,lk heb in die afgelopen jaren
wel eelt op mijn ziel gekregen'
Folkloristische
groep uit Polen
;komt naar
Leiden
Kunst
op
zicht
Leiden wacht serie
muzikale
hoogtepunten in het
komende
winterseizoen
UITGAAN
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Leiden In het muziekzeizoen dat voor de deur staat, zullen
in Leiden diverse hoogtepunten niet ontbreken. De zes
concerten, waaruit K&O's Meesterserie bestaat, zijn stuk
voor stuk concerten van een bijzonder niveau. Tijdens hel
eerste concert van de Meesterserie wordt het Rotterdams
Philharminisch Orkest geleid door Edo de Waart en treedt
niemand minder als solist op dan de beroemde meesterpia-
nist Nikita Magaloff. Deze pianist werd in St. Petersburg
geboren. Tijdens de Russische revolutie vluchtte hij naar
Parijs waar hij zijn muziekstudie voortzette bij Isidor Phi-
lipp. Op 17-jarige leeftijd verliet hij het conservatorium met
de eerste prijs en veel lovende woorden van Maurice Ravel.
Zijn eerste tournee door Amerika vond plaats in 1947 en
was zo succesvol dat hij er sedertdien ieder jaar terugkeert.
Hij concerteerde in geheel Europa, in Noord- en Zuid-Ameri-
ka en in het verre Oosten. Nikita Magaloff woont in Zwitser
land. Sedert 1949 heeft hij de leiding van de 'Classe de
Virtuosité' van het conservatorium te Genève.
Op 21 november staat de grote dirigent Roberto Benzi voor
het Rotterdams Philharmonisch Orkest. De Nederlandse
pianist Jan Wijn, die internationaal grote bekendheid geniet,
zal een werk voor piano en orkest uitvoeren, dat niet al te
dikwijls in de concertzalen klinkt, n. 1. de Variations Sympho-
niques van Franck, dit in tegenstelling tot het zo bekende
en geliefde „Keizersconcert" (Beethovens vijfde pianoconcert)
dat Magaloff zal spelen. Franck's Variations Symphoniques
zullen echter niet minder in de smaak bij het publiek vallen.
Het is een uiterst mooi werk dat dankbaar voor de piano
geschreven is.
Het derde concert uit de Meesterserie wordt op 18 december
gegeven. Ook dan treedt het Rotterdams Philharmortisch
Orkest weer in de Stadsgehoorzaal voor het voetlicht, dit
keer geleid door de jonge, veelbelovende dirigent, Hans Vonk.
De jonge Nederlandse violiste Vera Beths zal dan Mozart's
vioolconcert K. V. 219 uitvoeren. K&O heeft deze soliste heel
graag binnen de serie gehaald, een violiste die door de pers
eens werd uitgeroepen tot „Kroonprinses der Nederlandse
violisten". Het afgelopen seizoen maakte Vera Beths, samen
met vaste begeleider Stanley Hoogland, een zeer succesvolle
tournee door Rusland en Hongarije. Vera Beths doorstaat
met glans een vergelijking met jong, beroemd, buitenlands
talent.
Het vierde Meesterserie-concert wordt een bijzonder concert.
Ten eerste zal nu niet het Rotterdams Philharmonisch Or
kest, doch het Noordhollands Philharmonisch Orkest naar
Leiden komen. Zoals bekend, is de vaste standplaats van
dit orkest Haarlem: De hele avond werdt gevuld door louter
soloconcerten, concerten die men zelden hoort. Het concert
wordt geopend met Mozart's pianoconcert in C, K. V. 246.
Solist zal zijn de Nederlandse pianist en leerling van Nikita
Magaloff Frédéric Meinders.
Daarnaast is de beurt aan twee andere solisten, n. 1. de
violiste Emmy Verhey en de cellist Harro Ruysenaars. Samen
zullen zij met het Noordhollands Philharmonisch Orkest het
dubbelconcert van Joh. Brahms uitvoeren. Na de pauze zal
men de drie solisten terugzien op het podium om, begeleid
door het Noordhollands Philharmonisch Orkest, Beethovens
concert voor piano, viool, cello en orkest uit te voeren. Helaas
hoort men dit prachtige concert zelden. Het is daarom des
te verheugender dan K&O dit concert in Leiden laat spelen.
