Dit is zijn laatste Tour"
Gloriedag van Me eindigde
in afschuwelijke desillusie
Masseur van Eddy Merokxs
PRA-LOUP Hans Brunner is een slanke, 4&-jari-
ge man uit Zürich. Hij is verzorger van FC Gras
shoppers, dat zich ook dit seizoen voor het toernooi
om de UEFA-Cup geplaatst heeft De president van
FC Grasshoppers neeft Brunner op dringend ver
zoek van Eday Merckx onbetaald verlof gegeven
teneinde de wereldkampioen bij te staan in deze
Tour de France. Hans Brunner was ook aan de
zijde van Merckx toen deze in 1969 zijn eerste Tour
won.
Brunner geniet, ondanks dat hij zes jaar geleden
uit de wielersport verdween, grote faam als mas
seur. Hij was destijds de persoonlijke verzorger van
Hugo Koblet, de onvergetelijke Zwitser, die de Tour
en de Ronde van Italië won.
Hoe komt het dat Eddy Merckx zoveel moeite heeft gedaan om
hem als masseur to contracteren? Brunner: „In 1968 was ik
verzorger van Fritz Pfenninger en Peter Post in de Zesdaagse
van Milaan. Toen al had Eddy Merckx veel last van zijn rug
en op een avond vroeg Pfenninger mij: Hans, Eddy heeft
gevraagd of je eens naar zijn rug wilt komen kijken. Ik heb
toen die rug van Merckx veel gemasseerd. Hij vertelde dat hij
bij hevige inspanningen voortdurend pijnsteken in de onderrug
kreeg, en ik heb hem toen zoveel mogelijk daarvan afgeholpen.
Na een paar dagen verdween de pijn. We hebben wat gepraat
en sindsdien stelt Eddy kennelijk vertrouwen in mij. In 1969
heb ik met hem de Tour de Frunce gedaan, die hij voor het
eerst won. Ik woonde destijds bij Merckx in huis, in Tervueren,
toen ik van FC Grasshoppers een geweldig aanbod kreeg. Ik
zei tegen Eddy: „Dit aanbod kan ik niet afslaan. Hij antwoordde:
„Wij zijn profs, we moeten daarheen gaan, waar we het meeste
geld kunnen verdienen".
Laatste
Hoe bevalt de terugkeer in de
Tour? Brunner: „Slecht, om
dat ik niet meer gewend -ben
zo keihard te werken. Elke
dag reizen, koffers uitpakken,
masseren, koffers inpakken.
De Tour is niet alleen hard
voor de renners, maar ook
voor de mecaniciens en ver
zorgers. De wielersport stelt in
alle opzichten hogere eisen
aan de atleet dan de voetbal
sport Merckx heeft mij ver
teld over zijn ontmoeting met
Johan Cruyff, die hem vertel
de dat hij anderhalf uur per
dag traint. Cruyff vroeg:
„Hoeveel train jij? Eddy ant
woordde: Tweehonderd kilo
meter. Waarop Cruyff de
vraag stelde: ,Jn hoeveel da
gen?" Hij kon zich niet voor
stellen dat een wielerprof acht
uur per dag traint.
Zien we Hans Brunner niet
meer terug in de Tour? Brun
ner. „Zeer zeker niet, voor
Eddy en voor mij is dit de
laatste ronde". Heeft Merckx
dit gezegd? Brunner „Ja, hij
komt niet meer terug in de
Tour. Misschien dat hij het
volgend jaar nog een keer de
Ronde van Italië of de Ronde
van Spanje rijdt, maar de
Tour nooit meer".
Van
onze
spéciale
verslaggever
Jean
Nelissen.
Het dramatische moment voor Merckx. Met een getekend gezicht van de inspanning zwoegt hij naar boven. Naast hem Bernard Thevenet
die hem fit voorbij zal gaan en aan de finish de gele trui zal overnemen.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIB
Nerveuzer
Welk verschil is er tussen dè
Merckx van 1969 en de
Merckx van 1975? Brunner:
„Eddy is veel nerveuzer ge
worden en zo sensibel. Voor
de tijdrit te Merlin Plage ging
hij nog even de spieren losrij-
den. In een ommezien was hij
terug, hij zag er bleek en ver
slagen uit. De vroeg of er iets
gebeurd was. Een auto van de
Tourkaravaan heeft een kind
aangereden, vertelde hij. Hij
was helemaal van streek. Ik
heb hem moeten kalmeren. Hij
is ook nerveuzer dan in 1969.
Vooral voor de beklimming
van de Puy de Dóme heb ik
dat gemerkt. Toen was hij
enorm gespannen en hij heeft
die dag wel tien keer 's och
tends het profiel van deze berg
bestudeerd. Dat deed de
Merckx van vroeger nooit. Die
pakte zijn fiets, reed en won.
Geforceerd?
