deTijd
In Helsinki veel
woorden over vrede
essola
HP
Gowon betuigt steun
aan nieuwe regering
Ex-premier getuigt
in proces Athene
msmatis
e
VARA en
Portugal alom
aanwezig
de^^ENE
VEEL CONTACTEN IN WANDELGANGEN
het heerlijkste toetje,
één brok gezondheid
Veel regen en kou
verwacht door
mode-ontwerpers
in snikheet Parijs
DONDERDAG 31 JULI 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
ATHENE (UPI) - Bij de her-
vatting van het proces in Athe
ne tegen 20 leiders van het mili-
Pseudo-agent
zaait paniek
in Leeuwarden
LEEUWARDEN (ANP) - Een
22-jarige jongeman uit Leeu
warden, heeft dinsdagavond
voor enige paniek in de Friese
hoofdstad gezorgd toen hij
half verkleed als agent op
verschillende adressen aanbel
de en in één geval zelfs een
vrouw met revolver bedreigde.
De man, die een verwarde in
druk maakte, werd door de po
litie aangehouden en voor een
nader onderzoek opgesloten.
De pseudo-agent droeg een
blauw jasje en een heuse politie-
pet Hij belde op verschillende
adressen aan en sommeerde de
bewoners hun auto af te sluiten.
Eén vrouw trok zich er niets
van aan en zei „Wat heb ik met
jou te maken". „Wij zullen wel
eens zien wie hier de baas is",
zei de jongeman, waarop hij een
revolver trok en die op de
vrouw richtte.
Er ontstond nu enige paniek in
de straat. Een toevallig passe
rende hoofdagent in burger liep
op de man toe en liet hem weten
dat hij een taxi zoubellen. Ver
baasd liet hij daarop zijn revol
ver even zakken. Van dat mo
ment maakte de echte agent ge
bruik om de man te bespringen
en hem de geladen revolver te
ontfutselen.
De pet die hij droeg bleek vori
ge maand uit het politiebureau
te zijn gestolen.
Terschelling:
Badgasten
protesteren
tegen
rijverbod
TERSCHELLING (ANP) Op
initiatief van een aantal bad
gasten is op Terschelling een
handtekeningenactie gehouden
onder de toeristen om tegen de
invoering van een rijverbod op
dit Waddeneiland te proteste
ren. In een week tijd zijn 3000
handtekeningen verzameld.
In een brief aan de gemeente
raad van Terschelling zeggen de
actievoerders dat een zo'n groot
protest op de raadsvergadering
van 11 augustus, wanneer een
besluit genomen moet worden
over al dan niet een rijverbod,
niet genegeerd kan worden. Zij
vragen de raad dan ook terug
te komen op het principe-besluit
een rijverbod op Terschelling in
te voeren.
Veel meer
klachten over
geluidshinder
Schiphol
HAARLEM (ANP) Het aantal
klachten dat bij het informatie
centrum van de Stichting Ge
luidshinder Schiphol in juni is
binnengekomen, is twee keer zo
hoog als in dezelfde maand vo
rig jaar. In juni dit jaar kwa
men er 600 klachten binnen te
gen 302 vorig jaar. Het maand
cijfer 600 is het op één na hoog
ste sinds 1969. In september *73
werd het record bereikt van
1035 klachten.
Van 1 januari tot en met 31 juni
was het totaal aantal klachten
1861. De meeste klachten kwa
men in iuni (213) uit Lijnden
(gem. Haarlemmermeer). De
overige waren afkomstig üit
Amsterdam-West, (123 tegen
over 33 in mei), Amstelveen (115
tegenover 30 in mei), Amsterda
m/B uiten veldert (41), Uithoorn
(21) en Zwanenburg (17). De
klachten betroffen vooral het
lawaai van stijgende vliegtui
gen.
Ontheffing
van
autogordels in
onderzoek
Den Haag (ANP) Minister
Westerterp van Verkeer en Wa
terstaat laat onderzoeken of op
medische gronden ontheffing
verkregen kan worden van het
dragen van autogordels. Totnu-
toe zijn vierhonderd aanvragen
om een dergelijke ontheffing
binnengekomen.
