I
i
Jonge Molukkers betreuren
mislukken actie-Soestdijk
GELIJKE RECHTEN VOOR
CATEGORALE BONDEN
Met spoed
individuele
huursubsidie
aanvragen
d0ENE
Maatregelen voor
bestuursproblemen
kleine gemeenten
Nieuw schandaal
in Suriname
Rechtbank wil niet ingaan op ideologische achtergrond
DONDERDAG 12 JUNI 1975
LEIDSE COURAN
PAGIN A 9
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG»— Op 1 juli gaat een nieuwe regeling
in voor de individuele huursubsidies. De staat gaat
mensen die in verhouding tot hun inkomen te duur
wonen financieel een beetje helpen. Wie denkt voor
zo'n subsidie in aanmerking te komen, doet er goed
aan zich snel tot de gemeente te wenden.
Er worden wel voorwaarden ge
steld. Zo wordt alleen een huur
subsidie verstrekt, als de huur
prijs niet hoger is dan 5400,-
per jaar. En het belastbare inko
men van de huurder mag niet
hoger dan ƒ30.000,- gulden per
jaar zijn.
Om het belastbaar inkomen te
bepalen, dient men het belastba
re inkomen van 1974 met negen
procent te verhogen.
De regeling geldt voor huurwo
ningen waarvan de huur na 1
juli ten minste 142,20 gulden
per maand en ten hoogste 450,-
gulden per maand bedraagt.
Voor mensen die per 1 juli 65
jaar of ouder zijn geldt de maxi
mum grens van ƒ450,- per
maand niet. Als huurprijs geldt
het maandelijkse bedrag, ver
minderd met 40,- gulden voor
stookkosten en de kosten van
water, gas en elektriciteit
voor zover die in de huur zijn
inbegrepen.
De subsidies worden berekend
naar een tabel, waarin huren en
inkomens op elkaar zijn afge
stemd. Minimaal bdraagt de
subsidie 120,— per jaar, maxi
maal 3360,-. De subsidie kan
rechtstreeks aan huurders wor
den uitgekeerd. In dat gal moet
de huurder dus zelf de subsidie
bij de gemeente aanvragen. Een
andere mogelijkheid is dat c^e
subsidie aan de verhuurder
wordt uitgekerd. De verhuurder
brengt dan aan de huurder de
verlaagde huur in rekening. De
ze tweede mogelijkheid wordt
vooral toegepast bij woningcom
plexen, die in beheer zijn bij
gemeenten en woningbouwver
enigingen. In een aantal geval
len worden dus de aanvragen
via de verhuurder ingediend.
Huurders moeten zich er zelf
van vergewissen dat dit inder
daad gebeurt.
Een aantal verhuurders voelt er
trouwens niets voor zich met
deze administratieve „romp
slomp" voor de huurders bezig
te houden. De makelaars zijn
van oordeel dat de huurders
deze zaken zelf moeten regelen
en zich rechtstreeks tot de ge
meente moeten wenden. Duizen
den huurwoningen van institu
tionele beleggers zijn in beheer
bij makelaarskantoren. Met de
organisaties van makelaars is
geen enkel vooroverleg geweest
over de invoering van de nieuwe
regeling, waarbij de subsidies
ook via de verhuurders worden
verleend.
DEN HAAG Gedeputeerde Staten van ?uid Holland willen met
enkele maatregelen de bestuurlijke problemen vooral in de kleine
re gemeenten in de provincie zo snel mogelijk tot een oplossing
brengen. Zo menen zij dat toekomstig te vormen gemeenten
minimaal 10.000 inwoners moeten hebben, waardoor het bestuurs
apparaat zo groot is, dat het in staat is tot goed overleg met
andere besturen. Voorts zou de instelling van commissies, die met
bevoegdheden van de gemeentebesturen deeltaken vervullen, de
denkbeeldige afstand tussen burger en bestuur kunnen verkleinen.
In de doeleinden gemeentelijke herindeling voor de periode 1974-
1978 wordt bovendien herhaaldelijk gewezen op de noodzaak van
doorzichtigheid van besturen. Dit kan volgens G.S. onder meer
worden bereikt door die afstand tussen burger en bestuur zo klein
mogelijk te houden. Ten aanzien van de opbouw van die besturen
wordt in de nota gewezen op doorvoering van de decentralisatie.
Hierdoor wordt de mogelijkheid tot controle geschapen en de
betrokkenheid van de burger bij het bestuur bevorderd, aldus G.S.
Voorts vinden zij dat de gemeentelijke herindeling per streek moet
worden aangepakt, omdat iedere gemeente vrijwel altijd samen-
hang heeft met het omliggende gebied. Zij hebben de Zuidhollandse
gemeenten drie maanden de tijd gegeven om hun zienswijze te
bepalen.
Staking legde leven
lam in België
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Anderhalf miljoen
stakende Belgische middenstan
ders (kleine- en middelgrote be
drijven) hebben gisteren aange
toond dat wanneer zij het bijltje
erbij neerleggen de gevolgen
voor bijna de gehele belgische
samenleving voelbaar zijn.
In vele delen van het land wa
ren bijvoorbeeld slechts tot tien
de ochtend kranten ver
krijgbaar. In Brussel zelfs hele
maal niet. Het verkeer had een
capaciteit van nog geen 40 pro
cent van een gewone werkdag
en duizenden toeristen moesten
maar zien hoe zij gisteren iets
te eten konden krijgen, laat
staan een slaapplaats voor zover
zij pas die dag in België waren
aangekomen.
Is die spreiding van de rijks
diensten nu wel de wonderolie
voor het Noorden en Limburg,
vraagt De Groene zich af. En
antwoordt zelf: het is een rook-
gordidjn voor een falend regio
naal beleid.
Eind deze maand wordt er in
Den Haag opnieuw tussen Suri
name en Nederland onderhan
deld. Heetste hangijzer is de
ontwikkelingshulp. Ontwikke
lingssocioloog Jan Breman: „De
ontwikkelingsgelden zijn niet
ten goede gekomen aan de mas»
sa van de bevolking. Maar de
extra bijstand waartoe Neder
land zich heeft verplicht bevor
dert nu juist weer zo'n kapitaal
intensief ontwikkelingsbeleid".
Verder in het blad o.a.: de
krampachtigheid van de CPN
en een beschouwing over de In
dustriebond die pal staat achter
Arie.
Elsevier's Magazine besteedt
aandacht aan kandidaat KVP-
voorzitter Vergeer, wethouder
van Utrecht. Hij denkt anders
dan tegenkandidaat De Zeeuw
over het conflict binnen de par
tij. Vergeer: „De Zeeuw gaat er
van uit dat het CDA het bezit
is van de KVP. En meent dat
zijn visie geen bezwaren ont
moet bij de CHU en de ARP.
Maar ik moet dat nog zien. Die
visie had hij voor moeten leggen
aan de CHU en de ARP".
Zitten is erger dan u denkt.
Deze opmerking laat het blad
komen uit de mond van een
„weekender" die voor een ver
keersongeval-met-drank-op vijf
weekends moest opknappen in
de Haarlemse koepelgevangenis.
Zijn advies: zorg dat je er uit
blijft.
Verder een exclusief interview
met kardinaal Suenens, voor
man van de charismatische be
weging, die naar zijn mening
ook de verscheurdheid binnen
de kerk teniet zal kunnen doen.
Het blad wordt vervolgens ge
vuld met een keur van lezens
waardige artikelen, over Andor
ra, over vaarvakanties, maar
ook over de de Rothschilds en
de Italiaanse verkiezingen bij
voorbeeld.
DE NIEUWE LINIE
De Nieuwe Linie gooit zich deze
week op de kernenergie. Dr.
Sicco Mansholt concludeert dat
Europa geen kernenergie nodig
heeft en voert gronden te over
aan om tot bezinning te komen.
Bloedstollende lectuur dat is het
dossier over het politieoptreden
dat de juridische groep Nieuw-
markt heeft opgesteld en dat zal
moeten leiden tot een justitieel
onderzoek. De Nieuwe Linie
vertelt hoe het dossier tot stand
is gekomen.
De CPN wint beslist niet aan
geloofwaardigheid, zegt het blad
in een commentaar op het con
gres van die partij.
Verder een interview met zigeu
nerkoning Petaio „een mi
nuut vrijheid is nog niet te beta
len met 100.000 gulden" een
artikel van Dick Houwaart over
de verschillen van inzicht tussen
Van Agt en Van Kemenade over
het rapport-Weinreb en verkie
zingen in Italië.
De omstreden topman van Jus
titie, secretaris-generaal mr. Al-
bert Mulder, tegen wie Glastra
van Loon het loodje moest leg
gen, komt in de Haagse Post
deze week aan het woord. Is hij
een typische exponent van de
vierde macht? Mulder: „Ik heb
wel tegen allerlei bewindslieden
gezegd: binnen een maand kan
ik jullie allemaal kapot maken
daarvoor hoef ik alleen maar
opdracht te geven dat alle stuk
ken van de bureauhoofden naar
jullie toe gaan. Dat betekent
namelijk dat je altijd bezig bent
met incidenten".
Het blad onthult een nieuw Su
rinaams schandaal. Ruim viere
neenhalf miljoen gulden Neder
landse ontwikkelingshulp werd
daar besteed aan een streekzie
kenhuis. Nu staat het leeg.
De Korea-veldtocht tegen het
communisme is nu 25 jaar gele
den. De Haagse Post kijkt terug
en vraagt de mening van Korea-
vrijwilligers.
Vrij Nederland wijdt eveneens
aandacht aan het Suezkanaal en
vraagt zich af of de heropening
misschien de doodsteek zou
kunnen zijn voor de Israëlische
haven Eilat aan de golf van
Acaba.
De Emancipade was van tevo
ren al mislukt, schrijft Vrij Ne
derland verder. En komt met de
rake typering dat Nellien de
Ruiter er momenteel uitziet als
een voorzitster van een oranje
comité dat het zaklopen heeft
zien verregenen.
Ook in dit blad deze week de
bond van Groenevelt en de af
faire-Glastra van Loon. Verder
zeer lezenswaard: de hormoon-
preparaten in opspraak, moge
lijke bijverschijnselen van de
morning after-pil en Duogynon.
En terzijde:
Bent u het vertrouwen in het
Kabinet kwijt? Even aan Wiegel
denken en u hebt het weer te
rug.
Een jaar geleden was het alleen
maar mis met de economie, nu
is het ook al mis met het herstel
van de economie.
Minister Dries van Agt staart de
lezer aan van de frontpagina
van De Tijd. Image-sigaar in de
hand, zuur zuinigjes kijkend,
terwijl hij zegt: de critici hebben
ongelijk. Niet minder dan vijf
tijdschriftpagina's krijgt hij om
dat aan te tonen.
Pater Kotte lijkt aan te sturen
op een excommunicatie. Hij
gaat onverdroten voort met pas
toraal werkzaam te zijn tegen
het verbod van kardinaal Al-
frink in. Een van de vroegere
volgelingen van Kotte: „Wan
neer je met kritische vragen bij
Kotte kwam, nam hij dat gelijk
zeer hoog op. In plaats van op
de vraag in te gaan eiste hij op
zo'n moment louter volgzaam
heid, waarin voor kritische vra
gen geen plaats was.
In het blad ook een beschou
wing over het pas geopende
Suezkanaal dat een aanslag be
tekent op de reinheid van de
Middellandse Zee en een repor
tage over Harold Wilson, die
Engeland in de EEG wist te
houden tegen de wil van zijn
partij in.
En dan wat lichtere kost: Ruud
van Hemert praat over zijn va-
(Van een onzer verslaggevers)
ARNHEM Op de tweede dag van het proces tegen
de Zuid-Molukkers, die begin maart de koningin
wilden gijzelen, is het herhaalde malen tot botsingen
gekomen tussen rechtbankpresident mr. Wytema en
de woordvoerder van de advocaten, mr. H. Droesen,
die vijf jaar geleden tijdens het proces-Wassenaar
ook al van zich deed spreken. De onenigheden ont
stonden toen de felle raadsman wat dieper wilde
ingaan op de ideologische achtergronden van een
vrije Zuid-Molukse republiek.
Mr. Wytema had al een moeilij- onafhankelijkheidsbewegingen
kwam opdagen doordat hij tij- z°u vanuit Moordrecht een nieu- bewaking was ingesteld,
dens een verkeerscontrole was we poging gewaagd worden. Vanmorgen is de rechtbank be-
aangehouden. De volgende dag, Toen werd echter vik de radio gonnen aan de laatste dag van
in de nacht van 4 op 5 maart bekend, dat er een verscherpte het proces. Opnieuw werd getui-
ge-deskundige Mantouw ge
hoord. Daarna was het de beurt
aan mr. Lauwaars voor zijn re
quisitoir.
ke dag, want in tegenstelling tot
dinsdag, toen hij werd gecon
fronteerd met de oudere organi
satoren van het Soestdijkcom-
plot, die zoveel mogelijk poog
den hun eigen aandeel af te
zwakken, kreeg hij nu te maken
met een negental strijdbare jon
ge Zuid-Molukkers. Stuk voor
stuk verklaarden ze onomwon
den hun leven te willen geven
voor hun onafhankelijkheidsi-
deaal. Op twee na zeiden ze
openlijk het mislukken van de
actie-Soestdijk te betreuren, om
dat de gijzeling van de Koningin
in hun ogen nog steeds een goe
de zaak is.
Deze openhartigheid irriteerde
de president zichtbaar. Hij
poogde door uitvoerige morali
serende betogen deze verdach
ten tot andere gedachten te
brengen. Het maakte geen enke
le indruk op de jongemannen,
die vrijwel allemaal hun studie
en beroep in de steek lieten om
R.M.S.-soldaat te worden.
Mr. Droesen vergeleek deze
Zuid-Molukse strijders met Bas-
ken, Koerden en Eritreërs, „die
4n Hoorn is gisteren de jaarlijkse Folkloristische markt van start gegaan. Vele
ambachtslieden geven hier tot eind augustus een demonstratie van hun kunnen,
zoals deze kaarsemaker. Hij doopt een lont in de hete was, laat hem afkoelen
en herhaalt deze handeling talloze malen tot de kaars de gewenste dikte heeft.
doden ook om hun vrijheid te
verkrijgen", aldus de raadsman.
Deze stelling was mr. Wytema
iets te bar en hij ontnam de
advocaat het woord. Eerder had
hij van zijn ongenoegen laten
blijken door een andere raads
man, mr. Aarts, de pas af te
snijden met de nogal merkwaar
dige opmerking: „U poogt met
uw vragen de eerdere verklarin
gen van uw cliënt af te zwak
ken".
Regelrechte problemen doem
den aan het slot van deze zit
tingsdag op, toen als getuige-
deskundige L. C. Mantouw werd
gehoofd, een functionaris van
het interkerkelijk contactcomité
Ambon-Nederland uit Tiel. Deze
belichtte, daartoe ondervraagd
door mr. Droesen, de psycholo
gische en politieke facetten.
„Wordt iemand die naar de door
Indonesië bezette Zuid-Molukse
eilanden gaat, door de achter
blijvers als een verrader be
schouwd", wilde de raadsman
weten. In de raadkamer besliste
de rechtbank dat deze vraag
niet toegelaten mocht worden.
Van de president mocht mr.
Droesen ook niet toelichten
waarom die beantwoording van
deze vraag voor de pleiters van
groot belang is. Even later
moest de rechtbank zich op
nieuw terugtrekken om uiteind
elijk een andere vraag van de
advocaat niet toe te staan.
De sfeer werd werkelijk onaan
genaam toen mr. Wytema de
advocaat een zwijgverbod op
legde nog voordat deze aan zijn
vraagstelling toekwam. Daar
voor bood de president overi
gens even later zijn excuses aan.
Hij was inderdaad wat voorba
rig geweest.
Overigens verraste getuige Man
touw de rechters met enige pitti
ge opmerkingen. Zijns inziens
gaat van de bestraffing van de
Soestdijkovervallers geen enke
le preventieve werking uit. „Al
krijgen ze levenslang dan kun
nen dergelijke acties niet voor
komen worden. In tegendeel,
een strenge straf zal slechts
nieuwe moeilijkheden uitlok
ken", deelde deze deskundige
mee.
Hij stelde dat de bestraffing van
deze verdachte alleen zin heeft,
wanneer de rechtbank gelijktij
dig de Nederlandse regering de
vermaning geeft de dialoog met
de Zuid-Molukkers te herstellen.
Uit het voorafgaande verhoor
van de negen jongeren was ge
bleken, dat de Molukkers op de
dag van de actie slechts de be
schikking hadden over hand-
vuurwapens voor - acht perso
nen. Toch wilde men de actie
voortzetten. Men besloot pas tot
afgelasting, toen de vrachtauto
die twee man in Lunteren had
den moeten organiseren, niet
(Van een onzer verslaggevers)
De restanten van de bus, die gisteren na een klapband een aantal bomen ramde
Bij dit ongeluk zijn vier mensen om het leven gekomen.
DENEKAMP - Gistermiddag
is in het Overijsselse Losser
een busje met 17 of 18 minder
validen verongelukt. Hierbij
kwamen vier mensen om het
leven. Twee anderen raakten
zwaar gewond. De slachtof
fers zijn allen afkomstig uit
Denekamp.
Door een klapband schoot de
bus van de weg af en ramde
een aantal bomen. De rechter
zijkant en het dak van de bus
werden finaal ingedrukt. Twee
van de passagiers waren op
slag dood. De derde overleed
in het ziekenhuis.
Alle inzittenden waren werk
zaam op een sociale werk
plaats in Oldenzaal. Dagelijks
pendelen zij met een speciale
bus van Dënekamp naar hun
werk.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Er is een Comité Representativiteit
Werkgevers- en Werknemersvakverenigingen opge
richt, dat gelijke rechten eist voor zogenaamde cate
gorale organisaties ten opzichte van zogeheten erken
de bonden. In een vandaag uitgegeven brochure
wordt de huidige ongelijkheid een situatie genoemd,
die een rechtstaat onwaardig is. Het comité heeft
in de brochure wetsontweroen opgenomen, die de
gelijkheid moet regelen.
als de Sociaal-Economische
Raad en de Stichting van de
Arbeid of aan c.a.o.-onderhan
delingen. Aldus nemen de er
kende organisaties een monop
oliepositie in- en wordt de vrij
heid van vakvereniging, die for
meel in Nederland geldt, tot een
aanfluiting gemaakt, aldus de
borchure.
De categorale organisaties, die
zichzelf representatief beschou-
Tot de erkende bonden worden
gerekend de werkgevers- en
werknemersvakverenigingen,
die zijn aangesloten bij één van
de twee grote werkgevers- of
drie grote werknemersvakcen
trales. Organisaties, die zich niet
bij die centrales wensen aan te
sluiten dan wel door die centra
les worden geweerd, kunnen in
de meeste gevallen niet deelne
men aan beraad in organisaties
wen voor een bepaalde catego
rie werkgevers of werknemers,
moeten een bittere strijd voeren,
aldus het comité, om represen
tatief verklaard en erkend te
worden en aldus hun werk te
kunnen doen. Het is wel duide
lijk geworden, dat in de situatie
zonder wettelijke voorzieningen
geen verandering te brengen is,
zo schrijft het comité in zijn
brochure. Immers, de „erken
den" pretenderen alle catego-
riën te vertegenwoordigen, ma
ken in vele gevallen zelf uit wie
tot overleg wordt toegelaten (en
reageren bijvoorbeeld in de
S.E.R. negatief omdat het toela
ten van categoralen leidt tot ei
gen zetelverlies) en beroepen
zich bijvoorbeeld bij de c.a.o.-
onderhandelingen op het begin
sel van contractsvrijheid.
Het comité heeft nu in wetsont
werpen aangegeven, wanneer
een vakvereniging als represen
tatief moet worden beschouwd.
Voorts wenst het de bepaling,
dat als een representatief ver
klaarde organisatie niet heeft
meegewerkt aan een c.a.o.,- die
overeenkomst niet bindend is
voor de leden van de buitenge
sloten vakvereniging. Ook zijn
wijzigingen voorgesteld van de
wet op de ondernemingsraden
en de wet op de bedrijfsorgani
satie. „Nieuwe organisaties, die
nieuwe inzichten en verlangens
naar voren brengen, moeten
zonder schokken in het sociaal-
economisch bestel opgenomen
kunnen worden. Zijn de daartoe
geëigende kanalen niet voorhan
den, dan moet dit leiden tot een
bedreiging van de rechtsstaat en
de democratische samenleving",
aldus het comité.
