F
Bosbranden
werkten zeer
aanstekelijk
WESTIE-JURGENS IN MINISTERRAAD
Vijf Molukkers op vrije voeten
De ,Cvan CDA is te
belangrijk om te schrappen
£e&dó©<2ou/to/nt
MOGELIJKHEID
HERKANSING
ECONOMIE-2
Experimenten
met vervroegd
uittreden uit
arbeidsproces
airconditioning
IATERDAG 16 AUGUSTUS 1975
LEIDSE COURANT
I Van onze parlementaire redactie
gM HAAG Volgende week na de terugkeer
n minister Van Doorn uit Suriname zal de
ir$stie van de benoeming van het PPR-Tweede
jmerlid Jurgens tot voorzitter van de NOS in
i ministerraad worden besproken.
Banier Den Uyl liet niet blijken of de bedoeling
Bn' deze discussie is om de omstreden benoeming
ongedaan te maken. Formeel kan dit eigenlijk ook
niet door de ministerraad gebeuren.
„Het gaat hier", aldus Den Uyl, „om een beslissing
die nog al wat vragen heeft opgeroepen en daar
over willen wij in het kabinet met elkaar praten.
Er vallen kritische vragen over de gevolgde proce
dure te stellen en wellicht willen wij daar lering
uit trekken", aldus Den Uyl.
Mr. Jurgens is tot de voorzichtige overtuiging geen andere mogelijkheden had tot het inbouwen
gekomen dat hij niet minder voldeed aan de van nog andere elementen van inspraak dan toet-
profielschets voor een nieuwe NOS-voorzitter dan sing aan het profiel. Om die reden heeft hij op
de aanbevolen kandidaten. Dit heeft hij vandaag 13 juli zijn bereidheid om kandidaat voor het
verklaard in een kerngroepvergadering van de NOS-voorzitterschap te willen zijn aan minister
PPR in Utrecht. Van Doorn van CRM meegedeeld, zo vertelde de
Na overweging van tal van andere factoren is mr. pas benoemde NOS-voorzitter de PPR-vergade-
Jurgens tot de conclusie gekomen dat hij helaas ring.
(van c
correspondent)
BONN Bij de bosbrandenramp in
Neder-Saksen is er in minstens dertig
gevallen sprake van moedwillige
brandstichting. De eerste vuren, die
waarschijnlijk door achteloos wegge
gooide sigarettenpeuken ontstonden,
veroorzaakten een ware psychose on
der labiele personen, die er met aan
stekers, kranten, lucifers en benzine
op uit trokken om nieuwe branden te
stichten.
Bij de grootscheepse klopjacht, die de
politie ontketende, konden tot nu ech
ter slechts twee mannen worden gear
resteerd. De speuractie concentreert
zich vooral op een jongeman, die uit
gerekend de auto van een brandweer
man stal en er toen op uittrok om
brand te stichten. Ook jongens op
rode bromfietsen, een man in een
zwembroek en een geestelijk gehandi
capte, traden als brandstichters op. In
talrijke gevallen konden zij door heli
kopterpiloten van het leger vanuit de
lucht ontmaskerd worden. In de mees
te gevallen kwam de gealarmeerde
politie te laat om nog te kunnen ingrij
pen.
De wijdverbreide hysterie heeft ertoe
geleid, dat talrijke mensen bij de poli
tie branden meldden, die in het geheel
niet zijn uitgebroken, terwijl zij ook
talrijke telefoontjes ontvangt met de
mededeling: „We zullen nog veel meer
aansteken".
Voor de eerste maal in tien dagen is
in het gebied bij de Oostduitse grens
regen gevallen, waardoor de branden
bij de dorpen Gorleven en Eschede-Ol-
derdorf grotendeels konden worden
bedwongen.
Geen vervolging
Aat Veldhoen
DEN HAAG Er komt geen
gerechtelijke vervolging wegens
majesteitsschennis tegen de gra
ficus Aat Veldhoen. Premier
Den Uyl deelde mee dat in over
leg met minister Van Agt is
besloten hier van af te zien,
omdat de hele affaire (zijn inter
view in het weekblad „De Nieu
we Linie" met allerlei uitlatin
gen over het koninklijk huis) te
onbelangrijk en te belachelijk
daarvoor is.
MARGARINE
4 CT DUURDER
DEN HAAG (ANP) De prijs
voor een pakje margarine gaat
over een dag of tien met vier
cent omhoog. De prijs van een
pakje halvarine gaat twee cent
omhoog. De bond voor margari
nefabrikanten heeft dit gisteren
De prijsstijgingen zijn het ge
volg van de sterke stijging van
de prijzen op de wereldmarkt
van oliën en vetten.
EN HAAG (ANP) Voor verbetering van de werkgelegenheid
eft vervroegde uittreding van oudere werknemers uit het ar-
idsproces weinig betekenis, menen de adviseurs van minister
nersma van sociale zaken. Maar omdat het voor vele oudere
erknemers met een vaak langdurig en zwaar arbeidsverleden
n uitkomst zou kunnen zijn, als zij voor hun 65-ste zouden
innen ophouden met werken, heeft de regering besloten experi-
enten mogelijk te maken met een vrijwillig vervroegd uittreden
tn oudere werknemers. Dit heeft het ministerie van sociale zaken
steren medegedeeld. Deze experimenten richten zich op bepaalde
ctoren: bouw en onderwijs. Het georganiseerd overleg in deze
toren wordt daarbij betrokken.
haar rapport zegt een commissie van deskundigen er ernstig
te twijfelen of een vervroegde uittreding in het algemeen wel
ioende resultaat kan sorteren in een periode van een zwakke
ljunctuur met structurele problemen in sommige bedrijfstakken,
vendien zal zo'n maatregel vermoedelijk nauwelijks effect heb-
op de omvang van de werkloosheid, .constateert ze aan de
1 van cijfers en globale aanwijzingen omtrent de bereidheid
rvroegd uit het arbeidsproces te treden.
ezien het te verwachten geringe effect op de omvang van de
erkloosheid vreest de commissie dat invoering van een maatregel
e het eenzijdig vervroegd uittreden van oudere werknemers tot
sultaat heeft, in de praktijk het karakter krijgt van een regeling
vervroegde pensionering.
ARNHEM (ANP) De rechtbank te Arn
hem heeft op verzoek van de verdediging
vijf van de negen Zuidmolukkers op vrije
voeten gesteld die voor gisteren waren ge
dagvaard om te verschijnen. De hele twee
de groep Zuidmolukkers die nog terecht
moet staan wegens samenspanning tegen
koningin Juliana die zij wilden gijzelen in
paleis Soestdijk, bestaat uit 23 verdachten
van wie er tot gisteren nog negen in preven
tieve hechtenis zaten.
Allen zullen op 30 augustus voor de recht
bank in Arnhem moeten verschijnen.
De officier van justitie mr. H. R. Lauwaars
verzocht de rechtbank de zaak tegen deze
groep van negen Zuidmolukkers (afkomstig
uit Assen, Delfzijl, Smilde en Groningen) te
willen schorsen tot 30 september, omdat
volgens hem de instructie nog niet geheel
is afgesloten. Er moeten nog enige getuigen
wprden gehoord, terwijl er nog wordt ge
zocht naar de wapens waarmee degenen die
naar Soestdijk zouden gaan zich zouden
wapenen. Vandaar het verzoek van de offi
cier om de zaak te verwijzen naar de rech-
ter-commissaris.
De Nijmeegse advocaat mr. J. R. Soons
protesteerde namens de verdediging hierte
gen. Hij kwam dan ook mef het vereoek tot
opheffing van de voorlopige hechtenis door
deze negen verdachten in vrijheid te stellen.
Mr. Soons meende dat de zaak in verhou
ding tot veertien anderen die zich reeds op
vrije voeten bevinden, is scheefgetrokken.
DEN HAAG (ANP)
De federatie oud-
strijders organisatie
(FOS) en de stichting
rechtsherstel KNIL
hebben in een open
brief aan regering en
parlement met klem
verzoeht alsnog de
salarissen uit te ke
ren aan de 37.500 ex-
KNIL-militairen
over de periode dat
zij in Japanse krijgs
gevangenschap ver
keerden, het gaat in
totaal om een bedrag
van circa 1,5 miljard
gulden.
Volgens de FOS zijn
er 37.500 ex-KNIL
krijgsgevangenen (of
hun nabestaanden-
rechthebbenden),
Oud-strijders
vragen uitkering
ex-KNIL-lers
10.000 burger-geinter-
neerden (ambtenaren
en particulieren) en
2500 politieke gevan
genen. Het meest
reëel vinden de orga
nisaties om alle
krijgsgevangenen uit
de Pacific een gelijke
uitkering toe te wij
zen, zodat voor de in
totaal rond 50.000
„gevallen" 800 mil
joen gulden
16.000.- per per
soon) beschikbaar
moet komen.
De federatie heeft be
rekend, dat het totale
bedrag aan terug te
ontvangen gelden
neerkomt op 800 mil
joen gulden voor ach
terstallige salarissen,
verbetering van de
weduwenpensioenen
en vergoeding van de
oorlogsschade ten be-
'dra van 450 miljoen
gulden.
BEERNINK:
liet iedereen is lezer van „Her-
rmd Nederland", een oecume-
ich opinieweekblad voor kerk,
lltuur en samenleving. Niet ie
reen heeft daardoor kennis
nnen nemen van een inter-
met mr. Andriessen, voor-
van de KVP-fractie in de
'eede Kamer, in het nummer
i dat blad van 12 juli 1975.
heer Andriessen doet in het
erview verbijsterende uit
raken. Zo zegt hij letterlijk:
et CDA is dus inderdaad
en confessionele partij meer,
En verder verklaart hij:
s geen christelijke partij",
ze uitspraken zijn bij de ARP
de CHU bepaald niet goed
fallen. Mr. Aantjes heeft in
interview in „Hervormd Ne-
and" van 26 juli 1975 zich
Pjdelijk van zijn collega-frac
evoorzitter gedistancieerd,
enals later mevrouw Van
leuwen en een groep van 32
ien van de ARP. En de onver-
ichte uitspraken van mr. An-
iessen hebben ook de CHU
ït onberoerd gelaten.
:t is mij bekend, dat vele ver
miste CHU-leden zich tot
of. Steenkamp gewend heb-
n, teneinde duidelijkheid en
aarheid over de grondslag van
t CDA te verkrijgen.
zijn nu de feiten? Er be-
bat een federatief CDA, waar-
KVP, ARP en CHU met be-
Pud van ieders eigen identiteit
zelfstandigheid, samenwer-
n. Het is bekend, dat de frac-
van deze drie partijen in de
ireede Kamer deze samen-
srking niet kennen, maar dit
int laat ik nu maar ter zijde,
enals het feit, dat pas volgend
ar beslist zal worden over de
of bij de Kamerverkiezin-
n 1977 al dan niet met één
3 A-lijst zal worden uitgeko-
Ipn. Eveneens een feit is, dat
een half jaar geleden in Woud-
schoten, na moeizame bespre
kingen, als grondslag van het
federatief CDA is aanvaard het
Evangelie, waaronder wordt
verstaan de gehele Bijbel.
En verder luidt de naam van het
CDA: CHRISTEN-Democra-
tisch Appèl.
Ik heb mr. Andriessen altijd
beschouwd als een bekwaam,
maar ook als een voorzichtig
politicus. En ik begrijp, eerlijk
gezegd, nog niet, hoe hij tot zijn
uitspraken is gekomen. Hij wist
toch en weet nog, dat deze za
ken bij de ARP en de CHU
bijzonder zwaar wegen. Ik ben
het met hem eens, dat de om
standigheid, dat een parij zich
christelijk noemt, geen voldoen
de waarborg inhoudt voor waar
lijk christelijke politiek. Maar
wie beweert, dat het CDA geen
confessionele n geen christelijk
partij is, miskent de „C" in
„CDA" en houdt geen rekening
met de duidelijke afspraken van
Woudschoten.
Christelijke politiek is het van
uit het Christen-zijn met Gods
Woord als richtsnoer en toets
steen, in samenwerking met ge
lijkgezinden, medewerking ver
lenen aan het bestuur van land,
provincie en gemeente en daad
werkelijke pogingen aanwenden
tot verbetering van de maat
schappelijke toestanden in bin
nen- en buitenland. Christelijke
politiek is het streven naar de
bevordering van de komst van
Gods Koninkrijk. Ik vermoed,
dat mr. Andriessen met deze
omschrijvingen niet veel moeite
zal hebben.
Maar als ik beweer, dat het
voeren van christelijke politiek
veiliger is bij een partij op bij
belse grondslag dan bij een
„nuetrale" partij, gaat dat mr.
Andriessen blijkbaar te ver. Hij
kiest dan voor een „open" par
tij. De „Leeuwarder CouTant"
van 22 juli 1975 schreef, dat het
hier gaat om véél meer dan om
een verschil in. taal en woordge
bruik. Hier spelen, zo zegt het
blad, oude, fundamentele, gods-
dienstiege en politieke verschil
len tussen protestanten en
rooms-katholieken een rol. Nu
wreekt zich, zo vervolgt de
Leeuwarder Courant, dat de
grondslag destijds meer als een
noodverband dan als een levend
geloofsverband tot stand is ge
komen. De formule, die de kop
stukken van KVP, ARP en CHU
hebben uitgedokterd, leeft niet
zo bij de KVP-achterban, maar
de trouwe aanhang van de CHU
en ARP staat op die grondslag.
Volgende week vindt het CDA-
congres plaats. Er valt mijns
inziens niet aan te ontkomen,
dat de in Woudschoten aanvaar
de grondslag in discussie komt,
teneinde te kunnen constateren,
dat iedereen er nog achter staat.
Ik gun mr. Andriessen geen po
litieke nederlaag, maar ik zou
het verstandig van hem vinden,
wanneer hij zijn woorden terug
nam, eerlijk erkennende, dat hij
zich vergist heeft in de verhou
dingen, zoals die in brede krin
gen van de ARP en CHU leven.
Zouden de opvattingen van mr.
Andriessen onverhoopt door het
congres worden aanvaard, dan
kan men het beste de „C" uit
„CDA" schrappen, de grondslag
laten vervallen en als open par
tij verder marcheren.
Eenheid is mooi, samenwerking
is goed, maar niet ten koste van
alles. Blijkt het CDA een partij
te zijn zonder een stevig begin
sel, dan hoeft het voor mij niet
En nu kan men zeggen, dat het
in de politiek meer aankomt op
daden dan op woorden. Volko
men juist, maar die daden moe
ten steunen op een grondslag,
waarover geen misverstand be-,
staat.
Blijft het misverstand bestaan,
dan is het CDA-congres op 23
augustus a. s. tot mislukking
gedoemd. Dr. De Zeeuw is heen
gegaan als voorzitter van de
KVP, omdat hij met zijn uit
spraak, dat het CDA en gevaar
bracht. Mr. Andriessen heeft in
wezen een soortgelijke uit
spraak gedaan. Hij huivert om
van het CDA te spreken als een
christelijke partij. Op zichzelf
begrijp ik die huiver wel, maar
als aanhanger van de CHRIS-
TELIJK-Historische Unie aan
vaard ik de kritiek op de naam
van mijn partij, wetende, dat
haar leden en geestverwanten,
met alle fouten die de mens nu
eenmaal aankleven, met vallen
opstaan, toch steeds pogingen
hebben gedaan om iets van de
Christelijke politiek te maken.
Zegt men bij voorbaat, dat een
partij geen christelijke partij is,
waar belanden we dan? In een
situatie van grote onzekerheid,
die velen met mij zullen doen
zeggen: ik zie het niet meer
zitten, het hoeft voor mij niet
Tanker ramt booreiland
In de golf van Mexico is gisteren een Britse tanker, de 33.000
ton metende Globtik Sun, in aanvaring gekomen met een
booreiland en vervolgens in brand gevlogen. Van de tanker
zijn 41 opvarenden gered, vijf worden vermist. Het booreiland
was niet bemand. De zee brandde later over een oppervlakte
van verscheidene kilometers.
Joan Little vrijgesproken
RALEIGH (Rtr) Een jury van zes blanken en zes negers heeft
in de Amerikaanse stad Raleigh de 21-jarige negerin Joan Little
vrijgesproken. Zij werd ervan beschuldigd een gevangenisbewaker
met een ijspriem te hebben vermoord, nadat zij eerst door hem
zou zijn aangerand. De jury deed er tachtig minuten over om tot
deze uitspraak te komen.
ttflNGENflflM,
kennis te maken met een krant waarin u óók het nieuws uit eigen
omgeving kunt vinden: de Leidse Courant. 14 dagen krijgt u 'm
toegestuurd, gratis en vrijblijvend, als u nu de bon invult.
j 0Rm stuur de
»|«€J LEIDSE COURANT
U 1 lf zonder verdere verplichting, 14 dagen gratis naar:
adres:
woonpl.: tel
Stuur deze bon in open envelop,
zonder postzegel naar:
Antwoordnr. 349, Leiden. L.G1QS6 V/OUrdnt
De Zeeuw onduidelijk
BIJ ZIJN UITTREDEN uit de K.V.P. heeft oud-voorzitter De
Zeeuw enkele feiten duidelijk gemaakt; bijvoorbeeld dat de politie
ke plaatsbepaling van het C.D.A. hem niet zinde. Dit verklaart
ook beter, waarom De Zeeuw de door hem in Woudschoten met
A.R.P. en C.H.U gemaakte afspraken annuleerde, dan zijn argu
mentatie bij een door hem gewenste "openheid" van het C.D.A.
Maar wat onduidelijk blijft, is hoe De Zeeuw als hij een nieuwe
partij gaat oprichten dan tot een plaatsbepaling komt, welke voor
zijn politiek gedragspatroon wel een bevredigende verklaring geeft.
Als hij op leden van D'66, D.S.'70 of het Democratisch Actiecen
trum mikt als partners voor de met hem sympathiserende christen
democraten, zal hij zeer zorgvuldig moeten selecteren. Want anders
ontbreekt straks ook daar de "duurzame en consequente keuze
voor een progressief beleid" waarvan de kiezers begrijpen dat ze
èn anders is dan de vooruitstrevende politiek waarvoor het C.D.A.
zich sterk wil gaan maken èn anders dan het politiek program
van een niet verder naar links afbuigende Partij van de Arbeid.
TOT NOG TOE IS GEBLEKEN, dat alles wat tussen het centrum
links van de christen-democratische partijen en een democratisch-
socialistisch blok opbloeit, planten zijn die even lekker ruiken en
een frisse aanblik vertonen, om daarna af te glijden tot een
kwijnend bestaan, zo niet door te schieten naar helemaal links
(P.P.R.) of centrum-rechts (de meeste kopstukken van D.S.'70).
Als De Zeeuw op die manier voor links gaat kiezen, wordt het
linkse blok dermate heterogeen dat het christen-democratisch
centrum zich van een verwijt over interne meningsverschillen niets
meer hoeft aan te trekken.
Net andersom
VOLGENS HET SCHAARSE NIEUWS DAT tot dusver over het
begrotingswerk van het kabinet-Den Uyl werd verstrekt, zijn de
ministers het erover eens geworden wèt ze in 1976 mogen uitgeven,
maar moet nu nog vastgesteld worden in hoeverre die uitgaven
te financieren zijn. Dit laatste is vóór de zomervakantie van de
ministers alleen maar globaal geschied.
Volgens het Centraal Planbureau vallen de belastingontvangsten
meer tegen dan op grond van vroegere prognoses was voorspeld;
een van de oorzaken hiervan zou zijn dat de regering haar
belastingschema niet heeft aangepast aan de gevolgen van haar
beleid om het nationaal inkomen beter te verdelen. Wanneer één
persoon met een inkomen van 100.000 gulden er 20.000 gulden bij
krijgt, levert dit meer belasting op dan wanneer tien mensen met
een inkomen van 18.000 gulden die 20.000 gulden mogen verdelen.
Bovendien kloppen de cijfers van onze nationale produktiestijging
niet meer.
Waarschijnlijk gaat de regering tussen nu en 1 september proberen
dekking tg vinden voor het nieuwe gat dat zo in de begroting
ontstaat. Blijven de uitgavencijfers daarbij onaantastbaar? Raar;
want in een normaal huishouden gaat het net andersom. Daar
raamt men eerst wat in redelijkheid aan inkomsten binnengebracht
zal worden en beslist men daarna wat er uitgegeven zal worden.
Een regering die te veel zaken op haar urgentielijst zet, loopt nu
eenmaal groot risiko vast te lopen; net als een gezin dat te veel
grote artikelen op afbetaling koopt.
DEN HAAG (ANP) De leer
lingen van atheneum en gymna
sium, die dit jaar eindexamen
hebben gedaan in economische
wetenschappen-2, krijgen de
kans opnieuw schriftelijk exa
men in dit vak te doen: op 28
augustus of in oktober-novem-
ber. Het nieuwe cijfer, wordt,
als het hoger uitvalt dan het
reeds behaalde, het examencij-
fer. De scholen zullen worden
verzocht alle kandidaten op de
hoogte te stellen. Volgens een
schatting zouden 250 examen
kandidaten dit jaar zijn gedu
peerd door een examenopgave,
die betrekking had op niet be
handelde stof.
Minister Van Kemenade, die dit
gisteren aan de voorzitter van
de onderwijscommissie in de
Tweede Kamer heeft meege
deeld, meent dat het onjuist is
de normen voor het examen
voor dit jaar te veranderen, om
dat ook dan niet alle onbillijkhe
den zouden worden c
Drs. Lenferink uit Arnhem, de
leraar die geweigerd had dit
jaar de examencijferlijsten te
tekenen, betreurt dat niet vóór
de diploma-uitreiking een oplos
sing kon worden bereikt. Hij
vindt de herkansing geen onre
delijke oplossing, omdat de ge
wraakte opgave volgens hem
een „verwoestende werking"
heeft gehad. Als de normen wa
ren bijgesteld, had evenwel de
oplossing van het probleem niet
zolang op zich laten wachten.
Tot de onbillijkheden van de
herkansing rekent hij diverse
mogelijkheden, zoals dat van de
leerling die gezakt is omdat hij
drie vijven had, bij de herkan
sing een voldoende kan halen,
maar ook dan niet zal slagen,
maar dan pas het recht verdient
op een herexamen in een van
beide andere vakken waarvoor
hij een vijf behaalde.
ADVERTENTIE]
'VOORN EN KONING'
Goedkope volwaardige aircondit
installatie
In enkele uren te plaatsen
Geen hak of breekwerk
Luchtgekoeld (geen waterverbruik)
Zeer geruisarm
Hoogte 54 cm, breedte 93 cm, diepte 27,5 cr
Nederlands fabrikaat
Vraag vrijblijvend uitvoerige informatie!
VOORN en KONING
AIRCONDITIONING BV
Beneluxweg 2, Bodegraven.
Tel. 01726-3960'