Werk mag minder efficiënt, maar
moet dienstbaar aan menselijk geluk
HET LEIDSCH STUDENTEN TONEEL SPEELT
VIJFMAAL GOLDONI'S 'TL MEDICO OLANDESE
Den Uyl enthousiasmeert Leidse socialisten
„Loonoffers eisen
tegenprestaties van
werkgevers"
UITGAAN
95
LEIDEN Het Leidsch Stu
denten Toneel, een sub-vereni
ging van Minerva, geeft in de
I week van 13 tot 20 mei, een
vijftal voorstellingen van Carlo
Goldoni's blijspel "II Medico
Olandese". Het spel, waarvan
de twee laatste opvoeringen
worden geintegreerd in de festi
viteiten rond het eeuwfeest van
de universiteit is de tweede en
tevens laatste produktie van
het studenten toneel in dit sei
zoen. De voorstellingen hebben
alle plaats in het só'cieteitsge-
bouw aan de Breestraat (kaar
ten zijn ook daar te bestellen).
"De Hollandse dokter" is een in
Nederland weinig gespeeld en
daardoor ook minder bekend
stuk van Goldoni. Voor mij is
dat om verschillende redenen
altijd een vreemde situatie ge
weest: het spel speelt in Neder
land (in Leiden) en voor de titel
rol van een arts/filosoof stond
de wereldberoemde Leidse me
dicus en filosoof Boerhaave mo
del. Bovendien schreef Goldoni
een toneeltekst, die in geen en
kel opzicht onder doet voor de
werken, die wel regelmatig in
het repertoire van Nederlandse
gezelschappen opduiken (de
Haagse Comedie bracht de afge
lopen jaren bijvoorbeeld achter
eenvolgens "De knecht van twee
meesters" en "De Venetiaanse
tweeling"). In Leiden hebben we
echter in 1968 al kennis kunnen
maken met het stuk, dat des
tijds in het kader van de Boer-'
haave-herdenking werd opge-
Genezing
Goldoni schetst het leven van de
Leidse arts Bainer, die de erva
ring heeft dat 80 van de 100
patiënten die een arts bezoeken
genezen kunnen worden door
een goede filosofie en niet door
pillen of poeders. Hij geniet gro
te bekendheid en mensen ko
men van heinde en verre voor
zijn advies. Samen met zijn nog
ongetrouwde nichtje Marianne
woont hij in een huis, dat bijna
dagelijks wordt bezocht door
l_
een aantal derde-rangs weten
schapsmensen, die het interes
sant vinden in zijn omgeving te
verkeren. Onder die regelmatige
bezoekers zijn er enkelen die
een grote interesse tonen in zijn
nichtje, of eigenlijk in de'
bruidsschat, die zij haar toe
komstige echtgenoot zal bieden.
Op een dag krijgt Beiner de
Poolse bankier. Guden, op zijn
spreekuur die lijdt aan hypo-
chindrie, een ingebeelde ziekte,
gekenmerkt door zwaarmoedig
heid. Bainer ontdekt dat de plot
selinge dood van Guden's gelief
de de oorzaak van zijn pessimis
me is, en raadt hem dan ook
aan weer spoedig verliefd te
worden. Guden kan nauwelijks
geloven dat de oplossing voor
zijn ziekte zo simpel is, maar als
hij Marianne leert kennen en
verliefd wordt, leert hij wel be
ter. Er zijn echter zoals gezegd
meer kandidaten voor een hu
welijk en zoals gebruikelijk in
Goldoni's tijd, moet een toneel
stuk met een bruiloft eindigen.
Natuurlijk wordt pas in een laat
stadium bekend wie de bruide
gom zal worden.