Heeft Merckx een moeilijk ka
rakter? Brunner: „Als hij een
maal vertrouwen in iemand
stelt, is hij erg gemakkelijk,
net als Hugo Koblet. Die was
ook een gentleman voor zijn
personeel. De reden dat ik nog
een keer naar de Ronde ben
gekomen is dat ik mij verbon
den voel met Eddy. Ik leef dan
ook erg met hem mee, nu hij
toch de Ronde dreigt te gaan
verliezen. Thevenet ken ik niet
zo goed, maar wat ik nu van
hem zie, verbaast mij. Hij is
zeer sterk in het gebergte".
Hoe kan het gebeuren dat Ed
dy plotseling zo in elkaar
stortte? Brunner: „Het is nog
te vroeg om daar een oordeel
over te vellen. Zoals ik al zei,
heeft hij altijd al last van zijn
rug gehad. Misschien heeft hij
zich op de vier Alpencols zo
danig geforceerd, dat die pijn
scheuten plotseling weer in al
le hevigheid naar boven zijn
gekomen. Dat kan zijn. Maar
dat is een ^cwestie van de dok
ter. Daar durf ik eerlijk ge
zegd geen oordeel over te vel
len".
Het volgen van de Tour blijkt even gevaarlijk te zijn als het
rijden. Nadat de wagen waarin radioverslaggever Theo Koomen
zich bevond afgelopen week, zonder schade voor de inzitten
den, van de weg was geraakt, stortte gisteren de eerste
volgwagen van de Bianchiploeg in een ravijn(foto).
In de gevaarlijke afdaling van de Col d'Allos vloog de wagen
van ploegleider Giancarlo Ferretti uit de bocht. Er brak grote
paniek uit in de Tourkaravaan omdat niet meteen kon worden
vastgesteld welke wagen het was. In het ziekenhuis van Gap
bleek later dat de inzittenden niet ernstig waren gewond.
Ploegleider Ferretti en mecanicien Piero Piazzalunga hadden
slechts vleeswonden opgelopen.
Dit is het derde ongeval in de Tour. Op de eerste dag kwam
in Molenbeek een Belgische gendarme om het leven, vorige
week vrijdag sloeg een wagen van de NOS over de kop en
gisteren miste de chauffeur van de wagen van Bianchi de
bocht geheel en al.
PRA LOUP Het vakantieoord in de
Alpen zal misschien in de wielergeschie-
denis opgetekend worden als het plaats
je waar het rijk van de beste wielrenner
aller tijden begon te wankelen en waar
zich het einde aankondigde van een tijd
perk van absolute dictatuur, zoals het
peloton er nooit een gekend heeft. Het
verrassende van de grote nederlaag, die
Eddy Merckx gisteren in de eerste Al
penrit tegen Bernard Thevenet heeft ge
leden, is voor iedereen plotseling en
overrompelend gekomen op het einde
van een dag waarin hij, zoals altijd, de
beste leek te zijn.
Tijdens die woeste Alpenrit over vier cols
reerde hij 500 m. voor de top, liet iede
reen achter en reed alleen naar de voet
van de laatste helling, zoals in zijn grote
dagen.
Achter hem groepeerden zich zijn voor
naamste concurrenten. Gimondi, als de
bijna-sterkste, en dan bij elkaar Theven
et, Van Impe en Zoetemelk. Zo was de
situatie toen Merckx aan de laatste klim
van zeven kilometer naar de finish begon
met een voorsprong van meer dan een
minuut op zijn belangrijkste rivaal, The
venet. Het leek weer eens een gloriedag
voor Merckx te worden. Aan de voet van
de col sprak hij nog met zijn schoonva
der, Lucien Accou, die zijn auto tot naast
hem stuurde. „Hoeveel voorsprong heb
ik vroeg hij. „Meer dan een minuut",
antwoordde Accou, „het gaat prima'".
Inderdaad was er geen spoor van ver
zwakking bij Merckx te bekennen. Nau
welijks een kilometer verder gebeurde
dan toch het onwaarschijnlijke. Merckx
stortte in elkaar. Zijn machtige beentem
po verkrampte, zijn zwarte, besmeurde
hoofd zakte dieper weg tussen de schou
ders, de kleur trok weg uit zijn gezicht.
Hij probeerde een andere versnelling,
maar zijn benen wilden niet meer. Hij
had de hele dag op trieste wijze met zijn
krachten gesmeten en daarvoor betaalde
hij nu de tol.
Het was een schitterend tweegevecht ge
weest op de woeste en onherbergzame
Col Champs. Voor het eerst hadden de
organisatoren van de Tour van de autori
teiten toestemming gekregen om het par
koers over de Champs te nemen. Deze
col is altijd militair oefenterrein geweest
o Felice Gimondi gaat, ondanks „ver
plichtingen", Merckx voorbij. Later zei
Gimondi: „Hij ging helemaal niet
meer. Ik kon hem eenvoudig lossen".
van strategische waarde. Maar sinds kort
zijn de militairen naar andere oorden
vertrokken en zo kon het gebeuren, dat
de karavan mocht kennis maken met een
eerste foltering, die de heren Goddet en
Lévitan voor de renners hebben bedacht.
Een smalle weg, waarvan het wegdek in
erbarmelijke staat vgrkeert en gedeelte
lijk gesmolten was onder de gloeiende
zon, leidde naar een hoogte van bijna
tweeduizend meter. Op die Col Champs
demarreerde Thevenet drie keer.
