huins (gemeente
Baarderadeel) overklaste
gistermiddag in het Bel
gische Mettet de gehele
dames-wereldtop. Fries
land heeft bovendien een
nieuwe „Tiemen Groen",
een raadselachtig figuur
in de wielersport. De re
genboogtrui, die door
UCI-voorzitter Rodoni
om de smalle schouders
van het Friese meisje
werd getrokken, was
voor Tineke Fopma en
voor de gehele Neder
landse wielerploeg een
complete verrassing. Het
wereldkampioenschap
1975 op de weg voor da
mes leek op een grote
grap uit te lopen. De 22-
jarige studente geschie
denis M.O., die met ruim
50 meter voorsprong op
de Fran$aise Gambillon
en de Nederlandse dames
Keetie van Oosten-Hage
en Truus van der Plaat
(brons en vierde) over de
finish ging, wist hele
maal niet dat zij de nieu
we wereldkampioene
was geworden.
De snelle Friezin keek even om
en zag het peloton achter haar
afstappen. „Is de wedstrijd nu
al afgelopen? Ben ik wereld
kampioene?" stamelde de Frie
ten paar honderd meter
voorbij de eindstreep. De 22-ja-
rige boerendochter uit Huins,
die sinds drie jaar aan de wie
lersport doet, kon het niet gelo-
„Ik had met Keetie van
De ontsnapping van Tineke Fopma was zo rigoureus, dat de andere dames niet meer in de gelegenheid
waren een tegenaanval in te zetten. Met enkele meters voorsprong passeert zij de finish.
Oosten-Hage afgesproken dat ik
de sprint voor haar in de laatste
500 meter zou aantrekken. Ik
ben geen sprintster, maar kan
wel goed klimmen. De finish lag
precies op een heuveltje en ik
had de bel voor de laatste ronde
wel gehoord, maar door de
spanning dacht ik helemaal niet
aan de finish". Tineke Fopma,
het nieuwe wieleridool van
Friesland, zei: „Tegen de helling
ging ik snel omhoog, maar nie
mand ging met mij mee. Ook
Keetie niet".
Totaal verrast
De Zeeuwse huisvrouw, die na
haar wereldtitel achtervolging
in Rocourt, ook graag de regen
boogtrui op de weg in haar
linnenkast had willen hebben,
was door de felheid van de
22-jarige Friezin totaal verrast.
Glimlachend volgde zij Tineke
Fopma en was blij voor haar
succes. „Ze zou voor mij welis
waar de sprint aantrekken,
maar ze ging zo hard omhoog
dat ik een gat moest laten val
len. Ik vind het fantastisch
voor Tineke, alhoewel ik graag
wereldkampioene had willen
worden", zei de bronzen me
daillewinnares van Mettet.
Wie is Tineke Fopma? De spea
ker, het Belgische publiek, maar
óok de Nederlandse volgers wis
ten het antwoord niet Tineke
Fopma, een totaal onbekend
meisje uit Friesland, zorgde
ineens voor wereldpubliciteit.
Naast Irnssum is nu ook het
Friese gehucht Huins een van
de „wereldsteden" in de sport
geworden. De nieuwe wereld
kampioene, getraind door Willy
Delgrosso uit Leeuwarden,
kocht in februari 1973 een nieu
we racefiets, omdat zoals zij
zelf zei „ik een racefiets zo mooi
vond". Tineke Fopma, die al
jaren belangstellend de verrich
tingen van Anne Riemersma
volgde, werd gefascineerd door
het blinkende racekarretje van
de fietsende Friezin. „Het was
liefde op het eerste gezicht Ik
had de racefiets cadeau gekre
gen voor mijn HAVO-diploma,
maar had nimmer de intentie
om te gaan wielrennen. Ik wilde
de fiets alleen maar hebben om
dat hij zo mooi was". Vader en
moeder Fopma, die de zeventig
koeien in Huins voor één dag
aan iemand anders hadden
overgelaten, konden gistermid
dag hun emoties nauwelijks de
baas. „Grandioos", riep moeder
Fopma uit toen haar dochter
over de finish ging. Tineke Fop
ma, de vrouwelijke Tiemen
Groen van Friesland, fietste al
als vijfjarig meisje naar de kleu
terschool in Baard. Daarna reed
Tineke haar hele schooltijd (de
MAVO in Franeker en de HA
VO in' Leeuwarden) door het
Friese land. „Sprinten kan ik
niet, maar klimmen en tegen de
wind inrijden zijn mijn speciali
teiten". Juist daarom was het
parcours in Mettet voor haar
geknipt.
