8i%
Tiende vredesmissie Kissinger
moet Sinai veilig maken
Met muizen keert straks leven
terug op nineburger Heide
NEDERLANDSE CURSUS
VOOR INDONESIËRS
amro bank
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Terwille van hier in Nederland
{werkende of studerende Indonesiërs alsmede voor
Indonesiërs in Indonesië, die, om welke reden ook,
het Nederlands van node hebben, heeft mevrouw
idrs. N. van den Toorn-Danner, medewerkster van
jhet Koninklijk Instituut voor de Tropen in Amster-
jdam, een leercursus Nederlands samengesteld on-
jder de naam „Belajar Bahasa Belanda" (het leren
!van de Nederlandse taal).
:t Het Nederlands is nog steeds een niet onbelangrij
ke taal in Indonesië. Het is niet zelden nog de
dagelijkse omgangstaal van de veertigjarige en
oudere Indonesiërs; bovendien zijn vele juridische
en cultuurhistorische bronnen, waarover Indonesië
beschikt, in de Nederlandse taal gesteld.
Het is een basiscursus, waarin vooral aandacht
wordt besteed aan gewone, dagelijkse gebeurtenis
sen, neergelegd in eenvoudige zinnen met daarna
een beschrijving van de grammaticale verschijnse
len zoals verleden tijd, voltooid verleden tijd en
soortgelijke zaken meer. Het systeem is zo ge
maakt, dat de cursist, zelf zijn zinnen kan gaan
vormen.
Van de cursus is vanmorgen in de Indonesische
ambassade aan de Tobias Asserlaan in Den Haag
een eerste exemplaar overhandigd aan de ambas
sadeur van Indonesië, de heer Sutopo Yuwono.
ADVERTENTIE]
Dat is de jaarlijks
opneembare rente van de
Amro Spaarrekening met
een vaste looptijd n
van 7 jaar. En de I
minimumstorting ("OJ
is 100,-.
Viking toch op
tijd bij Mars
KAAP CANAVERAL (UPI)
Al is de lancering dan ook twee'
maal uitgesteld, het is heel goed
mogelijk dat de eerste Viking op
Mars landt op de verlangde da
tum, volgend jaar op 4 juli, de
200ste verjaardag van de Ameri
kaanse onafhankelijkheid, aldus
NASA-functionarissen. Door de
beweging van de planeten moet
de eerste Viking, wanneer die
inderdaad woensdag te 22.22
uur (onze tijd) wordt gelan
ceerd, op 19 juni 1976 in een
baan rond Mars komen. Dit zou
drie dagen achter zijn op het
schema, ondanks het feit dat het
ruimteschip tien dagen te laat is
gelanceerd.
De geleerden willen dat de Vi
king eerste twee weken lang
rond Mars draait en foto's
neemt van de planeet, voordat
het landingsdeel op weg gaat.
Zij willen er eerst zeker van zijn
dat het veilig kan landen in het
uitgekozen gebied.
De lancering van de tweede Vi
king is nu op vrijdag 1 septem
ber vastgesteld. Er is dan ge
noeg tijd om de batterijen en
een schakelaar in het ruimte
vaartuig te vervangen, nu die
niet geheel betrouwbaar zijn ge
bleken.
Veel doden bij
vuurgevecht
in Argentinië
BUENOS AIRES (Rtr) In de
Argentijnse provincie Tucuman
in het bergachtige noorden van
het land zijn gisteren zes guer
rillastrijders en een officier van
het leger gedood in een vuurge
vecht. Het Argentijnse leger is
sinds februari tegen de guerril
lastrijders ingezet. Op 5 augus
tus vond in ongeveer hetzelfde
gebied een treffen plaats dat
aan acht guerrillastrijders het
leven kostte. Eveneens maandag
is in Buenos Aires een legerka-
pitein gedood toen hij probeer
de te verhinderen dat stadsguer-
rilleros geweren wegnamen van
een militair oefenterrein.
Rust op stations en vechtpartijen
Op de vrijwel verlaten perrons
van de Italiaanse stations wacht
ten een aantal gestrande passa
giers op een trein die niet zal
komen. Het was gisteren In Italië
de derde dag van een spoorweg
staking die bedoeld is om hogere
lonen af te dwingen. In de afgelo
pen dagen Is er overigens van
rust op de stations geen sprake
geweest. De weinige treinen die
reden, werden bestormd door
vechtende reizigers, waarbij gis
teren in Rome een vrouw door
uitputting omkwam en zaterdag in
Napels een man onder een ver
trekkende trein raakte. Op de Ita
liaanse luchthavens zitten hon
derden toeristen vast als gevolg
van een pilotenstaking.
