Toestand in Loeanda
,,in één woord rot"
Verdedigers lopen weg van
proces tegen Griekse junta
Aan meeste metalen
de eerste eeuwen
nog geen gebrek
PER MAAND BIJNA
2000 RIJKSGENOTEN
NAAR NEDERLAND
Modekoningen
verbergen met sjaals
armoe aan inspiratie
Papadopoulos: ik was verantwoordelijk
i) Teruggekeerde Nederlanders:
975
DINSDAG 29 JULI 1975 LEIDSE C0URAN1
(Van onze moderedactri
ce)
PARUS - Het Is bijna
alsof de mode-ontwer
pers niet goed weten
hoe ze hun mannequins
en klanten moeten kle
den ln dit internationa
le vrouwenjaar. Alsof ze
alles wat overige jaren
hun glorie uitmaakte nu
moeten verbergen, in af
wachting van het mo
ment dat ontwerpers en
modedragende vrouwen
met elkaar en zichzelf
in het reine zijn geko
men.
Als een van de eersten
stond gisteren Pierre
Cardin op de agenda,
die zijn bezoekers murw
sjaals met reuzefranjes
de armoede aan inspira
tie.
Het houdt echter alle
maal verband met de
economische en andere
moeilijkheden waaron
der de modehuizen ge
bukt gaan. Het is ten
slotte het klassieke, dat
wat geen onmiddellijke
geschiedenis maakt
maar weken en maan
den gangbaar en draag
baar blijft, wat de mode
nu met de vinger aan
wijst
En misschien is het juist
de verdienste van de
ontwerpers van de haute
couture, dat ze deze vin-
ng niet naast
neggen, maar er
maakte met oorverdo- nen". Onder zijn uiterst Hij had weliswaar ook Maar vuurwerk van stijl naar handelen,'tot spijt
vende muziek en hon- .smalle wintermodellen andere ontwerpen, kwam er niet uit Ook van degenen die iedere
blijft geen vetbobtxnje waarbij breiwerk aan de hier bedekten lange sto- dag met vuurwerk zou-
derden modellen. Car
din vraagt „smalle den-
Bij Dior toonde Mare Bohan ondermeer
deze groen-zijden anorak, afgezet met be
verbont, en groen flanellen plooirok.
of rimpeltje onzichtbaar, spits stond voor man
tels, rokken, jumperpak-
ken en pantalons. Maar
hoofdzaak waren toch
de slank-afkiedende kor
te en langere modellen.
Voor avondgebruik le
ken ze nog smaller, om
dat mouwen aangeknipt
werden vanaf de lenden-
lijn. Geen gemakkelijke
mode, bij Cardin, maar
wel met enkele uitschie
ters die hun weg naar
onze boutiques zullen
vinden.
Dior en Scherrer vielen
op door de vele sjaals.
Bij Scherrer modellen
van geraffineerde spor-
tief-elegante snit Ski
combinaties in parachu
te-stijl, zelfs in camou
flageweefsel, compleet
met hoge schoenen en
vliegenierskappen. En
kele pantalons, maar
meestal vrij lange rok
ken van klassieke man
telpakken onder regen
mantels of trenchcoats
in donzigzacht mohair
en kemelhaar. Daar
overheen een lange
puntsjaal in het weefsel
van het mantelpak. Dit
soort wintercombinaties,
met daarbij makkelijke
stapschoenen, nam het
grootste deel van de
Scherrer-collectie in be
slag.
Mare Bohan, bij Dior,
had het allemaal erg so
ber gehouden: mantel
pakken met korte ves
ten, caraco's en rechte
rokken, eenvoudige
bloesjes met ronde hals,
rechttoe-rechtaan jurk
jes in tweed, flanel of
georgette. Dat alles op
gewarmd met vossebont
rond de kappen van
mantels, en in kostbare
weefsels als kasjmier,
kemelhaar, zijde, flu
weel, satijnkrip, enz.
la's, ponchomantels en den willen spelen.
Van Mare Bohan is deze fraaie trouwja
pon, met borduurwerk in wit en goud.
