Rotterdam kan toevloed van
Surinamers niet meer aan
Meer controle op
beroepswerklozen
in Bondsrepubliek
nu drie
bestuursorganen
Angola:
WEINIG KANS VOOR
EXAMEN FRANS BIJ
DRIEJARIGE MAVO
Ontwerpverdrag
milieu-oorlogen
in Geneve gereed
Talenstudie in het onderwijs
VRIJDAG 22 AUGUSTUS 1975
LEIDSE COURANT,..
PAGINA 7 19
ROTTERDAM, (ANP) De gemeente
raad van Rotterdam heeft zich gisteren
achter een brief van het gemeentebe
stuur aan de ministerraad gesteld,
waarin ernstige bezorgdheid wordt uit-
gesroken over de problemen in de Maas
stad, als gevolg van de sterk toegeno
men toevloed van Surinamers en Antil-
lianen.
Er is een „onhoudbare situatie" ontstaan bij de
gemeentelijke sociale dienst, die niet of nauwelijks
meer in staat is de stroom op te vangen. Begin
augustus meldden zich in een periode van drie
dagen tijd 436 rijksgenoten om hulp. Zeventig
procent van hen was juist uit de west overgeko
men, aldus wethouder mevr. E. Schmitz.
Volgens de laatste door de gemeente verstrekte
gegevens verblijven thans 15.000 Surinamers en
1400 Antillianen in Rotterdam. Wekelijks melden
zich gemiddeld 400 tot 500 rijksgenoten bij de
sociale dienst om steun.
De gemeenteraad vraagt het rijk de onhoudbare
situatie te helpen oplossen, ondermeer door fian-
ciële steun voor het aantrekken van extra perso
neel. Ook wil Rotterdam dat het rijk de kosten
voor bijstand geheel vergoedt. In plaats van voor
90 procent. Wethouder Schmitz stelt het rijk ver
antwoordelijk voor de gebrekkige hulp die de stad
kan geven, omdat het door Rotterdam al maanden
geleden opgestelde „werkplan" voor de opvang en
begeleiding van rijksgenoten door de rijksoverheid
uiterst formeel wordt benaderd.
Inmiddels heeft de buurtgroep Herman Coster-
straat van het wijkorgaan Afrikaanderplein (Rot
terdam-Zuid) geprotesteerd tegen het huisvestings
beleid van de gemeente, waardoor elk leegkomend
huis aan rijksgenoten worden toegezen, aldus de
klacht. De buurtgroep wijst er op dat zij niet meer
voor de gevolgen kan instaan, als de toevloed van
rijksgenoten en buitenlandse Arbeiders niet wordt
stopgezet De buurt was in 1972 het toneel van
ernstige onlusten en geweldadigheden jegens
Turkse gastarbeiders.
Viking
naar
Mars
Met behulp van een
Titan-Centaur raket
combinatie is de
eerste Viking-kunst-
maan naar Mars ge
lanceerd. In onge
veer een jaar tijd
moet de Viking de
tocht van Cape Ca
naveral naar de „ro?-
de planeet" maken,
waarna de Viking
op Mars uitgebreide,
onderzoekingen zal
moeten verrichten
naar levenstekenen.
Een tweede Viking
wordt binnenkort
gelanceerd.
GENÈVE (Rtr.) De Verenigde Staten en de Sovjet-Unie hebben
gisteren op de ontwapeningsconferentie in Genève een ontwerp
overeenkomst ingediend die wijziging van het weer of leefmilieu
voor vijandelijke militaire doeleinden verbiedt. Volgens dit ont
werp zou elke vijandelijke verandering van het leefmilieu die
grote, langdurige en schadelijke invloed op het menselijk welzijn
zou hebben, worden verboden.
Alle landen zouden moeten in
stemmen met een verbod tot het
opzettelijk knoeien met de na
tuurlijke processen van de aar
de, oceanen en atmosfeer voor
vijandelijké doeleinden.
