ung Fu en vijf vrijgezellen
louden opoe Daleman erg jong
Van Katwijk winnaar
KARSTENS
ft
ran Leidse profronde
ÜUROPA'S OUDSTE KASTELEIN WORDT HONDERD JAAR
Welgemoed
naar Tour de
France
INSDAG 24 JUNI 1975
LEIDSE COURANT
,31 Van een onzer verslaggevers
H ijpwetering Wantrouwend
id jkt Theodora Daleman naar
éje bezoekers die op de vroege
4 org en haar cafeetje aan de
as astoor v.d. Plaatlaan binnen-
i appen. Wat willen de heren?
teilen intervieuw omdat ze a.s.
raderd Jaar wordt?
schudt het hoofd,
(jerwijl ze de steel van een
alkloerzwabber wat vaster om-
bilemt wijst ze naar de deur. De
i i eren kunnen vertrekken. Opoe
ste aleman heeft wel wat beters
4 doen. De ramen moeten nog
orden geboend en ook de hou-
n vloer moet vanmorgen nog
goede beurt hebben,
e naaaen nel Kunnen weten.
_Jok Willem Duys, liep bij opoe
[jaleman een blauwtje toen hij
ar uitnodigde om in een van
jn Vuisten op te treden. De
Gidste castelem van Europa
inst niet te praten. „Honderd
niets bijzonders", zegt ze,
[omt later nog maar eens te-
Als ik wat ouder ben".
x>
sprankelt nog van vitali-
t Niemand maakt haar nog
at. Vorig jaar ging ze in haar
ifeetje een keer door de
liëen. Het is gedaan met opoe
v icht Rijpwetering. De dokter
_o dat ze voorlopig in bed
oest blijven. Maar de andere
g stond ze alweer achter de
•j p. „Want wie moet anders de
ak draaiende houden", liet ze
verbouwereerde arts weten.
99-jarige Ripse staat nog
ar borreltje of zit te genieten
haar kleuren tv, vooral
ot i Kung Fu weer klappen aan
le t uitdelen is want dat is haar
voriete programma. Het is wel
lidelijk dat met opoe Daleman
n den drommel nog niet valt
spotten. Ze mag dan wel een
Isiepietsie doof zijn en haar
ijze haardos is dan wel aardig
tgedund maar bijna honderd
zou je haar echt nog niet
ven Misschien zeventig, maar
in houdt het ook op. Toch is
it waar. Theodora Daleman
aakt deze week op haar slof-
tn de honderd vol
werd in 1875 in De Hoef,
ikbij Mijdrecht geboren. Leer-
op jeugdige leeftijd op boer-
rijen de handen uit de mou-
;n te steken en streek in 1903
Rijpwetering neer waar ze
tl haar man Kees een cafeetje
gon; „Concordia". Aan het
ld kwam ze door een prijs in
loterij te winnen, zeggen ze
Rijpwetering. Maar opoe zegt
ujar niets van te weten. Het is
al zo lang geleden. In 1921
iiimt haar man te overlijden.
Opoe Daleman, een honderdjarige die nog vitaal achter de tap staat.
Haar "acht kinderen, vier doch
ters en vier zonen verlaten suc
cessievelijk de ouderlijke wo
ning. Alleen Dora blijft.
Er is in de loop der jaren weinig
veranderd in Concordia. De tijd
liikt er stil te hebben gestaan.
Langs de groen geschilderde
wanden hangen wat verbleekte
drankreclames, een oude olieka
chel moet in de winterdagen
wat warmte brengen en de be
jaarde houten vloer heeft duide
lijk te lijden gehad onder de
duizenden voetstappen die in
die tientallen jaren in Concordia
Drie avonden per week is Con
cordia open. Vrijdag, zaterdag
en zondag. Van kwart voor tien
's avonds tot twaalf uur precies.
Geen minuut later. Opoe Dale
man houdt van regelmaat Ze
regeert met ijzeren hand. Als de
klok twaalf slaat moet het uit
zijn met de lol.
Tot de vaste en meestal enige
bezoekers van Concordia beho
ren Jan Akerboom, Piet Semp,
Henk Semp, Bram Bakker,
Henk Dapper, Jaap van Velzen
en Dirk Waasdorp. Bijna allen
vrijgezellen uit Rijpwetering of
het buurplaatsje Oud Ade, al in
de veertig of vijftig jaar. Bij
opoe Daleman komen deze rui
ge borsten, breed geschouderd
met noeste koppen, volkomen
tot rust. „We zijn allemaal boe
renjongens", zegt Bram Bak
ker", als het moet kunnen we
vloeken en tekeer gaan maar bij
opoe zijn we zo mak als een
lammetje. Want met haar kun
nen we tenminste lol maken.