Carlo Goldoni (1707-1793) werd
in Venetië geboren en ging op
aanraden van zijn vader medi
cijnen studeren. Dit beviel hem
niet, hij vertrok naar Padova en
begon een studie rechten. In
1961 vestigde hij zich voorgoed
in Parijs, waar hij het "théfitre
Italien" oprichtte. Hij schreef
een omvangrijk repertoire van
voornamelijk komedies (schat
tingen variëren van 150 tot 300
werken). In zijn toneelspelen
toonde hij een kritische opstel
ling ten opzichte van zijn mede
mens behept met burgelijke
ideëen. Zo ook in "II Medico
Olandese".
Hervormen
Goldoni is tevens bekend als
hervormer van de Commedia
delTarte, een toneelstroming, die
vooral in de zestiende en zeven
tiende eeuw in Italië tot bloei
kwam, en die van grote inlvoed
Franse toneel
schrijver Molière. Goldoni stap
te af van de geïmproviseerde
teksten, een wezenlijk element
in de Commedia delTarte, maar
behield de types, die deze stro
ming had opgeleverd. Zijn her
vormingen werden fel bestreden
door zijn tijdgenoot en toneel
schrijver Carlo Gozzi.
"II Medico Olandese" geeft een
goed beeld van Goldoni's opvat
tingen en om die reden, zo ook
omdat het best aardig is te zien
wat hij met een figuur als Boer
haave op het toneel heeft ge
daan, is een bezoek aan een van
de voorstellingen van het
Leidsch Studenten Toneel de
moeite waard.
TON VAN BRUSSEL
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Met de allure en het heilige vuur van een profeet
heeft premier Den Uyl gisteravond de Leidse socialisten geënthou
siasmeerd om de naar hij zei „nooit eindigende weg naar de
vrijheid", die zij 75 jaar geleden hebben ingeslagen, verder voort
te zetten. In een betoog dat om de haverklap werd onderbroken
door juichend applaus van een bomvol St. Antonius Clubhuis
onderzocht hij vanuit drie invalshoeken wat de socialisten te doen
staat om die vrijheid dichter bij te brengen.
„Dag van de Arbeid is
solidariteit met derde wereld"
Sprekend over inkomensnivellering zei hij: „Als we het hebben
over een gelijkere inkomensverdeling moeten we ook en vooral
denken aan die honderden miljoenen die aan ons minimum-loon
nog lang niet toe zijn. De Dag van de Arbeid is voor mij in de
eerste plaats: solidariteit met die honderden miljoenen
„Feesten kan je niet van bovenaf opleggen. Voor de Dag van de
Arbeid moeten we de mensen warm maken. En dën voor een dag
van de arbeid in die zin".
„Onze solidariteit met die honderden miljoenen ontrechten moeten
we uitdrukken door die anderhalf procent van het nationaal
inkomen wéér te maken, ook als we met economische tegenslag
zitten".
„Werknemers moeten
evenveel zeggenschap hebben
als het kapitaal"
Over een verandering in de zeggenschap over kapitaalgoederen:
„De mensen moeten weten waarvoor ze werken, ze moeten zicht
krijgen op wat er gebeurt met hun werk en wat er gebeurt in
hun werkomgeving. Dat is het vraagstuk van de zeggenschap. Als
in dat verband van arbeiders-zelfbestuur wordt gesproken zeg ik:
ja. Maar dan moeten de mensen binnen de ondernemingen wel
rekening houden met de mensen daarbuiten. Want binnen de
ondernemingen kan nooit helemaal worden overzien wat de conse
quenties nationaal en internationaal zijn. De mensen in de bedrij
ven moeten leren zich af te vragen wat de gevolgen zijn voor de
mensen daarbuiten. Onder die voorwaarde moeten we mikken op
een uitbreiding van de bevoegdheden van de ondernemingsraden.
En dan moeten de ondernemingsraden straks minstens evenveel
zeggenschap krijgen als het kapitaal nu heeft".
„Een en ander betekent niet dat Den Haag de investeringsbeslissin
gen moet nemen, maar wel dat over belangrijke beslissingen
publiekelijk gediscussieerd dient te worden en dat deskundigen en
de overheid daarin meepraten. We moeten naar een doorzichtige
economie toe en de overheid moet er op toezien dat er doorzichtige
beslissingen worden genomen".