Bejaard paar lag
dagenlang
hulpeloos in huis
ROTTERDAM (ANP) - EEn
hoogbejaarde man en vrouw
hebben enige dagen hulpeloos
in de gang van hun huisje aan
de Finsestraat in Rotterdam ge
legen.
Ongeruste familieleden, die al
enkele dagen niets van het echt
paar hadden gehoord, waar
schuwden de brandweer die met
behulp van een ladderwagen het
huis binnen kwam. Daar von
den brandweermannen de 80-ja
rige C.Kooyman en zijn 91-jari-
ge vrouw in de gang Het echt
paar is ter observatie in een
ziekenhuis opgenomen. De heer
Kooyman, die slecht ter been is,
was in de gang gestruikeld en
kon niet meer overeind komen.
Toen zijn vrouw hem wilde hel
pen viel ook zij.
Engelse krant:
Huurlingen gaan
saboteren in
Rhodesié
LONDEN (AFP) - Het Britse
dagblad „Daily Mirror- heeft
gisteren bekendgemaakt dat
een voormalige parachutist van
de Royal Air Force ongeveer
honderd huurlingen heeft gere-
cruteerd die over een dag of
tien naar Afrika gaan voor sa
botages xpeditites in Rhodesié.
Het artikel, dat op de voorpagi
na van de krant staat, vermeldt
dat de mannen naar Lusaka in
Zambia zullen vertrekken om
vandaaruit hun acties tegen
Rhodesié te ondernemen. De
huurlingen, bijna allemaal voor
malige Britse militairen, krijgen
volgens de krant ruim achthon
derd gulden per week uitge
keerd en worden uitgerust met
Amerikaanse en Tsjechische
wapens.
Vissersschip
opgebracht
DEN HAAG (ANP) Hare Ma-
jesteits „Hadda", een van de
schepen van de Koninklijke Ma
rine, aangewezen voor de visse
rij-inspectie, heeft maandagmid
dag binnen de twaalf-mijlszone
de „Wieringen 230" aangetrof
fen, vissend op voor dit schip
in dit gebied verboden vissoor
ten. De opdracht van de com
mandant van de Hadda, om de
netten te laten verzegelen, werd
door de schipper van de „Wie-
ringen 230" geweigerd. Het
vaartuig werd daarop door het
marineschip opgebracht naar
Den Helder. Daar heeft de Alge
mene inspectiedienst van het
ministerie van landbouw en vis
serij het onderzoek overgeno
men.
Minister Pronk:
Melkplas EEG niet
te rijmen met
hongersnood
DEN HAAG (ANP) - Minister
Pronk is van oordeel, dat de
grote voorraden melkpoeder in
de EEG niet te rijmen zijn met
het voedseltekort in een groot
aantal ontwikkelingslanden. De
voorraden magere melkpoeder
In de Europese Gemeenschap
bedragen op het ogenblik meer
dan 600.000 ton.
In antwoord op vragen van de
PvdA-Kamerleden Van der Hek
en Laban heeft de minister van
ontwikkelingssamenwerking
meegedeeld bereid te zijn in de
raad van EEG-ministers van
ontwikkelingssamenwerking
een initiatief te nemen, dat leidt
tot het verlenen van meer hulp
aan de vorm van melkpoeder
aan ontwikkelingslanden, en
daar waar zich plotselinge no-"
den voordoen. De regering heeft
aan Caritas-Nederland al 3 mil
joen gulden beschikbaar gesteld
om EEG-melkpoeder te kopen
tegen de helft van de interven
tieprijs.
Dewi Soekarno:
Inmenging CIA in
Indonesië
PARUS (AP) Mevrouw Dewi
Soerkarno, een Van de wedu
wen van wijlen president Soe
karno van Indonesië, heeft gis
teren in een brief aan president
Ford gezegd dat de Amerikaan
se CIA zich tot tweemaal toe
rechtstreeks heeft gemengd in
de binnenlandse aangelegenhe
den van Indonesië. De in Japan
geboren mevrouw Dewi Soer
karno vraagt Ford een onder
zoek In te stellen.