De supermogendheden zorgden
er echter voor dat een clausule
werd opgenomen die technieken
tot milieuwijziging en onderzoek
voor vreedzame doeleinden toe
staat, zoals het met ijs bezaaien
van wolken om regen te maken
in door droogte getroffen gebie
den.
In het ontwerp wordt niet ver
wezen naar het gebruik van ont-
bladeringsmiddelen zoals de
V.S. in Vietnam aanwendden.
Ofschoon Moskou betoogde dat
het verdrag ook melding van
dergelijke middelen zou moeten
maken, antwoordden westelijke
deskundigen dat ontbladerings-
middelen niet vallen onder de
categorie van oorlogsmethoden
die grote, langdurige of ernstige
schadelijke effecten voor het
menselijk welzijn hebben.
Volgens Amerikaanse functio
narissen is het voorgestelde ver
drag veeleer van preventieve
aard dan bedoeld als poging
reeds bestaande wapens uit te
bannen.
De leider van de Amerikaanse
delegatie naar de 30-landen-con-
ferentie in Genève, Joseph Mar
tin jr., zei dat het beter is mid
delen tot oorlogvoering te ver
bieden voordat er tijd, energie
en geld voor het ontwikkelen
daarvan wordt besteed.
Mogelijke technieken tot milieu
oorlogvoering zouden kunnen
inhouden het veroorzaken van
vloedgolven door middel van
kernexplosies in zee, teneinde
dammen te vernielen, het te
weegbrengen van aardbevingen
en zelfs aanvallen op het kli
maat van een gebied door ver
andering van de ultraviolette
straling via wijziging van de
ozonlaag van de atmosfeer.
Op weg naar het paradijs
Voorafgegaan door een Boeddhistische priester trekken hier een aantal Japanse
vrouwen over een brug van de Joshin-jitempel in Tokio die, zoals zij geloven, naar
het paradijs moet leiden. Enkele van de vrouwen dragen maskers van Amida-Bosatsu,
een van de drie Boeddhistische heiligen, andere vrouwen dragen waaiers om zich
koelte toe te wuiven tijdens de eeuwenoude ceremonie die de deelnemers het
paradijs belooft na hun dood.
(Van onze correspondent Frans Wennekes)
BONN De Westduitse regering heeft een wets
ontwerp voorbereid, waarmee zij de strijd tegen
de "beroepswerklozen" wil aanbinden. Bonn on
derneemt deze poging omdat het aantal gevallen,
waarin werklozen weer aan de slag kunnen, maar
de aangeboden baan weigeren, ontstellend hoog
is. Bovendien is officieel vastgesteld dat werklo
zen in liefst 108.000 gevallen steun incasseerden,
waarop zij geen recht hadden. Men vermoedt
echter dat dit cijfer in werkelijkheid nog veel
hoger en wel rond de 200.000 ligt. In totaal zijn
er momenteel ruim een miljoen mensen zonder
betrekking.
Volgens de huidige bepalingen kunnen werklozen
een nieuwe betrekking weigeren, wanneer het loon
hiervan lager ligt dan in de vorige. Als grondslag
van de berekening van het loon gelden echter ook
overuren, die in de voorbije periode van hoogcon
junctuur zeer hoog betaald werden. Volgens het
nieuwe wetsontwerp, dat na de zomerpauze door
de Bondsdag behandeld zal worden, mogen deze
overuren niet meer bij het loon geteld worden. Een
vergelijking met de nieuwe betrekking zal dan in
de meeste gevallen niet meer in het voordeel van
de vroegere uitvallen.