„Pond" en „ons" verboden,
maar onuitroeibaar
DEN HAAG (ANP) Staatssecretaris Hazekamp van economische
zaken neemt geen initiatief om het weer mogelijk te maken, dat
gewichts- en maataanduidingen als „pond", „ons" en „el" gebruikt
worden. Aldus blijkt uit het antwoord op schriftelijke vragen van
de tweede-kamerleden Beekmans (D'66) en Krosse (KVP).
Een wijziging van de ijkwet
komt in strijd met een richtlijn
van de raad van de Europese
gemeenschappen. In die richt
lijn wordt de lid-staten de ver
plichting opgelegd, in hun natio
nale wetgeving te verbieden, of
voor zover Nederland betreft
het bestaand verbod te handha
ven, andere dat de erkende een
heden bij het aanduiden van
maat en gewicht te gebruiken.
De vragen werden gesteld nadat
de kantonrechter te Zutphen
een groentehandelaar veroor
deeld had wegens overtreding
van de ijkwet. De kantonrechter
legde slechts een symbolische
boete van een gulden op. Hij liet
merken niet erg gelukkig te zijn
met het feit, dat hij verdachte
moest veroordelen", aldus de
kamerleden. Zij wezen er op,
dat de bevolking niet begrijpt
dat de aanduidingen „pond" en
„ons" niet gebruikt mogen wor
den. „Een ons drop en drie pond
andijvie zijn aanduidingen die
voor niemand aanleiding tot
misverstand kunnen geven en
die in het dagelijks spraakge
bruik onuitroeibaar zijn geble
ken", aldus de vragenstellers.
Populariteit van
Ford blijft dalen
NEW YORK (AP) - De popula-
riteit van president Ford in de
Verenigde Staten blijft dalen,
aldus blijkt uit een gisteren
door Louis Harris bekend ge
maakte uitslag van een eerder
deze maand gehouden opinier
onderzoek.
De verhouding negatief-positief
ten aanzien van het oordeel over
Ford was volgens de Harris Poll
in augustus 60 procent negatief
38 procent positief: in juli
waren deze percentages nog
5641. Kort na de aanvaarding
van het presidentschap oordeel,
de 67 procent van het publiek
positief over Ford, tegen 20 pro
cent negatief.
BONN Wanneer de muizen terugke
ren naar de door brand verwoeste bos
sen en heiden van Neder-Saksen, dan
zal dat het eerste teken zijn, dat de
natuur zich begint te herstellen. Dit is
een ervaring van eeuwenlang die men
met bosbranden, zoals die in het noord
oosten van de Bondsrepubliek, heeft
geleerd. Het zijn muizen die steeds als
eerste de „moed" hebben het verloren
gegane gebied van henzelf of van hun
voorouders te heroveren. De voornaam
ste oorzaak is echter wel, dat zij voor
hun levensonderhoud maar weinig pre
tenties hebben en van geringe midde
len kunnen leven.
Van de stand van de vernietiging hangt
het af wanneer de terugkeer van de
muizen gaat beginnen. Daar, waar de
uitgedroogde humus niet volledig ver
brand is, zullen planten weer het eerst
gaan groeien. In het gunstigste geval zal
dat over een jaar het geval zijn, maar
de deskundigen rekenen op een gemid
delde van twee jaar. Pas dan zal de
natuur weer voldoende voedsel, maar
ook voldoende dekking voor de in dood
sangst gevluchte dieren opleveren. De
muizen zullen op de voet worden ge
volgd door kleinere dieren als konijn
tjes en wezels, maar vóórdat hazen,
fazanten, reeën, herten en wilde zwijnen
weer hun opwachting gaan maken, zul
len er vele jaren vergaan. Ook de vogels
behoren tot de laatste dieren, die een
hersteld natuurgebied weer gaan bewo
nen, want zij zijn aangewezen op vol
groeide struiken en groter wordende
bomen.