In de brief zegt Soekamo's we
duwe:
„Zowel in 1958 als in 1965 heeft
de CIA. zich rechtstreeks ge
mengd in de binnenlandse aan
gelegenheden van Indonesië. In
1958 leidde deze monsterlijke
handelwijze tot een burgeroor
log. In 1965 leidde het tot de
uiteindelijke machtsovername
door een pro-Amerikaans mili
tair regime, terwijl honderddui
zenden onschuldigen over de
kling weiden gejaagd".
Tenslotte vraagt ze: „Hebben de
Verenigde Staten deze misdrij
ven begaan en is uw regering
bereid verantwoordelijkheid
voor deze snode praktijken te
dragen?"
ATHENE (Reuter) De verdedigers van 16
van de 20 Griekse militairen, die in april
1967 een staatsgreep pleegden en tegen wie
gisteren in Athene een proces begon, heb
ben hun verdediging opgegeven en zijn kort
na de opening de zaal uitgelopen, omdat het
proces naar hun mening onwettig was.
In een verklaring die de advocaten voor het
vijf leden tellende rechtscollege voorlazen,
gaven zij als hun mening dat de vervolging
wegens „niet-bestaande misdrijven" elke
rechtsgrond ontbeert en een „politieke po
grom" door de regering vormt. „Het is een
wraakactie van de burgerlijke regering en
van de politieke wereld, omdat zij zeven jaar
door de strijdkrachten buiten spel zijn ge
zet", aldus de verklaring. De verdedigers
voegden hieraan toe, dat de machtsoverna
me door het leger in 1967 in het gehele land
had gezegevierd en dat het nieuwe bewind
zijn eigen juridische en wettige status had
geschapen. In dit verband merkten zij op
dat de justitie de revolutie had erkend door
een reeks beslissingen tijdens het militaire
bewind. De advocaten voerden ook aan, dat
de huidige regering bij de ambtsaanvaar
ding in juli 1974 een amnestie had afgekon
digd voor alle misdrijven, begaan tussen
april 1967 en juli 1974. Daardoor zouden ook
de misdaden van de verdachte militairen
geschrapt kunnen worden.
De verdedigers van vier verdachten waren
het niet met hun collega's eens en bleven.
De rechtbank benoemde voor de 16 die
weggingen, nieuwe verdedigers.
De vroegere dictator George Papadopoulos
zorgde voor een dramatische wending in het
proces. Hij zei: „Ik wil niet dat iemand mij
verdedigt. Voor eens en voor altijd verklaar
ik dat ik de leider van de revolutie ben
geweest. Ik neem daarom ook de volledige
verantwoordelijkheid op mij voor de revolu
tie en voor hen die zich achter mij ge
schaard hebben. Ik wacht slechts op de
uitspraak van de rechtbank. U zult mij niet
meer horen spreken in deze zaal". Na deze
verklaring was het doodstil in de zaal.
De rechtbank besloot de zitting te verdagen
tot woensdag om zich te kunnen beraden
over de ontwikkelingen. De openbare aan-
"t^dirde vSSr^v"*d^6dheabbS; 0e kopstukken van de Griekse staatsgreep van april 1967 in de beklaagdenbank. In
opgegeven zal vervolgen „wegens belediging het midden de grote man van toen, George Papadopoulos, links Nicolas Makarezos
van gezag en recht". en rechts Stylianos Patakos.