Het wetsontwerp houdt ook opruiming onder
zwakke punten in de zes jaar oude wet op de
voortgezette beroepsopleiding. Volgens deze wet
kunnen arbeiders twee jaar verlof nemen om zich
via cursussen verder te bekwamen. De staat be
taalt hen dan twee jaar lang 90 pet van het laatst
genoten loon, maar zij zijn dan ook ontslagen van
alle sociale lasten. Sinds talrijke arbeiders hun
betrekking in gevaar zien, grijpen zij steeds meer
naar deze mogelijkheid, zonder dat zij in werke
lijkheid de bedoeling hebben zich verder te scho
len. Ze redeneren, dat zij dan twee jaar onder de
pannen zijn en hopen erop, dat tegen het einde
hiervan de werkloosheid voorbij zal zijn. Dit mis
bruik heeft ertoe geleid, dat de uitgaven voor
beroepsopleidingen in enkele jaren tijd tot het.
drievoudige stegen en wel tien miljard mark per
jaar.
Wanneer staatssecretaris Buschfort van het minis
terie van arbeid tenslotte zijn zin krijgt, zullen ook
de ambtenaren over de brug moeten komen. Zijn
standpunt is, dat zij geen enkel risico lopen ontsla
gen te worden en dat zij daarom ook wel mogen
delen in de algemene financiering van de onder
steuningen. De werklozenkas vertoont inderdaad
een enorm gat, want dit jaar alleen al moeten er
voor steun liefst 20 miljard door het rijk worden
uitgegeven.
PvdA—VVD
Samenwerking
wetsontwerp
autokeuring
DEN HAAG (ANP) De Twee
de Kamerfracties van P.v.dA.
en VVD hebben besloten geza
menlijk het initiatief-wetsont
werp over verplichte autokeu
ringen te ontwerpen op grond
van gelijke opvattingen hier
voor, aldus is gistermiddag be
kend gemaakt.
De Kamerleden Van der Doef
(P.v.d.A.) en De Beer (VVD), die
voor de zomervakantie het
woord voerden tijdens het
Tweede Kamerdebat over de
door minister Westerterp, maar
door de Kamer niet geaccep-'
teerde opzet van de autokeurin
gen, willen het wetsontwerp nog.
dit jaar indienen. De twee ka
merleden zijn van mening dat
Nederland niet het enigè land
zou zijn dat keuringen door ga
rages zou laten verrichten. In
enkele Europese landen gebeurt
dat al jaren en Van der Doef
en De Beer hopen spoedig nade
re informatie over de ervarin
gen in deze landen te hebben,
teneinde deze te gebruiken bij
het initiatief-ontwerp.
Moskou verwerpt
conclusie over
Sovjet-vloot
MOSKOU (UPI) De Sowjet-
Unie wijst de conclusies van de
Britse marinegids Jane's Figh
ting Ships als „absurd" van de
hand. Het Russische persbureau
Tass zei gisteren in een com
mentaar dat de opsteller van de,
gids, kapitein John E. Moore, in
zijn analyse van de militaire
kracht van Rusland poogt een
terugkeer naar de koude oorlog
te bewerkstelligen.
Moore stelt in de jongste editie
van de gids dat de ontwikkeling
van de Russische marine het
niveau overschrijdt dat kan
worden beschouwd als defen
sief. „De absurditeit van Moo
re's beschuldigingen", aldus
Tass, „wordt aangetoond door
de rol die het Kremlin heeft
gespeeld bij het totstandbren-
gen van een Europese veilig
heidsconferentie".
Wethouder Lammers en enkele genodigden bezichtigen het perron van het toekomsti
ge metrostation.
Amsterdamse metro houdt „open buis"
AMSTERDAM (ANP) De komende zes weken is
een deel van de metrobuis onder het waterlooplein
in Amsterdam gratis voor het publiek toegankelijk.
Onder de titel „Open Buis" is over een tunnellengte
van 240 meter een tentoonstelling ingericht, die de
bezoekers een indruk geeft van de wijze waarop de
bouw van de tunnelbuis wordt uitgevoerd en de'
signalering en de beveiliging van de treinen in zijn
werk gaat.
In de expositie is ook een deel van de toekomstige
hal van het station Waterlooplein betrokken. Er is op
ware grootte een model van een perron aangelegd.
Ook de aanwezige roltrap en liftschacht zijn modellen.
