Mooi werk van Jules Dekker
De kleurige wereld van Van den Berg
JONGE KUNSTENAARS
EXPOSEREN BIJ ARS
UITGAAN
Van onze kunstredaktie
Leiden/Oegstgeest - In het stedelijk I
museum De Lakenhal is in de perio
de van 14 augustus en 21 september
een tentoonstelling te zien van werk
van twee Leidse kunstenaars: Ste- j
(an Buys en Bruno de Klerk. Van
daag een gesprek met stefan Buys,
volgende week op deze pagina een
nadere kennismaking met Bruno de
Klerk.
Stefan Buys is 32 jaar oud, vanaf
zijn derde jaar in Leiden, bewoonde
zeven jaar een flat in Oegstgeest en
staat nu op het punt weer naar
Leiden te vehuizen. Gedurende twee
en een half jaar volgde hij aan de
Koninklijke Academie in Den Haag
de opleiding vrij tekenen en schilde
ren, onderbrak zijn studie toen en
ging in een later stadium aan de
academie van Den Bosch verder in
de richting beeldhouwen en monu
mentale kunst. Na afloop kwam hij
terug in Leiden, kreeg een atelier
aan de Vesetstraat en een baan als
therapeut bij de Jelgersmakliniek
voor drie dagen per week. Werkte
verder voor zichzelf en aan opdrach
ten van diverse scholen in de omge
ving van Leiden. Stefan heeft nu zijn
werkruimte in de voormalige meis
jesschool aan de Ceaciliastraat Hij
is actief lid van de sectie Beeldende
Kunst van de Culturele Raad, werkt
nu alleen nog „monumentaal" en
heeft het schilderen en tekenen voor
goed afgezworen.
Ambachtelijk
„Zo'n beslissing om niet meer te
schilderen komt op de buitenwereld
altijd als „plotseling genomen" voor.
In werkelijkheid gaat zo iets natuur
lijk heel geleidelijk. Ik heb vanaf
mijn twintigste al geboetseerd en
heb eigenlijk heel lang en het een
en het ander gedaan. Op een be
paald moment merk je dat het de
een de boventoon gaat voeren, en
dat jé je daarin ook meer thuis voelt,
dat je dat ook het beste kunt. Goed,
ik ben dus met schilderen gestopt en
ik geloof dat dat een vrij definitieve
keuze is geweest. Als ik naar mijn
familie kijk, is het ook niet zo ver
wonderlijk dat ik uiteindelijk hier
voor gekozen heb. Mijn vader is
scheepsbouwer en dat vak is bij ons
tot minstens zes generaties terug uit
geoefend. Ze maakten kleine vissers
schepen, eerst van hout en later van
staal. Zo iets werkt toch op de een
of andere manier door. De behoefte
om echt iets met je handen te ma
ken, het ambachtelijke. Voor mij
maakt het ook niets uit of je nou
een sloep bouwt of een beeld
maakt"
„Een schilderij heeft een bepaalde
voorstelling. Het blijft illusionair, het
blijft verf op linnen. Een beeld is er,
je kunt er minder om heen. Dat is
voor mij aantrekkelijk. Ik weet dat
schilders, die opvatting bestrijden,
ja, maar voor mij ligt het zo."
Ook een behoefte om vorm te ge-
„Nee, dat niet zo zeer. Ik houd niet
zo van dingen verzinnen. Dat kan
ook niet Iets is er altijd door iets
anders. Het staat niet los van het
geen er eerst was, er is een verband.
Het is er stap-voor-stap gekomen. En
natuurlijk uit een vorm van bezeten
heid en gejaagdheid. Er wordt wel
gezegd dat beeldend kunstenaars als
ze dat vak niet hadden gekozen, gek
zouden zijn geweest Daar zit wat
Overbodig
„Wat ik ook erg aantrekkelijk vind,
van hetgeen ik doe is de gedachte
dat ik overbodige dingen maak. Din
gen waar niemand op zit te wachten.
Voor mij onderstreept het alleen de
overbodigheid van de meeste dingen
in het leven. Ik heb veel opdrachten
gehad voor speelobjecten op school
pleinen. Dat vind ik erg plezierig.