Over vermenselijking van de arbeid en een andere waardering van
de arbeid:
„We moeten proberen de mensen zelf te laten meebeslissen bij de
inrichting van hun directe werkomgeving. Dat mag tot gevolg
hebben dat het werk soms iets minder efficiënt gebeurt. Dat mag
tot gevolg hebben dat we iets minder electrische apparaten in huis
kunnen halen en dat we iets minder kans krijgen hetzelfde in huis
te halen als onze buurman heeft. Werk moet dienstbaar worden
aan het menselijk geluk. Voor experimenten op dat gebied, voor
experimenten waarbij gezegd wordt: nu kijken we niet in de eerste
plaats naar de productie, maar naar de kwaliteit van het werk
heeft de regering, zoals 20 februari duidelijk gemaakt 35 miljoen
over".
„Een andere waardering van de arbeid betekent ook: een andere
waardering van de vrijwillige arbeid. Want arbeid doe je ook
binnen je voetbalclub, in de klaverjasclub, binnen de partij-afde
ling. We moeten iets wegnemen van het machanische in het
arbeidsproces. Die andere arbeid is ook belangrijk. Betekent dat:
alsmaar korter werken en een hoger inkomen verdienen? Nee, de
profetieën van een vijf-urige werkweek zijn onzin. De arbeidstijd
kan misschien nog iets korter maar onze samenleving zal de
georganiseerde arbeid nodig houden.
Grondstoffen en energie zijn wezenlijk schaars en daar moeten
we dus voorzichtig mee omgaan. Dat betekent dat we niet eindeloos
kunnen automatiseren en mechaniseren. In veel gevallen zullen we
meer met de handen en minder met de machine moeten gaan doen.
De industrie blijft belangrijk. Dienstverlening kan niet zonder
industrie. Ook de welzijnswerker gaat immers liever met de auto
naar zijn werk".
„Mensen vrij maken van het industrieel proces betekent dat de
last gaat naar degenen die wel werken. Dat wordt een steeds
kleinere groep. Dat betekent dat verlaging van de pensioengerech
tigde leeftijd en optrekken van de werkloosheidsuitkeringen niet
zo maar gaan. Wat niet wegneemt dat het tot de belangrijkste
doeleinden hoort waarvoor we moeten blijven vechten. Om die
doeleinden te realiseren en om de arbeid menselijker te maken
moeten we offers brengen. En dat moeten de werkgevers niet eng
interpreteren als: zie je wel, Den Uyl wil ook niet dat de lonen
de pan uitreizen. Als we offers brengen moeten daar zaken als
gelijkheid in inkomen en meer zeggenschap tegenover staan".
W.S.
Ondernemers
Voorschoten
voortaan in OW
VOORSCHOTEN - De Alge-
mene Winkeliersvereniging
Voorschoten heeft tijdens de
gehouden jaarvergadering
met een ruime stemmeerder-
heid besloten de Ondernemers
Vereniging Voorschoten
(O.V.V.) op te richten.
De nieuwe vereniging O.V.V.
stelt zich ten doel in Voorscho
ten het algemeen belang van
de ondernemers in het mid
den- en kleinbedrijf te beharti
gen. Met de drie centrale on
dernemersverbonden zullen
nauwe kontakten gaan be
staan. Het bestuur van de
O.V.V. werd als volgt samen
gesteld: J. Teske, voorzitter; J.
J. Savenije, secretaris; D. F.
de Klerck, penningmeester; le
den zijn W. de Ru, H. W.
Schonneveldt en W. G. Vos
meer.
VVDM demonstreert voor minimum jeugdloon
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN De Vakbond voor Dienstplichtige
Militairen heeft gisteravond in Leiden gedemon
streerd voor onmiddellijke gelijkschakeling van
de wedde van dienstplichtigen aan het mini
mum-jeugdloon. Inwilliging van die eis zou een
verhoging van de wedde met 16 betekenen.