Soms staat ze achter de tapkast
te gieren van het lachen. Daar
om is er ook geen muziekboks
in het café. Gezelligheid maken
we zelf'.
En waar ze dan over praten?
Over de voetbaluitslagen en
over de koeien en geiten. En
opoe Daleman hoeven ze wat
dat betreft helemaal niets wijs
te maken. Want die kent het
boerenbedrijf van voren naar
achteren.
Undanks alle 101 aie ze aaar eui
weekeind hebben kent de 99-ja-
rige geen pardon als het twaalf
slaat Als de jongens dan nog
zitten te kaarten, grist ze het
spel van tafel en wijst dan reso
luut naar de deur. „Morgen is
er weer een dag jongens. Welte
rusten". Soms mopperen ze wel
eens maar niet als opoe er zelf
bij is want niemand wil het met
haar aan de stok krijgen. Stel
je voor dat ze niet meer in
Concordia langs mogen wippen.
Waar kunnen ze dan zo goed
koop hun borreltje halen? En
welke castelein weet meer van
het boerenbedrijf en de voetbal
dan opoe Daleman. Niemand to
ch!
Ven vreemdelingen hebben zo
in café Concordia nooit veel
moeten hebben. Natuurlijk mag
iedereen er binnen komen maar
daar blijft het dan ook zo'n
beetje bij. Want wie flauwekul
wil maken vindt op zijn weg de
zeven vrijgezellen en die houden
ervan regelmatig grote oprui
ming te houden.
Met hun grote behaarde knuis
ten hebben ze er al menig maal
de beuk in gezet, want opoe
mag in geen geval een haar
gekrenkt worden, al moesten ze
er zelf voor bloeden.
Twee weken geleden was het
ook raak in Concordia. De jon
gens zaten gezellig achter een
neutje toen „een vreemdeling",
de zaak binnenkwam en duide
lijk aangeschoten een van de
barkrukken bezette. Hij was
maar één tel lastig toen de he
ren al tot actie overgingen. Dirk
Waasdorp, die naast hem zat en
maar over één arm beschikt,
sloeg de bezoeker in één klap
van de barkruk. Gelukkig had
de man bij zijn binnenkomst
zijn valhelm vergeten af te zet
ten, zodat het stuiteren van zijn
hoofd op de houten café-vloer
wat minder hard aankwam. De
late bezoeker nam snel de be
nen. Opoe Daleman, die voor de
zenuWen snel een Jonkie" ach
terover had geslagen, had niets
dan lovende woorden over voor
„haar" jongens. Dat leek wel
een beetje Kung Fu", zei ze
glimlachend en schonk de jon
gens nog eens in.
Opoe Daleman honderd jaar. Ze
is er zelf niet van onder de
indruk. Nu we toch in haar café
staan wil ze nog wel kwijt waar
om. „Honderd worden", zegt ze,
terwijl ze een nieuwe poetsdoek
Opoe Daleman met de jongste van de familie op schoot.
aan haar zwabber bevestigd,
„daar is niets aan. Weet je wan
neer het pas feest is? Als je
vijftig jaar bent getrouwd. Maar
dat heb ik niet mogen meema
ken. Dat had ik pas leuk gevon
den".
Of ze wil of niet viert Rijpwete
ring donderdag toch feest In
het kleine zaaltje van Concordia
zal de honderd-jarige onder
meer op bezoek krijgen mgr.
Simonis, de bisschop van Rot
terdam. En natuurlijk zullen
ook een groot deel van haar 60
kleinkinderen en 150 achter
kleinkinderen opoe de hand ko
men drukken.
In het parochieblad van Rijpwe
tering „Tussen Koppoel en
Braassem" wordt alvast vooruit
gelopen op het eeuwfeest.
„Proost opoe", staat er „hou het
in Rijpwetering nog wat jaren
uit. Want je moet de oudste
inwoner van dit polderlandje
worden en als dan onze vriend
Zoetemelk tussen neus en lip
pen door ook nog de Tour de
France wint, wat zal dan „De
Rip" hoog opgestuwd worden in
de vaart der volken....