Dit bijzondere concert wordt op vrijdag 23 januari gegeven.
Nog geen maand later, n. 1. op donderdag 12 februari, staat
weer het Rotterdams Philharmonisch. Orkest klaar. Het heeft
jaren geduurd, maar het is nu dan ook gelukt, om de dirigent
James DePreist naar Leiden te krijgen. Tijdens het 25-jarig
bestaan van K&O, vijf jaar geleden, was het optreden van
deze Amerikaanse dirigent een openbaring. Voor veel Leide-
naars zal het dan ook verheugend zijn dat DePreist weer
naar Leiden komt. Een verrassing is de soliste van deze
avond: Etsoko Tazaki. Zij was het die het vorig jaar tijdens
een zondagochtend-concert voor zeer enthousiaste stampvolle
Stadsgehoorzaal zorgde. Haar optreden was niet minder dan
een belevenis. Deze fenomenale pianiste zal samen met het
orkest onder leiding van James DePreist ongetwijfeld weer
een diepe indruk achterlaten.
Het zesde concert zal geleid worden door Ferdinand Leitner,
een dirigent van grote allure. Dit concert valt op vrijdag
12 maart. Gerard Hettema is een violist die de laatste tijd
sterk in de belangstelling is komen te staan. Hij zal het
vioolconcert van Max Bruch uitvoeren. We zien in deze
meesterserie zes verschillende dirigenten en niet minder dan
acht solisten.
I Naast deze zes concerten kan men ook het traditionele
1 K&O-Kerstconcert in het muziekabonnement op laten nemen.
Dit jaar krijgt dit Kerstconcert wel extra veel glans omdat
naast het Gewestelijk Orkest van Zuid-Holland het uit 120
1 zangers bestaande London Choral Society-koor zal medewer-
1 ken. Om het geheel nog meer kleur te geven heeft K&O
l niet minder dan vier solisten voor dit concert geëngageerd
n.l. de harpiste Sara Strumphler, de sopraan Nelly van der
i Spek, de fluitist Henk Vos en de alt Aafje Heynis. Er zullen
l twee dirigenten zijn: Frits Kox en de Engelse dirigent Leon
l Lovett.
L Om verzekerd te zijn dat men dit scala van muzikale
I I evenementen mee kan maken kan men een abonnement
Itl J nemen bij K&O. Een optelsom leert dat men zeven concerten
III gaat bijwonen die gegeven worden door drie verschillende
|j|* orkesten, geleid door acht dirigenten met medewerking van
I I* niet minder dan twaalf solisten. Bovendien zal een wereldver-
|l|>' maard koor van 120 leden eveneens medewerking verlenen.
Hl» Tot 20 augustus kan men nog abonnementen bij K&O
t bestellen. Wanneer men meerdere informatie over deze con-
certen wil hebben dan kan men de geïllustreerde programma-
i, folder bij K&O aanvragen (tel. 31841). Deze folder wordt
b gratis toegestuurd.
k Leiden De jeugdgroep Mlody Torun uit Polen maakt van
16 tot 29 augustus een toernee door ons land onder auspiciën
van „Jeugd en muziek". De groep bestaat uit dansers,
i koorleden en een orkest.
De trip is tot stand gekomen op basis van uitwisseling met
het Nationaal Jeugd Orkest, dat vorige maand met veel
succes is opgetreden in Polen, onder andere in Torun,
h Warschau en Krakau. Daarna heeft het orkest aan het
L festival in Wenen deelgenomen en met zijn optreden een
li uitstekende indruk gemaakt, aldus „Jeugd en Muziek".
g Het reisschema voor de jongeren uit Torun vermeldt voorstel-
lingen: op de Dam in Amsterdam, in de Rüinekerk in'Bergen
(NH), op het stadhuis in Arnhem, in de Burcht in Leiden,
op de Boulevard van Zandvoort, in de haven te Monnicken-
dam, op de Westermarkt in Amsterdam en op het Schouw-
li burgplein in Rotterdam.
In en rond Leiden
Bioscopen
Luxor: Stationsweg 19. tel. 21239.
„The Godfather II". 14 jr. Dagelijks.
14.00 en 20.00 uur.
Camera: Hoge Woerd 49, tel. 24919.