De naar Leiden gekomen soldaten, ongeveer 300
in getal en afkomstig uit het hele land, wachtten
bij het St Antonius Clubhuis aan de Mare
minister-president Den Uyl op. De premier deed
geen toezeggingen en verwees de militairen naar
minister Vredeling (defensie).
De WDM is teleurgesteld omdat zij de gelijk
schakeling van de wedde en het minimum-jeugd
loon per 1 januari van dit jaar als definitief heeft
opgevat. Die veronderstelling is gelogenstraft
door de optrekking van het jeugdloon per 1 april
met 1,7% 16 per maand). Minister Vredeling
heeft er onlangs op gewezen dat de situatie die
begin dit jaar ontstond aan toevallige omstandig
heden is te wijten. Hij zei toen dat het de
bedoeling is de soldaten-wedde in etappes op te
trekken zodat de twee vergoedingen in 1978 op
een gelijk niveau zouden komen. Premier Den
Uyl liet gisteravond blijken begrip te hebben
voor de WDM-eis maar zei wel te menen „dal
er in het land grotere misstanden zijn".
In en rond Leiden
Vrl|dag 2 mei
Microtheater. Vestestraat 40 - Toneel
„Stil. niet over praten", door Impe
rium; aanvang 20.30 uur.
LAK-theater. Levendaal 150 - Theater
stuk „Fama Combinatoria". soort he
dendaagse moraliteit; aanvang 20.15
Jazz-zolder Hot House. Rapenburg 24
- Muziek door Burton Greene trio;
aanvang 22.00 uur.
Sociëteit Mirakel. Breestraat 19 - Mu
ziek door duo „Nimbus", pop-, tolk
en countrymuziek; aanvang 21.00 uur.
Zaterdag 3 mei
Microtheater, Vestestraat 40 - Toneel
„Stil. niet over praten", door Impe
rium; aanvang 20.00 uur.
LAK-theater. Levendaal 150 - Ballet
door Scapino; aanvang 20.15 uur.
Zondag 4 mei
Leids Poppentheater. Middelweg 19c
- Iedere zondag voorstelling; aanvang
14.30 uur.
Maandag 5 mei
Stadsgehoorzaal. Breestraat - Concert
door Rijnlands Christelijk Mannen
koor en Leids Politie Muziekgezel
schap; aanvang 20.15 uur.
Bioscopen
Luxor, Stationsweg 19, tel. 21239.
„The Mean Machine" 18 jaar. Dage
lijks: 14.30 en 21.30 uur. Zondag's:
14.00. 16.30. 119.00 en 21.30 uur.
Camera, Hogewoerd 49. tel. 24919.
..Once upon a tim in the west". 14
jaar Dagelijks: 20.00 uur, alleen op
4 mei is de voorstelling om 2Q.15 uur.
Kindermatinee: „Tarzan en de Jun
gleopstand" za. ma en di: 14.30 uur.
Zondag: 14.00 en 16.15 uur. Nacht
voorstelling: Antonio das morles" 18
jaar. vrijdag en zaterdag: 23.30 uur.
Udo. Steenstraat 39. tel 24130. 9e
week: „Keetje Tippel" 18 jaar. Dage
lijks: 14.30. 19.00 en 21.15 uur. Zon
dag's: 14.30. 16.45. 19.00 en 21.15
uur. De voorstellingen op 5 mei zijn
als op zondag.
Studio, Steenstraat 39. tel. 33210.
..Lemmerdeur" 14 jaar. Dagelijks:
14.30. 19.00 en 21.15 uur. Zondag's:
14.30. 16.45. 19.00 en 21.15 uur De
voorstellingen op 5 mei zijn als op
zondag.
Trianon, Breestraat 31. tel. 23875.
„Rooie Sien" laatste week. 14 jaar.
Dagelijks: 14.30. 19.00 en 21.15 uur.