Een adviescommissie, bestaande
uit vijf artsen en een technisch
deskundige, zal nagaan of uit
zonderingsbepalingen op medi
sche gronden gewenst of nood
zakelijk zijn. Aan de hand daar
van zal de minister richtlijnen
en procedures vaststellen.
taire bewind dat van 1967 tot
1974 in Griekenland aan de
macht was, heeft de president
van het hof nog drie advocaten
aangewezen voor de verdedi
ging van 16 van de verdachten,
van wie de advocaten op de
openingsdag waren weggelopen.
De oorspronkelijke verdedigers
van de 16 beklaagden trokken
zich terug omdat het proces
naar hun mening een wraakoe
fening was van het burgerlijke
regime dat nu aan de macht is.
Volgens hen bestonden er geen
waarborgen dat hun cliënten
een eerlijk proces zouden krij
gen.
Als eerste getuige verscheen Pa-
nayotis Kanellopolos, die ten tij
de van de staatsgreep op 21
april 1967 premier was. Hij ver
telde hoe om twee uur 's nachts
twee legerkapiteins hem uit zijn
bed haalden en onder bedrei
ging met machinepistolen naar
het militaire hoofdkwartier
brachten waar hij werd opgeslo
ten. De oud-premier zei dat hij
als regeringsleider de staat niet
had kunnen beschermen omdat
hij niet wist wat er ophanden
was. Volgens hem had koning
Konstantijn toen hij gehoord
had dat er bij de staatsgreep
bloed werd vergoten, zich neer
gelegd bij de nieuwe situatie.
Na aanvankelijk te hebben ver
zekerd dat er destijds geen en
kel gevaar voor een communis
tische putsch bestond, voegde
hij er later na kritische vragen
van de verdediging aan toe:
„Zelfs indien er op grond van
zekere inlichtingen een gevaar
bestond, dan had men het door
middel van het democratisch
systeem kunnen keren. Ik wilde
als premier Griekenland redden
door de democratie".
In de Haagse Post van deze
week laat schaakmeester Hans
Böhm weten dat hij eigenlijk
geen schaker is, maar iemand
die per se wil winnen. Daarmee
geeft hij onbewust ook het ka
rakter van deze HP aan: win
naars of verliezers. Bij de VA
RA bijvoorbeeld, waar het
rueuws over Portugal alle identi
teitsconflicten naar buiten
bracht, met daarbij de grote
vraag: mogen VARA-medewer-
kers kritiek hebben op Soares?
Ja, zeggen radioman Carel Ros
kam en zijn vrienden. Nee, zeg
gen VARA-voorzitter Kloos, het
tv-team van „Achter het
nieuws" en andere VARA-mede-
werkers.
En wie worden winnaars of ver
liezers in het PvdA-conflict in
Amsterdam. Nieuw-linkser
Hans van den Doel laat in zijn
HP-kolom uitkomen, dat list en
bedrog hoogtij vieren in de Am
sterdamse PvdA. „Het lijkt daar
net een geitenfokvereniging",
sneert hij.
Ook Elsevier meet het VARA-
conflict deze week breed uit De
getergde voorzitter André Kloos
zegt in dit blad, dat de maat nu
wel vol is. Kloos vindt het ge
woon te gek, dat de VARA eerst
volledige (ook financiële) steun
aan Soares gaf en dat nu eigen
medewerkers de Portugese so
cialistenleider afvallen. Volgens
Elsevier zit de VARA met, wat
het noemt, het extreem-linkse
groepje van Roskam lelijk in z'n
maag. Soares zegt in deze Else
vier: „De breuk loopt tussen
socialisten en communisten die
proberen een deel van de mili
tairen te dringen in de richting
van een communistische dicta
tuur in Portugal."
-SÊ
Q)
O)
■*9?
