Kort geding
van Kotalla
tegen Van Agt
Kabinet wil overleg met Landbouwschap
Joden wilden
wraaL nemen
na bomaanslag
'Thuislanden'
lonken naar
investeerders
fieidóeGoumtit
Eikes vraagt uitstel betaling aan
Toeristen in Italië maken zelf bedden
op
OVER NKOMENSPOSITIE
Portugese kerk in botsing met militaire leiding
Kenteken zoeken
secondenkwestie
Zonniger
ZATERDAG 5 XJLI 1975
LEIDSE COURANT
PAGIN A T
DEN HAAG Haag LNP) -
Het kabinet wil niew over
leg met het Landbcwschap
over de inkomensskatie in
land- en tuinbouw.
Minister mr. A. vanier Stee
heeft dit gisteren irzijn ge
sprek met het Landb«wschap
gezegd, toen het soap aan
kondigde dat het op korte ter
mijn een onderhoud met het
kernkabinet (inclsief de minis
ter-president) gaat aanvragen.
Het nieuwe overleg, zo meende
de minister, kan het best begin
augustus worden gevoerd, om
dat dan de definitieve beleids
voornemens van het kabinet
voor het begrotingsjaaar 1976
worden afgerond. Vóór prins
jesdag bepaalde toezeggingen
doen, zo liet de minister nog
eens weten, is niet mogelijk,
omdat eventuele sociale en fis
cale maatregelen ook beteke
nis kunnen hebben voor ande
re sectoren.
Het landbouwscahp heeft op 3
juni al een gesprek over de
inkomenssituatie gehad met
een delegatie van het kabinet,
waarvan de minister-president
geen deel uitmaakte. Over de
uitslag daarvan was het niet
tevreden. Daarna heeft de
Tweede Kamer een vijftal mo
ties aanvaard, die verbetering
van de inkomenspositie van
land- en tuinbouw beogen.
Door het landbouwschap ge
vraagd wat hij met deze mo
ties zal gaan doen, zei de mi
nister bereid te zijn tot het
bieden van hulp aan bedrij
ven, waar de inkomensvor
ming duidelijk in de knel
komt. Aan het Landbouw-Eco-
nomisch Instituut heeft hij
daarom verzocht na te gaan of
het mogelijk is gegevens te
verstrekken, op grond waar
van in september a.s. inzicht
is te verkrijgen in de vermoe
delijke inkomensontwikkeling
in 1975/76.
TT~
JERUZALEM (Rtr)- De politie in Jeruzalem heeft gisteren met
moeite kunnen volkomen, dat een groep joodse extremisten
wraak ging nemen o Arabieren, na de bomaanslag van gistermor
gen die 13 doden er62 gewonden eiste. De groep joden, die zich
TNT noemt (Hebreewse beginletters van „terreur tegen terreur"),
wilde zich gaan wreen op Arabieren die in de oude stad wonen.
De Israëlische autdteiten hebben een beroep gedaan op de
bevolking om wraakcties achterwege te laten. In vele delen van
de stad patrouillerenrersterkte politic-eenheden.
Het volksfront voor e bevrijding van Palestina heeft de verant
woordelijkheid voor 'e aanslag voor zich opgeëist. De bom was
verborgen in een kolkast die voor een winkel in huishoudelijke
artikelen was gezet, >p een van de drukste punten in de stad.
Oogetuigen verklaarcn gedacht te hebben dat het ging om een
koelkast die pas wasgekocht en klaar stond om weggehaald te
worden. Een van herhad er zelfs in gekeken. „Hij leek mij leeg
en daarom deed ik hei weer dicht".
De politie had tweeminuten voor de ontploffing een melding
gekregen dat een veracht koelkast op het trottoir stond. Er werd
een patrouille naar t« gestuurd, die nog maar dertig meter van
de koelkast verwijde! was toen deze in de lucht vloog en een
regen van metaalspliiers, hout en glas in het rond joeg. Direct
na de explosie arresterde de politie ongeveer driehonderd Arabie
ren in de omgeving.