Zondag's: 14.30, 16.30. 19.00 en 21.15
uur. De voorstellingen op 5 mei zijn
als op zondag.
Rex, Haarlemmerstraat 52. tel. 25414.
„Do sexmeisjes van Berkenhof". 18
jaar. Dagelijks: 19.00 en 21.15 uur.
Kindermatinee: „Heksen en bezemste
len". Woensdag: 14.30 uur.
Nachtvoorstelling: „Meisjes die den
ken dat alles mag". 18 jaar.
Hulpverlening
Telefonische Hulpdienst: tel. 25202.
Burgerraadsman - Koornbrugsteeg 7.
tel. 43171. spreekuren maandag van
11.30 tot 14.00 uur en donderdag
avond van 19.00 tot 21.00 uur.
Exposities
Atelier "De Scherf": Nassaulaan
Oegstgeest. tel. 50220. ma t/m za 9-18
uur, zondag's gefloten. Ans v.d. Heide-
Kort mijt een tentoonsfèlling vap
werk. n.l. glasbuigen.
Stedelijk Museum "De Lakenhal": Ou
de Singel 28-32. tel. 44044. ma t/
10-17 uur, zondag's van 13-17 uu
Galerie v.d. vnsi: Boiermaou
22806. dl t/m za 10-17 uur, do tot 21
uur. In de maand april Ab Steenvoorden
met tekeningen en schilderijen.
Burgelijke stand
Riethoven, J. J. Bavelaar en P. Libo-
chant. T. L. Bellekom en M. M. Vo
gels. A. P. Duivenvoorde en B. Star.
B. Haarland en A. A. A. Oskam. K.
H. Hartenhof en A. M. Horst. P A.
Harteveld en Y. A. Son-A-Hing. J. A.
Hoogenboom en H. H. Hofman. P. J.
Koole en F. Brieër. C. Maas Geestera-
nus en M. H. E. Bronsgeest. 8. H.
J. Megens en R. E. de Weijs. J. Nauta
en P. Vermeer. J. J. van der Poel en
A. Lucieer. J. F. Post en M. Kok. A.
J. Sloos en I. E. M. Kisters. J. C. M.
Sprenkels en C. C. J. N. van Dljck.
H. W. M. van der Steen en J. G. van
Soest. A. H. Wirtz en V. J. Delfos
Geboren: Brechte Mathilda dr v A. A.
van der Laan en M. Broers, Michel
Matthijs Johannes zn v F. Matze en
R. L. M. Visser, Wendy Elizabeth Ge-
arda c
mit,
P.
Seggelen en A. H. C. Tuijn-
man, Mirjam Stefanie dr v J. M. Lut
en A. Jongsma, Willem Frederik zn v
W. F. Laman en M. Kerkvliet. Jolanda
dr v A. Stouten en M. J. C. van dor
Steen. Saskla dr v R. E. H. van de
Perel en R. J. ten Hoevo. Mariska dr
v L. de Jong en E. J. G. Niels,
Petronella Maria'dr v J. Houwaard en
M G. Vink. Margreet Jacoba dr v J.
Slagtveld en I. J. J. van Fruchten.
Johannes Louis zn v J. L. Stotljn en
Y Visser
Overleden: A. W. H. Oostinga geb. 23
sept 1911 echtgenote van L. D. Klop.
M Warmerdam geb. 11 aug 1901
man. W. A. Zekveld geb. 27 okt 1963
Gehuwd: J. Molenaar en M. Maas. J.
der Leest en J. C. van der Vos.
I. Terken en M. I. C. Vermeulen.
J. J. de Bruijn en J. Stafleu, J. C. van
Woerkom en M. Beij. W. H. R. van
Sassen en B. P. J. M. Groenewegen.
F. M.
Onder redactie van Jantje van Leyde
tel. 071-22244 tst.17.