..Where Eagles dare". 14 jr. Dagelijks.
20.00 uur. Kindermatinee: ..Robin
Hood en zijn schelmen", wo. za. 14.30
uur. zondag: 14.00 en 16.15 uur.
Nachtvoorstelling: „Binnie Clyde".
Vrijdag en zaterdag 23.30 uur.
Udo: Steenstraat 39. tel. 24130. „Sa
men uit. samen thuis", al. dag. 14.30.
19.00 en 21.15 uur. zondags: 14.30.
16.45. 19.00 en 21.15 uur.
Studio: Steenstraat 39. tel. 33210.
„The return of the Pink Panther", a.l.
dag. 14.30, 19.00 en 21.15 uur. zon
dags: 14.30. 16.30. 19.00 en 21.15 uur.
Trianon: Breestraat 31. tel. 23875.
„Inpikken en wegwezen". 14 jr. Dag.
14.30. 19.00 en 21 15 uur. zondags.
14.30, 16.30. 19.00 en 21.15 uur.
Rex: Haarlemmerstraat 52. tel. 25414.
Blood Money". 18 jr. Dag. 19.00 en
21.15 uur. Kindermatinee: „Pipi in
Takatukaland". a.l. woensdag 14.30
uur. Nachtv.: „Als mannen dat alle
maal zouden weten", 18 jr. vrijdag en
zaterdag 23.30 uur.
Hulpverlening
Burgerraadsman. Koornbeurssteeg 7.
tel. 54171. spreekuur maandag, dins-
Idag en woensdag van 11-12 uur en
donderdag van 18.30-19.30 uur.
SOS-Hulpdienst, dag en nacht, tel.
25202.
Oud Poelgeest
De volksdansvereniging Oud
Poelgeest begint aanstaande
maandagavond in de Kon.
Wilhelminaschool aan de Oos
terstraat met het instuderen
van een nieuw programma,
waarin opgenomen dansen uit
de Balkan, Israël en tal van
Engelstalige landen. Op de
eerste trainings avond van het
nieuwe seizoen houdt de ver
eniging tussen 19.45 en 22 uur
een zgn. .,open liuis".
Grof vuil
De grof vuilwagen van de gemeentelij
ke reinigingsdienst komt maandag
langs de volgende straten van Leiden:
Maresingel (van Julianastraat tot
Zwarte Pad): Prins Frederikstraat; Ko
ningstraat: Bronckhorststraat: Willem-
straat: Prins Hendrikstraat; plein;
Mauritsstraat; Louise de Coligny-
straat; Waldeck Pyrmontstraat; Mar-
nixstraat (van Maresingel tot Willem
de Zwijgerlaan); Amaliastraat; Johan
Willem Frisostraat; Van Hogendorp-
straat; van Limburg Stirumstraat; v.d.
Duinstraat; Falckstraat. Anne van Sak
senstraat; Kemperstraat; Molenstraat;
Maresingel (van Zwarte Pad tot Haar
lemmertrekvaart); Pasteurstraat; Han
senstraat Korte Hansenstraat, Leeu
wenhoekstraat; Groenoordstraat
plein; Mussenbroekstraat; Lucas van
Leydenstraat; Bakker Korffstraat; Jan
Lievenstraat; Frans van Mierisstraat;
Gabriël Metsustraat; Broekeweg.
Stadspolderwag; Haarlemmerweg;
Raampoort; Raamstraat; Maredijk
Piet Heinstraat; Vendelstraat, Poel-
geeststaat; Schutterstraat; Maredijk-
hofje; Vaartkade; Aloëlaan; Rijnsbur-
gersin'gel; Marislaan.
Burgerlijke stand
Leiden Geboren. Martinus Damia-
nus Jacobus, z.v J. M. L. Wïtsenburg
en C. J. M. den Hollander. Patrick
Krijn Bastiaan, z.v. E. li. Plug en H.
J. Klompien, Jacqueline Erma Elisabe
th. d.v. A. Vlasman en E. G. Guijt,
Arno. z.v. C. Kuijper en A. T, M.
Wouters, Daniëlle. d.v. H. A. van der
Plas en J. C. van der Plas.
Overleden: H. de Jong, geb. 3 juli
1914. man; G. P. Sikkel, geb. 10 juni
1912, echtgenote van R, van Leeu
wen; G. D. Maas, geb. 18 maart 1929.
