NIPKOW EN T GEZONDE VERSTAND
vT
Interview met Sadat
van Egypte bij AVRO
VARA blijft
zoeken naar
talent
BEELD
SPRAAK
TELEVISIE VANAVONC
TELEVISIE DINSDAG
RADIO VANAVOND
RADIO DINSDAG
TERUGBLIK
PAGINA 2
MAANDAG 25 AUGUSTUS 19
De VARA-tv-rubriek „Zo was het" heeft on
gewild tot effect, dat het kaf van het koren,
de vijanden van de vrienden-van-de-VARA
worden gescheiden. De VARA beschikte in
het verleden over voortreffelijke amuseurs
en gaf geestige en artistiek begaafde lieden
ruim de kans om de kijkers indringend te
vermaken. Zet ze maar op een rijtje: Rudi
Carrell, Mies Bouwman, Wim de Bie en Kees
van Kooten, Wim Kan, Tom Manders, Rinus
Ferdinandusse en voorts rubrieken als Hadi-
massa, Zo is het toevallig ook nog eens een
keer etc.
Bij veel rtv-recensenten is het momenteel
juichen geblazen, zelfs bij hen die vroeger
nogal eens bedenkingen opperden tegen al te
vrije VARA-humor. De tolerantie is de laatste
jaren wat groter geworden en bovendien
wordt deze juichende stemming in de hand
gewerkt door de selectie, die men in het
terugblikkende „Zo was het" toepast. Men
krijgt alleen het allerbeste te zien. De zwakke
punten blijven achterwege en daarop richtte
zich in het verleden veelal de kritiek.
Ziet men al het beste van het beste nog eens
terug en zet men daarnaast de eeuwige vraag
naar talent, dat er altijd te kort is, dan
realiseert men zich nu achteraf pas tenvolle
over welk een voortreffelijke stel artiesten de
VARA-voorheen de beschikking had, na zorg
vuldige begeleiding van de nieuwkomers bin
nen het blikveld van de camera. Pas nu de
spoeling wat dunner blijkt te zijn geworden,
worden we gewaar hoe rijk het verleden
gevuld was met kwaliteit.
Maar hier en daar duiken ook duidelijke
niet-vrienden van de VARA op om aan de
hand van „Zo was het" deze omroep voor de
voeten te werpen, dat zij er tegenwoordig
niets, maar dan ook helemaal niets van
brouwt.
En toch speurt men ook bij de VARA voort
durend naar goed tot redelijk talent. Maar er
is een aanloopperiode nodig om tot een zekere
hoogte te geraken. Voor de VARA is Jop
Pannekoek hevig in de weer geweest om het
duo Neerlands Hoop van zaalartiesten om te
bouwen tot tv-artiesten. Rudi en Mies hebben
er een aantal jaren over gedaan om daar te
komen waar zij op eenzame hoogte het volk
amuseerden. En Wim en Kees hebben het vak
via de VARA-radio ook van de grond af
moeten leren.
Intussen gaat VARA-hoofd amusement Joop
Koopman onverdroten voort met het leggen
van contacten met artiesten. Nog dit jaar zal
men het een en ander te zien krijgen van het
duo Cox en Halsema op de VARA-tv. Verder
hoopt de VARA een vruchtbaar gebruik te
kunnen maken van de opvallende, ten dele
nog verborgen talenten van Robert Long.
Deze kan meer dan liedjes schrijven en zin
gen. In de Amsterdamse cabaretshow
„Scherts, satire, songs en ander snoepgoed"
van Dimitri Frenkel Frank heeft Robert zich
ook van een andere zijde laten zien. Volgens
insiders beschikt Robert over een aangename
en natuurlijke charme om mensen voor zich
in te nemen naast zeer soepele trekken in zijn
karakter. Mocht een regisseur erin slagen die
via een camera op het publiek over te bren
gen, zonder dat de man zelf over het paard
getild raakt, dan krijgen we er binnenkort een
alom beminde tv-persoonlijkheid bij.