Een van de grote vragen is het hoe de
bomen de ramp doorstaan hebben. Ter
wijl talrijke bomen een prooi van de
vlammen werden, bleven er ook vele
met geschroeide schors en aangetaste
takken staan. Een deel hiervan kan zich
herstellen, maar nog altijd vallen er
bomen als door een onzichtbare hand
aangeraakt, om. Zij liepen meer schade
op dan uiterlijk zichtbaar, of hun wor
tels werden door ondergrondse branden
van het oude moerasgebied vernietigd.
Een belangrijke rol zullen ook de regen
wormen spelen. Voor een natuurlijk
herstel zijn zij onmisbaar, omdat zij het
zijn, die met hun gewroet nieuwe hu
mus bereiden. Veel regenwormen heb
ben echter de dood gevonden, omdat
het vuur zich op talrijke plaatsen een
meter diep in de grond boorde.
Volgens de eerste prognoses zal men
pas in 1980 de thans aangerichte schade
opgeruimd hebben. Dit betekent echter
nog lang niet het herstel van de natuur
in oude glorie. Pas over twintig jaar zal
men weer van een recreatiegebied kun
nen spreken. Dan zullen ook alle plan
ten en dieren teruggekeerd zijn. Maar
ook dan dreigt er voor de laatste een
nieuw gevaar. Aangezien zij een bedrei
ging vormen voor de jonge aanplant,
zullen jagers met het geweer in de
aanslag optreden om nieuwe schade
zoveel mogelijk te verhinderen. Voor de
dieren betekent dit een onzekere en
gevaarlijke toekomst Het wild, dat
kans zag naar gespaarde bossen uit te
wijken, zal zijn nieuwe huisvesting na
melijk op de oorspronkelijke bewoners
moeten veroveren, en ook hier leert de
ervaring, dat dit aan een heftige strijd
gepaard gaat
Na deze periode duurt het nog eens
twintig jaar voordat de bossen voor de
houtvesters weer een economische
waarde zullen hebben. Vooral voor hen
geldt, dat zij volkomen van voren af
aan moeten beginnen. Nagenoeg het
gehele getroffen gebied van 100 vier
kante kilometer, dat een schade van 80
miljoen mark opliep, werd door men
senhand geschapen uit een volkomen
woestenij zonder enige begroeiing.
De enige troost voor de gedupeerde
bosbezitters is het, dat zij, sinds er in
1973 een nieuwe wet ingevoerd werd,
voldoende verzekerd zijn. Bij vroegere
bosbranden, die ook regelmatig voor
kwamen al was het ook op lang niet
zulk een grote schaal gebeurde het
maar al te vaak, dat zij onderverzekerd
waren. Maar sinds twee jaar betaalt de
Nedersaksische staat zelfs de helft van
de verschuldigde premies.
Het meest gedupeerd werd, naast de
dieren aldaar, misschien wel de stads
mens. Voor hem is een omvangrijk
recreatiegebied verloren gegaan en de
regering van Neder-Saksen heeft hem
op straffe van 5000 mark verboden de
geschonden terreinen te betreden. Ook
voor hem is er echter een troost, want
Neder-Saksen is zo rijk aan bos en
heide, dat er nog onvoorstelbare opper
vlakten aan natuurgebied over zijn. He
likopters hangen de hele dag door in
de lucht om deze tegen brandstichters
of natuurlijke vuurhaarden te bescher
men. Daarenboven zijn er in de getrof
fen streken 5000 soldaten en brand
weerlieden achtergebleven om na te
blussen en nieuwe branden onmiddel
lijk te lijf te kunnen gaan. Voor hen
is er nog vele weken lang werk aan de
winkel.