De wereldkampioen verdedigde zijn gele
trui bekwaam. Geholpen door zijn luite
nants De Schoenmaecker en Wart Jans-
sens, die zich voortreffelijk in de voorste
gelederen hadden kunnen handhaven,
kon hij telkens zijn achterstand op The
venet goedmaken. De top van de Champs
passeerde Merckx zelfs als eerste. In de
afdaling, die bijzonder gevaarlijk was
door het opengebroken wegdek waarin
diepe uithollingen overdwars groot ge
vaar voor de renners en de volgauto's
opleverde, kreeg Thevenet een lekke
band. Meteen opende Merckx op zijn
beurt overmoedig de aanval. Hij sleurde
in tomeloze vaart een groepje met zich
mee naar beneden, terwijl dertig secon
den achter hem Thevenet met behulp van
Moser en Delisle probeerden terug te
komen. Die tweestrijd moet Merckx veel
krachten hebben gekost, want hij nam
het zwaarste deel van het werk voor zijn
rekening.
Thevenet kwam terug, en er leek mets
aan de hand tijdens de beklimming van
de Alios, wiens top op slechts 23 kilome
ter van de finish lag. Toen het rode
spandoek opdoemde, dat altijd de top
van een berg in zicht brengt demarreerde
Merckx en hij reed iedereen uit zijn wiel.
Hij stortte zich in de gevaarlijke afdaling
van de Alios en nam veel risico, want
hij meende hier zijn zesde Tourzege te
kunnen vastleggen. Daar had het ook alle
schijn van. Tot hij vier kilometer voor
de finish volledig in elkaar stortte. Joop
Zoetemelk vertelde: „Toen ik hem voor
bij reed, ging hij bijna niet meer vooruit
Hij trapte een heel grote versnelling,
maar hij kreeg die niet rond. Zo zwak
heb ik hem nog nooit gezien".
Een minuut en zesenvijftig seconden na
Thevenet gleed Merckx over de eind
streep. Dat was op een moment, dat
duizenden Franse supporters al juichten
voor de nieuwe nationale held, de nieuwe
drager van de gele trui, Bernard Theven
et. Guillaume Michiels, de trouwe helper
van Merckx, snelde toe. „Hoeveel heb ik
verloren waren de eerste worden, die
Merckx kon uitbrengen. Het antwoord
stelde hem stevig teleur. Hij heeft nu
bijna een minuut achterstand in het alge
meen klassement op Thevenet.
„Ik heb veel pijn in mijn rug gehad,
waarschijnlijk door die klap op de lever
op de Puy de Dóme", vertelde Merckx.
„Op een gegeven moment blokkeerde ik
daardoor helemaal, ik kon toen niets
meer".
Het lijkt er nu op dat Bernard Thevenet
de eerste Fransman zal worden die sinds
1967, toen Roger Pingeon won, de Tour
de France op zijn naam brengt. Terwijl
hij in zijn nieuwe gele trui de ene huldi
ging na de andere onderging, reed Eddy
Merckx, ook nog in het geel getooid, naar
dit niet de laatste is geweest
(Van onze speciale verslaggever)
"Je weet
het met
Merckx
nooit
zeker"
De eerste halve etappe
is een ware afvalkoers
geworden, met op het
eind een ook voor mij
verrassende winnaar. Er
is de hele dag hard ge
fietst, er is veel aange
vallen en we moesten
voortdurend attent zijn
in de levensgevaarlijke
afdalingen om niet in
een ravijn te geraken.
Op de Col Alios leek
Eddy Merckx nog zo
sterk dat ik dacht: van
daag kan toch niemand
hem verslaan. Hij reed
zo van ons weg en we
konden niet volgen. In
de afdaling nam hij de
nodige risico's en hij
won nog terrein. Ik ver
wachtte dat Thevenet,
Vam Impe en ikzelf een
harde dobber zouden
krijgen aan hem, wilde
hij nog voor de finish bij
hem komen. Thevenet
bleek echter, zodra de
weg begon te klimmen,
buitengewoon sterk te
zijn. Het is mij al vaker
opgevallen dat hij on
derweg af en toe diepte
punten heeft Maar zo
dra het einde van de
etappe nadert, lijkt hij
steeds sterker te wor
den. Het verrast mij en
het verrast ook iedereen.
Zoals de situatie er nu
voorstaat, kan hij de
tour winnen, want toen
hij gisteren demarreer
de, kon ik hem niet vol
gen. Maar ik blijf zeg
gen, met Merckx weet je
het nooit zeker. Hij heeft
mij de afgelopen zes ja
ren al zo vaak versteld
doen staan van zijn on
gelooflijk herstellings
vermogen. En' wie weet
heeft hij nog wel een
verrassing in petto, want
Thevenet is in elk geval
met de minuut voor
sprong die hij nu heeft,
nog lang niet veilig voor
Merckx. Er komen nog
spannende dagen, dat
kan ik u wel voorspel-
/n/tcC oosten.
15JULlJl7eET._225km
