Indrukwekkende academische zitting
rond voortgang, traditie en vrijheid
Show regionale kostuums
verrukte buitenlandse ogen
Hooggeleerd plezier
rond stenen nonnen
ELF ERE-DOCTOREN NAMEN BULLEN IN ONTVANGST
ONDERDAG 22 MEI 1975
Leiden
iktueel
LEIDSE COURANT
„Wie zijn de universiteit? Het
zijn altijd de vaak tegengestel
de, steeds wel te onderschei
den delen van het geheel, die
onderling los of onderling ver
bonden tot stand brengen wat
als het aandeel van dat geheel
naar buiten treedt. In een or
ganisatie als de onze betekent
besturen dan ook bij uitstek
voorbereiden, waarschuwen,
uitleggen, begeleiden, en dat
liefst in de geest die onze 16e
eeuwste stichters voor ogen
stond, die van de burgerlijke
deugden respect, stijl, waar
digheid en tolerantie, welker
gezamenlijk kenmerk het is
dat zij de invloed van onze
bestuursorganen op elkaar be
perken. Waar het op aankomt
is, evenals 400 jaar geleden, de
morele en intellectuele kwali
teit van de mensen. Voorwaar-
de voor die kwaliteit is de
wortel van alle wetenschap:
heilzame twijfel".
Doel blijft de
morele en
intellectuele
kwaliteit van de
mensen
Namens de elf aanwezige (van
de 14 in totaal) gecreëerde ere-
Eeuwfeest
Programma
vanavond en
morgen
LEIDEN Oe festiviteiten In het
kader van het 400-jarlg bestaan
van de Leldse universiteit gaan
vanavond en morgen onvermin
derd door.
Programma vanavond:
Tot 19.00 uur: Park-in met o.m.
barbecue. Van der Werfpark.
19.00-24.00 uur: Folk-festival, so
ciëteit Horus, Kolfmakersteeg 8
19.30 uur: Demonstratie model
vliegtuigen, Park Roomburg.
19.30-20.30 uur: Toneelfeuilleton
deel IV. herhaling. Hooglandse
Kerkgracht.
Programma morgen:
Oe gehele dag kan men de
tientallen gemeentelijke en uni
versitaire Instellingen (en niet te
vergeten particuliere bedrijven)
die „open huls" houden bezoe
ken. Voor deelname aan het
hieraan verbonden Massakans
spel zie de onlangs huis-aan-
huls verspreide Leldse Courant-
bijlage.
10.00-12.00 uur: Forum Academi-
cum, ochtendzitting in secties.
Academie Gebouw. Rapenburg
73.
11.15-12.00 uur: Lezing prof. dr.
C. Cooms (eredoctor 1975), Ma
thematisch Instituut, zaal 412,
Wassenaarseweg 80.
10.00-17.00 uur: International
fair. Rapenburg 6
14.00-16.00 uur: Forum Academl-
cum, confrontatie van vertegen
woordigers universiteit en maat
schappij, Pieterskerk.
15.00 uur: Reünisten-ontvangst
Augustinus. Rapenburg 24.
18.00 uur: Verenigingenmarkt.
Pieterskerkplein.
18.15 uur: Finale Massakansspel.
Pieterskerkplein. afroepen eerste
finalisten.
18.00 uur: Diner chantant voor
alle oud-alumni, sociëteit Miner
va. Breestraat 48-50.
20.00 uur: Finale Massakansspel
onder leiding Kick Stockhuizen,
Pieterskerk.
20.00-03.30 uur: Meeuwfeest,
Kaiserstraat tot Rapenburg 61
23.30-24.00 uur: Toneelfeuilleton
deel V. vanaf dekschuiten op het
Rapenburg.