Tranen
Damestrainster Dinie Brink
man keek met grote tranen in
haar ogen naar de ceremonie
protocolaire. „Gisteravond heb
ik nog een huilende Tineke aan
de deur van mijn hotel gehad.
Midden in de nacht moest ik
«"wee stralende Nederlandse meisjes. Links wereldkam
pioene Tineke Fopma en rechts Keetie van Oosten-Hage.
met haar praten. Want de Frie
zin was hypernerveus en geloof
de niet in haar eigen kwalitei
ten. En nu staat datzelfde meis
je als wereldkampioene op het
podium. Ze kent haar eigen
krachten niet. Dit jaar won ze
de ronde van Hans weert, een
tijdrit in Le Havre en een ber
getappe in Zuid-Frankrijk.
Toch wilde ze uit de ploeg wor
den gelaten", zei de Rotterdam
se damestrainster.
De 22-jarige wereldkampioene,
die haar studieboeken van de
Friese Academie mee naar het
trainingskamp in Mettet had ge
nomen, wilde dinsdagavond
zelfs naar Friesland terug. Ze
was niet opgewassen tegen de
spanning van het wereldkam
pioenschap. Na 54 km fietsen op
het heuvelachtige parcours in
Mettet was deze spanning
ineens verdwenen. Toch kwam
de emotie van de wereldtitel nog
een keer terug. Dat was toen
Tineke Fopma bij de dokter
zich moest melden voor de do-
ping-controle. Ruim een uur
duurde deze UCI-procedure.
Overigens geen „record", want
bij het nationale kampioen
schap in Hoogerheide moest
KNWTJ-arts Schattenberg zelfs
twee uur wachten eer Tineke
Fopma haar plasje had kunnen
doen.
De vreugde in het Nederlandse
wielerkamp was gisteravond
overweldigend. Goud voor Tine
ke Fopma, brons voor Keetie
van Oosten-Hage en de vierde
plaats voor Truus van der Plaat.
Voor Greet Knetemenn-Jonker,
de vrouw van de Nederlandse
toerrenner Gerrie Knetemann,
was er geen eer in België te
behalen. Haar kan? i op de we
reldtitel gingen in de laatste ki
lometers door een valpartij ver
loren.
De uitslag van de strijd om het
wereldkampioenschap op de weg
voor dames is: 1. Tineke Fopma
(Ned) 54,138 kilometer in 1 uur, 32
minuten en 36 seconden, 2. Genevie
ve Gambillon (Fra) 1.32.37, 3. Keetie
van Oosten (Ned) z.t, 4. Truus van
der Plaat (Ned) z.t., 5. Christiane
Goemine (Bel) z.t., 6. Sue Novarra
(VS) 1.32.41, 7. Nicole van den Broek
(Bel) z.t., 8. Josiane Bost (Fra) z.t.,
9. Morena Tartagni (Ita) z.t., 10. Asta
Forsell (Zwe) z.t., 15. Bella van der
Spiegel (Ned) z.t., 16. Gré Knete
mann (Ned) 1.32.41, 33. Anneke Rie
mersma (Ned) 1.32.52.
WIL VAN DER PLAS
METTET Na de Oos-
teuropese successen bij
de wereldkampioen
schappen op de baan in
Rocourt hebben de wiel
renners uit de Oostblo
klanden ook in Mettet
hun kracht bewezen. Po
len, Rusland en Tsjechos-
lowakije legden beslag
op het goud, zilver en
brons in de 100 km ploe
gentijdrit. De wereld
kampioen van vorig jaar
Zweden werd onttroond
en moest op het heuvel
achtige parcours tevre
den zijn met de vierde
plaats. Het Nederlandse
kwartet, Adrie Gevers,
Fons van Katwijk, Matt-
hieu Dohmen en Frits Pi-
J rard, werd eervol vijfde,
voor Oost-Duitsland.
Wegcoach Middelink was erg te
vreden. Handenschuddend ving
hij het moegestreden kwartet
bij de finish op en dirigeerde de
succesvolle ploeg onmiddellijk
naar het hotel in Bouge. Zater
dag volgt namelijk het wereld
kampioenschap op de weg voor
amateurs, waarin de vier Oran
jerijders vrijwel zeker zullen
starten.
Op het heuvelachtige parcours
in Mettet, waar de zon en de
wind vrij spel hadden, beves
tigden de ploegen van Polen,
Rusland en Tsjechoslowakije,
nog eens overduidelijk de theo
rie van de Nederlandse wegcoa
ch.