Brandweerlieden blussen een brandje op het Zion-plein in Jeruzalem, nadat daar een bóm in een
koelkast explodeerde.
LISSABON (Rtr) - In Portugal is
gisteren een rechtstrekse confronta
tie ontstaan tusse de katholieke
kerk en de militair leiders: de bis-
schopen hebben ronuit geweigerd de
controle over het luholieke radiosta
tion „Renascenca" an de staat over
te dragen, zoals geëit was. Deze wei
gering van de bisscbpen betekent de
krachtigste en meet directe uitda
ging aan de militaire leiders, sinls
dezen in april 1974 de macht overa-
Na een beraad over het besluit vai
de revolutionaire raad om het radios
taion onder staatstoezicht te steller,
gaven de bisschopen een verklaring
uit, waarin zij de militairen beschuldi
gen van een krachteloze houding doq
toe te geven aan de druk van minder-
heisgroepen. Zij verklaarden zonder
voorbehoud te weigeren het door
linkse werknemers bezette radiosta
tion over te dragen.
De door de regering gemuilkorfde
Portugese pers oefende gisteren open
lijk kritiek uit op de aarzelende hou
ding van de revolutionaire raad. Het
invloedrijke weekblad O Jomal zei%
dat ontslagen in regering en revolutio
naire raad te verwachten zijn.
President Francisco da Costa Gomez
heeft gisteravond in een toespraak
voor radio en televisie de Portugezen
opgeroepen harder te werken en meer
te produceren. Hij hekelde het „ge-1
ruchtenoffensief' en ontkende dat er
sprake zou zijn van enige verdeeld
heid binnen de beweging van de
strijdkrachten. Hij sprak niet over de
uitdaging van de bisschopen. Ondanks
de grote onrust en de stakingen luidde
een verklaring van de militaire veilig
heidspolitie gisteren: „Alles is rustig.
Er circuleren alleen maar geruchten.
Wij zijn van alles op de hoogte en
houden de zaak in de gaten."
Protest van IKV en Pax Christi
SCHIPHOL Om Nederlandse bedrijven warm te maken voor
investeringen b de „thuislanden" in Zuid-Afrika, hebben gisteren
premier Matandma van Transkei en premier Phatudi van Lebowa
op Schiphol («sproken met Nederlandse industriëlen. De twee
Zuidafrikaansc negerleiders maken een rondreis door West-Europa
om belangstel! ng te wekken voor investering in hun gebieden.
Na afloop verklaarden zij „geinteresseerde toehoorders" te hebben
ontmoet, maar toezeggingen voor investeringen hadden zij nog niet
gekregen. Voor de bijeenkomst waren ondermeer Philips, Akzo,
Unilever en Hoogovens uitgenodigd. De beide premiers vonden het
jammer dat in Nederland actie wordt gevoerd tégen investering
in Zuid-Afrika in verband met de rassendiscriminatie. Dr. Matanzi-
ma verklaard^ dat Transkei in oktober 1976 onafhankelijk zal
worden en dal Nederland bijvoorbeeld zou kunnen helpen bij de
aanleg van een haven in Port St. John's.
Het Interkerke.ijk Vredesberaad IKV en Pax Christi hebben ernstig
bezwaar gemaakt tegen de bijeenkomst op Schiphol. Zij wijzen
op de aanbeveling van de Raad van Kerken om niet in ZuidrAfrika
te investeren en op de vorig jaar gehouden „black renaissance
conference", Waar 320 zwarte leiders zich uitspraken voor terug
trekking van buitenlandse investeringen uit Zuid-Afrika. „Wij
betreuren het zeer, dat Nederlandse bedrijven zich blijven keren
tegen de gerechtvaardigde vérlangens van de onderdrukte volkeren
in zuidelijk Afrika", aldus IKV en Pax Christi.