Voor gedetailleerde programma
gegevens zie onlangs huis-aan-
huls verspreide bijlage Leldse
Courant
TV-discussie
bij 400 jaar
universiteit
Leiden Ter gelegenheid van
het 400-jarig bestaan van de
rijksuniversiteit zal de NOS
zondagavond 25 mei een tele
visiediscussie van een uur uit
zenden. Het programma be
gint om 21.40 uur en is te zien
op Nederland I. De discussie
wordt gehouden in de Leidse
Pieterskerk. Gespreksleider is
drs. H. van Run. deelnemers
aan het gesprek zijn mr. W. J.
Geertsema, mr. Anneke
Goudsmit, drs. Wouter Gort
zak en dr. A. E. Pannenberg.
Het discussiethema is afgeleid
van meningen over ideologie
en wetenschapsbeoefening, de
stellingen zijn aangegeven
door enige hoogleraren van de
jubilerende universiteit.
De morgen uit te zenden afle
vering van het televisiepro
gramma van de N.C.R.V. „An
der nieuws" zal geheel gewijd
zijn aan de Leidse Universi
teit. In het door Jan Pieter
Visser gemaakte programma,
dat van tien minuten voor elf
tot kwart over elf wordt uitge
zonden, op Nederland 2, ko
men „zowel studenten, leraren
als de burgerij aan bod".
Demonstratie van
modelvliegtuigen
in Park Roomburg
Leiden In het kader van de
festiviteiten rond het 400-jarig
bestaan van de Rijksuniversi
teit organiseert de commissie
„In Between" vanavond in het
park Roomburg aan het van
Vollenhovenplein een demon
stratie met lijnbestuurde mo
delvliegtuigen. Aanvang 19.30
uur.
Folkloristische rijkdom van het „echte Holland"
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN „Leiden valt niet
in te delen in één van de twee
categorieën van de midde
leeuwse universiteit: noch de
overheersende invloed der stu
denten zoals in Bologna, noch
die der codenten zoals te Pa
rijs valt hier aan te wijzen.
Geen kerk, geen hof had hier
macht Deze universiteit re
geerden regenten; hier hadden
zij het gezag die de soucereine
Staten van Holland en in het
Leidse stadsbestuur werkten
en waakten. Ruim twee eeu
wen lang is Leiden een univer
siteit geweest die bestond voor
studenten, functioneerde door
hoogleraren maar werd gedra
gen en opgestuwd door curato
ren. In haar derde en vierde
bestaanseeuw is dit aan stad
en gewest gebonden karakter
der universiteit niet besten
digd: als één van de vier,
straks vijf universiteiten van
het koninkrijk is ze onderwor
pen geworden aan algemene
regelingen binnen voor alle in
stellingen gelijke mogelijkhe
den tot ontplooiing en ontwik
keling. Ze is niet de grootste
universiteit van de noodelijke
Nederlanden gebleven; in su
perlatieven gesproken is ze
nog slechts de oudste".
Aldus de rector-magnificus
van de Leidse universiteit,
prof. dr. A. E. Cohen, in zijn
oratie uitgesproken gistermid
dag in de Pieterskerk bij gele
genheid van het 400-jarig be
staan der universiteit. Onder
zijn gehoor bevonden zich ko
ningin Juliana en prins Bern-
hard, prinses Beatrix en prins
Claus en mr. Pieter van Vol
lenhoven, minister Van der
Stoel, hooggeplaatste straks
oud-rijksgenoten, andere ex
cellenties en gasten uit binnen
en buitenland, vertegenwoor
digers van 32 bevriende uni
versiteiten uit de gehele we
reld (uit 21 landen) tot en met
de jongste (1969), de Vrije Uni
versiteit van Brussel. Aan de
t academische zitting was een
11 cortège voorafgegaan vanaf
j het Academiegebouw naar de
4 kerk, zoals maar zelfden er
j een voorkomt: achter de pedel
i een stoet van honderden hoog
leraren in toga, met baret, rec-
tores van Nederlandse univer
siteiten en hogescholen, hoog
geleerde buitenlanders, de te
onderscheiden ere-doctoren en
hun promotoren, dekanen van
faculteiten, lectoren- alles bij-
Een lange stoet
hoogleraren
trekt de
Pieterskerk
binnen.
doctores (in de afgelopen 100
jaar werden in Leiden 72 ere
doctoraten verleend), sprak dr.