Middelink: „De Oosteuropese
ploegen zijn de laatste jaren in
het voordeel. Er wordt meer
geld uitgegeven aan trainings
kampen en de topamateurs wor
den niet weggezogen door de
profwielersport. In de Oostblo
klanden zijn de trainingen afge
stemd op grote internationale
kampioenschappen en op de
Olympische Spelen. Van het
Poolse kwartet waren drie ren
ners vorig jaar al bij de wereld
kampioenschappen in Montreal
en het jaar daarvoor in Barcelo
na waren het er twee. In de
Oosteuropese ploegen is nauwe
lijks een verloop. Bij de Neder
landse ploeg ligt dan anders.
Alleen Ad Gevers is overgeble
ven."
De langetijdrit-specialist uit
Schijndel was tevreden met de
vijfde plaats. Gevers: „De ploeg
draaide uitstekend. Geen mo
ment heb ik in de remmen moe
ten knijpen. De drie ploeggeno
ten hebben voortreffelijk gere
den. Jammer genoeg kreeg ik
na 60 km pech (een losse piton)
en na 80 km bij dezelfde beklim
ming nog een keer. Anders wa
ren we zeker vierde geworden.
Het verschil met de Zweedse
ploeg was slechts 12,6 seconden
en die hadden we zonder pech
kunnen overbruggen." Ook
Fons van Katwijk, de jongste
broer van profrijders Jan en
Piet van Katwijk, stapte met
een tevreden glimlach van zijn
fiets. „Het was een lastig par
cours, maar we hebben geen
moment doorgezeten. Het aflos
sen en het kopwerk liep als een
motor. Met deze ploeg kunnen
we bij de Olympische Spelen
volgend jaar nog veel meer be
reiken^
Verklaring
Bondscoach Joop Middelink
over Montreal: „Het Neder
lands Olympisch Comité eiste
van de voorlopige Olympische
selectie een getekende verkla
ring waarin staat dat de renner
in het Olympisch jaar niet mag
overstappen naar de profs. Als
deze vier jongens die verkla
ring tekenen dan kunnen we
pas aan Montreal gaan wer
ken."
Matthieu Dohmen, de klimspe-
cialist van de Oranjeploeg, Frits
Pirard en tijdrijder Ab Gevers
zijn bereid de NOC-verklaring
te tekenen. Alleen de Brabander
Fons van Katwijk, die profplan
nen heeft, wil zich nog beraden.
Van Katwijk: „De Olympische
Spelen zijn voor elke renner een
ideaal, maar een profcarrière
zou ik er niet voor laten lopen.
Je kunt een jaar keihard ttainen
en vlak voor de Olympische
Spelen bijvoorbeeld vallen. Dan
heb je geen prof contract en de
Olympische Spelen gaan ook
niet door. Ik wil zekerheid."
Wegcoach Joop Middelink heeft
wel zekerheid. Het Nederlands
wielerkwartet bewees met de
eervolle vijfde plaats dat zijn
ploeg Olympisch perspectief
heeft. Er was gisteren in het
zonnige Mettet reden voor opti
misme. Vorig jaar eindigde Ne
derland met Aling, Van de
Hoek, Schür en Gevers ruim 5,5
minuut achter de Zweedse
ploeg, die wereldkampioen r
werd. Gisteren was het verschil
teruggebracht tot 12,6 seconden.
Ook de achterstand op de nieu
we wereldkampioen Polen was
minder dan verwacht: 3.16.0 mi-
nuten.
WIL VAN DER PLAS
DEN HAAG - Fortuna SC heeft gisteravond tijdens de vierde
dag van de competitie in de eerste divisie alleen de leiding
genomen. De Limburgers wonnen op eigen terrein met 20 van
SW. Haarlem liet thuis tegen de tweede eredivisie-degradant
Wageningen, een punt liggen (1—1) en bezet nu de tweede plaats.
Fortuna SC is in de eerste divisie nog slechts de enige club met
het maximale aantal punten. Onderaan staan SVV en Willem II,
die in de drie wedstrijden die zij tot nu speelden, nog geen punt
vergaarden.
Fortuna SC—SW 2—0 (1—0).
Erkens 1—0, 49. Prauser q"'^°
Steegen 03, 67. Boskma
Toeschouwers 5100.
Scheidsrechter Hoppenbrouwer.
FC DordrechtSC A^rsfoort KTSS 0-T V
Het Poolse team legde in de 100 km. ploegentijdrit
beslag op de gouden medaille.