Frans en Gerard weten nog niet of ze het volgende seizoen nog wel samen zullen doen
Robert Long schijnt de beschikking
te hebben over een innemende per
soonlijkheid
Wat Gerard en Frans betreft, de VARA zóu
hen graag aan zich willen binden. Zelf zeggen
zij zich het best bij de VARA thuis te voelen.
In het komende seizoen hebben zij echter
teveel theaterverplichtingen dan dat zij aan
meer uitgebreid tv-werk kunnen denken. Mo
gelijk zit het erin zoals wij reeds meldden
dat zij in het volgende seizoen avondvul
lend werk voor de VARA gaan doen. Daar
is heel voorzichtig al over gepraat, want nie
mand wil zich nog binden.
Gerard Cox: „Dat heeft niet alleen te maken
met de identiteit van de VARA, waarbij wij
ons wel thuis voelen. Maar er staat nog niets
vast over onze toekomstplannen. Blijven
Frans en ik samen of gaan we elk een eigen
weg? Ik weet het niet. Voor een artiest is
verder heel belangrijk hoe hij en zijn werk
op de kijker overkomen. Dat wordt bepaald
door de regisseur waaraan hij zich onder
werpt. Ook daar zullen we het uitvoerig over
moeten hebben alvorens we ons uitleveren
aan de tv".
Zodoende is er momenteel bij de VARA veel
onzeker. Wel staat vast, dat we nu eindelijk
de musical „Pieter Jelles" krijgen, waaraan
Jaap v.d. Merwe al enige jaren werkt. Volgens
Jaap beschikte Troelstra over een romanti
sche geest. Die zal men terug vinden in dit
anekdotisch spektakel, dat geënt is op de
sociale realiteit van die dagen.
Vergeleken met het buitenland schijnen we
nog niet zo'n beroerde tv te hebben. Kritiek
blijft op zijn plaats, maar we zijn er bepaald
niet tegen als er veel geprezen wordt. Van
ons mag men dagelijks gulden bokalen en
vetleren medailles uitreiken aan elke Hilver
summer die tot het scherm weet door te
dringen, maar dat gaat wel snel vervelen.
Dit laatste zit er een beetje in nu kort na het
bekend worden van de verleende Nipkow-
schijf door rtv-kritici aan „Culemborg bijv."
enkele rtv-critici en columnisten lieten weten
het niet eens te zijn met deze toekenning. Om
hun verontwaardiging lucht te geven stelden
zij in allerijl een eenmalige prijs in. Zij noem
den die de „Prijs van het Gezonde Verstand"
en lieten deze tekst graveren in een vergulde
bokaal alsmede in een legpenning. Deze stof
felijke blijken van diepe dankbaarheid gaan
zij uitreiken aan de volgens hen wezenlijke
vernieuwers van de tv, de heren Wim Schip
pers en Wim v.d. Linden, de twee Wimmen
die naam hebben gemaakt met Haché, Servet,
Hoepla, van Oekel en wat dies meer zij.
Nogmaals, van ons mag het, maar het wekt
wel verbazing als bij de instellers van deze
alternatieve prijs zich rtv-kritici bevinden, die
tijdens de discussies over de Nipkow-schijf
ofwel niet aanwezig waren ofwel niet de
moeite hebben genomen om iets ten gunste
van de beide Wimmen te zeggen. Neem Henk
Hofland van NRC-Handelsblad. Hij was niet
aanwezig, maar liet zich vertegenwoordigen
door zijn collega Nol van Dijk. Deze heeft
voor „Culemborg bijv." gestemd en met geen
woord gerept over de verdiensten van de
beide Wimmen. Neem Bert v.d. Veer van het
Utr. Nieuwsblad, die in eerste instantie aan
de Van Speijkshow de prijs wilde toekennen.
Ton van Dijk van de Nieuwe Revue stemde
eveneens voor „Culemborg bijv.", koos niet
tijdens de discussies, maar pas de volgende
dag partij voor de twee Wimmen.