Dat wat je kunt zo te gebruiken en
zo aan te passen, dat anderen er van
kunnen profiteren. Bij een school is
meestal een grote speelplaats, veelal
een lege, kale ruimte, die bij de
nieuwe scholen ook nog rechtstreeks
overloopt in de straat Zo'n ruimte
is voor een kind niet te overzien. Je
moet er van uitgaan dat kinderen
toch al in een wereld leven, waarin
alles voor hen buiten proportie is.
Alles is gemaakt voor ouderen. Dat
is iets waar veel mensen ach tegen
woordig druk over maken, maar wat
ik ook echt geloof. Een kind voelt
zich daar onveilig in en niet gebor
gen. Je moet een speelobject gaan
maken, dat aan de ene kant niet
gevaarlijk is en aan de andere kant
toch een voor het kind vormt. Het
moet ook niet iets zijn, waar een
kind maar een kant mee uit kan,
zoals een schommel, waar je inder
daad niet meer mee kunt doen dan
schommelen. Ik keur dat soort speel
goed zeker niet, af, maar wil zelf iets
anders maken. Een kind moet zijn
fantasie kunnen gebruiken en zelf de
mogelijkheden leren ontdekken."
Inspraak
,Jk probeer zoveel mogelijk met de
leerkrachten, leerlingen en de ouders
het uiteindelijke ontwerp te maken.
Ik ga met die mensen praten, laat
ze voorstellen doen, vertel ze wat de
consequenties van hun voorstellen
zijn, geef voorlichting en wijs ze
natuurlijk op de beperkingen, die je
nu eenmaal kent, omdat je in de
meeste gevallen met weinig geld
moet werken. Dat trekt me ook erg.
Met weinig geld, toch veel doen. Er
echt uithalen, wat er in zit" Natuur
lijk heeft dat werken aan die op
drachten, mijn eigen werk bein-
vloedt Er is een wisselwerking. Pre
cies zo met mijn baan aan de Jel
gersmakliniek."
„Je kunt zeggen dat ik socialer ben
geworden en maatschappelijker. Ik
werk in de Jelgersma met mensen;
als ik alleen werk heb ik ook alleen
met mezelf te maken. Je blijft dan
louter met jezelf bezag en je bent dan
toch een soort Narcissus, je gaat je
eigen gang. Ik werk daar drie dagen
per week en dat vind ik flink wat
Ik moet toch steeds overschakelen
en dat vergt wel het een en ander.
Ik wil trouwens helemaal niet zeggen
dat dat socialer zijn. nou zo positief
is. Ik geloof zeker dat als je werke
lijk alleen maarvoor jezelf werkt dat
dat goede dingen kan opleveren."
Expositie
Stefan Buys met het ontwerp van de kinderspeelplaats van de voormalige Jenaplanschool in Oegstgeest.
„Op die tentoonstelling in De de De
Lakenhal komen een aantal objecten
te staan, zoals die stoeltjes daar en
dat ontwerp aan de muur (zie foto-
T.v.B.) Dat is een model van het
ontwerp wat ik gemaakt heb voor de
vorige Jenaplanschool in Oegstgeest
Ik wil op die expositie ook wat foto's
en tekstjes hangen van en over mijn
werk. Óm mensen meer een indruk
van het geheel te geven. Niet echt
naar een edukatieve tentoonstelling
werken, maar gewoon een duidelij
ker beeld aan de kijker geven."
„De Lakenhal organiseert elk jaar
tentoonstellingen van Leidse kunste
naars. Iedereen komt een keer aan
de beurt Dit keer dus Bruno en ik.
Van Bruno komen er schilderijen te
hangen."
Je bent ook actief in de sectie van
de Culturele Raad.
„Ja dat begint nu weer aardig te
lopen. Het is een tijd lang niets
geweest. Toen was ik in mijn eentje
de hele sectie. Dan is 't natuurlijk
onmogelijk om te werken. Nu zijn
we druk bezig, met als belangrijkste
punt de kwestie rond De Waag. We
willen er een open kunsthuis van
maken. Ook bekijken we de moge
lijkheid voor een artotheek. Verder
vind ik dat er een losbladige klapper
moet komen met foto's van werk van
alle kunstenaars uit Leiden en omge
ving. Het komt vaak voor dat er
mensen op de Culturele Raad ko
men, die iemand zoeken om een
ontwerp te maken voor een beeld of
speelpaats Of mensen die werk
willen aankopen. Als je zo'n klapper
hebt, waarin iedereen is vertegen
woordigd en die je ook steeds kunt
aanvullen, kun je tegen zo iemand
zeggen: hier is een map, kijk die
Je hebt nooit in de regeling voor
beeldend kunstenaars gezeten?
„Nee, daar heb ik nooit aangewild.
Zegeven je idioot veel geld, bedra
gen die kunstzaken je nooit zouden
betalen. Dat zou ik niet, willen. Bo
vendien vind ik dat ik zelf moet
kunnen bepalen of ik iets wel of
niet wil verkopen. Of ik het zelf wil
houden, of dat ik hetweg wil gooien.
Met mijn baan, waarvan ik een vast
inkomen heb en met hetgeen ik aan
opdrachten verdien, kan ik dat
LEIDEN In de tentoonstellingszaal van Ars Aemula Naturae
aan de Pieterskerkgracht is een expositie van schilderijen,
tekeningen en grafiek van een tweetal jonge kunstenaars:
Hanneke Boland-de Boer en Frans van der Zee. De expositie
werd ingeleid door de Haagse schilder-graficus Aat Seger.
De schilderijen van Hanneke Boland zijn als collectie bezien
nogal verschillend van kwaliteit. Het zijn over het algemeen
figuurstukken, waaronder vrij wat naakten en dierstudies.
Haar toets is wat zwaar, lichtelijk aan de primitieve kant en
nimmer uitbundig van kleur, eerder wat somber.
Vooral de naakten zijn nogal wat onevenwichtig, het beste
naar mijn persoonlijke smaak is een rugnaakt, dat zeer
fraai is. Onder de dierstukken signaleerde ik vooral een mooi
doek met hoenders. Ook op een groot schilderij van een boer
met varkens, komen de dieren mooi tot hun recht. Daarentegen
slaagde zij er nog geheel en al in het rundvee te conterfeiten.
De koeien staan picturaal nog ver achter bij de andere,
eerstgenoemde dieren.
Vrij sterk is het kerkhofmotief in haar collectie vertegenwoor
digd, vier stuks, met als meestgeslaagde een hoekje van
Eenrums kerkhof.
Frans van der Zee toont een aantal tekeningen en etsen op
klein formaat. Bij de tekeningen noteerde ik een fraai, wat
wazig landschap. De etsen doen wat weinig „afgemaakt" aan,
hoewel er toch wel expressieve prentjes onder zijn. Vooral
trof mij een klein portretje van Rainer Maria Rilke. Alles
bijeen (nog) geen groots werk, maar interessant genoeg om
de verdere ontwikkeling van deze twee te volgen.
Tot 2l juni geopend.
Willem Prins
■veltstr
maand augustus een tentoonstel
ling ingericht van werk door de
autodidactische Leidse schilder
G. J. A. v.d. Berg. De schilder
zegt zelf van het door hem gepro
duceerde genre: „Zelf hanteer ik
bij voorkeur de abstracte stijl
voor het uitbeelden van mijn
ideeën. De kleurerv spelen bij mij
altijd de hoofdrol, de vormen ?ijn
hieraan ondergeschikt."
Nu is dat geen nieuwe stelling, ze
wordt meer opgeworpen maar ze
is slechts ten dele juist. De vorm
n.l. is nooit ondergeschikt aan de
kleur. Het zijn n.l. in de abstracte
schilderkunst twee gelijkwaardi
ge elementen, het ene kan niet
bestaan zonder het andere. Vorm
ontstaat automatisch als gelijk
waardig element van het schilde
rij uit de kleurschikking.
Dat is trouwens bij deze schilder
goed waar te nemen. Hij schildert
vormen. Het is gemakkelijk om
een stuk linnen of ander mate
riaal vol te zetten met kleurvegen
maar ook dan ontstaan vormen
Wel dikwijls niet altijd zo ger
ceerd als bij v.d. Berg. die
afgepaalde vlakken en cirkels ge
bruikt in zijn echte abstractie:
Wel zijn in zijn duidelijke figuui
stukken soms abstracte elemer
ten aan te wijzen, die dan echter
voornamelijk zijn toe te schrijven
aan de moedwillige vertekening
van de bedoelde onderwerpen.
Een geheel eigen - vaste - stijl
vertoont het werk dat thans bij
De Bink is opgesteld, niet. Men
kan er vele richtingen in onder
kennen en zelfs roept een enkel
werk herinnering op aan bekende
internationale schilders.
Het grote werk „Hair" b.v. zou
een Nederlands-Amerikaanse Wil
lem de Kooning kunnen zijn.
Er zijn ook andere fraaie stukken
bij deze collectie. Om er een paar
te hooi en te gras te, noemen: de
gouache Teloeks. de klein prent
„Stadspark", voorts „De korte
Vliet", en in wasco „De groene
Maredijk", de gouache „Stone-
henge" en de schilderijen „De
plataan", „Zomerbos" en „Riet-
De tevens ge-exposeerde zeef
drukken spraken rruj weinig aan.
Het zijn in doorsnee ook verre de
mindere stukken van de collectie
WASSENAAR In de Wasse-
naarse Openbare Leeszaal
wordt tot 19 juni een interes
sante expositie gehouden van
schilderijen, grafiek en aqua
rellen door de Hagenaar Jules
Dekker. Deze kunstenaar ge
bruikt een geheel eigen vorm
van lineaire compositie. De
merendeels tot half-abstract
vervormde beelden bestaan uit
zware witte lijnen op een egaal
gekleurde ondergrond, het
geen decoratief zeer geslaagd
mag heten. Suggestief door de
bewegelijkheid van de lijnvoe-
ring is b.v. de zeefdruk „Car-
navalsgasten", de linosneden
„Flamingo" en „Paddestoelen"
en een reliëfdruk „Hierog
lyph". Alles indringende pren
ten in gemengd figuratief-sur-
realistische stijl.
t aquarel en acryl, be-
een groot werk (niet
minder dan anderhalve bij an
derhalve meter) onder de titel
„Granny's Accident" (Waarom
zoveel Engelse titels?).
sieraden te zien van Selma
Weerenback. Het is een mooie
collectie in moderne vrije
vormgeving, die zich toch niet
te buiten gaat aan de tegen
woordig soms zo nadrukkelij
ke extravagantie.
Willem Prins
In en rond Leiden
Maandag 16 |uni
Praethuys. Vrouwenkerkkoorstraat 9 -
Lezing door Theo Roest over waar
neming en geheugen, innering en
herinnering; aanvang 20.00 uur.
Donderdag 19 juni
Breehuys, Breestraat 19 - Openbare
verkoop van 14.00 tot 22.00 uur.
Vrijdag 20 juni
Marekerk, Lange Mare - Concerl door
de Amerikaanse organist Dwight
Oarr; aanvang 20.00 uur.
Hothouse. Rapenburg 24 - Concert
door The Caledonians. 18-mans
Big-Band uit Noord-Holland; aan
vang 22.00 uur.
Bioscopen
Luxor Theater Stationsweg, tel
21239. Op herhaling in het meisjesin
ternaat (18 jr). Dag. 23.30 - 7 - 9 15
u. zond. 2.30 - 4.45 - 7 - 915 uur
Trianon Theater, Breestraat 31. tel
23875. De langste dag, Dag., ook
zondag 2 en 8 uur.
Rex Theater, Haarl.str. 52. tel. 25414
Poesjes die men pakken kan (18 jaar).
Dag. 2.30 - 7 - 9 15 - u. zondag 2.15
- 4.30 - 7 - 9.15 u. wo. 2.30 uur
Tarzans grootste gevecht a l. Nacht-
voorstelling: vrijd. en zat. 23.30 Bed-
godinnen (18 jaar)
Camera. Elke avond 7.00 en 9.30 uur
„De Slang" (1e serpent) (14 jaar)
Kindermatinee: zaterdag- en woens
dagmiddag 2.30 uur. Zondagmiddag
in 4.15 uur. „Alibaba en de 40
met Fernandel (a.l.) Nacht
voorstelling: vr. za.-nacht 23 30 uur
Claude Chabrol's „Les Biches' (18
jaar).
Lldo Theater, Steenstraat 39. tel
24130. The front page (14 jaar). Dag.
2 30 - 7 - 9.15 u. zondag 2.30 - 4 45
-7-9.15 u.
Studio Theater, Steenstraat 39. tel
33210. You only live twice (14 jaar).
Aanvangstijden zie Lido.
Hulpverlening
Telefonische Hulpdienst: tel. 25202.
Burgerraadsman - Koornbrugsteeg 7.
tel. 43171. spreekuren maandag van
11.30 tot 14.00 uur en donderdag-
vond van 19.00 tot 21.00 uur.
Exposities
Galerie Heuff, Hoflaan 7, Wassenaar,
tel. 01751-12185. di. t/m za. 10-17 uur.
ook 20-22 uur. Tot 22 juni expo
rt Ivan aquarellen en Koji Kondo
Japanse sprookjespoppen.
Sted. Museum „De Lakenhal", Oude
~ingel 23-32. tel. 44044. Ma. t/m za.
10-17 uur. zo. 13-17 uur. 12/6-27/7:
De expositie „Het Leidse Woonhuis"
Monumentenjaar '75.
Rijksmuseum van Oudheden, Rapen
burg 28. tel. 46246. Ma t/m za. 10-17
13-17 uur. T/m 13/7 een
tentoonstelling van Griekse en Ro-
cunst In particulier bezit. Ne-
imelingen 1575-1975.
Atelier „De Scherf", Nassaulaan 41.
Oegstgeest. tel. 50220. Ma t/m za
jr zo gesl. Ans v. d. Heide-Kort
gen werk o.a. glasbuigen. aar-
schilderijen en mozaïeken.
Galerie 't Hoekje bl) de Pomp, Dorps-
38. Warmond tel. 01711-3501.
Elke dag van 19-22 uur, bovendien za.
zo. van 12-17 uur. Tot 15/6 expo-
irt Rob Schipper fotografie, etsen
zeefdrukken van Warmond Huize
Lidwina exposeert handenarbeid.
Restaurant Oudt Leyden, Steenstraat
33144. 5/6-4/7, expositie van
Poppe Damave, georganiseerd door
Art Service.
Oran|erle In de Hortus Botanicus,
Rapenburg 73. ma t/m za 9-17 uur,
10-16 uur. „Denken en Doen" tot
1/9. Op deze tentoonstelling wordt
het ambachtelijke aspect
personeel naar vore
iderzoek en onderwijs.
Gemeentelijke Archiefdienst: Boisot-
Ie 2a, tel. 34421 Ma t/m vr. 9-12.30
14-17 uur. Tot 28/6 „Van eeuw tot
iw". een tentoonstelling onder aus-
iën van het Academisch Historisch
Museum, waarin de vorige eeuwfees-
in beeld gebracht worden Tevens
dt aandacht geschonken aan de
rersiteit wat betreft omvang en
behuizing en de stand van de weten
schappen.
Sassenheimse
exposeert
wandkleden
bij Burgers
LEIDEN In Sociëteit Bur
gers, Burgsteeg 2a te Leiden,
wordt tot eind juni, door
Adriënne Ris-Peeters uit Sas-
senheim, lerares Textiele
Werkvormen, een expositie
van wandkleden gehouden.
Hier worden zowel macramé
als wandkleden van vrije ex
pressie getoond. Zelf zegt ze
van haar werk dat het werken
met textiel steeds opnieuw fas
cineert. Er zijn veel mogelijk
heden om met garens en lap
pen te werken. De bijzondere
eigenschappen van het mate
riaal worden gebruikt als mid
del bij kleur- en vormcomposi-
tie. Het bepaalt de structuur,
het patroon en de dieptewerk
ing. Voor alle werkstukken
maakt zij een ontwerp, al
wijkt het uiteindelijk resultaat
meermalen af van de oor
spronkelijke opzet, omdat de
keuze van het materiaal vaak
het karakter gaat bepalen. Ze
zoekt dus een ontwerp en
wordt dan géinspireerd door
de stoffen. De vele mogelijkhe
den van vormgeving en mate
riaalkeuze hebben tot gevolg
dat het maken van wandkle
den nooit een routinewerk
wordt, merkt zij op.