Namen Frans Mahn, de baancoach, zal tot
1978 in dienst van de Koninklijke Nederlandse
Wielren Unie (KNWU) blijven. Gisteren werd
zijn contract verlengd tot 1978 met een optie
van nog vier jaar. De prestaties van de baan-
ploeg te Rocourt zijn voor de KNWU geen
aanleiding geweest het dienstverband van Mahn
in te korten.
Wegploeg
amateurs
NAMEN De sportcom-
missie van de KNWU heeft
op voordracht van bonds
coach Joop Middelink
Frits Pirard en Arie Has-
sink toegevoegd aan het
viertal renners, dat reeds
was geselecteerd voor de
individuele wegwedstrijd
voor amateurs op de weg,
zaterdag te Mettet.
De andere vier zijn Matt
hieu Dohmen, Andre Ge
vers Ad Tak en Gerrie van
Gerwen. Van de selectie
van acht man zijn Adrie
van Houwelingen en Fons
van Katwijk afgevallen.
Rotterdam Niet landskampioen Punch, maar
bekerwinnaar Transol/RZ zal Nederland het ko
mende seizoen vertegenwoordigen in het Europa-
Cup toernooi voor landskampioenen.
De Rotterdammers, die in het afgelopen seizoen
niet alleen de nationale beker wonnen, maar ook
tweede werden in de eredivisie, hadden niet inge
schreven voor het Europese toernooi voor beker
winnaars.
Perschef Wout Dijkhuizen: „Ons budget voor het
komende seizoen is zodanig, dat wij de kosten, die
zijn verbonden aan deelnemingen aan het Europa
Cup-gebeuren, niet kunnen betalen. Onze voorzit
ter Wim Hakman is toen op zoek gegaan naar een
sponsor voor de Europa Cupwedstrijden. En die
is nu gevonden. Wie het is willen we nu liever
nog niet zeggen. Wij konden toen inschrijven voor
de Europa Cup I, omdat Punch geen trek had en
wij zowel de beker hadden gewonnen als op de
tweede plaats waren geëindigd. Het Europa Cup
I-toernooi is natuurlijk interessanter dan voor
bekerwinnaars. Zowel voor de spelers als voor het
publiek.
FOREST HILLS Met titel
houder Jimmy Connors en en
kele andere kampioenskandida
ten comfortabel gezeten in de
gemakkelijke stoelen van het
clubhuis ze hadden een extra
vrije dag, omdat ze zo laat wa
ren gearriveerd heeft Arthur
Ashe gisteren de taak toebe
deeld gekregen de eerste bal te
slaan van Forest Hills 1975,
waarvan de openingsdag op de
„new look" west sidé tennis
club een recordaantal toeschou
wers van 12.723 trok. De huidi
ge Wimbledonkampioen, die
enigszins onaangenaam was
verrast door het feit dat hij
's morgens om half twaalf de
baan op moest, versloeg „lucky
loser" Victor Amaya met 63,
7-6.
Onder het licht van de schijn
werpers maakte Tom Okker, die
twee dagen tevoren voor dit sei
zoen de stedencompetitie en zijn
korte setjes had afgesloten, zijn
rentree in het grote tennis. De
als zesde geplaatste Nederlan
der zegevierde met 64, 6—2
over de Westduftser Jürgen
Fassbender. Rolf Thung, die de
laatste maanden op weinig suc
cessen kan bogen, werd met
60, 6—3 uitgeschakeld door de
Zuidafrikaan Frew McMillan.
Bij kuftlicht deed zich de eerste
verrassing voor. Stan Smith, die
twee jaar geleden nog samen
met Jimmy Connors als de
Amerikaanse nummer één werd
gerangschikt, faalde op wat
eerst zijn sterkste wapen was:
de service. De eerste ging mees
tal uit en Parum kon de tweede
aanvallen. De Nieuwzeelander
kwam daarbij in de voordelige
netpositie terecht en regelde
vandaar het gebeuren.