Bestuurslid Peter van Bueren van de Stich
ting Nipkow-schijf: „Op deze wijze kan Zoete
melk zijn eigen alternatieve Tour de France
winnen".
Bovendien maken op deze wijze de dissidente
juryleden de Nipkow-schijf tot een farce. Tij
dens de discussies viel in eerste instantie
slechts eenmaal de naam Wim en wel in
verband met het tv-spel „Martha". Een ander
jurylid nam het op voor van Oekel's „Disco-
hoek". Toen deze beide programma's geen
kans maakten, werd geprobeerd om in de
beoordeling te betrekken al het werk van deze
mensen in de afgelopen jaren. Dit voorstel
werd verworpen, omdat er terecht werd ge
meend, dat er voor de toekenning van de
schijf in elk geval moet worden uitgegaan van
een geslaagd programma in het afgelopen
seizoen. Vele half-geslaagde vernieuwingen
vórmen samen niet een nieuw en goed pro
gramma. Daar bleef het bij.
Maar dit zijn slechts formaliteiten met betrek
king tot informeel jureel gedrag. Uitgaande
van gezond verstand, wat de dissidente juryle
den doen, zijn er wezenlijker redenep om de
beide Wimmen niet voor een prijs in aanmer
king te laten komen, althans voorlopig niet.
Zij vertegenwoordigen voor ons land de
kunststroming Fluxus, die zich beweegt in het
vaarwater van de popart. Zij hebben bijv. in
alle ernst een flesje prik in zee uitgegoten en
riepen daarbij uit, dat zij de zee verrijkt
hadden met iets wat er voordien niet was.
Kom er maar eens op. In de sfeer van de
beeldende kunst pleegden zij meer van dit
soort openbaar beleden bedenksels. Later kre
gen zij kansen in die andere vorm van beel
dende kunst, die wij sedert een kwarteeuw
als televisie kennen. Ook die begonnen zij op
zeker moment pop-artificieel te bestoken, din
gen te doen die van het normale patroon
afwijken, kunst te zien in de alledaagse bana
liteiten. Blijkens eerdere uitlatingen, maar
laatstelijk gedaan in „Skoop", het filmblad
De twee Wimmen, Schippers links, achten het hun taak om de tv-kijkers te
ergeren
dat voortaan ook wat aan tv wil gaan doen,
staat de beide Wimmen slechts één doel voor
ogen, letterlijk aldus verwoord: „Als de kij
kers zich ergeren, noemen wij dat succes
hebben". In dat opzicht hebben zij hun doel
bereikt. Zij gooien stenen in vijvers en ontre
gelen en verstoren het normale kijkpatroon.
Dat is hun goed recht en daarmee laten zij
zich kennen als avant-gardisten, mensen met
een voorhoede-functie. Zij plaatsen zich na
drukkelijk buiten het geijkte artistieke tv-ver-
keer, werken vanuit de positie van niet-begre-
pen verschoppelingen. Daar ligt hun kracht
en hun betekenis. Geven wij deze mensen
prijzen, dan halen wij hen binnen in onze
kring, ontnemen wij hen de prikkel om ons
te blijven ergeren. Met hun erkenning houden
zij op een functie te hebben. Avant garde
dient miskend te blijven om vruchtbaar en
bevruchtend te kunnen werken. De mensen
van „Gezond Verstand" bewijzen de beide
Wimmen en de Ned. tv derhalve geen dienst
met hun dissidente houding, hun escapade,
hun bokaal en hun alternatieve legpenning.
HOU HET
SCHERM
IN HET OOG
"Een diplomaat van wereld
klasse", "een man, die in een
paar jaar meer voor Egypte
heeft gedaan dan Abdel Nasser
in achttien jaar". Dat zijn twee
uitspraken van bewonderaars
van de man die sinds 1970 pre
sident is van Egypte: Anwar El
Sadat. Zijn vijanden hebben ui
teraard minder vleiende ge
dachten, maar toch kunnen ook
zij niet om het feit heen, dat
Sadat zeer nadrukkelijk zijn
persoonlijke stempel drukt op
de politiek van het Midden
Oosten. De AVRO zendt een
interview uit dat lord Chalfont
met Sadat had.