[Illlllllllllllllllllllllll
DEN HAAG (ANP) Aan metalen zal er voorlo- De prijzen van deze metalen zullen in de komende
pig nog geen gebrek zijn op de wereld, maar toch tientallen jaren stijgen. Een prijsstijging van 25
is het goed er zuinig mee om te springen. Dit tot 35 procent zou de winbare reserves met onge-
advies heeft de Nationale Adviesraad voor Ont- veer de helft doen toenemen, waarbij de Raad
wikkelingssamenwerking aan de regering gegeven, aantekent, dat voor koper, wolfram en goud moge-
De regering had de raad verzocht de gevolgen te lijk een grotere prijsstijging vereist zal zijn. Overi-
bestuderen van mogelijke uitputting van delfstof- gens is volgens de raad grote voorzichtigheid
fen, speciaal met betrekking tot de ontwikkelings- geboden met het hanteren van deze conclusie,
landen. omdat er meestal voor ieder metaal afzonderlijke
De in de aardkorst aanwezige hoeveelheden van bijzondere omstandigheden bestaan,
de diverse metalen zijn bijzonder groot, ook in Het streven van de meeste ontwikkelingslanden
verhouding tot de huidige zeer grote omvang van naar een grotere controle over de eigen bodem-
het verbruik. Voor een absolute uitputting hoeft schatten heeft in het recente verleden de investe-
dan de eerstkomende eeuw of zelfs eeuwen niet ringen in exploratie in die landen (doorgaans
te worden gevreesd. Indien het jaarlijkse winning- afkomstig van ondernemingen uit de rijke landen)
sniveau echter voortdurend met enkele procenten doen teruglopen. De betrokken ontwikkelingslan-
blijft toenemen, moet met een snellere uitputting den moeten daarom in het kader van de ontwikke-
worden rekening gehouden. Bovendien moet ruim- lingssamenwerking technisch en financieel worden
te blijven bestaan voor een versneld toenemend geholpen bij verdere opsporing en winning,
gebruik door ontwikkelingslanden. Een aantal mijnbouwondernemingen heeft al aan-
Een beleid, gericht op matiging van het verbruik zienlijke bedragen geïnvesteerd in activiteiten ter
van de betrokken mineralen in de rijke landen voorbereiding van ertswinning in zee. Verwacht
acht de Raad dan ook noodzakelijk. mag worden, dat voor 1980 de produktie hier en
Ondanks de grote reserves, die er vrijwel voor alle daar op gang zal komen. Toch lijkt het niet
metalen bestaan, is de toekomstige situatie toch waarschijnlijk, dat voor het einde van deze eeuw
niet zonder zorg. De huidige bekende reserves van meer dan vijf procent van de wereldmetaalpro-
een aantal metalen (goud, zilver, kwikzilver, wol- duktie van de zeebodem afkomstig zal zijn. Voor
fram, lood, tin en zink) zijn niet voldoende om sommige metalen (kobalt, koper, mangaan, nikkel)
de stijgende vraag tot het jaar 2000 te dekken, kan dit percentage zeker hoger komen te liggen.
DEN HAAG (ANP) In de januari/mei j.I. keerden 1.386 einde mei j.l. De bevolkings-
eerste vijf maanden van dit rijksgenoten terug naar hun groei bedroeg in de eerste vijf
jaar zijn 9.102 rijksgenoten uit land tegen 1.272 verleden jaar. maanden van dit jaar 43.438 te-
Suriname en de Nederlandse gen verleden jaar 40.048. De stij-
Antillen naar ons land geko- In totaal zijn in de eerste vijf ging van de bevolkingsgroei was
men, tegen 6.038 in de eerste maanden van dit jaar 15.361 het gevolg van het grotere mi-
vijf maanden van het vorige meer mensen naar Nederland gratiesaldo, want het geboorte
jaar, zo blijkt uit gegevens van gekomen dan vertrokken (verle- overschot vertoonde een daling
het CBS. Er gaat ook een den jaar: 7.973). Mede hierdoor (van 33.200 naar 28.820) en het
stroom rijksgenoten in omge- nam de Nederlandse bevolking aantal overlijdensgevallen nam
keerde richting: in de periode toe tot 13.642.530 zielen per toe van 46.182 naar 48.610).
■Illllllllllllli
SCHIPHOL (ANP) - „In één woord: rot". Zo heeft
de 43-jarige mevrouw J. C. de Vries gistermiddag
kort na haar aankomst op Schiphol de situatie in
de Angolese hoofdstad Loeanda omschreven. Me
vrouw De Vries, die haar man, werkzaam voor de
Belgische oliemaatschappij Petrofin, in Angola heeft
achtergelaten, is zondagmorgen met een vliegtuig
van de Engelse luchtmacht naar Engeland overgevlo
gen, vanwaar zij de reis naar Nederland voortzette.
Samen met mevrouw De Vries,
die 20 jaar in Angola heeft ge
woond, arriveerde de 43-jarige
heer A. H. A. Kuypers uit Pij-
nacker, die voor de Nederlandse
scheepvaartmaatschappij Van
Ommeren 3,5 jaar in Angola
werkzaam is geweest. Volgens
hun informatie zouden nu nog
ongeveer tien Nederlanders in
Loeanda verblijven, naasd de 31
Nederlandse geestelijken, die
zich verspreid in Angola bevin
den.