Donderdag viert Rijpwetering
dus feest maar de vrijgezellen
zijn niet uitgenodigd op het
feestje in Concordia. Zij komen
vrijdagavond aan de beurt
Bram Bakker: „De jongens heb
ben al onder elkaar gecollec
teerd. We hebben de man een
joet gegeven. Per slot van reke
ning wordt opoe maar één keer
honderd jaar. Daarom keken we
niet op een dubbeltje. We zijn
van plan een grote fruitmand
aan te bieden.
Het is alleen jammer dat er nu
ook nog anderen van plan zijn
om vrijdagavond naar Concor
dia te komen. Vreemdelingen.
Die denken zeker dat ze er gra
tis een borreltje kunnen drin
ken. Maar daar moeten ze maar
niet al te hard op rekenen. Want
zoiets pikken wij niet Nooit ko
men en nu opeens wel. Dat ra
den we ze af'.
Opoe Daleman heeft meer zin in
de vrijdagavond dan in de don
derdag. Want vrijdag kan ze
met de vrijgezellen weer een
gezellige boom opzetten en on
derwijl ook zelf een neutje ach
terover slaan. „Drie borreltjes
per dag houdt een mens jong",
is haar devies.
Europa's oudste castelein, die
nog zonder beven de borrel
glaasjes tot aan de rand vult
loodst haar bezoekers naar de
café-uitgang. Ze wijst naar de
blauwe lucht „Ze willen me
daar boven nog niet hebben"
zegt ze. Nou, dan blijf ik toch
effe in de Rip".
Herman van Amsterdam
"ppbrengst collecte f 4000,
k
(Van onze sportredactie)
l EIDEN De profronde van Leiden is gewonnen
>or Jan van Katwijk. In een onoverzichtelijke
otfase versloeg Van Katwijk medevluchter Wil
i Vlam op de streep en gebeiden lieten zij alle
oporieten ver achter zich. Ondanks het feit, dat
ronde door de afwezigheid van Joop Zoetemelk
xi i de vroege uitschakeling van Gerben Karstens
i duidend aan waarde inboette wreef organisator
ii>op Riethoven zich na afloop vergenoegd in de
J inden. De collecte voor het geestelijk gehandi-
1 pte kind leverde, inclusief het bedrag dat Ome
Bfop aan prijzengeld had overgehouden, 4000,-
Bovendien was de belangstelling van de zijde
het publiek overweldigend te noemen - rxiim
man.
ie profronde van Leiden kreeg overigens een
rrassend begin, want al na zes ronden ontsnapte
i/ees Stam en het peloton heeft hem niet meer
j ruggezien. Samen met Hordijk, Been en Van der
[leiden sloeg de wereldkampioen der stayers bin-
n drie ronden een gat van enkele honderden
eters en slechts Vianen, met in zijn spoor vier
jidere renners, zagen nog kans het groepje van
am te achterhalen. Die aansluiting werd verkre-
i n met nog 32 van de 55 ronden te gaan en in
1 ezelfde ronde viel ook het doek voor Gerben
arstens. Eerst raakte zijn flessenhouder tussen
ketting en toen hij daarna nog eens van wiel
verwisselen was hij tot een kansloze gede-
adeerd. Stam en de zijnen liepen elke ronde
i "der weg van het uiteengescheurde peloton, dat,
j ut de finale in zicht, tweemaal gelapt werd. De
iy raakte enigszins in paniek toen de strijd, door
vele groepjes die er gevormd waren, volkomen
loverzichtelijk werd. Vianen moest zich zelfs
lushen" als de echte nummero één, toen speaker
den Enden per abuis een andere rijder die
j appositie had toebedeeld. Echter, Vianen zou het
•ch ook niet redden, want met nog twee ronden
te gaan stormde Jan van Katwijk nakr voren, in
zijn spoor gevolgd door Wil de Vlam. Met als
springplank het peloton moesten de twee rijders
op de meet gaan uitmaken wie de snelste zou zijn
en de grotere ervaring van Van Katwijk gaf
uiteindelijk de doorslag.
Wiege Vlot werd verrassend derde, gevolgd door
Vianen, Van der Meiden en Stam, welke laatste
overigens wel de premie van 250 opstreek, omdat
hij het meeste aantal keren als eerste de finishlijn
had gepasseerd. De bloemen én de kus van ronde
miss, de vrouw van FC Den Haag-speler Hans
Bres, waren voor een breeduit lachende Jan van
Katwijk. Na afloop verklaarde de winnaar verrast
te zijn door de snelle, succesvolle ontsnapping.Je
rekent aanvankelijk nog niet op het slagen van
een dergelijke, vroegtijdige onderneming, maar
toen het gat steeds groter werd moesten we wel
doorgaan. Het viel overigens niet mee om op dit
parcours snel rond te gaan, want de vele scherpe
bochten en het vrij hobbelige wegdek werkte nogal
remmend. Ja, en toen de zaak wat onoverzichtelijk
werd en de finale naderde besloot ik het maar
alleen te proberen. Alleen Van der Vlam reageerde
en samen konden we een gat slaan. Toen wist ik
dat ik ging winnen, want Wil komt nog wat
ervaring tekort", aldus winnaar Van Katwijk, de
trotse opvolger van Gerard Duyndam die verleden
jaar won, maar nu, pas genezen van een ernstige
blessure, niet verder reikte dan een 19e plaats.