Ned. I, 21.50 uur.
Texas
"Texas in Holland" komt uit
Slagharen, waar ook aanwezig
zijn de Tumbleweeds, Hans
Sommer en de Sommerset, Jack
Jersey, Kitty Prins en The Last
Pioneers, Gerd Demeyer en de
Duitse groep Truck Stop. Alle
maal voor een programma vol
country- en westernmuziek, te
gen het decor van 400 pony's,
een kampvuur en huifkarren.
Ned. I, 20.21 uur
FBI
Dick van Dyke
De voortvluchtige misdadiger
Frank Welles keert uit Mexico
rv_, r» i rr»- i t» naar VS terug. Maar een
Dick van Dyker (Dick Preston op grensbeambte herkent Frank en
tv) krijgt het hard te verduren |e2e hem Frank
wanneer hij een vechtsetoe vlucht naar ien mi d Nikos
moet spelen met een acteur die Kapralos, maar deze is helemaal
SSSJSTEJSli» de war door de dood van zijn
Jack Jersey als een soort zingende cowboy te pony
ir j. L ju j in uc wdi uuui ut; ui
beschad'gd, bedhouden maar dochter Het meisje
wil naar de studio, omdat hij -
bang is dat de te hard vechten
de acteur zijn plaats wil inne
men. De deur van de slaapka
mer wordt dus afgesloten, maar
te veel
heroïne hebben gebruikt, haar
toegediend door een vriend.
Frank Welles belooft die vriend
om zeep te helpen.
Ned. II, 20.21 uur.
In Texas in Holland doet
zingende cowgirl te lijken
Zomer '75
"Soul train" is de titel van een
programma dat in Amerika al
geruime tijd wordt uitgezonden,
waarin uitsluitend door negerar
tiesten gezongen en gedanste
muziek voorkomt. De TROS Ned. II, 22.20
Kitty Prins haar best op een
zendt vanavond hoogtepunten
van dit programma uit. Onder
de namen die in het programma
voorkomen: The O'Jays, Gladys
Knight, Johnny Mathis, The
Jackson Five en B.B. King.
NOS/NOT
11.10 Schooltelevisie
Teleac
18.15 Graven naar het verleden
NOS
18.45 Minimolen
18.55 Journaal
AVRO
19.05 Lach eens naar de fotograaf
19.30 The New Dick van Dyke
Show
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.21 Texas in Holland
21.00 Alle Hens
21.50 Sadat, president van Egypte
22.40 Symbiose
NOS
22.44 Journaal
22.49 Sport
NEDERLAND II
NOS
18.45 Minimolen
18.55 Journaal
TROS
19.05 Doctor Who
19.30 NL Tippers
NOS
20.00 Journaal
TROS
20.21 De F.B.I.
21.10 Maude
22.40 Aktua TV
22.20 Zomer '75
NOS
22.50 Journaal
DUITSLAND I
18.00 Intermezzo. 18.02 Klass. mui
18.08 Ein Haus fur uns, tv-serie. 1
Akt. 19.20 Ein Haus fur uns, (vervi
20.00 Jour. en weerbericht 2015 i
21.00 Alles of niets. kwis. 21.45 Rep
over Luxemburg. 22.30 Journ., k
mentaar en weerbericht. 22.50-2
Sport: Atletiek.
DUITSLAND II
18.20 Diana, tv-serie. 18.55 Main
mannchen. 19.00 Journ. 19.30 Film i
de auteur Simmel. 20.15 Report, o
de NASA, 21 00 Journ. 21.15 Die Lel
des jungen Bohacek, Tsjechoslowaï
film uit 1968. 22.45 Journ.