Leonard W. Forster uit Enge
land een dankwoord nadat de
bullen en cappa's waren uitge
reikt hij deed dat in voor
treffelijk Nederlands.De Ne
derlandse en Belgische univer
siteiten en hogescholen schon
ken aan de Leidse feestelinge
(bij monde van Groningens
rector-magnificus prof. dr. A.
Wattèl, een bijdrage voor de
inrichting van het Internatio
nal House aan het Rapenburg,
dat eind van het jaar geopend
zal worden. „Dat is een ge
schenk niet van de verenigde
elf provinciën, maar van de 17
gewesten van Karei V; ik moet
niet denken wat dat in 1575
teweeg gebracht zou hebben",
zei prof. Cohen in een dank
woord...Prof. Th. H. Lunsingh
Scheurleer bood de eeuwfeest
bundel „Leiden University in
the seventeenth century; an
exchange of learning" aan; be
schouwingen in het Engels,
Frans en Duits over aspecten
van de eerste bloeiperiode der
universiteit
Prins Bemhard, die naar Pa
rijs moest, vertrok halverwe
ge de plechtigheid. Tijdens de
ere-promotie van prof. dr.
Paul Kaesberg viel enkele
malen het licht en het geluid
uit. Het waren de enige inci
denten tijdens een indrukwek
kende academische feestmid
dag, die verlengd werd met
een massale receptie in de
mensa aan de Kaiserstraat
onder de verschillende bevol
kingsgroepen: een vissers
vrouw moest er anders uitzien
dan een vrouw van de „ande
re" stand. Een pronkend volk
je, die voorouders van ons,
zeker voorzover ze van het
platteland kwamen. En dan
die Staphorstse, die met de
bijbel in de hand op weg was
naar de kerk. „Fotografeer
haar zo niet", waarschuwde de
heer Duyvetter (voor de show)
met een soepele draai van zijn
linkerhand, „daar houdt ze
niet van en het is verboden..."
Nog eens kwamen alle hullen
en oorijzers, het goud en zil
ver. de diamanten op het voor
hoofd nog een keer voor de
grote ogen van het internatio
nale forum, ook de mannen,
natuurlijk, die op het tweede
plan waren gekomen maar be
slist de moeite van het bekij
ken waard waren. Na afloop
was het in de hal en in de zon
„bekijken van de stallen": rijk
dom die niet meer te betalen
is en waarmee je niet in Rome
als pelgrim moet rondlopen,
want de Italiaantjes drommen
tezamen en voor je het weet
is je goude oorijzer van de
coiffure gerukt. Dergelijke
zorgen hebben, onlangs bij een
Nederlandse pelgrimage, een
reisleider geplaagd, zo hoor
den we van een Zeeuwse.
Veel gasten hadden gistermor
gen de Hofjestocht willen mee
maken, maar niemand van de
Lakenhalbezoekers had er
spijt van „Holland zoals het
eigenlijk eruit ziet" van zo na
bij te hebben ervaren.
Koningin Juliana tussen de ere-doctoren tijdens de receptie in De Bak.
Paul de Winter biedt prinses Beatrix hier bloemen
aan. Op de achtergrond Koningin Juliana en Prins
Bernhard.
Mr. Cath: Symbool van de vrouwen-emancipatie, maar dan „met een gaatje
in hun hoofd".
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Na alle hoogwaardige inspanningen
en vertoningen van gistermiddag, tijdens de aca
demische zitting, hadden de hoogleraren, lecto
ren, hun buitenlandse gasten en vrouwen hun
avondje uit in. het Academiegebouw. Op de
draaio rgelmuziek van De Mortier begon het intie-
festijn en even later werd quatre mains
gespeeld door twee hooggeleerde heren, die o.a.