133 jar
Honderddeën-
dertig ja£ is hij
gisteren gewor
den, Chaie Smi
th, een roegere
slaaf en nu de
oudste tan van
Amerika.Een ver-
pleegsteivan het
bejaardehuis
waar Srrh woont
kijkt tor hoe hij
zijn wjaardag-
staart aasnijdt.
:Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Politiekorpsen
zullen binnenkort profiteren
van de gemoderniseerde kente
kenregistratie van de Rijks
dienst voor het Wegverkeer. De
ze week is voor de eerste keer
getest, of de nieuwe wijze van
registratie de opsporingsactivi
teiten van de politie kan ver
snellen. Uit de test bleek, dat
thans al binnen enkele secon
den informatie over kenteken
bewijzen gegeven kan worden.
Tot voor kort vergde dit soort
informatie enkele minuten.
De verbeterde kentekenregistra
tie, samenhangend met de be
ruchte invoering van deel III
van het kentekenbewijs, is bijna
rond. Vrijwel alle gegevens zijn
in de computer ondergebracht
De politie maakt van het regi
stratiesysteem gebruik om te
vragen van wie een auto met
een bepaald kenteken is, bij
voorbeeld bij ongevallen. Door
de computergewijze aanpak
wordt een enorme tijdwinst be
reikt De testen zullen nog enke
le maanden voortduren. In een
later stadium zal men onderzoe
ken of het mogelijk is, dat de
politie zelf aangesloten wordt op
de computer. Dit gebeurt al in
diverse landen (Duitsland, Enge
land en diverse staten in de VS).
Door middel van een hot-line en
een eigen beeldscherm zouden
de opsporingsactiviteiten dan
nog sneller kunnen worden ver
richt
LEIDCHENDAM (ANP) De machinefa- vraagd. Het bedrijf zal in de komende
briekinkes NV in Leidschendam, als toele- maanden de personeelsbezetting aanpassen
verfbedrijf voor de Nederlandse indus- aan de geringere vraag naar haar produk-
trie z'aar getroffen door de sterk afnemen- ten, aldus Enkes.
de birijvigheid bij de afnemers, heeft na Economische Zaken heeft zich bereid ver
overt: met het ministerie van Economi- klaard overleg met Enkes te plegen over een
scheSaken surseance van betaling aange- beperkt boedelkrediet.
Kardinaal moet blijven
WAT IEDEREEN VERONDERSTELT dat kardinaal Alfrink
alleen om formele redenen zijn ontslag bij Paus Paulus indient
zal hopenlijk bewaarheid worden.
Want als de primaat van Nederland door de last van de jaren
niet zo bezwaard wordt dat hij zijn zware taak niet langer kan
vervullen. en daar ziet het momenteel niet naar uit zien we
momenteel geen betere oplossing dan verlenging van zijn termijn.
Een oplossing waarvan verluidt dat ze mogelijk al tussen paus
en kardinaal besproken en aanvaard is.
IN CONSERVATIEF-KATHOLIEKE kringen wordt gesteld, dat
kardinaal Alfrink mede-verantwoordelijk is voor de polarisatie
welke het katholieke leven in Nederland beheerst; meer progressie
ven vinden dat het vuur in' Utrecht niet meer brandt en alleen
maar smeult
De grote groep tussen die polen in de bekende zwijgende
meerderheid zegt weinig, maar is ongetwijfeld beducht voor een
beslissing in de opvolging van kardinaal Alfrink waarbij een van
de actie-voerende groepen van links of rechts zich gelukkig voelen
zou.
Die zwijgende meerderheid heeft het gevoel dat het dan met de
kerk en daarop aansluitend met het christendom in Nederland
verder bergafwaarts zal gaan. De Heilsverwachting gaat natuurlijk
ook dan niet verloren, maar de katholieken die niet polariseren
zouden graag de dag nog meemaken, waarop het nieuwe zaad in
christelijk Nederland ontkiemen gaat.
WANNEER PAUS PAULUS aan kardinaal Alfrink vraagt nog wat
bij te tekenen, is dat op zichzelf geen oplossing van een moeilijke
kwestie, maar alleen uitstel van de beslissing.
In dit geval zou uitstel zeker raad kunnen brengen; want er zijn
tekenen die wijzen op een beweging waarbij de sterkst polariseren
de groepen zich dermate isoleren, dat de „zwijgende meerderheid"
weer duidelijk een eigen kleur gaat krijgen. De kleur welke straks
ook bij de opvolging in Utrecht richting-bepalend zou moeten zijn.
Vloed van stukken
IS DE NEDERLANDSE REGERING tegenwoordig erg kwistig met
nota's en daarop lijkende stukken, het bedrijfsleven doet er nog
een schep bovenop. Soms krijgen we de indruk dat werkgevers
en vakbeweging elkaar via nota's en verklaringen aan het adres
van de regering „onder de wapens" houden.
Of het allemaal zin heeft? Actie leidt tot reactie, maar op de
gemeenschap maakt de papierlawine van vakbewel
dat er door werkgevers en vakbeweging op elke ontwikkeling
gereageerd wordt en dat weten de twee grote partners in het
bedrijfsleven van elkaar ook.
DE NIEUWSTE NOTA van de werkgevers heet „Winst, werk,
welzijn"; een naam welke opvallend veel lijkt op een vroegere
publikatie van katholieke organisaties: „Welvaart, welzijn en ge
luk". De nota heeft een tweeledige bedoeling: in de eerste plaats
het kabinet-Den Uyl bijvoorbaat laten weten, hoe naar de mening
van de werkgevers de voor 1976 verwachte economische en sociale
moeilijkheden het best kunnen worden opgevangen; daarnaast is
het een waarschuwing naar aanleiding van enkele vakbondsrappor
ten, waarin naar de mening van de werkgevers veel te weinig
rekening wordt gehouden met de harde werkelijkheid.
De werkgeversnota heeft een harde toon. Misschien wel opzettelijk
als reactie op de vakbewegingstaktiek om niet de problemen van
vandaag te willen onderkennen, maar steeds te praten over moge
lijkheden van overmorgen.
Weeroverzicht
De stabiliteit die het zomerweer
de laatste dagen te zien gaf,
werd gisteren plotseling onder
broken door een snelle on
weersstoring uit Frankrijk die
boven West- en Midden-Neder
land vastliep. Hierdoor bleef
het in geheel Noord-Nederland
en ook in Limburg de gehele
dag zonnig, maar in onze omge
ving was de zon vrijwel niet
te zien. Voornamelijk in Zeel
and en Brabant kwam het tot
enkele buien welke zeer actief
waren in België met in de
Kempen 77 millimeter regen.
Later in de middag trok het
storingsgebied naar het zuide
lijke deel van Duitsland met in
Frankfurt 38 millimeter regen
vergezeld van onweer. Het ho-
gedrukgebied van Engeland tot
Zuid-Scandinavië krijgt meer
invloed en voert met een
noordoostenwind weer wat
drogere lucht aan zodat het
weekeinde ook in onze omge
ving zonniger zal zijn. De kans
op een verspreide bui is in het
zuiden nog wel aanwezig, maar
wordt kleiner. Het is waar
schijnlijk dat wij toch enige
dagen met goed en stabiel zo
merweer tegemoet gaan, ook
aan onze stranden.
Strandverwachting: geleidelijk
meer zon en een matige wind
tussen noord en oost. In de
middag 20 tot 22 graden, zee
water 17 graden.
Districtsbestuurder P. Kats van de Indus
triebond NW noemde de conclusie van de
directie dat er ontsla/en moeten vallen „wel
wat voorbarig". Hoevfeol personeelsleden er i
zouden moeten afvloeien en op welke ma-1
nier, wist hij niet „Dat is een zaak van de I
te benoemen bewindvoerder".
Amsterdam ANP De twee
advocaten van de Duitse oor
logsmisdadiger KoUIla (67), een
van de „Drie van Breda", heb
ben een kort geding aangespan
nen tegen minister Van Agt
van Justitie waarin schorsing
wordt gevraagd van de ten uit
voerlegging van de levenslange
gevangenisstraf van Kotalla.