Vrij Nederland opent met een
onbarmhartige aanval op de rol
van de KVP in de slag om de
Haagse burgemeesterspost. On
der de koppen „Den Haag is de
KVP alles waard" en „Katholie
ke politici en het verdwenen
respect voor een dode" worden
handel en wandel van Andnes
sen en de zijnen sinds de dood
van mr. Victor Marijnen geana
lyseerd. Eén van de conclusies:
"„Nu eindelijk het moment daar
is dat de KVP als gevolg van
verkiezingsnederlaag op neder
laag via baantjes de macht moet
prijsgeven wordt er hard, grim
mig en onfatsoenlijk gevoch
ten".
VN interviewde Joop Glimmer
veen, leider van de Nederlandse
Volksunie met de verkiezing
sleuze „Houdt Den Haag blank
en veilig". Glimmerveen be
schouwt zichzelf als een redelijk
tolerant iemand, „maar als er
moeilijkheden zijn dan ga ik
over lijken". Een andere uit
spraak van hem: „Negers staan
dichter bij chimpansees dan
blanken".
Hervormd Nederland herdenkt
in een artikel het feit dat het dit
jaar dertig jaar geleden is, dat
de Amerikanen hun atoombom
afwierpen op Hirosjima. Aan
het einde van de historische be
schrijving komt dan de simpele,
maar tegelijk zo ontstellende
mededeling dat Amerika nu
Rusland veertig maal met kern
wapens kan vernietigen, waarte
genover Rusland Amerika maar
twaalf maal kan vernietigen.
Witte Pater Johan Wachters,
missionaris in de Westafrikaan-
se staat Mali, zegt in een vraag-
gesprek veel waardering te heb
ben voor de islamitische gods
dienst. „Ik vind dat de mensen
in Mali een zeer verfijnde cul
tuur hebben. Een van de dingen
die me hier in Nederland altijd
opvalt, is dat men hier zo bot,
zo lomp is." Het is zijn ideaal
te streven naar een christelijke
islam. Maar het shockeert de
islamieten erg dat wij zeggen
dat Jezus God is. „Dat hij een
profeet is, akkoord, maar dat
hij God is, dat vindt men een
schandaal, daar moet je niet
mee aankomen."
DE NIEUWE UNIE
De Nieuwe Linie geeft een goed
overzicht van de meningen bin
nen de PvdA over steun aan de
Portugese socialisten. Het Eer
ste Kamerlid Kwekselber laat
onverbloemd blijken waarom
hij van de partijlijn is afgewe
ken. Soares zou, volgens hem,
van medesocialisten moeten ho
ren dat een terugkeer van het
fascisme alleen te voorkomen is
door bundeling van alle linkse
krachten. Dat er nu sprake zou
zijn van een militaire dictatuur,
wijst hij af. In zijn ogen wordt
het militaire optreden gevoed
door de vrees voor een herha
ling van het drama in Chili,
waar de revolutie halverwege
bleef steken. Internationaal par
tijsecretaris Harry van den
Bergh zegt: „Solidariteit met
Soares is noodzakelijk". De mi
litairen moeten te allen tijde
ondergeschikt zijn aan het poli
tieke gezag.
In een interview zegt Chriet Ti-
tulaer het een beetje beangsti
gend te vinden dat hij zo be
kend is, omdat blijkens de vele
reacties hij wordt beschouwd
als de man van de televisie die
alles weet
De Groene heeft vlak voor het
ter perse gaan nog kans gezien
het nieuws over de staatsgreep
in Nigeria mee te nemen, hoe
wel daarmee een interessant
verhaal over de Organisatie
voor Afrikaanse Eenheid wat
werd verminkt. Paul Brill be
richt vanuit Libanon dat het
daar allesbehalve rustig is. Nog
steeds zijn er regelmatig bloedi
ge confrontaties tussen Palestij-
nein en falangisten. Libanon ver
keert op de rand van een burge
roorlog, waaraan moeilijk te
ontkomen zal zijn omdat een
nationale eenheid niet meer van
bovenaf te decreteren is. In de
Groene Amsterdammer ook een
beschouwing over de ervaringen
met het arbeiderszelfbestuur in
Joegoslavië.