Roeien
De jeugd van roeivereniging
"Die Leythe" behaalde deze
week maar liefst vier van de vijf
eerste prijzen tijdens de voor
ronde van de Nationale Jeugds-
kiffladder-wedstrijden. Twintig
geselecteerde roeiers en roeis-
ters van "Rijnland", DDS, "De
Laak" en "Die Leythe" streden
om de hóógste Massificatie in de
slalom en de keerboeirace.
In de jongste categorie won de
10-jarige Ja'n-Pieter Klaver. Bij
de meisjes van 11/12 jaar was
Allegon van Wanrooy 64 sec.
sneller dan haar naaste tegen
standster Astraia Rühl van "De
Laak" uit Den Haag. Jeroen
Wolda van "Die Leythe" was de
snelste van alle deelnemers en
71 sec. sneller dan de tweede
prijswinnaar. Bij de meisjes van
13/14 jaar was Dieuwske Klaver
Dorien Holterman van "Rijn
land" duidelijk de baas. Mario
Rietberg van „Die Leythe" eind
igde als enige Leythedeelnemer
tweede omdat hij in de slalom
door het raken van een boei 20
strafseconden opliep.
Stedelijk
In het Rijnlands Lyceum wordt
vanavond door leerlingen van
het Stedelijk Gymnasium een
stuk van Goldsmith ten tonele
gebracht, getiteld: "Een verwar
rend nachtje". Een blijspel i
bedrijven. Aanvang 20.15 l
toegangsprijs 4 gulden.
Herdenking
In de Marekerk wordt aanstaan
de zondag een herdenkingsbij
eenkomst gehouden. Me\nrouw
Vis, de echtgenote van de burge
meester zal om half acht een
openingswoord spreken. Na een
samenzang, begeleid door orga
nist J. van der Meer, brengt het
Alma Materkoor onder leiding
van Wim van der Vange "Nos
Autem Gloriari" en "Deus ne
elongeris" ten gehore.
Vervolgens leest de Nederlandse
schrijfster Marga Minco voor
uit eigen werk. Nadat twee mi
nuten stilte in acht is genomen,
brengt Esther Hillinga een sop
raansolo uit "the Messiah". De
herdenkingsbijeenkomst wordt
afgesloten met de vertolking
van het "Exsurge Domine" en
het "Crucem Tuam" door het
Alma Materkoor en orgelimpro
visaties. Direct aansluitend aan
de bijeenkomst heeft om onge
veer kwart over acht een stille
tocht plaats naar het monument
voor de gevallenen tegenover
molen "De Valk".
gemeester Van Vught tot ridder
„geslagen" in de Orde van
Oranje Nassau. De heer Laken
is in Leiden bekend om zijn
inzet voor de Leidse jongeren en
om zijn werk bij de reclasse
ring.
Molendag
Ridder
De 59-jarige C. J. Laken is
woensdag 30 april door de bur-
Het molenmuseum „De Valk",
de stellingkorenmolen aan de
Lammermarkt in Leiden en de
ronde stenen koren- en stelling
molen „De gerechtigheid" in
Katwijk zullen op 10 mei aan
staande van tien tot vijf uur
geopend zijn. Dit ter gelegen
heid van de Nationale Molendag
die dit jaar op zaterdag 10 mei
gehouden wordt. Bij voldoende
wind zullen de wieken van beide
molens draaien.
Vanaf de Spanjaardsbrug zal
om tien uur een salonschip ver
trekken voor een cruise langs
twaalf molens in de Leidse re
gio. De cruise duurt tweeënhalf
uur. De tarieven zijn voor vol
wassenen zes en voor kinderen
tot en met tien jaar vier gulden.
Kaarten voor deze tocht zijn
vanaf heden te verkrijgen bij de
VW-Leiden. Tevens bestaat
weer de mogelijkheid de molen
wandeltochten te maken. De af
standen variëren van 9 tot 14
kilometer en de kosten zijn twee
gulden. Routebeschrijvingen
zijn te krijgen bij het VVV-kan-
toor.