Het gaat geenszins om diens
vrijlating zei een der advocaten,
mr. M. L. Nouwen, uit Rotter
dam. Gratieverlening is een
recht dat aan de kroon is voor
behouden. Het kort geding dient
dinsdagmorgen 22 juli om 10.00
uur voor de president van de
rechtbank in Den Haag.
De vordering is gebaseerd op
een onrechtmatige overheids-
daad en een beweerde schen
ding van het verdrag van Rome
van de rechten van de mens in
geval van verdere executie van
de straf. Schorsing in bijzonde
re gevallen van de tenuitvoer
legging van een straf voor
maximaal drie maanden is
een bevoegdheid die de minister
van Justitie heeft krachtens ar
tikel 46 van de beginselwet ge
vangeniswezen. De voornaamste
grond van vordering is de slech
te gezondheidstoestand van Ko-
tSlla, die in de gevangenis van
Breda zit
ii iiiiii
Tentoonstelling
Nederlands werk
in ruimtevaart
(Van een onzer verslaggevers)
SOESTERBERG Voor het
eerst is op een tentoonstelling
alles bijeen gebracht wat Ne
derland de afgelopen jaren ge
presteerd heeft op het gebied
van de ruimtevaart. DAt dat
heel wat is, blijkt op de exposi
tie die gisteren werd geopend
in het luchtvaartmuseum op de
vliegbasis Soesterberg en die
zal duren tot 30 augustus (voor
individuelen alleen zaterdags
open, op andere dagen ook voor
groepen).
Het is geen spectaculaire ten
toonstelling met torenhoge ra
ketten of complete ruimtevaart-
stations, maar er wordt wel een
goed beeld gegeven van wat Ne
derland in de ruimte gepres
teerd heeft.
Door de beperkte mogelijkhe
den om apparatuur mee te stu
ren met Amerikaanse of Euro
pese satellieten duurde het tot
1963 voordat een in Utrecht ge
bouwd instrument voor het me
ten van röntgenstraling van de
zon meekon met een Franse sa
telliet. Daarna volgden raketpo-
reven in Suriname en Japan en
ballonlanceringen, tot in het
poolgebied toe. Hoogtepunt was
in 1972 de lancering van de
grote TD-Ia satelliet waarin
twee Nederlandse instrumenten,
en op 30 augustus 1974 de lance
ring van de Nederlandse satel
liet ANS. Deze ANS zal moge
lijk worden opgevolgd door de
IRAS, waarbij de letter I en R
staan voor infrarood. Nederland
zal meer internationaal gaan sa
menwerken waarbij ondermeer
gedacht wordt aan een satelliet
voor aard- en oogstverkenning.
;Van o
e correspondent Frans Wijnands)
RflE De bergbewoners van de woeste, maar
nuzomers begroeide Abruzzenhellingen hebben
de week hun ogen uitgewreven toen ze in
,Jrfst"stormen echte sneeuw zagen vallen. Een
gok voor toevallig passerende toeristen was dat
d<sneeuwkettingen niet gebruikt behoefden te
wrden
D uiterst merkwaardige sneeuwval is bijna
spbolisch voor de vele meestal onaangename
vrassingen waar de toeristen en vakantiegan-
gs in Italië de laatste dagen mee te maken
(innen) krijgen.
\oral twee fenomenen kunnen een stuk vakantie-
pzier in Italië momenteel vergallen: de stakingen
e het watertekort. De stakingen worden in de
reste gevallen wel tevoren aangekondigd, maar
R ongemak is er zelden minder om. Vooral in
Jord-Italië zijn veel grotere restaurants en bars
i enkele dagen gesloten. Ook het personeel van
i meeste hotels is in staking. Veel toeristen
oeten daarom zelf hun kamers schoonhouden,
Idden opmaken en koffers sjouwen.
restaurantjes en bars die op familie-basis
dreven worden staken niet. Dat zijn er nogal
wat, zodat men ais toerist in elk geval met behoeft
te verhongeren. En koffers sjouwen kan op een
vakantie een onverwachte kans zijn om enkele
pondjes af te vallen, als compensatie van de
spaghetti- en andere pasta-schotels.