Bert Pronk, de man die in de Ronde van Zwitser
land zich zo verrassend manifesteerde tussen de
groten als Merekx en De Vlaminck, eindigde op
een bescheiden 23e plaats.
De uitslag: 1. Jan van Katwijk, 2. De Vlam, 3.
Vlot, 4. Vianen, 5. Van der Meiden, 6. Stam, 7.
Ottenbros, 8. Tabak, 9. Piet van Katwijk, 10. Bas
Hordijk, 11. Bakker, 12. Been, 13. Fens, 14. Hulzen
bosch, 15. Prinsen, 16. De Schipper, 17. Janbroers,
18. Groen, 19. Duyndam, 20. Habets.
3mm
AD VAN KAAM Jan van Katwijk gaan als winnaar over de streep. Achter hem De Vlam.
Van onze sportredactie
LEIDEN Gerben Karstens,
de trots van Leiden op wieier-
gebied, kon het ditmaal niet
bolwerken. Het grillige talent,
die nog steeds behoort tot de
absolute wereldtop onder de
wegsprinters, en in Leiden als'
publiektrekker nog altijd hoog
gewaardeerd staat, moest het,
op eigen terrein notabene, al
na een tiental ronden laten
afweten. Materiaal pech was er
de oorzaak van dat hij vroeg
tijdig tot de rijen der kanslo
zen werd gedegradeerd en,
hoewel hij na afloop van de
profronde verklaarde daar
niet al te zwaar aan te tillen,
genoegen moest nemen met de
meest bescheiden klassering
van allemaal, een roemloze
laatste plaats. Het publiek er
voer het als een grote teleur
stelling.
Gerben Karstens, bezig aan
zijn elfde jaar als prof, was op
de Koninginnelaan van start
gegaan met de gedachte om er
een rustig trainingspartijtje
van te maken. Karstens: ..Het
heeft voor mij geen zin om me,
met de nationale kampioen
schappen op de weg nog in de
benen en met de Tour de
France in het vooruitzicht, op
dit moment druk te gaan ma
ken. De had gehoopt op een
rustig koersverloop, waarna ik
in de finale dan nog wel zou
kunnen uithalen, want per slot
van rekening verwachten de
toeschouwers wel wat van je.
Maar die vroege ontsnappin
gen en natuurlijk het losraken
van het houdertje doorkruis
ten mijn plannen. Met een ron
de achterstand belandde ik in
het peloton. Ik kon de boel
natuurlijk niet gaan forceren,
want nogmaals, de Tour de
France telt wel even zwaarder.
Jammer is, dat ze hier in Ne
derland niet het systeem toe
passen zoals dat in Frankrijk
wordt gehanteerd. Een favo
riet die daar door pech een
ronde achterkomt krijgt een
voudigweg compensatie en
blijft zodoende in de strijd.
Veel aardiger voor het publiek
Gerben Karstens
natuxirlijk", aldus de notaris-
Overigens laakte Karstens de
houding van de talrijke toe
schouwers langs de baan. „Zit
je voorin dan juichen ze je toe,
maar word je een keer per
ongeluk uitgeschakeld dan be
titelen ze je als luilak en cap-
soneslijer. Ze moeten zelf
maar eens een jaar lang op de
•fiets gaan zitten. Dan zouden'
ze er wel achter komen dat er|
wel degelijk pijn wordt gele
den en dat wielrennen niet zo
eenvoudig is als het lijkt",
roept Karstens boos uit, daar*
bij vergetend dat hij zelf voor
het vak gekozen heeft en het;
publiek nu eenmaal zijn favo'
rieten wil zien winnen en met
pech of vormverlies eenvoudig
niets te maken heeft. Maai]
„De Karst" is op zijn best
wanneer er boute uitspraken'
gedaan dienen te worden en
nog sterker dan door het wiel
rennen, heeft hij zich juist
hierdoor een bekende naam
verworven."