BELGIE
NEDERLANDS
18.40 Paulus de boskabouter.
Klein, klein kleutertje. 19.00 Rep
Wielrennen. 19.40 Meded. en weei
richt. 19.45 Journ. 20.15 Arabella. 1
21.45 Report. Wielrennen 22.40 J
NEDERLAND I
15.00 Van hart tot hart
HILVERSUM I
TROS: 18.30 Nws. 18.41 Belcanto-con
cert. EO: 20.00 (S) Achter de horizon
van het zomergebeuren: gesprekken en
muziek. 21.15 Avondoverdenking. Ze
vendedagadventisten; 21.30 God en de
wreldmacht NOS: 2145 Eurolight.
22 25 Bond Zonder Naam. 22.30 Nws.
NCRV 22.40 (S) Hier en Nu. NOS: 22.50
(S) Hobbyscoop. 23.20 N.O.S.-Jazz Jazz
in aktie. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
EO 18.00 Nws. 18.11 Klankbord 18.30
(S) Jeugdtoer; Manuel - hoorspel. 19.00
Orgelbespeling. 19.25 (S) Wij hebben
een woord voor de wereld, gew
muziek. 19 45 Bijbelstudie. NCRV: 2(
Nws. 20.05 (S) L'lncoronazione dl P
pea, opera van Ciaudi Monteve
23.55—24.00 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 De vakaturebank.
Joost mag niet eten. AVRO: 19.02 d
loopt achter: Roc Roll gebeun
VPRO: 20.00 VPRO-maandag:
pop-, jazz- en bluesplaten. (20.00 j
aktieprogr. met bonus top-tien.
Han Reiziger. 22.02 Rik Zaal.
Meded 23.02 Wim Noordhoek.
Jan Donkers: akt. AVRO: 1 02 Cont|
de nacht door. (2.02, 4.02
Radiojourn.) VARA: 6.00—7.00 Alfi
KRO: 7.00 Nws. 7.02 Het lovende woord.
7.07 (S) Badinerie. (7.30 Nws. 7.41
Echo) 8.24 Overweging. 8.30 Nws. 8.36
Gymn. v.d. huisvrouw. 8.45 De wonder
lijke letter M. 9.40 Schoolradio. 9.50
Schoolradio. 10.00 (S) Aubade. (10.30
Nws) 11.30 Bejaarden programma.
11.55 Scheepspraat. 12.00 (S) van
twaalf tot vijf: gevarieerd progr. met om
12.30 en 15.30 Nws. OVERHEIDS-
VOORL.: 17.00 Nieuws uit de Neder
landse Antillen. KRO: 7.10 (S) De huts-
geklutste kinderspelen. 17.30 Nws.
17.32. Echo magazine.
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtend gymn.
7.20 (S) Dag met een gaatje. (8.00 Nws.
8.11 Radiojournaal) 8.50 Morgenwij
ding. NOS 9.00 Uitgebreide reportage
9.35 Waterst. AVRO: 9.40 Omroep-Koo-
renensembles. 10.00 (S) Kleutertje U
ter. 10.10 Arbeidsvitaminen. (1.00 N
11.03 Radiojournaal). 11.30 (S) Rond
twaalf. (11.55 Beursberichten) Om
HEIDSVOORL.: 12.30 Uitzending J
de landbouw, AVRO: 12.40 (S) KlndJ
maken muziek. 13.00 Nws. 13.11 Ra
journaal. 13.21 (S) Omroeporkest: j
sieke muziek. 14.00 (S) Gesprc
(S) Mobiel. 017.55 Mededelingen.
HILVERSUM III
VARA: Van 6.00—18.00 Akt. via Ding
van de dag. 7.02 Drie op je boterh
9.03 Pep op drie. 11.03 (S) Drie dri
op verzoek. 12.03 (S) Drie draait tus
de middag 14.03 Gesodemeurdc
16.03 (S) Miz met na 17.00 de
top-20. 17.55 Samenvatting Prof-t
van Nederland.