Gehuwd P. J. N. Bekkema en M.
Distelvelt, A. A. Crepin en J. C. M.
Vervaat. H. Brouwer en A. van der
Zeeuw, J. Azier en I. E. A. C. van der
Sluijs. H. W. E. de Bock en M. T. M.
de Krou. P. A. van den Bogaard en
A. P. C. van Egmond. P. J. Meijer en
M E. G. Franken. L. D. Kraak en C.
C. Gerritsen.
Ondertrouwd: P. Brouwer en M. Bo-
dijn, C. C. L. Berg en J. F. G. M
Overdevest. T Bloemzaad en M. A.
Haasnoot. J. de Bres en J. C. de
Langen, W. J Brugman en J. Ouwer-
kerk, A. de Geus en M. Y. W. M.
Isphording, P de Graas en A. D. C.
Rieken. K. R. Groen en W. H. G.
Geerlings, H. van Haastert en I. M.
Steinebach, H. Kluivers en T. C. van
Eijk. W. L. Lindhout en T. I. Vaillant,
F. Schokking en P. M. F. Erichsen,
F. van der Sluis en T. de Wit. R. W.
M. van Velzen en M. L. H. van Roer-
mund, M. J. Vink en H Wildvank, F
J. M. Willems en T. C. Ramp.
Josephine van Gasteren: onbegrijpelijk
Het Stadstoneel verdwijnt, maar Josephine van Gasteren blijft
Van onze kunstredaktie
Rotterdam/Leiden - Vorige week werd na een vergadering van
de gemeentelijke raadscommissie kunstzaken, de door de To-
neelraad Rotterdam voorgestelde opheffing van het Stadstoneel
een feit. Per 1 september 1976 wordt de subsidiëring van het
gezelschap, dat het afgelopen jaar vier voorstellingen in Leiden
gaf en dat ook het komend seizoen weer gaat doen, stopgezet.
Een nogal wonderlijke procedure ging aan deze bslissing
vooraf, waarmee de Toneelraad heeft bewezen dat het theater
klimaat er in Rotterdam in de loop van de jaren niet gunstiger
op is geworden en tevens heeft getoond dat hij de verantwoor
ding van de besluitvorming rond het Stadstoneel, niet geheel
voor eigen rekening wenst te nemen. Immers de Toneelraad
draagt de volledige verantwoording voor het Rotterdamse
theaterbeleid en mag daardoor ook zelf beslissingen nemen.
Ditmaal liet de raad echter zijn beslissing ook nog eens goed
keuren door de commissie kunstzaken, vermoedelijk om dat
hij in deze problematiek niet alleen wilde staan en een
ambtelijk lichaam als een gemeenteraadscommissie achter zich
wilde hebben.
De moeilijke situatie in Rotter
dam, waarover we van ge
dachten wisselden met Josep
hine van Gasteren, samen met
regisseur Cor Stedelink artis
tiek leider en oprichter van
het Stadstoneel Rotterdam
(STR), wordt duidelijk als we
even de geschiedenis in dui
ken.
Regelrecht gevolg van de ten
dens die zich vijf jaar geleden,
ha de actie Tomaat, heeft af
getekend was de opheffing
van naar de smaak van de
actievoerders al te gevestigde
gezelschappen als „De Neder
landse Comedie" en „Het
Nieuw Rotterdams Toneel". In
Rotterdam had die opheffing
nogal wat voeten in de aarde
en de gemeenteraad besloot
destijds een Toneelraad in het
leven te roepen, die alle ver
antwoording en bevoegdheden
met betrekking tot het theater-
gebeuren gedelegeerd kreeg.
Belangrijke opzet was in de
toekomst te voorkomen wat
eerder gebeurd was en geves
tigde gezelschappen uit de
plannen te bannen. Besloten
werd per jaar subsidie te ver
lenen. Iedereen kon initiatie
ven bekend maken en verzoek
om steun bij de Toneelraad
indienen. Ondanks de ver
nieuwde opzet bleef het kli
maat slecht en kwamen nage
noeg geen van de door de
Toneelraad gepushte projec
ten van de grond. Voorstellin
gen van het Thematheater bij
voorbeeld, waren dermate be
neden peil, dat het gezelschap
na een seizoen al werd opgehe
ven. Het kostbare prestige-ob
ject van de Toneelraad, de
produktie van „Penthesilea"
van Kleist, werd de afgang
van het seizoen '73/'74. Het
publiek begon de schouwburg
te mijden, omdat er toch wei
nig zinnigs meer te zien bleek.
Op dat moment kwam Josep
hine van Gasteren, die zich na
het verdwijnen van het Rotter
dams Toneel met het repertoi
re van het Piccolo-theater had
bezig gehouden, met nieuwe
plannen voor de schouwburg.
Samen met Stedelink nam ze
de artistieke leiding van het op
te richten Rotterdams Stadsto
neel op zich en programmeer
de voor het eerste (afgelopen)
seizoen vier voorstellingen:
twee ietwat conventionel „Fi
garo's bruiloft" en „De wijze
kater" en twee Nederlandse
premières Arrbal's „Autokerk
hof" en „Maria Stuart" van
Hildesheimer.
Het werk van het STR werd
zowel bij de pers als het pu
bliek redelijk tot goed ontvan
gen, er leek weer reden tot
enig optimisme voor de toe
komst. Leek, want de beslis
sing om het gezelschap aan
het einde van het komend sei
zoen op te heffen, gooide roet
in het eten. Het vertrek van
Cor Stedelink per 1 september
volgend jaar werd aangegre
pen als motief.
Josephine van Gasteren: „Het
is een onbegrijpelijke zaak. We
hebben het afgelopen seizoen
niet makkelijk gehad. Het pu
bliek was het vertrouwen in de
schouwburg kwijt en het
duurt natuurlijk heel lang
voor dat dat hersteld is. Bo
vendien liepen de acteurs na
alle narigheid die we hier heb
ben gehad, met een boog om
Rotterdam heen, maar we
moesten toch vier stukken be
zetten. Dat is gelukt ondanks
onze late benoeming en ik
vind dat we niet mogen klagen
na dat eerste seizoen. De men
sen kwamen weer, er werden
abonnementen verkocht, voor
stellingen in het land liepen
ook aardig en we hebben zelfs
voor uitverkochte zalen ge
staan. Ook voor het komend
seizoen hebben we goed reper
toire samengesteld, met vier
premières van de 5 produkties
voor Nederland en ik vind het
onbegrijpelijk om die redenen,
dat een gezelschap in opbouw
zoals het onze nu al wordt
opgeheven".
- Wat zijn daarvoor de werke
lijke argumenten?
„In principe is duidelijk ge
worden dat ze hier liever geen
ensemble hebben. Dat is ge
vaarlijk, dat ruikt naar het
Nieuw Rotterdams Toneel en
dan loop je de kans dat er
weer een gevestigde toestand
ontstaat, waarbij mensen op
hun lauweren gaan rusten.
Pieter Lutz: een dictatuur zoals je die in Oost-Europa
kunt verwachten.
Dat is natuurlijk onmogelijk,
je kimt het je in Nederland
echt niet meer permitteren om
als gezelschap in slaap te val
len, bovendien brengen wij
geen conventioneel theater.
Natuurlijk „De wijze kater" en
volgend jaar „Romeo en Ju
lia", maar ik vind dat je niet
direct alleen maar onbekende
dingen moet doen. Daar win
je het vertrouwen van je pu
bliek niet mee terug. Ja, en
daarnaast willen ze niet dat ik
in mijn eentje de boel leid'.
„Ik had die beslissing in eerste
instantie niet verwacht, maar
hele maal als een verrassing
komt het ook weer niet Je
merkt zo iets toch al een tijd
aan kleine dingen. Die angst
voor een ensemble.
De situatie was voor ons al
moeilijk. We kunnen acteurs
niet meer dan een contract
voor één jaar aanbieden en
dan mag je van zo iemand niet
verwachten, dat ie zijn boeltje
pakt, in Rotterdam komt wo
nen en daarbij het risico loopt
volgend jaar weer op straat te
staan. Je kunt ze geen zeker
heid bieden, dat is één pro
bleem en het tweede is dat ook
zij het vertrouwen in Rotter
dam kwijt zijn".