In De Tijd deze week een gepe
perd commentaar vaTom
Crijnen over de situatie in Por
tugal. Hij signaleert daarom
trent een ideologisch gekrakeel
in Nederland, gelijk aan dat
rond het bewind van president
Allende van Chili. „Ook thans
treft men ter linkerzijde weer
groepen, die omwille van de
goede zaak bereid zijn alles
goed te praten wat er in Lissa
bon aan militaire directieven
worden uitgevaardigd.
Een democratisch meerpartijen-
stelsel wordt als volstrekt verou
derd van de hand gewezen zon
der afdoende bewijs en alle heil
verwacht van een raden-struc
tuur, waarom de meerderheid
van het Portugese volk niet
heeft gevraagd". Verder in De
Tijd een interview met Toon
Middelhuis, van 1952 tot 1964
voorzitter van het NKV, toen
nog KAB geheten. Hij kan het
met het NKV eens zijn, dat het
wil breken met het confessio-na-
listische confessionele karakter.
Hij hekelt fel de katholieke
standenmentaliteit, zoals die in
het katholieke volksdeel werd
in gehamerd: „In het katholieke
kamp erger nog dan elders ken
de men vooral dat standenver-
schil, standengedoe. Je had een
hogere stand, een geestelijke
stand, een boeren- en een mid
denstand, en dan was er ook
nog een arbeidersstand. Dat
speelde overal, ook in de kerk.
Je weet wel. de hogeren zaten
voorin en al naar gelang je min
der was, zat je naar achteren.
En helemaal achterin had je de
armenbanken, voor hen die
niets konden betalen."
Een blik in de conferentiezaal in Helsinki door een groothoeklens. Achter het bord
dat de Amerikaanse afvaardiging aanduidt zitten minister Kissinger en president Ford.
„JE KOMT OP EN JE GAAT AF"
KAMPALA (Reuter) Jakoeboe Gowon, de afgezette president
van Nigeria, heeft de machtswisseling in zijn land aanvaard en
de nieuwe militaire machthebbers zijn trouw betuigd. In een korte
verklaring voor de pers zei hij in de Oegandese hoofdstad
Kampala: „Wat mij betreft, ik heb deze regeringsverandering
aanvaard en betuig mijn volledige loyaliteit aan het volk en de
nieuwe regering".
Gowon deed een beroep op alle Nigerianen om in het belang van
het land met de regering samen te werken. Hij weigerde verdere
vragen te beantwoorden, maar besloot zijn verklaring met een
citaat van Shakespeare: „de hele wereld is een toneel... je komt
op en je gaat af'.
De nieuwe Nigeriaanse president Moeritala Mohammed heeft ge
zegd, dat Gowon en zijn gezin kunnen terugkeren als de situatie
weer normaal is. Gowon zal dan het pensioen van generaal krijgen
en zijn veiligheid zal worden gegarandeerd.
De staatsgreep was noodzakelijk, aldus Mohammed, omdat Gowon
het land in een chaos dreigde te storten. De militaire leiders zijn
vervangen, evenals de ministers en gouverneurs van de provincies.
Nigeria zal volgens Mohammed alle verplichtingen blijven nako- nipuwn ctaatehnnfH
men. In de hoofdstad Lagos is het erg rustig; de avondklok is MeI niGUWO StaatSnOOTO
opgeheven. Libië was gisteren het eerste land dat de nieuwe van Nigeria, generaal MOer-
regering van Nigeria erkende. tala Mohammed.
Boze stier hing de beest uit in Den Bosch
DEN BOSCH (ANP) Een woedende stier beeft
bet gisteren op de veemarkt in Den Bosch klaar
gespeeld om zeven auto's ernstig te beschadigen
en een ijscowagen geheel te vernielen. De jonge
stier was losgebroken uit een groep vee.
Het incident liep slecht af voor een vrouw en haar
driejarig dochtertje, die bij de ijscowagen stonden.
Ze werden door het woedende beest aangevallen
en moesten, nadat omstanders hen hadden bevrijd,
naar een ziekenhuis worden gebracht om hun
wonden te laten verzorgen. De stier kon later
worden gegrepen.