In de grote Italiaanse steden worden de laatste
dagen zeer onverwacht kortere stakingen afgekon
digd in warenhuizen en supermarkten. Het inter
nationale- en binnenlandse vliegverkeer heeft deze
week vanwege een personeelsstaking ook weer
eens een dag lang stilgelegen. Van de stakingen
van bepaalde semi-overheidsdiensten zal de door
snee-toerist minder merken.
Toeristen die per auto of trein Italië verkennen,
hebben sinds 1 juli een financiële tegenvaller,
omdat met ingang van die datum de tarieven voor
binnenlands treinverkeer en de toltarieven voor de
meeste autostrada's fors omhoog zijn gegaan.
Onverwachte stakingen van het bedienend perso
neel op de grote ferries tussen Italië en Sardinië
hebben duizenden toeristen tot een gedwongen en
hoogst onprettige, superlange picknick op bloedhe
te kades verplicht Het is overigens een illusie dat
men in het hoogseizoen een kaartje zou kunnen
kopen voor deze belangrijke veerdiensten.
Watertekort
Wel sneeuw, geen water. Het bijna jaarlijks terug
kerende verschijnsel van een tekort aan water
mag dan een kwestie van gewenning zijn, veel
toeristen zijn te kort in het land om er aan te
wennen en lang genoeg om het ongemak te erva
ren. Een dag per week wordt het water telkens
voor een aantal wijken afgesloten. Behelpen, zeker
voor hotels en bars, voor restaurants en andere
belangrijke verbruikers.
Er is te weinig regen gevallen in herfst en winter,
het nieuwe aquaduct functioneert nog niet en de
waterreserves slinken zienderogen. Dat is de offi
ciële verklaring van een bureaucratisch verschijn
sel en een onvoldoende beleid. Door bijvoorbeeld
grote en kleine scheuren en gaten in het leidingen-
net gaan ondergronds miljoenen liters water verlo
ren.
Ook zuidelijker en op veel eilanden is een waterge
brek. Capri lijdt dorst, ook al omdat er geen goed
aquaduct is. Palermo en andere delen van Sicilië
snakken naar water. In Midden-Italië zijn in een
bergdorp tientallen woedende vrouwen elkaar met
rieken en ander boerenwapentuig te lijf gegaan,
omdat bepaalde families de schaarse aanvoer van
drinkwater voor zichzelf wilden reserveren.
Een meevaller is dat steeds meer zeewater schoner
is of lijkt, nu op veel plaatsen de zuiveringsinstal
laties in werking zijn. Rome heeft intussen een
strandoorlog achter de rug, omdat de overheid
bepaalde dat alle stranden vrij moeten zijn, ook
die van de min of meer sjieke gelegenheden waar
parasols en strandstoelen op een schoon, geclaimd
stuk strand verhuurd worden.
Duur van entree en verblijf, maar nu moeten deze
paviljoenhouders iedereen toelaten. Een kolfje
naar de hand van zee-zoekende Romeinen.
De meeste buitenlanders zullen het wel uit hun
hoofd laten om uitgerekend bij Rome aan de kust
te gaan liggen, waar de zee een vervuilingsgraad
heeft bereikt als nergens anders in het Middelland-
sezeegebied. Nog een meevaller is de weersver
wachting die tot half juli goed weer voorspelt, zij
het wat onstabiel. Dat laatste betekent zoveel als
sneeuw, storm en hagel, onweer en regen, maar
een beetje avontuurlijke toerist zal daar niet tegen
op zien-
Om paniek en pessimisme te voorkomen: buiten
de grote steden, aan zee, in de heuvels op de
bergen, kortom op het ruime platteland is de
toerist koning en valt de ellende best mee.