Voornaamste uitslagen eerste ronde he
ren enkelspel: Tom Okker (Ned)^-Jur-
gen Fassbender (W.-DId.) 6—4 62,
Onny Parun (NZ)—Stan Smith (VS) 64
6—2, Alan Stone (Austr.)—Bob Carmi-
chael (Aus) 64 7—6, Alvaro Fillol
(Chili)—Dennis Ralston (VS) 7—6 6—7
7—5, Armisted Neely (VS)—Tom Gor
man (VS) 63 7—6, Kim Warwick (Aus
tr.)—Barry Phillips Moore (Aus) 6—2
7—6, Frew McMillan (ZA)— Rolt Thung
(Ned) 6—0 6—3, Balazs Taroczy (Ho-
n)—Bernard Mignot (Bel) 6—4 6—4,
Cliff Richey (VS)—Marcelo Lara (Mex)
7—6 6—0, Jan Kodes (Tsj.)—Graham
Stilwell (GB) 6—3 6—1', Roger Taylor
(GB)Jiri Hrebec (Tsj.) 7—6 1—6 6—4,
Tony Roche (Austr.)—Dave Kanter (VS)
6—1 7—5, Kjell Johansson (Zwe)—Vla
dimir Zednik (Tsj.) 6—7 6—3 7—6, Phil
Dent (Aus)—Jeff Borowiak (VS) 6—3
6—0, Roscoe Tanner (VS)—Schneider
(VS) 7-5 4-6 6-1.
Breuer 2—0 (strafschop), 70.
Van Pelt 2—1, 85. Snijders 31.
Toeschouwers 4400. Scheids
rechter Bosman.
Vitesse—Volendam 30 (10).
38. Bosveld 1—0, 63. Van Kerk-
hof 2—0, 70. Wierts 3—0. Toe- ge stand ii
schouwers 4500. Scheidsrechter SC
Bakker.
SC Cambuur—FC Groningen
00. Toeschouwers 10.500.
Scheidsrechter Beek.
PEC ZwolleFC Den Bosch |g
0—1 (0—0). 83. Visser 0—1 (straf- Wageningen
schop). Toeschouwers 3100.
Scheidsrechter De Bruin.
Heracles—Helmond Sport 0—1
(0—0). 55. Burhenne 0—1. Toe-
Peijs
Scheidsrechter Weerink.
FC VVV—Willem II 1-0 (1-4)).
30. Kurcinac 1—0. Toeschou
wers 9.500. Scheidsrechter Pijp-
Haarlem
FC Groningen
FC Vlaardingen
FC VW
Helmond Sport
FC Den Bosch
SC Amersfoort
Vitesse
Volendam
schouwers 1500. Scheidsrechter Heracles
Gans.
Veendam—Heerenveen 04
(0-1).
40. Boskma 01, 52. Visser 02,
Veendam
PEC Zwolle
SW
e divisie:
4 8 12—4
4 7 4—1
4 6 6—2
3 5 8—2
3 5 2—0
4 5 7—2
4 5 6—3
t 4 4 9—5
4 4 4—3
4 4 2-3
4 4 2—4
4 4 6-10
4 3 6—5
4 3 4—8
4 2 4—8
4 2 2—7
4 1 2—5
3 0 1—8
3 0 0-7
Selectie Fins elftal
HELSINKI De selectie van het Finse elftal dat woensdag in
Nijmegen tégen de Nederlandse nationale ploeg uitkomt luidt als
volgt:
Keepers: Goran Enckelman en Pertti Alaja. Verdedigers: Erikki
Vihtila, Esko Ranta, Eero Rissanen, Henry Forssel, Ari Makynen,
Erikki Lehtionen. Middenvelders: Aki Heiskanen, Jouko Soumalai-
nen, Miikka Toivola, Hannu Hamalainen Kalle Nieminen. Aanval
lers: Olli Rissanen, Matti Paatelainen, Juha-Pekka Laine.
UEFA bevestigde deelname Ajax
ZÜRICH De Europese Voetbalunie (UEFA) heeft gisteren
officieel de deelname van Ajax aan het UEFA-Cup toernooi
bevestigd.
Tot nu toe was de naam van de tweede Nederlandse deelnemer
(Feyenoord is de ander) in het midden gelaten. Dit in verband
met de lopende arbitragezaak tussen de UEFA en de KNVB. Nu
Ajax de nacompetitie heeft gewonnen is de uitspraak van het
geschil (zaterdag) voor dit seizoen niet meer van belang. Ajax speelt
in de eerste ronde tegen Glentoran Belfast.
SPORTWERELD
AMSTERDAM FC Amster
dam heeft de vriendschappelij
ke voetbalwedstrijd tegen Israël
met 31 verloren.
LONDEN Manchester United
speelde tegen Coventry met 1—1
gelijk. Derby County won met
3—2 van Newcastle.
BRUSSEL Uitslagen Belgi
sche voetbalcompetitie: Meche-
len—Beveren 0—0, Anderlèch-
t—Lierse 0—1, Oostende—Lou-
viere 1—1, Standard Luik—Lie
ge 1—1, Charleroi—Beerschot
01, AntwerpMolenbeek 21,
Lokeren—KV Mechelen 30,
Brugge—Beringen 3—1.