Eerder op de ochtend had de Bossche gemeentepo
litie een schutter moeten alarmeren om een woe
dende koe uit te schakelen. De koe had zich
losgerukt en was de Trierbrug opgerend. Daar
bedreigde het dier enige voetgangers. Een hoofda
gent van de gemeentepolitie wist met één schot
uit zijn karabijn de koe te vellen.
(Van onze correspondent
Jan Schils)
HELSINKI - De eerste
dag van de slotzitting
van de Europese veilig-
heidsconferentie in Hel
sinki is, zowel binnen als
buiten de zwaarbewaak
te conferentieruimten,
wolkenloos verlopen.
Terwijl de Finnen in hun
zonnige stad werden op
geschrikt door gillende
politiesirenes, laagover-
vliegende helicopters en
langsrazende zwarte CD-
auto's, stonden de toe
spraken van ondermeer
Harold Wilson, Helmut
Schmidt, Erich Honecker
en Kurt Waldheim geheel
in het teken van de vre
de.
Vooral Schmidt en Wilson
maakten indruk, ondermeer met
een niets aan duidelijkheid te
wensen overlatende passage
over Berlijn, waarvan de bewo
ners al lang genoeg in ongerust
heid en onzekerheid hebben ge
leefd. In rake bewoordingen
hielden zij de 35 landen voor,
dat deze in Helsinki gekomen
zijn om er voor de Europeanen
een beter leven mee vandaan te
nemen. De (vrijblijvende) af
spraak van Helsinki betekent
een zware verplichting. Wilson
zei: „Wij zullen door de geschie
denis geoordeeld worden".
Secretaris-generaal Waldheim
van de Verenigde Naties merkte
op dat de 35 vertegenwoordigde
landen verantwoordelijk zijn
voor meer dan 80 procent van
de militaire uitgaven in de we
reld. Hij waarschuwde de Sov
jet-Unie en Amerika, zonder
overigens deze namen te noe
men, dat vrede niet alleen in
stand kan worden gehouden
door militair evenwicht.
Van minstens evenveel belang
als de officiële vergadering zijn
de vele contacten in de wandel
gangen. President Ford en par
tijleider Breznjev spraken twee
uur en volgens minister Kissin
ger zijn daarbij goede vorderin
gen gemaakt op weg naar een
verdrag ter beperking van stra
tegische kernwapens. Ford
sprak ook met de Griekse pre
mier Karamanlis over Cyprus
en zal het vandaag met de Turk
se premier Demirel hebben over
de sluiting van Amerikaanse ba
ses in Turkije. De Westduitse
bondskanselier Schmidt had
een „nuttig" gesprek met de
Oostduitse partijleider Honec
ker. De leiders van de negen
EEG-landen hadden gisteravond
een „kleine top" in de schaduw
van de grote conferentie. Tij
dens een gemeenschappelijke
lunch werden actuele EEG-
vraagstukken besproken.
De Russische partijkrant Izves-
tia heeft gisteren een uittreksel
gepubliceerd van de tekst van
Helsinki. Opvallend daarbij
waSp dat enkele wezenlijke pas
sages weggelaten waren. De on
derwerpen „soevereine gelijk
heid**, „eerbiediging van men
senrechten en basisvrijheden"
en „niet-inmenging in binnen
landse aangelegenheden" wer
den overgeslagen. De in Helsin
ki zo- bepleite verlichting van
internationale menselijke con
tacten (vooral met Oost-Europa)
wordt door de krant „vergeten".
Het Finse publiek lijkt zich wei
nig aan te trekken van de histo
rische bijeenkomst Meer aan
dacht kreeg filmster Liz Taylor:
zij filmt momenteel in Lenin
grad en had, om op verhaal te
komen, een hotelsuite in Helsin
ki gehuurd van zo'n 2000 gulden
per dag. De hoteldirectie had
Liz gemeld, dat wegens ruimte
gebrek haar suite tijdelijk was
toebedeeld aan andere groten f
der aarde. Dat nam de filmster
niet. Maar een telefonische tira
de tegen de hoteldirecteur
mocht niets baten.
(ADVERTENTIE
Zonnige krenten en rozijnen in pure bessensap
haal n pak n DOMO produkt
(Van onze moderedactri
ce)
PARIJS Wat hebben
we gisteren gezien in de
Parijse modehuizen,
waar in adembenemend
tempo honderd en meer
modellen per uur wor
den getoond en waar
even adembenemende
sauna-achtige tempera
turen heersen? Het wa
ren collecties bestemd
voor een Russische win
ter. Zo beeft Yves SL
Laurent een voorliefde
ontdekt voor alles wat
warm bont beet. Zijn
mantels zijn niet alleen
voorzien van hoge kra
gen, maar ook van voe
ringen en belegsels in
vos, skunk, pekan en sa
belbont
Alle couturiers schijnen
slecht weer te verwach
ten. Ze brengen allemaal
regenmantels. Vooral
Givenchy ziet het som
ber in: reeksen cape's,
mantelpakken, spring-
pakken enz. in water
dichte popeline namen
een groot deel van zijn
show in beslag. Ook La-
roche brengt zulke nutti
ge kledij, en laat ze
soms tot vloerlengte da
len. Courrèges toonde
regenkleding in zilver en
lichtgewicht laksatijn.
Regen dus, maar ook he
vige kou wordt ver
wacht Vandaar de vele
handgebreide wollen
kledingonderdelen. De
zelfde Courrèges moet
ergens een heel breiend
dorp ontdekt hebben,
want zijn mannequins
droegen constant dikke
wollen kousen, overals,
vesten en truien, soms
met laarzen en soms met
rond de benen vastge
knoopte moccasins. Een
ding is zeker: met wol
len kleren wordt men
meteen een tiental centi
meters dikker. U bent
gewaarschuwd.
In de salons van Lapi-
dus wks het zo snikheet,
dat de modeshow buiten
werd gegeven, op het
(hete) asfalt Het gewone
Een Russische mannequin („manekèn"
heet dat in het Russisch), Svjetlana Kobets,
showde voor de Parijse couturier Jean-
Louis Scherrer deze zwarte avondjurk met
franjes van pareltjes.
iuni
■■■ui
publiek kon zo de hand-
gebreide patchwork-rok-
ken, sjaals, rokken enz.
bewonderen en aan de
namaak ervan beginnen.
Ook geborduurde
avondkleding, mantel
pakken en regenmantels
in grijs-groen flanel wer
den op straat vertoond
Veel wol ook bij Guy
Laroche en St. Laurent
Uit de collectie van deze
laatste waren de hoofd
punten: soepele mantel
pakken met bloeses van
georgette-krip, oversla
grokken en rokken met
voorplooi, stofjasman
tels. Ook een lichte
plooirok met daarop een
heuplange bloes met
heupband, aangefronste
lange mouwen en een
binderkraagje, meestal
in met tweed bedrukte
georgette. Tunieken zijn
er ook, in 3/4 en 7/8 leng
te. Zoals bij Givenchy,
die ze meestal sloot op
de wijze van de Russi
sche bloeses: aan de zij
kant, en ze knielang
maakte boven panta
lons.
Overal is mohair, alpa-
ga, kasjmier aan de or
de. Flanel, whipcord, ga
bardine, fluweel, erg
veel jersey in alle vezel-
verwerkingen, satijn,
mousseline. georgette,
tafzijde zijn er ook. In
gebroken wit, kemel,
fuchsia, smaragd, haver-
moutkleurig en hier en
daar wit en zwart
Verdwenen zijn de ruim-
vallende kleren. Ver
dwenen zijn ook de laag
gehakte schoenen, be
halve bij Courrèges.
Laarzen zijn er overaL
En wat de hoofddeksels
betreft wordt de keuze
gelaten uit gehaakte
mutsen, gebreide mut
sen, kleine dopjes of
makkelijke hoedjes met
rand.
En nog steeds zien de
mode-ontwerpers niet
het huwelijksfeest uit de
traditie verdwijnen
steevast brengen zij
„hun" bruid aan het slot
van de voorstelling.