Brahms, Schubert en Albeniz op een enthousiast-
makende wijze vertolkten. Kersverse ere-docto-
draaiden hun rondje in de ballroom en
daarbij kwamen hun hupsende en schuifelende
collegae, mensen in hun dagelijkse gewone doen,
ontdaan van cappa en toga en onaandoenlijke
status.
Honderd meter verder werd in de koude donkere
mei-avond in de Hortus een beeldengroep ont
huld, althans overgedragen aan het bestuur van
de universiteit. Enige tientallen trotseerden de
kilte en hoorden, dat mevrouw Haersolten-Dijk
een groep van vier „nonnen" had geformeerd,
die bedoeld was als geschenk van de Verenigi-
gipg van Echtgenoten van Hoogleraren en Lecto
ren aan de voorzitter van het college van Bestuur
der universiteit, mr. Cath. De groep, die een
plaats heeft gevonden in het gazon bij de kassen
stelt voor een „Discussie zonder end", symbool
van de toewijding en het (eindeloos) luisteren.
Mr. Cath. aanvaardde de stenen groep graag,
omdat de universiteit gebouwd is op de grond
van een nonnenklooster, dat het „gebed zonder
end" belichaamde. Hij zag het ook als een sym
bool van de vrouwen-emancipatie, maar dan
„met een gaatje in hun hoofd".
Prof. Berkhof zei het treffend tegen „zijn" ere
doctor van gisteren, dr. M. M. Thomas uit India:
„Don't give any explication of modern art",
probeer geen uitleg te geven aan moderne kunst.
Terug naar de binnenkamerse jool in het Acade
miegebouw, waar in het Groot-Auditorium
Balkan-orkest vele handen op elkaar bracht,
waar de dansvloer was, waar hapjes en drankjes
verdwenen als sneeuw voor de zon, na alle pomp
and circumstance van de academische middagzit
ting, die als historisch, door de schittering
omvang van het hooggeleerde cortège, te boek
zal blijven staan.
In een hoekje van een der zalen vertoonde
aartsgoochelaar Fred Kaps hogeschoolfoefjes on
der de hoogleraren. Hij legde als in een eeuw-
feest-anatomicum het wezen der kaarten bloot.
Dë „koppen" stonden perjJlex, de waardering
was groot. Het denkwerk en het onnaspeurlijke
bleven ook op deze min of meer frivole avond
(waarop burgemeester Vis even verklaarde, dat
hij „dorst" had) grote trekkers.
een een kapitaal aan intellect,
in kleurrijke uitmonstering.
Een bonte stoet, waarin de
eerbiedwaardigste centra van
Europese wetenschap en de
oqdste, zoals Parijs en Oxford
(stammend uit de 13e eeuw),
vertegenwoordigd waren.
Alles omklankt door het geba-
zuin van koperblazers, bege
leid door orgelklanken, in
drukwekkend onder de hoge
gewelven van de eeuwenoude
Pieterskerk, waaronder ook
vier eeuwen terug de eerste
universiteit van het noorden in
vrijheid haar eerste schreden
in de gemeenschap maakte.
Momenten om even bij stil te
staan, want ze komen niet
spoedig terug. Vrijheid en tra
ditie en voortgang waren de
aspecten der universiteit die
de rector in zijn rede bezig
hielden: „Geestelijke vrijheid
is een wezenlijke voorwaarde
voor de voortgang van onder
wijs en onderzoek. Onderzoek
en onderwijs dwingen hun
beoefenaren telkens opnieuw
tot bescheidenheid: ons onder
wijs kan altijd beter dan het
was en bij het onderzoek doe
men achter elke deur die wij
kunnen openen, tenminste
twee op die nog dicht zijn",
aldus prof. Cohen. „Het zal
van belang zijn, goed in te
spelen op de concepten van
een komend hoger onderwijs-
nieuwe-stijl; hoger, naar ik be
grijp, niet in de betekenis van
meer eisend maar van tertiair.