dinsdag 19 augustus 1975 leidse courant pagina 715
EN HAAG - Vijf maan-
ien nadat een diep te-
mrgestelde Henry Ris
er op 22 maart de
'ereld moest meedelen
,t zijn vredesmissie
x het Midden-Oosten
s mislukt (hij sprak
een zwarte dag voor
•aël en de Verenigde
Jtaten) gaat de Ameri
kaanse minister van bui-
landse zaken zijn pen-
leldiplomatie hervatten,
oor 90 procent optimis-
dat hij zal slagen,
hij de laatste hand
;gen aan een nieuw
epenscheidingsak-
;oord tussen Egypte en
ël dat een Israëlische
irugtrekking uit de stra-
jisch belangrijke pas-
in van Gidi en Mitla en
Ie olievelden van Aboe
eis in de Sinal tegen
Jiepaalde Egyptische toe-
iggingen zou inhouden,
it zal de tiende vredesmissie
.jdert de oktober-oorlog van
"|973 naar het Midden-Oosten
Kissinger die boven
alen nog een keer in gezelschap
'ran de toenmalige president Ri-
lard Nixon in juni vorig jaar
iet gebied bezocht
..jjijn eerste missie maakte hij,
nauwelijks twee weken na de
,8-daagse oorlog, van 6 tot 8
lovember 1973. Deze leidde tot
ondertekening op 11 novem-
ir bij kilometerpaal 101 aan de
eg Cairo—Suez van een ak
koord tot stabilisering van het
Jjestand, het zgn. Kissinger-do-
eIfument. Dit voorzag in de uit-
n.lvisseling van Egyptische en Is
raëlische krijgsgevangenen, de
proviandering van de stad Suez
nen het derde Egyptische leger
pp de westelijke oever van het
irpuezkanaal en het onmiddellijk
De Gidipas en de Mitlapas vormen de sleutel voor de
controle over de Sinaiwoestijn.
openen van besprekingen over
de terugkeer naar de posities
van het bestand. De gevechten
hadden na het ingaan van het
bestand nog 36 uur voortge
duurd.
Zijn tweede reis - van 13 tot 17
december 1973 - stond in het
teken van de vredesconferentie
die ingevolge resolutie 338 van
.de Veiligheidsraad van 22 okto
ber zou moeten worden gehou
den om tot een rechtvaardige en
blijvende vrede te komen. Is
raël, Egypte en Jordanië stem
den in met deelneming aan het
vredesoverleg, maar Syrië wei
gerde.
De conferentie kwam op 21 de
cember in Genève bijeen. Zij
duurde slechts twee dagen. Er
werd een Israëlisch—Egyptische
werkgroep gevormd die de be
sprekingen van kilometerpaal
101 moest hervatten die op 29
november waren opgeschort. De
discussies hadden geen resul
taat en de onderhandelaars gin
gen op 9 januari na hun zesde
bijeenkomst uiteen.
Tijdens het derde bezoek - van
10 tot 20' januari 1974 - werd
men het eens over een Egypti
sch—Israëlische troepenschei
ding. Het akkoord werd op 18
januari getekend. Op 26 februa
ri begon de vierde missie die
zou duren tot 3 maart en die
met name ten doel had een op
lossing te zoeken voor het
vraagstuk van een troepenschei
ding in de Golan. Kissinger wist
in Damascus de lijst met namen
van de Israëlische krijgsgevan
genen los te krijgen, een eis die
Israël voor overleg met Syrië
deze reis
diplomatieke betrekkingen tus
sen Cairo en Washington be
kendgemaakt.
Op 29 april vertrok Kissinger
voor zijn vijfde en langdurigste
missie die 30 dagen zou vergen.
Hij bezocht 13 keer Damascus
en 15 keer Jeruzalem.
Op 28 mei werd een akkoord
bereikt tot troepenscheiding in
de Golan dat op 31 mei in Gene
ve werd getekend.
Van 10 tot 19 juni bezocht Kis
singer in het gezelschap van de
toenmalige president Richard
Nixon Egypte, Saoedi-Arabië,
Syrië, Israël en Jordanië. Op 16
juni herstelden de V.S. en Syrië
hun diplomatieke betrekkingen.
Van 9 tot 15 oktober volgde de
zesde missie. Het was een oriën
terend bezoek om er achter te
komen wat Cairo zou kunnen
bieden in ruil voor een nieuwe
troepenscheiding.
Pessimistisch na het besluit van
de Arabische top van eind okto
ber in Rabat om de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie als enige
vertegenwoordiger van de Pa
lestij nen te erkennen begon Kis
singer op 5 november zijn ze
vende missie. Maar aan het slot
daarvan - op 9 november - zag
hij toch openingen voor voort
zetting van de vredespogingen.
Cairo en Jeruzalem leken bereid
tot een nieuw deel-akkoord,
maar de gezichtspunten liepen
uiteen.
De achtste missie - van 10 tot
15 februari 1975 - kon be
schouwd worden als een voort
zetting van de twee voorafgaan
de. Kissinger sprak van nuttige
en constructieve besprekingen.
Het was echter duidelijk dat de
standpunten van Israël en Egyp
te over een eventuele verdere
ontruiming in de Sinai nogal
verschilden.