„Mij wera de grona te heet on
der de voeten", verklaarde de
heer Kuypers, die op de lucht
haven stormachtig werd begroet
door vrouw en kinderen. Deze
hadden Angola op 1 april al
verlaten. „De laatste vier, vijf
weken vonden er voortdurend
schietpartijen plaats. Zelf ben ik
driemaal onder mijn trapgekro
pen om te scnuilen voor ae Dt
schietingen", aldus de heer Kuy
pers.
„Ik verwachtte gisteren de grote
klap tussen de MPLA, die
Loeanda bezet houdt en de troe
pen van de FNLA, die rond de
stad liggen. De buitenwijken,
die hoger liggen dan de binnen
stad, zijn totaal verlaten. Daar
vinden de schietpartijen plaats.
Iedereen is naar de binnenstad
getrokken, waar het nu een gro
te chaos is", zo vertelde me
vrouw De Vries. „Het is er ver
geven van het vuil, het verkeer
is onmogelijk geworden, en je
moet drie uur in de rij staan
voor een broodje," zo zei zij.
Mevrouw De Vries heeft woens-'
dagavond geprobeerd om haar
-man, die zich op dat moment in
Caxito bevond, een stadje 50 km
ten noorden van Loeanda in het
gebied dat inhanden is van de
FNLA in kennis te stellen, van
haar vertrek. Het moest dóór
middel van een radio-bood
schap. „De communicatie was
zeer slecht. Ik hoop dat hij het
begrepen heeft", aldus mevrouw
De Vries, die in Nederland on
derdak hoopt te vinden bij fami
lieleden. Haar drie kinderen be
vinden zich in Zuid-Afrika.
Volgens de heer Kuypers bevin
den zich FNLA-troepen in een
fort, dat op 8 km afstand van
Loeanda ligt. In de directe na
bijheid van dit fort zouden een
raffinaderij en een petrochemi
sche fabriek liggen. „Zondag
schoot de FNLA een Shell-op-
slagtank in brand als maatregel
tegen de beschietingen van de
MPLA die Loeanda beheerst.
De heer Kuypers, die twaalf
jaar in Zaire,het voormalige
Belgisch-Congo heeft gewerkt,
achtte de situatie in Angola nu
ernstiger dan toendertijd in
Congo, dat ook met bloedige
onlusten te kampen had, kort na
de onafhankelijkheid.
De heer Kuypers noemde de
methoden van de MPLA „volko
men communistisch". „Overal
bevinden zich kleine cellen.
Daarnaast is in de stad de Po-
der Popular actief, een bewe
ging van jonge burgers, die ge
steund door de MPLA met hun
wapens de stad terroriseren. Ze
plunderen en stelen en geven
iedereen aan, die van activitei
ten voor de FNLA wordt ver
dacht", aldus de heer Kuypers.
Zijn ervaringen werden door
mevrouw De Vries bevestigd.
„Ik ben eenmaal uit mijn auto
gesleurd door twee van deze
lieden, mijn zonnebril werd af
gerukt en zij namen mijn horlo
ge mee."
Het Nederlandse consulaat in
Loeanda heeft alle Nederlan-
Terug uit Angola. Links de heer Kuypers uit Pijnacker en rechts mevrouw De Vries,
die haar papegaai maar meebracht.
ders daar aangeraden het land
te verlaten. De Nederlandse
geestelijken blijven wél in An
gola. Er bevinden zich daar
thans 26 missionarissen en 5
zendelingen! Alle missionaris
sen, paters van de H.Geest, wer
ken op het platteland en hebben
geen last ondervonden. De Ne
derlandse overste van de paters,
drs. A. Biemans, zei: „De actie
richt zich niet tegen de blanken.
Het is meer een onderlinge
strijd." De beslissing over een
minimin
eventuele terugkeer laat hij aan
de paters zelf over. Momenteel
zijn er 8 paters uit Angola op
vakantie in Nederland. Twee
weken geleden zijn er nog enke
le teruggekeerd naar hun mis
sieposten.