Het opengestelde tunnelstuk is alleen nog in ruwbouw
gereed.
de Portugese hoge commissaris, generaal
Ferreire de Macedo, het bestuur van
Angola naar zich toe te trekken, en sinds
gisteren het kabinet dat gevormd is door
het FNLA en de Unita.
Hun besluit om hun regeringsverant
woordelijkheid te blijven waarnemen,
doorkruist voorlopig het streven van de
MPLA zich te verenigen met de Unita.
De MPLA zal het dus ook moeten stellen
zonder de steun van de bevolking in het
Athene wacht
op nieuwe
processen
ATHENE (DPA) Komende
herfst zullen in Griekenland
verscheidene processen worden
gevoerd over misdrijven die on
der de militaire dictatuur zijn
begaan. Als belangrijkste zaak
geldt de berechting van dege
nen die verantwoordelijk wor
den geacht voor de bloedige
onderdrukking van het studen-
tenoproer tegen het militaire
regime in november 1973. On
der de 34 verdachten die ver
moedelijk in oktober voor de
rechter verschijnen, bevindt
zich de ex-dictator Georgios
Papadopoulos.
Eveneens voor oktober staat een
tweede grote proces tegen leden*
van de militaire politie op de*
rol, die van het martelen van-
gevangenen worden beschul-
digd. In deze zaak zijn ongeveer
50 beklaagden die zich moeten
verdedigen tegen de klachten
van 80 voormalige gevangenen.'.
De verdedigers van ex-dictator
Papadopoulos en nog 19 voor
malige officieren die thans in
Athene terechtstaan op beschul
diging van hoogverraad en het."
plegen van een militaire staats
greep op 21 april 1967 hebben
hun slotpleidooien afgerond.
Het proces werd daarna ver
daagd tot zaterdag. Verwacht-
wordt dat dan de vonnissen zul
len worden geveld.
zuiden van Angola waar de Unita de
meeste aanhang heeft.
De militaire situatie is de afgelopen 24
uur nauwelijks veranderd. De troepen
van de MPLA beheersen nog steeds de
500 kilometer ten zuiden van Loeanda
gelegen havenstad Lobito, het einde van
de spoorlijn waarlangs Zambia zijn ko
per exporteert. De Portugese troepen
houden zich voornamelijk bezig met de
evacuatie van hun landgenoten.
Unita heeft gisteren na een vergadering
van het politiek bureau van deze bewe
ging in Silva Porto verklaard dat ze zich
zal verzetten „tegen elke poging van de
MPLA eenzijdig de onafhankelijkheid uit
te roepen". Volgens Marques Kakumb$,
lid van het politiek bureau van Unita, is
Unita door de houding van de MPLA
gedwongen de kant te kiezen van de
troepen van het FNLA.
UTRECHT (ANP) De meeste leerlingen van het Algemeen
Voortgezet Onderwijs krijgen de gelegenheid frans in him leerpak
ket op te nemen. Maar van de leerlingen in de hoogste klas van
mavo-3 kan tweederde geen frans kiezen, omdat deze taal niet
meer ter beschikking staat. Ditzelfde geldt voor zeer kleine
groepjes op mavo-4, havo en antheneum-b. Anderzijds bestaat ook
voor kleine groepjes leerlingen van havo, atheneum-a en gymna
sium-a de verplichting om frans in het pakket op te nemen.
Dit blijkt uit een onderzoek van
het Instituut voor toegepaste so
ciologie aan de katholieke uni
versiteit van Nijmegen, waarvan
de resultaten gisteren in Utrecht
zijn gepubliceerd in de vorm
van een dik rapport: „Moderne
vreemde talen in examenpak
ketten van het AVO". Het on
derzoek is uitgevoerd in de pe
riode juli 1973 tot mei '75. Naar
alle 2000 dagscholen voor mavo,
havo en vwo in Nederland zijn
vragenlijsten gestuurd, terwijl
bovendien op ongeveer vierhon
derd scholen leerlingen van de
hoogste klassen schriftelijk zijn
ondervraagd.