Achter de pedel van de Leidse universiteit, de heer
Spierenburg, begeeft het gezelschap zich rfear het
Academiegebouw.
Er zal dan een zorgvuldige
herverkaveling van het be
staande moeten komen op ba
sis van wat wij onder onder
wijs op verschillende niveaus
van kwaliteit en doelstelling
hebben te verstaan; er zal dan
eveneens duidelijkheid moeten
zijn over de praktische toepas
sing van de eenheid van on
derzoek en onderwijs als sche
ring en inslag van één weefsel,
in handen van elk lid van het
wetenschappelijk corps".
I
Van een onzer verslaggevers
Leiden Een ingevoegd even
ement in de universitaire
eeuwfeestviering was gister
morgen een regionale kos
tuumshow in De Lakenhal,
speciaal georganiseerd door
de commissie Ontvangst Bui
tenlandse Gasten met mede
werking van het Genootschap
Oud-Katwijk, dat een groot
aandeel had in het slagen van
deze show. Meer dan 50 „au
thentieke" personen waren uit
zowat alle delen van het land
gekomen om de ogen van de
buitenlanders maar evenzeer
die van de Nederlandse (voor
namelijk) hooglerarenvrouwen
te verblinden. Al die oude fol
kloristische glorie, wandelende
kapitalen aan goud, zilver,
edelstenen, honderden meters
van de fijnste wollen stoffen,
kant, leverden bij aankomst
op het voorplein van het ge
meentelijk museum een prach
tige aanblik. Het was daar bui
ten al een vertoning die in ons
land uiterst zeldzaam aan het
worden is. De dames en heren
(inclusief meegekomen baby
en kleuter in Katwijk) waren
er met hun bijbehorende dia
lecten. Als je niet zag waar ze
vandaan kwamen, kon je het
wel horen. Een schoolklas bui
ten de poort paste zich aan:
„Twee emmertjes water halen,
twee emmertjes pompen...Juf,
mogen we kijken?"
De heer J. Duyvetter, direk-
teur van de afdeling Kleder
drachten van het Arnhemse
openluchtmuseum, verzorgde
in de Grote Pers de presenta
tie in het Engels. Hij is een
leerling van Cruys Voorbergh
en daarom, met een zekere
zwier, bijzonder vertrouwd
met oude en folkloristische
kostuums. Zijn uitleg werd ten
zeerste gewaardeerd. Het gro
tendeels vrouwelijke publiek
was opgetogen bij het zien van
al die stijlvolle rijkdom uit
Volendam, Scheveningen, Kat
wijk, Walcheren, noord- en
zuid-Gelderland, Alkmaar, het
land van Axel, Drenthe, uit
Hardinxveld en Staphorst
(„....oooohhh"), van het goede
oude Urk, uit Bunschoten en
Arnemuiden.
Het applaus was niet van de
lucht en een Indiase schone
blokkeerde op een goed mo
ment de lopende gang van za
ken door zich met een fototoe
stel voor de Axelse statie en
kostelijk borduurwerk te wer
pen. „Wilt u a.u.b. niet klap
pen, anders kan ik me niet
verstaanbaar maken," vroeg
kostuumexpert Duyvetter ten
einde raad, maar de verrukte
dames konden zich almaar
niet bedwingen bij het zien en
voelen van zoveel moois en
zeldzaams, zoveel status van
r.k. of prot. dracht, van onge
trouwd of getrouwd, van rouw
en middelrouw, van ochtend-,
door-de-weekse kledij, voor de
kermis en voor de kerk. IJdel
heid en alles is ijdelheid, con
stateerde Duyvetter perplex
en terecht: „Ziet u, er is altijd
al onderlinge naijver geweest
Klederdrachtenshow in de Lakenhal. Buitenlandse
ogen vergapen zich hier aan de traditionele dracht
van Katwijk.