Pieter Lutz, die tijdens ons
gesprek de schouwburg bin
nen kwam: „In wezen is het
allemaal al verschrikkelijk
oud en bekend. Als ambtena
ren moeten gaan uitmaken
wat kunst is, dan krijg je dit
soort toestanden. Ook de Rot
terdamse beeldende kunste
naars kennen die problemen,
wij zijn niet de enigen. Zo'n
situatie is denkbaar in Oost-
Europa, maar niet meer in Ne
derland. Het is gewoon dicta
tuur. Je doet er immers niks
tegen. Maar zoals gezegd het
is al heel oud en er is in
Rotterdam nog niets veran
derd".
Josephine van Gasteren: „Pie
ter is een goed voorbeeld. Die
is nog maar net in Rotterdam
terug of hij hoort dat het ge
zelschap wordt opgeheven.
Kijk, ik praat niet voor mezelf,
ik kan werk genoeg krijgen.
Het volgend seizoen ga ik de
vrije produktie in. Een schitte
rende ról bij John de Crane,
de hoofd- en titelrol in het
stuk De Gemberbroodjuf-
frouw. Wat mij aan mijn hart
gaat zijn de acteurs, jonge
mensen die hard werken aan
hun carrière en die nu in de
kou staan en deze klap maar
weer moeten zien te verwer
ken. Vooral als een continui-
teit is beloofd. En dan natuur
lijk het publiek".
„Ik had mijn plannen inge
diend voor het seizoen '76/'77.
Ze hebben me gevraagd die
nog meer te detailleren. Dat
heb ik gedaan en dat heeft me
mijn zomer gekost. Ik kan er
nu twee als adhoc-produktie
gaan brengen. Dat willen ze
graag. Een is nu al definitief
beslist. „De moeder" van Wit-
kieviscz, onder regie van Lo-
dewijk de Boer, première
maart '77".
- Is dat geen zoethoudertj?
„Nee, ze willen me alleen niet
als leidster, maar wel in losse
produkties, dan hebben ze zelf
de touwtjes in handen, neem
ik aan. Ik doe die voorstellin
gen waarschijnlijk wel, maar
alleen als ik ze goed kan bezet
ten. Want ik hoor ze overal al
zeggen: Dat mens van Van
Gasteren moet zo vreselijk no
dig daar in Rotterdam, het
doet er niet toe hoe, als ze
maar bezig is". Nou ik moet
misschien ook wel nodig en ik
ben van cement en ze krijgen
me niet kapot, maar ik wil
alleen als ik artistiek verant
woord werk kan leveren".
- Waarom juist in Rotterdam?
„Ik weet het niet, wat dat is,
maar dit gebouw, die schouw
burg, dat vind ik zo'n heerlijk
theater. Toen ik in Piccolo zat
en dat gerommel hier zag, ging
me dat erg aan mijn hart.
Trouwens er zijn meer ac
teurs, voor wie die aantrek
kingskracht geldt. Mensen als
Pim Dikkers, Lies Franken,
Pieter Lutz."
- U viert dit jaar uw veertig
jarig toneeljubileum?
„Voor mij hoeft dat niet zo,
want ik vind het nauwelijks
belangrijk. Maar ze laten ge
loof ik een feest organiseren
en een portret maken. Het
voortbestaan van het Stadsto
neel zou een mooi cadeau zijn
geweest. Als ik een paar mil
joen had hè, dan ging er een
bedrag naar de dierenbescher
ming, het kankerfonds en dan
kocht ik hier de hele boel op
en dan zou ik een paar jaar
schitterend toneel gaan ma
ken. Niemand die me dan weg
kreeg. Maar dat is gedag-
droom".
„Ik ga nu eerst met vakantie,
naar mijn oude plekje in Grie
kenland. Ik heb het dit keer
wat makkelijker verwerkt dan
destijds met het Nieuw Rotter
dams Toneel. Dat ben ik te
boven gekomen, door me hele
maal op de Piccolo-producties
te storten. In het jaar dat ik
hier werk heb ik wel eelt op
mijn ziel gekregen, ben-ik za
kelijker geworden en minder
emotioneel gaan reageren. Die
vakantie heb ik nodig om alles
te kunnen relativeren, boven
dien heb ik gehoord dat de
Griekse goden op de Olympus
een hartig woordje met me
willen spreken, want ik heb
me weer veel te druk gemaakt
de laatste tijd".
Ton van Brussel