Kissingers negende missie - van
7 tot 22 maart - mislukte, omdat
meningsverschillen over een
aantal sleutelkwesties onver
zoenlijk bleken. Israël wilde een
Egyptische belofte tot beëindi
ging van de staat van oorlog in
ruil voor een terugtrekking uit
de passen van Gidi en Mitla en
overdracht van de olievelden
van Aboe Rodeis.
De passen van Gidi en
Mitla
De strategisch belangrijke pas
sen van Gidi en Mitla liggen
tegenover het Suezkanaal en
vormen de sleutel voor de con
trole over de Sinai, aangezien
elke Egyptische succesvolle op
mars op het schiereiland via
deze passen zal moeten lopen.
Het omringende gebied van
zand in het noorden en bergen
en heuvels in het zuiden is te
moeilijk begaanbaar om enige
kans van slagen te bieden.
De passen, waarvan de Mitla de
zuidelijkste is, liggen 16 km uit
elkaar. De Mitla ligt 32 km ten
oosten van het Suezkanaal en
de Gidi 48 km.
De Israëli's trokken zich in
maart 1974 terug tot een linie op
20 km ten oosten van het ka-
Met een gezicht, waarop duidelijk de ontgoocheling over zijn mislukte negende missie
is te zien, neemt Henry Kissinger op 23 maart afscheid van de aanwezigen op het
vliegveld Ben Goerion bij Tel Aviv, vanwaar hij naar Washington vertrok.
naai. Zij bouwden in snel tempo
een omvangrijke verdedigingsli
nie en versterkingen in de Sinai
tussen het Suezkanaal en ge
noemde passen die elk nieuw
Egyptisch offensief zouden kun
nen weerstaan. Het project kost
te 650 miljoen gulden.
De twee kronkelende passen
stijgen door rotsachtig terrein
tot bijna 1.000 meter hoogte en
beheersen de omgeving van het
Suezkanaal, de linie waarheen
het Egyptische leger in 1967 was
teruggeslagen. De Egyptenaren
kregen weer vaste voet op de
oostelijke oever van het kanaal,
nadat zij de Israëli's in de okto
ber-oorlog van de Bar Lev-linie
hadden verdreven.
Volgens de troepenscheidings
overeenkomst van 18 januari
1974 konden de Egyptenaren
een strook gebied tot 10 km ten
oosten van het kanaal bezetten.
Het aantal militairen en wapens
is daar beperkt, evenals in een
soortgelijke strook aan de ande
re kant van de centrale buffer
zone waar militairen van de VN-
vredesmacht patrouilleren.
Aboe Rodeis
Sedert de Israëli's in de juni-
oorlog van 1967 Aboe Rodeis in
het westen van de Sinai ver
overden, voorziet deze bron
voor meer dan de helft in de
oliebehoefte van IsraëL
Volgens Israëlische deskundi
gen zullen deze olievelden ech
ter binnen zeven jaar opge
droogd zijn. De maximale pro-
duktie was in 1972—1973 met 5,4
miljoen ton bereikt. De op-,
brengst daalde in 1974 tot 4,3
miljoen ton en zal in 1975 de
vier miljoen ton niet overschrij
den.
De behoeften van Israël belopen
ongeveer 7,5 miljoen ton per
jaar, waarvan in 1973 75 procent
van de olievelden in Aboe Ro
deis kwam. Het aandeel uit deze
olievelden is nu niet meer dan
55 procent en wordt steeds min
der. De olievelden in Chelets, in
Israël zelf, produceren slechts
rond twee procent van het jaar
lijks gebruik.
De V.S. hebben zich garant ge
steld voor de oliebehoeften van
Israël na de teruggave van Aboe
Rodeis. Van de sjah van Iran
kreeg minister Kissinger de be
lofte dat zijn land de olie-exploi
tatie als een zakelijke en niet als
een politieke aangelegenheid be
schouwt en derhalve olie aan
Israël zal blijven leveren. Behal
ve uit Iran betrekt Israël olie uit
Oostbloklanden.
Gezien zijn afhankelijkheid van
het buitenland voor zijn olie-
voorziening wordt in Israël hét
onderzoek naar alternatieve
energiebronnen gestimuleerd.
Ook wordt het verkennen van
de bodem bevorderd die qua
geologische structuur gelijk zou
zijn aan delen van Syrië en Irak
waar uitgebreide oliereserves
zijn gevonden.
H Aardolie
Butlerzone VN
Door Israel bezel
0km 100