De leerlingen stellen sinds de
invoering van de wet op het
voortgezet onderwijs zelf hun
examenpakket samen. Deze ver
andering heeft verstrekkende
gevolgen gehad voor de plaats
van de moderne talen en met
name voor frans en duits, vak
ken die vóór die tijd een ver
plicht examenonderdeel vorm
den maar sindsdien veel in het
verdomhoekje blijken te staan.
Bij het samenstellen van hun
examenpakket blijken de leer
lingen behalve aan wettelijke
voorschriften vaakook gebon
den aan aanvullende beperkin
gen van hun school, zoals het
niet aanbieden of juist verplicht
stellen van bepaalde vakken of
vakkencombinaties. Zo bleek
dat alle scholen hun leerlingen
in staat stellen engels te leren,
waarbij veel scholen deze taal
verplicht stellen. Ook duits
wordt bijna algemeen aangebo
den, maar vrijwel nergens ver
plicht gesteld. Frans wordt
zoals gezegd op verreweg de
meerderheid van de mavo-3
scholen en in enkele gevallen
ook bij mavo-4 en vwo-scholen
niet aangeboden.
Capaciteiten
Bij de samenstelling van het
pakket, zo zegt het rapport,
wordt door de scholen bij hun
advies vooral gelet op de capci-
teiten van de leerlingen. Hun
belangstelling komt op de twee
de plaats en de eisen van ver-
volg- en beroepsonderwijs leg
gen het minste gewicht in de
schaal. De belangrijkste overwe
ging is blijkbaar of de leerling
het examen kan halen. Opval
lend is ook dat ruim driekwart
van de schooldekanen te weinig
uren heeft om hun werk behoor
lijk te doen.
De leerlingen zelf vinden engels
het gemaakkelijkst en frans no
gal moeilijk. Duits zit daar tus
senin. De persoonlijke belang
stelling van de leerlingen gaat
het meest uit naar het engels,
terwijl de interesse voor frans
en duits laag is. Als de leerlin
gen zonder beperking een
„ideaal-pakket" van vakken
zouden kunnen samenstellen,
zou dat aan de positie van de
vreemde moderne talen nauwe
lijks iets veranderen. Maar de
„expressievakken" zouden een
zeer aanzienlijke winst boeken:
creatieve handenarbeid, muziek,
ballet e.d.
De leerlingen komen buigen het
onderwijs vrij weinig met mo
derne talen in contact. Het
meest gebeurt dit door middel
van boeken radio en tv. Een
deel van de leerlingen verklaar
de zich voor uitbreiding van het
talenaanbod: 10 procent bij de
mavo, 30 procent bij de havo en
vwo. In deze volgorde werden
spaans, russische en italiaans
het meest genoemd.
Ook is onderzocht waarom leer
lingen bepaalde talen niet of
juist wel kiezen. Voorbeeld van
anderen of sympathie voor de
docent blijken geen rol van be
tekenis te spelen. Een minder
heid laat zich leiden door „nega
tieve" beweegredenen als: geen
andere mogelijkheden door de
school voorgeschreven keuze en
wettelijke verplichtingen. Dege
nen die engels kiezen slaan de
gebruiksmogelijkheden van de
ze taal hoog aan. Van betekenis
bij de keuze zijn sekse, milieu,
doubleren op de lagere school,
gevolgde schoolloopbaan en ge
plande (school) loopbaan na hel
eindexamen.
LOEANDA (AFP) De ministers van
de bevrijdingsbewegingen FNLA en Uni
ta, die tien dagen geleden door de derde
Angolese bevrijdingsbeweging MPLA,'
uit de hoofdstad Loeanda zijn verjaagd,
hebben besloten vanuit Nova Lisboa hun
regeringsfuncties te blijven uitoefenen.
Angola heeft nu dus drie bestuurlijke
organen: de MPLA die vanuit Loeanda
blijft regeren ondanks de beslissing van