De zondagavond bood twee mu-
zikaal-dramatische werken van
zeer uiteenlopende aard: „Der
Wildschütz van Albert Lortzing
en „Satyricon" van Bruno Ma
in het laatste geval betrof het
een herhaling van een opvoe
ring, die destijds al eens in „Ei
gentijds", de min of meer expe
rimentele kunstrubriek van de
NOS, werd uitgezonden. Het
ging toen om een vrij dik opge
legde satire met een bijpassende
uitbundige muziek. Een echt
spektakelstuk, dat dienovereen
komstig in beeld werd gebracht,
en dat in feite ook een „Sing-
spiel" als „Der Wildschütz" op
de helling zette. In zoverre was
er wel sprake van enig (onget
wijfeld ongezocht) verband.
De opera van Lortzing leek
overigens bedriegelijk veel op
een goedmoedig soort operette.
Natuurlijk werd zij door de
Duitse televisie met uitstekend,
kleurrijk vakmanschap op het
scherm gebracht. Liefhebbers
zullen er dus wel van hebben
gesmuld. En dat zij hen dan van
harte gegund.
„Panoramiek" had een team
naar Turkije gestuurd om ter
plaatse uit te zoeken hoe het
met de achter gebleven familie
van gastarbeiders elders in Eu
ropa (en met name in Neder
land) was gesteld. En zo kun je
het probleem natuurlijk ook be
kijken. Alleen werden er bijzon
der weinig nieuwe perspectie
ven geopend. De conclusie van
de armetierige reportage was:
„gastarbeider zijn is niet leuk."
En dat vermoedden wij al lang.
Om van onze Turkse vrienden
zelf dan nog maar te zwijgen.
Gelukkig was er nog „Studio
Sport", met een samenvatting
van de wedstrijd FC Amster
dam tegen Feyenoord, waarin
Jan Jongbloed aan „het dollen"
bleek te zijn geslagen. Hij deed
of hij met de bal en zijn mak
kers het veld wilde verlaten,
maar keerde na enige omzwer
ving toch terug. De scheidsrech
ters Corver en Van der Kroft
kwamen meteen daarna dan
ook aan Koen Verhoeff verkla
ren, dat „het met het voetbal in
Nederland de verkeerde k
opgaat."
De mannen van „Brandpu
hadden zaterdagavond natu
lijk groot gelijk dat zij de h
aflevering van de rubriek h
den ingeruimd voor een vers
van het congres van het C
in Den Haag. Per slot van re
ning ging het om een binn
lands politiek gebeuren van
eerste orde. Maar zo'n sam
komst levert ook wel degel
uitstekende televisie-stof (als
het zo mag noemen) op. ft
ziet en hoort immers de „dei
cratie aan de basis" op v<
toeren draaien. Dat wil in
geval zeggen, dat men allei
mensen van allerlei soort kra
tig de gelegenheid te baat
nemen om voor een forum
een goed deel van het kijkei
vaderland het hunne te zegg
„Meneer de voorzitter, ik I
van mening." Het wilde ook z
gen, dat men ineens weer n
of meer op de achtergrond
raakte politici als Freule Wl
waal van Stoetwegen, Schni
zer en Udink over het sche
zag waren.
En men proefde „de sfeer"
een typisch Nederlandse ver
dering, die qua karakter wa
schijnlijk uniek is in de were
en die bestaat uit een
waardige vermenging van ho
gestemde gedachtes en kof!
nippende gezelligheid.
Ik moet overigens toegeven,
de op zachte, maar vastberat
toon uitgesproken christelijk-!
litieke geloofsbelijdenis
Wim Aantjes mij door de
sneed. Evenals trouwens
hartelijke afscheidswoord
voorzitter prof. Piet Steenkan
„Gods zegen en goeie reis ns
huis." zouden de „happy daj
van weleer dan toch weerkere
Enfin, de „Great Mysteries"
Orson Welles speelden zich n
teen daarna dan ook nog af
een ouderwets-katholieke ke
en voor een deel zelfs in
biechtstoel. Een mooie aflev
ing, uitsluitend overigens
wege een magnifiek rolletje
Jose Ferrer als een alcoholii
sche bedelaar met een moord
zijn geweten.
Herman Hofhui:
